Wijze_Lessen_digitaal_160919

BOUWSTEEN 7
Ondersteun bij moeilijke opdrachten
| 131
• een checklist geven met daarop de criteria voor de opdracht
• de aandacht vestigen op vaak voorkomende fouten
• correctiemodellen en uitgewerkte voorbeelden aanbieden in je klas of
op het digitale leersysteem.
Daarnaast zijn alle bouwstenen die in dit boek aan bod komen ook
inzetbaar als individuele scaffolds: extra of andere voorbeelden geven
wanneer een leerling het nog niet begrepen heeft (bouwsteen 3), nauwkeurige
verklaringen geven of het eens op een andere manier proberen
uitleggen (bouwsteen 2), vragen stellen om te zien of de leerling het al
begrepen heeft (bouwsteen 6), en feedback geven (bouwsteen 11) enzovoort.
convergente
differentiatie
Een gepersonaliseerde lesvoorbereiding?
Scaffolding kun je dus beschouwen als een vorm van differentiatie.
Niet iedereen heeft evenveel ondersteuning nodig. Ervaren leraren weten
vaak snel wanneer een leerling extra ondersteuning nodig heeft. Het is
een vorm van convergente differentiatie: je verwacht van alle leerlingen
dat ze het leerdoel behalen maar de ondersteuning op weg naar dat doel
kan voor de leerlingen onderling verschillend zijn. Het goed toepassen
van scaffolding is niet een pleidooi voor extra voorbereidingslast. Zo is het
zinvol tijd te besteden aan extra uitleg, voor of na een les, aan leerlingen
die het nodig hebben. Deze, en andere, scaffoldtechnieken
zijn subtiel en kunnen ‘à la minute’ worden
toegepast. Vele leraren zijn er goed in, soms zonder
het expliciet te beseffen.
Zo is het zinvol tijd te besteden
aan extra uitleg, voor of na een
les, aan leerlingen die het
nodig hebben.
Wat onderzoek ons vertelt
aanpasbare
ondersteuning
Scaffolding
Scaffold is de Engelse term voor ‘steiger’. Zoals een steiger een tijdelijke
constructie is die langzamerhand afgebroken wordt naarmate een bouwwerk
vordert, is scaffolding tijdelijke steun bij het leren die langzamerhand
afneemt naarmate het leren vordert. De term vond zijn oorsprong bij
David Wood, Jerome Bruner en Gail Ross 1 en David Ausubel. 2 De steigers
zijn dus een metafoor voor de aanpasbare ondersteuning en begeleiding
die wordt gebruikt om een leerling bij te staan tijdens het initiële leren.
Deze ondersteuning wordt meestal geboden door de leraar om leerlingen
te helpen de kloof tussen de huidige leersituatie en de gewenste leersituatie
te overbruggen. Tijdens het ‘scaffolden’ wordt de cognitieve belasting