jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

~ 137 ~
Tiecelijn 24
Toevallig ontdekte ik op mijn speurtocht naar West-Vlaamse vossen op een
schoorsteenmantel op de eerste verdieping van een grote klerenzaak op de
markt nog een mooi Reynaertbeeldje van Chris Ferket. Ernaast een foto met
enkele Ieperse notabelen en de beeldhouwer, wat ons doet vermoeden dat het
om een schenking aan de stad ging.
De vos en de kaas in Passendale
Passendale is een deelgemeente van Zonnebeke, een buurgemeente van Ieper.
De streek is dooraderd van herinneringen aan de ‘Grooten Oorlog’ (Wereldoorlog
I). Tyne Cot is bijvoorbeeld het grootste en meest ontroerende oorlogskerkhof
in Vlaanderen. Passendale ligt ook in een kaasstreek. Als promotoren
van de kaas heeft men er de raaf en de vos bijgehaald. De eerste ontmoeting
met de schalk heb je op de mooi aangelegde Passendaleplaats waar alle vormen
aan kaasbollen doen denken. Ongeveer in het midden staat een bronzen,
bladerloze boom. Op de onderste tak zit een raaf met een flinke spie kaas in
de bek. Een slanke (‘rilde’) vos staat met zijn twee voorpoten tegen de stam en
kijkt hunkerend naar de raaf: de fabel van Aesopos en Jean de La Fontaine in
beeld.
Je vindt de twee hoofdrolspelers ook terug in ‘De oude kaasmakerij’ (’s Graventafelstraat
48a), waar men een ‘kaasrestaurant’ en een bezoekerscentrum
(museum) heeft ingericht. Tot 1950 werd hier kaas gemaakt. Het museum
vertelt je alles wat je over kaas wilt weten. De vos is – verrassend genoeg –
overal prominent aanwezig in de vorm van een spel voor kinderen. Toen ik er
enkele jaren geleden met een groep op bezoek was, werden wij gegidst door …
Joke Reynaert! In de degustatiezaal kan je op de muur de fabel van Aesopos
gekonterfeit zien, niet alleen in beeld, maar ook tekstueel. Naast de Franse
versie van Jean de La Fontaine kan je een West-Vlaamse versie van de beroemde
fabel lezen. Auteur Joris Declercq, alias Djoos Utendoale (Westouter
1921-Roeselare 1981), werkte als missionaris in Burundi (Urundi) en werd
vanaf 1974 pastoor te Haringe nabij Poperinge. Terwijl we genieten van een
Passendaals biertje en een kaasschotel lezen wij op de muren de geschiedenis
van een ‘boentekroaie’ en een ‘vossemoere’ in het West-Vlaams. (Willem Vermandere,
de West-Vlaamse bard, maakte er ‘De vossemoere en de kraoievent’
van.)