Wijze_Lessen_digitaal_160919

18 |
Wijze Lessen
beheersbare delen (bouwsteen 2), het leren van voorbeelden (bouwsteen
3), het combineren van woord en beeld (principe 4) en het ondersteunen
bij moeilijke opdrachten (bouwsteen 7).
WIJZE LESSEN UIT DE WETENSCHAP
• Het is belangrijk dat we bij het lesgeven de capaciteit van het werkgeheugen van de leerling niet overbelasten
maar er wel optimaal gebruik van maken.
• Een groot reservoir aan informatie in ons langetermijngeheugen ondersteunt het leren. Hoe meer
informatie er is in ons langetermijngeheugen, hoe meer herkenbare elementen/onderdelen van een
opdracht er zijn, en hoe beter we er nieuwe informatie aan kunnen koppelen.
INZICHT 2 De expert denkt anders dan
de beginner.
Je leert niet schrijven op dezelfde manier als waarop je
leert spreken.
Instructie is vaak een interactie tussen iemand die al iets weet (een expert)
en iemand die iets (nog) niet weet (een beginner). Een citaat van Steven
Pinker uit zijn boek The Blank Slate is hier passend:
‘Onderwijs is de technologie die probeert goed te maken waar ons
menselijk brein heel slecht in is (p. 222).’ 14
biologisch
primair
biologisch
secondair
Dankzij onze genetische en evolutionaire erfenis kunnen we leren spreken,
wandelen, kijken en spelen. Inderdaad, voor sommige onderdelen
lijkt het leren natuurlijk te gaan. Dit noemen wij biologisch of evolutionair
primair leren. Maar niet al het leren gaat spelenderwijs. Om te leren
schrijven, berekeningen te maken en teksten te vertalen hebben we die
natuurlijke aanleg niet; daarvoor hebben wij onderwijs. Een kind leert zelf
niet om te lezen en lost niet van nature vierkantsvergelijkingen op. Toch
verkiezen we om via onderwijs een aantal culturele elementen door te
geven (elementen die voortkomen uit menselijke vooruitgang en in onze
maatschappij gebruikt worden, zoals wiskunde, kunst en natuurkunde)
aan de volgende generaties zodat zij klaar zijn om de fakkel van ons over
te nemen (en misschien wel de wereld te verbeteren?). 15 Dit noemen wij
biologisch of evolutionair secondair leren. Daarom moeten we die cultuuroverdracht
een plaats geven – van nature gebeurt het namelijk zelden
spontaan. 16