Roots Vogelmagazine 1 - Voorjaar 2023 - Inkijkexemplaar

VOORJAAR 2023, € 5,75
MAGAZINE
Wereldplek:
Colombia
Interview: illustrator
Elwin van der Kolk
Getest:
mini-telescopen
10 HOTSPOTS
In de Blauwe Kamer
VERSIERTOEREN
Verleiden met cadeaus
DE HOP
Publiekslieveling maakt
een comeback
DE REIGER REGEERT
Alle 8 soorten op een rij
VOGELFOTOGRAFIE
Professionele
tips en tricks

.KLAPEKSTER.
.GROTE ZAAGBEK.
GETTY IMAGES
ANP
.ZEEAREND.
GETTY IMAGES GETTY IMAGES
.ZANGLIJSTER.
6 VOGELMAGAZINE

ANP
DÉ PLEK OM
VOGELS TE KIJKEN
IN APRIL
Blauwe Kamer
bij Rhenen
In natuurgebied de Blauwe Kamer heeft
het water van de Nederrijn vrij spel.
Hierdoor is de natuur er voortdurend
in beweging en is het juist daarom een
vogeleldorado. En met de Grebbeberg
op de achtergrond is het een van
de mooiste plekken in Nederland voor
de vogelliefhebber.
TEKST PAUL BÖHRE
WWW. MAGAZINE.NL 7

THOMAS HINSCHE/BIA/MINDEN/NIS
DREK- OF STINKHAAN
Het nest van een hop stinkt behoorlijk.
De grootste veroorzaker van de stank
is een speciale klier die zowel de
vrouwtjes als de jonge hoppen hebben.
Hiermee produceren ze regelmatig
een druppel stinkende vloeistof, als
afweermiddel tegen rovende katten
en marters. Wanneer die een poging
wagen om hun tanden in zo’n ‘stinkdiertje’
te zetten, krijgen ze de volle
laag. Want hoe klein de jonge hoppen
ook zijn: ze kunnen mikken als de
beste. Ook te nieuwsgierige pottenkijkers
krijgen de volle laag.
KUIFJE IN DE
Rentree van de hop
LAGE LANDEN
14 VOGELMAGAZINE

Met zijn parmantige kuif, bonte kleuren
en opvallend fladderende vlindervlucht is de hop
een bijzonder fraaie vogel die torenhoog op het
wenslijstje staat van iedere vogelaar. Voor hen is er
goed nieuws, want na bijna 40 jaar lijkt de hop als
broedvogel terug van weggeweest.
TEKST PAUL BÖHRE
WWW. MAGAZINE.NL 15

GETTY IMAGES
- VLINDERACHTIGE VLUCHT -
Wanneer een hop vliegt, is het een
verbluffende ervaring om de vogel met
de verrekijker te volgen. De grillige vlucht is
vlinderachtig, de zwart-wit getekende staart
en vleugels zijn verrassend als vuurwerk.
18 VOGELMAGAZINE

De hop is de
nationale vogel
van Israël
WWW. MAGAZINE.NL 19

GEVONDEN
Oplaadbare HOOFDLAMP
Handig voor als je in het (schemer)donker je weg zoekt: deze hoofdlamp met de
BioLite’s bekroonde 3D SlimFit-constructie. Met een frontprofiel van slechts 10 mm
en een gewicht van slechts 78 gram zit de voorste lamp strak op het voorhoofd zonder
op en neer te stuiteren. De vocht afvoerende stof houdt je koel en droog tijdens elke
activiteit. Bovendien heeft deze lamp een extra arsenaal aan functies, zoals rood licht,
wit licht, dimmer, stroboscoop en noodlicht en een achterhoofdlampje.
• Prijs: € 69,95. Info: eu.bioliteenergy.com.
POSTZEGELS
Marker Wadden
PostNL heeft een prachtige, vogelrijke postzegelserie
op de markt gebracht ter ere van het succesvolle
Marker Wadden-project. Op de postzegels
‘Beleef de natuur – Marker Wadden’ spelen tien bewoners
van dit gebied de hoofdrol: knobbelzwaan,
grote lisdodde, lepelaar, helmgras, kleine plevier,
baardman, visdief, spiering, sprinkhaanzanger
en duindoorn. Bijna te mooi om te gebruiken.
• Te koop bij verkooppunten van PostNL, het
postkantoor in de Bruna-winkels en via postnl.nl/
bijzondere-postzegels. Prijs per vel € 10,10.
26 VOGELMAGAZINE

VOOR DE VOGELAAR
Een selectie van leuke spullen voor vogelaars van
diverse pluimage. Zowel voor onderweg als thuis.
PUZZELEN maar…
Een unieke puzzel van 1.000 stukjes, waarbij je jouw soortenkennis
van de vogels van Nederland kunt oefenen. Afm.:
68 x 48 cm • Prijs € 18,95. Info: shop.jasperderuiter.com.
Handige VOGELSPOTTERTAS
Vijf enthousiaste studenten hebben samen met experts van
Cameraland een unieke oplossing bedacht om je verrekijker en/of
lenzen optimaal te beschermen. Zij ontwikkelden De Spotter: een
handgemaakte tas door personen met afstand tot de arbeidsmarkt.
De tas is gemaakt van waterafstotend materiaal, geproduceerd uit
restafval. Daarnaast is een schuimlaag aangebracht om valschade
te voorkomen. De tas wordt geleverd in de kleuren blauw en grijs.
• Prijs: € 64,95. Info: spotterverrekijkertas.nl.
Voorjaars-
BIERTJE
Een blond, fruitige Funky Blond
(6%) van Bird Brewery met
karamel tonen en frisse hoppen.
Het lentezonnetje nodigt uit om
er eentje te drinken. En nog
eendje? Nog eendje dan.
• Prijs: € 2,99 (per stuk), € 30
(per 12). Info: birdbrewery.com.
Comfortabele CAP
Een klassieker uit de Swarovski Gear-collectie
en een geweldige metgezel voor jouw outdoor
avonturen. Deze baseballpet is comfortabel om
te dragen en kan met een metalen gesp aan de
achterkant op maat worden gemaakt: one size
fits all. Ook een origineel cadeau.
• Prijs: € 35. Info: swarovskioptik.com.
WWW. MAGAZINE.NL 27

Torenvalk met jonge haas - Roofvogels nemen hun prooi vaak mee naar een hoger gelegen punt om zo
de omgeving in de gaten te kunnen houden en te voorkomen dat ze verrast worden door een concurrent die de prooi wil afpakken.
Als je dit gedrag herkent, kun je hier rekening mee houden en je focussen op het moment waarop de vogel wegvliegt.
Observeer
Door goed te observeren kun je
de favoriete plek van veel vogels
ontdekken, zoals de vaste zangpost
van de blauwborst of de populairste
paal waar de torenvalk altijd naartoe
vliegt met de prooi die hij net
heeft gevangen. Ook helpt het om
aan het gedrag van een vrouwtje
visdief te kunnen zien of er een
mannetje onderweg is met een gevangen
prooi, zodat je precies op
het juiste moment kunt beginnen
met fotograferen om dit tafereel
vast te leggen.

Vliegende vogels - Door de camera mee te bewegen met het vliegende onderwerp (‘meetrekken’), in dit geval
de blauwe reiger, hou je de vogel goed in beeld en kun je hem op precies het juiste moment tijdens de vlucht vastleggen.
Velduil vliegend richting camera - Sommige camera’s hebben oogdetectie, waarbij de camera automatisch
scherpstelt op de ogen van een dier zodat die altijd scherp zijn. Dit werkt vooral heel goed bij vogels die recht op je afvliegen.
WWW. MAGAZINE.NL 33

DAVID PATTYN/NPL
RITUEEL
BOUWMATERIAAL
Futen versieren elkaar met een
ritueel waterballet. Soms gebruiken
ze daarbij als attribuut een pluk
zelfopgedoken waterplanten.
Waarschijnlijk staan die weinig
sierlijke druipende slierten symbool
voor ‘nestje bouwen’. Misschien een
idee om bij een volgende date eens
langs de bouwmarkt te gaan in
plaats van de bloemist. En die
gipsplaten dan aanbieden met
een leuk dansje erbij.
FILMPJE
Kijk op rootsmagazine.nl/video
voor een filmpje waar je
baltsende futen elkaar
nestmateriaal ziet aanbieden.
42 VOGELMAGAZINE

Een verleidelijk
Om een partner te verleiden
halen vogels van alles uit
de kast: zingen, dansen, een
publieke knokpartij. Maar soms
is de beste binnenkomer of
bevestiging een cadeautje. Wel
zorgvuldig gekozen, natuurlijk.
presentje
TEKST GEERT-JAN ROEBERS
GUY EDWARDES/NPL
ORIGINALITEIT ONBELANGRIJK
Bijeneters zijn prachtig, zowel de man als de vrouw. Maar in
de paartijd moet het mannetje het niet alleen van zijn feestelijke
verenpak hebben. Zonder cadeautje hoeft hij niet bij het vrouwtje
aan te komen. Originaliteit is daarbij onbelangrijk. Een bij valt
altijd in de smaak – met heel attent de angel verwijderd – maar
met een forse libel in je snavel maak je meer indruk.
WWW. MAGAZINE.NL 43

ANP
ANP
52 VOGELMAGAZINE

ANP
De Marker
VOGELPARADIJS
Wadden
IN NIEUW LAND
Als vogelfan kun je er je hart ophalen: de Marker Wadden in het Markermeer. Pas zeven lentes jong is dit nieuwe land
en het barst er al van de vogels. Welke soorten zie je er zoal? Vogelonderzoeker Camilla Dreef weet er alles van.
GETTY IMAGES
TEKST ELVIRA WERKMAN
WWW. MAGAZINE.NL 53

PETE MORRIS/AGAMI
GOUDRINGTANGARE.
MARC GUYT/AGAMI
ANDESCONDOR.
WERELD
PLEK
Colombia
In relatief korte tijd heeft Colombia zich ontpopt tot een ecotoerismebestemming
van wereldformaat. Niet alleen het feit dat er circa
2.000 vogelsoorten leven, maar ook de ongekende biodiversiteit
zorgen ervoor dat vrijwel geen ander land op aarde zo’n paradijs
is voor zowel vogelkijkers als de vogels die zij komen bekijken.
TEKST DIEDERIK PLUG
TWEEKLEURIGE MIERPITTA.
DONKERE INKAKOLIBRIE.
MARC GUYT/AGAMI
DUBI SHAPIRO/AGAMI
DUBI SHAPIRO/AGAMI
ROESTBUIKBERGHONINGKRUIPER.
62 VOGELMAGAZINE

MARC GUYT/AGAMI
RODE ROTSHAAN.
- HOTSPOTS COLOMBIA -
3
1
2
1 Westelijke en centrale Andes
2 Noord-Colombia Birding Trail
3 Pacifische kust
4 Inírida
5 Llanos Orientales
5
4
Colombia begon al in de jaren 70 te
pionieren op het gebied van wat
tegenwoordig ecotoerisme wordt
genoemd; inmiddels is het een zeer
populaire toeristische bestemming geworden.
Anno 2023 kun je in Colombia
ruim 50 nationale parken bezoeken en
wordt het alom het meest biodiverse
land op aarde genoemd (bijna 10 procent
van de biodiversiteit op aarde is
naar verluidt te vinden in Colombia),
mede dankzij haar ongekende diversiteit
in landschappen, van laaggelegen, droge
kustgebieden tot ijzige Andesbergtoppen
en alles ertussenin. En iedere
zichzelf respecterende vogelaar heeft
weleens gehoord van de ongekende rijkdom
aan vogelsoorten die het land mede
daardoor kent – al was het maar omdat
Colombia er zelf wel voor zorgt dat we
dat weten. Feit is: wie van (exotische)
vogels houdt – maar ook van de natuur
in al haar optimale pracht en praal – kan
eigenlijk niet om Colombia heen.
1 DE WESTELIJKE EN CENTRALE ANDES
De westelijke en centrale Andes kennen zeer diverse landschappen en ecosystemen,
van de uitlopers van de Andes in het zuiden tot het noordwestelijke
deel van het land, waar een smalle strook grenst aan de Caribische Zee. Daar
maak je kans op onder meer de baltsende RODE ROTSHAAN.
Wat zuidelijker, rond de universiteitsstad Manizales, vind je geweldige vogelkijkplekken,
zoals de beroemde voerplekken voor MIERPITTA’S in Río Blanco
en nationaal park Los Nevados, waar ANDESCONDORS leven.
In het beroemde Tatamá National Natural Park, alleen te bereiken via de
fameuze Montezuma Road, leven meer dan 600 vogelsoorten, waaronder
de GOUDRINGTANGARE, ROESTBUIKBERGHONINGKRUIPER en DONKERE
INKAKOLIBRIE.
WWW. MAGAZINE.NL 63

GERT-JAN IJZERMAN/NIS
De reiger
regeert
Met acht soorten die hier broeden
is Nederland een echt reigerland.
En het gaat alle soorten voor de wind:
voor het eerst in de geschiedenis zijn
er bijvoorbeeld meer dan 1.200 paren
purperreigers geteld, is het kleinste
reigertje, de woudaap, terug van (bijna)
weggeweest en heeft de koe reiger
zelfs voor het eerst in Nederland
gebroed. Hoog tijd om alle soorten en
hun soms bijzondere eigenschappen
voor je op een rij te zetten.
TEKST PAUL BÖHRE
KOEREIGER
in winterkleed
70 VOGELMAGAZINE

GERT-JAN IJZERMAN/NIS
In 100 jaar tijd heeft
de koereiger zich vanuit zijn
oorspronkelijke broedgebied
in Afrika verspreid over
alle continenten
KOEREIGER
in broedkleed
1 Nieuwkomer: de koereiger
De vestiging van drie paren
koe reigers in 2021 in natuurgebied
De Wieden in Overijssel betekende
het eerste geslaagde broedgeval
ooit in Nederland; er vlogen twee
jongen uit. Het jaar daarop werden
in De Wieden drie nesten gevonden
in een enorme kolonie van reigers,
aalscholvers en lepelaars. Dat jaar
vlogen minimaal acht koereigers
uit (bron: Natuurmonumenten). In
Zeeuws-Vlaanderen broedden dat
jaar ook drie paren tussen blauwe
reigers, maar helaas vlogen daar
geen jongen uit.
De koereiger is van oorsprong een
Afrikaanse soort. Vanaf het begin
van de vorige eeuw kreeg hij in
Europa eerst vaste grond onder de
voeten op het Iberisch Schiereiland.
Maar pas vanaf 1970 liep het aantal
snel op van 50.000 paar in 1970 tot
85.000 paar in de jaren 90. Frankrijk
werd kort daarna bevolkt, tot
Noord-Frankrijk aan toe.
Ronald Messemaker, boswachter in
De Wieden: “Toch duurde het tot
1998 voordat de eerste koereiger
een broedpoging in Nederland zou
wagen, in De Wieden. Helaas
werden deze jongen gedood door
roofdieren. Daarna bleef het lange
tijd stil. Pas in 2016 volgde een nieuwe
broedpoging, in de hoogwaterzone
in hetzelfde gebied. Maar ook
toen vlogen geen jongen uit. Na het
succes van 2021 keken we natuurlijk
reikhalzend uit naar 2022: zouden
de koereigers terugkeren naar de
kolonie? En ja hoor, in het voorjaar
doken de eerste koereigers weer
op in de kolonie. Dit was een voorbode
van een ware toevloed in
Nederland, met groepen van 25 in
de Sliedrechtse Biesbosch, 38 in
Zeeland en een groep in De Wieden
met maximaal 52 stuks. Deze groep
voegde zich bij de drie broedparen in
de kolonie tegen het einde van het
broedseizoen. Vooral in de avonden
werden spectaculaire foto’s gemaakt
van 52 koereigers die zich
opmaakten om te gaan slapen. Je
hoefde overdag maar in de buurt
naar een kudde koeien te zoeken,
en je zag koereigers.”
WWW. MAGAZINE.NL 71