Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
de redding van zielen uw gedachten bezighouden, en niet het bezit van kerkelike ambten en
goederen. Wacht u van uw huis meer te versieren dan uw ziel; en bovenal, draag zorg voor
het geestelik gebouw. Wees vroom en nederig bij de armen, en verteer uw vermogen niet met
feestvieren. Indien ge uw leven niet verbetert, en u van overdaad onthoudt, vrees ik, dat ge
streng gestraft zult worden, gelijk ikzelf. ... Ge kent mijn leer, want ge hebt mijn onderricht
ontvangen van uw kindsheid aan; daarom is het nutteloos voor mij om u nog verder te
schrijven. Maar ik bezweer u bij de genade van onze Heer, dat ge mij niet navolgt in een van
de ijdelheden, waarin ge mij hebt zien vallen.” Op het koevert van de brief voegde hij er aan
toe: “Ik bezweer u, mijn vriend, dit zegel niet te verbreken, tot ge de zekerheid zult ontvangen
hebben, dat ik dood ben.”
Op zijn reis ontving Huss overal blijken van de verspreiding van zijn leerstellingen, en het
welgevallen, waarmede zijn zaak werd beschouwd. Het volk liep tezamen om hem te zien, en
in sommige steden begeleidden de overheden hem door hun straten. Te Constance
aangekomen werd aan Huss volle vrijheid toegestaan. Aan het vrijgeleide van de keizer werd
een per- soonlike verzekering van bescherming door de paus toege- voegd. Doch met
schending van deze plechtige en herhaalde verzekeringen werd de hervormer kort daarna in
hechtenis genomen op last van de paus en de kardinalen, en in een af- schuwelike gevangenis
geworpen. Later werd hij naar een sterk kasteel aan de overkant van de Rijn overgebracht, en
daar als gevangene bewaard. De paus echter trok weinig voordeel van zijn verraad, want
hijzelf werd spoedig daarop in dezelfde gevangenis opgesloten. Hij was door het kon cilie
schuldig bevonden aan de laagste misdaden, behalve moord, simonie, en overspel, “zonden,
die niet genoemd konden worden.” Dit verklaarde het koncilie zelf; en eindelik werd de
drievoudige kroon van hem afgenomen, en hij in de gevangenis geworpen. De mededingende
pausen werden eveneens afgezet, en een nieuwe paus gekozen.
Ofschoon de paus zelf zich aan grotere misdaden had schuldig gemaakt, dan waarvan Huss
de priesters ooit had beschuldigd, en voor welke hij een hervorming had geëist, ging hetzelfde
koncilie, dat de paus onteerd had, over tot vernietiging van de hervormer. De gevangenzetting
van Huss veroorzaakte grote verontwaardiging in Bohemen. Invloedrijke edellieden wendden
zich tot het koncilie met ernstige protesten tegen deze gruwel. De keizer, die de schending
van een vrijgeleide ongaarne gedoogde, verzette zich tegen de wijze, waarop met hem
gehandeld werd. Maar de vijanden van de hervor mer waren kwaadaardig en ten volle besloten.
Ze beriepen zich op de vooroordelen van de keizer, op zijn vrees, op zijn ijver voor de kerk.
Ze leverden langgerekte argumenten om te bewijzen, dat “beloften aan ketters, of aan
personen van ketterij verdacht, niet behoren gehouden te worden, zelfs al zijn ze voorzien van
een vrijgeleide van de keizer en koningen.” Op deze wijze bereikten ze hun doel.
Verzwakt door ziekte en opsluiting,— want de vochtige, bedorven lucht in zijn kerker
veroorzaakte een koorst, die hem bijna het leven kostte — werd Huss eindelik voor het
koncilie gebracht. Met ketenen beladen stond hij in de tegenwoordigheid van de keizer, die
zijn eer en trouw verpand had, om hem te beschermen. Gedurende zijn lange verhoor stond
68