Wijze_Lessen_digitaal_160919

BOUWSTEEN 4
Combineer woord en beeld
| 85
Sinds de tweede helft van de vorige eeuw zijn er enkele invloedrijke
geheugentheorieën die tot nu belangrijke implicaties hebben voor ons
onderwijs, zoals die van Alan Baddeley (hierover vind je meer bij de
werking van het werkgeheugen in de inleiding), Richard Mayer en Allan
Paivio. 1,2 Ze waren het er over eens dat we twee specifieke maar toch verbonden
cognitieve werkruimten hebben, die inkomende informatie coderen
en verwerken. De ene werkruimte codeert en verwerkt beelden en
gebeurtenissen (non-verbale informatie) terwijl de andere dat doet met
taal (verbale informatie). Paivio testte deze dual-coding theorie decennia
lang en die heeft tot op heden grotendeels standgehouden.
Beelden
Visuele
verwerking
Verbinden
en
integreren
KENNIS
Woorden
Verbale
verwerking
Stimuli
Zintuigen
Figuur 17 – De dual-coding theorie van Allan Paivio.
Werkgeheugen
(beperkte capaciteit)
Langetermijngeheugen
Je onthoudt informatie dus beter wanneer je ze zowel visueel als verbaal
verwerkt, dan als dat slechts via één kanaal gebeurt. Lerenden zijn dus
eigenlijk zowel beelddenkers als woorddenkers, want ze denken met
beide systemen en halen voordeel uit het combineren van beiden. Merk
op dat het coderen van geschreven woorden éérst gebeurt in het visuele
geheugen en pas dan in het verbale geheugen. Een woord wordt dus in
eerste instantie als ‘beeld’ opgenomen.
De leerverdubbelaar
De visuele en verbale werkruimten staan in verbinding met elkaar, kunnen
elkaar gedeeltelijk aanvullen en zo resulteren in meer verwerkingscapaciteit.
Je zou dus kunnen stellen dat de capaciteit van het werkgeheugen
enigszins wordt vergroot dankzij deze dubbele codering. Als leerlingen