Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
Daar Ferdinand geweigerd had, zich over hun godsdienstige overtuiging te bekommeren,
besloten de vorsten, zich niet aan zijn afwezigheid te storen, maar hun Protest zonder verwijl
voor de nationale raad te brengen. Een plechtige verklaring werd derhalve opgetrokken, en
aan de Rijksdag voor- gelegd: “Wij protesteren hierbij v——r God, onze enige Schepper,
Onderhouder, Verlosser en Heiland, en die eenmaal onze Rechter wezen zal, zowel als v——
r alle mensen en schepselen, dat wij, voor onszelven en ons volk, noch onze toestemming
geven tot, noch ons op enigerlei wijze houden aan het voorgestelde dekreet, in zo verre het
strijdig is met God, met Zijn heilig woord, met ons goed geweten, of met de zaligheid van
onze zielen.”
“Wat! zouden wij dit edikt bevestigen? Zouden we toe- geven, dat, wanneer de Almachtige
iemand tot Zijn kennis roept, die mens desniettegenstaande die kennis van God niet zou
durven omhelzen?” “Er is geen ware leer, dan die zich richt naar het woord van God. ... De
Heer verbiedt het onderwijs van elke andere leer ... De Heilige Schriften moeten door andere
en duideliker teksten verklaard worden; . . . dit heilige boek is in alle zaken, die voor de
Christen nodig zijn, gemakkelik te verstaan, en geschikt om de duisternis op te klaren. We
zijn door Gods genade tot het besluit gekomen, de zuivere prediking van Gods enig woord,
gelijk het in de Schriften van het Oude en Nieuwe Testament is vervat, te onderhouden, zonder
iets daartoe te voegen, dat ermede in strijd is. Dit Woord alleen is de waarheid; het is de zekere
regel van alle leer en leven, en kan nimmer falen of ons misleiden. Hij, die op dit fondament
bouwt, zal pal staan tegen al de machten van de hel, terwijl al de menselike ijdelheden, die er
zich tegenstellen, vallen zullen voor het aangezicht Gods.”
“Om deze reden verwerpen we het juk, dat ons wordt opgelegd.” “Tegelijkertijd
verwachten we, dat zijn keizerlike majesteit zich jegens ons gedragen zal als een Christenvorst,
die God boven alles liefheeft; en we verklaren ons gewillig hem, en ook u, genadige heren, al
die toegenegenheid en gehoorzaamheid te bewijzen, die onze rechtvaardige en wettige plicht
zijn.” Dit maakte een diepe indruk op de Rijksdag. De meerderheid was vol verbazing en
schrik over de stoutmoedigheid van de protesterenden. De toekomst scheen hun stormachtig
en onzeker toe. Verdeeldheid, twist en bloedvergieting schenen onvermijdelik. De hervormers
echter, overtuigd van de rechtvaardigheid van hun zaak, en vertrouwende op de arm des
Almachtigen, waren “vol moed en standvastigheid.”
“De beginselen, in dit beroemde Protest vervat stellen het eigenlike Protestantisme samen.
Dit Protest stelt zich tegen twee misbruiken van de mens in zaken van geloof: het eerste is het
inbrengen van de civiele rechter, en het tweede het eigenmachtig gezag van de kerk. In de
plaats van deze misbruiken stelt het Protestantisme de macht van het geweten boven de rechter,
en het gezag van het woord van God boven de zichtbare kerk. In de eerste plaats verwerpt het
de civiele macht in Goddelike aangelegenheden, en spreekt met de profeten en apostelen: ‘Wij
moeten God meer gehoorzamen dan de mensen.’ In de tegenwoordigheid van de kroon van
Karel de Vijfde, houdt het de kroon van Jezus Christus omhoog. Maar het gaat nog verder:
het legt als grondregel neer, dat alle menselik onderwijs onderworpen moet zijn aan de
136