Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
dat hij met zijn geestelikheid de Heer Jezus Christus in leven en zeden volge; en dat zij het
volk krachtdadig mogen onderwijzen, en het hun insgelijks daarin trouw moge nagaan.”
Aldus hield Wycliffe de paus en zijn kardinalen de zachtmoedigheid en nederigheid van
Christus voor, en toonde niet alleen hunzelven, maar de gehele Christenheid, de tegenstelling
aan tussen hen en de Meester, wiens vertegenwoordigers ze beleden te zijn.
Wycliffe verwachtte ten volle, dat zijn leven de prijs zou zijn van zijn getrouwheid. De
koning, de paus en de bisschoppen hadden zich verbonden om hem ten val te brengen, en het
scheen een uitgemaakte zaak, dat een paar maanden uiterlik hem naar de brandstapel zouden
voeren. Toch was zijn moed ongeschokt. “Waarom spreekt ge van de kroon van het
martelaarschap in de verte te zoeken?”—zei hij. “Predikt het evangelie van Christus aan trotse
prelaten, en ge zult het martelaarschap niet ontlopen. Wat! zou ik leven en zwijgen? Nooit.
Laat de slag komen. Ik wacht zijn komst af.”
Maar nog steeds beschutte Gods voorzienigheid Zijn dienstknecht. De man, die een ganse
leeftijd lang stoutmoedig gestaan had ter verdediging van de waarheid in dageliks
levensgevaar, zou niet het slachtoffer worden van de haat van zijn vijanden. Wycliffe had
nimmer getracht, zichzelf te beschermen, maar de Heer was zijn beschermer geweest; en nu
de vijanden zich zeker waanden van hun prooi, nam de Heer hem weg uit hun bereik. In zijn
kerk te Lutterworth, op het punt staande van het avondmaal uit te delen, viel hij door een
beroerte getroffen, en blies kort daarna de adem uit.
God had Wycliffe zijn werk aangewezen. Hij had hem het woord der waarheid in de mond
gelegd, en een wacht rondom hem gesteld, opdat zijn woorden het volk bereiken zouden. Zijn
leven werd beschermd, en zijn arbeid verlengd, totdat er een fondament gelegd was voor het
grote werk van de Hervorming. Wycliffe kwam uit de duisternis van de Donkere Eeuwen. Er
was hem niemand voorafgegaan, naar wiens werk hij zijn hervormingstelsel kon inrichten.
Als Johannes de Doper geroepen om een biezondere zending te vervullen, was hij de
voorloper van een nieuw tijdperk. Toch was er in het stelsel der waarheid, die hij aan het licht
bracht, een eenheid en volkomenheid, die door de na hem komende hervormers niet
overtroffen werden, en die sommigen, zelfs honderd jaren later, niet bereikten. Z— breed en
diep werd het fondament gelegd, z— hecht en goed was de vorm, dat zijn arbeid niet behoefde
overgedaan te worden door die na hem kwamen. De grote beweging, welke door Wycliffe op
touw werd gezet, door welke het geweten en verstand vrij gemaakt moesten worden, en die
de volken in vrijheid stelde, welke zo lang geketend waren geweest aan Rome’s zegewagen,
was uit de Bijbel gesproten. Daar was de bron van die zegestroom, die, als het water des
levens, sedert de veertiende eeuw door al de opeenvolgende tijdperken heen gevloeid heeft.
Wycliffe nam met onvoorwaardelik geloof de Heilige Schrift aan als de ingegeven openbaring
van de wil van God, een voldoende wegwijzer voor geloof en leven.
Zijn opvoeding had hem geleerd, de Kerk van Rome te beschouwen als Goddelik,
onfeilbaar gezag hebbende, en met stilzwijgende eerbied de gevestigde leringen en gebruiken
59