Wijze_Lessen_digitaal_160919

Inzichten uit de wetenschap
| 23
Diepgaande kennis en begrip is de grondstof waarmee je vaardigheden
toepast en ontwikkelt. Elk vak heeft daarbij zijn eigen taal en aanpak.
Zonder basiskennis in afzonderlijke vakken is het moeilijk om die belangrijke
vaardigheden te stimuleren.
WIJZE LESSEN UIT DE WETENSCHAP
• Vaardigheden als kritisch denken, samenwerken en problemen oplossen zijn belangrijk. Maar we weten
dat ze moeilijk of niet zijn over te brengen naar een andere context wanneer je geen kennis hebt van die
andere context.
• Het aanbieden van relevante leerstof in verschillende vakken, samen met goede instructie, versterkt het
ontwikkelen van diepgaande kennis. Die heb je nodig om bovenvermelde vaardigheden te ontwikkelen.
INZICHT 4 Leren is niet helemaal hetzelfde
als presteren.
Leren en presteren
Wat we in ons langetermijngeheugen opslaan, helpt ons om een vaardig
persoon te worden. Als bepaalde leerstof eenmaal begrepen is, is het zaak
om die vast te houden. Dat wil zeggen dat er gezocht wordt naar werkvormen
die ervoor zorgen dat de kennis en vaardigheden ook op lange
termijn nog bruikbaar zijn. Ironisch genoeg speelt het vergeten hier een
belangrijke rol in.
Robert Bjork en zijn team focussen zich op het onderscheid tussen leren
(op lange termijn) en presteren (op korte termijn). Beide zijn in een
schoolse context belangrijk. We willen dat, wanneer we bijvoorbeeld leerlingen
vergelijkingen leren oplossen of klimaatdiagrammen leren lezen,
dit ook effectief kunnen tijdens de les zelf (= prestatie). Maar minstens
even belangrijk is het langetermijneffect. We willen dat leerlingen ook
na een paar weken de leerstof nog steeds beheersen (= leren). Jammer
genoeg is er soms een spanningsveld tussen leren en presteren: snel of
onmiddellijk presteren in de les leidt niet altijd tot leren op lange termijn.
23