You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DE TIJD VAN JE LEVEN<br />
D E N<br />
I E U W E<br />
G E N E R A T<br />
ABC van<br />
twintigers<br />
Snap jij ze nog?<br />
I E<br />
MAGAZINE<br />
FAMILIEDYNAMIEK<br />
Herman & Anne<br />
van Veen<br />
Ans<br />
Markus<br />
‘Mijn<br />
uiterlijk nu:<br />
acceptatie’<br />
Nr. 3 / 9 febr. - 16 maart <strong>2023</strong> / <strong>Zin</strong>.nl / € 7,80<br />
AP<br />
HET LEVEN IN TWEE PORTRETTEN<br />
32 jaar later. Welke<br />
dromen kwamen uit?<br />
MULTI-TALENT KARSU DÖNMEZ<br />
Over haar roots, vrijheid,<br />
muziek én kookkunst<br />
ZELF ONTDEKKEN!<br />
Hiken in mooi<br />
Bulgarije
16<br />
KARSU DÖNMEZ<br />
‘Ik heb zoveel<br />
fantastische dingen<br />
mogen meemaken<br />
met iets wat ik nog<br />
steeds aan het<br />
uitproberen ben’<br />
coverbeeld: Thesi Geesink (portret Ans Markus), Keke Keukelaar (portret Herman en Anne van Veen), Bulgarije (Monique van Gaal)<br />
INHOUD<br />
VERDIEP<br />
6 Gespot door Misja Uitgesproken types<br />
op weg naar iets leuks<br />
16 Interview met Karsu ‘Ik weet dat ik naar<br />
mijn eigen gevoel moet luisteren’<br />
24 De jeugd van tegenwoordig Snap jij ze<br />
nog? <strong>Zin</strong>’s Moderne Stijlgids laat je<br />
meepraten over patta’s en situationships<br />
35 Het leven in twee portretten Vier<br />
vrouwen 32 later. Toen soms onzeker, nu<br />
krachtig en zelfbewust<br />
44 Ga Theater, expo, bios en concert<br />
48 9x Je grenzen aangeven<br />
50 Herman en Anne van Veen Vader en<br />
dochter bundelen hun persoonlijke<br />
verhalen in het boek Van huis uit. Een<br />
exclusieve voorpublicatie!<br />
VERWONDER<br />
60 Lees Fictie & non-fictie<br />
64 5 vragen aan Ans Markus ‘Ik was in de<br />
war: waarom overkomt mij dit? Altijd<br />
keurig geleefd en toch word ik ziek. Al<br />
heel gauw dacht ik: waarom ik niet?’<br />
70 Fashion volgens Liddie Door het<br />
verdwijnen van de plastic tasjes werd de<br />
shopper een gewild accessoire<br />
72 Karsu’s keuken Drie overheerlijke, Turkse<br />
recepten uit het eerste kookboek van Karsu.<br />
Nicolaas Klei zorgt voor de wijn erbij<br />
78 Beauty Visagist Manous ontdekt de<br />
beauty geheimen van Astrid Vos<br />
82 Zie Op de bank & in de bios<br />
VERLANG<br />
86 Het Bulgaarse Rodopigebergte Best<br />
spannend wandelen als je de berenpoten<br />
in het pad ziet staan<br />
94 Welterusten Annemarie zet de<br />
versnelling een tandje lager op Texel<br />
98 Griekse eilanden Er zijn er veel en<br />
allemaal nét even anders; kies het paradijs<br />
dat bij je past<br />
4
72<br />
86<br />
BULGARIJE<br />
Te voet het avontuur<br />
tegemoet<br />
KARSU’S KEUKEN<br />
Verslavend lekker<br />
35<br />
32 JAAR LATER<br />
‘Al die jaren in onzekerheid<br />
tekenden mijn leven’<br />
102 Geluksritueel Nederland, wat<br />
ben je mooi!<br />
104 Roadtripper Sandra Nieweg<br />
trekt met hondje Bobby door<br />
Europa. Deel 9<br />
WINNEN<br />
We geven 33 prijzen<br />
weg (p. 110)<br />
COLUMNS<br />
33 Stef Bos<br />
34 Wijkverpleegkundige Ronda<br />
en de wereld van de thuiszorg<br />
57 Hanneke Groenteman<br />
E N O O K<br />
8 <strong>Zin</strong> in | 14 Post | 30 6x <strong>Zin</strong> mét<br />
stevige korting | 32 Online tips:<br />
maak een sterk wachtwoord | 81<br />
<strong>Zin</strong> online | 107 Breinbrekers<br />
| 112 Aanbiedingen | 114 Service &<br />
colofon | 115 Volgende <strong>Zin</strong><br />
<strong>Magazine</strong><br />
94<br />
WAKKER WORDEN<br />
OP TEXEL<br />
Hallo natuur!<br />
70<br />
SHOPPERS<br />
Trend<br />
in nylon<br />
5
GESPOT DOOR<br />
Misja<br />
Streetstyleblogger Misja Beijers (1952) spot<br />
uitgesproken types op weg naar iets leuks.<br />
Vriendinnen die elkaar ontmoetten in<br />
de winkel waarnaar ze nu op weg zijn<br />
in Monnickendam. Janna Wilterdink<br />
(1960) en Anita Brulleman (1966) zijn<br />
beiden fanatiek op Instagram, heel<br />
modebewust, geïnteresseerd in fotografie<br />
én volgden een modellencursus.<br />
6<br />
Twee vriendinnen op weg naar hun favoriete winkel, de<br />
plek waar zij elkaar een tijd geleden voor het eerst hebben<br />
ontmoet. Al kenden ze elkaar al wel via Instagram. Janna<br />
(links op de foto): “Voor mij biedt de fotografie voor Instagram<br />
een fantastisch tegenwicht voor mijn werk in de<br />
gezondheidszorg. Het zorgt voor balans. Ik ben geïnteresseerd<br />
in mode en styling en wil er zelf ook leuk uitzien.<br />
Bovendien kan ik zo een bijdrage leveren om silver hair<br />
vrouwen zichtbaarder te maken.” Anita heeft na haar<br />
scheiding rond haar 50ste het roer omgegooid. Ze is stewardess<br />
geworden en werkt daarnaast als model. Anita:<br />
“Het modellenwerk is voor mij zo’n fijne afwisseling. De<br />
opleiding tot mannequin, die ik ooit volgde om een betere<br />
houding te krijgen, komt nu goed van pas. Instagram is<br />
voor mij dé manier om mijn modellenwerk te promoten.”<br />
Janna heeft onlangs een stylingcursus gevolgd en nodigde<br />
Anita uit als model voor haar eindopdracht. Janna:<br />
“En met succes, Anita is altijd zichzelf en durft haar<br />
schoonheid te laten zien. Ik leer van haar om voor de<br />
camera iets losser te zijn en een ‘stoutere’ pose aan te<br />
nemen.” Anita vult aan: “Mijn stijl is klassiek. Janna kan<br />
goed stylen, van haar leerde ik om iets gedurfdere combinaties<br />
te maken.” Beiden genieten van deze fase in hun<br />
leven, een fase van meer vrijheid omdat hun kinderen<br />
zelfstandig zijn. Anita: “Ik geniet elke dag, ik heb me nog<br />
nooit zo goed gevoeld. Dát wil ik uitstralen.” Janna heeft<br />
inmiddels ook een modellencursus gevolgd. Hun wens is<br />
om samen als silver hair models een show van Mart Visser<br />
te lopen. Nu gaan ze neuzen bij Vintage Brands voor een<br />
fotoshoot waarvoor ze gekleed zullen gaan in de stijl van<br />
Iris Apfel. Janna: “Puur voor ons eigen plezier!”<br />
Meer inspiratie? Bijzondere winkels: Misjab.nl • Misja’s<br />
favoriete adressen: Oog voor Stijl (Het Spectrum, € 24,99)<br />
WAT GAAN ZE DOEN?<br />
SHOPPEN<br />
Vintage Brands • Noordeinde 22,<br />
Monnickendam<br />
• Vintagebrands.eu<br />
CULTUUR HAPPEN<br />
Groninger Museum<br />
Gianni Versace retrospective •<br />
Museumeiland 1, Groningen<br />
• Groningermuseum.nl<br />
ETEN<br />
Brasa • Koemarkt 25, Purmerend<br />
• Brasabarenkitchen.nl<br />
Volg de dames op Insta:<br />
@timelessstyle.nl (Janna)<br />
@anitas.style (Anita)
JANNA & ANITA:<br />
‘We zouden graag een<br />
keer als ‘silver hair<br />
models’ een show<br />
van Mart Visser lopen’
TALENT<br />
Het succesverhaal Karsu<br />
familie<br />
Alles is<br />
Karsu was nog maar een puber toen journalist Ebru Umar<br />
(1970) al met haar aan de Turkse ontbijttafel zat en zag<br />
hoe gastvrij en hartelijk haar ouders zijn. Inmiddels is<br />
multi-talent Karsu Dönmez (1990) een wereldster van<br />
formaat. Als zangeres én als tv-kok. “Mijn carrière was niet<br />
mijn grote droom, ik had dit nooit kunnen bedenken!”<br />
TEKST: EBRU UMAR | BEELD : ANP/HH/ANNEKE JANSSEN<br />
16
Koken met<br />
Karsu?<br />
Kijk op p. 72
Die jeugd van<br />
tegenwoordig…<br />
Met dit ABC begrijpen we ze nog wel!<br />
24<br />
Yo, queer? Fluffy patta’s, bro! Enig idee waar dit over gaat? Niet echt?<br />
Gaan we wat aan doen, ja toch! Word streetwise en leer next level<br />
leven met <strong>Zin</strong>’s Moderne Stijlgids – ofwel: aan de hand van een simpel<br />
ABC’tje boeiende begrippen van de jeugd van tegenwoordig.<br />
TEKST: KARIN KUIPERS | BEELD: ANP, GETTY IMAGES<br />
De A van Airfryer<br />
Een codewoord op TikTok voor<br />
de Satisfyer Pro 2, een luchtdrukvibrator<br />
die bij vrouwen<br />
voor nieuwe sensationele<br />
orgasmes zorgt. Op TikTok is<br />
het verboden om seksuele<br />
termen te gebruiken vandaar<br />
het alternatief Airfryer. Het<br />
seksspeeltje stimuleert de<br />
clitoris met contactloze luchtdrukpufjes<br />
en heeft tegelijk<br />
een zuigend effect. Op TikTok<br />
een hit, dus overal uitverkocht.<br />
Ze zijn er ook in de vorm van<br />
kerstballen en sleutelhangers.<br />
Een cadeau voor jezelf, zo heet<br />
het onder jonge vrouwen. De<br />
Satisfyer Pro 2 zorgt er overigens<br />
niet voor dat een man niet<br />
meer nodig is voor de seks. Wel<br />
geeft het aan dat het tijdperk<br />
waarin seks vooral was gericht<br />
op het klaarkomen van de man<br />
voorbij is. Vrouwen pakken<br />
ook hun genot. De schaamte<br />
voorbij. Wie meer wil weten<br />
over seks anno <strong>2023</strong>: check de<br />
Sekszusjes op YouTube.<br />
De B van Bro<br />
C<br />
Surinaams voor ‘broer’, maar in straattaal ‘jongen’,<br />
‘kerel’ of ‘vriend’. Het woord wordt gebruikt om een<br />
andere man aan te spreken zonder dat je hetzelfde<br />
DNA hebt. Maar in straattaal is niets voor eeuwig.<br />
Andere woorden, zoals mattie, bruh, homie, drerrie,<br />
swa en dawg worden ook ingezet. En bromance is<br />
een term om een diepe vriendschap aan te geven<br />
tussen heteroseksuele mannen.<br />
Vrouwen pakken in bed ook hun genot:<br />
met de Satisfyer Pro 2<br />
De C van Cancelen<br />
Is een modewoord voor afrekencultuur.<br />
Er ontstaat op social media ophef rondom<br />
een bekend persoon vanwege wangedrag<br />
(seksueel misbruik, discriminatie of<br />
geweld). Deze wordt vervolgens geboycot. Lil’ Kleine, Boef,<br />
Ali B, Marco Borsato en Johan Derksen zijn voorbeelden<br />
maar ook kledingmerken zoals Balenciaga (een fotoshoot<br />
met pluche beren in bondage kleding) en Ye’s (Kanye West)<br />
kunnen worden gecanceld. West werkte met Adidas samen<br />
voor zijn schoenenlijn Yeezy. Die samenwerking werd<br />
opgeschort na antisemitische opmerkingen van zijn kant.
De D van Dj<br />
Luisterden wij vroeger naar één muziekstijl, dj’s halen voor hun nummers alles<br />
uit de grabbelton van de muziekgeschiedenis en maken daar met digitale technieken<br />
weer nieuwe songs van. Dj’s worden steeds meer ook zelf producers.<br />
Voorbeelden zijn JPEGMafia, Fred again, Skin On Skin en de vrouwelijke artiest<br />
KI/KI. Zelf je nummers maken kan trouwens tegenwoordig ook heel simpel met<br />
softwaretools als FL Studio (eerder bekend als FruityLoops) en Ableton. Zelfs op<br />
je mobiele telefoon kun je daarmee eigen creaties scheppen. Als nostalgisch<br />
element in de muziekwereld is de terugkeer van de platenspeler het waard om te<br />
noemen. Oude langspeelplaten worden gedraaid op Fnieuw aangeschafte platenspelers.<br />
Zeiden wij nog lp’s, nu heet dat vinyl.<br />
G<br />
De F van Fluffy<br />
Door corona hebben we veel binnen gezeten. Logisch<br />
dat aaibare fluffy stoffen een trend werden in kleding<br />
en interieur. De geluste stof die teddy heet, werd vorige<br />
eeuw populair door het Franse modehuis Chanel. Nu<br />
knuffelen we onszelf in fluffy kleding: van gilets tot<br />
laarzen en lange jassen, en zitten we op fluffy stoelen<br />
en banken. Een beetje waar vroeger bont voor stond<br />
toen dat nog niet ‘gecanceld’ was (zie ook C).<br />
De G van Goldband<br />
Ineens waren ze er. Karel<br />
Gerlach, Boaz Kok en Milo<br />
Driessen. Drie Haagse stukadoors<br />
van eind twintig, begin<br />
dertig die besloten de muziek<br />
in te gaan. Hun band noemden ze Goldband, naar het gipsproduct<br />
Goldband/Goudband waarmee ze jarenlang werkten. Ze werden<br />
dé post-coronahit op festivals met als best scorende nummer<br />
Noodgeval. Een lied in het genre van de nederpop, disco en<br />
synthipop dat gaat over een vrouw die de liedverteller leuk vindt<br />
maar die met een andere man danst. ‘Dit is een noodgeval, waar<br />
blijft die fucking ambulance.’ De ophitsende beats van hun songs<br />
maken het onmogelijk om niet mee te dansen. Saillant detail:<br />
zanger Karel Gerlach heeft een relatie met zangeres Maan en zij<br />
gaan nu door als hét nieuwe showbizzkoppel van het jaar.<br />
EDe E van Exotisch Eten<br />
Let op deze nieuwe trend: Cultural Food<br />
Fusion. Generaties lang samenleven met<br />
verschillende culturen leverde op<br />
eet gebied onder meer het worstenbroodje<br />
van Howard Komproe op. Voor wie hem<br />
niet kent: Howard is van Surinaamse<br />
afkomst, stand-upcomedian en maakt<br />
filmpjes op YouTube onder de naam<br />
Komproeven. Hij is vaandeldrager van<br />
biculturele Neder landers die hun oorspronkelijke<br />
eet gewoonten combineren<br />
met nieuwe producten. Komproes worstenbroodje<br />
is gemaakt van kippendijenvlees<br />
met tomaat, knoflook en ui en flink wat<br />
Madame Jeanettes (hete, gele chilipepers).<br />
Goldband: Drie Haagse<br />
stukadoors die besloten de<br />
muziek in te gaan<br />
H25<br />
De H van Hikikomori<br />
Een Japanse term voor jongeren die zich terugtrekken<br />
uit het openbare leven en zich thuis opsluiten.<br />
In Nederland wordt dit woord gebezigd voor pubers<br />
en twintigers die door de lockdowns storingen in<br />
hun persoonlijkheidsontwikkeling hebben gekregen.<br />
Storingen die leiden tot apathie. Ze sluiten zich<br />
voor drie tot zes maanden op in hun kamer en doen<br />
niet meer mee aan het sociale leven. Ze surfen op<br />
internet, mediteren, spelen videogames en lezen,<br />
en voelen zich vrij en doorgaans gelukkig.
32 jaar later<br />
Het leven in<br />
twee portretten<br />
Hij maakte ruim dertig jaar geleden een indringende reeks portretten van<br />
vrouwen in de bloei van hun leven. Onlangs zette fotograaf Aatjan Renders (1956)<br />
ze opnieuw op de foto. Nog altijd even aantrekkelijk. Maar de onzekerheid<br />
van toen heeft plaatsgemaakt voor zelfbewustzijn en kracht.<br />
TEKST: MARJOLEIN KOENS | BEELD: AATJAN RENDERS<br />
35
HELEEN VAN DAM (1958)<br />
IS GETROUWD EN HEEFT EEN<br />
DOCHTER. ZE WERKTE ALS<br />
DOCENT OP HET MBO EN VMBO,<br />
EN IS NET GEPENSIONEERD.<br />
“Ik zat op de Rietveld Academie<br />
toen Aatjan het eerste portret<br />
van mij maakte. Ik was op dat<br />
moment net terug uit Parijs<br />
waar ik een jaar stage had<br />
gelopen bij een Nederlandse<br />
modeontwerper.<br />
Als klein kind wilde ik al naar<br />
de Rietveld Academie, ik was<br />
altijd bezig met tekenen en<br />
schilderen. Mijn ouders vonden<br />
zo’n creatieve opleiding in een<br />
grote stad absoluut geen goed<br />
idee. Het werd dus verpleegkunde.<br />
Ik heb een paar jaar in<br />
de zorg gewerkt, maar daarna<br />
ben ik alsnog mijn droom gaan<br />
vervullen en gestart met de<br />
modeopleiding.<br />
Na mijn afstuderen ging ik terug<br />
naar Parijs om als modeontwerper<br />
aan de slag te gaan.<br />
Natuurlijk zat niemand daar op<br />
mij te wachten en drie maanden<br />
later moest ik weer terug naar<br />
Nederland: al mijn geld was op.<br />
Kort daarna werd ik gevraagd les<br />
te geven bij een modeopleiding<br />
en sindsdien ben ik in het<br />
onderwijs blijven werken. Dat<br />
had ook een praktische reden,<br />
als alleenstaande moeder was<br />
het onderwijs ideaal.<br />
Dat ik mijn dochter de eerste<br />
jaren in mijn eentje moest<br />
opvoeden, was eigenlijk wel fijn.<br />
Ik hoefde met niemand te overleggen,<br />
kon mijn eigen pad<br />
kiezen. Deze zelfredzaamheid is<br />
misschien ook wel kenmerkend<br />
voor mij. Ik voelde altijd dat ik het<br />
hoe dan ook zou redden, wat er<br />
ook gebeurde. Zelfs toen ik hoogzwanger<br />
ontslag kreeg, wist ik
NA 32 JAREN...<br />
dat er weer iets nieuws zou<br />
komen. En dat klopte: mijn dochter<br />
was nog geen drie weken oud<br />
toen ik alweer in opdracht patronen<br />
aan het tekenen was voor<br />
een confectiebedrijf. Met ervaring<br />
in de zorg, de mode en het onderwijs<br />
kon ik steeds alle kanten op.<br />
Als ik naar mijzelf kijk op de<br />
tweede foto, zie ik een sterke<br />
vrouw. Ja, daar ben ik best trots<br />
op. Ze hebben mij er niet onder<br />
kunnen krijgen.<br />
Afgelopen zomer ben ik met vervroegd<br />
pensioen gegaan, tegelijk<br />
met mijn man. We werkten op<br />
dezelfde vmbo-school en samen<br />
telden we dat laatste jaar af. Dat<br />
was zo bijzonder. Het leek net of<br />
de leerlingen allemaal extra lief<br />
voor ons waren, we genoten er<br />
echt van. We kunnen nu voor het<br />
eerst buiten de schoolvakanties<br />
weg, wat we ook meteen hebben<br />
gedaan. Met een tent en de fietsen<br />
achter op de auto zijn we een<br />
paar weken naar Zuid-Europa<br />
gegaan. Binnenkort starten we<br />
samen met een cursus Frans.<br />
Dan kan ik eindelijk in het Frans<br />
praten met de vrienden die ik ooit<br />
tijdens mijn stage in Parijs heb<br />
ontmoet. Samen genieten van<br />
leuke dingen, daar kijk ik echt<br />
naar uit.”<br />
‘Ik voelde altijd dat ik<br />
het hoe dan ook zou redden’<br />
37
NA 32 JAREN...<br />
LINDA SIEMONS (1962) WOONT<br />
MET HAAR ECHTGENOOT IN SPANJE<br />
WAAR ZE DE KRACHT VAN EEN<br />
SIMPEL LEVEN HEEFT OMARMD.<br />
“Ik weet nog dat ik op mijn 40ste<br />
in de spiegel keek en tegen<br />
mezelf zei: ‘Wat wil je nu eigenlijk?’<br />
Ik had net een minder fijne<br />
periode achter de rug en was op<br />
zoek naar mijzelf. Onzeker ook.<br />
Naar een warmer klimaat, dat<br />
wilde ik. Waar ik ’s morgens de<br />
deur open deed en meteen met<br />
mijn voeten in de aarde kon<br />
stappen, een groentetuin en<br />
kippen had. Eigenlijk kon ik op<br />
dat moment geen reden bedenken<br />
waarom ik niet zou gaan. Ik<br />
realiseerde mij dat ik bang was<br />
en dit mij dus altijd zou tegenhouden.<br />
Dat was immers al zo<br />
vaak gebeurd – steeds opnieuw<br />
schoof ik dit diepe verlangen in<br />
mij opzij. Ik dacht: als ik nu niet<br />
ga, dan gebeurt het niet meer.<br />
Ik heb een half jaar gespaard en<br />
toen ben ik gegaan, met een jaren<br />
70-caravannetje en Andalusië als<br />
bestemming.<br />
Toen Aatjan de eerste foto maakte,<br />
woonde en werkte ik in<br />
Amsterdam. Ik was altijd al graag<br />
veel buiten en zocht vaak de rust<br />
op door te wandelen met mijn<br />
honden in de natuur. Met mijn<br />
toenmalige vriend maakte ik in<br />
die tijd regelmatig reizen naar het<br />
buitenland met een camper.<br />
Tijdens een van die reizen<br />
bekroop mij steeds meer het<br />
gevoel dat ik daar eigenlijk liever<br />
wilde blijven. Op reis gaan vond<br />
ik altijd fijn, terugkomen niet.<br />
Weer opnieuw in dat stramien en<br />
het gewone leven… Grappig<br />
genoeg ervaar ik dat nu precies<br />
andersom: ik zie ertegen op om<br />
weg te gaan van huis en ben weer<br />
heel blij als ik thuis ben.
9x ZÓ geef je<br />
je grenzen<br />
aan<br />
Grenzen stellen en die bewaken is vaak<br />
moeilijker dan we denken. Het is niet<br />
een kwestie van gewoon doen maar van<br />
oefenen, oefenen, oefenen. Rolf Sellin<br />
beschrijft in zijn boek Tot hier en niet<br />
verder hoe je kunt voorkomen over je<br />
eigen grenzen te gaan. Een aantal<br />
praktische oefeningen.<br />
TEKST: LINDE VERHULST
9X OP JE STREPEN STAAN<br />
Wat is jouw grens?<br />
Definieer voor jezelf wat jouw<br />
grens is. Bijvoorbeeld dat je<br />
niet langer dan zoveel uur per<br />
week aan iets besteedt. Of je<br />
geeft die ene vriend(in) die<br />
altijd afzegt nog één kans om<br />
af te spreken, anders laat je de<br />
vriendschap varen. Wanneer je<br />
je grenzen vooraf bepaalt, zijn<br />
ze makkelijker aan te geven.<br />
Begin klein<br />
Het voelt misschien onwennig<br />
om van de een op de andere<br />
dag stevig op je strepen te<br />
gaan staan. Begin daarom<br />
klein. Denk aan een fout<br />
opgenomen bestelling en daar<br />
iets van zeggen. Of heb je net<br />
even een momentje voor jezelf,<br />
belt er iemand op. Bel later<br />
terug en leg het even uit.<br />
Neem de tijd<br />
Wanneer je een situatie<br />
herkent waarin je over je<br />
grenzen dreigt heen te gaan,<br />
vraag dan om extra tijd.<br />
Stop even met alles wat je<br />
aan het doen was en geef<br />
jezelf tijd en ruimte voordat<br />
je ergens op reageert. Zo<br />
voorkom je dat je te snel<br />
‘ja’ zegt.<br />
Geef aan wat je wél wil<br />
Je grenzen aangeven is lastig<br />
omdat we vaak anderen niet<br />
willen teleurstellen. Wanneer<br />
je niet op een afspraak zit te<br />
wachten omdat je simpelweg<br />
op dat moment liever alleen<br />
bent, is het echt niet erg om<br />
‘nee’ te zeggen. Stel meteen<br />
een andere datum voor en je<br />
stelt niemand teleur.<br />
Houd het simpel<br />
Een grens aangeven doe je om<br />
vaker ‘nee’ te kunnen zeggen.<br />
Maar we zijn geneigd daarbij<br />
altijd een uitleg te geven. Een<br />
reden voor waarom we iets<br />
niet kunnen of willen. Vaak<br />
leidt dit tot uitvluchten of<br />
ingewikkeld gedoe terwijl een<br />
simpel ‘nee’ of ‘nee, ik wil<br />
liever even alleen zijn’ echt<br />
voldoende is.<br />
Praat erover<br />
Wanneer je het lastig vindt om<br />
je grenzen aan te geven, kan<br />
het helpen om hier met je<br />
omgeving over te praten. Zij<br />
kunnen je niet alleen advies<br />
geven maar er in het vervolg<br />
ook rekening mee houden,<br />
je daarbij helpen. Het is<br />
overigens níet de bedoeling<br />
dat jouw omgeving jou vertelt<br />
wat je grenzen zijn.<br />
Jezelf op nummer een<br />
We zijn vaak geneigd om<br />
vooral rekening te houden<br />
met andermans gevoelens.<br />
Probeer voortaan bij mensen<br />
in je omgeving die een beroep<br />
op je doen eerst te kijken<br />
naar wat jíj wilt. Dus niet<br />
auto matisch altijd maar andere<br />
mensen boven jezelf te zetten.<br />
Dat is niet egoïstisch maar<br />
heel normaal.<br />
Wacht niet<br />
Wanneer iemand over jouw<br />
grens gaat, grijp dan meteen<br />
in. Kom niet terug op een<br />
situatie die zich een maand<br />
geleden heeft afgespeeld.<br />
Want dan komt iets niet (goed)<br />
over. Zie het als een les mocht<br />
het toch eens gebeuren en<br />
meldt het direct zodra een<br />
soortgelijke situatie zich<br />
voordoet.<br />
Maak een to-dolijst<br />
Een to-dolijst helpt je overzicht<br />
te houden op alles wat er<br />
bijvoorbeeld die week moet<br />
gebeuren. En helpt je ook je<br />
grenzen te bewaken. Heb je<br />
een (te) vol schema? Verdeel<br />
de lijst in belangrijke en<br />
minder belangrijke taken. De<br />
minder belangrijke taken zeg<br />
je af of schuif je een weekje<br />
door.<br />
GRATIS BOEK?<br />
Kijk op p. 111 en maak<br />
kans!<br />
beeld: Getty Images<br />
49
Exclusief<br />
voor <strong>Zin</strong>!<br />
GEDACHTEN TUSSEN VADER & DOCHTER VAN VEEN<br />
De wijzers<br />
van de klok<br />
gaan snel...<br />
50<br />
In coronatijd schreven ze elkaar over wat<br />
ze anders aan de keukentafel zouden<br />
hebben besproken. Prachtige verhalen<br />
waarvan ze nu samen een boek hebben<br />
gemaakt. Anne (1983) en haar vader<br />
Herman van Veen (1945) kozen speciaal<br />
voor <strong>Zin</strong> <strong>Magazine</strong> een verhaal dat ze voor<br />
elkaar schreven uit hun boek Van huis uit,<br />
dat pas volgende maand verschijnt. Over<br />
hun band, en over wie ze ooit waren.<br />
PRODUCTIE: DANIËLLE BRONSGEEST<br />
ANNE<br />
Te oud<br />
Over drie nachten word ik achtendertig, een<br />
leeftijd die jij had toen je mijn vader werd.<br />
Achtendertig. Ergens tussen mijn twintigste<br />
en dertigste levensjaar bekende je mij met<br />
een zekere schroom dat je met behoorlijk<br />
nachtzweten tegen dit vierde avontuur had<br />
aangekeken. Je had al drie<br />
kinderen, twee uit een eerder huwelijk, en<br />
mijn broer, van mijn moeder, maar dat was<br />
het punt niet. Jij was werkelijk bang dat je<br />
er ditmaal te oud voor was. Eén kopzorg<br />
verontrustte jou het meest: Kan ik nog wel<br />
met ’r voetballen? Later, als ze tiener is.<br />
Voetballen met zoon of dochter: jouw definitie<br />
van wat een vader geacht wordt te doen.<br />
Achtendertig was je. Negenenveertig toen het<br />
paaltjesvoetbal op initiatief van mij en mijn<br />
oudste broer in onze voortuin zijn intrede<br />
deed. Twee jaren later werd je met eenenvijftig<br />
jaar coach en trainer van mijn gemixte<br />
voetbalelftal: Cheeseburgers. Net als met de<br />
popformatie Eurythmics, zonder ‘the’, dat<br />
wil men nog weleens fout doen.
In Microsoft Paint maakte ik een blits ontwerp<br />
dat jij voor ons in het dorp op witte<br />
T-shirts liet drukken. Het was een hamburger<br />
in de vorm van een voetbal, met daar boven<br />
in een boogje: ‘Cheeseburgers’. Het was<br />
spectaculair. Iedere creative van ná negentienvijfennegentig<br />
en in dienst van een<br />
vleesgigant, sauzenfabrikant of supermarktketen<br />
heeft dit idee van de hamburger in<br />
voetbalgedaante van mij gekopieerd. We<br />
waren een begrip en een gevreesde tegenstander,<br />
dit kan de gemeente noch de regio<br />
zijn ontgaan. En daar onze regio nogal bepalend<br />
is in het medialandschap genoten wij<br />
geheid landelijke faam zonder dat ik daar<br />
toen erg in had. Vegetariër moest ik nog<br />
worden. Dat zou nog zeven jaar duren.<br />
Het elftal bestond uit een samenstelling van<br />
enkele van mijn favoriete en meest sportieve<br />
klasgenoten en een verre neef D., die toevallig<br />
dát weekend, het weekend van oprichten,<br />
bij ons logeerde en zodoende gedoemd was<br />
het hele kampioenschap te blijven ten spijt<br />
van zijn moeder en zijn school, die hem nu<br />
een aantal weken moesten missen. D. ging<br />
op doel. Zo luidde het besluit van de coach<br />
en trainer. Jij dus. Mijn vader.<br />
Op al onze trainingen droeg je een zandkleurige<br />
zwabberbroek, een offwhite zacht<br />
aanvoelend katoenen overhemd, niet slap of<br />
dun, niet gestevend, perfect, met daarover<br />
een rode bodywarmer, opengeritst. Je haar<br />
was nog korenhalmblond en er was nog iets<br />
meer van. De trek op het open en grote voetbalveld<br />
achter ons huis kon er flink de wind<br />
in zetten waardoor delen rondom je oren en<br />
nek prachtig opsloegen. Je had een fluitje om<br />
je nek en droeg witte tennisschoenen.<br />
Fashionbloggers zouden dat nu Dad Sneakers<br />
noemen. Een gewild model. Jij woonde erin.<br />
Om op het voetbalveld achter ons huis te<br />
komen, moesten we illegaal over de sloot<br />
springen of er via een slecht gecarboleumde<br />
biels geraken die wij dan overstaken. Beide<br />
exercities waren geen sinecure. Het water in<br />
de sloot was van een roodkleurige drek met<br />
gasvorming en schuim langs de kanten. Door<br />
mijn ervaringen met het kijken van Medisch<br />
Centrum West was ik als de dood om erin te<br />
vallen. Ik zag mijn scalp in flarden rond mijn<br />
gezicht hangen, weggebrand, binnen de<br />
seconde. Jij koos ervoor om te springen. Het<br />
ging je gemakkelijk af. Het was een dansante<br />
sprong, je handen als die van een wajangpop<br />
gespreid in de lucht. ‘Huppakee’ zou je erbij<br />
zeggen. Pas jaren later maakte je er een<br />
Blader verder<br />
naar het<br />
interview met<br />
Anne & Herman<br />
(p. 54)<br />
51
5<br />
VRAGEN AAN<br />
Ans Markus<br />
‘Alles ligt nu open,<br />
dat gevoel heb ik’<br />
Vroeger wilde ze zichzelf meer bewijzen. Tegenwoordig<br />
kan ze ook ‘gewoon een beetje rondhangen’.<br />
Kunstschilder Ans Markus (1947) geniet meer van<br />
kleine dingen, heeft niet meer zo’n haast sinds ze<br />
eierstokkanker overwon. Wel exposeert ze weer:<br />
een overzichtentoonstelling van haar werk is te zien<br />
in Museum Slager in Den Bosch.<br />
TEKST: LIDDIE AUSTIN | BEELD: THESI GEESINK<br />
64
1<br />
Je hebt een moeilijke<br />
tijd achter de rug. Wat<br />
is er gebeurd?<br />
“Midden in coronatijd, in augustus<br />
2020, bleek ik eierstokkanker te<br />
hebben. Het kwam voor mij totaal<br />
onverwacht. Ik had buikpijn – niet<br />
zo erg dat ik krimpend van de pijn in<br />
bed lag, maar toch hinderlijk. Als ik<br />
’s ochtends wakker werd, dacht ik:<br />
dit is mijn buik niet. Het voelde een<br />
beetje waterig aan. Onderzoek bij de<br />
huisarts leverde niks op. Toch dacht<br />
ik: het zit niet goed. Ik vroeg om een<br />
echo, puur voor mijn gemoedsrust.<br />
Uiteindelijk werd er een marker op het<br />
bloed gezet waardoor ze er op een dieper<br />
niveau naar konden kijken. Toen<br />
bleken de bloedwaarden veel hoger te<br />
zijn dan normaal. Er zaten kwaadaardige<br />
tumoren in mijn eierstokken,<br />
waardoor mijn buik vol met vocht zat<br />
– dat was het waterige gevoel! Ik ben<br />
65
Karsu Dönmez (1990) is zangeres, pianist en presentator maar kookt ook<br />
dolgraag. Karsu’s kitchen is haar eerste kookboek dat volgende maand<br />
verschijnt. De titel van het boek is gelijk aan die van Karsu’s korte, komische,<br />
populaire video’s op YouTube. Sinds begin 2021 heeft ze een maandelijkse<br />
foodcolumn in magazine &C en vanaf zaterdag 4 maart, 21 uur is ze<br />
wekelijks te zien op 24Kitchen met haar kookprogramma Karsu’s Turkije.<br />
Karsu’s<br />
keuken<br />
3X TYPISCH TURKSE SMAKEN<br />
Ze zong de sterren al van de hemel in meer<br />
dan twintig landen en in het tv-programma<br />
Beste zangers. Maar zangeres en pianist<br />
Karsu kan nog veel meer: lekker koken! Uit<br />
haar binnenkort te verschijnen kookboek<br />
Karsu’s kitchen presenteert ze drie van haar<br />
favoriete Turkse gerechten.<br />
PRODUCTIE: DANIËLLE BRONSGEEST | BEELD: REMKO KRAAIJEVELD<br />
72
EXCLUSIEVE<br />
VOORPUBLICATIE!<br />
KIZARTMA<br />
Gefrituurde groenten<br />
‘Al het mooie wordt pas prachtig<br />
als je er maar genoeg liefde,<br />
energie en vooral tijd in stopt’
HET BULGAARSE RODOPIGEBERGTE<br />
w<br />
Wandelen<br />
w<br />
in berenland<br />
w<br />
In je eentje door het ongerepte en dunbevolkte Rodopigebergte trekken en<br />
dan een bruine beer tegen het lijf lopen? Journalist Monique van Gaal spot<br />
er graag eentje maar liever niet alleen. Ze kiest voor een groepswandelreis:<br />
wel zo relaxed en ook nog eens ‘beregezellig’.<br />
TEKST & BEELD: MONIQUE VAN GAAL
WANDELEN IN<br />
Bulgarije<br />
87