Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
binnen de muren van de scholastiek en het bijgeloof door, waardoor Calvijn zich zag omgeven.
Hij hoorde met een rilling van de nieuwe leer, en twijfelde er geenszins aan, dat de ketters het
vuur, waaraan ze overgegeven werden, verdiend hadden. Toch werd hij onwetend met de
ketterij in aanraking gebracht, en gedwongen, de kracht van de Roomse godgeleerdheid te
toetsen in het bestrijden van de Protestantse leer.
Een neef van Calvijn, die zich bij de hervormers had aangesloten, was te Parijs. De twee
bloedverwanten ontmoetten elkander dikwels, en bespraken samen de zaken, die de
Christenheid verontrustten. “Er zijn maar twee godsdiensten in de wereld,” zei Olivetan, de
Protestant. “De ene soort van godsdiensten zijn die, welke door de mensen uitgedacht zijn,
volgens alle welke de mens zichzelf redt door ceremonieën en goede werken; de andere is die
éne godsdienst, die in de Bijbel geopenbaard is, en die de mensen leert, hun zaligheid alleen
van Gods vrije genade te verwachten.” “Ik wil niets weten van uw nieuwe leer,” riep Calvijn
uit; “denkt ge dat ik al mijn dagen in dwaling heb geleefd?”
Maar er waren gedachten bij hem opgewekt, die hij niet zo gemakkelik van zich afzetten
kon. In de eenzaamheid van zijn kamer peinsde hij over de woorden van zijn neef. Overtuiging
van zonde maakte zich van hem meester; hij aanschouwde zichzelf zonder Middelaar in de
tegenwoordigheid van een heilige en rechtvaardige Rechter. De tussenkomst van de heiligen,
goede werken, de ceremonieën van de kerk, waren alle onvoldoende om de zonde te
verzoenen. Hij kon niets v——r zich uit zien dan de duisternis van eeuwige wanhoop.
Tevergeefs trachtten de doktoren van de kerk zijn smart te verlichten. Zonder gevolg werd er
toevlucht genomen tot biecht en boetedoening; ze konden de ziel niet met God verzoenen.
Terwijl deze vruchteloze strijd hem nog bezighield, gebeurde het op een dag, dat Calvijn
een van de publieke pleinen bezocht, en daar getuige was van het verbranden van een
ketter. De uitdrukking van vrede op het gelaat van de martelaar vervulde hem met verbazing.
Te midden van de martelingen van die vreselike dood, en onder de nog vrese- liker
veroordeling van de kerk, openbaarde hij een geloof en moed, die de jonge student met smart
vergeleek met zijn eigen wanhoop en duisternis, terwijl hij toch in de strikste gehoorzaamheid
aan de kerk leefde. Op de Bijbel, dit wist hij, grondden de ketters hun geloof. Hij besloot hem
te bestuderen, en zo mogelik te ontdekken, wat het geheim van hun vreugde was.
In de Bijbel vond hij Christus. “O Vader,” riep hij uit, “Zijn offerande heeft Uw toorn
bevredigd; Zijn bloed heeft mijn onreinheid weggewassen; Zijn kruis heeft mijn vloek
gedragen; Zijn dood heeft voor mij verzoening aangebracht. Wij hadden voor onszelven vele
nutteloze dwaasheden uitgedacht, maar Gij hebt Uw Woord v——r mij geplaatst als een
fakkel, en gij hebt mijn hart bewogen, opdat ik een afschuw zou krijgen van alle verdiensten,
behalve die van Jezus.”
Calvijn was voor het priesterambt opgeleid. Toen hij nog slechts twaalf jaar oud was, werd
hem het kapelaanschap van een kleine kerk toegewezen, en was zijn hoofd door de bisschop
geschoren in overeenstemming met de wet van de kerk. Hij werd niet gewijd, en vervulde ook
148