Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
“Zijn de overleveringen van mensen meer geloofwaardig dan het evangelie van onze
Heiland?” hernam Jérome. “Paulus vermaande hen, aan wie hij schreef, niet te luisteren naar
de overleveringen van mensen, maar sprak: ‘Onderzoekt de Schriften.’”
“Ketter,” was het antwoord, “ik heb spijt, dat ik zo lang met u gepleit heb. Ik zie, dat ge
door de duivel wordt aangezet.”
Het duurde niet lang, of een vonnis van veroordeling werd over hem uitgesproken. Hij
werd uitgeleid naar dezelfde plaats, waar Huss zijn leven afgelegd had. Hij ging al zingende,
zijn gelaat blinkende van vreugde en vrede. Zijn blik was op Christus gericht, en de dood had
voor hem alle verschrikking verloren. Toen de beul achter hem om ging om de brandstapel
aan te steken, riep de martelaar uit: “Kom ruiterlik naar voren; steek het vuur voor mijn ogen
aan. Was ik bang geweest, ik zou niet hier staan.”
De laatste woorden, die hij uitte, toen de vlammen rondom hem opstegen, waren een bede.
“Here, Almachtige Vader,” riep hij uit, “ontferm u over mij, en vergeef me mijn zonden, want
Gij weet, dat ik Uw waarheid altijd heb liefgehad.” Zijn stem verstomde, maar zijn lippen
bleven zich biddend bewegen. Toen het vuur zijn werk gedaan had, werd de as van de
martelaar met de grond waarop die lag, samengegaard, en, even als bij Huss gebeurd was, in
de Rijn geworpen.
Zo kwamen Gods getrouwe lichtdragers om. Maar het licht van de waarheden, die ze
verkondigd hadden,— het licht van hun heldhaftig voorbeeld,— kon niet uitgedoofd worden.
De mens had even goed kunnen trachten de zon in zijn loop te keren, als het aanbreken van
die dag te verhinderen, die aan de wereld stond geopenbaard te worden. De terechtstelling
van Huss had in Bohemen een vuur van verontwaardiging en afschuw ontstoken. Het gehele
volk ge-voelde, dat hij ten prooi was geworden aan de kwaadaardigheid van de priesters en
het verraad van de keizer. Men verklaarde van hem, dat hij een getrouwe prediker van de
waarheid was geweest, en het koncilie, dat zijn dood verordend had, werd van de misdaad
van moord beschuldigd. Aan wat hij geleerd had, werd nu meer aandacht geschonken dan ooit
tevoren. Op pauselik bevel waren al de geschriften van Wycliffe verbrand. Maar die aan de
vernieling ontkomen waren, werden tans uit hun schuilhoeken te voorschijn gehaald, en in
verband met de Bijbel bestudeerd, of zulke gedeelten ervan, als de mensen in handen konden
krijgen; en velen werden er op die wijze toe geleid, het hervormde geloof te omhelzen.
De moordenaars van Huss waren geen stille getuigen van de zegepraal van zijn zaak. Paus
en Keizer verbonden zich om de beweging uit te roeien, en Sigismunds legers trokken
Bohemen binnen. Doch er stond een bevrijder op. Ziska, die kort na het uitbreken van de
oorlog volkomen blind werd, maar die desniettemin een van de bekwaamste legerhoofden van
zijn tijd was, voerde de Bohemers aan. Vertrouwende op Gods hulp en de rechtvaardigheid
van hun zaak, wederstond dat volk de machtigste legers, die tegen hen uitgezonden konden
worden. Keer op keer bracht de keizer nieuwe legers op de been, en drong Bohemen binnen,
slechts om een schandelike nederlaag te lijden. De Hussieten waren boven de angst voor de
74