Wereldwijde Eendracht

Wereweldwijde Eendracht
en eerbiedig; toch openbaarde hij een vertrouwen en een vreugde, waarover de vergadering
zich verwonderde. “Doorluchtigste keizer, hoogedele vorsten, genadigste lieren,” sprak
Luther, “ik verschijn heden v——r u volgens het bevel, me gisteren gegeven; en bij de
barmhartigheid Gods smeek ik Uw Majesteit en uw doorluchtige hoog- heden, met
goedwilligheid te willen luisteren naar de verdediging van een zaak, waarvan ik me overtuigd
houd, dat hij rechtvaardig is en goed. Indien ik me door onwetendheid niet zou houden aan
de gebruiken en passende regelen van het hof, verzoek ik dat me zulks vergeven worde; want
ik ben niet grootgebracht in de paleizen van koningen, maar in de afzondering van een
klooster.”
Daarna tot de vraag komende, zei hij, dat zijn werken niet alle hetzelfde karakter droegen.
In sommige had hij gehandeld over geloof en goede werken, en zelfs zijn vijanden verklaarden
dat die niet alleen schadeloos, maar nuttig waren. Die te herroepen, zou waarheden
veroordelen zijn, welke alle partijen beleden. De tweede soort bestond uit geschriften, die het
bederf en de misbruiken van het pausdom aan het licht stelden. Die te herroepen, zou zijn de
tirannie van Rome te versterken, en een wijdere deur te openen voor vele en grote
goddeloosheden. In de derde soort boeken had hij personen aangevallen, die bestaande
misbruiken hadden verdedigd. Wat deze betrof, moest hij vrijuit toegeven, dat hij heftiger was
geweest, dan hem paste. Hij beweerde geenszins zonder fouten te zijn; maar zelfs deze boeken
kon hij niet herroepen, want zulk een handelwijze zou de vijanden van de waarheid slechts te
stouter maken, en ze zouden er voordeel uit trekken, door Gods volk met nog groter wreedheid
te verdrukken.
“Maar daar ik slechts een mens ben, en niet God,” vervolgde hij, “zo zal ik me verdedigen,
gelijk Christus gedaan heeft, die zei: ‘Indien Ik kwalik gesproken heb, betuig van het kwade.’
Bij de genade Gods bezweer ik u, doorluchtigste keizer, en u, hoogverheven vorsten, en
edelen uit iedere stand, om me uit de geschriften van de profeten en apostelen te be-wijzen,
dat ik gedwaald heb. Zo spoedig ik hiervan overtuigd zal zijn, zal ik onmiddellik al mijn
dwalingen herroepen, en de eerste zijn om mijn boeken in het vuur te werpen.
“Wat ik daareven gezegd heb, toont, naar ik hoop, duidelik aan, dat ik de gevaren
zorgvuldig overwogen en bedacht heb, waaraan ik me blootstel; maar verre van er door
ontsteld te zijn, verheug ik er me over, dat ik mag zien, dat het evangelie heden, als in vroegere
tijden, een oorzaak van moeite en verdeeldheid is. Dit is het karakter en de bestemming van
Gods woord. ‘ Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard,’ heeft Jezus
Christus gezegd. God is wonderlik en vreselik in Zijn raadslagen; wacht u, dat gij door te
trachten om onenigheden te voorkomen, niet bevonden wordt in strijd te komen met het
heilige woord Gods, en over uw hoofden een schrikkelike vloed van onoverkomelike gevaren,
tegenwoordig onheil, en eeuwige rampzaligheid brengt. ... Ik zou veel voorbeelden kunnen
aanvoeren, uit de Godspraken genomen. Ik zou kunnen spreken van de Farao’s, van de
koningen van Babylon, en die van Israël, welke nimmer hun eigen ondergang meer in de hand
104