Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
Na zijn terugkeer van de Wartburg voltooide Luther zijn vertaling van het Nieuwe
Testament, en het evangelie werd spoedig daarna aan het volk van Duitscliland in zijn eigen
taal gegeven. Deze vertaling werd door alien, die de waarheid liefhadden, met grote vreugde
ontvangen; maar. door hen, die menselike overleveringen en de geboden van mensen
verkozen, met verachting verworpen. De priesters waren ontsteld over de gedachte, dat het
gemene volk nu in staat zou zijn om de voorschriften van Gods woord met hen te bespreken,
en dat hun eigen onwetendheid op die wijze aan het licht zou komen. De wapenen van hun
vleselik verstand waren machteloos tegen het zwaard des Geestes. Rome zette al zijn gezag
te werk om de verspreiding van de Schriften tegen te gaan; doch dekreten, vervloekingen en
martelingen hadden alle even weinig uitwerking. Hoe meer het de Bijbel veroordeelde en
verbood, des te begeriger werd het volk om te weten wat er wezenlik in geleerd werd. Al
degenen die konden lezen, waren verlangend om Gods woord voor zichzelven te onderzoeken.
Ze droegen het met zich rond, en lazen en herlazen, en waren niet tevreden, voor-dat ze er
grote gedeelten van uit het hoofd geleerd hadden. Ziende hoe zeer het Nieuwe Testament in
de smaak viel, begon Luther onmiddellik het Oude Testament te vertalen, en gaf het uit in
delen, zodra hij ze afgewerkt had.
Luthers geschriften werden in de steden en op het platteland evenzeer op prijs gesteld.
“Wat Luther en zijn vrienden ook maar schreven, werd door anderen wijd en zijd verspreid.
Monniken, die overtuigd waren van de onwettigheid van kloosterplichten, en verlangden een
lang leven van traagheid te verwisselen voor een leven van werkzaamheid, maar die te
onwetend waren om het woord van God te verkondigen, trokken de provincieën door, en
bezochten de gehuchten en eenzame woningen, waar ze de geschriften van Luther en zijn
vrienden verkochten. Binnen korte tijd was Duitschland vol van die ondernemende
kolporteurs.” Deze geschriften werden met diepe belangstelling door rijken en armen, door
geleerden en onwetenden bestudeerd. Des avonds lazen de onderwijzers van de dorpscholen
ze voor aan groepjes, die zich om de haard verzamelden. Door iedere aangewende poging
werden er enige zielen van de waarheid overtuigd, en het woord met blijdschap ontvangende,
gingen ze op hun beurt uit om de goede tijding aan anderen te brengen.
De woorden van de Schrift werden bewaarheid: “De opening Uwer woorden geeft licht,
de eenvoudigen verstandig makende.” Het onderzoek van de Schriften werkte een machtige
verandering in het verstand en de harten van het volk. De pauselike heerschappij had zijn
onderdanen een ijzeren juk opgelegd, dat hen in onwetendheid en verachte- ring gebonden
hield. Een bijgelovig nakomen van vormen was nauwgezet volgehouden; maar aan al hun
eredienst hadden hart en verstand weinig deel genomen. Het prediken van Luther, waardoor
de eenvoudige waarheden van Gods woord werden uiteengezet, en daarna het Woord zelf, dat
het gemene volk in de hand gegeven was, had hun slapende talenten wakker geschud, en niet
alleen de geestelike natuur gezuiverd en veredeld, maar frisse kracht medegedeeld aan hun
verstand.
129