Wijze_Lessen_digitaal_160919

184 |
Wijze Lessen
• Je kunt werken met epistemische (kennisgerichte) feedback om de leerling
aan het denken te zetten. Bijvoorbeeld: ‘Waarom heb je het zo opgelost?’,
‘Je hebt gekozen om het zo op te lossen, maar kun je misschien
een andere of zelfs betere aanpak bedenken?’, ‘Hoe was jouw oplossing
geweest als je hier- of hieraan gedacht had?’ Epistemische feedback
is gericht op het ontwikkelen van meer en betere kennis. Met kennisontwikkelende
vragen (bijvoorbeeld wie-, wat-, waarom-, wanneer- en
hoe-vragen) zet je leerlingen aan tot nadenken.
• Je kunt leerlingen vragen eerst zelf over hun werk na te denken voordat
je ze feedback geeft. Je kunt dit doen aan de hand van een uitgewerkt
voorbeeld of correctiemodellen. Daardoor kunnen zij zelf zien of ze het
doel en de verwachte kwaliteit is bereikt. Waar denken zij dat nog werk
nodig is? Hun antwoorden vertellen hun hoe zij hun werk inschatten en
helpen jou om passende feedback te geven.
• ‘Practice doesn’t make perfect, practice makes permanent. Only perfect
practice makes perfect’ is een bekende quote van Vince Lombardi. Om
te zorgen dat leerlingen het juiste inoefenen, dus niet gaan wennen aan
foutieve oplossingsstrategie, is directe feedback noodzakelijk, zeker bij
kennis en vaardigheden waar automatisering van belang is. Naarmate
leerlingen meer expert worden in een domein, is de timing van de feedback
iets minder van belang (zie ook bouwsteen 7 over scaffolding).
• Het is belangrijk om in de beginfase van het leren niet te lang met
feedback te wachten. Dit voorkomt dat leerlingen op de verkeerde wijze
oefenen. Je leerlingen veel laten oefenen is een belangrijke voorwaarde
voor het realiseren van effectieve feedback.
• Houd goed in de gaten wanneer feedback zinvol is. Als blijkt dat
leerlingen nog nauwelijks begrip laten zien over een bepaalde
‘Practice doesn’t make perfect, inhoud en het onderliggende leerdoel, heeft feedback geen
practice makes permanent. waarde. Extra instructie is dan beter. Feedback heeft een voedingsbodem
nodig. Leerlingen moeten al iets geleerd hebben
Only perfect practice makes
perfect.’
voordat feedback zinvol kan zijn. Bij leerlingen die nog niet de
basis hebben om ermee te werken, kan feedback negatieve effecten
hebben op hun zelfvertrouwen.
• Feedback vraagt niet alleen actie van de leraar, maar vooral actie van de
leerlingen. Het is de bedoeling dat de leerling harder werkt om de feedback
te verwerken dan jij als leraar om die feedback te geven. Voorkom
dat je het werk gaat overnemen. Het zal ervoor zorgen dat de leerling
passief blijft. Er is geen sprake van feedback als de leerling niet aan het
denken wordt gezet of in actie komt.