Th&ma 2022-1

TH MA 1-22
Het huidige accreditatiestelsel heeft zijn nadelen. Een nieuw stelsel, met instellingsaccreditatie, kan hierin verandering
brengen. Wat vinden een student, een rector magnificus en een hogeschoolbestuurder uit Nederland van dit concept?
Speciaal voor Th&ma gaan ze met elkaar in gesprek.
‘Kwaliteit bewaak je voortdurend,
niet eens in de zes jaar’
Drie betrokkenen over instellingsaccreditatie
Daphne Doemges-Engelen
D
e kwaliteit van het Nederlandse hoger onderwijs is
hoog; dat blijkt mede uit het grote aantal positieve
besluiten bij accreditaties. Maar het huidige accreditatiestelsel
heeft ook een keerzijde. Zo werkt het
onvoldoende stimulerend en ervaren opleidingen de lasten
als hoog. Ook biedt het onvoldoende ruimte voor nieuwe
ontwikkelingen, zoals flexibilisering en internationale
samenwerking.
Met een nieuw stelsel met instellingsaccreditatie komt de
verbeterfunctie van het onderwijs weer centraal te staan en
leggen onderwijsorganisaties op instellingsniveau externe
verantwoording af. Dit komt ten goede aan de kwaliteit van
het onderwijs in de volle breedte van de instellingen. Maar
is een externe stok achter de deur juist niet fijn? Hoe veranderen
de rollen van docent en student bij instellingsaccreditatie?
En hoe zorgen we ervoor dat de buitenwereld
nog zicht heeft op wat er binnen instellingen gebeurt aan
kwaliteitsborging?
Cisca Wijmenga, rector magnificus en lid van het college
van bestuur van de Rijksuniversiteit Groningen, Jan Bogerd,
voorzitter van het college van bestuur van de Hogeschool
Utrecht, en Thomas van der Meer, algemeen bestuurslid
bij het Interstedelijk Studenten Overleg, spreken over de
kansen en uitdagingen van het nieuwe stelsel.
Jan Bogerd: ‘Waarom vinden jullie het tijd voor een nieuw
accreditatiestelsel?’
Cisca Wijmenga: ‘Het is om een aantal redenen nu een
logisch moment. De universiteiten hebben de afgelopen
twintig jaar enorm goed gewerkt aan kwaliteitszorg en veel
aan de professionalisering van docenten gedaan. In een
jaargesprek wil je kunnen reflecteren op de kwaliteit van het
onderwijs; daar werk je samen iedere dag aan, niet alleen
op het moment dat een opleiding na zes jaar weer geaccrediteerd
moet worden. Instellingsaccreditatie legt veel meer
eigenaarschap voor het onderwijs bij de docent neer, omdat
het een mechanisme is om continu de kwaliteit te waarborgen.
Kwaliteitszorg is immers een continu proces; dat
gebeurt elke dag door te reflecteren op wat je doet. De huidige
ontwikkelingen, zoals de oorlog in Oekraïne, vragen
ook om een sterke Europese agenda, waarbij systemen van
bijvoorbeeld accreditatie meer op elkaar moeten aansluiten.
Nederland moet klaar zijn om mee te doen met deze
beweging.’
‘Het is een continu proces;
het gebeurt elke dag
door te reflecteren
op wat je doet’
18