Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
was het zijn vijanden onmogelik, de zaak van de hervorming in verachting te brengen, door
de onkunde of zwakheid aan de kaak te stellen van hem, die aan die zaak zijn steun verleende.
Terwijl Wycliffe nog aan de hogeschool was, begon hij de Schriften te bestuderen. In die
vroege tijden, toen de Bijbel nog alleen in de oude talen bestond, konden de geleerden de weg
vinden naar de bron van de waarheid, welke weg voor de onopgevoede klassen gesloten was.
Op die wijze was het pad reeds gebaand voor Wycliffe’s toekomstige werk als hervormer.
Geleerde mannen hadden het Woord Gods onderzocht, en de grote waarheid van Zijn vrije
genade daarin geopenbaard gevonden. In hun onderwijs hadden ze de kennis van deze
waarheid verbreid, en er anderen toe geleid, zich tot de levende Godspraken te wenden.
Toen Wycliffe’s aandacht bij de Schriften bepaald werd, begaf hij zich aan het onderzoek
ervan met dezelfde degelik- heid, die hem in staat had gesteld, de schoolse geleerdheid
machtig te worden. Tot hiertoe had hij een grote leemte gevoeld, die noch zijn scholastieke
studieën, noch het onderricht van de kerk had kunnen vullen. In Gods Woord vond hij wat hij
tevoren tevergeefs had gezocht. Hier vond hij het verlossingsplan geopenbaard, en Christus
aangewezen als de enige voorspraak voor de mens. Hij gaf zich aan de dienst van Christus,
en vatte het besluit op, de waarheden, die hij ontdekt had, te verkondigen.
Even weinig als latere hervormers voorzag Wycliffe bij het begin van zijn werk, waarheen
het hem leiden zou. Hij stelde zich niet opzettelik tegen Rome. Doch toewijding aan de
waarheid moest hem wel in strijd brengen met de leugen. Hoe klaarder hij de dwalingen van
het pausdom inzag, des te ernstiger werd hij in het voordragen van de leer van de Bijbel. Hij
bemerkte, dat Rome het Woord Gods had laten varen voor menselike instellingen; onbevreesd
beschuldigde hij de priesterschap van de Schriften te hebben verbannen, en eiste, dat de Bijbel
aan het volk teruggegeven, en zijn gezag in de kerk hersteld zou worden. Hij was een
bekwaam en ernstig leraar, en een welsprekend prediker, en in zijn dagelikse wandel beleefde
hij de waarheden, die hij predikte. Zijn kennis van de Schriften, de kracht van zijn redenering,
de reinheid van zijn leven, en zijn onbuigzame moed en oprechtheid wonnen hem algemene
achting ei vertrouwen. Velen onder het volk hadden de liefde voor hun vroeger geloof
verloren, de goddeloosheid ziende, die in de Roomse Kerk heerste, en verwelkomden met
onverholen blijdschap de waarheden, die Wycliffe aan het licht bracht; maar de pauselike
leiders waren woedend, toen ze bemerkten, dat deze hervormer invloed verkreeg, waarbij de
hunne moest achterstaan.
Wycliffe was scherp in het ontdekken van dwaling, en viel onbevreesd vele van de
misbruiken aan, welke het gezag van Rome goedgekeurd had. Terwijl hij de post van kapelaan
van de koning bekleedde, verzette hij zich stoutmoedig tegen de betaling van schatting, welke
de paus van de Engelse monarch eiste, en toonde aan, dat de toeëigening van gezag van de
zijde van de paus over wereldse heersers in strijd was met de rede zowel als de openbaring.
De aanspraken van de paus hadden grote verontwaardiging uitgelokt, en hetgeen Wycliffe
leerde, maakte een diepe indruk op de voornaamste mannen onder het volk. De koning en
51