Wijze_Lessen_digitaal_160919

BOUWSTEEN 9
Zorg voor afwisseling in oefeningtypen
| 155
OEFENSCHEMA 1
Je laat tien schilderijen van dezelfde schilder bestuderen (in dit geval Georges Seurat), voordat je tien
schilderijen van de volgende kunstenaar laat zien. Dit oefenschema is een gegroepeerd studieschema
(Engels: blocked scheme).
OEFENSCHEMA 2
Je kunt ook de schilderijen van verschillende kunstenaars afwisselen (hieronder van links naar rechts
Georges Seurat, Camille Pissarro, Paul Cezanne). Je krijgt de kunstwerken van de twaalf kunstenaars dus
door elkaar te zien. Dit is een afwisselend schema (Engels: interleaved scheme).
interleavingeffect
Net als de meeste mensen zou je waarschijnlijk kiezen voor het eerste
oefenschema. Recente wetenschappelijke bevindingen hebben echter
aangetoond dat het afwisselen – niet het groeperen – van aan te leren
categorieën (zoals schilderstijlen) het leren op lange termijn bevordert. 2
Dit effect heet het interleaving-effect.
Een groeiend aantal cognitieve wetenschappers laten zien dat deze 'mix &
shake-aanpak' het begrip van een breed scala aan concepten kan verbeteren,
of het nu gaat om het herkennen van chemische verbindingen,
eigenschappen van elementaire deeltjes, het toepassen van algebraïsche
rekenregels of het leren van werkwoordvormen. Een mogelijke reden
waarom dit effect werkt is omdat leerlingen zichzelf eerst de vraag stellen
‘Naar wat voor probleem kijk ik?’ in plaats van blindelings één enkele
werkwijze toe te passen op elk probleem in de opdracht. Na een vierde
of vijfde opeenvolgende oefening over de stelling van Pythagoras stelt
een leerling zichzelf immers de vraag niet meer welke werkwijze zij moet
volgen. Daarnaast versterkt interleaving de associatie tussen specifieke