Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
goudgele broek.” Hij stond op het punt van zijn geloof te betuigen in tegenwoordigheid van
de Koning der koningen en het toeschouwende heelal, en geen teken van rouw zou zijn
blijdschap logenstraffen.
Terwijl de processie langzaam door de volle straten trok, merkte het volk met
verwondering de onbewolkte vrede en de blijde triomf op, die uit zijn blik en houding spraken.
“Hij is,” zeiden ze, “als een, die in een tempel zit, en over heilige dingen peinst.” Op de
brandstapel staande trachtte Berquin enige woorden tot het volk te richten; maar de monniken,
het gevolg hiervan vrezende, begonnen te schreeuwen, en de soldaten sloegen met hun
wapenen tegen elkander, zodat hun rumoer de stem van de martelaar onhoorbaar maakte. Zo
gaf in 1529 de hoogste letterkundige en geestelike macht van het beschaafde Parijs “aan de
bevolking van 1793 het lage voorbeeld van op het schavot de heilige woorden van de
stervenden te smoren.” Berquin werd geworgd, en zijn lichaam door de vlammen verteerd.
De tijding van zijn dood vervulde de vrienden van de Hervorming door geheel Frankrijk met
droefenis. Maar zijn voorbeeld was niet vergeefs. “Wij zijn eveneens bereid,” zeiden de
getuigen voor de waarheid, “om de dood blijmoedig tegemoet te gaan, met onze ogen gericht
op het leven, dat te komen staat.”
Gedurende de vervolging te Meaux werden de leraars van het hervormde geloof van hun
vrijheid om te prediken beroofd, en vertrokken naar andere velden. Lefèvre ging na een tijd
naar Duitschland. Farel vertrok naar zijn geboorteplaats in Oostelik Frankrijk, om het licht te
verspreiden in het land van zijn geboorte. De tijding van wat te Meaux was voorgevallen, was
daar reeds doorgedrongen, en de waarheid, die hij met onversaagde ijver predikte, vond
toehoorders. Spoedig legden de overheden hem het zwijgen op, en werd hij uit de stad
gebannen. Ofschoon hij niet meer in het openbaar kon werken, trok hij door de vlakten en
dorpen, leerde in private huizen en afgelegen weiden, en vond een schuilplaats in wouden en
tussen de rotsspelonken, die hij in zijn jongensjaren zo druk bezocht had. God bereidde hem
voor op nog groter beproevingen. “De kruisen, vervolgingen, en listige plannen van Satan,
waar ik tevoren voor gewaarschuwd was, ontbraken niet,” zei hij; “ze waren zelfs veel harder,
dan ik in mijn eigen kracht zou hebben kunnen dragen; maar God is mijn Vader; hij heeft mij
de nodige kracht toegedeeld, en zal mij die altijd schenken.”
Gelijk in de dagen van de apostelen, was de vervolging “meer tot bevordering van het
evangelie gekomen.” Uit Parijs en Meaux verdreven, “gingen zij, die verstrooid waren, het
land door, en verkondigden het woord.” En z— vond het licht een baan naar vele van de
verstgelegen provincieën van Frankrijk. God bereidde nog meer arbeiders voor, om Zijn zaak
uit te breiden. In een van de scholen van Parijs was een ernstige, stille jongeling, die reeds
blijken gaf van een krachtige en onderzoekende geest, en niet minder gekenmerkt werd door
de vlekkeloosheid van zijn leven dan door zijn studieijver en toegewijdheid aan de godsdienst.
Zijn genie en leergierigheid maakten hem spoedig de trots van de hogeschool, en men
vertrouwde te mogen verwachten, dat Johannes Calvijn een van de kundigste en geëerdste
verdedigers van de kerk zou worden. Doch er drong een straal van Goddelik licht zelfs tot
147