Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
bouwlieden, gelijk op Jeruzalems muren in de dagen van Nehemia, riepen er sommigen uit:
“De kracht van de dragers is vervallen en het stof is veel, zodat wij aan de muur niet zullen
kunnen bouwen.” Afgemat door aanhoudende strijd tegen vervolging, valsheid,
goddeloosheid, en iedere andere belemmering, die Satan kon bedenken om hun voortgang te
ver-hinderen, werden sommigen, die getrouwe bouwlieden geweest waren, ontmoedigd; en
ter wille van vrede en veiligheid van eigendom en leven keerden ze zich af van het ware
fondament. Anderen, die de tegenstand van hun vijanden niet verschrikken kon, verklaarden
onbevreesd: “Vreest niet voor hun aangezicht ; denkt aan die grote en vreselike Heer”; en ze
gingen met hun werk door, ieder met het zwaard aan de zijde gegord.
Dezelfde geest van haat en tegenstand van de waarheid heeft de vijanden Gods in iedere
eeuw bezield, en dezelfde waakzaamheid en getrouwheid zijn van zijn dienaren gevraagd
geworden. De woorden van Christus aan de eerste discipelen zijn toepasselik op Zijn
volgelingen aan het einde van de tijd: “Wat ik u zeg, dat zeg Ik allen: waakt!” De duisternis
scheen dichter te worden. Beeldedienst werd algemener. Kaarsen werden v——r de beelden
gebrand, en gebeden tot hen opgezonden. De dwaaste en bijgelovigste gebruiken begonnen te
heersen. De zielen van de mensen werden z— volkomen door bijgeloof beheerst, dat de rede
zelf zijn macht scheen verloren te hebben. Terwijl de priesters en bisschoppen zelven
wellustig, zinnelik en slecht waren, kon men niet anders verwachten dan dat degenen, die om
leiding tot hen opzagen, verzonken zouden zijn in onkunde en goddeloosheid.
Nog een schrede verder werd er op de weg van pauselike aanmatiging gedaan, toen in de
elfde eeuw Gregorius VII de volmaaktheid van de Roomse Kerk afkondigde. Onder de
stellingen, die hij uitgaf, was er één, waarin verklaard werd, dat de kerk, volgens de Schriften,
nooit gedwaald had, noch ooit dwalen zou. Doch de bewering ging niet van schriftuurbewijzen
vergezeld. De trotse bisschop maakte verder aanspraak op de macht om keizers
af te zetten, en verklaarde dat geen vonnis, door hem uitgesproken, door iemand ter wereld
kon veranderd worden, doch dat hem het recht toekwam, het oordeel van alle andere mensen
ter zijde te stellen.
Een treffend voorbeeld van het overheersend karakter van deze voorstander van de
onfeilbaarheid vinden we in zijn be-handeling van de Duitse keizer, Hendrik de Vierde. Deze
monarch werd verklaard, uit de kerk gezet en onttroond te zijn, omdat hij het gewaagd had,
zich tegen het gezag van de paus te verzetten. Verschrikt door de bedreigingen van zijn eigen
vorsten, die van hem afvielen, en in hun opstand tegen hem gesterkt werden door het pauselik
bevel, gevoelde Hendrik de noodzakelikheid van vrede met Rome te maken. In gezelschap
van zijn vrouw en een getrouwe bediende, trok hij in het hart van de winter de Alpen over,
om zich voor de paus te verootmoedigen. Toen hij het kasteel bereikte, waarin Gregorius zich
teruggetrokken had, werd hij zonder zijn geleide in een buitenhof gebracht, en moest daar in
de strenge winterkoude, blootshoofds en barrevoets, en in een ellendig kleed gehuld, de
vergunning van de paus om in zijn tegenwoordigheid te verschijnen, afwachten. Slechts nadat
hij daar drie dagen in vasten en schuldbelijdenis doorgebracht had, verwaardigde zich de
33