2022 11 17 Stimmung III - Silbersee

Do 17 nov 2022
Grote Zaal
20.15 uur
Donderdag
avondserie
Stimmung III
Silbersee
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale
programmaboekje is een extra service
ter voorbereiding op het concert. Het is
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie
tijdens het concert te raadplegen via je mobiele
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de
andere concertbezoekers.
Bij voorbaat dank.

Programma
Stimmung III
Silbersee
Silbersee
Fanny Alofs
Stefanie Bruggeling
Jennifer Van Der Hart
Elisabeth Hetherington
Georgi Sztojanov
Lukasz Wilda
Arjan Lienaerts
Maciej Straburzynski
Donderdag
avondserie
Do 17 nov 2022
Grote Zaal
20.15 – 21.30 uur
ca. 75 minuten zonder pauze
Inleiding
Foyerdeck 1
19.15 – 19.45 uur
Door Michel Khalifa
Romain Bischoff dirigent
Jeroen Smith lichtscenografie
Romain Bischoff, Niels Kingma lichtontwerp
Kate Moore lier
Benjamin Britten (1913 - 1976)
Five Flower Songs op. 47 (1950)
1. To Daffodils
2. The Succession of the Four Sweet Months
3. Marsh Flowers
4. The Evening Primrose
5. The Ballad of Green Broom
Hymn to St. Cecilia (1941-1942, rev. 1966)
Kate Moore (1979)
Rosae et lilia: portraits of St. Cecilia (1921)
1. Child
2. Father
3. The Sanctuary
4. The Coming of Age
5. The Lovers
6. The Dark Passage of Time
7. Lady of the Fields
Staat je mobiele telefoon al uit?
Dank je wel.
2

Toelichting
In Stimmung III presenteert Silbersee muziek van Benjamin Britten en Kate Moore waarin St.
Cecilia een centrale rol speelt. De serie Stimmung, waarvan dit het derde deel is, combineert
steeds iconische werken voor zang uit de twintigste eeuw met nieuwe composities.
De heilige Cecilia had voor Benjamin Britten
een speciale betekenis. Niet alleen omdat
ze de patroonheilige is van de muziek en
musici, maar ook omdat hij geboren werd op
haar feestdag 22 november. Hij zag zichzelf
als voorbestemd om zich actief met muziek
te gaan bezighouden. Behalve componist
was hij pianist en dirigent. Silbersee brengt
twee a-capellacomposities van Britten. Naast
zijn grootse Hymn to St. Cecilia (op een
gedicht van W.H. Auden) staat Five Flower
Songs op het programma. Hij schreef het ter
gelegenheid van het zilveren huwelijk van
Leonard en Dorothy Elmhirst, die zijn werk
financieel ondersteund hadden, en grote
plantenliefhebbers waren.
Het werk van Kate Moore sluit hier direct bij
aan. Zij heeft zich in haar muziek de laatste
jaren vaker laten inspireren door vrouwen
met een religieus spirituele achtergrond.
Veel van haar werken hebben de natuur en
de zorg om het natuurlijk evenwicht op onze
planeet als onderwerp. Die twee thema’s
komen samen in zeven tableaus die ze rond
Cecilia heeft gecomponeerd, vergelijkbaar
met de middeleeuwse wagenspelen. Ze heeft
die – heel toepasselijk – geschreven in een
stijl waarin vroege muziek en volksmuziek
doorklinken. De tableaus vertegenwoordigen
de levenscyclus, van geboorte tot de dood.
In deze productie heeft Silbersee gekozen
voor een duurzame aanpak in het lichtontwerp
van Jeroen Smith. Hij maakt lampen
van maiszetmeel en restmaterialen, die
gebaseerd zijn op driedimensionale scans van
bloemen. In het toneelbeeld van Stimmung
III zitten lampen die vanwege foutjes in het
procedé niet geschikt zijn voor privégebruik.
Benjamin Britten
Five Flower Songs
Britten schreef Five Flower Songs als
geschenk aan mecenassen Leonard en
Dorothy Elmhirst ter gelegenheid van
hun zilveren huwelijk. De Elmhirsts
ondersteunden onder meer de English
Opera Group, in 1947 opgericht door
Britten.
Omdat ze grote liefhebbers waren van
bloemen, koos hij vijf gedichten van
schrijvers uit verschillende periodes die
bloemen als onderwerp hadden. Het zijn
muzikale vignetten, korte tableaus met
een symbolische strekking en een morele
boodschap. De eerste twee teksten zijn
van de zeventiende-eeuwse dichter Robert
Herrick. To Daffodils heeft vergankelijkheid
als onderwerp, terwijl The Succession of
the Four Sweet Months in kort bestek een
steeds grotere bloei en weelde beschrijft in
de laatste twee maanden van de lente en
de eerste twee maanden van de zomer. Ook
de teksten van de latere dichters George
Crabbe en John Clare – Marsh Flowers en
3

Toelichting
Evening Primrose – contrasteren met elkaar.
Net als Britten geboren in East Suffolk
schreef Crabbe over het landschap en de
bewoners van deze kuststreek, onder meer
in The Borough, een gedicht dat als basis
diende voor Brittens opera Peter Grimes.
Uit datzelfde gedicht haalde Britten regels
voor Marshflowers, een beschrijving van de
ruige natuur van de streek. Daar tegenover
staat het ingetogen, idyllische karakter
van Evening Primrose. Britten heeft die
verschillen in sfeer verwerkt in de muziek.
Hij sluit af met een opgewekte volksballade
rond het motief van een arme jongen die met
een jonge dame van stand trouwt. Gezongen
imitaties van gitaarakkoorden begeleiden de
volkse melodie die het verhaal vertelt.
Hymn to St. Cecilia
Britten wilde al jarenlang een ode
schrijven aan de heilige Cecilia, in een
traditie die teruggaat tot Henry Purcell
en Georg Friedrich Händel. Hij werd ervan
weerhouden doordat hij geen geschikte
tekst kon vinden. Uiteindelijk vroeg hij W.H.
Auden, die hij in 1935 had leren kennen, om
een gedicht.
Het werd een tekst vol complexe beelden en
verwijzingen. De drie delen verschillen sterk
van elkaar, in tekst en muziek, maar sluiten
steeds af met dezelfde regels, waarin de
dichter Cecilia oproept om in componisten
een onsterfelijk vuur te laten ontbranden.
Dat afsluitende refrein krijgt aan het eind van
elk deel een andere behandeling.
In het eerste deel stelt Auden de
‘onschuldige, maagdelijke’ heilige eerst
voor als een zwarte zwaan die op het
moment van haar sterven begint te zingen,
en vervolgens als een Aphrodite die naakt
op een oesterschelp oprijst uit de zee,
een overduidelijke verwijzing naar het
bekende schilderij van Sandro Botticelli.
De stemmen worden gedragen door een
trage melodie die tussen de tenoren en de
bassen heen en weer beweegt. Het tweede
deel benadrukt de ongrijpbare directheid
van muziek. Opnieuw klinkt de langzame
melodie in de mannenstemmen, maar daar
overheen buitelen de andere zangers in
een snelle canon, die contrasteert met
het refrein. Dat is statig, als een gedragen
kerkhymne. Het derde deel is ongeveer
even lang als de twee voorgaande.
Aanvankelijk bewegen de stemmen zich
over een neergaande lijn van de mannen
die in elke regel herhaald wordt. Het
tweede couplet markeert het begin van
solopartijen, die uitmonden in het motief,
waar het stuk mee begon en dat ook steeds
terugkeerde in het refrein. De tekst van de
eerste twee coupletten is veel cryptischer
dan de rest van het gedicht. In het derde
couplet passeren, zoals gebruikelijk is
in odes aan de heilige Cecilia, de vier
belangrijkste instrumentgroepen de revue:
strijkers, slagwerk, hout- en koperblazers.
Het gedicht kan overigens geïnterpreteerd
worden als een aansporing van de
homoseksueel Auden aan Britten om zich
te bevrijden van zijn puriteinse houding
tegenover zijn eigen geaardheid.
4

Toelichting
Kate Moore
Rosae et lilia: portraits of St. Cecilia
In Rosae et lilia: portraits of St. Cecilia
grijpt Kate Moore terug op oude tradities.
Het stuk is verdeeld in zeven tableaus,
vergelijkbaar met middeleeuws theater
waarin de vertelling belangrijker is dan het
uitbeelden van handelingen. De tableaus
volgen het leven van de derde-eeuwse
heilige Cecilia, zoals dat overgeleverd is.
Feitelijk is vrijwel niets over Cecilia
bekend. Ze zou na haar huwelijk met een
edelman maagd hebben willen blijven. Hij
respecteerde de wens en zag een engel
die haar kroonde met een krans van rozen
en lelies, symbolen voor liefde en leven
enerzijds, en anderzijds zowel puurheid
als de dood. Volgens een christelijke
overlevering was haar lichaam meer dan
duizend jaar na haar dood nog intact.
Het stuk begint in een veld vol bloemen, en
eindigt met een moeder in een winters veld,
wanhopig op zoek naar haar dochter. Ze
hoort het diepe ruisen van de wind in kale
takken en ziet kalveren verschijnen, terwijl
boven haar de melkweg straalt, die het
begin van nieuw leven verbeeldt. Volgens
de overlevering eiste een centurion dat ze
Romeinse goden vereerde. Ze weigerde,
omdat ze niet wilde knielen voor brokken
steen. In The Sanctuary klinkt onder het
verhaal de tekst van Psalm 24, waarmee
Moore verwijst naar de puurheid van
Cecilia. Moore, die de zangers van Silbersee
begeleidt met akkoorden op een lier, heeft
de muziek gebaseerd op middeleeuwse
meerstemmigheid en Engelse volksmuziek.
Daarnaast klinken in het zesde deel The
Dark Passage of Time vingerbekkens en
een eenvoudig orgel dat een steeds verder
uitgebreid akkoord produceert.
René van Peer
Tegelijkertijd zijn de tableaus verbonden aan
de jaarcyclus van lente naar winter, van dood
en wederopstanding, zoals die belichaamd
wordt in de Griekse vruchtbaarheidsgodin
Demeter, verantwoordelijk voor groei en
bloei van planten. Op zoek naar haar dochter
Persephone, die geschaakt is door de god
van de onderwereld Hades, verwaarloost
ze haar taak, waardoor de natuur afsterft.
Volgens een afspraak met Hades keert haar
dochter steeds voor een half jaar terug uit
de onderwereld, de maanden van groei en
oogst.
5

Liedteksten
Benjamin Britten
Five Flower Songs
1. To Daffodils
Tekst: Robert Herrick (1591 – 1674)
Fair daffodils, we weep to see
You haste away so soon;
As yet the early rising sun
Has not attained his noon.
Stay, stay,
Until the hasting day
Has run
But to evensong;
And, having prayed together,
We will go with you along.
Fair daffodils
We have short time to stay; as you.
We have as short a Spring;
As quick a growth to meet decay,
As you, or anything.
You haste away so soon.
We die,
As your hours do, and dry away
Like to the Summer’s rain;
Or as the pearls of morning’s dew
Ne’er to be found again.
Next enters June and brings us more
Gems than those two that went before,
Then (lastly), July comes and she more
Wealth brings in than all those three.
3. Marsh Flowers
Tekst: George Crabbe (1754 – 1832)
Here the strong mallow strikes her slimy root,
Here the dull nightshade hangs her deadly
fruit,
On hills of dust the henbane’s faded green,
And pencil’d flower of sickly scent is seen,
Here on its wiry stem, in rigid bloom,
Grows the salt lavender that lacks perfume,
At the wall’s base the fiery nettle springs
With fruite globose and fierce with poison’d
stings;
In ev’ry chink delights the fern to grow
With glossy leaf and tawny bloom below;
The few dull flowers that o’er the place are
spread
Partake the nature of their fenny bed,
These, with our seaweeds rolling up and
down,
Form the contracted Flora of our town.
2. The Succession of the Four Sweet
Months
Tekst: Robert Herrick
First, April, she with mellow showers
Opens the way for early flowers,
Then after her comes smiling May
In a more rich and sweet array,
6

Liedteksten
4. The Evening Primrose
Tekst : John Clare (1793 – 1864)
When once the sun sinks in the west,
And dewdrops pearl the evening’s breast;
Almost as pale as moonbeams are,
Or its companionable star,
The evening primrose opes anew
Its delicate blossoms to the dew
And, hermitlike, shunning the light,
Wastes its fair bloom upon the night;
Who, blindfold to its fond caresses,
Knows not the beauty he possesses.
Thus it blooms on while night is by;
When day looks out with open eye,
’Bashed at the gaze it cannot shun,
It faints and withers and is gone.
5. Ballad of Green Broom
Tekst: anoniem
There was an old man liv’d out in the wood,
And his trade was a-cutting of Broom, green
Broom,
He had but one son without thought, without
good,
Who lay in his bed till ’twas noon, bright
noon.
He sharpen’d his knives, and for once he
contrives
To cut a bundle of Broom, green Broom.
When Johnny pass’d under a Lady’s fine
house,
Pass’d under a Lady’s fine room, fine room,
She call’d to her maid: ‘Go fetch me’, she said,
‘Go fetch me the boy that sells Broom, green
Broom.’
When Johnny came in to the Lady’s fine
house,
And stood in the Lady’s fine room, fine room,
‘Young Johnny,’ she said, ‘Will you give up
your Trade
And marry a Lady in bloom, full bloom?’
Johnny gave his consent, and to church they
both went,
And he married the Lady in bloom, full bloom.
At market and fair, all folks do declare
There’s none like the Boy that sold Broom,
green Broom
The old man awoke one morning and spoke,
He swore he would fire the room, that room,
If his John would not rise and open his eyes
And away to the wood to cut the Broom,
green Broom.
So Johnny arose and slipp’d on his clothes
And away to the wood to cut Broom, green
Broom,
7

Liedteksten
Hymn to St Cecilia
Tekst: W.H. Auden (1907 – 1973)
I
In a garden shady this holy lady
With reverent cadence and subtle psalm,
Like a black swan as death came on
Poured forth her song in perfect calm:
And by ocean’s margin this innocent virgin
Constructed an organ to enlarge her prayer,
And notes tremendous from her great engine
Thundered out on the Roman air.
Blonde Aphrodite rose up excited,
Moved to delight by the melody,
White as an orchid she rode quite naked
In an oyster shell on top of the sea;
At sounds so entrancing the angels dancing
Came out of their trance into time again,
And around the wicked in Hell’s abysses
The huge flame flickered and eased their pain.
Blessed Cecilia, appear in visions
To all musicians, appear and inspire:
Translated Daughter, come down and startle
Composing mortals with immortal fire.
II
I cannot grow;
I have no shadow
To run away from,
I only play.
I cannot err;
There is no creature
Whom I belong to,
Whom I could wrong.
I am defeat
When it knows it
Can now do nothing
By suffering.
All you lived through,
Dancing because of you
No longer need it
For any deed.
I shall never be
Different. Love me.
Blessed Cecilia, appear in visions
To all musicians, appear and inspire:
Translated Daughter, come down and startle
Composing mortals with immortal fire.
III
O ear whose creatures cannot wish to fall,
O calm of spaces unafraid of weight,
Where Sorrow is herself, forgetting all
The gaucheness of her adolescent state,
Where Hope within the altogether strange
From every outworn image is released,
And Dread born whole and normal like a beast
Into a world of truths that never change:
Restore our fallen day; O re-arrange.
O dear white children casual as birds,
Playing among the ruined languages,
So small beside their large confusing words,
So gay against the greater silences
Of dreadful things you did: O hang the head,
Impetuous child with the tremendous brain,
O weep, child, weep, O weep away the stain,
Lost innocence who wished your lover dead,
Weep for the lives your wishes never led.
8

Liedteksten
O cry created as the bow of sin
Is drawn across our trembling violin.
O weep, child, weep, O weep away the stain.
O law drummed out by hearts against the still
Long winter of our intellectual will.
That what has been may never be again.
O flute that throbs with the
thanksgivingbreath
Of convalescents on the shores of death.
O bless the freedom that you never chose.
O trumpets that unguarded children blow
About the fortress of their inner foe.
O wear your tribulation like a rose.
Blessed Cecilia, appear in visions
To all musicians, appear and inspire:
Translated Daughter, come down and startle
Composing mortals with immortal fire.
9

Liedteksten
Kate Moore
Rosae et lilia: Portraits of St. Cecilia
I. Child
Child upon who butterflies rest with a dress
of woven poppies, that was a gift from the
gentle lady of the fields, a wise woman
who taught you to reap and sew and sing
flowers to bloom. She was your teacher
and your mother and you were her devoted
daughter with heira-botanea around your
neck, weaving daisy chains in the fields and
picking flowers to make a crown, skipping
with sisters in a ring in the grass, singing
tunes with the shepherd boys with a voice as
clear as can be. The field is filled with reeds
humming gently in the breeze. The harmony
of the spheres in fourths and fifths and thirds.
Purple crocuses softly bending in the breeze,
blowing golden breath from tiny flowery
lungs. Standing sentry, the guardian of the
heath, a chestnut tree, watching circumspect.
Its fallen pods on the ground and gathered
in a sack to be roasted on a fire with honey,
olive oil, vine leaves and fruit, nectar tears,
vermillion flowers, fragrant herbs.
II. Father
There was a merchant from the east with
goods of tin held in his hand, a set square
to set for navigating. He stood upon an
anchored ship, in a lightning storm in the
harbour. He bid the guardian of the walls
to grant him access to the city within.
They asked him what he could bring. What
could he offer in exchange. The Roman
took advantage. He saw an opportunity. He
asked the merchant for his most beloved
possession. Could a father give away his
daughter to live free?
III. The Sanctuary
A girl attends the sanctuary on the other
side of the river on a hill. She learns the law
of sevens, the hierarchy of nines and the
balance of a heart against a feather. With
torches she lights vestibules frequented by
the wise who spoke of The One in all and
everything. She discovers the discernment
of the intellect and the golden light of the
soul. She watches the Clepsydra, a pierced
vessel, a water-clock through which seeps
fluid. She remembers the flow and stasis of
the stars to keep the hours. She sings the
river of melody with a water organ and lyre.
She tames wild beasts with words to heal all
and plays a sistrum to keep an hypnotic beat.
She measures bushels of wheat and grain
weighed in fair proportion tied with lengths
of yarn. She keeps parchment in a scroll
in an archive in a chest in a cell. She fasts
for three days drinking only water from the
well. She sacrifices the suckling she raised
and loved. She serves round bread, strong
wine in vessels of clay. She brews warm milk,
chamomile, mint, barley. She embraces The
One who tends the wounds of the fallen, who
offers prayers before wielding a sword.
10

Liedteksten
IV. The Coming of Age
A young man bears a torch of hawthorn. Its
fruit resembles apples and this is a right of
passage. This is a festival to celebrate the
coming of age. The young man takes the
hand of a maiden dressed in gold with flowers
in her hair and is filled with the promise of
youth. There is dancing at the feast, with
musicians and laughter. All the young men
dance with maidens until the moon is high in
the sky. They dance dances that were taught
to them by the law bearer, who watches for
the keeping of the youth as they become
adults. It is late summer and the light on the
field is golden.
I love learning and thinking and studying
and writing and composing. I love argument
and debate and reading about the lives
of the sages. Every day I learn to see how
everything is connected and in pursuit of
wisdom I see true beauty that is constant
and never fades or decays. This is the love I
seek with all my heart. This is the love of true
happiness within. It is not the love you talk of.
It is not the love of lust or ambition or selfish
desire or avarice. I see the pure love, the love
that sets the soul free. And the maiden gave
the boy a branch of the walnut tree.
V. The Lovers
The hay has been harvested and the smell
of grasses infiltrates the air. “May I kiss you
sweet maiden?” asks the boy who is now
a man. And she says “Dear sweet friend of
mine. I am still a child and the world is before
me. I know not yet its ways I wish to follow
and become a keeper of the law. Stay with
me dear sweet friend of mine, because I like
you very much but love me for who I am, my
mind and my talents and not for my youthful
looks which are fleeting and will not last. I
want to attend a school of philosophy with
a teacher that I hold dear. If you are inclined
you can come too. My teacher welcomes
you with open arms. If you come with a pure
heart, you will learn to seek the light of truth,
there on the straight road three miles out
of town where we meet. You must answer a
riddle correctly an become purified. You will
know the true path of divine love”, and the
boy asks if she loves her teacher. “Dear boy,
11

Liedteksten
VI. The Dark Passage of Time
There is a maiden on a rock. She faces The
Roman in the darkness of the cave. They
are strangers to each other. She had found
the flowers of narcissus in her beloved field
and had mistaken them for snowdrops. She
picked them lovingly and unknowingly. She
was filled with the joy and the excitement of
the spring. She did not realise that they were
a trap that had been planted for her to find
their reflection in a puddle. Their charm and
allure were set to ensnare her with chains and
bonds. As she reached out to touch them, he
took her hand against her will taking control
over her, holding her firmly in his grasp as her
master and voice of authority.
Do you know who I am maiden? I am He,
that holds power of life and death. And they
entered a dark passage of time. He flattered
her and discarded her, charmed her then
abandoned her so that when he was cruel,
she craved his kindness and when he was
kind, she forgot his cruelty. When she thought
about her field, he would tempt her back
by offering a festival in honour of her name,
inviting all the powers to be and telling her
that no one else would do that for her, no one
else in the world loved her as much as he.
And she was alone in this strange land. She
knew not a single person aside from him and
she had no coins to offer the ferryman to
cross the river home. She began to believe
that she could not survive without him and
relied on him for everything. He would tell her
that she played music out of tune and she
believed him and packed her instrument away
for a decade daring not to touch it lest she
offend him. She fell silent and sang no more.
VII. Lady of the Fields
My dear daughter, why do you not come
home? I weep in the fields and see you in the
shadows but where I expect to see you, the
branches shudder with emptiness, the wind
blows the grasses and whispers and moans,
but your voice has been stilled and hidden
away. I feel cold. My hair turns grey. My eyes
sink into the recesses of my face. I retreat to
the hollows of my skin. I wrap my body with
wool. I cross the field, ankle deep in mud. I
don’t know where you are, where have you
gone? You cannot vanish so quickly leaving
my side without word into thin air. They tell
me that you never existed but I bore you
from my body in pain and you were granted
your first breath as I held you close and felt
your warmth. I stand here where the roads
meet. There is no one to hear my cry. I pound
the resonant ground with my fist, and curse
with an ache in my heart. I hear the echoes of
you in the songs of the shepherds. I am sure
they are the songs that you sang yourself. I
try to remember them and how they went,
to bring comfort to my soul, and memories
of you drown out the inconsolable sadness
within that chokes me.
Old lady in the middle of the field with a
sorrowful head upon her hands, the shapes
and the shadows of the hedges are changing
in the light remind her of the faces of cows.
She imagines that they are ghosts of all
the cows that have passed here, and they
whisper to her gently from the realm of the
Dead consoling her. They tell her that they
too lost their offspring suddenly one day.
Without explanation all the calves were gone.
12

Liedteksten
And their sadness rested here with their
broken hearts. They mourn together in the
twilight softly lowing laments through the
Earth with deep voices that reverberate. The
blue of the sky is darkening now and stars
are beginning to appear. The Milky Way rises
and the Ghost Cows lift their heads to pay
respect to their Great Mother in the sky.
They tell the lady that everything will be
alright for her daughter is not dead, but will
return one day like water from a spring. Her
soul will rise and rise again with a fountain
of love and they will embrace each other as
lovers strung together for eternity.
13

Biografieën
Componisten
Benjamin Britten
Benjamin Britten (1913 -
1976) wordt wel beschouwd
als de grootste Engelse
componist sinds Henry
Purcell. Hij behoort tot de
meest prominente klassieke
componisten van de
twintigste eeuw, met name
op het gebied van vocale
muziek.
Voor zijn ontwikkeling
op dit gebied was de
samenwerking met de
Engelse dichter W.H. Auden
van groot belang. Britten
begon zijn compositiestudie
op twaalfjarige leeftijd bij
Frank Bridge. Dankzij een
beurs kon hij verder studeren
aan het Royal College of
Music in Londen. Hij brak in
1937 door met Variations on
a theme of Frank Bridge. Van
1939 tot 1942 woonde Britten
in de Verenigde Staten met
zijn partner, de tenor Peter
Pears, voor wie hij een groot
aantal werken schreef. Hij
kreeg definitieve erkenning
in 1945 met de première
van zijn tweede opera Peter
14
Grimes. In Aldeburgh, waar
hij zich bij terugkomst uit de
Verenigde Staten gevestigd
had, richtte hij in 1948 het
inmiddels wereldberoemde
Aldeburgh Festival op.
Britten was regelmatig in
Nederland. Het Holland
Festival bracht de eerste
volledige uitvoering van zijn
War Requiem. In 1976, het
jaar van zijn dood, werd hij in
de adelstand verheven.

Biografieën
Kate Moore
Kate Moore (1979) behaalde
een doctorstitel aan het
Conservatorium van
Sydney, en voltooide de
masteropleiding van het
Koninklijk Conservatorium
van Den Haag. Ook slaagde
ze cum laude voor haar
bachelor aan de Nationale
Universiteit van Australië in
Canberra.
Centrale thema’s in haar
werk zijn zorg voor de
natuur, spiritualiteit
en de rol van vrouwen
in muziek en andere
disciplines. Ze gebruikt
ongewone klankbronnen
in haar muziek, waaronder
keramische objecten die
ze zelf gemaakt heeft.
Haar werk is uitgevoerd
in de Carnegie Hall, het
Sydney Opera House en het
Koninklijk Concertgebouw te
Amsterdam en op belangrijke
festivals zoals het Holland
Festival, November Music
en Dag in de Branding. Ze
werkte met diverse orkesten
en ensembles, waaronder
het Nederlands Radio
Philharmonisch Orkest
en Omroepkoor, Slagwerk
Den Haag, Amsterdam
Sinfonietta, Nieuw Ensemble,
Bang on a Can All-Stars
en Asko|Schönberg. In
2017 richtte ze het Herz
Ensemble op. Moore heeft
diverse prijzen ontvangen,
foto: Marco Giugliarelli
waaronder de Matthijs
Vermeulen Prijs in 2017 en de
Gieskes-Strijbis Podiumprijs
in 2022.
15

Biografieën
Uitvoerenden
Silbersee
Silbersee, in 2014
opvolger van VocaalLab,
omschrijft zichzelf als
een caleidoscopisch
gezelschap rond zanger
Romain Bischoff. Van een
werkplaats voor vocale
muziek is het uitgegroeid
16
tot een productiekern
voor interdisciplinair
muziektheater.
Het is geworteld in opera,
maar staat open voor
eigenzinnige talenten uit de
meest uiteenlopende genres
en disciplines. Met de stem
als oer-instrument richt het
zich op actuele thema’s,
zoals inclusie, ecologie
en artificiële intelligentie.
Silbersee is altijd op zoek
foto: Jan van den Bossche
naar nieuwe kunstvormen,
bijzondere kruisbestuivingen
en onverwachte uitkomsten.
Het wil een rol vervullen
van voortrekker en
vernieuwer, op artistiek
en maatschappelijk vlak.
Het streeft ernaar om in
2027 een klimaatpositief
productiehuis te zijn en
geen enkel negatief effect
meer te hebben op milieu, op
grondstoffenvoorraden en op
de samenleving.

Verwacht
Spectrale muziek van
Murail
Ralph van Raat
Als onvermoeibaar verkenner van ongebaande paden
behoeft pianist Ralph van Raat nauwelijks introductie.
In zijn nieuwste programma staan componisten
centraal waarbij de muziek draait om de klank en het
klankspectrum. Een ontdekkingstocht die zijn hoogtepunt
vindt in de Franse stroming 'musique spectrale' met
Tristan Murail als een van de boegbeelden. Van hem speelt
van Raat enkele splinternieuwe werken. Die spiegelt hij
met muziek van zijn voorgangers, van François Couperin
tot Debussy en plaatst ze zo in historisch perspectief.
De vier stukken van Murail stammen uit de laatste jaren en
waren niet eerder in Nederland te horen. Op geheel eigen
wijze verwerkt Murail in dit late werk zijn inspiratiebronnen.
Zo klinken de pianowerken van Claude Debussy door
in Cailloux dans l'eau (2018), en voor Mémorial putte
hij inspiratie uit het Holocaustmonument in Berlijn. Op
het programma staat ook een totaal onbekende Prélude
van Olivier Messiaen. Wie benieuwd is naar alternatieve
pianotradities of de geschiedenis van spectrale muziek is bij
Van Raat aan het juiste adres.
Donderdag
avondserie
Do 17 nov 2022
Grote Zaal
20.15 uur
Ralph van Raat
foto: Simon van Boxtel
Programma: Claude Debussy Quelques aspects de Nous
n'irons plus au bois parce qu’il fait un temps insupportable
uit Images oubliées / Reflets dans l'eau uit Images, boek 1
Tristan Murail Cailloux dans l'eau / Mémorial / Le Rossignol
en amour / Résurgence / Olivier Messiaen Prélude / François
Couperin Le Rossignol en amour / Karen Tanaka Crystalline II
Franz Liszt Les jeux d'eaux à la Villa d'Este / Charles
Koechlin En vue de la ville en À travers les rues uit Les heures
persanes op. 65
17

Verwacht
November
vr 18 nov / 09.30 + 10.30 +
11.30 uur / Kleine Zaal
Koro Koro (0+)
Wonderland Collectief
vr 18 nov / 20.15 uur
Eternal Delight
Nederlands Blazers Ensemble
za 19 nov / 20.15 uur
Britten en de
Schotten
Maxwell Quartet
zo 20 nov / 15.00 uur
Open je Oren met violiste
Diamanda La Berge Dramm
(8+)
Presentatie: Dieuwertje Blok
zo 20 nov / 16.00 uur /
Kleine Zaal
True Colors
Nieuw Amsterdams Peil
di 22 nov / 20.30 uur
Caterina Barbieri
Spirit Exit
wo 23 nov / 20.15 uur
Een eeuw geleden
Calefax
do 24 nov / 12.30 uur
Sasha Witteveen
Lunchconcert Dutch
Classical Talent
do 24 nov / 20.15 uur
Spectrale muziek van
Adriaansz en Murail
Ralph van Raat
vr 25 nov / 20.15 uur
Ode aan Farid Al Atrash
Hatim Idar + Amsterdams
Andalusisch Orkest
za 26 nov / 14.15 uur
Café Brahms
IJ-Salon
za 26 nov / 20.15 uur
Let My Love Be Heard
Voces8
zo 27 nov / 11.00 uur /
Kleine Zaal
Featuring the Quarter-tone
Extended Clarinet
Ere Lievonen, Gregory Oakes
+ Ned McGowan
zo 27 nov / 20.15 uur
De eigentijdse Amália
Rodrigues
Lina_Raül Refree
SoundLAB Workshop
Maak je eigen muziek met de
wonderlijkste instrumenten.
Voor kinderen (7+) met
volwassenen. Elke zondag,
13.00 uur in de Atriumzaal.
Kaartjes via muziekgebouw.nl/
soundlab.
WannaSwing
Op de kade voor het
Muziekgebouw staat de
interactieve muziekinstallatie
WannaSwing van theatermaakster
Caecilia Thunissen
en scenograaf Jan Boiten. Acht
schommels sturen composities
aan van hedendaagse
componisten als Joey Roukens,
Mayke Nas en Rob Zuidam.
Zie voor meer informatie
muziekgebouw.nl/wannaswing
Huil van de Wolff
Elke 22e van de maand
klinkt om 20.00 uur het
geluidsmonument Huil van
de Wolff van Martijn Padding
ter herinnering aan oprichter
van het Muziekgebouw
Jan Wolff (1941 - 2012).
muziekgebouw. nl/
huilvandewolff
Geheimtips
Bijzondere concerten
die je niet mag missen.
muziekgebouw.nl/geheimtips
18

Foto: Erik van Gurp
4’33 grand café
Kom voor of na het concert eten
in 4’33 Grand café. Reserveren:
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.
Bij de prijs inbegrepen
Reserveringskosten zijn bij de
kaartprijs inbegrepen.
Ook een drankje, tenzij anders
vermeld op je concertkaartje.
Rondom het concert
- Na aanvang van het concert heb je
geen toegang meer tot de zaal.
- Zet je mobiele telefoon uit voor
aanvang van het concert.
- Het maken van beeld- of
geluidsopnamen in de zaal alleen
met schriftelijke toestemming.
- Algemene Bezoekersvoorwaarden
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Steun het Muziekgebouw
Inkomsten uit kaartverkoop dekken
ten dele onze kosten. Word vriend
of doneer: met jouw extra steun
kunnen we concerten op het
hoogste niveau blijven organiseren.
Meer informatie:
muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven?
Blijf op de hoogte van nieuw
geboekte concerten of ander
nieuws. Volg ons via onze
e-nieuwsbrief (aanmelden op
muziekgebouw.nl/nieuwsbrief),
Facebook, Twitter of Instagram.
Dank!
Wij kunnen niet zonder de steun van
onze vaste subsidiënten en Vrienden
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen
daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
druk & printservice
19