Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
te bieden voor geld. Iedere zonde had zijn prijs; en men kon vrijheid erlangen om misdaden
te plegen, indien de schatkist van de kerk slechts goed gevuld bleef. Z— braken de twee
bewegingen zich baan: de ene vergiffenis van zonde voor geld, de andere vergiffenis door
Christus aanbiedende;— Rome vrijheid schenkende om te zondigen, en dat tot een bron van
inkomst makende; de hervormers, de zonde veroordelende, en op Christus wijzende als de
verzoening en de Verlosser.
In Duitschland was het verkopen van aflaten aan Domini- kaner monniken toevertrouwd,
en werd de handel erin door de schaamteloze Tetzel gedreven. In Zwitserland was die handel
overgelaten aan de Franciskaners onder opzicht van Sampson, een Italiaanse monnik.
Sampson had de kerk reeds goede diensten bewezen door in Duitschland en Zwitserland grote
sommen bijeen te brengen om de pauselike schatkist te vullen. Nu doorliep hij Zwitserland,
waar hij grote scharen aantrok, de arme landbouwers hun karig arbeidsloon ontroofde, en van
de gegoede klasse rijke giften eiste. De invloed van de hervorming echter deed zich alreeds
gevoelen door het verminderen van deze handel, hoewel hij hem niet geheel kon tegengaan.
Zwingli was nog te Einsiedeln, toen Sampson, kort nadat hij Zwitserland was binnengekomen,
met zijn waren in een naburige stad aankwam. Bericht aangaande zijn zending ontvangen
hebbende, begaf zich de hervormer aanstonds op weg om hem tegen te staan. De twee
ontmoetten elkander niet, maar het gelukte Zwingli z— goed om de valsheid van de
voorwendselen van de monnik aan de kaak te stellen, dat hij ver-plicht was naar elders te
vertrekken.
Te Zürich predikte Zwingli ijverig tegen de aflaatverkopers, en toen Sampson de stad
naderde, ontmoette hem een bode van de raad, hem aanzeggende, dat hij niet in de stad
verwacht werd. Eindelik kwam hij er toch door list binnen, maar werd weggezonden zonder
een enkele aflaatbrief verkocht te hebben; en kort daarop verliet hij Zwitserland. De
hervorming ontving een krachtige stoot door de verschijning van de pest, of “zwarte dood,”
die Zwitserland in het jaar 1519 bezocht. Terwijl de mensen de verderver in het aangezicht
staarden, kwamen er velen tot overtuiging van de ijdelheid en krachteloosheid van de
vergiffenis, die ze kort tevoren gekocht hadden, en verlangden naar een hechter fondament
voor hun geloof. Zwingli werd te Zürich door de ziekte aangetast, en wel z— ernstig, dat alle
hoop op herstel opgegeven, en het gerucht wijd en zijd verspreid werd, dat hij dood was. In
dat hachelik uur bleef zijn hoop en moed onbewogen. Hij zag in het geloof op tot het kruis
van Golgotha, rustend in de algenoegzame verzoening voor de zonde. Toen hij terugkwam
van de poorten des doods, was het om het evangelie met groter ernst dan ooit tevoren te
prediken; en zijn woorden oefenden ongewone kracht uit. Met vreugde verwelkomde het volk
hun geliefde herder, die hun van de rand van het graf teruggeschonken was. Zijzelven hadden
in de tussentijd de zieken en stervenden verpleegd, en ze gevoelden als nooit tevoren de
waarde van het evanglie.
Zwingli was tot klaarder verstand van de waarheid ervan geraakt, en had de hernieuwende
kracht ervan in zichzelf in voller mate ondervonden. De val van de mens en het verlos-
118