jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

~ 139 ~
Tiecelijn 24
De zedenles klinkt hier helemaal anders dan in de oorspronkelijke fabel. De
vos slaagt niet in zijn pogingen om de kaas te veroveren. Vrouwen babbelen dat
het ratelt, maar mannen weten de buit binnen te halen.
En nog meer vossen
We moeten de cirkel rond maken en kunnen niet anders dan hier en daar
nog wat snippers sprokkelen. Gezelle schreef als Spoker niet alleen over de
nep-torenbrand in Damme, maar hij maakte zich ook spottend vrolijk over
de Torrebrand in de sparrenstede Torhout. Dondergod Thor was er weer eens
opgedoken en sloeg er naar ‘sinte-Pieters torre’ doch hij miste hem. Maar men
zag ‘blauwe vlammen schrikwekkend […] rond den torre draeijen’. En iedereen
meende dat het brand was. ‘Die van Brugge, Thorhout-lievend, / en bezorgd
voor Sinte Pieter!!! – / kwamen af met buize en dermen, / lans en leeren, watereemers,
/ storremhoeden, haek en touwwerk, / frankemans en maneblusschers.’
(maart 1863).
F.A. Snellaert opteerde ooit voor een West-Vlaming als auteur van Van den
vos Reynaerde op grond van taalkenmerken (Nabericht in de tweede editie van
Willems Reinaert de Vos, Gent, 1850). K. de Flou, eminent toponymist, kende
de toponymie van West-Vlaanderen op zijn duimpje en vond vele toponiemen
die met de Reynaertnaamgeving te associëren zijn in West-Vlaanderen, in een
of andere vorm. M. Gysseling constateerde dat heel wat rijmen karakteristiek
zijn voor onder andere de Vlaamse kuststreek.
Willy Spillebeen (Westrozebeke 1932) schreef in 1977 de roman De Vossejacht.
Het boek speelt zich in West-Vlaanderen af en handelt over mensen die net als
vossen door de gebeurtenissen in de beide wereldoorlogen worden opgejaagd. In
de proloog boeit het schokkend relaas van een drijfjacht, waarbij een klein vosje
door honden uit elkaar wordt gereten. Symbool voor het verhaal dat volgt ...
In Hooglede ligt het domein De Vossenberg, een vossenburcht waar symposia,
congressen, feesten en zelfs missverkiezingen worden gehouden. In dit
dorp werd Omer Karel de Laey geboren, een in de regio bekende schrijver van
dierenvertellingen (Tiecelijn, 1999). In het nabije Roeselare floreerde de ‘Reynaert’
van de Nieuwmarkt: Peegie (over Peegie als ‘trickster’, zie mijn bijdrage
in: Tiecelijn, 2009).
De terugtocht naar Brugge kan langs vele wegen en langs vele horecazaken die
in hun naam naar (Reynaert-)dieren verwijzen. In een stratenatlas van West-