You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Magazine</strong><br />
gratis magazine voor alle<br />
inwoners van Noordwijk,<br />
noordwijkerhout en de zilk<br />
NUMMER <strong>33</strong><br />
vooraar 2022<br />
berthelle en jan:<br />
‘het leven samen<br />
is een groot avontuur’<br />
50 jaar nsl<br />
hardlopen en wandelen<br />
feest en saamhorigheid in de zilk<br />
noordwijkerhouter piet van dongen<br />
Terugblik<br />
In deze editie<br />
de wegwijzer <strong>Leef</strong>Mee!<br />
Tips voor een leuk(er)<br />
leven in onze<br />
mooie gemeente<br />
Noordwijk
<strong>Magazine</strong><br />
NUMMER <strong>33</strong><br />
vooraar 2022<br />
gratis magazine voor alle<br />
inwoners van Noordwijk,<br />
noordwijkerhout en de zilk<br />
Inhoud<br />
voja 02- umr3<br />
berthelle en jan:<br />
‘het leven samen<br />
is een groot avontuur’<br />
50 jaar nsl<br />
hardlopen en wandelen<br />
feest en saamhorigheid in de zilk<br />
noorwijkerhouter piet van dongen<br />
Terugblik<br />
In deze editie<br />
de wegwijzer <strong>Leef</strong>Mee!<br />
Tips voor een leuk(er)<br />
leven in onze<br />
mooie gemeente<br />
Noordwijk<br />
Cover_leef_<strong>33</strong>.indd 1 28-02-2022 11:12<br />
Coverbeeld: Buro Binnen<br />
Clfn<br />
<strong>Magazine</strong> <strong>Leef</strong>! is een uitgave van Buro Binnen<br />
in samenwerking met Gemeente Noordwijk en<br />
een groot aantal maatschappelijke organisaties die<br />
actief zijn in het sociaal domein van Noordwijk.<br />
<strong>Magazine</strong> <strong>Leef</strong>! verschijnt vier keer per jaar.<br />
Editie 34 verschijnt juni 2022.<br />
REDACTIE: Yvonne Andrée Wiltens, Harm<br />
Dragt, Frans van Duijn, Guus de Jong, May-lisa<br />
de Laat, Caroline Spaans, Sybylle Kroon en<br />
Marieke Voorn.<br />
CONCEPT, VORMGEVING EN FOTOGRAFIE:<br />
Pauline de Ruiter en Thomas Steenvoorden<br />
Buro Binnen, Noordwijk<br />
REDACTIEADRES EN ADVERTEREN:<br />
Redactie <strong>Magazine</strong> <strong>Leef</strong>!<br />
Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk<br />
redactieleef@burobinnen.nl<br />
Tel. 06 54 96 17 16<br />
www.magazineleef.nl<br />
PROJECT LEEF MEE!<br />
Projectmanagement:<br />
Martine Bakker<br />
info@leefmeenoordwijk.nl<br />
www.leefmeenoordwijk.nl<br />
VERSPREIDING: <strong>Magazine</strong> <strong>Leef</strong>! wordt gratis huisaan-huis<br />
verspreid in heel Noordwijk, 19.500 expl.<br />
© <strong>Magazine</strong> <strong>Leef</strong>! 2022. Niets uit deze uitgave mag<br />
op welke manier dan ook worden gereproduceerd<br />
zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming<br />
van de uitgever.<br />
04 Fusie Noordwijk-<br />
Noordwerhout<br />
Geschiedenis<br />
06 GON 60 jaar<br />
Trots op vrijwiligers<br />
08 Berthelle Passchier<br />
Samen op avontuur<br />
15 Patrick Hassing<br />
Hoe gaat het nu?<br />
16 Bjørn en Peter<br />
Zelfstandig wonen<br />
19 Desiree Hoogeveen<br />
Foto’s met een glimlach<br />
22 Nick en Sam<br />
Gevlucht uit Syrië<br />
24 Cresedo<br />
Viert jubileum<br />
26 Piet van Dongen<br />
Ras Noordwijkerhouter<br />
28 Margriet Vonk<br />
Zet zich in voor 113<br />
<strong>Leef</strong>Mee!<br />
30 Humanitas<br />
31 Groenoord Zorgt<br />
32 BeweegFijn<br />
<strong>33</strong> OntmoEten<br />
34 Puzzel<br />
36 Alex Klein<br />
Reacties op artikel<br />
40 Marrie en Hans Hoogeveen<br />
Lekker bezig<br />
44 Van Nispen 90 jaar<br />
Modern complex in De Zilk<br />
47 Zilker vlag<br />
Feest en saamhorigheid<br />
50 Kees de Monye<br />
Door weer en wind<br />
52 50 jaar NSL<br />
Voor elk wat wils<br />
56 Anneke Raasveldt<br />
Tomeloze inzet<br />
60 KunstKlank<br />
Jeugd heeft de toekomst<br />
62 CJG en Bilbliotheek<br />
Koffie & Kids<br />
63 De Makers Theater<br />
‘Zus van’<br />
Priiatn<br />
Priiatn<br />
12 Welzijn Noordwijk<br />
Is er voor jou!<br />
20 Gemeente Noordwijk<br />
Starten met bewegen<br />
38 Topaz<br />
42 Marente<br />
Gelukkig in eigen woning<br />
46 Reuring<br />
48 STEK<br />
Vleermuizen en vogels<br />
54 Activite<br />
58 Groot Hoogwaak<br />
Dit huis-aan-huis magazine wordt elk kwartaal<br />
gratis bezorgd bij alle inwoners van de<br />
gemeente Noordwijk. Mogelijk gemaakt<br />
door onze participanten en adverteerders.<br />
Heeft u een leuk idee voor <strong>Leef</strong>! of wilt u<br />
ook deelnemen in dit magazine? Stuur dan<br />
een mail aan; redactieleef@burobinnen.nl<br />
Priiatnvnmgzn ef!<br />
• Gemeente Noordwijk • Welzijn Noordwijk •<br />
Woonzorgcentrum Groot Hoogwaak • ‘s Heeren<br />
Loo • ActiVite • Marente • Woningstichting<br />
STEK • Topaz Munnekeweij • <strong>Leef</strong> Mee!<br />
Op de foto staan<br />
Nel Heemskerk en Hans<br />
Hoogeveen. Deze editie van <strong>Leef</strong>! staat<br />
in het teken van ‘terugblik’. Nel stond op de<br />
cover van nummer 1 ruim acht jaar geleden en<br />
Hans in nummer 4. Er is veel gebeurt in die acht jaar.<br />
Nel was toen al weduwe en Hans verloor zijn vrouw. Ze<br />
ontmoeten elkaar op de tennisbaan en hebben nu een<br />
‘lat’ relatie zoals ze het zelf noemen. Beiden zijn ze nog<br />
zeer sportief. “Daar blijven we jong bij” zegt Hans trots.
oror<br />
Wauw!<br />
De start<br />
Negen jaar geleden ontstond het idee voor een eigen<br />
magazine voor de stichting Welzijn Senioren Noordwijk,<br />
waar bestuurslid Piet Barnhoorn dit omarmde en we op pad<br />
gingen om ‘participanten’ te werven. Het idee was om alle<br />
maatschappelijke organisaties die actief zijn in Noordwijk zo<br />
ver te krijgen om betaald mee te doen. Zo zouden we een<br />
gratis informatief magazine aan alle inwoners van Noordwijk<br />
kunnen aanbieden. Elk kwartaal weer en al acht jaar, blader je<br />
nu door de <strong>33</strong>e editie van dit blad. Iets waar we met zijn allen<br />
trots op mogen zijn.<br />
Niet alleen<br />
Het uitgeven van een magazine kan je niet alleen. Een team<br />
van schrijvers is al weken aan de slag met tekst en zelf maak<br />
ik de meeste foto’s. Zo heb ik honderden mensen op de<br />
gevoelige plaat mogen vastleggen en spreken. Juist die<br />
ontmoetingen zijn voor mij de kers op de taart. Nog steeds<br />
verwonder ik mij over de gesprekken die er dan ontstaan.<br />
Vaak zeer persoonlijk en oprecht. Want elk mens heeft een<br />
uniek verhaal. De drijfveer om dit magazine te maken is niet<br />
de opbrengst, maar het delen van deze bijzondere verhalen<br />
van ‘gewone’ Noordwijkers, Zilkers en Noordwijkerhouters,<br />
dat is waarom we dit maken.<br />
Onmisbaar<br />
De naam van Pauline is al gevallen. Bijna 30 jaar werken we<br />
al samen met de nodige ups en downs, zowel zakelijk als<br />
privé. Ruim twee jaar geleden werd de man van Pauline<br />
getroffen door een herseninfarct. Je staat er niet bij stil, maar<br />
dit kan iedereen dus overkomen. Regelmatig kwam dit<br />
onderwerp aan bod in <strong>Leef</strong>!, maar dat dit zo dichtbij zou<br />
komen… Pauline en haar gezin pakken het zeer positief op en<br />
voor haar is het geen reden om te stoppen met werken. Dat<br />
had wellicht ook het einde van dit magazine betekend, want<br />
zonder Pauline en haar inzet zal het moeilijk zijn om dit blad<br />
in zo’n korte tijd te maken. Ze is onmisbaar in vele opzichten.<br />
Dit voorwoord<br />
schrijf ik terwijl we de laatste<br />
hand leggen aan deze editie van<br />
<strong>Leef</strong>! De laatste teksten komen binnen,<br />
straks nog foto’s schieten en Pauline maakt<br />
de laatste artikelen op in de studio. Altijd een<br />
drukke week zo vlak voor de deadline want<br />
maandag moet alles bij de drukker liggen.<br />
Tel daarbij op dat ik lijsttrekker ben geworden van<br />
PUUR en we ook voor de campagne veel werk te<br />
verzetten hebben, dan snap je wel dat er weinig<br />
tijd overblijft voor ‘andere’ dingen.<br />
<strong>Leef</strong>! is 8 jaar<br />
Toekomst<br />
Nu ik lijsttrekker ben van PUUR vragen de mensen aan mij of<br />
dit wel te combineren is. Want stel dat ik raadslid zou worden<br />
blijft er dan nog tijd over voor een eigen bedrijf? Natuurlijk,<br />
zeg ik dan. Dat is immers geen baan waar je van kunt leven.<br />
Ik maak me nu meer zorgen over het voortbestaan van <strong>Leef</strong>!<br />
Voor de toekomst is de productie van <strong>Leef</strong>! een uitdaging<br />
vanwege de papierprijzen, die in de laatste jaren zijn<br />
verdubbeld. Daarom heeft <strong>Leef</strong>! vanaf nu een andere vorm<br />
en afwerking met een soberdere uitstraling. Er is gekozen<br />
voor een andere soort papier en afwerking om de kosten in<br />
bedwang te houden. We willen onze huidige participanten<br />
hiervoor niet extra belasten, want als deze mee blijven doen<br />
is de toekomst van <strong>Leef</strong>! gewaarborgd.<br />
Veel leesplezier!<br />
Toa tevodn<br />
uitgever<br />
magazine <strong>Leef</strong>!
Geschiedenis<br />
Voor<br />
1231 vormden<br />
beide al<br />
één geheel<br />
De fusie tussen Noordwijk en Noordwijkerhout,<br />
die op 1 januari 2019 haar beslag kreeg en<br />
waardoor de nieuwe gemeente Noordwijk uit<br />
de startblokken kon schieten, is eigenlijk een<br />
terugkeer naar oude tijden. Want voor 1231, het<br />
jaar is niet exact bekend, waren Noordwijk en<br />
Noordwijkerhout ook één.<br />
.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD PR<br />
.<br />
NOORDWIJK AAN ZEE 1926<br />
Fusie Noordwijk Noordwijkerhout hertstelt de oude status<br />
4<br />
Wilhelmus en Gerardus van Northeke waren de<br />
aanstichters om Noordwijk en Noordwijkerhout te<br />
ontvlechten. Beide waren vermoedelijk de zonen van<br />
Hugo van Norteke, die in verschillende gevonden<br />
oorkonden wordt genoemd als de heer van het toen nog<br />
ongedeelde Noordwijk. Op een niet achterhaald moment<br />
hebben de twee broers het oude Noordwijk onder elkaar<br />
verdeeld. Mogelijk is dit voor 1231 gebeurd, oftewel om en<br />
nabij 800 jaar geleden. Gerard kreeg het zuidelijke deel,<br />
een gebied met vruchtbare klei en Noordwijk Binnen.<br />
Willem kreeg de zeggenschap over het minder omvangrijke<br />
ontgonnen gebied ten noorden ervan, op de<br />
strandwal en in de strandvlakten die zich aan beide<br />
zijden van de strandwal bevinden.<br />
De vier kernen en hun oorsprong Noordwijk Binnen<br />
Onderzoek heeft aangetoond dat deze kern al in de 9e<br />
eeuw als nederzetting bestond. St. Jeroen was mogelijk<br />
de initiatiefnemer voor het bouwen van een kerkje. Hij<br />
zou later door de Vikingen zijn gedood. De vondst van<br />
‘zijn’ schedel kort na 1300 zorgde voor een toenemende<br />
stroom bedevaartgangers die er mede voor zorgden dat<br />
Noordwijk Binnen groot en welvarend werd. Het had in<br />
1398-99 zelfs tijdelijk stadsrechten. De stedelijke allure is<br />
nu nog te zien in de Voorstraat. Noordwijk Binnen bleek<br />
een aantrekkelijke woonplaats voor de adel en het werd<br />
een centrum van veel nijverheid waaronder de fabricage<br />
van touw en de kruidenteelt.<br />
Noordwijk aan Zee<br />
Deze kern is vermoedelijk in de vroege 14e eeuw bewoond<br />
geraakt door de komst van vissers. Lang stond het op de<br />
kaart als vissersdorp terwijl een eigen haven altijd ontbroken<br />
heeft. De eenvoudige vissersschepen werden bij<br />
thuiskomst op het strand getrokken. De kapel die nu nog<br />
in de Hoofdstraat te vinden dateert van de late Middeleeuwen.<br />
Hij is na 1611 herbouwd nadat hij in het begin<br />
van de 80-jarige oorlog in verval was geraakt. Vanaf<br />
1866 kreeg het zeedorp meer en meer een toeristische<br />
bestemming. In enkele decennia groeide het uit tot een<br />
mondaine badplaats. In 1883 ontwikkelde burgemeester<br />
Pické een plan voor de aanleg van een villawijk in de<br />
duinen, de eerste van Nederland. De status van toeristische<br />
badplaats is gebleven en later aangevuld met<br />
een groeiende congresfunctie. Met de verworven<br />
kuuroordstatus staat Noordwijk aan de vooravond van<br />
een verdere ontwikkeling. De komst van ESA/ESTEC<br />
heeft Noordwijk ook op de kaart gezet als het Nederlandse<br />
centrum van de ruimtevaart.<br />
Noordwijkerhout<br />
Deze kern is eeuwenlang een overwegend katholiek dorp<br />
van bollenkwekers en andere ondernemers geweest met<br />
een kerk die in de tijd van de splitsing tussen Noordwijk<br />
en Noordwijkerhout moet zijn gebouwd. Het dorp heeft<br />
vooruitstrevende ondernemers en succesvolle emigranten<br />
(naar Canada en de VS) voortgebracht. Een belangrijke
ontwikkeling was de vestiging van de psychiatrische<br />
centra Bavo en Sancta Maria die zorgden voor veel<br />
patiënten van buiten maar ook voor werkgelegenheid<br />
die deels werd ingevuld door personen uit de zuidelijke<br />
provincies van ons land. Daar ligt de oorsprong van de<br />
massale manier waarop carnaval nog steeds in Noordwijkerhout<br />
wordt gevierd.<br />
De Zilk<br />
Het gebied van deze kern is pas in de 14e eeuw<br />
ontgonnen. Sinds 1843 heeft het een school en sinds<br />
1920 een R.K. kerk. Het huidige dorp De Zilk is pas na<br />
de Tweede Wereldoorlog ontstaan.<br />
De omvang van het oude Noordwijk<br />
Het oude Noordwijk bestond in de vroege 13e eeuw uit<br />
het kleigebied ten noorden van de Oude Rijn, de ontgonnen<br />
gedeelten van de strandwal (het binnenduin)<br />
waarop de dorpskern van Noordwijk Binnen ligt en de<br />
ontgonnen gedeelten van de strandvlakten, die aan beide<br />
kanten van de strandwal lagen langs de Duinweg en de<br />
Bronsgeesterweg. Het Langeveld behoorde bestuurlijk<br />
waarschijnlijk niet bij Noordwijk. Er zijn aanwijzingen dat<br />
het een eigen heer had en daarmee een zelfstandig dorp<br />
was met rond 1300 een eigen kapel.<br />
De onverwachte fusie<br />
Dat Noordwijk en Noordwijkerhout ooit weer één zouden<br />
zijn hebben veel inwoners lang voor onmogelijk<br />
gehouden. Ook de gemeenteraden van beide dorpen<br />
hebben een dergelijke fusie vele jaren afgewezen<br />
omdat de verschillen in politieke cultuur en identiteit<br />
te groot zouden zijn. Onder druk van de provincie is<br />
een herindeling van de Duin- en Bollenstreek op gang<br />
gebracht waaraan de beide gemeenten zich niet meer<br />
konden onttrekken. Wat de doorslag heeft gegeven was<br />
dat de beide gemeenten door de nodige fusies in de regio<br />
beseften dat zij alléén zouden komen te staan, waardoor<br />
de stem in de regionale overleggen waar ook veel<br />
besluiten worden genomen een te geringe doorslag zou<br />
hebben. Daar kwam bij dat het Rijk steeds meer taken naar<br />
de gemeenten begon te delegeren en om die goed uit te<br />
voeren is er voldoende kwalitatieve menskracht nodig.<br />
Noordwijk en Noordwijkerhout hebben een verschillende<br />
identiteit. Vandaar dat in de aanloop naar de fusie werd<br />
afgesproken om de identiteit van alle vier de kernen te<br />
koesteren. Wat Noordwijk en Noordwijkerhout verbindt<br />
is dat zij in de middeleeuwen een natuurlijke eenheid<br />
vormden. Noordwijkerhout is tot voor kort een agrarische<br />
gemeenschap gebleven die een sterke band had met het<br />
Noordwijkse buitengebied, dat naadloos overging in het<br />
buitengebied van de buurgemeente. Als overwegend<br />
katholieke boerengemeenschap past Noordwijkerhout<br />
goed bij het vooral katholieke Noordwijk Binnen.<br />
Deze bijdrage kon tot stand komen door het onderzoekswerk<br />
en de publicaties daarover van Harry Salman.<br />
1<br />
2. De Witte Kerk<br />
In de Frankische tijd werd gekerstend. Een bekende geloofsverkondiger wat Sint<br />
Jeroen, die omstreeks 857 door de Noormannen werd vermoord. Noordwijkerhout<br />
bestond nog niet en behoorde kerkelijk tot Noordwijk. Omstreeks 1300 kwam daar<br />
verandering in en bouwde men in Noordwijkerhout een parochiekerk, die werd<br />
toegewijd aan de H.H. Petrus en Paulus. Deze kerk is een keer afgebrand en weer<br />
herbouwd. Het huidige Witte kerkje is daar een restant van.<br />
2<br />
1. Jachthuis Boekhorst Boudewijn van Norteke kreeg in 1272<br />
bij zijn huwelijk het beheer over dit gebied. Boudewijn liet<br />
zijn kinderen de geslachtsnaam ‘van de Boeckhorst’ aannemen.<br />
Hij stichtte op zijn horst aan de Langevelderweg het<br />
‘Huis ter Boeckhorst’. In de 18e eeuw is het kasteel vervallen<br />
tot een ruïne en later afgebroken.<br />
31<br />
Waar komt de naam ‘Kaninefaaten’ vandaan?<br />
De eerste bewoners in deze streek verbleven op het smalle<br />
gebied tussen de Noordzee en het moerassige binnenland.<br />
Deze strook gelegen op een hoger gelegen zandstrook<br />
werd Langeveld genoemd. De bewoners behoorden tot<br />
een Germaanse stam, die door de Romeinen Caninefaten<br />
werden genoemd.<br />
DORPSSTRAAT EINDE 19E EEUW
Genootschap<br />
Oud Noordwijk<br />
Het 60 jaar<br />
jonge Genootschap<br />
Oud Noordwijk<br />
Belangrijke factor in<br />
cultureel Noordwijk<br />
Het Genootschap Oud Noordwijk (GON) bestaat<br />
60 jaar. In de statuten is opgenomen dat het<br />
genootschap zich bezighoudt met het behouden<br />
en tentoonstellen van het Noordwijkse erfgoed.<br />
Dat laatste gebeurt in de twee musea die het<br />
genootschap rijk is. Voor Museum Noordwijk<br />
zijn er forse uitbreidingsplannen en ook<br />
Veldzicht wordt verder ontwikkeld.<br />
.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
.<br />
6<br />
Aanleiding voor de oprichting<br />
Het genootschap werd officieel opgericht op 19 april 1962.<br />
De ingrijpende plannen die de badplaats een geheel ander<br />
aanzien zouden geven waren de aanleiding. Daaronder de<br />
realisatie van het Vuurtorenplein in 1962 en de plannen voor<br />
de aanleg van de Parallel Boulevard dwars door het oude<br />
vissersdorp. Die werd in 1974 aangelegd en veranderde het,<br />
toen nog pittoreske, karakter van het vissersdorp met zijn<br />
vissershuisjes, pensions en smalle straatjes. De ingrepen<br />
zouden tot het verdwijnen van historisch waardevolle panden<br />
en oude dorpsgedeelten leiden. Actie en tegengas was nodig,<br />
stelde een aantal prominenten vast. Het erfgoed moest voor<br />
de toenmalige en daaropvolgende generaties zichtbaar<br />
blijven. Een eerste prille activiteit was de organisatie van een<br />
tentoonstelling over Noordwijk rond 1900. Die werd ingericht<br />
in de toenmalige voetgangerstunnel tussen de Vuurtoren<br />
en het Zinger Hotel. De bezoekers werden getrakteerd op<br />
een selectie oude foto’s en andere historische bezienswaardigheden.<br />
Burgemeester Van Berckel, die de tentoonstelling<br />
opende, sprak ware woorden toen hij zei ‘dat geen enkele<br />
cultuur stand houdt al zij niet verankerd is in de eigen<br />
geschiedenis’.<br />
Ruim 140 vrijwilligers<br />
De actieve vrijwilligers, een flink aantal donateurs en de<br />
separate ondersteunende organisatie Stichting Vrienden<br />
van Museum Noordwijk en de gemeente Noordwijk zorgen<br />
er met elkaar voor dat zowel het genootschap als de beide<br />
musea kunnen voortbestaan.
Sjaan van Kekeren:<br />
“Ik ben 35 jaar geleden<br />
bij het genootschap<br />
gekomen"<br />
Twee voorbeelden van actieve vrijwilligers leveren een blik<br />
op het werk en de betrokkenheid van de vrijwiligers.<br />
Sjaan van Kekeren heeft een lange staat van dienst binnen<br />
het vrijwilligerskorps. Sjaan: “Ik ben 35 jaar geleden bij het<br />
genootschap gekomen. Ik was daarvoor nauw betrokken bij<br />
het Natuurcentrum. Op een jaarvergadering was er klederdrachtshow.<br />
Ik was helemaal om. Ik dacht daar wil ik mee<br />
verder.” En dat is gebeurd. "Ik ben mij bezig gaan houden met<br />
het bijeen brengen van de kleding die vroeger in Noordwijk<br />
werd gedragen. Nep heb ik vervangen door authentiek.<br />
Daarvoor was geld nodig en dat hebben wij op verschillende<br />
manieren binnengehaald. Wij deden bijvoorbeeld optredens<br />
met de klederdracht groep.” Sjaan is al geruime tijd coördinator<br />
van de werkgroep Textiel, Sieraden en Accessoires, die<br />
ervoor zorgt dat bezoekers in Museum Noordwijk kennis<br />
kunnen nemen van dat deel van het Noordwijkse erfgoed.<br />
Een deel is onderdeel van de vaste collectie en verder worden<br />
er interessante tijdelijke tentoonstellingen georganiseerd op<br />
de midden zolder van het museum.<br />
Arie Barnhoorn is via zijn werk bij Van Asten betrokken<br />
geraakt bij het genootschap. Arie: “Er moest onderhoud<br />
worden gepleegd aan het dak van Museum Noordwijk en<br />
er diende een gasleiding te worden aangelegd. Toen had<br />
kunstenaar Krijn Giezen op zolder nog zijn atelier. Het was<br />
geen pretje om daar jaarrond te vertoeven. Het museum was<br />
alleen op zomerse dagen open want verwarming was er nog<br />
niet. De schilderijen werden in de wintermaanden meegenomen<br />
naar huis om ze te conserveren. In die tijd waren<br />
er hooguit 15 vrijwilligers actief.” Arie heeft zich is in de loop<br />
der jaren bezig ook gehouden met het verzamelen van oude<br />
foto’s en ansichtkaarten van Noordwijk. Er zijn er nu 42.000<br />
gedigitaliseerd. Een werkgroep, waar Arie in meedraait, is<br />
bezig om ze allemaal te beschrijven. De verzameling wordt<br />
door zijn schenking onderdeel van de collectie.<br />
Arie Barnhoorn:<br />
"Er moest onderhoud<br />
worden gepleegd aan het<br />
dak van Museum Noordwijk"<br />
Met ruim 1500 leden is het genootschap een grote vereniging.<br />
Kort na de oprichting van het genootschap kreeg het in juli<br />
1963 de beschikking over een bijna 250 jaar oude binnenduinse<br />
hoeve die nu nog het hart vormt van Museum<br />
Noordwijk aan het Jan Kroonsplein in Noordwijk aan Zee.<br />
In de loop der jaren werd het museum uitgebreid met de<br />
Blauwdotterzaal waar de jaarlijkse wisseltentoonstellingen<br />
te zien zijn. Dit jaar zijn dat opvolgend aan elkaar ‘De Zee’,<br />
‘Uit de schaduw van Max Liebermann; Leo Klein-Diepold’<br />
en ‘Siem van den Hoonaart’. In 2003 kon dankzij gulle giften<br />
het buurpand Jan Kroonsplein 6 aangekocht worden, dat<br />
geïntegreerd is in het museum.<br />
Het genootschap kijkt terug maar ook vooruit<br />
Nadat de gemeenteraad akkoord was gegaan met de<br />
uitbreidingsplannen van Museum Noordwijk werd enkele<br />
jaren geleden gezamenlijk met de gemeente Jan Kroonsplein<br />
8 aangekocht om de forse uitbreidingsplannen, van de<br />
huidige 450 naar 1.000 expositieruimte, mogelijk te maken.<br />
Onderdeel van die plannen is ook het overdragen door de<br />
gemeente aan het genootschap van het pand Nic. Barnhoornweg<br />
44. Het genootschap wil dit pand in gebruik<br />
nemen als centrale plek en ontmoetingsplaats voor<br />
vrijwilligers en voor het uitvoeren van het werk in de<br />
verschillende werkgroepen.<br />
Henk Kok:<br />
"Mijn vader was in<br />
1962 één van de oprichters<br />
van het genootschap"<br />
De tweede locatie van het genootschap is Veldzicht dat<br />
door een wilsbeschikking van de toenmalige eigenaar Jaap<br />
Hoogeveen voor wat betreft het zomerhuis en de winterstal<br />
ter beschikking werd gesteld aan het genootschap. Eind 2015<br />
kwamen daar de overige opstallen bij. In het streekmuseum<br />
staan de bollen- en kruidenteelt centraal als ook het koeienras<br />
Blaarkoppen. Twee kruidentuinen, een bloembollentuin, de<br />
herbouwde Hooiberg en de omliggende landerijen maken<br />
Veldzicht tot een unieke locatie die daarom niet voor niets<br />
uitgeroepen werd tot Parel van de Duin- en Bollenstreek.<br />
Veldzicht is uitgegroeid tot een populaire plek voor het<br />
houden van lezingen, workshops, vergaderingen, culturele<br />
evenementen, markten en exposities. Kortom ook aan de<br />
Herenweg 114 viert de cultuur hoogtij. De voorzieningen voor<br />
het houden van bijeenkomsten en vergaderingen worden in<br />
de komende maanden sterk verbeterd.<br />
Henk Kok, wiens vader in 1962 één van de oprichters was<br />
van het genootschap en als secretaris in het eerste bestuur<br />
plaatsnam, is sinds midden 2021 voorzitter van het genootschap.<br />
Onder zijn leiding is het huidige achtkoppige bestuur<br />
druk doende met de verbouw, nieuwbouw en het in gebruik<br />
nemen van het pand aan de Nicolaas Barnhoornweg.<br />
Het toekomstbestendig maken van het genootschap en beide<br />
musea vergt o.a. het moderninseren van de ICT voorzieningen,<br />
het aantrekken van nieuwe vrijwilligers in dat<br />
werkgebied en het aanpalende gebruik van elektronische<br />
communicatie, waaronder de actievere inzet van social<br />
media. Het bestuur kijkt, vanuit de wens om de exploitatie<br />
en de continuïteit te versterken, nadrukkelijk ook naar meer<br />
beleving en interactiviteit voor bezoekers en naar thematische<br />
verbreding en actualisering.<br />
7
In Oeganda, Nicaragua en Sierra Leone helpt<br />
Berthelle Passchier mensen met mondzorg<br />
problemen. Als tandarts heeft ze de hele wereld<br />
gezien, maar ‘om de hoek’ vond ze haar grote<br />
liefde Jan. Hij leerde Spaans voor haar, zij wilde<br />
nooit meer zonder hem op reis. ‘We maakten<br />
in korte tijd meer mee, dan een ander in een<br />
heel mensenleven.’<br />
.<br />
TEKST MARIEKE VOORN<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
.<br />
Weer verliefd:<br />
Het leven samen<br />
is één grt grt<br />
avontuur<br />
8<br />
Tandheelkundige<br />
hulp in Sierra Leone<br />
en 1.500 kilometer<br />
fietsen door Spanje
Coverstory<br />
Berthelle Passchier en haar man Jan de Vreugd zijn aangeschoven<br />
voor een goed gesprek. Over het leven en de liefde,<br />
en hoe een toevallige ontmoeting hun levens allebei op zijn<br />
kop zette.<br />
Het is de Boekenweek van 2017 en zowel Jan als Berthelle<br />
wordt uitgenodigd in Boekhandel Van der Meer om voor<br />
te lezen. “Het thema was ‘Verboden Vruchten’, dus wij<br />
moesten erotische literatuur en poëzie voordragen in het<br />
‘Voorleesbordeel’,” lacht Berthelle. Ze kenden elkaar toen nog<br />
niet. “Ik was op zaterdagochtend rond tien uur aan de beurt,<br />
mensen kwamen binnen met de boodschappentas. Jan mocht<br />
na mij voorlezen. Hij kwam binnen om het over te nemen,<br />
en dat was het eerste contact. We hebben zo’n tien minuten<br />
staan praten, en wilden dat allebei eigenlijk nog wel een keer.<br />
En vooral langer!”. Jan (69): “We bleken al 28 jaar op nog geen<br />
kilometer van elkaar te wonen.”<br />
Altijd eigen pad kiezen<br />
Berthelle Passchier werd 61 jaar geleden geboren in Noordwijk,<br />
en groeide op in een liefdevol gezin. Vader was leraar op een<br />
middelbare school in Katwijk, haar moeder was huisvrouw en<br />
erg creatief. Berthelle vertrok voor een studie Tandheelkunde<br />
naar Amsterdam, en kwam na haar diploma al snel weer terug<br />
naar Noordwijk.<br />
niet meer zonder elkaar weg te gaan, want ik wilde niet nog<br />
een keer meemaken dat als hij ziek werd, ik dan niet naar hem<br />
toe kon. We besloten het samen op te pakken. We hebben in vijf<br />
dagen een spoedcursus Spaans gedaan en zijn in maart naar<br />
Nicaragua gegaan. Samen met drie studenten Tandheelkunde<br />
hebben we daar een heel weeshuis en een dagopvang voor<br />
verstandelijk beperkte mensen behandeld en voorlichting<br />
gegeven.”<br />
Hulp in het buitenland<br />
Reizen zit Berthelle in het bloed. “Ik wilde eigenlijk altijd<br />
al hulp in het buitenland bieden. In 1987 was ik twee jaar<br />
afgestudeerd, en ben naar Israël gegaan. Dat was fantastisch,<br />
maar toch kwam het stil te liggen vanwege het gezinsleven.<br />
In 2004 ben ik weer begonnen met een project in Kenia, waar<br />
ik dan voor enkele weken heen ging. Daar behandelden we<br />
schoolkinderen en gaven preventie, uitleg over het belang van<br />
een schoon en gezond gebit. Ik heb dat jaren gedaan. Daarna<br />
werd ik gevraagd om een tandartspraktijk op te zetten in een<br />
weeshuis in Oeganda. Daar worden alle 750 kinderen twee<br />
keer per jaar geholpen.”<br />
Ze is iemand die al vroeg haar eigen pad kiest en start een<br />
eigen praktijk, wat ongewoon was voor die tijd. “Er was toen<br />
weinig plek voor nieuwe tandartsen. Ik ben begonnen met een<br />
vrije vestiging op de Prins Bernhardstraat, waar ik ook woonde.<br />
Met tweedehands apparatuur en maar twee patiënten: mijn<br />
ouders.” Na drie jaar volgde een verhuizing naar de Emmaweg,<br />
waar ze tot 2008 een praktijk had in het souterrain.<br />
Nadat ze was gestopt met haar praktijk, werkt Berthelle nu als<br />
tandarts bij het Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde, voor<br />
mensen met een beperking. “Iedereen die niet in een gewone<br />
tandartsstoel kan of wil, komt bij ons. Dat zijn mensen met<br />
een verstandelijke beperking, maar ook mensen met een grote<br />
angst of die fysiek beperkt zijn. Soms brengen we mensen<br />
onder narcose, die anders niet te behandelen zijn. Het is een<br />
hele andere uitdaging binnen het vak, en daarom ook zo leuk.”<br />
Columns hierover heeft ze gebundeld in het boekje ‘ANDERS,<br />
kiezen voor verwondering’, te koop bij Boekhandel Van der<br />
Meer.<br />
Nooit meer alleen op reis<br />
Terug naar de liefde. Berthelle ontmoet Jan, ze worden verliefd,<br />
maar de start is allesbehalve rooskleurig. Berthelle: “Het was<br />
een hele rare tijd. Wij hadden net daarvoor mijn moeder<br />
begraven, en toen we elkaar nog maar een week kenden, moest<br />
Jan een openhartoperatie ondergaan. Hij kwam als een wrak<br />
uit het ziekenhuis en was nog tot niets in staat. Ik zei: waarom<br />
kom je niet bij mij? Dat hebben we gedaan. In dat najaar ging<br />
ik alleen naar Oeganda om daar te helpen. Jan werd in die tijd<br />
weer erg ziek, en piepte er bijna tussenuit. En het hield nog<br />
niet op, want als klap op de vuurpijl overleed mijn vader in<br />
december. Gelukkig zijn Jan en hij wel bevriend geraakt in<br />
die korte periode dat ze elkaar hebben gekend”.<br />
In januari kreeg Berthelle de vraag een tandheelkundig project<br />
op te zetten in Nicaragua. “Jan en ik hadden al afgesproken<br />
Om ervoor te zorgen dat patiënten goed behandeld<br />
kunnen worden, rusten Berthelle en Jan de door hen<br />
opgeleide mensen toe met hoofdlampjes en portable<br />
tandartsstoelen. Wilt u iets bijdragen dan kan dat via:<br />
Dental Health International Nederland (ANBI Stichting)<br />
Rekeningnummer: NL84INGB 0004735988 onder<br />
vermelding: Oral Health Project Sierra Leone.<br />
9
We leiden mensen<br />
op die in de ziekenhuizen<br />
werken. Zij<br />
krijgen een stoomcursus<br />
Tandheelkunde<br />
10<br />
Sinds het project in Nicaragua heeft Jan ook de smaak te<br />
pakken gekregen en helpt hij mee. Jan: “Je kunt wel zeggen<br />
dat ik er ook helemaal in ben gerold. Berthelle werkt samen<br />
met Dental Health International Nederland (DHIN), een<br />
stichting met materiaal voor lage inkomenslanden. Je moet<br />
je voorstellen dat ze daar niets hebben, er zijn slechts een<br />
handjevol tandartsen en ook het materiaal is er niet. Dat heeft<br />
DHIN wel liggen. We liepen er samen binnen en ik werd<br />
meteen gevraagd als voorzitter. Ik heb dat nog een tijdje af<br />
kunnen houden, maar ben later toch gezwicht.”<br />
Van aanzoek naar Afrika<br />
Na hun avontuur in Nicaragua voelde de liefde nog groter. En<br />
net als hun eerste ontmoeting, was het huwelijksaanzoek ook<br />
bijzonder. Tijdens een vakantie met vriendinnen op het Griekse<br />
eiland Kreta wist Berthelle niet wat haar overkwam. “We waren<br />
gaan wandelen en toen we terugkwamen stond Jan opeens<br />
voor de deur van het hotel. Hij vroeg mij, en natuurlijk heb ik ja<br />
gezegd. En omdat we van het doorpakken zijn, was de bruiloft<br />
ook meteen gepland. In augustus van dat jaar hebben we elkaar<br />
het ja-woord gegeven.”<br />
Daar hield het avontuur niet nog niet op. Berthelle kreeg de<br />
vraag van tropenartsen in Sierra Leone of ze daar iets kon<br />
betekenen. Zij zagen patiënten sterven aan grote abcessen,<br />
door een gebrek aan tandheelkundige zorg. “Het was de meest<br />
bizarre vraag tot nu toe, maar we voelden dat we het moesten<br />
doen. Jan was inmiddels voorzitter van DHIN en ik heb veel<br />
Afrika-ervaring, dus het leek alsof we de aanwezen personen<br />
waren. Alsof ook dit zo had moeten zijn.”<br />
Goede zorg zonder nijptang<br />
In januari 2020 vloog het stel voor de eerste keer naar Sierra<br />
Leone voor een maand. Berthelle: “We vertrokken met<br />
honderden kilo’s aan tangen en spullen, want er is geen<br />
materiaal. De mondzorg hangt aan elkaar van traditionele<br />
geneeswijzen, waarbij ‘traditional healers’ mensen behandelen<br />
met bladeren en andere voorwerpen die voor complicaties<br />
zorgen. Ook de consumptie van suiker is er gigantisch, want<br />
het is vaak hun enige bron van energie. En de mensen hebben<br />
geen idee waardoor ze rotte kiezen krijgen. Een bijkomend<br />
probleem: ze geloven dat ze doof of blind worden als een kies<br />
wordt getrokken. En de mensen die wél een kies willen laten<br />
trekken, komen vaak terecht in een achterkamertje, waar met<br />
een nijptang wordt ‘geopereerd’. Het is echt pre-middeleeuws<br />
wat we hebben gezien. Er ontstaan vaak hevige infecties na<br />
zo’n operatie, waaraan veel mensen doodgaan.”<br />
Berthelle vervolgt: “Het is daarom ook zo belangrijk dat<br />
we mensen daar de goede opleiding geven. We gaan niet<br />
om zelf zorg te verlenen, maar leiden mensen op die in<br />
de ziekenhuizen werken. Zij krijgen een stoomcursus<br />
Tandheelkunde. In negen dagen leren ze diagnosticeren,<br />
verdoven, kiezen trekken, nazorg verlenen en preventie geven.<br />
We hebben gezien dat dit werkt, waardoor het werk door kan<br />
gaan als wij er niet zijn. “
Levenswerk<br />
Jan en Berthelle gingen in totaal vijf keer naar Sierra Leone,<br />
alle keren tijdens de pandemie. Jan: “We hebben ons daar niet<br />
onveilig gevoeld vanwege corona. Als we er zijn, leven we vrij<br />
van angst. Er komen veel heftigere ziektes voor: TBC, Syfillis,<br />
Hepatitis. Toen we de eerste keer gingen was er net een jonge<br />
tropenarts overleden aan het Lassa-virus, en twee van zijn<br />
collega’s hebben lang op de IC in Nederland gelegen. Daarbij<br />
vergeleken is corona niet het grootste gevaar.”<br />
Toch merkte het stel wel dat de ervaringen wat met hen<br />
doen. Jan: “We hebben veel te maken met een zogenaamde<br />
contrastervaring. We gaan van een land met helemaal niets<br />
naar ons land dat alles heeft. Zelfs ons huis voelde groot aan.<br />
Je kunt dan niet gelijk weer hier in het gewone leven meedoen,<br />
dat gaat niet. Je begrijpt elkaar niet, want waar maakt iedereen<br />
zich hier in Nederland nou zo druk om?”. Berthelle: ‘Na de<br />
vijfde reis in mei 2021 waren we leeg. Je gaat maar door, want<br />
we komen daar om te helpen. Maar er zit ook een beperking<br />
aan wat je mentaal, fysiek en emotioneel kan in een jaar. Het<br />
heeft na die laatste reis uiteindelijk een half jaar geduurd om<br />
te herstellen. We hadden echt te veel van onszelf gevraagd.”<br />
Jan: “We hebben daar dingen meegemaakt, die anderen zich<br />
niet kunnen voorstellen. De indrukken zijn zo bizar. We hebben<br />
gewerkt met slachtoffers van de burgeroorlog, en dan zie je<br />
dus alleen maar mensen met geamputeerde ledematen. Dat<br />
valt niet uit te leggen aan familie en vrienden in Nederland.”<br />
Berthelle: “We hebben veel aan het contact met een andere<br />
tropenarts die daar geweest is. Dan heb je aan een half woord<br />
genoeg.”<br />
1.500 kilometer op de fiets<br />
Om te ontspannen heeft het echtpaar het fietsen ontdekt. Ook<br />
dat ging per toeval. “We besloten om naar Portugal te vliegen<br />
en daar op de fiets te stappen. Dat hadden we nog nooit eerder<br />
gedaan, dus dat leek ons leuk. We zouden wel zien voor hoe<br />
lang en waarheen. Uiteindelijk hebben we 1.500 kilometer<br />
door Portugal en Spanje gefietst. Na vijf weken kwamen we<br />
in Alicante uit. Ook dat was een bijzondere ervaring, je raakt<br />
onthecht en leeft echt uit je fietstas. Onderweg sliepen we in<br />
eenvoudige hotelletjes, maar die voelden voor ons als luxe.”<br />
Nooit saai<br />
In april gaan ze nog voor een maand terug naar Sierra Leone<br />
om acht mensen te trainen in (kinder-)tandheelkunde, en<br />
daarna kijken ze wel wat er op hun pad komt. Berthelle: “Je<br />
zou een boek kunnen schrijven over onze afgelopen jaren<br />
samen. We hebben natuurlijk gewoon veel geluk gehad om<br />
elkaar op latere leeftijd tegen te komen.” Jan knikt en lacht:<br />
“Sinds ik Berthelle heb ontmoet, val ik van het ene avontuur in<br />
het andere. Het is nooit saai.” Berthelle: “Na onze eerste week<br />
samen wist ik het al: van deze man hou ik. Het is goed zo,<br />
dit is het. “<br />
(Ten tijde van dit interview<br />
was er nog geen inval van<br />
Rusland in Oekraine.)<br />
En ook het<br />
volgende fietsavontuur<br />
staat al<br />
in de planning<br />
Onder invloed van het fietsvirus hebben ze inmiddels een<br />
busje gekocht om de fietsen in te vervoeren. Berthelle: “Mijn<br />
droom was om Venetië binnen te fietsen. Normaal kon dat<br />
niet vanwege alle toeristen, maar tijdens de pandemie zagen<br />
we op de webcam dat het San Marcoplein helemaal leeg was.<br />
We hebben de fietsen ingeladen en zijn naar de Italiaanse<br />
provincie Veneto gereden om lekker rond te fietsen. We<br />
hebben een prachtige reis gehad, zonder toeristen.” En ook<br />
in eigen land genieten ze van waar de wind hen brengt.<br />
“We hebben in vier dagen de Elfstedentocht gefietst.” Jan:<br />
“Het is zo heerlijk, je knapt er geweldig van op.”<br />
En ook het volgende fietsavontuur staat al in de planning.<br />
“We hebben in Sierra Leone een contactpersoon die voor<br />
ons waarneemt als we er niet zijn. Osman is een gouden<br />
knul en wil verder in het leven. Hij voelt een beetje als ons<br />
kind en we ondersteunen hem financieel in zijn droom om<br />
Tandheelkunde te gaan studeren. Hij start dit najaar in de<br />
Oekraïne. Wij gaan er met ons busje met fietsen heen om te<br />
kijken waar hij dan zit. Dat doe je toch als je kind gaat studeren.”<br />
11
Even voorstellen...<br />
Frank van den Berg Adviseur Communicatie<br />
Als je, zoals ik, 48 jaar bent en je soms afvraagt of het leven je<br />
meer te bieden heeft dan wat je gewend bent dan zullen veel<br />
mensen zich hierin herkennen. Zo nu en dan maak<br />
je de balans op en kijk je of je nog gelukkig bent in<br />
wat je doet. In vriendschappen en relaties,<br />
maar ook zeker in werk.<br />
TEKST EN BEELD PR<br />
Ik was al 15 jaar niet meer werkzaam in Noordwijk en voelde voor<br />
mijzelf de noodzaak om werk te zoeken waar ik blij van word en<br />
waarmee ik iets goeds kan doen voor een ander. Dat heeft mijn<br />
vrijwilligerswerk als voorzitter van KWF Leiden me wel geleerd.<br />
Zo kwam ik bij Welzijn Noordwijk terecht.<br />
Als geboren en getogen Noordwijker voel ik de vertrouwde band die<br />
ik heb met het dorp. Ik ging er tenslotte naar school, ging er stappen<br />
en voetbalde bij SJC. En terwijl ik de omgeving zo goed ken had ik<br />
geen idee van het mooie werk van Welzijn Noordwijk. Nu ik per<br />
1 februari aan de slag ben gegaan vallen veel dingen op hun plaats.<br />
Hier kunnen we mantelzorgers helpen om even afstand te nemen<br />
van de vaak zware zorgtaak of we helpen ze met de kleine extra’s die<br />
er zijn. Daarnaast denken we graag mee als jij als inwoner een mooi<br />
idee hebt voor jouw buurt, werken we samen met wijkverenigingen<br />
om verbindingen in de wijk te zoeken en zijn we graag bemiddelaar<br />
om mensen te betrekken bij onze mooie projecten en daarmee<br />
eenzaamheid te bestrijden.<br />
Vanuit mijn rol als adviseur communicatie denk ik ook graag mee<br />
met vrijwilligersorganisaties over de werving en inzet van vrijwilligers.<br />
Dus bel of e-mail me gerust als je vragen of goede ideeën hebt.<br />
frank.vandenberg@welzijnnoordwijk.nl en 06-40237165<br />
Lief & Leed straten in Noordwijk<br />
Iedereen kent ze wel in de straat of in de wijk. De betrokken buurman of buurvrouw die altijd<br />
omkijkt naar de mensen in zijn of haar omgeving. Diegene het weet wanneer er een kindje wordt<br />
geboren of wanneer de buurman van de overkant weer thuiskomt uit het ziekenhuis. Die goeie<br />
buur, die vaak als eerste (aan)belt om te condoleren of te feliciteren. De buur die regelmatig bij de<br />
alleenstaande buurman of buurvrouw een bakkie gaat doen of gewoon even komt vragen hoe het<br />
gaat. Kortom, de buur die weet van het lief en leed en daarmee eigenlijk best wel een belangrijke<br />
rol vervult in de buurt<br />
Die betrokken buur noemen wij graag een zogenaamde gangmaker. Voor deze gangmakers gaat<br />
Welzijn Noordwijk in 2022 van start met Lief & Leed straten, een leuk project waarmee we als buren<br />
iets meer naar elkaar omkijken. Als jouw straat een officiële Lief & Leed straat wordt, krijgt de<br />
gangmaker de beschikking over een zogenaamd ‘Lief & Leed potje’ met een klein budget waar<br />
gedurende een jaar kleine attenties zoals een bloemetje, een kaartje of een reep chocolade van<br />
kunnen worden betaald. Hierdoor kan de gangmaker nog meer gaan betekenen voor de buren in<br />
de straat. Het mooiste van alles is dat iedereen kan meedoen! Daar wordt iedereen toch blij van?!<br />
12<br />
Nomineer jouw gangmaker!<br />
Ken jij een gangmaker bij jou in de straat? Nomineer hem/haar dan door een mailtje te sturen naar roy.vanschie@welzijnnoordwijk.nl.<br />
Ook als je vrijblijvend meer informatie wilt over Lief & Leed straten kun je contact opnemen met Roy van Schie via bovenstaand<br />
email adres of via 06-36153623.
Welzijn Noordwijk<br />
Landelijke Opschoondag; ook in Noordwijk!<br />
Op zaterdag 19 maart 2022 is het landelijke opschoondag. Ook in Noordwijk gaan<br />
mensen aan de slag en steken met elkaar de handen uit de mouwen om zwerfafval<br />
op te ruimen. In de wijk Calorama slaan woningcorporatie STEK en de wijkvereniging<br />
Calorama, met ondersteuning van Welzijn Noordwijk, de handen ineen<br />
voor een opknap en opruimactie van voortuinen en het zwerfafval in de wijk.<br />
Het idee is om van tevoren buren aan elkaar te koppelen. Bewoners die hun tuinen<br />
al goed op orde hebben kunnen op die manier iets betekenen voor mensen die wel<br />
wat extra hulp kunnen gebruiken. Deze manier van werken zorgt ook weer voor<br />
meer verbinding in de wijk.<br />
Ook wordt deze dag gebruikt om er met elkaar voor te zorgen dat de brandgangen<br />
weer onkruidvrij gemaakt worden. De wijkvereniging is daarnaast voornemens om<br />
met diverse vrijwilligers de wijk door te gaan en zwerfafval op te gaan ruimen. De<br />
opschoon-actie in Calorama wordt afgesloten met een gezellig samenzijn met een<br />
hapje en een drankje, uiteraard geheel volgens de op dat moment geldende<br />
corona-maatregelen.<br />
Ga zelf aan de slag!<br />
Wil jij in jouw wijk met de buren ook graag iets doen tijdens de landelijke opschoondag? Dat kan! Neem hiervoor contact op<br />
met de Z-Ambassadeurs via Rob Choufoer via 06-54270505 of stuur een email naar z-ambassadeursnoordwijk@hotmail.com<br />
‘Meet & Match’ voor 25-35 jarigen<br />
Ben je inmiddels wel een beetje klaar met datingapps? Of past het meer bij jou om op een persoonlijke manier mensen te leren<br />
kennen? Kom dan naar het Meet & Match dating-event en wie weet ontmoet jij de liefde van je leven of leer je gewoon leuke<br />
nieuwe mensen kennen!<br />
Op zaterdag 2 april organiseert MeetUp Noordwijk dit Meet & Match dating-event. Hier kunnen jonge singles elkaar op een<br />
laagdrempelige manier ontmoeten. Onder het genot van een hapje en een drankje kom je, in de vorm van een speeddate, met<br />
meerdere mensen in gesprek. Het evenement wordt afgesloten met een gezellige borrel waarbij je de gelegenheid hebt om nog<br />
even verder na te kletsen met jouw leukste gesprekspartner.<br />
Iedere single van ongeveer 25-35 jaar, die in gemeente Noordwijk of omgeving woont, is van harte welkom. Ben je iets ouder<br />
of jonger dan is dat natuurlijk geen probleem.<br />
Het Meet & Match dating-event vindt plaats op een locatie in Noordwijk aan<br />
Zee en duurt van 14.30 tot ongeveer 17.30 uur. Meedoen kost €10 per<br />
persoon. Dit is inclusief een kop koffie of thee, 2 consumptiebonnen<br />
en hapjes bij de borrel. Je deelname is pas definitief na betaling en<br />
ontvangst van een schriftelijke bevestiging vanuit ons.<br />
Aanmelden<br />
Tot en met zondag 20 maart kun je je aanmelden via<br />
info@meetupnoordwijk.nl of via Instagram en Facebook:<br />
@meetupnoordwijk Heb je vragen? Stel ze gerust.<br />
Natuurlijk kun je ervan uitgaan dat wij discreet<br />
omgaan met jouw aanmelding. Tijdens het event<br />
worden geen foto’s gemaakt. Het event zal<br />
vanzelfsprekend verlopen conform de dan<br />
geldende COVID maatregelen.<br />
13
Welzijn Noordwijk<br />
60+ Singles Café<br />
Ben je op zoek naar een leuke partner? En lijkt het je wat om op een persoonlijke<br />
manier mensen te leren kennen? Kom dan naar het Singles Café, ga vrijblijvend<br />
het gesprek aan en wie weet krijgt de liefde in jouw leven weer een kans.<br />
Op vrijdag 8 april 2022 organiseren Welzijn Noordwijk en Welzijn Teylingen weer<br />
een editie van 60+ Dating; het Singles Café. Hier ontmoeten single mannen en<br />
vrouwen elkaar en hebben ze de mogelijkheid om op een laagdrempelige manier<br />
met elkaar in gesprek te gaan. Dit alles onder het genot van een hapje, drankje en<br />
muziek. Het evenement zal verlopen conform de op dat moment geldende COVID<br />
maatregelen, in de vorm van een speeddate met aansluitend een informele borrel.<br />
Voor wie het spannend vindt om tijdens het Singles Café zomaar met iemand in<br />
gesprek te gaan zijn er de hele middag organisatoren aanwezig. Zij kunnen het ijs<br />
voor je breken om in contact te komen met die ene leuke man of vrouw. Iedere<br />
alleenstaande vanaf 60 jaar, wonend in Sassenheim, Voorhout, Warmond, Noordwijk, de Zilk of Noordwijkerhout, is van harte welkom.<br />
Het Singles Café 60+ vindt plaats op een locatie in Lisse en begint om 15.00 uur, inloop vanaf 14:30 uur. Deelname bedraagt € 12,50<br />
per persoon. Dit is inclusief koffie/thee, hapjes en 2 consumptiebonnen. De activiteit duurt tot 18.00 uur.<br />
Aanmelden<br />
Aanmelden kan t/m maandag 28 maart 2022, telefonisch via 0252-231805 of via info@welzijnteylingen.nl. Deelname aan de<br />
activiteit is pas definitief na ontvangst van de schriftelijke bevestiging. Om de locatie discreet te houden, ontvangt men de<br />
locatiegegevens bij de bevestiging van deelname. Tijdens het evenement worden geen foto’s gemaakt.<br />
Vriendschaps-speeddates in 2022<br />
Lekker ergens een kop koffie drinken, een wandeling maken, een museum bezoeken of even winkelen. Dit zijn allemaal dingen<br />
die je prima alleen kan doen. Toch is het ook leuk om dat soort dingen met elkaar te delen. Maar waar leer je die andere mensen<br />
nou eigenlijk kennen? En hoe kom je erachter of ze dezelfde interesses delen? Na de eerdere succesvolle vriendschapsspeeddates<br />
in 2021 gaat Welzijn Noordwijk ook in 2022 weer een aantal vriendschaps-speeddates organiseren. Omdat je nou eenmaal niet<br />
zomaar met iemand die je bij de bakker ontmoet in gesprek gaat, bieden wij senioren de mogelijkheid om in een ongedwongen<br />
setting nieuwe mensen te ontmoeten.<br />
Vriendschaps-speeddate senioren 55+ op vrijdag 22 april<br />
Voor de senioren die het leuk vinden om nieuwe mensen te ontmoeten,<br />
organiseren wij op vrijdagmiddag 22 april vanaf 15.00 uur in De Wieken,<br />
Wassenaarsestraat 5 in Noordwijk, een zogenaamde vriendschapsspeeddate.<br />
Aan deze speeddate kunnen 16 mensen meedoen.<br />
Elke 7 minuten wissel je van plek, zodat je gelegenheid hebt<br />
om alle andere 15 mensen te spreken. Als het klikt, kun je<br />
contactgegevens uitwisselen. Met een hapje en een drankje<br />
wordt het een gezellige bijeenkomst. Alle inwoners uit de<br />
gemeente Noordwijk zijn welkom. Wees er op tijd bij,<br />
want vol is vol. Aanmelden kan t/m maandag 18 april.<br />
Aanmelden<br />
Heb je interesse in de vriendschaps-speeddate?<br />
Of wil je meer informatie? Stuur dan een bericht naar<br />
roy.vanschie@welzijnnoordwijk.nl of neem contact<br />
op via 06-36153623.
September 2016 kreeg Noordwijker Patrick Hassing een hartinfarct<br />
tijdens de benefietrace Six 4 Semmy. Dankzij snel handelen van<br />
omstanders en EHBO-er Jan de Ridder, drie keer shocken met<br />
een AED en reanimatie heeft hij het overleefd. We schreven een<br />
artikel over hem in november 2016, terwijl hij nog volop in het<br />
revalidatieproces zat. Hij had een interne defibrillator (ICD)<br />
gekregen en zat ondertussen alweer vol plannen voor<br />
aankomende wielerwedstrijden. Ondertussen zijn we<br />
ruim vijf jaar verder, hoe gaat het nu met hem?<br />
Hoe gaat het met..<br />
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Een proces<br />
van vallen<br />
en opstaan<br />
Ik ben er gelukkig nog!<br />
‘Het gaat goed. Ik heb er niet veel aan overgehouden gelukkig.<br />
Ja, ik kan qua fysieke inspanning niet meer voluit gaan<br />
zoals vroeger. Door het gebrek aan zuurstof is mijn hartspier<br />
beschadigd. Dat betekent dat de pompcapaciteit is afgenomen<br />
naar 51%. Dus ik zit echt sneller aan mijn max.’ In 2016<br />
vertelde hij dat hij in maart 2017 alweer mee wilde doen<br />
aan de strandraces op Ameland. En bij de laatste tien wilde<br />
eindigen. Hoe is dat gegaan? ‘Ik heb wél gefietst, maar niet<br />
aan de wedstrijd meegedaan. Dat kan gewoon niet meer.<br />
Dus ik fiets nog wel, op de MTB en op de racefiets, maar dan<br />
recreatief. Zo bloedfanatiek als dat ik was, dat kan gewoon<br />
niet meer.’<br />
Stap voor stap<br />
‘Ik heb tijd nodig gehad om dat te accepteren. In eerste<br />
instantie wilde ik niet opgeven. Dacht ik dat het door de<br />
medicijnen kwam, maar dat was het ook niet. Of dat mijn<br />
lichaam gewoon moest wennen aan de nieuwe situatie. En<br />
dan komt er een moment dat je moet accepteren dat het zo<br />
zal blijven. Hoe lang dat heeft geduurd?’ Het is even stil. ‘Ik<br />
denk alles bij elkaar toch wel twee jaar. Dat gaat stap voor stap,<br />
ook met goede begeleiding en revalidatie. Maar hé, er zijn ook<br />
nog andere dingen in het leven hè. En ik ben er gelukkig nog!’<br />
Erger voor haar<br />
‘Mentaal heb ik er eigenlijk geen problemen mee. Ik praat er<br />
zelf makkelijk over en dat doe ik ook met de mensen om me<br />
heen. Ook met de vrienden die er destijds bij waren en<br />
hebben geholpen. Het komt altijd nog wel weer terug in<br />
gesprekken, dat helpt ook. En mijn vrouw natuurlijk. Voor<br />
haar was het natuurlijk erger, zij heeft mij daar op de grond<br />
zien liggen. In het LUMC hebben niet alleen mij, maar ook<br />
haar goed begeleid. Wij gaan er gelukkig samen goed mee<br />
om. En soms komen er dan ook wel wat traantjes hoor, ook<br />
als we het er met de kinderen over hebben.<br />
Iemands leven redden<br />
‘Nog bewuster genieten van het leven, dat is wel wat het heeft<br />
opgeleverd. Hoe belangrijk mijn gezin is. En dat ik het goed<br />
heb met mijn vrienden…’ En dan lachend: ‘En op mijn werk<br />
mijn werk ben ik voor de reanimatietrainingen een mooie<br />
casus geworden. Wat ik ook wel mooi vind om te vertellen:<br />
naast mijn voordeur hangt sinds een paar jaar de buurt-<br />
AED. Als mij dit niet was overkomen, dan had die hier niet<br />
gehangen. Nee, dan had ik daar niet aan gedacht. En nu<br />
hoop ik dat we er op deze manier ook ooit iemands leven<br />
mee kunnen redden.’<br />
Geen tunnel,<br />
geen licht<br />
Ik zocht<br />
mijn fiets<br />
Patrick Hassing kreeg een<br />
hartinfarct tijdens Six4Semmy<br />
‘YOLO, dat zegt mijn dochter altijd.<br />
Nou, het is voor mij nu YOLT. You Only<br />
Live Twice.’ De 47-jarige Patrick praat<br />
openhartig over zijn hartinfarct op 4<br />
september 2016. ‘Het had heel anders<br />
kunnen lopen. Ik heb echt een tweede<br />
kans gekregen.’<br />
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Geen patiënt<br />
Patrick ontvangt me in zijn woonkamer waar het midden<br />
op de vol zit met mensen die gezellig kletsen. Wat vrienden<br />
en familie zijn na het sporten met zijn vrouw meegekomen<br />
voor een bakkie. En zijn zoon vertrekt met vrienden<br />
naar een weekendje Rowwen Hèze. Zoete inval, prima<br />
sfeer. Geen fruitmanden, geen kamerjas en sloffen, niks<br />
zachtjes praten. Tegenover me zit een actieve man, die ik<br />
jonger inschat, met een energieke uitstraling. Hoezo bijna<br />
dood twee maanden geleden?<br />
Liefde voor het fietsen<br />
Op 8-jarige leeftijd kroop Patrick al op de racefiets. In<br />
clubverband en wedstrijden rijden. En hij bleek er goed<br />
in. ‘Mijn ouders hebben me de kans gegeven om van mijn<br />
hobby mijn beroep te maken, maar dat is niet gelukt. De<br />
liefde voor het fietsen is altijd gebleven, zowel voor de<br />
racefiets als de mountainbike, de ene periode wat fanatieker<br />
dan de andere. Tijdens mijn diensttijd veranderde ik<br />
van een mager afgetraind mannetje in een dikke vent.<br />
Een onwijs leuke tijd, maar ik zou het niet over willen<br />
doen.’ Inmiddels werkt hij als adviseur bij de brandweer<br />
regio Kennemerland. En natuurlijk gaat hij regelmatig op<br />
de fiets naar het werk. ‘Ze hebben daar alle faciliteiten, dat<br />
is wel zo prettig.’<br />
Geen enkel signaal vooraf<br />
‘Iedereen is weleens niet lekker. Maar ik heb totaal geen<br />
waarschuwing gekregen van hartklachten. In actieve<br />
dienst als brandweerman ben ik ook heel wat keren gekeurd;<br />
geen vuiltje aan de lucht. Op 3 september tijdens<br />
de ronde van Noordwijk Binnen moest ik de groep al heel<br />
vroeg laten gaan. Dat is helemaal niks voor mij. Dus dat<br />
was balen. De dag erna, zondag 4 september, stond de<br />
benefietwedstrijd Six4Semmy gepland. Een 6-uurs mountainbike<br />
estafette in de Noordwijkse duinen. Ik was actief<br />
betrokken bij de organisatie van mijn ZAES teams én deed<br />
zelf ook mee. Ik voelde me die dag prima.’<br />
Waar is mijn fiets?<br />
‘Ik had goed gereden, dus ik was bes tevreden. Na mijn rit<br />
peddelde ik heel rustig terug naar de tent waar iedereen<br />
zat. ‘Ik ga zo even broodjes smeren’ dacht ik, en daar houdt<br />
het voor mij op. Ik ben omgevallen, vlakbij de EHBO-post,<br />
maar dat weet ik niet. Nee, geen pijn, geen laatste beelden,<br />
geen licht of tunnel of wat dan ook. Ik werd wakker in het<br />
ziekenhuis, waar ik om mijn fiets schijn te hebben gevraagd.<br />
Voor mij is er een paar uur weg, gewoon verdwenen.<br />
En dat is zó bizar.’ Patrick bleek een hartinfarc te<br />
hebben gehad. Tijdens het infarct klopte zijn hart wel,<br />
maar pompte door de hartritmestoornis niet meer, zo legt<br />
hij uit. Hij vertelt rustig en helder. ‘Ja, voor de omstanders<br />
en EHBO was direct duidelijk dat het goed mis was.’<br />
Ook zijn vrouw en broer stonden erbij. ‘Ik was al aan het<br />
gaspen, dus John de Ridder (EHBO Noordwijk) goede<br />
vriend Marco Plug en Marcel van Wort zijn meteen gaan<br />
reanimeren. En gelukkig had de EHBO de AED mee.’ Zijn<br />
vrouw Yvonne zegt, terwijl ze langskomt met de koffiepot:<br />
‘Het was afschuwelijk. Ik kan ook reanimeren, maar iedereen<br />
zei dat ik dat niet moest doen. Niet bij mijn eigen<br />
man. Ik ben zó blij hoe iedereen het heeft gedaan. Binnen<br />
10 seconden werkten ze samen als een geoliede machine.’<br />
Patrick: ‘Na drie keer shocken met de AED en door de reanimatie<br />
is het leven weer teruggekomen in mijn lichaam.<br />
Was het op een andere plek op het parcours gebeurd, dan<br />
had dit heel anders af kunnen lopen. Maar ‘stel je voor dat’<br />
daar wil ik niet mee bezig zijn. Ik denk aan dat engeltje op<br />
mijn schouder.’<br />
De cirkel moest rond<br />
Patrick werd in het ziekenhuis direct gedotterd en kreeg<br />
drie stents. Hij moest op de hartbewaking blijven, maar<br />
was bijna niet te houden. ‘Liggen was een straf, ik was zo<br />
onrustig. Dus ik kreeg een mobiel kastje, kon ik in ieder<br />
geval uit bed.’ Omdat zijn infarct was veroorzaakt door<br />
hartritmestoornis kreeg hij op donderdag een ICD geplaatst;<br />
een inwendige defibrillator. Op vrijdag mocht hij<br />
naar huis. Met een heleboel medicijnen en instructies<br />
voor wat betreft revalidatie. En een pijnlijk borstbeen. ‘Ik<br />
kon voelen dat ze goed hun best hadden gedaan bij het<br />
reanimeren.’ Hij lacht. ‘En dan ben je opeens hartpatiënt,<br />
heel onwezenlijk. Mijn belangrijkste vraag was toen nog<br />
‘wat is er nou eigenlijk gebeurd?’ Dus we hebben hier vrij<br />
snel een avond georganiseerd. Met John de Ridder van de<br />
EHBO en goede vrienden. Ik zat met dat gat in mijn ervaring,<br />
die cirkel moest rond.’ Het werd een hele bijzondere<br />
avond. ‘Zij vertelden hun verhaal, ik vertelde mijn verhaal.<br />
En het was goed.’ Het is even stil. ‘Ik ben er weer en kan<br />
weer verder.’<br />
g<br />
Ja, voor de omstanders en EHBO was<br />
direct duidelijk dat het goed mis was<br />
Terugblik 2016<br />
tweede kans<br />
patrick tijdens de wielerwedstrijd in lisse<br />
31<br />
15
DE<br />
Hoe is het met...<br />
Op weg naar begeleid zelfstandig wonen<br />
Bjørn en Peter aan de vravond vravond<br />
van n n nieuwe levensfase<br />
Terugblik<br />
2017/2018<br />
Htvralvncrièrsice<br />
Arnoud<br />
Schippers<br />
42<br />
Multitalent<br />
In lunchcafé Eat & Meet op<br />
zorgpark Willem van den Bergh<br />
spreken we Arnoud Schippers. Hij<br />
komt uit het bedrijfsleven en werkt nu<br />
met veel plezier bij zorgorganisatie<br />
’s Heeren Loo. Gaandeweg het gesprek<br />
komen we erachter wie Arnoud is en<br />
wat zijn drijfveren zijn. Een bijzonder<br />
gesprek met een mooi mens!<br />
TEKST WILLEKE VAN UDEN<br />
BEELD BURO BINNEN EN PRIVÉ<br />
42-43 Arnoud Schippers_17_2/1.indd 2 13-03-18 17:13<br />
TINY<br />
Peter le Clercq<br />
‘Ik schaats, skeeler en<br />
ik speel piano’, laat de<br />
29-jarige Peter le Clercq<br />
bescheiden weten. We<br />
spreken Peter thuis in de<br />
Grashoek, waar hij woont<br />
met zijn ouders en zijn<br />
jongere broer Thomas (20).<br />
TEKST CAROLINE SPAANS<br />
BEELD BURO BINNEN EN PRIVÉ<br />
16<br />
12
Ze stonden beide al een keer in één van<br />
de edities van magazine <strong>Leef</strong>! in 2017. Bjørn<br />
Schippers en Peter le Clercq. De lezers leerden<br />
Peter kennen als een begenadigd sporter die<br />
onder andere deelnam aan de Special Olympics<br />
World Winter Games in het Oostenrijkse Graz, waar<br />
hij de zilveren medaille won op de 500 meter.<br />
Mede door zijn sociale vaardigheden werd hij<br />
gevraagd om zitting te nemen in de nationale<br />
atletencommissie.<br />
.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
.<br />
Ook trad hij aan als ambassadeur van Special Olympics<br />
Nederland waardoor hij de gelegenheid kreeg en met beide<br />
handen aannam, om de gehandicaptensport onder de<br />
aandacht te brengen. Bjørn laat, al is het op andere vlakken,<br />
ook nadrukkelijk van zich horen. Hij heeft mede door zijn<br />
openheid een groot sociaal netwerk. Dat heeft er mede voor<br />
gezorgd dat hij vijftien vaste klanten heeft waar hij papier en<br />
plastic ophaalt, om dat vervolgens naar de wijkcontainers te<br />
brengen. Waar Peter actief aan sport doet is Bjørn een zeer<br />
aanwezige toeschouwer bij onder meer de V.V. Noordwijk.<br />
Ze vertelden graag hoe het hen vergaan is sinds hun bijdrage<br />
aan de LEEF editie in 2017 en hoe ze hun toekomst zien.<br />
Bjørn en Peter hebben beide een lichte verstandelijke<br />
beperking en leerden elkaar kennen tijdens de dagbesteding<br />
op de Willem van den Bergh stichting waar ze ook nu nog<br />
wekelijks uren doorbrengen. Bjørn: “Ik ben er op maandag,<br />
dinsdag, donderdag en vrijdag en werk mee met het uitmesten<br />
van de stal op de manege. Op woensdag en zaterdag<br />
doe ik schoonmaak werkzaamheden op de Gevers banen.<br />
Met mijn werk in Jeroen ben ik gestopt”, meldt hij resoluut.<br />
“Mijn vaste klanten voor het ophalen van papier en plastic<br />
heb ik nog steeds.” Op de vraag hoe hij contact met ze houdt,<br />
antwoordt hij. “Ik app ze hoe laat ik kan komen. Voor iemand<br />
als Bjørn zijn regelmaat en zekerheden belangrijke elementen<br />
om zijn leven inhoud te geven en tegelijkertijd om zijn<br />
energie in goede banen te leiden. In het straatbeeld van<br />
Noordwijk Binnen en Noordwijk aan Zee is hij een veel gespot<br />
persoon als hij op zijn fiets van het ene naar het andere adres<br />
racet. Van de twee is Peter de meer ingetogen persoon. Hij<br />
kon al zeer verdienstelijk piano spelen en heeft de afgelopen<br />
jaren ook de gitaar ter hand genomen. “Ik heb gitaarles in<br />
Katwijk. Door corona tijdelijk online.” Sporten doet hij ook<br />
nog. Naast het schaatsen is hij op de fiets geklommen. “Ik<br />
heb de vorige zomer meegereden in de toereditie van de<br />
Amstel Gold Race met het SPAR team. De dag later reden de<br />
profs.” Dat hij in het supermarkt team de Limburgse heuvels<br />
bedwong heeft de maken met de SPAR-vestiging op ’s Heeren<br />
Loo waar hij en Bjørn ook werkzaamheden verrichten.<br />
Peter is nog altijd actief als ambassadeur van Special Olympics<br />
Nederland. “Ik geef presentaties over gezonde voeding en<br />
gezond leven. Dat heb ik ook gedaan voor aankomende artsen.”<br />
BJORN IN DE BEDIENING<br />
DE NIEUWE WONING<br />
PETER TIJDENS DE AMSTEL GOLD RACE<br />
17
Op naar begeleid zelfstandig wonen<br />
2022 wordt een belangrijk jaar voor<br />
Bjørn en Peter. Eind dit jaar krijgen zij de<br />
sleutel van hun appartement in het nog<br />
te bouwen kleinschalige wooncomplex<br />
aan de Van de Mortelstraat. Zeventien<br />
jaar is Ria, de moeder van Peter met<br />
anderen bezig geweest om de woningen<br />
gerealiseerd te krijgen. Eindelijk is het zo<br />
ver en kunnen de twintigers, weliswaar<br />
begeleid, zelfstandig gaan wonen.<br />
Bjørn:<br />
'Ik zit op kookles in Leiden en<br />
kan al bonen en aardappelen<br />
koken en hamburgers maken'<br />
Ria: “Voor de acht woningen hadden wij<br />
evenveel kandidaten. Maar omdat het<br />
zo lang duurde, vielen er in de loop der<br />
jaren zeven af. Wij hebben nu weer<br />
zeven gegadigden en zijn nog op zoek<br />
naar de achtste jongere. Voor het werk<br />
dat er mee gemoeid is hebben wij de<br />
stichting Tulpenborgh opgericht. Daarin<br />
is een bestuur en zijn werkgroepen<br />
actief.” Arnoud, de vader van Bjørn, die<br />
ook bij het gesprek aanwezig is: “Wij<br />
hebben goed contact met alle ouders<br />
van de jongeren. Op een boeren golf<br />
dag in Warmond hebben wij elkaar goed<br />
leren kennen. Er is een groepsapp,<br />
waardoor er dagelijks contact mogelijk<br />
is. Om je zoon of dochter in aanmerking<br />
te laten komen voor een woning is<br />
medewerking aan het initiatief een<br />
voorwaarde.” Peter en Bjørn kunnen<br />
nauwelijks wachten. Bjørn: “Ik zit op<br />
kookles in Leiden en kan al bonen en<br />
aardappelen koken en hamburgers<br />
maken.”<br />
18<br />
Op de vraag aan Peter of zijn piano<br />
meeverhuist zegt hij met glimlach<br />
‘zeker’. “Het zal wel even wennen zijn<br />
zoals het om de beurt koken, want ik<br />
hou van lekker eten.” Bjørn kijkt uit naar<br />
de gesprekjes met zijn medebewoners,<br />
momenteel vier mannen en drie<br />
vrouwen. Daar zal ook sport deel van<br />
uitmaken. Peter is supporter van<br />
Heerenveen, mede omdat er in Friesland<br />
de nodige familieleden wonen. Bjørn is<br />
verstokt fan van Ajax maar daar is, zoals<br />
hij het zelf zegt, ‘door zijn bonusvader<br />
Feijenoord bij gekomen’. Die onderlinge<br />
gesprekken zullen er zeker komen als de<br />
bewoners na hun verschillende<br />
activiteiten overdag thuiskomen en<br />
daar opgevangen worden door hun<br />
begeleiders.<br />
Uw hulp is welkom!<br />
De ouders van de jongeren die aan de Van<br />
de Mortelstraat gaan wonen, hebben al veel<br />
gerealiseerd maar nog niet alles is rond.<br />
Zij willen in de gezamenlijke ruimte nog graag<br />
een geschikte keuken laten maken. De stichting<br />
heeft de ANBI-status, die mogelijk derden verleidt<br />
tot sponsoring. Hoe leuk zou het zijn, om bij te<br />
dragen aan een plezierige woonomgeving voor<br />
Bjørn, Peter en de andere jongeren?<br />
Mail naar: info@tulpenborgh.nl. Of bel:<br />
Ria 06-43 46 23 27 Arnoud 06-53 63 76 92
De creativiteit van Desiree Hoogeveen<br />
(1964) straalt van haar bijzondere foto's<br />
af en toveren een glimlach op je gezicht.<br />
Creatief met...<br />
Het fotograferen werd haar met de paplepel ingegoten, net<br />
zoals bij haar oom de bekende Noordwijkse fotograaf Henny<br />
Hoogeveen. Al vroeg maakte zij plaatjes van mensen op het<br />
strand en in het dorp. De passie voor fotografie is gebleven<br />
en na een bezoek aan het 'Miniatur Wunderland' museum<br />
in Hamburg kwam zij op het idee miniatuur poppetjes te<br />
fotograferen in een bijzondere setting. Tot plezier van veel<br />
mensen.<br />
Foto's met<br />
n glimlach<br />
Desiree verhuisde met haar vader en duitse moeder naar<br />
Duitsland en startte daar een viswinkel. Ondanks dat zij<br />
daar al jarenlang woont en werkt voelt ze zich nog wel<br />
'Noordwijker' en komt ze regelmatig bij familie en vrienden<br />
op bezoek. Inmiddels kennen veel Noordwijkers haar<br />
via de social media kanalen waar zij met regelmaat haar<br />
miniatuur foto's plaatst. Dat haar werk gewaardeerd wordt<br />
is overduidelijk. De vele leuke reacties die zij krijgt uit<br />
alle hoeken van de wereld tonen dat aan. Het werk van<br />
Desiree tovert een glimlach op de mond van velen, iets<br />
wat we in deze tijd goed kunnen gebruiken.<br />
19 31 15
Gemeente Noordwijk<br />
Starten met<br />
bewegen<br />
Bewegen is bijzonder<br />
goed voor de gezondheid. Het<br />
versterkt de vitale functies en zorgt voor meer<br />
energie. Wie in beweging is, maakt makkelijk contact<br />
met anderen. Hardlopen is als sport weer steeds populairder<br />
aan het worden. Er zijn weinig speciale middelen voor nodig.<br />
Je kunt het gezellig in groepsverband doen. In Noordwijk zijn<br />
meerdere vormen van hardlopen mogelijk. Voor ieder wat wils!<br />
TEKST EN BEELD GEMEENTE NOORDWIJK<br />
RUNNINGCOACHES ASTRID KRUITHOF<br />
EN FRANK VAN DEN BERG<br />
20<br />
Running therapie<br />
… is bewegen voor minder stress en meer energie.<br />
Een les bestaat uit een warming-up met verschillende<br />
oefeningen om je spieren warm te maken. Dan gaan we<br />
hardlopen, op je eigen tempo. Hierbij bewaren we een<br />
balans tussen inspanning en rust. We sluiten af met<br />
een cooling-down. Natuurlijk is plezier maken het<br />
allerbelangrijkste! Wij helpen jou om op een vast<br />
moment in de week in een groep te trainen. Hierdoor<br />
houd je het steeds langer vol! Je bent lekker actief bezig<br />
en het geeft een voldaan gevoel! Via het ‘Extraatje voor<br />
je welzijn’ kun je deelnemen (www.noordwijk.nl).<br />
De Atletiekvereniging Noordwijkerhoutse Strandlopers<br />
(NSL) biedt 3 vormen van bewegen:<br />
Sportief wandelen<br />
… is meer dan een ommetje maken. Je werkt echt aan<br />
je conditie met een leuke club mensen. Het brengt<br />
ritme in het leven. In maart start een nieuwe groep.<br />
Je kunt nog meedoen. Ook in de bestaande groepen<br />
is nog plek.<br />
Beginnerscursus hardlopen<br />
… is er voor iedereen vanaf 16 jaar die (opnieuw) wil<br />
beginnen met hardlopen. Een gevarieerde training<br />
voor beginners met veel aandacht voor lenigheid en<br />
uithoudingsvermogen. De training duurt acht weken.<br />
Je traint heerlijk buiten in de duinen met de nadruk op<br />
ontspanning. Het maakt niet uit of je al eerder aan<br />
sport gedaan hebt of niet. Je begint bij het begin.<br />
OldStars running<br />
… is een aangepaste beweegvorm voor hardlopen op<br />
leeftijd. De oefeningen zijn speciaal voor een goede<br />
coördinatie en kracht. Het vergroot de kracht van het<br />
aanpassingsvermogen. Het maakt de kans op vallen<br />
en blessures kleiner. Naast beginnende lopers is deze<br />
activiteit zeker ook geschikt voor oudere ervaren lopers<br />
en een grote groep senioren die er wat betreft niveau<br />
tussenin zit. Bij OldStars running is er juist ook aandacht<br />
voor het sociale element en structuur in de week.<br />
Samen bewegen zorgt voor gezelligheid en ontspanning.<br />
Zo blijf je ook op hogere leeftijd onder de mensen en<br />
sociaal actief.<br />
Doe je mee?<br />
Kijk op www.noordwijk.nl voor meer informatie over<br />
het Extraatje voor je welzijn.<br />
Of op www.av-nsl.nl/ voor meer informatie over de<br />
Atletiekvereniging Noordwijkerhoutse Strandlopers (NSL).
NATUURLIJK IS<br />
PLEZIER MAKEN<br />
HET ALLER-<br />
BELANGRIJKSTE!<br />
31 21
Tijdens het schrijven van mijn profielwerkstuk over de<br />
Syrische burgeroorlog in 5 havo stel ik mijzelf gelijk de vraag:<br />
‘Wonen er ook Syrische vluchtelingen in Noordwijk?’ Ik besluit<br />
contact te zoeken met Vluchtelingenwerk Noordwijk en kom<br />
via deze organisatie in contact met de Syrische statushouder<br />
Sam. We spreken over zijn vlucht, de oorlog die zich in zijn<br />
geboorteland afspeelt, hoe hij zijn verblijf in Nederland<br />
ervaart. Kortom, een terugblik op een fascinerend<br />
verhaal en een kijk naar de toekomst.<br />
TEKST NICK VINK<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Terug naar<br />
het verleden:<br />
Syriërs in<br />
Nrdwijk Nrdwijk<br />
22
Interview<br />
In Syrië is al jaren een heftige burgeroorlog aan de gang. De<br />
onrust begon toen huidig president Bashar Al- Assad aan de<br />
macht kwam en de Syrische bevolking tijdens de Arabische<br />
lente in 2011 in opstand kwam tegen zijn regime. Deze<br />
opstand is uitgelopen tot een oorlog met een wirwar van<br />
politieke belangen. Zoals Sam zelf beschrijft: “Syrië is een<br />
soort taart waar elk land wel een stukje van wil.” Nu, ruim tien<br />
jaar later, ligt het leven van de Syriërs nog steeds in puin en<br />
lijkt er maar geen einde aan dit conflict te komen.<br />
Met een brede glimlach opent Sam (35) de deur van zijn kleine<br />
maar knusse appartement in Noordwijk- Binnen. Sam is<br />
gevlucht uit Syrië en woont nu zo’n vier jaar in Nederland.<br />
Hij vertelt dat hij uit het Syrische kuststadje Jableh komt.<br />
Noordwijk ligt ook aan de kust, dit is ook één van de redenen<br />
waarom hij graag hier wilde wonen.<br />
De verlangens naar Europa<br />
“Mijn leven in Jableh was goed,” vertelt Sam. “Ik was tevreden,<br />
maar wist toen al dat het leven in Syrië niet bij mij paste<br />
omdat ik meer open- minded ben dan andere mensen. Toen<br />
al droomde ik ervan om Syrië ooit te verlaten.” Een beetje<br />
heimwee naar zijn geboorteland heeft Sam wel, hij vertelt er<br />
enthousiast over. “Syrië kun je eigenlijk vergelijken met<br />
Griekenland in Europa. Zo was het ook in Jableh altijd<br />
schitterend weer met mooie stranden en veel toeristen.”<br />
De vlucht<br />
De vlucht van Sam is een interessant maar heftig onderwerp<br />
om over te praten. Zijn verhaal begint bij een behulpzame<br />
vriend, vertelt hij. “Een van mijn Syrische vrienden vertelde<br />
dat hij mij over de grens kon smokkelen. Dan is het alles of<br />
niets en ga je gewoon, ik moest veel geld betalen voor de reis.<br />
Mensensmokkel is ook echt iets waar mensen hun geld mee<br />
verdienen en een bedrijf in kunnen starten.”<br />
“Ik vluchtte met een groep van ongeveer twintig personen.<br />
Het eerste stuk van de tocht legden we af op de motor maar<br />
het grootste deel liepen we, ook door berggebieden, in<br />
totaal wel twaalf uur lang. Wat mij heel erg inspireerde en<br />
motiveerde was dat er iemand meeliep met maar één been.”<br />
“Daarnaast was het voor mij wat lastiger om Europa in te<br />
komen. Ik ben namelijk oorspronkelijk Alawitisch. Alawieten<br />
zijn minder streng gelovig, zo hoeven vrouwen bijvoorbeeld<br />
geen hoofddoeken te dragen. Toen ik de grens over wilde<br />
steken van Syrië naar Turkije was ik bang dat mensen dit<br />
zouden ontdekken en mij daarom iets aan zouden doen en<br />
was daardoor heel bang. Uiteindelijk liep dit goed af en ben<br />
ik in Turkije aangekomen, daar heb ik de eerste paar dagen<br />
uitgerust met een mede-vluchteling. Samen zijn we naar een<br />
Turks stadje gegaan en probeerde we iedere week om de<br />
grens over te steken met Griekenland. Na vier of vijf pogingen<br />
lukte het! En stond er aan de Griekse kust een auto klaar die<br />
ons op kwam halen.” Maar heel comfortabel was dit niet,<br />
vertelt Sam verder: “We hadden dertig seconden om de auto<br />
in te springen, ik heb toen drie uur lang in een soort duikhouding<br />
in de auto gelegen en voelde mijn benen aan het<br />
eind van de rit niet meer. Uiteindelijk ben ik twee maanden<br />
in Griekenland gebleven.”<br />
“Ik moest toen nog een aantal keer proberen om met het<br />
vliegtuig uit Griekenland te komen. Dat heb ik uiteindelijk<br />
gedaan door een vervalste identiteitskaart te gebruiken.<br />
Eenmaal in Nederland, werd de ID- kaart onderschept, maar<br />
omdat ik dit moest doen onder invloed van oorlog en de<br />
vlucht zelf werd er geen probleem van gemaakt.”<br />
Op naar een nieuw begin in Nederland<br />
“Toen ik aankwam in Nederland kreeg ik een veilig gevoel.<br />
Het was natuurlijk al veel beter dan de situatie waaruit ik<br />
kwam, ik had wel last van nachtmerries en ik voelde me in het<br />
begin heel alleen. Mensen in de Nederlandse cultuur zijn wel<br />
sociaal maar toch was het in het begin moeilijk om vrienden<br />
te maken. Nederlanders moeten namelijk altijd afspraken<br />
maken, sommigen vinden het ook niet fijn als je zomaar even<br />
langs komt, dat moet je echt plannen en afspreken. Daar<br />
moest ik in het begin heel erg aan wennen, nu begin ik het<br />
eigenlijk over te nemen”, zegt hij met een lach.<br />
De reis door Nederland<br />
“De eerste drie maanden na mijn aankomst in Nederland<br />
verbleef ik in het vluchtelingencentrum in Ter Apel. Ter Apel<br />
is eigenlijk het hoofdcentrum, alle vluchtelingen gaan daar<br />
eerst naartoe. Na een week werd ik verplaatst naar een andere<br />
locatie, dit was voor mij Nijmegen.”<br />
“In Nijmegen kwam ik via het bedrijf ‘Takecarebnb’ bij<br />
een gastgezin terecht. Deze familie heeft mij heel goed<br />
opgevangen, we hebben nog steeds contact en ik maak<br />
eigenlijk deel uit van hun gezin. Ik heb drie maanden bij hen<br />
gewoond, ze hebben mij ontzettend geholpen met integreren<br />
in de Nederlandse samenleving en daar ben ik hun nog<br />
steeds heel dankbaar voor.”<br />
Ik heb ook nog een tijdje in Winterswijk gewoond, met hulp<br />
van die gemeente ben ik in Noordwijk terecht gekomen. Ook<br />
kreeg ik direct hulp van Vluchtelingenwerk, deze organisatie<br />
helpt alle vluchtelingen. Je krijgt veel vragenlijsten over van<br />
alles en nog wat en je wordt gekoppeld aan een contactpersoon,<br />
een maatje, iemand die je helpt bij het inburgeringsproces<br />
in Nederland.”<br />
Toekomst in Nederland<br />
Sam heeft nu een tijdelijke verblijfsvergunning, deze is voor<br />
vijf jaar geldig. Maar hoe ziet hij de toekomst in Nederland<br />
voor zich? Wil hij in Nederland blijven of wil hij terug naar<br />
Syrië om zijn familie weer in zijn armen te sluiten? Hij zegt<br />
hier het volgende over: “Na vijf jaar kun je een permanente<br />
verblijfsvergunning krijgen, dan moet je gedrag goed zijn, je<br />
mag geen strafblad hebben, je moet werken en slagen voor je<br />
inburgeringsexamen. Ik ben zeker van plan om in Nederland<br />
te blijven. Ik weet niet of ik in Noordwijk blijf wonen, daarmee<br />
wil ik wachten totdat ik echt werk heb, dan ga ik misschien<br />
verhuizen. Ik wil hier eerst een stabiel leven opbouwen voordat<br />
ik weer ergens anders naartoe verhuis. Ik werk nu twee<br />
dagen per week in de zorg maar ik zoek eigenlijk werk als<br />
barista of in de evenementenorganisatie, dit deed ik ook<br />
Syrië.”<br />
Sam geeft aan dat hij graag een keer terug zou willen naar<br />
Syrië, om zijn familie en vrienden daar weer te kunnen zien.<br />
Ook hoopt hij zijn geliefden in Nederland te mogen ontvangen.<br />
“Voor mij is het beter om hier te blijven, ik vind het<br />
leven hier fijner. Misschien als ik de Nederlandse nationaliteit<br />
krijg, nodig ik mijn familie uit om het land te bezoeken.”<br />
23
‘Belangrijk om muziek<br />
maken te stimuleren’<br />
maken te stimuleren’<br />
Crescendo schrijft<br />
al 125 jaar<br />
muziekgeschiedenis<br />
Dit jaar viert Crescendo Noordwijk het 125-jarig jubileum! De<br />
muziekvereniging werd in 1897 opgericht door drie vrienden,<br />
Klaas de Bes, Gijs van Parijs en Dirk van Wouw. Crescendo telde<br />
toen 28 leden en stond onder leiding van dirigent en leermeester<br />
Oostelaar uit Leiden. Dankzij een bijdrage van de Noordwijkers<br />
en twee grote sponsoren (de directeur van Huis ter Duin en de<br />
Graaf van Limburg Stirum) kon de vereniging instrumenten<br />
aanschaffen. Een halfjaar na de start stond er al een eerste<br />
optreden voor publiek in de agenda: een serenade bij de<br />
vermogende beschermheer en graaf. Dat leverde maar<br />
liefst 100 gulden op, een heel bedrag in die tijd. In de<br />
geschiedenis zou het orkest – mede om die reden –<br />
nog vaker voor de graaf optreden.<br />
TEKST MAY-LISA DE LAAT<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
24<br />
Archivaris en saxofonist Leo Kouwenhoven is zelf al 50 jaar<br />
lang lid en vertelt over enkele mijlpalen: “De eerste dirigent<br />
had een militaire achtergrond. Het repertoire bestond<br />
daarom vooral uit marsmuziek. Arrangementen voor<br />
harmonieorkesten kwamen pas later op de lessenaar. Eind<br />
1930 tot 1932 was een periode waarin het einde van het<br />
orkest nabij leek. Gelukkig blies de toenmalig commissaris<br />
van de politie Crescendo nieuw leven in. In maart 1940 werd<br />
de eerste vrouw lid, Truus den Otter. Tijdens de oorlogsjaren<br />
waren er bijna geen repetities. In 1957 deden de uniformen<br />
hun intrede. Eerder speelden de leden gewoon in burgerkleding<br />
maar wel met een uniforme pet.”<br />
“Crescendo deed zijn best om een eigen repetitieruimte te<br />
bemachtigen. Dat is om allerlei redenen nooit gelukt. De<br />
musici speelden in diverse scholen of andere zalen en<br />
tegenwoordig in het prachtige theater De Muze. Crescendo<br />
organiseerde de amateuravonden in het Casino die naast<br />
veel plezier ook een leuke bijdrage voor de kas opleverden”,<br />
aldus Leo.<br />
Sinds 2017 staat Crescendo onder leiding van dirigent Dirk<br />
van der Niet. Het repertoire bestaat nauwelijks meer uit<br />
marsmuziek omdat er niet meer op straat wordt gemarcheerd.<br />
De stukken vallen onder de noemer licht klassiek tot<br />
big band. Daarnaast komen ook gouden ouden aan bod van<br />
bijvoorbeeld Coldplay, Eric Clapton, ABBA en The Beatles.<br />
Het repertoire wordt steeds afgestemd op de locatie en het<br />
publiek. “Tijdens een concert voor bewoners van Groot<br />
Hoogwaak spelen we bijvoorbeeld andere werken dan<br />
tijdens een optreden op Koningsdag”, vertelt voorzitter<br />
Dorus Vissers.<br />
De optredens in het buitenland (Antwerpen en Gent)<br />
behoorden voor de leden tot de hoogtepunten in de<br />
geschiedenis. Net als het meedoen aan de Tulip Time<br />
Festivals in Katwijk. Ook hebben de leden enorm genoten<br />
van het meedoen aan de film Cultuur en Vriendschap, die<br />
in 2019 werd gelanceerd. Deze film is een knipoog naar de<br />
film De Fanfare en is gemaakt in samenwerking met alle 6<br />
muziekverenigingen in de nieuwe gemeente. De afgelopen<br />
coronajaren waren er maar weinig optredens, met uitzondering<br />
van de najaarsuitvoering van vorig jaar vlak voor de<br />
lockdown.<br />
Leo: “Gelukkig konden we alle leerlingen telefonisch en<br />
online les blijven geven. Als het weer het toeliet, speelden we<br />
buiten op een afgelegen terrein van Beuk. Misschien hebben<br />
we daardoor nu wel meer leden dan ooit tevoren. Kortom,<br />
Crescendo is in de loop der jaren een begrip geworden in<br />
Noordwijk. Wist je dat we langer bestaan dan de reddingsbrigade?”<br />
Instrument opnieuw oppakken<br />
Zelf speelt Dorus klarinet en basklarinet en is hij zo’n 10 jaar<br />
lid van Crescendo. “Als kind speelde ik veel en vaak muziek,<br />
in de harmonie van Waalwijk waar ik opgroeide.
Crescendo Noordwijk<br />
Tijdens mijn studietijd in Groningen verwaterde dat.<br />
Inmiddels wonen mijn vrouw Claartje en onze twee<br />
kinderen in Noordwijk. Toen onze dochter op les ging, heb<br />
ik zelf ook de klarinet weer opgepakt. En met veel plezier<br />
moet ik zeggen! Dat gebeurt trouwens vaker, merken we.<br />
Mensen die in hun jeugd een instrument spelen, in hun<br />
studietijd lid worden van een studentenorkest en jaren later<br />
weer lid worden van een vereniging als de onze.”<br />
Jong en ouder gemengd<br />
Crescendo bestaat vandaag de dag uit meer dan 110 leden<br />
van alle leeftijden, verdeeld over twee orkesten en een<br />
blokfluitgroep. Het A-orkest van 45 leden bestaat uit de<br />
meest ervaren musici en speelt technisch uitdagende<br />
stukken. In het grotere B-orkest (onder leiding van Ad<br />
Baljeu) ligt de lat iets lager en is er – naast het muziek<br />
maken – meer ruimte voor gezelligheid, maar wel altijd<br />
rond muziek. “Je kunt het zien als de kweekvijver waarin<br />
onze leerlingen beginnen met samenspelen en kunnen<br />
doorgroeien als ze willen en kunnen. In de blokfluitgroep<br />
maken de jongste kinderen kennis met alle beginselen<br />
van noten lezen en muziek maken. Overigens zijn veel<br />
leden zowel van het A- als het B-orkest lid. Naast andere<br />
optredens is er het jaarlijkse kerstconcert in de Sint-<br />
Jeroenskerk. Een mooie traditie.”<br />
Muziekonderwijs stimuleren<br />
Crescendo huurt professionele docenten in voor muzieklessen<br />
op ieder instrument. Dorus: “Iedereen moet mee<br />
kunnen doen. Geld mag geen bezwaar zijn, vinden wij.<br />
Wij zien het als onze rol voor de samenleving om<br />
muziekonderwijs en muziek maken te stimuleren. Van<br />
de gemeente krijgen we subsidie voor muzieklessen. En<br />
van de Witte School in Noordwijk een bijdrage om ‘hun’<br />
kinderen op school kennis te laten maken met muziek en<br />
met verschillende instrumenten. Dat gebeurt in het kader<br />
van Muziek in de Klas.”<br />
Interessante coproducties<br />
De tijd dat mensen jarenlang trouw lid blijven van dezelfde<br />
vereniging is voorbij. “Een trend om rekening mee te<br />
houden, door bijvoorbeeld met projecten te werken. En te<br />
zorgen voor interessante coproducties met bijvoorbeeld een<br />
koor of theatergroep. De term ‘harmoniekapel’ in onze naam<br />
klinkt misschien wat oubollig, maar we zijn helemaal van<br />
deze tijd!”, laat de voorzitter trots weten.<br />
Jubileumjaar<br />
Dit jubileumjaar staan diverse speciale activiteiten gepland:<br />
een reünie voor oud-leden, een jubileumconcert op 10 april<br />
met de première van het speciaal voor deze gelegenheid<br />
het door Ad Baljeu gecomponeerde werk ‘De legende van<br />
St. Jeroen’, een ouderenconcert in oktober en een verrassingsdag<br />
voor de leden in juli. Voor de zomer staan concerten<br />
op de boulevard in de agenda en in november volgt een<br />
kinderconcert in samenwerking met een musicalschool en<br />
theatergroep.<br />
Zie www.crescendo-noordwijk.nl voor meer informatie.<br />
DORUS VISSERS<br />
AD BALJEU<br />
31
Piet van Dongen is zo iemand die iedereen in de<br />
gemeente Noordwijk kent. Hij kent de Noordwijker,<br />
Noordwijkerhouters en Zilkers en zij kennen hem.<br />
Als er iemand is in de gemeente die weet wat<br />
er speelt onder mensen, dan is hij het wel. De<br />
woorden ´een krasse senior´, wat hij feitelijk<br />
is, zouden bijna een belediging zijn.<br />
TEKST CAROLINE SPAANS<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
26<br />
Piet van Dongen:<br />
Verenigingsleven is heel belangrijk<br />
om eenzaamheid te voorkomen
Interview<br />
Hij is haarscherp, zéér positief en ziet er een stuk jonger uit<br />
dan zijn bijna 83 lentes. Op het moment van het interview<br />
íets minder fit, omdat hij aan een ongelukkige struikelpartij<br />
onlangs een dubbele breuk in zijn bovenarm overhield. Het<br />
herstel duurt nog zeker een week of zes. “Maar ik ben heel<br />
trots op mijn lijf”, laat hij sprankelend weten. Zijn veertien jaar<br />
jongere vrouw Truus verzorgt hem liefdevol in hun huis aan<br />
de Sweensstraat in Noordwijkerhout.<br />
“Ik ben een geboren Lisser”, vertelt hij, "maar verhuisde op m’n<br />
20e naar Noordwijkerhout toen ik bij slager Balk kon gaan<br />
werken en inwonen. Na twee weken zei ik: ik ga nooit meer<br />
terug naar Lisse. Ik werd direct betrokken in het gezellige<br />
Noordwijkerhoutse verenigingsleven. Na een jaar of tien kreeg<br />
ik een goede aanbieding om in Noordwijk te komen werken<br />
bij slagerij Van de Berg, in de Hoofdstraat, waar ik dertien<br />
jaar bedrijfsleider was.” Piet werkte daarna nog een poosje in<br />
Katwijk, tot hij op zijn 54e vervroegd met de VUT ging. Truus<br />
is Piet’s tweede vrouw. Nadat zijn eerste vrouw stierf, kwam hij<br />
er met zijn twee, toen nog jonge kinderen, alleen voor te staan.<br />
Maar in Noordwijkerhout ben je, als je zo bent ingeburgerd en<br />
deelneemt aan het verenigingsleven, nooit alleen.<br />
In Noordwijkerhout<br />
ben je, als je<br />
zo bent ingeburgerd en<br />
deelneemt aan het<br />
verenigingsleven,<br />
nooit alleen<br />
Piet: “Ik had en heb nog steeds héél véél kennissen en<br />
vrienden die er altijd voor me zijn.” Het gat opvullen van<br />
het verlies, kon natuurlijk niemand. Maar het vangnet<br />
van vrienden was wel een troost. Zijn twee jongens zijn<br />
inmiddels 52 en 54 en er zij ook al twee kleinkinderen van<br />
15 en 18. “Een ervan voetbalt bij VVSB”, zegt hij trots. Er staan<br />
bloemen op tafel met een lief kaartje erbij: Dank voor het<br />
verzorgen van onze vader, staat erop. Mijn jongens zijn gek<br />
op Truus, zegt Piet. De geboren Noordwijkhoutse - “Ze is er<br />
een van Van Gijlswijk” - werd aan Piet gekoppeld tijdens een<br />
carnavalsavond in Noordwijkerhout, maar uiteindelijk troffen<br />
ze elkaar veel later pas in De Jutter in Noordwijk en zijn alweer<br />
34 jaar samen.”<br />
Sportief<br />
Piet was altijd heel sportief: tennissen, voetballen, hardlopen.<br />
“Ik was ruim veertig jaar lid van de NSL en liep tien marathons<br />
en 200 halve marathons. Op mijn 60e liep ik nog mee met<br />
de marathon van New York.” Tegenwoordig blijft het bij een<br />
wandeling naar het duin, of een rondje door het dorp, te voet<br />
of op de fiets. Ook als hij jonge mensen in het dorp tegen komt<br />
begint hij makkelijk een praatje: “Van wie ben jij d’r eentje?’<br />
vraag ik dan gewoon en dan ontstaan de leukste gesprekken.”<br />
Toch valt het Piet wel op dat de maatschappij verhardt:<br />
“Ik ben natuurlijk nog van vóór de oorlog en heb zoveel<br />
veranderingen meegemaakt. Werktijden van 60 uur per week<br />
bijvoorbeeld, waren heel normaal. Ik ben er één van elf, dus<br />
het was volle bak bij ons thuis. En ik kon gerust zes vrienden<br />
over de vloer hebben om een potje te kaarten. Schaaltje<br />
worst en kaas op tafel. Die huiselijke gezelligheid, dat is een<br />
beetje weg denk ik. Daar kan de politiek niets aan veranderen<br />
natuurlijk, dat moeten de mensen zelf doen.”<br />
Versplintering<br />
Van de fusie tussen Noordwijkerhout en Noordwijk was Piet<br />
nooit een voorstander: “Er is een voordeel”, zegt hij lachend:<br />
“We hebben nu een eigen strand!” De versplintering van de<br />
partijen vindt hij geen goede ontwikkeling. “Vroeger had je de<br />
KVP en het CDA: je was katholiek of protestant. Nu mogen we<br />
kiezen uit elf partijen. Dan vraag ik me als kiezer af of het wel<br />
zin heeft om naar de stembus te gaan.”<br />
Verbetering<br />
Fietsend door onze mooie gemeente komt Piet wel het een<br />
en ander tegen dat volgens hem beter kan. Of in ieder geval<br />
anders. “Als bewoners worden we dan wel ‘gehoord’, maar<br />
met onze suggesties wordt niets gedaan. En dat vind ik<br />
een kwalijke zaak.” Hij doelt hiermee op het fietspad op de<br />
Victoriberg in Noordwijkerhout. “Een levensgevaarlijke situatie<br />
voor fietsers op deze drukke doorgaande weg. Fietsers gaan<br />
op de stoep rijden om voldoende afstand te houden van auto’s<br />
en vrachtwagens.” Een ander probleem is de leegstand van<br />
de winkels momenteel: “Wij gunnen echt de lokale winkeliers<br />
hun inkomsten, dus doen ook boodschappen bij de bakker, de<br />
slager en de groenteboer. Want straks krijgen de grootgrutters<br />
het nog alleen voor het zeggen! Neem de Viaductweg. Dat<br />
is een verpauperd stukje geworden. De gemeente zou eens<br />
met potentiële winkeliers in gesprek kunnen gaan, of dit<br />
gedeelte in ieder geval opknappen. Maak er dan woningen<br />
van bijvoorbeeld.”<br />
Toekomst<br />
Met leeftijdgenoten pakt hij binnenkort het kaarten weer op<br />
“Iedereen heeft het zo gemist, met alle coronamaatregelen. De<br />
eenzaamheid van sommige mensen is zó erg. Zij verlangen<br />
echt om onder elkaar te zijn. Ik heb mijn Truus natuurlijk,<br />
maar velen zijn alleen en kijken nóg meer uit om weer onder<br />
elkaar te zijn. Ik vind dat de gemeente daar goed op in moet<br />
(blijven) zetten, opdat senioren niet vergeten worden.”<br />
Tot slot wenst Piet dat zijn kleinkinderen kunnen opgroeien in<br />
een veilige en saamhorige gemeente, waarin ze actief mogen<br />
zijn in het bloeiende verenigingsleven!<br />
27
Interview<br />
Vier uur per week belt en chat Margriet Vonk als<br />
vrijwilliger bij 113 zelfmoordpreventie. Een zware,<br />
maar dankbare job. Door te gaan hardlopen kan<br />
ze de soms heftige verhalen een plek geven.<br />
.<br />
TEKST MARIEKE VOORN<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
.<br />
Margriet Vonk<br />
is vrijwilliger bij<br />
113 zelfmoordpreventie<br />
‘Alleen luisteren kan al veel<br />
voor iemand betekenen’<br />
28<br />
Margriet: “Het mooie van 113 is dat het zo toegankelijk is.<br />
Juist nu met de lange wachtlijsten is het directe contact<br />
zo belangrijk. Je voelt je rot, ziet het niet meer zitten en<br />
kunt meteen bellen. Dat kan ook als je je zorgen maakt om<br />
iemand in je omgeving, en vragen hebt over hoe je daar<br />
mee om kunt gaan. “<br />
“Wat we doen in een gesprek is een handreiking bieden.<br />
De erkenning van de pijn, wanhoop en radeloosheid<br />
bij de ander is het belangrijkste, zonder het meteen te<br />
willen oplossen. We stellen bellers ook gerust, dat het vaak<br />
voorkomt dat mensen aan de dood denken. ‘Ik zou het niet<br />
erg vinden als ik niet meer wakker word.’ Vaak schrikken<br />
mensen van zo’n gedachte, wij vertellen dat dat niet hoeft.<br />
Het is iets heel menselijks, we hebben bijna allemaal wel een<br />
keer met dat soort gedachtes te maken gehad. Maar wat er<br />
gebeurd is, dat mensen door de schaamte zich nog meer<br />
terugtrekken. Dan voel je je nog meer alleen en kom je in<br />
een soort tunnel te zitten. Jouw negatieve gedachtes nemen<br />
de overhand. ‘De wereld is beter af zonder mij.’ Gevoelens<br />
hebben de neiging om zichzelf te vergroten: ze worden<br />
groter en werkelijker als je er niet over praat. Dus bij 113<br />
zeggen we ook altijd: praten helpt.”<br />
“We merken dat jongeren het de afgelopen twee jaar zwaar<br />
hebben gehad. Aan kinderen vragen we of hun ouders het<br />
weten. Vaak is dat niet het geval, ze schamen zich en willen hun<br />
ouders niet belasten. Dan zeggen we toch in het gesprek dat<br />
het wel belangrijk is dat ze gaan praten, met hun ouders, een<br />
mentor op school, of toch naar de huisarts gaan. Voor ouders is<br />
het belangrijk om niet meteen de gevoelens van hun kind weg<br />
te wuiven of te bagatelliseren. Luister goed en vraag hoe het<br />
komt dat je kind zich zo voelt. Dat kan al veel betekenen.”<br />
“Wat voor mij na het horen van dit soort verhalen werkt, is om<br />
te gaan hardlopen. Ik woon nu al twintig jaar in Noordwijk<br />
en geniet echt van mijn rondes door de duinen. Zo’n vijf keer<br />
in de week ben ik daar te vinden. Ik heb zelfs ‘bosvrienden’;<br />
mensen die ik vaak tegenkom en gedag zeg tijdens het lopen.<br />
Hardlopen is voor mij hetzelfde als tandenpoetsen, het hoort er<br />
gewoon bij. Ik voel mij veel sterker en stabieler als ik loop. Er is<br />
weer ruimte voor goede ideeën, en tegelijkertijd geeft het rust.”<br />
“Ik denk ook dat we elkaar kunnen helpen door naar elkaar om<br />
te zien. Zeg eens iemand vriendelijk gedag, of maak een praatje.<br />
Vraag eens aan een ander hoe het gaat, en luister dan ook echt<br />
naar het antwoord. Daar wordt de wereld een stukje mooier<br />
van. Contact is gewoon ontzettend belangrijk.”
Door te gaan<br />
hardlopen kan ze de<br />
soms heftige verhalen<br />
een plek geven<br />
De hulplijn van 113 Zelfmoordpreventie<br />
is er om te praten over<br />
zelfmoordgedachten of advies te<br />
vragen over een naaste.<br />
Praten over zelfmoordgedachten<br />
kan anoniem: chat via www.113.nl,<br />
bel 113 of bel gratis 0800-0113.<br />
113 is 24 uur per dag en zeven<br />
dagen per week bereikbaar.<br />
31
Zo gaat je leven zijn gangetje, zo zit je opeens in de<br />
schulden. Het overkwam de Noordwijkse Yasmin (41)<br />
in 2016. In twee maanden tijd verloor de moeder van<br />
twee jonge kinderen grip op haar financiële situatie.<br />
De schulden liepen in sneltreinvaart op en boetes<br />
op nog niet betaalde rekeningen maakten de<br />
situatie alleen maar erger. Ze zocht hulp via<br />
internet en kwam bij Humanitas terecht.<br />
TEKST SYBYLLE KROON<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
“In twee maanden tijd kan je in de<br />
financiële problemen belanden.<br />
Het is dan heel fijn dat er een<br />
organisatie als Humanitas is waar<br />
je kunt aankloppen voor hulp.”<br />
De geïnterviewde werkt anoniem<br />
mee, de naam is een schuilnaam.<br />
Op de foto staat Bernadette,<br />
vrijwilliger van Humanitas.<br />
Dit kan iedereen overkomen<br />
30<br />
Rekening op rekening<br />
“Ik heb altijd gewerkt en nooit problemen of schulden<br />
gehad. Maar in 2016 ging het mis. Heel snel kwam ik in<br />
de financiële problemen. Dat kan dus iedereen overkomen.<br />
Ik had opeens een lawine aan schuldeisers achter me aan.<br />
Rekening op rekening stapelde zich op en er kwamen<br />
boetes bij waardoor de schuld nog hoger werd. Ik verloor<br />
het overzicht compleet en zag geen uitweg meer. Ik<br />
schaamde me kapot en durfde geen hulp bij familie of<br />
vrienden te vragen.”<br />
Gratis hulp<br />
“Het lukte me zelf niet om uit schulden te komen, ik had er<br />
immers ook geen ervaring mee. Uiteindelijk zocht ik hulp<br />
HUMANITAS THUISADMINISTRATIE<br />
Afdeling Rijnland:<br />
Leiden & Duin- en Bollenstreek<br />
Bernadette, vrijwilliger van Humanitas<br />
Thuisadministratie helpt je financiële zaken op<br />
orde te brengen en op orde te houden. Wekelijks<br />
worden inkomsten en uitgaven op een rij gezet, er<br />
wordt gekeken waar je recht op hebt en er wordt<br />
een overzichtelijk huishoudboekje gemaakt.<br />
Met als doel dat je daarna zelf je weg in je eigen<br />
administratie en financiën kan vinden.<br />
www.humanitas.nl/afdeling/rijnland<br />
op internet. Zo kwam ik in contact met Humanitas. Zij helpen<br />
mensen zoals ik gratis. Ik kon ook niks betalen, dus ik was heel blij<br />
met deze hulp. Ik kreeg een persoonlijke budget-coach,<br />
Bernadette. Zij was echt een enorme steun voor me en nam me<br />
serieus. Niet alleen je financiën maar ook mijn gezins-situatie<br />
werd bekeken. Ook krijg je tips hoe je met schuldeisers kunt<br />
onderhandelen en adviezen om je financiële situatie beter onder<br />
controle te krijgen en te houden.”<br />
Uit de schulden<br />
“Het is zo fijn om met iemand te praten die kan helpen je<br />
financiële problemen op te lossen. Want zelf zag ik geen uitweg<br />
meer, ik werd er soms helemaal gek van. Weer een rekening of<br />
een deurwaarder, echt een drama. Het was een gevecht dat<br />
ongeveer twee jaar heeft geduurd. Ik ben alweer een paar jaar uit<br />
de schulden. De lessen die ik tijdens die rotperiode geleerd heb,<br />
pas ik nog steeds toe. Ik heb mijn financiën goed op een rij en heb<br />
helderheid in mijn eigen administratie. Ook heb ik geleerd dat je<br />
met weinig veel kan doen.”<br />
Trots en schaamte<br />
“Uit ervaring weet ik nu dat het altijd goed kan komen, ook al<br />
denk je van niet. Ik heb diep in de problemen gezeten, maar was<br />
eerst te trots om hulp te zoeken. Ook schaamde ik me. De stap<br />
naar de Voedselbank vond ik heel erg. En ik weet hoe het voelt<br />
om tien cent tekort te komen in de supermarkt. Maar als je over<br />
je trots en schaamte heen stapt, en op tijd hulp zoekt en de juiste<br />
mensen treft, zoals Bernadette van Humanitas, dan komt het<br />
goed. Trek snel aan de bel, want voordat je het weet, zit je in de<br />
schulden. Het kan iedereen overkomen.”
Omdat Iet Verkade-De Lincel (84) al langere tijd<br />
problemen met lopen had, hielp haar man met de<br />
huishoudelijke taken. Toen hij vier jaar geleden<br />
kwam te overlijden, stond ze er opeens alleen<br />
voor. De huisarts adviseerde haar huishoudelijke<br />
ondersteuning via Groenoord zorgt in te<br />
schakelen. Die hulp kwam en is er nog<br />
steeds, naar volle tevredenheid<br />
van de geboren en getogen<br />
Noordwijkse Iet.<br />
“Met een beetje hulp in de<br />
huishouding kan ik fijn zelfstandig<br />
blijven wonen.”<br />
Iet Verkade-De Lincel (84),<br />
weduwe, 4 kinderen, 8 kleinkinderen en<br />
2 achterkleinkinderen<br />
Met een beetje hulp<br />
toch zelfstandig kunnen wonen<br />
Elke week vaste hulp<br />
“Helaas gaat het niet meer zo goed met mijn benen. Ik loop<br />
moeilijk en heb altijd steun nodig. Het is daarom heel fijn dat mijn<br />
vaste hulp elke week langskomt om te helpen met huishoudelijke<br />
klussen die ik zelf haast niet meer kan doen zoals stofzuigen,<br />
vegen, dweilen en het sanitair schoonmaken. Dat waardeer ik<br />
enorm. Ik ben dolblij met haar. Wat ik ook fijn vind, is dat ik al vier<br />
jaar dezelfde hulp heb, dat voelt vertrouwd.”<br />
Zelfstandig wonen<br />
“Met de hulp van Groenoord Zorgt en de familie red ik het prima<br />
alleen. Ik wil zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen en dat<br />
kan, met een beetje hulp. Voor de rest red ik me prima. Ik kook<br />
mijn eigen potje, doe zelf de was en kan nog zelfstandig de trap<br />
op komen. Als ik me maar ergens aan vast kan houden, gaat het<br />
goed. Ik teken ervoor als ik op deze manier kan blijven wonen<br />
waar ik al 61 jaar woon.”<br />
Sociaal contact<br />
“Ik ben heel tevreden over de hulp van Groenoord Zorgt, ook<br />
vanwege de gezelligheid die het met zich meebrengt. Er is altijd<br />
even tijd voor een praatje. Sociaal contact is belangrijk, helemaal<br />
in deze tijden. Mijn hulp is ook nog eens heel aardig en ze verricht<br />
goed werk. Ik kan het iedereen aanraden die wat ouder is en graag<br />
zelfstandig wil blijven wonen. Als ik de hulp van Groenoord Zorgt<br />
een cijfer zou moeten geven, dan is dat een dikke 9.”<br />
GROENOORD ZORGT<br />
Groenoord Zorgt is een organisatie die<br />
huishoudelijke taken en ondersteuning thuis<br />
bij senioren aanbiedt of mensen met een<br />
lichamelijke- of verstandelijke beperking.<br />
Ze zijn actief in de Duin- en Bollenstreek en<br />
Leiden en omgeving. De zorgmedewerkers<br />
zetten zich in voor mensen die nog thuis<br />
wonen en om welke reden dan ook zelf (een<br />
deel van) de huishouding niet meer kunnen<br />
uitvoeren. Taken zoals opruimen, schoonmaak<br />
en de was worden uit handen genomen.<br />
De werkzaamheden vallen onder de WMO<br />
(Wet Maatschappelijke Ondersteuning). De<br />
gemeente bespreekt de persoonlijke situatie<br />
en stelt een indicatie op. Samen met Groenoord<br />
Zorgt wordt een zorgplan opgesteld.<br />
www.groenoordzorgt.nl<br />
Ga voor meer tips naar:<br />
www.leefmeenoordwijk.nl<br />
31
Therese den Hollander is sinds een jaar een<br />
enthousiaste deelneemster van BeweegFijn.<br />
Op de vaste woensdagochtend van 10<br />
tot 11 uur is ze met tussen de 10 en 15<br />
andere deelnemers te vinden op het<br />
sportcomplex aan de Duinwetering,<br />
de thuisbasis van onder meer<br />
voetbalvereniging<br />
Noordwijk.<br />
“Eén uur op woensdagmorgen bij<br />
BeweegFijn is voor mij meer dan<br />
voldoende om weer voor een week<br />
opgeladen te zijn.”<br />
Therese den Hollander (67),<br />
samen met sportcoach Remco Broekman<br />
Alle lof voor BeweegFijn<br />
32<br />
Lekker bewegen<br />
Het liefst wordt buiten gesport maar als het weer het niet<br />
toelaat dat biedt de sporthal uitkomst. “Wij krijgen iedere<br />
week weer iets anders voorgeschoteld. Dat vind ik zo leuk.<br />
Naast vaste ingrediënten als een warming up bij het begin<br />
en aan het einde een cooling down weet vaste sportcoach<br />
Remco Broekman mij elke keer weer te verrassen. In het<br />
afgelopen jaar blijkt Therese een goede band te hebben<br />
opgebouwd met Remco.<br />
“Hij is er altijd en op de paar dagen dat hij door verlof<br />
of om een andere reden verhinderd is dan zorgt het<br />
sportbedrijf voor een goede vervanger.”<br />
Veelzijdigheid troef<br />
De ene week worden wij ingewijd in de technieken van<br />
handbal, dan is het weer basketbal of hockey. Voor de<br />
cooling down spelen wij dan een wedstrijdje. Maar wij<br />
hebben ook wel eens een bootcamp of een dag dat wij<br />
BEWEEGFIJN<br />
BeweegFijn is een initiatief van Sportbedrijf<br />
Noordwijk dat zich tot doel heeft gesteld om<br />
met inzet van Buurtsportcoaches en Cultuurcoaches<br />
de inwoners van Noordwijk, jong en oud,<br />
aan te zetten tot sportieve en culturele activiteiten.<br />
BeweegFijn biedt een breed aanbod van bewegen<br />
en sporten voor volwassenen die geen of wel al<br />
ervaring hebben met regelmatig bewegen.<br />
www.sportbedrijfnoordwijk.nl<br />
cognitieve oefeningen doen want zeg nou zelf ook je bovenkamer<br />
moet gezond blijven.”<br />
‘Dat ga ik doen’<br />
Therese kwam op het spoor van BeweegFijn door een aankondiging<br />
van de gemeente in een lokale krant. “Ik dacht meteen dat is wat<br />
voor mij. Ik heb jaren in de verpleging gewerkt, vooral met ouderen.<br />
Daaronder ook senioren die te maken hebben gekregen met<br />
dementie maar heb in die jaren altijd van sport gehouden. Actief<br />
en passief. Dus toen ik die oproep zag heb ik gelijk gedacht dat is<br />
wat voor mij. En daar heb ik nog geen dag spijt van. Ik waardeer<br />
het zeer dat de gemeente via Sportbedrijf Noordwijk dit soort<br />
initiatieven onderneemt want ook ik heb best wel te maken gehad<br />
met de negatieve gevolgen van corona. Door BeweegFijn en<br />
andere initiatieven wordt de eenzaamheid tegen gegaan.<br />
Meer dan sporten<br />
Naast het met elkaar sporten zijn de sociale contacten ook van<br />
groot belang. En dat gebeurt bij BeweegFijn. Wij gaan een<br />
groepsapp maken om met elkaar in contact te blijven staan<br />
en waarmee wij kunnen aangeven wie op de aanstaande<br />
woensdag aanwezig zal zijn. Mijn enthousiasme is zo groot<br />
dat ik anderen in mijn omgeving stimuleer om mee te gaan<br />
doen want iedereen is welkom.<br />
De oproep van Therese<br />
‘Even geen prikkels als gevolg van het huishouden of het staren<br />
op computerschermen. Buiten wordt tijdens bewegen je<br />
lichamelijk en geestelijk geheeld. Je humeur en slaapkwaliteit<br />
verbeteren en het geluk hormoon serotine maakt je botten en<br />
spieren sterker. Dat geldt ook voor de conditie van hart en<br />
bloedvaten. Dus kom van de bank, of uit je bed en doe lekker<br />
mee op je eigen niveau. Hopelijk tot komende woensdagen.
Jaap is vanaf het begin bij project OntmoEten betrokken. Na<br />
het verlies van zijn vrouw voelde hij zich steeds eenzamer. Het<br />
ging steeds minder goed met hem. Tot hij zich aanmeldde<br />
bij OntmoEten en kennis maakte met het doel van het<br />
project waar hij één keer in de twee weken naar toe gaat<br />
om samen met andere bezoekers een warme maaltijd<br />
te eten. Het project staat onder leiding van en<br />
begeleiding door Reuring, waar de visie is op eigen<br />
benen staan en de aandacht gericht is op<br />
eigen kracht. Dat werkte ook voor Jaap<br />
want gaandeweg gaat het steeds<br />
beter met hem.<br />
“Eens in de twee weken schuift ik<br />
graag aan tafel om in het kader van<br />
het project OntmoEten samen met<br />
andere lotgenoten te genieten van<br />
een lekkere warme maaltijd.”<br />
OntmoEten eetproject tegen<br />
eenzaamheid<br />
Start en indeling<br />
Het project OntmoEten is in januari 2020 van start gegaan.<br />
Er zijn meer groepen van 8 tot10 deelnemers, die met elkaar<br />
een maaltijd bereiden en nuttigen. Door de kleinschaligheid<br />
van het project leren de mensen elkaar sneller en goed kennen.<br />
De deelnemers geven aan dat er tussen hen een band ontstaat.<br />
Drie groepen<br />
Er zijn drie groepen in het project. Groep A eet samen met<br />
begeleiding en vrijwilligers. Groep B eet samen met vrijwilligers<br />
en coach Ingrid. In groep C opereren de deelnemers zelfstandig<br />
en spreken ze onderling met elkaar af.<br />
Jaap maakt stappen<br />
Jaap is doorgestroomd naar groep B van het project waaraan<br />
coach Ingrid verbonden is. Zij gaat verder met het aanreiken van<br />
handvatten tegen eenzaamheid. De aandacht is gericht op het<br />
versterken van de groepsband waardoor na een half jaar Jaap<br />
kan uitstromen zodat hij elders verder kan groeien. Dat kan door<br />
af te spreken met mensen die hij bij het project heeft ontmoet,<br />
zoals bij een horecagelegenheid in de gemeente. Dat gebeurt nu<br />
al door de vrienden die hij door OntmoEten en ook via Reuring<br />
heeft leren kennen, waardoor eens in de week samen eten al<br />
mogelijk is geworden. Prachtige resultaten die laten zien dat het<br />
best goed gaat met Jaap al blijft het verlies van zijn vrouw voor<br />
hem pijnlijk. De winst is dat Jaap zich niet meer zo eenzaam<br />
voelt. Hij heeft zijn sociaal isolement kunnen verlaten en hij heeft<br />
nieuwe vriendschappen gesloten. Jaap gaat geregeld bij Reuring<br />
een bakje koffiedrinken waar hij ook nieuwe vrienden ontmoet.<br />
Iets om trots op te zijn, Jaap heeft zelf initiatief genomen om<br />
eenzaamheid aan te pakken. Heel knap van hem. Hij is niet<br />
alleen want het project telt al 40 deelnemers.<br />
Jaap is niet het enige succesverhaal. Er zijn er meer.<br />
Mensen die uit een sociaal isolement komen door mensen te<br />
ontmoEten. Ze worden gezien en krijgen ondersteuning op<br />
maat door professionals en vrijwilligers van Reuring en coach<br />
Ingrid. Er zijn ook bezoekers van OntmoEten die het nu nog<br />
niet lukt om door of uit te stromen maar dat kan op een later<br />
moment wellicht wel. Belangrijk is dat zij zich beter gaan voelen<br />
en dat zij meer mensen hebben leren kennen die ze nu in het<br />
dorp tegen komen. Dat zorgt voor die belangrijke verbinding.<br />
Duidelijk voor hen is dat je samen niet alleen staat!<br />
REURING EN HET PROJECT ONTMOETEN<br />
Bij project OntmoEten maken wij gebruik van<br />
‘mijn positieve gezondheid’.<br />
Project OntmoEten is een samenwerking van<br />
Reuring, Welzijn en gemeente Noordwijk.<br />
Bij project OntmoEten is de aandacht<br />
gericht op een duurzame manier tegen<br />
eenzaamheid.<br />
Voor verdere informatie<br />
kunt u bellen: 06 50 61 01 35.<br />
https://samen.noordwijk.nl<br />
Ga voor meer tips naar:<br />
www.leefmeenoordwijk.nl<br />
<strong>33</strong>
Puzzel<br />
nsier.<br />
f. 25. Billen.<br />
Merknaam<br />
stad.<br />
n toonlad-<br />
Noordwijkse<br />
Uitrusting<br />
de vrou-<br />
Ornament<br />
meester.<br />
aat. 65.<br />
anderen,<br />
rnaamr.<br />
80.<br />
t Noordwijk<br />
e. 89.<br />
oordwijk.<br />
ontwerper.<br />
Voetbal is<br />
. Doodloefaamd<br />
d. 111. Giferktuig.<br />
judoterm.<br />
afk. 123.<br />
koop in het<br />
, food en<br />
s Amerika.<br />
instrument<br />
er. 143.<br />
45. Gehoup.<br />
echte<br />
7. Gezicht.<br />
2. Engels<br />
oeveelheid.<br />
wijk. 22.<br />
instraat 38.<br />
0. Waterjufa.<br />
40. Menepaalde<br />
Onderwijs,<br />
lclub uit<br />
van liedtekst<br />
t. 66. Kleur.<br />
rtig. 73.<br />
se Spoorrhaal.<br />
aardigen.<br />
i. 89. Liefkofk.<br />
92. Pad in<br />
S-sportver-<br />
. Oom. 101.<br />
4. Duitse<br />
cht. 108.<br />
18. Ouderad<br />
uit oester.<br />
dministragendom.<br />
l. 138. Virus.<br />
. 143. Uit-<br />
34<br />
In de geschiedenis spelen jaarta len<br />
een belangrijke rol. Vaak geven ze<br />
gebeurtenissen aan die het verdere<br />
verloop van de samenleving beïnvloeden.<br />
Voor Noordwijk zijn dat 17<br />
en 21 augustus 1866. De insta latie<br />
van C.L.C.W. Pické als burgemeester<br />
van Noordwijk en de komst van vier<br />
badkoetsjes uit Scheveningen op het<br />
strand. Welke rol deze gebeurtenissen<br />
speelden in de ontwikkeling van het<br />
vissersdorp tot internationale<br />
congresbadplaats val te lezen en te<br />
zien in dit boek.<br />
PUZZELPRIJS<br />
PUZZELPRIJS<br />
Noordwijk groeide ui tot een badplaats<br />
van a lure aan de Nederlandse<br />
Noordzeekust. In de loop der jaren is<br />
dit kleine dorp geworden tot wat het nu<br />
is en dat is niet vanzelf gegaan. Visie<br />
gecombineerd met grootse ambities én<br />
de samenwerking tussen partijen zoals<br />
ondernemers, bewoners en de plaatselijke<br />
overheid hebben ervoor gezorgd<br />
dat vanaf begin1866 dit mooie dorp<br />
kon opbloeien tot een gewilde plek om<br />
te verblijven. Historische beelden en<br />
vooral de vele hedendaagse opnamen,<br />
gevangen door de lens van diverse<br />
fotografen, vormen een prachtig beeldverslag<br />
van 150 badplaatsontwikkeling.<br />
Als deelnemer aan<br />
de Als puzzel deelnemer maakt u aan<br />
kans de op puzzel het boek maakt u<br />
‘Badplaats kans op Noordwijk’ het boek<br />
‘Badplaats Noordwijk’<br />
Met dit boek in de hand staat de tijd<br />
even stil. Nieuwe ontwikkelingen<br />
zu len ook deze uitgave maken tot een<br />
historisch en kleu rijk beeldverslag dat<br />
in de boekenkast van elke liefhebber<br />
van internationaal badtoerisme én<br />
Noordwijk niet mag ontbreken.<br />
Zo doet u mee<br />
Zo doet u mee<br />
Los het kruiswoordraadsel op en breng<br />
letters uit het raadsel over naar de<br />
gelijkgenummerde vakjes in het kleine<br />
diagram. Daar ontstaat bij juiste invulling<br />
een slagzin. Om mee te dingen naar één<br />
van de prijzen, moet uw oplossing voor<br />
1 september 2018 binnen zijn.<br />
De oplossing kunt u als volgt insturen:<br />
Per mail: info@magazineleef.nl<br />
Per (brief)kaart: <strong>Magazine</strong> <strong>Leef</strong>!,<br />
Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk<br />
Vergeet niet uw naam en<br />
contactgegevens<br />
te vermelden.<br />
Los het kruiswoordraadsel op en breng letters<br />
uit het raadsel over naar de gelijkgenummerde<br />
vakjes in het kleine diagram. Daar ontstaat bij<br />
juiste invulling een slagzin. Om mee te<br />
dingen naar één van de prijzen, moet uw<br />
oplossing voor 1 juli 2022 binnen zijn.<br />
De oplossing kunt u als volgt insturen:<br />
Per mail: redactieleef@burobinnen.nl<br />
Per (brief)kaart: <strong>Magazine</strong> <strong>Leef</strong>!,<br />
De Keuvel 2, 2201 MB Noordwijk<br />
Vergeet niet uw naam en contactgegevens<br />
te vermelden.<br />
Oplossing vorige keer:<br />
WIE DOORZET KOMT VERDER IN HET LEVEN<br />
Winnaars Oplossing puzzel vorige WN keer <strong>Leef</strong>! OP nummer BATTERS 32 EEN Gefeliciteerd!<br />
WURFIE PIKKEN<br />
De Winnaars volgende puzzel personen WSN hebben <strong>Leef</strong>! het 17-2018 boek ‘Badplaats Gefeliciteerd! Noordwijk’<br />
gewonnen: De volgende personen hebben een kopje koffie met een<br />
E.B.M. gebakje van naar Eeden keuze (Noordwijkerhout), voor 2 personen W. gewonnen:<br />
Moerkerk (Noordwijk),<br />
Nicolien Wilma Dijkstra, Wolvers (Sassenheim), Liesbeth Ruigrok, E.C. Zonneveld- Aleid Dekker, v.d.Burg A. de Winter<br />
(Noordwijk) en Leo van en Maris. C. Zwetsloot (Noordwijk)<br />
Winnaars zijn zijn van van harte welkom bij: bij:<br />
Foto Tuincentrum van Kampen, De De Mooij, Keuvel Noordwijkerweg 2, 2201 MB Noordwijk 36, 2231 NL Rijnsburg<br />
VAN VISSERSDORP TOT INTERNATIONALE CONGRESBADPLAATS<br />
Aangeboden door:<br />
Foto Aangeboden van Kampen, door: De Keuvel 2, 2201 MB Noordwijk<br />
Foto van Kampen, De Keuvel 2, 2201 MB Noordwijk<br />
Horizontaal:<br />
1. Klassiek vervoersmiddel. 10. Streken uithalen. 20.<br />
Langspeelplaat. 21. Lichaamsdelen. 23. Strot. 24. Stadion.<br />
25. Strook. 26. Uitwerpsel. 27. Kamertje. 29. Beker. 31.<br />
Voederbak. 32. Geslachtsverkeer. <strong>33</strong>. Oud-Ajacied bij FC<br />
Barcelona. 34. De smoor in hebben. 36. Akelig.<br />
38. Eer. 39. Meester, afk. 40. Laboratorium. 41. Boom.<br />
43. Klip. 45. Etmaal. 47. Milliliter, afk. 48. Frisdrank.<br />
49. Helemaal achteraan. 50. Scheuren. 52. Ellendigst.<br />
53. Spijsverteringskanaal. 54. Wigwam. 56. Franse<br />
schilder. 57. Scheids (Engels). 58. Slijk. 60. Op en …<br />
62.<br />
Europeaan.<br />
63. Laagwater. 65. Eerste Kamer.<br />
67.<br />
Woud.<br />
69. Luchtkasteel. 71. Biseksueel. 72.<br />
Gevangenis.<br />
74. Achting. 75. Koningsstaf. 78. U (Duits).<br />
79.<br />
Kuip.<br />
80. Vooraf. 82. Oud-premier. 84. Flink.<br />
85.<br />
Bezitloos.<br />
86. Meisjesnaam. 88. Ku Klux Klan<br />
89.<br />
Vlaamse tv-zender.<br />
91. Drugs. 93. Spil. 95. … en<br />
Sjimmie.<br />
97. Beker. 99. Voorzetsel. 100. Europeaan.<br />
102. Bloed van mekkerend beest. 105. Brand.<br />
107. Langstapelige wol. 109. Afwasbak. 110. Candybar.<br />
111. Bijenproduct. 112. Arabische munt. 113. Snoepgoed.<br />
114. Jongensnaam. 115. Ondernemingsraad, afk.<br />
117. Klein herseninfarct. 118. Vulkaan. 119. Parasiet.<br />
121. Voorzien van. 122. Mohammed, afk. 123. Tevens.<br />
125. Essentie. 127. Bijeen. 129. Koninklijk (Spaans).<br />
131. Dik. 132. Inval. 134. Nederlandse popzangeres.<br />
136. Hoedanigheid. 137. Oorsprong. 138. Fris.<br />
139. Luchthaven van het Noorden. 141. Niet ervoor.<br />
143. Duitse rivier. 144. Koosnaam moeder. 145. Klassiek<br />
ballet. 146. Muzikant.<br />
Verticaal:<br />
1. Journalisten. 2. Voordat. 3. Top (Lat.) 4. Oud-voetballer.<br />
5. Lidwoord. 6. Stuurs. 7. Fier. 8. Opstootje.<br />
9. Aan (informeel). 11. Oké. 12. Lichaamsdeel.<br />
13. Europese taal. 14. Voornaam zwarte zangeres.<br />
15. Geen nee. 16. Kunst (Engels). 17. Amerikaanse filmster.<br />
18. Heel groot. 19. Plantje. 22. Gevuld. 26. Discussie.<br />
27. Islamitische term. 28. Kerstmis, afk. 30. Hongaars<br />
politicus. <strong>33</strong>. Fuif. 34. Vis. 35. Van notenhout.<br />
37. Vervoersmiddel. 40. Italiaanse munten. 42. Plek.<br />
44. Strekking. 46. Briljant persoon. 48. Pestkop.<br />
51. Religieuze dame. 53. Weldra. 55. Tiet (Vlaams).<br />
58. Mannetjesbij. 59. Russisch geld. 61. Paard. 64. Lomp.<br />
66. Zojuist. 67. Boom. 68. Loot. 70. Urine. 71. Breuk.<br />
73. Belemmering. 76. Compact disc. 77. Boom. 79. Schel.<br />
81. Gezicht. 83. Rommel. 85. Rotzooien. 86. Academic<br />
Journal Guide, afk. 87. Het … er van de wespen!<br />
89. Utrechtse boekhandelaar. 90. Komische film.<br />
92. Keukengereedschap. 94. Zo wit als as. 96. Van Stien.<br />
97. Kleding. 98. Frans auteur van o.a. HhhH. 100.<br />
European Marketing Distribution, afk. 101. Frisdrank.<br />
103. Elkander. 104. Elastische draagband. 105. Vis.<br />
106. Koud. 108. Schoeisel. 111. Oosters badhuis.<br />
116. Wedstrijd van cowboys. 118. Bijkomend.<br />
120. Misdaadfilm. 122. Burgerlijke corpulente vrouw.<br />
124. Lid van een oud volk. 126. Uitwendige melkklier.<br />
128. Beker. 130. Dorsvloer. 131. Heleboel. 1<strong>33</strong>. Plaats op<br />
de Veluwe. 135. … Bijleveld van het CDA. 137. Biljartstok.<br />
138. Kalm dier. 140. Voegwoord. 142. Assistent-econoom,<br />
afk. 143. Oude lengtemaat. 144. Minister President, afk.<br />
55
Puzzel m<br />
met Lf!<br />
PUZZELMAKER: FRANS VAN DUIJN<br />
3 113 16 76 111 31 15 86 85 25 17 118 145 132 77 101 143 52 22 142 51 91 130 74 105 132 95 7 11 70
Profitabilities.eu<br />
WERKWIJZE ALEX KLEIN<br />
De coachingsgesprekken vinden plaats in<br />
het tot studio verbouwde zomerhuisje in<br />
Noordwijk, achter in de tuin. Het is een<br />
rustige, stille en serene plek. Tijdens<br />
het gesprek vertelt de cliënt wat het<br />
probleem is. Alex Klein hoort, ziet en/of<br />
voelt wat er op een dieper niveau aan de<br />
hand is en bepaalt wat hij gaat doen. Dat<br />
kan bijvoorbeeld een spirituele EMDRsessie,<br />
meditatie, herstellen van energie,<br />
een mantra of een hand-oplegging zijn.<br />
De meeste cliënten hebben aan één of<br />
twee sessies (ook wel interventies<br />
genoemd) genoeg om van hun problemen<br />
verlost te zijn of er beter mee om<br />
te kunnen gaan. Alex werkt op de basis<br />
‘no cure no pay’. Oftewel: werkt het niet,<br />
dan hoef je niet te betalen.<br />
Meer informatie:<br />
www.profitabilities.eu<br />
Telefoon Alex Klein: 06 20 875 290<br />
‘I k voelde eindelijk<br />
weer rust ’<br />
36<br />
Alex Klein (1969)<br />
is naast professor Bedrijfskunde<br />
ook energetisch healer; hij doorbreekt<br />
energetische blokkades. In dit artikel vertellen cliënten<br />
over hun bezoek aan Alex en wat dat hen heeft gebracht.<br />
TEKST MARIEKE VOORN BEELD BURO BINNEN
In de december-editie van <strong>Leef</strong>! vertelt Alex Klein over zijn<br />
energetische hoogbegaafdheid en hoe hij andere mensen<br />
daarmee kan helpen. “Het menselijke lichaam bestaat uit<br />
energie. Als die energie ergens blokkeert, door een<br />
gebeurtenis in het verleden bijvoorbeeld, dan ontstaat er<br />
een blokkade. Die blokkade zorgt vervolgens voor pijn op<br />
een bepaalde plek.”<br />
Samen met een cliënt gaat Alex in gesprek. Hij ziet, hoort en<br />
voelt die blokkades, die vervolgens worden aangepakt. Alex<br />
leert cliënten ook hoe ze dat zelf kunnen doen. Daarom is<br />
een sessie vaak al genoeg. “Het lichaam heeft een helend<br />
vermogen. Als je in je vinger snijdt, dan komt daar een<br />
korstje op. Na een paar dagen is het wondje dicht en de<br />
huid geheeld. Als de energetische blokkade is weggenomen,<br />
verdwijnen de ziektes of pijnen vervolgens ook.”<br />
Zijn verhaal levert hem veel reacties op. Positieve, maar ook<br />
negatieve reacties. Wat vindt Alex ervan dat mensen zijn<br />
werkwijze niet vertrouwen? “Ik zie een verband tussen<br />
klachten, dat anderen niet kunnen of willen zien. Lichamelijke<br />
klachten kunnen voortkomen uit psychische, emotionele of<br />
spirituele problemen. Ik wil mensen helpen, om ze zich weer<br />
goed te laten voelen. Het gaat mij om het helen. Dat doe ik<br />
vanuit pure liefde, omdat ik al mijn hele leven voel dat ik die<br />
gaven heb. Mensen mogen het niet vertrouwen, maar ik<br />
ervaar het vaak anders. Daarom is het ook zo fijn dat vier<br />
cliënten hun verhaal willen vertellen.”<br />
Wilma (51)<br />
Had last van erge buikpijnen, waarbij niets<br />
leek te helpen.<br />
“Ik heb een lactose-allergie en al jaren last van buikpijn. Ik<br />
ging door de hele medische molen, maar ze konden niets<br />
vinden. Uiteindelijk kreeg ik de diagnose Prikkelbaar Darm<br />
Syndroom (PDS), en de boodschap ‘leer er maar mee leven’.<br />
Mijn man wees mij op Alex. Ik wist het niet zo goed, maar<br />
dacht uiteindelijk: baat het niet, dan schaadt het niet.”<br />
Vanaf de binnenkomst voelde het meteen goed. Alex vroeg<br />
naar mijn verhaal. Ik mocht mijn handen op mijn buik leggen,<br />
en gaan bedenken wat ik onbewust vast zou kunnen houden.<br />
Door de vragen van Alex kreeg ik een inzicht en sprak die ook<br />
uit. Wat er toen gebeurde was echt bijzonder. Je voelt en<br />
hoort dat alles loskomt. Mijn hele lichaam kwam tot rust. Ik<br />
had onbewust zoveel spanning opgebouwd, door alles wat er<br />
in een leven kan gebeuren. Alex heeft mij ook geleerd hoe ik<br />
zelf mijn pijn kan verlichten. Als ik de spanning voel, dan<br />
neem ik echt even de tijd om te zitten en te ontspannen. Het<br />
is echt bewustwording, daar heeft hij mij echt in geholpen. “<br />
Julia (20)<br />
Had al vanaf haar vroege jeugd depressieve<br />
klachten.<br />
“De ruis in mijn hoofd is weg. Eindelijk. Vanaf mijn elfde jaar<br />
heb ik al depressieve klachten, maar tot nu toe hielp niets.<br />
De eerste sessie bij Alex hebben we eerst een kopje thee<br />
gedronken, en daarna zijn we gaan praten. Ik vond het<br />
meteen fijn, want Alex is direct en begaan. We hebben<br />
het gehad over wat de oorzaak zou kunnen zijn van mijn<br />
gevoelens. Dat was al heel anders dan bij al die andere<br />
behandelaars in de reguliere zorg; daar zijn ze alleen je<br />
klachten aan het bestrijden, maar ze kijken niet naar de<br />
oorzaak.<br />
Ik leerde tijdens de twee sessies om dingen achter me te<br />
laten. Dat de gevoelens die ik ervaarde niet van mij zijn. Ik<br />
heb zo veel kunnen loslaten, ook dingen waarvan ik niet wist<br />
dat ze mij in de weg zaten. Na de eerste sessie was ik heel<br />
erg moe, er gebeurde zoveel. Maar de volgende dag was<br />
het opeens stil in mijn hoofd. Al die jaren was er veel ruis,<br />
maar nu niet meer. Ik merk dat ik me veel fijner voel. Mijn<br />
piekergedachten zijn minder, en het voelt allemaal niet zo<br />
zwaar. Ik ben zo blij dat ik mijzelf eindelijk weer goed voel!”.<br />
Kiki (35)<br />
Voelde haar buikpijn verdwijnen en haar<br />
zelfvertrouwen groeien.<br />
“Mijn vriend heeft meerdere keren op het punt gestaan om<br />
met mij naar de spoedeisende hulp te rijden, zo erg was de<br />
buikpijn. Alsof er ergens een knoop zat. Maar uit medisch<br />
onderzoek kwam elke keer maar niets. Na mijn sessie bij<br />
Alex is de pijn weg. Ik voelde de blokkade eerst kleiner<br />
worden, en daarna uit elkaar vallen. Hij heeft mij geleerd om<br />
het te visualiseren alsof een suikerklontje in een glas thee<br />
oplost. Het klinkt gek, maar die bewustwording en visualisatie<br />
helpen.”<br />
“We hebben het ook gehad over de druk die ik ervoer. Ik heb<br />
een drukke baan en werk als leidinggevende. Toch miste ik<br />
een stukje zelfvertrouwen. Alex heeft mij doen inzien dat ik<br />
mijn plek in mag nemen. Ik merk nu ook al dat ik meer<br />
rechtop sta, en mij veel krachtiger voel. Ik werk nu vanuit<br />
een bepaalde kracht, die heeft mij veel sterker gemaakt.”<br />
Gea (38)<br />
Had elke dag hoofdpijn en buikpijn. Na één<br />
behandeling is ze nu al een half jaar pijnvrij.<br />
“Mijn spanningshoofdpijn is begonnen tegelijk met de<br />
coronacrisis. Ik ben freelancer en in mijn sector vielen<br />
harde klappen. Ik werd wakker met hoofdpijn en die hield<br />
de hele dag aan. Ook mijn buik ging dan opspelen. Het<br />
had behoorlijk wat impact op mijn leven. Ik heb een jong<br />
gezin, maar met de kinderen spelen was soms gewoon niet<br />
mogelijk door de pijn.”<br />
“Ik ben in oktober bij Alex geweest, en ik kan zeggen dat<br />
het heel veel voor mij heeft betekent. In het gesprek met<br />
Alex kwam ik erachter dat mijn lichamelijke klachten een<br />
uitvloeisel waren van de zorgen die ik had ervaren in mijn<br />
jeugd.”<br />
Alex legde zijn handen op mijn hoofd en nek en wat er<br />
toen gebeurde, kan ik alleen maar omschrijven als echt bizar.<br />
Ik voelde dat hij de negatieve energie wegduwde, maar<br />
mijn hoofdpijn vocht ook terug. Ik voelde mij handen en<br />
voetzolen tintelen, ze werden helemaal warm. Het leverde<br />
op dat moment nog meer hoofdpijn op, maar nadat ik thuis<br />
een paar uur had geslapen, was het helemaal weg en is ook<br />
weggebleven. En dat terwijl de hoofdpijn er eigenlijk altijd<br />
was. Ook van buikpijn heb ik geen last meer.”<br />
“De behandeling heeft mij heel veel lucht gegeven. Ik draag<br />
niet meer alles op mijn schouders. Ik kan de wereld aan,<br />
maar voel nu ook dat ik dat niet altijd hoef te doen.”<br />
37
Topaz<br />
Het moet een jaar of vijf geleden geweest zijn toen we voor het eerst<br />
een jarige mevrouw mee uit eten namen. Stiekem hadden we haar<br />
ontvoerd, want toestemming zouden we toen nooit hebben gekregen.<br />
Ze was diabeet, wij waren verantwoordelijk, maar we wisten<br />
natuurlijk wat we deden en ze had een geweldige avond.<br />
Onder andere deze kleine daad van verzet tegen een<br />
van bovenaf opgelegd protocol luidde een<br />
nieuwe fase in.<br />
‘Stiekem hadden<br />
we haar ontvoerd ’<br />
TEKST EN BEELD TOPAZ<br />
Interview<br />
met Marja Kroonvan<br />
den Berg,<br />
verzorgende<br />
Topaz<br />
Munnekeweij<br />
38
MARJA KROON-VAN DEN BERG EN BEWONER HENK ANEMAAT<br />
Nog maar kort daarvoor was de regel: word niet te close met<br />
de bewoners, bewaar professionele afstand. Een bewoner<br />
bezoeken in het ziekenhuis waar die tijdelijk lag, kon al leiden<br />
tot een standje. Maar gelukkig is de zorg aan het veranderen.<br />
Alles is vrijer geworden, creatiever. Dit voorjaar bijvoorbeeld,<br />
tijdens de aspergetijd bleek dat veel bewoners het misten om<br />
zoals vroeger, heel simpel, even naar de aspergeboerderij te<br />
rijden en daar een maaltje aan te schaffen. Logisch, zou je<br />
zeggen, want zo gaat het nu eenmaal in een verzorgingshuis.<br />
Maar langzaam groeit het besef: is het wel zo vanzelfsprekend<br />
dat mensen niet kunnen eten waar ze trek in hebben?<br />
Waarom zou je bewoners niet meer als individu kunnen<br />
benaderen?<br />
Dus hebben we een aspergeavond georganiseerd, een aantal<br />
bewoners is meegegaan naar de boerderij om ze te kopen.<br />
We hebben de keuken bezet en zelf alle asperges gekookt.<br />
Het werd een geweldig feest: een lange tafel met allemaal<br />
vrolijke mensen, verse eitjes erbij en een ijsbuffet toe; er<br />
wordt nu nóg over gepraat.<br />
En echt, luisteren naar wensen betekent niet dat je moet<br />
dealen met absurde verlangens. Niemand vraagt om een<br />
weekend New York; wel om een avondje André Rieu<br />
bijvoorbeeld, en dat proberen we dan te regelen.<br />
Een andere bewoner wilde graag aangesproken worden met<br />
haar voornaam. “Ik word oma genoemd, mama, mevrouw,<br />
maar mijn eigen naam hoor ik nooit meer.” En al houden<br />
we ook rekening met mensen die wel met u willen worden<br />
aangesproken, sinds we vaker tutoyeren lijkt de relatie met de<br />
bewoners veranderd. Het is of we onderling vertrouwelijker<br />
zijn geworden. Voor Henk, die zo’n last had van koude voeten<br />
dat ze hem ‘s nachts kramp in zijn benen bezorgden, nam<br />
ik op een zaterdagmiddag van de Wibra een paar beds okken<br />
mee. Nu slaapt hij veel beter.”<br />
Boek: Wij kunnen toveren!<br />
Dit verhaal van Marja Kroon-van den Berg is samen met<br />
21 andere verhalen gepubliceerd in het boek Wij kunnen<br />
toveren! In 22 interviews met journaliste Corine Koole<br />
vertellen bewoners, familieleden, verzorgenden, artsen,<br />
leidinggevenden en bestuurders over hun ervaringen met<br />
een nieuwe aanpak in verpleeghuizen.<br />
Een boek over hoe zorginstellingen veranderen als de<br />
bewoners het zelf voor het zeggen krijgen. Zorgorganisatie<br />
Topaz en de beweging radicale vernieuwing willen met de<br />
verhalen in dit boek laten zien hoe het ook kan. Want niet<br />
de regels en de organisatie moeten centraal staan, niet het<br />
risicomijdend optreden, maar het leven en welzijn van de<br />
mensen om wie het gaat. ‘Wie is die bewoner en wat wil die’<br />
is het uitgangspunt. Niet: ‘Zo doen wij dit nu eenmaal en zo<br />
hoort het.’<br />
Het boek<br />
Wij kunnen toveren!<br />
is te koop in de<br />
boekhandel en<br />
via bol.com.<br />
39
Ze hebben elkaar leren kennen op de Willem van den Berghstichting.<br />
Marrie afkomstig uit Houten koos voor Noordwijk omdat<br />
zij daar haar opleiding als verpleegkundige kon volgen en op<br />
de locatie aan de Zwarteweg ook woonruimte kon krijgen. Dat<br />
laatste was, naast een baan, ook een belangrijk motief voor Frans<br />
om Alphen aan de Rijn te verruilen voor Noordwijk. Zij zijn hun<br />
werkgever hun werkzame leven trouw gebleven. Marrie ging<br />
in 2020 met pensioen en Frans volgt haar mogelijk dit<br />
najaar. “Maar als ze een beroep op mij doen om langer<br />
te blijven dan zeg ik op voorhand geen neen.”<br />
.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
.<br />
Marrie en Frans Hoogeveen<br />
Hebben hun draai helemaal<br />
gevonden in Noordwijk<br />
40<br />
Hoewel ze beide van buiten Noordwijk komen hebben ze<br />
vele malen vanwege de achternaam Hoogeveen van Frans<br />
moeten uitleggen van welke tak van de veel in Noordwijk<br />
voorkomende Hoogeveens zij zijn. Frans: “Wij hebben<br />
het laten uitzoeken maar er zijn geen familiebanden met<br />
welke Noordwijkse Hoogevenen dan ook.” Marrie: “Als<br />
mensen van buiten hebben wij fors moeten inburgeren. Wij<br />
hebben hier niet op school gezeten dus die contacten met<br />
leeftijdgenoten, hun ouders en anderen hebben wij gemist.<br />
Onze vier kinderen daarentegen, die hier opgegroeid zijn,<br />
hebben die contacten van jongs af aan kunnen opbouwen.<br />
Dat geldt ook voor onze drie kleinkinderen. Door aansluiting<br />
te maken met de kerk hebben wij meer mensen leren kennen.<br />
Het vrijwilligerswerk dat wij hebben opgepakt hielp daar<br />
ook bij. Evenals de contacten die wij via onze kinderen op<br />
school hebben opgedaan. Het zijn allemaal draadjes die<br />
weer naar andere draadjes hebben geleid waardoor je steeds<br />
meer mensen gaat kennen.” Frans: “Ik durf de uitspraak wel<br />
aan dat op dit moment meer Noordwijkers mij kennen dan<br />
ik Noordwijkers ken. Dat zal ook te maken hebben met het<br />
feit dat ik toneel heb gespeeld bij het Louis Bouwmeester<br />
gezelschap, dat ik in musicals heb meegedaan en ik ook met<br />
mijn gitaar op menig podium heb gestaan.” Marrie: “Ook<br />
een goede verstandhouding in de wijk hebben wij altijd een<br />
belangrijke zaak gevonden. Wij lopen de deuren van de buren<br />
niet plat maar wij weten wat wij aan elkaar hebben.”<br />
Groene vingers<br />
Zowel Marrie als Frans besteden een deel van hun vrijwilligerswerk<br />
aan de tuin bij de Oude Jeroenswerk. In de loop der jaren<br />
is dat zo gegroeid dat Frans het aanspreekpunt is voor zowel<br />
de gemeente als de kerk die beide eigenaar zijn van delen van<br />
de tuin. Frans: “Er is met beide goed contact. Wij kunnen op<br />
hen terugvallen als wij iets nodig hebben en zij op ons.
Interview<br />
’s Heerenloo, vrijwilligerswerk<br />
en hun gezin zorgen<br />
voor gefundeerde basis<br />
Zo haalt de gemeente het tuinafval op en zorgt ervoor dat<br />
de Lindebomen worden gesnoeid. En toen prins Pieter<br />
Christiaan trouwde in de Oude Jeroen hebben wij in overleg<br />
met de burgemeester ervoor gezorgd dat alles er mooi bij lag.”<br />
Marrie: “Tuinieren zit bij ons in het bloed. Initiatiefnemer<br />
Dieleman, die met afvalmaterialen de tuin heeft ingericht,<br />
was bioloog die ons veel heeft geleerd. Over de verschillende<br />
planten, waaronder inheemse en zeldzame die er staan en die<br />
wij koesteren. Via zaadbanken komen wij aan nieuwe toevoer,<br />
want dat soort planten vind je niet in tuincentra. Het is onze<br />
intentie om te behouden wat er staat en om de natuurlijke<br />
uitstraling vast te houden. Wij zeggen wel eens tegen elkaar<br />
dat het eigenlijk een levend herbarium is.”<br />
Frans: “Nu in de wintermaanden is er weinig onderhoud<br />
nodig. Maar in het voorjaar wordt dat anders. Als je er niet<br />
goed bovenop zit dan loopt het snel uit de hand. Neem de<br />
klaprozen die veel bekijks krijgen. Die grond moet bemest<br />
worden anders gaan ze als populatie achteruit. De activiteiten<br />
in de tuin zorgen ook voor nieuwe sociale contacten. Mensen<br />
komen langs en maken een praatje als wij - altijd op de<br />
woensdagochtend in het voorjaar, zomer en najaar- bezig<br />
zijn. Wij geven dan graag uitleg wat er allemaal staat.”<br />
Inzet voor Roemenië<br />
Marrie en Frans zetten zich via de Diakonie in Leiden ook in<br />
voor een kindertehuis in Roemenië. Via voorheen gerichte<br />
acties zoals een kerstmarkt in de Buurtkerk en de verkoop van<br />
pannenkoeken en soep op de markten op Veldzicht - door<br />
corona was fysieke aanwezigheid niet mogelijk - zamelen<br />
ze geld in dat overgedragen wordt aan de Bakkerij in Leiden.<br />
Die zorgt er weer voor dat al het geld op de juiste plek en de<br />
juiste personen beland en goed besteed wordt aan onder<br />
meer de salarissen van de begeleiders in het kindertehuis.<br />
In de loop der jaren zijn zowel Marrie als Frans op de nodige<br />
(vrijwilligers)fronten actief geworden waardoor je kunt<br />
vaststellen dat de inburgering goed geslaagd is.<br />
41
Marente<br />
Vier jaar geleden stonden ze al in dit magazine. Het echtpaar<br />
Greet en Henny Heemskerk. Toen vertelden zij dat zij van<br />
jongs af aan met lichamelijke beperkingen te maken hebben.<br />
Hoe is het ze sindsdien vergaan, nu Greet dit jaar 85 wordt en<br />
Henny op 8 februari 81 is geworden. Duidelijk wordt wel dat<br />
het klimmen der jaren Henny veel sterker in zijn greep heeft<br />
gekregen dan Greet. Niettemin is er bij hen geen enkele<br />
aandrang om hun zelfstandige woning in Noordwijk<br />
Binnen in te ruilen voor een permanente behuizing<br />
in Jeroen of Groot Hoogwaak.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Greet (84) en Henny Heemskerk (81)<br />
Ondanks de lichamelijke gebreken<br />
nog steeds gelukkig in hun eigen woning<br />
42
Met ingang van november vorig jaar heeft Henny van het<br />
36 jaar getrouwde echtpaar extra zorg nodig. Greet: “Ik kon<br />
hem voor die tijd nog voldoende helpen met wat hij nodig<br />
had. Maar die zorg hebben de medewerkers van Marente<br />
voor een deel overgenomen. Ze komen hem ’s morgens uit<br />
bed helpen. Rond half zeven zijn ze terug om hem te helpen<br />
met alles wat dan nodig is en rond half negen komen ze hem<br />
in bed leggen.” Henny, die, zoals zijn vrouw bij binnenkomst<br />
in de hal aangeeft, lichte vormen van dementie heeft, laat<br />
zich over de dagindeling met Marente nadrukkelijk horen.<br />
“Ik zou het fijn vinden dat de medewerksters ’s morgens op<br />
een vast tijdstip komen om mij uit bed te halen. Dat is soms<br />
om 8 uur maar soms ook pas rond half 10.” Greet zegt dat<br />
dit fijn voor haar man zou zijn maar alle begrip te hebben<br />
waarom dat lastig is. “Er kunnen allerlei omstandigheden zijn<br />
waarom ze later langskomen. Zij hebben andere cliënten en<br />
zo’n bezoek kan uitlopen. Zowel Henny als ik zijn uitermate<br />
tevreden met de inzet van de medewerkers van Marente.”<br />
Levenslange beperkingen<br />
Henny heeft bij de geboorte een gebrek gehad aan zuurstof,<br />
waardoor onder meer de functie van zijn rechterarm tot<br />
op heden beperkt is. Dat heeft gezorgd voor een speciale<br />
schoolopleiding en aangepaste werkomgevingen. Henny<br />
heeft in Leiden ‘Buitengewoon Lager Onderwijs’ genoten en<br />
is zo’n 35 jaar, zoals hijzelf zegt, met plezier aan het werk<br />
geweest in de Meelfabriek in Leiden. Hij vulde daar de<br />
verschillende soorten meel in zakken af. “Ik heb daar vrienden<br />
gemaakt en dat vond ik fijn. Mooi was het om aan het<br />
eind van de dag van de aanwezige Proefbakkerij voor een<br />
dubbeltje een brood te kopen en die mee te nemen naar<br />
huis.” Greet mist vanaf haar geboorte een been maar dat<br />
belet haar niet om van het leven te genieten. “Ik heb 30 jaar<br />
met plezier gewerkt in de linnenkamer van Sancta Maria<br />
waardoor ik alle paviljoens van binnen heb gezien. Ik was 60<br />
toen de organisatie werd opgedoekt en ik gebruik kon maken<br />
van een gunstige afvloeiingsregeling.”<br />
Mooie aanvulling op elkaars dagagenda<br />
Henny gaat drie dagdelen in de week naar Jeroen in het<br />
kader van de dagbesteding. Zoals hijzelf aangeeft verschaft<br />
dat een goed gevoel. “Er zijn daar veel vrijwilligers die veel<br />
voor mij en anderen doen.” Voor Greet biedt dat de mogelijkheid<br />
om andere dingen te doen. “Want ik laat hem nu geen<br />
uren alleen meer in onze woning. Ik ga sjoelen, ben lid van<br />
een handwerkclub en een eetclub.” Henny vult aan dat ze<br />
ook gaat bingoën. Greet: “Er is in Noordwijk zoveel te doen<br />
voor mensen op onze leeftijd. Je moet alleen de moeite doen<br />
om te ontdekken wat er allemaal mogelijk is. Je hoeft als je je<br />
best doet niet eenzaam te zijn.” Op de vraag of corona hen<br />
parten heeft gespeeld is Greet duidelijk. “Het was saai dat je<br />
niet bij elkaar kon komen om het woord afschuwelijk niet te<br />
noemen. Gelukkig kon Henny na een korte onderbreking al<br />
weer snel naar Jeroen. Als wij hier bij elkaar zijn dan kijkt<br />
Henny graag naar voetbal en nu naar de Winterspelen. Mijn<br />
familieleden en ikzelf zijn Feyenoordfans. Toen bleek dat<br />
Henny een Ajax aanhanger is was dat in het begin wel een<br />
dingetje. Overigens kijk ik nauwelijks meer als Feyenoord op<br />
de televisie is. Ik ben niet meer zo’n felle.<br />
Marente<br />
Mooie Noordwijkse namen<br />
Henny is een nakomeling van Jan de Juut. Zijn<br />
grootvader dankte zijn bijnaam aan het feit dat<br />
hij strandjutter was. De vader en al zijn broers van<br />
Greet droegen klompen reden waarom zij als dochter<br />
bekend was als dochter van Jan de Klompen.<br />
Als mijn man sport kijkt dat hou ik mij bezig met het inkleuren<br />
van speciale tekenfiguren, het maken van kruiswoordpuzzels<br />
en borduren. Voor het laatste is het fijne werk gelet op mijn<br />
ogen niet meer weggelegd maar wat grovere borduursels<br />
doe ik nog steeds graag.” Zij hebben het ondanks de<br />
aflatende gezondheid van Henny fijn samen en hopen nog<br />
jaren in hun appartement, dat tijdens het interview uitzicht<br />
geeft op de wekelijkse markt, door te brengen. Henny mist<br />
zijn scootmobiel waarmee hij ook de wedstrijden van vv<br />
Noordwijk en SJC bezocht nog elke dag. “Ik zou hem graag<br />
weer terug hebben om rond te rijden in Noordwijk, Katwijk en<br />
Rijnsburg en natuurlijk om de voetbalwedstrijden te bezoeken.”<br />
Greet kijkt hem daarbij liefdevol aan en uit haar ogen<br />
lees je dat dit helaas voor haar man niet meer is weggelegd.<br />
‘Voor een Juut koop je geen Klompen’<br />
Henny (77) en Greet (81) Heemskerk vormen<br />
een prachtig echtpaar. Zoon van ‘Jan de Juut’ en<br />
dochter van ‘Jan de Klompen’ zijn al tientallen jaren<br />
samen en zouden niet anders willen. Ze leiden een<br />
rijk leven, ondanks de lichamelijke beperkingen die<br />
ze van jongs af aan hebben. In een gesprek over<br />
het leven van Henny komt de ene na de andere<br />
anekdote voorbij. Henny neemt het woord en<br />
Greet vult de details aan.<br />
TEKST ALEX PASSCHIER BEELD BURO BINNEN<br />
Stiekem naar ‘het Achtje’ in Leiden<br />
Henny: “Ik ben geboren in Noordwijkerhout, maar mijn<br />
ouders verhuisden naar Noordwijk toen ik 2 maanden was.<br />
In mijn jongere jaren ging ik naar de BLO”. Greet legt uit:<br />
“Henny ging naar het Buitengewoon Lager Onderwijs, omdat<br />
hij vanaf zijn geboorte lichamelijke problemen had.” Deze<br />
beperking heeft Henny niet van een levendige jeugd weerhouden.<br />
“Ik heb gevoetbald bij SJC en heb gekeept in het<br />
schoolvoetbalteam. Tijdens mijn tienerjaren werkte ik in<br />
bioscoop Royal in de Voorstraat en was ik veel in Leiden te<br />
vinden. Dat was een leuke tijd. Dan gingen we stiekem naar<br />
café ‘het Achtje’ op de Beestenmarkt. En als ik achteraf mijn<br />
mond voorbij praatte bij mijn schoonouders, kreeg mijn<br />
vriendinnetje straf”, grinnikt Henny.<br />
Lourdes brengt Henny en Greet bij elkaar<br />
De jaren daarna stonden voor een groot deel in het teken<br />
van Lourdes. Greet legt uit: “De moeder van Henny stond in<br />
Noordwijk bekend als Vrouwtje Lourdes. Ze ging het hele<br />
dorp rond en haalde op a lerlei manieren geld op. Dat<br />
gebruikte ze om met zieke mensen naar Lourdes te gaan.<br />
Elk jaar weer, met de bedevaart-trein. En Henny ging elke<br />
keer mee, 26 keer is hij er geweest. Zo hebben we elkaar<br />
ontmoet. Ik heb een kunstbeen, weet je. Via-via werd ik<br />
gevraagd om te gaan naar Lourdes, samen met mijn zus.”<br />
Henny was op slag verliefd. Dat Greet grijze haren had en<br />
een kunstbeen, deerde hem niet: “Grijs is ook een kleur en<br />
dat been kom ik niet aan”, was zijn motto. “Eerst moest ze<br />
niets van me hebben, maar ik bleef volhouden.” Greet: “Hij<br />
kreeg wel wat hulp zijn moeder hoor, want zij was een echte<br />
koppelaarster. Eerst werd ik er gek van, maar liet me toch<br />
het hof maken. Op een gegeven moment kwam hij wegens<br />
omstandigheden een week logeren bij mij op het Salviahof.<br />
En hij is nooit meer weggegaan! Binnen 4 maanden waren<br />
we verloofd en een half jaar later getrouwd.”<br />
“Ik zorg zoveel mogelijk zelf voor hem”<br />
Henny is ontzettend bij dat hij met haar getrouwd is:<br />
“Ze is lief, a les mag en ze helpt me overal bij. Als ik alleen<br />
was gebleven zou ik nu naar de sodemieter zijn geweest.”<br />
Na zijn pensioen is Henny lichamelijk sterk achteruit gegaan.<br />
En sinds een paar jaar kan hij niet meer zonder rolstoel.<br />
Greet helpt waar zij kan. “Het liefste zou ik a les zelf doen,<br />
maar dat lukt helaas niet. Gelukkig komt dagelijks de thuiszorg<br />
van Marente. Die dames zijn geweldig, we zijn 100%<br />
tevreden. We kunnen goed afspraken met ze maken en ze<br />
hebben echt aandacht voor ons.”<br />
THUISZORG VAN MARENTE<br />
Elke dag, ’s ochtends en ’s avonds, komt de<br />
thuiszorg bij Henny thuis om hem te helpen<br />
met opstaan en naar bed gaan. Ook ondersteunen<br />
ze Greet in de zorg voor haar man.<br />
Op die manier kunnen zij zelfstandig in hun<br />
fijne appartement blijven wonen. Heeft u ook<br />
thuiszorg nodig? Neem contact op met een<br />
van de kleinschalige wijkteams van Marente in<br />
Noordwijk via 071 409 <strong>33</strong> <strong>33</strong>.<br />
DAGOPVANG IN JEROEN<br />
Henny brengt twee dagen door op de dagopvang<br />
in Jeroen. Dat is een gezellige<br />
ontmoetingsruimte, waar hij kan meedoen<br />
aan diverse activiteiten die hem aanspreken.<br />
Geheugentraining, gym, activiteiten rond<br />
seizoengerichte thema’s en gezellig samen<br />
eten. Of een kopje koffie drinken en een<br />
praatje met anderen maken.<br />
Wilt u meer informatie over de dagopvang?<br />
Neem contact op met de teamleider Welzijn<br />
van Jeroen via 071 36 517 00.<br />
Ook gaat Henny twee dagen in de week naar de dagopvang<br />
in Jeroen. Hij wordt gehaald met een busje. “De chauffeur is<br />
een hele vriendelijke man, echt een top vent. Eerst moest ik<br />
wel wennen in Jeroen, maar nu ga ik er altijd met veel plezier<br />
naartoe. Ook daar zijn het a lemaal lieve dames en ze doen<br />
zoveel.” Voor Greet is het ook fijn: “Op die dagen heb ik tijd<br />
om dingen voor mezelf te doen.”<br />
Een actief en zinvol leven<br />
Het is niet niks. De een in een rolstoel, de ander met een<br />
kunstbeen. En dan hebben we nog niet eens over de diverse<br />
andere kwaaltjes. Toch leiden Henny en Greet een actief en<br />
zinvol leven. Henny rijdt er dagelijks op uit met zijn scootmobiel,<br />
naar voetbalwedstrijden en vrienden in de hele regio.<br />
En Greet heeft ook haar hobby’s. Daarnaast gaan ze geregeld<br />
samen op vakantie, vroeger via de Zonnebloem naar het buitenland<br />
en tegenwoordig via het Vakantiebureau in Nederland.<br />
Ze pakken het leven met beide handen aan.<br />
32 <strong>33</strong><br />
Terugblik 2018<br />
43
V.v. van Nispen viert dit jaar haar 90-jarig bestaan.<br />
De oprichting is te danken aan kapelaan Paap, die<br />
als 24-jarige in De Zilk aan de slag ging en in de twee<br />
jaar die hij er verbleef heel veel tot stand heeft gebracht.<br />
Dat feit en heel veel andere wetenswaardigheden zijn<br />
terug te vinden in het jubileum magazine dat werd<br />
samengesteld door oud-voorzitter en voorzitter van<br />
de jubileumcommissie Tino de Groot (tekst), Theo<br />
van Gijlswijk (beeldmateriaal) en Loek van Haaster<br />
(vormgeving en beeldbewerking). Wij spraken<br />
Tino in de bestuurskamer van het mooie<br />
nieuwe sportcomplex aan de Sportlaan.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN EN PR<br />
Tino de Groot:<br />
24 jaar voorzitter<br />
en nu voorzitter van de<br />
jubileumcommissie<br />
44
Interview<br />
Tino de Groot is maar liefst 24 jaar voorzitter geweest van<br />
de vv Van Nispen en heeft de verhuizing naar de huidige<br />
locatie van nabij meegemaakt. “De plannen gaan terug<br />
tot 2002. Op de plek waar wij zaten was nieuwbouw van<br />
woningen nodig. Door iets op te schuiven en de drie<br />
velden niet meer achter elkaar te leggen konden wij ons<br />
nieuwe complex op een goede manier inrichten. Met twee<br />
volwaardige wedstrijdvelden en een driekwart veld waar<br />
de jeugdelftallen hun wedstrijden spelen en trainen.” De<br />
bekroning volgde in 2015 met het openen van de nieuwe<br />
kantine en dito kleedkamers. Zonder slag of stoot is het niet<br />
gegaan. “De gemeente Noordwijkerhout en wij als bestuur<br />
waren het niet eens over de omvang van het complex maar<br />
voormalig wethouder Hans Knapp zorgde ervoor dat het<br />
balletje onze kant op viel. In 2011 konden wij aan de slag en<br />
in twee en een half jaar was het klaar. Op onze oude locatie<br />
staan straks in totaal 126 woningen. Aan de andere kant ligt<br />
grond waarvan ik hoop dat daar op termijn nog eens 400<br />
woningen komen. Want die aanwas heeft De Zilk nodig om<br />
het voorzieningenniveau op peil te houden. En wij hebben<br />
de gezinnen nodig voor de instroom van vooral jeugdleden.<br />
Wij hebben nu zo’n 250 leden. Toen ik aantrad als voorzitter<br />
waren dat er 100 meer. Dat wij nu slechts negen jeugdelftallen<br />
hebben is tekenend voor het feit dat De Zilk moet blijven<br />
groeien om ook Van Nispen een gezonde toekomst te bieden.”<br />
De eerste tientallen jaren<br />
Van Nispen was niet de eerste voetbalvereniging in<br />
De Zilk. Die eer valt te beurt aan ZVV, de Zilker Voetbal<br />
Vereniging, die vermoedelijk rond 1920 werd opgericht en<br />
waarvan de leden op een weiland speelden tegenover het<br />
pand Zilkerduinweg 348. Enkele jaren later werd de club<br />
opgeheven, vermoedelijk omdat het speelveld een andere<br />
bestemming kreeg. Zo’n 10 jaar moesten de inwoners het<br />
doen zonder lokale voetbalvereniging. Dat veranderde toen<br />
kapelaan Paap het voor elkaar kreeg een stuk weiland te<br />
huren en met 400 gulden geleend geld van zijn vader twee<br />
kleedkamers kon laten bouwen. Tijdens de Duitse bezetting<br />
werd het voetbalveld vol met palen gezet om te voorkomen<br />
dat het gebruikt zou worden als landingsbaan. In de jaren<br />
erop was het ongeschikt om op te voetballen waardoor<br />
er uitgeweken moest worden naar de Ruigenhoek en de<br />
Beeklaan. Later kon worden teruggekeerd op de plek waar nu<br />
nieuwbouwwoningen staan.<br />
mooie streek duels opleveren. Maar zoals ik al dagdroomde<br />
in het magazine kan het ook maar zo zijn dat tijdens de<br />
viering van het honderdjarig bestaan Van Nispen in de 1e<br />
klasse speelt en de vereniging mede door nieuwe woonwijken<br />
floreert met veel senioren en jeugdteams.”<br />
Een jubileumjaar met uiteenlopende festiviteiten<br />
De Groot benadrukt in het gesprek het grote belang dat<br />
Van Nispen hecht aan de sociale component. “Dat was de<br />
reden voor het besluit, toen wij nog op zondag speelden,<br />
om op de ene zondag alle teams thuis te laten spelen en de<br />
daaropvolgende allemaal uit. Dat redden wij nu niet meer.<br />
Op de thuiszaterdag is, nu de coronamaatregelen versoepeld<br />
zijn, de kantine open van vroeg tot laat. Ook op donderdag<br />
is die geopend wanneer er volop getraind wordt.” De sociale<br />
component zie je ook terug in de viering van het jubileum.<br />
Op 11 maart staat een KruisKeezen toernooi gepland. Op<br />
10 april vindt er een vrijwilligersmiddag plaats. Het jaarlijkse<br />
Kees Bartels toernooi wordt op 26 mei afgewikkeld. Op<br />
11 juni is er een speeldag voor de jeugd. Op 3 juli zijn jong en<br />
oud welkom op een festival met live muziek en foodtrucks.<br />
In augustus volgt het Zilveren Tulptoernooi met wedstrijden<br />
op drie verschillende speeldata. De sponsoravond staat voor<br />
16 september op de agenda. Alle Zilkers zijn op 22 oktober<br />
welkom om het jubileum te vieren. De ochtend erna zijn<br />
de leden opnieuw welkom voor het Frühshoppen à la Van<br />
Nispen. Kortom Van Nispen bruist van de activiteiten en ziet<br />
mede door de mogelijke nieuwbouwplannen van het dorp uit<br />
naar een gezonde toekomst.<br />
Voetbalvereniging<br />
Van Nispen<br />
90 jaar<br />
De successen<br />
Eind jaren 50 en begin jaren 60 waren de topjaren omdat Van<br />
Nispen 1 vijf maal achtereen kampioen werd. Tussen 2017 en<br />
2019 werd dat dunnetjes over gedaan toen het eerste elftal,<br />
het voormalige tweede elftal van vv Noordwijk, in drie jaar<br />
tijd twee keer kampioen werd en daarmee promoveerde naar<br />
de huidige 2e klasse zaterdag. De Groot: “Het is logisch dat<br />
de huidige eerste elftalspelers op termijn qua leeftijd gaan<br />
afhaken en daarom is het goed dat jong lokaal talent de kans<br />
krijgt om mee te gaan draaien in het eerste.” In 2020 besloot<br />
het toenmalige bestuur om het zondagvoetbal los te laten<br />
en met alle teams naar de zaterdag te verhuizen. De Groot:<br />
“Ik heb die beslissing kort na mijn aftreden als voorzitter<br />
betreurd. Voordeeltje is wel, dat mocht het gebeuren dat SJC<br />
en VVSB een stapje terug doen, wat ik voor hen niet hoop,<br />
wij elkaar in de competitie gaan tegenkomen. Dat zou weer<br />
45
Reuring<br />
In het Sportakkoord 2020 is opgenomen dat bewegen in water voor<br />
mensen met beginnende dementie en niet aangeboren hersenletsel<br />
een goede zaak is. Het wordt mogelijk gemaakt door een<br />
samenwerking van Reuring (`s Heeren Loo) en zwembad<br />
BinnenZee met ondersteuning van Marente.<br />
TEKST REURING<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Yvonne Nope is een professional van Reuring bij zij biedt de<br />
bezoekers ondersteuning en begeiding van het project Reuring in<br />
het Zwembad BinnenZee voor mensen met beginnende dementie<br />
en niet aangeboren hersenletsel. Ellen van Duin is de instructrice<br />
vanuit Zwembad binnenZee zij begeleid de bezoekers in het water.<br />
Joke<br />
van Ommen:<br />
'Je staat er<br />
niet alleen<br />
voor'<br />
Reuring in zwembad BinnenZee<br />
46<br />
Doelen van de aanpak<br />
Het doel van de aanpak is veelzijdig. Het gaat om het zo lang<br />
mogelijk behouden van ieders vaardigheden, het bevorderen<br />
van de zelfstandigheid en het versterken van de spieren,<br />
kortom fit blijven. Aandacht is er ook voor het aangesloten<br />
blijven bij de samenleving, een veilige omgeving en gezonde<br />
voeding. Daarmee worden mogelijke mantelzorgers ontlast.<br />
In het programma is professionele begeleiding aanwezig<br />
zowel vanuit het zwembad BinnenZee als vanuit Reuring.<br />
Joke van Ommen is één van de deelenemers<br />
Joke neemt deel aan de activiteiten van Reuring in het<br />
zwembad. Zij heeft op 63 jarige leeftijd een hersenstaminfarct<br />
gekregen. Een situatie die haar leven van het ene op het<br />
andere moment ingrijpend veranderde. “Ik was actief,<br />
kookte voor groepen mensen en werkte nog. Maar alles<br />
veranderde die dag. Ik moest na het infarct revalideren en<br />
leren accepteren dat mijn leven ingrijpend is veranderd.<br />
Ik ben nu 65 jaar en heb last van overprikkeling waardoor<br />
ik niet in grote groepen kan functioneren. Ook heb ik<br />
evenwichtsstoornissen. Toen ik in de Noordwijker’ las over<br />
Reuring en hun activiteiten in het zwembad Binnen Zee voor<br />
mensen met niet aangeboren hersenletsel of beginnende<br />
dementie heb ik mij aangemeld.<br />
Heel veel baat bij dit mooie initiatief<br />
Sindsdien ben ik een vaste bezoeker. Het is een fantastisch<br />
project en het betekent veel voor mij, maar ook voor andere<br />
bezoekers. Als ik kom is er eerst tijd voor een bakje koffie en<br />
een praatje en daarna gaan we ons omkleden. De medewerker<br />
van Reuring biedt altijd aan of ze iets extra’s kan betekenen<br />
voor ons. Dat voelt fijn en veilig. In het water krijgen we les<br />
van een instructeur. Wij doen oefeningen die ik in het water<br />
wel kan doen maar op het droge niet omdat ik dan zou vallen.<br />
Ik merk dat het heel goed is voor mijn spieren en voor mijn<br />
evenwicht. We zijn bezig in een kleine groep van plus minus<br />
10 personen.<br />
Ook goed voor de sociale contacten<br />
Na afloop en de inspanning is het heel fijn om met elkaar<br />
een soepje te eten en weer te ontspannen. We praten wat met<br />
elkaar. Het geeft mij het gevoel van samen zijn. Ik ervaar dat ik<br />
er niet alleen voor sta! Na afloopt voel ik dat ik weer veilig naar<br />
huis kan. Het programma is nu nog om de week maar ik zou<br />
het heel fijn vinden als ik elke week kan aanhaken. En daar<br />
ben ik niet de enige in.” Het mag duidelijk zijn dat Reuring in<br />
het zwembad BinnenZee voor mensen met niet aangeboren<br />
hersenletsel en beginnende dementie een heel fijne veilige,<br />
sociale plek is om aan hun fitheid te werken. Om elkaar te<br />
ontmoeten en om sociale contacten te leggen.<br />
Reuring in het zwembad Binnen Zee is mogelijk gemaakt<br />
door een bijdrage ng vanuit het Sportakkoord. Het staat ook<br />
open voor jongeren, kortom elke leeftijd is welkom. Wil je<br />
meer weten over Reuring in het zwembad BinnenZee of je<br />
aanmelden? Bel: 0650610135.
Alleen de Tweede Wereldoorlog en de coronapandemie<br />
kregen het in de afgelopen honderd jaar voor elkaar:<br />
Feestcommissie De Zilk niks laten organiseren. Het<br />
eeuwfeest kon in 2021 niet helemaal gevierd worden<br />
en dus gaan de festiviteiten in 2022 gewoon<br />
nog even door. “Zilkers hebben zin om elkaar<br />
weer te ontmoeten.”<br />
100 jaar<br />
Feestcommissie<br />
De Zilk<br />
TEKST GUUS DE JONG<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Een uw<br />
vol fst en<br />
saamhorigheid<br />
MARCO VAN DER STAR<br />
“De Zilk is een dorpskern, maar in de praktijk meer een wijk.<br />
Het zijn dezelfde mensen die elkaar kennen en met elkaar het<br />
entertainment beleven”, vertelt Marco van der Star, sinds<br />
1 januari de voorzitter van de Feestcommissie. “En het<br />
vrijwilligerswerk wordt hier zeker gewaardeerd. Het blijft<br />
bijzonder hoeveel verenigingen er zijn op een bevolking van<br />
zo’n tweeduizend inwoners.”<br />
De Feestcommissie is de oudste club van allemaal. In 1921,<br />
een jaar na de feestelijke opening van de Heilige Hart van<br />
Jezuskerk, bleek dat er behoefte was aan meer activiteiten in<br />
het dorp. Waren de oprichters nog chique mannen met hoge<br />
hoeden, tegenwoordig willen de negen leden de drempel om<br />
mee te doen vooral zo laag mogelijk houden. Voor alle<br />
leeftijden.<br />
Van der Star: “We hebben een carnavalsvereniging en die is<br />
heel sterk. Dat is compleet, daar kan je niks anders van<br />
maken. Maar voor alle overige activiteiten is het mooi dat wij<br />
wat extra’s kunnen doen. Denk aan Koningsdag,<br />
Bevrijdingsdag, het kerstzingen of een ijsbaan als het heeft<br />
gevroren.”<br />
Als vanouds<br />
Vorig jaar lukte het om een deel van het jubileumprogramma<br />
te organiseren. Zo waren er al een seniorenlunch, een<br />
jazzconcert en een speelkamp waar tweehonderd kinderen<br />
aan deelnamen. Dit jaar volgen een reünie annex receptie<br />
voor genodigden en een tentoonstelling over het verleden<br />
van de Feestcommissie.<br />
Het hoogtepunt moet echter de grootste feestavond worden<br />
op zaterdag 14 mei. Met optredens van Mike’s piano en DJ<br />
Denzo kunnen van 20.00 tot 01.00 uur in De Duinpan de<br />
voetjes van de vloer. Kaartjes zijn verkrijgbaar voor €10 via<br />
feestcommissiedezilk.nl.<br />
Inmiddels is duidelijk dat de mozaïekwedstrijd dit jaar terug<br />
zal keren in het Paasweekend. Op Tweede Paasdag, maandag<br />
18 april, valt dit samen met Heel De Zilk Bakt. En eind augustus<br />
is er de traditionele feestweek na twee jaar afwezigheid.<br />
Hoe de commissie er over honderd jaar bij staat durft de<br />
kersverse voorzitter niet te zeggen. Wel zal het blijven bestaan,<br />
want vorig najaar bleek alles al snel weer als vanouds. “Zet bij<br />
wijze van spreken een pannetje soep en een muziekje buiten<br />
en de mensen komen van heinde en verre kijken wat er aan<br />
de hand is!”<br />
De vlag kan uit!<br />
Met onder andere de kleuren van de provincie Zuid-Holland<br />
en een leeuw van de oude gemeente Noordwijkerhout heeft<br />
De Zilk nu een eigen vlag. Hij is te bestellen via een formulier<br />
op de website. Marco van der Star: “We willen ons niet afzonderen<br />
van de gemeente Noordwijk maar juist laten zien dat<br />
we trots zijn op onze identiteit!”<br />
47
Stek<br />
Onderhoud of<br />
renovatie? Bij Stek<br />
telt de natuur<br />
ook mee<br />
NESTELMOGELIJKHEDEN ONDERZOEKEN<br />
BIJ DE BOUW VAN DE REDERIJKER<br />
Ook vlrmuizen vlrmuizen en vogels<br />
komen duurzaam onder dak<br />
ZO ZIET EEN GIERZWALUWSTEEN ERUIT<br />
De aanwezigheid van<br />
ongenode gasten in of rond het<br />
huis valt vaak niet eens op. “Soms blijkt<br />
dat een kolonie van meer dat 50 vleermuizen<br />
tussen de muren van een woning woont. Zonder dat<br />
de bewoners er iets van hebben gemerkt.” Aan het woord<br />
is Pieter Belo van het ecologisch adviesbureau Habitus.<br />
Samen met organisaties als de Vereniging voor Natuur- en<br />
Vogelbescherming Noordwijk zorgt hij ervoor dat bij renovatie of<br />
onderhoud aan de huurwoningen van Woonstichting Stek goed<br />
met natuurbescherming wordt omgegaan.<br />
48<br />
TEKST EN BEELD WOONSTICHTING STEK<br />
Als jongen zat Belo al met zijn schepnetje in de slootjes te<br />
zoeken naar wat daar allemaal aan leven krioelde. Zijn<br />
belangstelling voor de natuur is nu zijn werk geworden.<br />
Woningen en natuurbescherming? Ja, dat gaat heel goed<br />
samen.<br />
Actie ondernemen<br />
Als er iets aan een huis moet gebeuren, bijvoorbeeld bij het<br />
onderhouden of verduurzamen van een woning, dan komt<br />
de Wet Natuurbescherming om de hoek kijken. Dat is het<br />
moment dat Habitus in actie komt. “We maken altijd eerst<br />
een inventarisatie van welke beschermde dieren aanwezig<br />
zijn. Dat zijn er vaak meer dan je denkt. Tref je beschermde<br />
soorten aan, dan moet je actie ondernemen.” Daarnaast<br />
wordt er – bijvoorbeeld bij nieuwbouwprojecten – gezorgd<br />
voor een goede leefomgeving voor beschermde soorten.<br />
De band tussen de Vereniging voor Natuur- en Vogelbescherming<br />
Noordwijk en Woonstichting Stek (voorheen:<br />
de Noordwijkse Woningstichting) is ook hecht. Het eerste<br />
project waarbij de vrijwilligers betrokken waren, dateert al<br />
uit 1998, bij het complex aan de Zandvoortsestraat. Daar<br />
zijn toen gierzwaluwstenen geplaatst. Later volgden er nog<br />
meer projecten, zoals bijvoorbeeld in de Piet Heinstraat.<br />
Stek plaatst in overleg met de vereniging niet alleen onderkomens<br />
voor gierzwaluwen, voor mussen worden er in de<br />
dakranden ook speciale vides aangelegd. In de nieuwbouw<br />
van complex De Rederijker zijn enkele jaren geleden ook<br />
nestelplekken voor gierzwaluwen geplaatst. In Noordwijk<br />
wordt deze vogelsoort al langdurig in de gaten gehouden.<br />
De onderzoeksgroep gierzwaluwen telt – al meer dan
EEN MEERGEZINSWONING VOOR EEN BESCHERMDE SOORT<br />
25 jaar lang - elke vijf jaar het aantal nestelplekken van de<br />
gierzwaluw in de badplaats. Dat is een tijdrovende klus.<br />
Een mus of boerenzwaluw vliegt om de paar minuten wel<br />
naar zijn nest, maar een gierzwaluw is veel onvoorspelbaarder.<br />
Die kan gerust een uur of anderhalf uur wegblijven.<br />
Hij is gek op de schemering en vliegt snel: dat maakt het<br />
ook lastig om hem te observeren.<br />
Gierzwaluwen zijn voor hun nestplaats gebonden aan<br />
gebouwen. Van nature is het een rotsbroeder, maar in<br />
Nederland heb je weinig rotsen. Zeker huizen die wat<br />
ouder zijn, hebben voldoende spleten en kieren waar<br />
de gierzwaluw graag in nestelt.<br />
Drie soorten vleermuizen<br />
Pieter Belo treft rond de complexen van Stek soms<br />
meerdere beschermde diersoorten aan. “Tot verbazing<br />
van de bewoners zitten daar heel vaak vleermuizen tussen.<br />
Het gaat om maar liefst drie soorten: de gewone dwergvleermuis,<br />
de ruige dwergvleermuis en de laatvlieger.<br />
Huizen met spouwmuren en dakpannen zijn erg geschikt<br />
om te wonen voor deze diertjes die maar 3 tot 5 centimeter<br />
groot zijn.”<br />
Je ziet ze niet, je hoort ze niet, hoe weet je dan welke<br />
soorten er rondfladderen? “Vleermuizen maken gebruik<br />
van sonar. Ze stoten hele hoge geluidjes uit die met het<br />
menselijk oor niet te horen zijn. De verschillende soorten<br />
hebben hun eigen frequentie. We hebben apparaatjes<br />
waarmee we dat wel kunnen horen. Met best wel wat<br />
collega’s gaan we dan ‘s nachts op pad om te meten bij<br />
de te renoveren woningen.” Vaak doen ze dat aan het begin<br />
van de avond en aan het eind van de nacht. Dan weten ze<br />
hoeveel er zijn uitgevlogen en hoeveel er weer thuiskomen.<br />
Zo krijg je een goed beeld van de vleermuizenpopulatie in<br />
de woningen.”<br />
Mag dat<br />
zomaar,<br />
die kastjes<br />
ophangen?<br />
Natuur compenseren<br />
Als er beschermde dieren worden aangetroffen, treedt<br />
een nieuwe fase aan. ”De volgende stap is de aanvraag<br />
van een ontheffing. Bij die aanvraag moet Stek aangeven<br />
welke maatregelen zij neemt, om het verlies aan natuur<br />
te compenseren. In dit geval gaat het dus om het plaatsen<br />
van kasten voor vleermuizen en gierzwaluwen. Daar moet<br />
dan een plan voor komen.”<br />
Ook dat plan moet voldoen aan bepaalde eisen. “Als je<br />
tijdens een verbouwing als tijdelijke compensatie vleermuizenkastjes<br />
ophangt, dan moet dat binnen een straal<br />
van 200 meter gebeuren en aan de warme kant van de<br />
woning, dus zuid, zuid-west.”<br />
Zo ontstaat een heel plan voor vleermuis- en gierzwaluwkastjes<br />
die er moeten komen. Mag dat zomaar, die kastjes<br />
ophangen? “Zeker, dat mag gewoon en dat wordt zelfs<br />
gestimuleerd vanuit de natuurbescherming”, geeft Belo<br />
aan. “Het levert een positieve bijdrage aan de biodiversiteit<br />
in Nederland. Stek is eigenaar van best wel veel andere<br />
woningen in de buurt, dus dat maakt het wel makkelijker bij<br />
je keuze waar je de kastjes wilt gaan ophangen. Zijn er niet<br />
voldoende huurwoningen waar we de kastjes kwijt kunnen,<br />
dan bellen we gewoon bij de koopwoningen aan en leggen<br />
we uit wat de bedoeling is. De meeste mensen werken er<br />
dan graag aan mee.”<br />
HET OPHANGEN VAN NESTKASTEN AAN EEN KOPGEVEL<br />
49
Interview<br />
Terugblik of terugkeer is het thema van deze editie van<br />
LEEF. Als dat woord op iemand van toepassing is, is dat wel<br />
op Kees de Monye. Als depothouder van landelijke dagbladen<br />
is hij zes dagen in de week in de weer om dagelijks 3200<br />
kranten op tijd bij iedereen in de bus te krijgen. Voor hem als<br />
freelancer zitten vakanties er niet in. Alleen op zondag hoeft hij<br />
niet op zijn scooter te springen en kan hij verschoond blijven<br />
van de vele wisselende weersomstandigheden die op zijn<br />
lange werkdagen aan de orde van de dag zijn. De abonnees<br />
op de vele kranten die Kees bezorgt weten één ding<br />
zeker en dat is dat hij met uitzondering van zondag<br />
iedere dag weer terug is om hun krant(en) in de<br />
bus te doen.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
‘Weer of<br />
geen weer,<br />
Kees is<br />
er weer’<br />
50
Doorpakker Kees de Monye:<br />
Zes lange dagen in de<br />
week in de weer<br />
Elke werkdag om 04.00 uur is hij, samen met zijn assistente<br />
in het depot achter de Lidl te vinden, waar de stapels kranten<br />
van de Telegraaf, de Volkskrant, de ochtend editie van de<br />
NRC, het Parool, het Financieele Dagblad en het Leidsch<br />
Dagblad bezorgd worden. Op het moment dat velen nog<br />
in hunvaste slaap zijnstart hij zijn werkzaamheden om de<br />
aangeleverde kranten uit te tellen en te verdelen over de<br />
12 bezorgers die hem helpen met de distributie. “Dat zijn<br />
altijd weer spannende momenten. Zijn alle kranten op tijd<br />
op het depot. Want een vertraging bij één van de drukkerijen<br />
of problemen met vervoer naar het depot kunnen grote<br />
gevolgen hebben.<br />
Ook zogenaamde instekers kunnen de planning beïnvloeden.<br />
Er ontstaat dan een kettingreactie die de bezorgdag op<br />
zijn kop kan zetten. "En dan heb ik het nog maar even niet<br />
over de gevallen dat een bezorger het op het allerlaatste<br />
moment moet laten afweten vanwege ziekte. In dat soort<br />
situaties moeten alle zeilen bijgezet worden om iedereen<br />
zijn of haar krant toch te bezorgen. Op dat soort dagen kan<br />
het gebeuren dat ik een telefoontje krijg van mensen die<br />
hun krant zeggen te missen. Ik ben eindverantwoordelijk<br />
voor mijn werk en dat van mijn bezorgers. Als de bezorgers<br />
op pad zijn om de abonnees in de 31 wijken in Noordwijk<br />
van hun krant te voorzien- ik rij zelf twee keer op een neer<br />
om degenen die te ver van het depot af zitten hun kranten<br />
te bezorgen - dan ga ik zelf op pad om ‘mijn’ 900 kranten<br />
te bezorgen. Het opgelegde doel is om dat voor 07.00 uur<br />
te doen en als dat niet lukt voor 08.00 uur. Als ik daarvan<br />
thuis kom dan zet ik mij aan de administratie die met mijn<br />
werk samenhangt. Zoals het opgeven van die bezorgers die<br />
daadwerkelijk die dag aan het werk zijn gegaan. En op een rij<br />
zetten bij wie de krant door bijvoorbeeld opzeggingen nog<br />
wel bezorgd moet worden en waar niet. Dat is weer nodig<br />
voor een actueel overzicht maar ook voor de betaling.” Daar<br />
blijkt een nader uit te leggen constructie aanten grondslag te<br />
liggen. De bovengenoemde kranten worden bij verschillende<br />
drukkerijen gedrukt. Die hebben een afspraak met TMG voor<br />
de distributie. Die betaalt zowel Kees voor zijn werk als ook de<br />
bezorgers die Kees helpen met de bezorging.<br />
Na de administratieve werkzaamheden neemt Kees even gas<br />
terug in zijn appartement waar hij woont met drie overijverige<br />
katten. Om daarna weer op zijn scooter te springen om de<br />
middageditie van de NRC bij de ontvangers in de bus te doen.<br />
Beperkt hij zich voor de ochtendkranten tot Noordwijk, voor<br />
de middageditie van de NRC is een veel ruimer afzetgebied<br />
zijn deel. Ook de abonnees in Katwijk, Voorhout, Valkenburg<br />
en Rijnsburg kunnen hem door hun straten zien rijden. Niet<br />
zelden zet hij pas rond 19.30 uur zijn scooter na zijn dagelijkse<br />
tocht van 170 kilometer voor zijn woning stil. Dan wacht hem<br />
de taak om de dag van morgen door te nemen en looplijsten<br />
klaar te maken voor ‘zijn’ bezorgers.<br />
Kees is van ver gekomen<br />
Zijn ouders hadden een hotel in Rijsburg waar Kees ook<br />
werkzaam in is geweest. “Daar heb ik de kneepjes van het<br />
gastheerschap geleerd. Die kan ik ook gebruiken in mijn<br />
huidige werk. Want achter elke brievenbus wonen één of<br />
meer van mijn klanten.” Daarna volgden veel banen bij zeer<br />
uiteenlopende bedrijven. Faillissementen, sluitingen en<br />
reorganisaties zorgden ervoor dat Kees veel keren moest<br />
verkassen. In 2010 werd hij werkeloos. “Niets voor mij om<br />
niets te doen en mijn hand op te houden.” Op 13 juli 2013<br />
kreeg hij de kans om naast het bezorgen van lokale kranten<br />
en folders ook twee landelijke kranten rond te brengen.<br />
“Als ik erop terugkijk was het een gedwongen keuze. Ik had<br />
zoveel banen gehad in zeer uiteenlopende bedrijven dat ik<br />
mij afvroeg is dit het nou. Maar gaandeweg groeide ik erin. In<br />
2016 werden mij als eindverantwoordelijke de avondkranten<br />
toevertrouwd en in 2018 alle kranten die ik nu met mijn<br />
mensen mag verspreiden. Wat mij gaande houd? Ik krijg wel<br />
eens een boze abonnee aan de lijn dat de krant niet bezorgd is<br />
maar dat weegt niet op tegen de positieve reacties die ik ook<br />
ontvang. Dat blijkt onder meer uit de attenties die aan mijn<br />
deur hangen. Dat doet je dan weer zo veel goed dat je ook de<br />
volgende dag er weer tegenaan kan.”<br />
Hulp blijft het probleem<br />
Kees kan nu bogen op de nodige bezorgers. Maar daar zit wel<br />
zijn achilleshiel.“Voor de 3200 kranten die ik dagelijks voor het<br />
afgesproken tijdstip moet bezorgen moet ik kunnen leunen<br />
op de samenwerking met mijn bezorgers. Nieuwe zijn heel<br />
moeilijk te vinden.Je moet zes dagen per week beschikbaar<br />
te zijn en niet op de meest populaire tijden. Er zijn tal van<br />
andere bijverdiensten die beter passen. Noordwijk vergrijst<br />
waardoor het aantrekken van jongeren voor een bijbaan<br />
steeds moeilijker wordt. Mijn oproep richting de gemeente<br />
om mensen met een bijstandsuitkering aan mij te koppelen<br />
blijft onbeantwoord. Ik zou het bijltje er ook bij neer kunnen<br />
gooien om daarna een bijstandsuitkering aan te vragen maar<br />
dat vertik ik. Ik heb mijn eigenwaarde en blijf zorgen voor<br />
mijn eigen inkomen. Dat inkomen krijgt een extra impuls<br />
aan het einde van het jaar als zijn klanten laten blijken dat zij<br />
zijn inspanningen zes dagen in de week, weer of geen weer,<br />
waarderen. Kees: “Het is wellicht wat laat maar hartelijk dank<br />
voor de kaarten en de cadeautjes. Het deed mij ook opnieuw<br />
weer heel veel goed.”<br />
51
Starbalm strandlopen<br />
Dit jaar wordt de 50e editie van Strandlopen<br />
gevierd. Corona stond een eerdere viering<br />
in 2020 in de weg. Wij spraken over dit<br />
opmerkelijke jubileum met Jeanne Bal die<br />
tientallen jaren meedraaide in de organisatie<br />
en Ada Steenvoorden die al 43 keer aan de<br />
strandlopen reeks heeft meegedaan.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN EN PR<br />
Jeanne Bal en<br />
Ada Steenvoorden<br />
over hun<br />
ervaringen<br />
50 jaar strandlopen<br />
Eerst werd het strandloopfestijn op negen opvolgende<br />
donderdagen gehouden. Daarvan moest men aan zes<br />
edities hebben deelgenomen om een plaats te krijgen in de<br />
eindklassering. Nu worden er tien gehouden waar de lat ligt<br />
op minimaal zeven keer meedoen. Jeanne: “De vraag om iets<br />
als een strandloop, met name voor de toeristen, in Noordwijk<br />
te organiseren kwam van de VVV. De heer Haak, toenmalig<br />
voorzitter van de evenementencommissie van de VVV<br />
kreeg interesse in de volleybalvereniging NOVO die in 1973<br />
gefuseerd was met MSV en besloot de vereniging vanaf 1974<br />
te gaan sponsoren. Hij stelde vast dat als de vereniging het<br />
organiseren van de strandloop op zich nam dit wellicht ook<br />
goed zou uitpakken voor de clubkas.” En zo gebeurde het dat<br />
een volleybalvereniging strandlopen ging organiseren onder de<br />
naam NOVO Haak-olie strandlopen.<br />
De eerste jaren<br />
In de beginjaren werd uitgekomen in twee klassementen, te<br />
weten junioren en senioren. Naast bekers voor degenen die het<br />
hoogst eindigden in de eindklassering waren er ook dagprijzen<br />
die beschikbaar waren gesteld door sponsors. De belangstelling<br />
voor deelname groeide met de jaren en na drie jaar was die<br />
al zo groot dat de gemeente dranghekken beschikbaar stelde<br />
om deelnemers en publiek van elkaar te scheiden. Twee<br />
badhokjes mocht de organisatie gebruiken om de uitreiking<br />
van de medailles op een ordentelijke manier te laten verlopen<br />
en om deelnemers die ook elders aan loopevenementen<br />
deelnamen van stempels te voorzien in hun loopboekje. Om de<br />
deelnemers van start te laten gaan werd gebruik gemaakt van<br />
een megafoon en bij de finish werden binnenkomende lopers<br />
handmatig geklokt. Voor de start, steevast bij de politiepost, die<br />
52
nu van het strand is verdwenen, wist de organisatie bekende<br />
sportgrootheden te strikken zoals Ada Kok, Ard Schenk en<br />
Kees Verkerk.<br />
Uiteenlopende omstandigheden<br />
Ada: “Je had de keuze tussen 2 km voor de jeugd, 4 en<br />
8 kilometer. 4 vond en vind ik , want ik doe op 71 jarige<br />
leeftijd nog steeds mee, zat. Je moet niet vergeten dat de<br />
omstandigheden op die verschillende donderdagavonden<br />
sterk kunnen verschillen. Hard zand, rul zand, hoog water,<br />
laag water, (forse) wind, regen tot onweer aan toe. Op mooie<br />
stranddagen moest je de kuilen omzeilen en niet zelden je<br />
weg vervolgen door over liggende strandgasten te springen.<br />
Maar ik geniet elke keer weer. Ik motiveer ook anderen om<br />
mee te doen. Naast de strandloopdagen ben ik het hele jaar<br />
door in beweging. Ik loop nog gemiddeld 4 tot 5 per week<br />
zo’n 4 kilometer per keer. Zo ben ik ook de coronatijd goed<br />
doorgekomen. Mensen die roken verleid ik om mee de duinen<br />
in te gaan. Een stukje hardlopen en als het nodig is verder<br />
wandelen. Dan roken ze dus mooi een uur niet.”<br />
Strandlopen door de jaren heen geëvolueerd<br />
Dat er in de beginjaren met twee klassementen werd gewerkt<br />
past al lang niet meer. Jeanne: “Wij kregen van 60-jarigen te<br />
horen dat ze het op moesten nemen tegen 20- en 30 jarigen.<br />
Nu hebben wij 6 leeftijdscategorieën.” De volgende indeling<br />
is nu van kracht: jeugd tot 12 jaar, junioren tot en met 14 jaar,<br />
senioren tot en 39 jaar, veteranen 40+, veteranen 50+ en de<br />
70-tig plussers.” De megafoon heeft plaats gemaakt voor een<br />
geluidsinstallatie en de hectiek van het handmatig klokken<br />
is ook verleden tijd. Er wordt sinds jaren gewerkt met een<br />
tijdklok. De deelnemers krijgen transponders uitgereikt en<br />
een mat bij de finish zorgt voor een gedegen tijdmeting.<br />
Niks meer handmatig invoeren en beoordelen. De tijdmat is<br />
verbonden met een computer waardoor de uitslagen direct<br />
bekend zijn. De dranghekken zorgden voor meer problemen<br />
dan oplossingen dus die worden niet meer gebruikt, wat ook<br />
geldt voor de badhokjes. De deelnemers zijn te herkennen<br />
aan hun borstnummers, die als ze het geringe inschrijfgeld<br />
hebben overgemaakt krijgen uitgereikt samen met het<br />
strandloopreglement. Haak bleef zo’n zeven jaar verbonden<br />
aan de strandlopen, waarna Rabo Bank het stokje voor<br />
ongeveer 23 jaar overnam. Sinds 20 jaar is Starbalm de grote<br />
sponsor. In de hoogtijdagen liepen er zo’n 450 tot 500 mensen<br />
mee. Nu staat de teller op om en nabij 250 deelnemers. Waar<br />
in de beginjaren veel toeristen waaronder Duitsers zich<br />
aanmelden zijn de nu op de vingers van één hand te tellen.<br />
Veel leden van verenigingen die in de zomermaanden geen<br />
competitie spelen komen nu op de Strandlopen af. Maar<br />
ook deelnemers uit heel Nederland weten Noordwijk vanaf<br />
de derde week van juni te vinden om mee te lopen. Volgens<br />
Jeanne is het ieder keer weer een feest. Ze durft de benaming<br />
van reünie wel aan. “Zestienjarigen van toen lopen nu mee<br />
als veteranen."<br />
Op naar de 50e editie<br />
In oktober 2021 zijn de voorbereidingen gestart voor de 50e<br />
editie. Het wordt vast weer een feest waar velen naast de<br />
vijfkoppige commissie hun handen voor uit de mouwen<br />
steken om de tien avonden goed en vooral plezierig te laten<br />
verlopen. Daaronder de vele sponsors die vaak met een<br />
kleine bijdrage het mogelijk maken om flesjes water, appels<br />
of anderszins voor de deelnemers beschikbaar te hebben.<br />
Starbalm gaat voorop met de sponsoring door ook herkenbare<br />
T-shirts dan wel dito hemdjes beschikbaar te stellen tot<br />
goody bags aan toe. Met elkaar maken ze het mooiste<br />
strandloopfestijn van Nederland mogelijk. Een benaming die<br />
zowel Ada als Jeanne zonder aarzeling in de mond nemen.<br />
53
ActiVite<br />
Zorghotel De Kim ligt in de duinen van Noordwijk, direct aan het strand.<br />
Het hotel biedt ‘24-uurs thuiszorg’ in een comfortabele vakantiesetting.<br />
Ideaal voor gasten die in meer of mindere mate zorg nodig hebben<br />
na een ingreep, behandeling of operatie, bijvoorbeeld aan een knie<br />
of heup. Gasten knappen niet alleen op van de unieke locatie,<br />
maar het zijn ook de (zorg)medewerkers die zich elke dag<br />
inzetten om het de gasten zo aangenaam mogelijk te<br />
maken. Eén van die zorgmedewerkers is ActiVite<br />
wijkverpleegkundige Dorien.<br />
TEKST EN BEELD ACTIVITE<br />
De beste zorg<br />
in vakantiesetting<br />
54
Zorg verlenen bij zorghotel De Kim<br />
Dorien is gedetacheerd bij Zorghotel de Kim. Dat betekent<br />
dat zij een contract heeft bij ActiVite en wordt ingehuurd<br />
door het zorghotel. “Ik ben wel een vreemde eend in de bijt,<br />
want de andere mensen die hier zorg verlenen zijn in dienst<br />
bij De Kim; het hotel is niet van ActiVite. Maar omdat het<br />
zorghotel zelf geen afspraken heeft met de zorgverzekeraars,<br />
is afgesproken dat de indicaties door ActiVite worden gedaan.<br />
Dat doe ik hier dus drie dagen in de week; ik doe de intake,<br />
maak een vooraanzet en de indicatie. Daaruit ontstaat een<br />
passend zorgplan waarmee we de beste zorg kunnen bieden<br />
aan onze gasten.”<br />
Gezelligheid in combinatie met een prachtige plek<br />
“Omdat de mensen die komen revalideren bij De Kim verder<br />
nog relatief gezond zijn, hangt er een andere sfeer dan in de<br />
gebruikelijke verpleeghuizen. Het huis zit vol gasten die erop<br />
uitgaan, langs de boulevard lopen, met hun rollator op pad<br />
gaan. Die gezelligheid in combinatie met de prachtige plek<br />
aan zee, maakt dat ik hier heel fijn werk. Ik merk dat ik het<br />
heel leuk vind om daar dan als team de schouders onder te<br />
zetten, elkaar te helpen en complimenten te geven.”<br />
OVER ACTIVITE<br />
ActiVite is een ambitieuze zorgorganisatie.<br />
Die ambitie blijkt uit onze passie voor zorg: we<br />
geloven dat het altijd beter kan en doen er alles<br />
aan om dit voor elkaar te krijgen. Zo leiden we<br />
collega’s en toekomstige collega’s op in onze<br />
ActiVite Academie. Bijleren is vanzelfsprekend en<br />
doorgroeien altijd bespreekbaar. Specialiseren<br />
juichen we toe, zeker op de gebieden die je aan<br />
het hart liggen en die je interesseren, zoals<br />
dementie en wondzorg. Daarnaast werken we<br />
mee aan veel projecten in de regio die als doel<br />
hebben de zorg nog beter te organiseren.<br />
ActiVite biedt als enige zorgorganisatie in de<br />
regio Zuid-Holland Noord het meest brede<br />
zorgpakket. Van huishoudelijke ondersteuning<br />
tot specialistische verpleging thuis en verpleeghuiszorg<br />
tot particuliere zorgdiensten: we doen<br />
het en we zijn er goed in. Voor meer informatie<br />
kijk op WerkenBij.ActiVite.nl<br />
“Er is niet zoveel nodig om mij tevreden te stellen, zolang ik<br />
niet de hele tijd achter een computer hoef te zitten. Ik vind<br />
het fijn als er van al mijn kwaliteiten gebruik wordt gemaakt,<br />
dus ik wil niet alleen met het technische deel van het<br />
indiceren bezig zijn. Ik werk graag met mensen en ik vind<br />
het belangrijk dat ik het gevoel heb voor hén in de weer te<br />
zijn. Ik ben blij dat ik deze kans heb gekregen bij ActiVite,<br />
want na 20 jaar als Wijkverpleegkundige had ik wel zin in iets<br />
anders. Het was een heerlijke switch om weer in een team te<br />
kunnen werken en met kortdurende zorg bezig te zijn.”<br />
Wijkverpleegkundigen in Noordwijk<br />
Noordwijk is één van de gebieden in de Duin- en Bollenstreek<br />
waar ActiVite werkzaam is. Wijkverpleegkundigen zetten zich<br />
samen met hun collega’s iedere dag in om de beste zorg te<br />
leveren. Als Wijkverpleegkundige bij ActiVite ben je namelijk<br />
de spil in het zorgproces. Je bevordert en bewaakt de<br />
kwaliteit van zorg. Je komt bij mensen thuis over de vloer en<br />
coördineert alle zorgprocessen die voor de cliënt van belang<br />
zijn. Het is een zelfstandige functie waardoor je veel vrijheid<br />
hebt. Onze Wijkverpleegkundigen beschikken daarom over<br />
een grote mate van verantwoordelijkheid en zij begrijpen<br />
dat iedere cliënt andere behoeften heeft.<br />
“DIE GEZELLIGHEID<br />
IN COMBINATIE MET DE<br />
PRACHTIGE PLEK AAN<br />
ZEE, MAAKT DAT IK HIER<br />
HEEL FIJN WERK.”<br />
DORIEN ALKEMADE,<br />
WIJKVERPLEEGKUNDIGE<br />
BIJ ACTIVITE<br />
De rol als Wijkverpleegkundige loslaten, dat kan Dorien dan<br />
ook niet helemaal: “Ik loop in de weekenden nog routes<br />
als Wijkverpleegkundige voor ActiVite, om ook gevoel te<br />
houden met de ‘echte’ zorg. Dat vind ik zo fijn aan ActiVite<br />
als werkgever: je kunt je allround kwaliteiten kwijt. Je kunt<br />
het zo gek niet bedenken, of je kunt het binnen ActiVite doen.<br />
Dat blijkt maar weer uit mijn unieke functie.”<br />
31 55
Interview<br />
Anneke Raasveldt is al tientallen jaren<br />
vrijwilligster. Eerst zo’n 28 jaar bij Gezondheidscentrum<br />
Wantveld en vanaf 2018 al weer geruime<br />
tijd bij woonzorgcentrum Jeroen waar zij in januari<br />
van dit jaar uitgeroepen werd tot vrijwilliger van<br />
de maand. “Een leuke erkenning, maar er zijn<br />
hier zo veel vrijwilligers die zich vol energie<br />
inzetten dat ik niet begrijp waarom ik ben<br />
uitgekozen.”<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Anneke Raasveldt:<br />
Een gedreven en graag<br />
geziene vrijwilligster<br />
“Het is heerlijk<br />
om wat voor de<br />
mensen te kunnen<br />
betekenen”<br />
56<br />
Gaandeweg het gesprek wordt echter duidelijk waarom<br />
haar die eer te beurt is gevallen. Anneke is elke ochtend<br />
van de week behalve op woensdag in Jeroen aanwezig om<br />
te helpen met het ontbijt van de bewoners. “Ik blijf meestal<br />
tot de warme maaltijd tussen de middag.” Op de ochtenden<br />
zet zij zich verder op verschillende manieren in. “Groepen<br />
bewoners help ik met het maken van ansichtkaarten. Ik heb<br />
een karretje met materialen die gebruikt kunnen worden<br />
om met knip- en plakwerk ansichtkaarten met bijvoorbeeld<br />
de tekst ‘Van harte gefeliciteerd’ te maken. Die kunnen ze<br />
vervolgens naar familie of kennissen sturen. Onlangs had<br />
ik een bewoner die liet weten dat zij niemand meer had om<br />
de kaart naar toe te zenden.” Het tekent haar aanpak dat ze<br />
direct daarop voorstelde om die een mooie plek te geven in<br />
het woonzorgcentrum. Anneke is niet iemand die afwachtend<br />
haar vrijwilligerswerk verricht. Zij wijst op een tafel waar<br />
vier bewoners aan een tafel voor zich uit zitten te kijken en<br />
kennelijk niet de mogelijkheid of de zin hebben om gezellig<br />
met elkaar een gesprek te hebben. “Daar ga ik dan bij zitten<br />
en dan probeer ik een gesprek op gang te brengen. Ik kan<br />
namelijk moeilijk mijn mond houden. Vaak is de vraag hoe het<br />
met ze gaat al voldoende om de zwijgzaamheid te verbreken.<br />
Ik ben wellicht een tuttebel maar ik kan er niet goed tegen als<br />
ze er zo bij zitten. Als ze over nare zaken gaan praten dan heb<br />
ik een luisterend oor maar probeer ook de positieve zaken aan<br />
te snijden. Dat terwijl het leed ook aan haar deur niet voorbij is<br />
gegaan.<br />
De keerzijde<br />
Anneke verloor haar man Jaap op 24 augustus 2005, die<br />
maar 59 jaar oud mocht worden. Nog ingrijpender werd het<br />
verdriet toen een kleinkind van haar op dezelfde dag 15 jaar<br />
later dood geboren werd. “Ik mis mijn man nog elke dag. Hij<br />
was bij de politie in Leiden waar ik hem heb leren kennen<br />
toen ik daar administratief werk verrichtte. Ik tikte onder<br />
meer zijn verbalen uit dus was ik altijd op de hoogte waar hij<br />
in zijn werk tegen aan was gelopen.” Haar eigen gezondheid<br />
laat veel te wensen over. “Eén van mijn drie zoons zei eens<br />
dat jij aan mij beter kunt vragen welke kwalen ik niet heb<br />
gehad dan te vragen wat ik wel heb gehad en nog heb. Ik<br />
heb elke dag pijn en slik een lange lijst van medicijnen.” Ook<br />
haar huidige partner die toevallig ook Jaap heet, en in Jeroen<br />
verblijft kampt met een sterk afnemende gezondheid. “Ik ben<br />
voor hem, mijn verloofde, mantelzorger.” Ondanks dat alles is<br />
Anneke elke dag blijmoedig bezig en vindt zij het heerlijk<br />
om er voor de bewoners te zijn.
SAMEN MET HAAR HUIDIGE PARTNER DIE TOEVALLIG OOK JAAP HEET<br />
Een lange staat van dienst als vrijwilliger<br />
Bij het gezondheidscentrum Wantveld is Anneke 28 jaar<br />
ombudsvrouw geweest nadat ze al eerder daar in de patiënten<br />
raad actief was geweest. “Ik ben daar op een opmerkelijke<br />
manier ingerold. Ik kreeg een keer van mijn voorgangster<br />
vertrouwelijke informatie met de uitdrukkelijke eis om dat<br />
voor mij te houden. Dat heb ik lange tijd gedaan en dat was<br />
voor mijn voorgangster de reden om duidelijk te maken dat<br />
ik geschikt was om haar op te volgen. Als ombudsvrouw was<br />
ik er voor het behandelen van klachten van patiënten over<br />
medewerkers. Ik kan mij de eerste keer nog goed herinneren<br />
hoe zenuwachtig ik was toen ik een arts moest vertellen dat er<br />
een klacht over hem was binnen gekomen. Toen ik het eenmaal<br />
bij hem durfde aan te kaarten zei die dat ik er niet zo mee moest<br />
zitten en daarop is de kwestie op een goede manier opgelost.”<br />
Bezige bij<br />
Tijdens ons gesprek in de centrale hal van Jeroen komen er<br />
veel bewoners langs die allemaal een bemoedigend woordje<br />
van Anneke krijgen. De waardering is van hun gezichten af te<br />
lezen. “Het is een fijne omgeving waar ik op loopafstand van<br />
mijn woning, ik kan binnendoor, vele uren mag doorbrengen.<br />
Er wordt hier ongelofelijk veel voor de bewoners gedaan. In<br />
Jeroen werken veel fijne, gedreven mensen. Dat is heel mooi<br />
om te zien. Elke dag weer. Jeroen is niet de enige organisatie<br />
waar Anneke haar aansprekende en opmerkelijke energie aan<br />
kwijt kan. Ik speel ook toneel bij ODI en HTIOS. Momenteel<br />
een kleine rol maar ik heb ook grote rollen voor mijn rekening<br />
mogen nemen. Van mijn zonen hoor ik regelmatig dat ik wat<br />
meer aan mijzelf moet gaan denken. Dan antwoordt ik dat ik<br />
dat ook doe want ik vind de bezigheden hier geweldig leuk en<br />
zou ze geen dag willen missen.”<br />
Oproep voor vrijwilligers<br />
Op uitdrukkelijke wens van Anneke voegt LEEF graag een<br />
oproep toe voor het werven van meer vrijwilligers voor<br />
Jeroen. Er wordt elke dag door iedereen zijn best gedaan om<br />
de bewoners zo goed mogelijk te verzorgen en te begeleiden.<br />
Maar het kan nog beter en daarvoor zijn extra handjes<br />
nodig. Een telefoontje naar Jeroen is voldoende om uw<br />
belangstelling kenbaar te maken.<br />
57
Groot Hoogwaak<br />
Groot Hoogwaak is een bekende speler in Noordwijk en<br />
bestaat dit jaar 50 jaar. Naast intramurale zorg biedt Groot<br />
Hoogwaak wijkverpleging vanuit drie volwaardige wijkteams.<br />
De wijkteams zijn sterk lokaal verankerd in de verschillende<br />
wijken binnen Noordwijk. Recent hebben de wijkteams<br />
ook een wijkanalyse gemaakt en ingezoomd op de<br />
problematieken kijkend naar het verleden, heden<br />
en de toekomst.<br />
TEKST YVETTE GORTER, GROOT HOOGWAAK<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Dementiezorg in<br />
de thuissituatie<br />
DE HEER EN MEVROUW VLIELAND SAMEN MET RIA VAN ASTEN (WIJKVERPLEGING) EN ELINE KOCKEN (CASEMANAGER DEMENTIE)<br />
58
In Noordwijk blijkt de vergrijzing groter dan in<br />
andere delen van Nederland. Dit betekent dat<br />
de vraag naar wijkverpleging nog verder gaat<br />
toenemen. Een belangrijke pijler van Groot<br />
Hoogwaak om mensen langer zelfstandig thuis te<br />
laten wonen, is dementiezorg in de thuissituatie.<br />
Groot Hoogwaak heeft specialisten binnen de<br />
wijkteams, drie casemanagers dementie en sinds<br />
november 2020 het Breinhuis; een informatiepunt<br />
rondom dementie voor Noordwijk en omgeving.<br />
Eén van onze specialisten op het gebied van<br />
dementiezorg in de wijkverpleging is Ria van<br />
Asten. Geboren en getogen in Noordwijk en voor<br />
velen dan ook een bekend gezicht in het dorp.<br />
Ria werkt al 11 ½ jaar met plezier bij Groot<br />
Hoogwaak. Ze krijgt vooral veel ruimte om naar<br />
eigen inzicht te handelen en zich verder te<br />
ontwikkelen. De zorg rondom mensen met<br />
dementie raakt haar in het bijzonder. “Juist in de<br />
thuissituatie kunnen mensen met dementie nog<br />
zoveel, omdat het hun vertrouwde omgeving is.<br />
Door rust, een luisterend oor en in te spelen op<br />
wat mensen nog wel weten, probeer ik er echt te<br />
‘zijn’ voor de mensen”. Ria ziet regelmatig grote<br />
eenzaamheid en probeert het netwerk van haar<br />
cliënten te activeren in de buurt. “Soms bel ik wel<br />
eens aan bij de buren en vraag actief of ze eens<br />
een bezoek willen brengen aan hun buurman of<br />
buurvrouw. Vroeger gebeurde dat vanzelf. Nu<br />
kennen mensen elkaar gewoon niet”. Ria heeft<br />
dan ook als oprechte wens voor de toekomst dat<br />
we meer naar elkaar omkijken.<br />
Een andere specialist binnen Groot Hoogwaak<br />
rondom dementie is Eline Kocken. Eline is 5 jaar<br />
geleden komen werken bij Groot Hoogwaak als<br />
stagiaire. Ze wilde eigenlijk in het ziekenhuis gaan<br />
werken, maar had het zo naar haar zin in de<br />
wijkverpleging dat ze is gebleven. Bij Groot<br />
Hoogwaak ervaart ze veel ruimte om zich te<br />
mogen ontwikkelen en ze omschrijft de sfeer<br />
met haar collega’s als supergoed. In de wijk<br />
merkte zij dat ze heel goed aanvoelde als een<br />
situatie ‘niet pluis’ was. “Ik zag in een vroeg<br />
stadium bij mensen met dementie al dat er<br />
cognitief iets niet in orde was”. Ze besloot zich<br />
verder te verdiepen in dementiezorg en is nu<br />
casemanager met aandachtsveld dementie in<br />
het wijkteam “terrein” van Groot Hoogwaak.<br />
Eline en Ria zijn trots op Groot Hoogwaak dat<br />
ze op deze manier zich voorbereiden op de<br />
toekomst. “Dementie is straks nummer 1 als<br />
ziekte. In Noordwijk is dat al merkbaar” zegt<br />
Eline. Beiden maken zich vooral zorgen over de<br />
verdere vereenzaming van mensen. Beeldbellen,<br />
zorg op afstand, vinden ze een mooie aanvulling<br />
op de huidige zorg.<br />
Uit onderzoek blijkt ook dat 65% van de mensen<br />
zich daardoor minder eenzaam voelt. Preventie<br />
in de wijken is daarnaast nu en in de toekomst<br />
ook van groot belang tegen eenzaamheid en<br />
voor vroeg signalering.<br />
Iedereen uit de regio die te maken heeft<br />
dementiezorg in de thuissituatie en vragen<br />
heeft of gewoon eens wil praten over dementie,<br />
kan contact zoeken met het Breinhuis. Aan<br />
het Breinhuis zijn casemanagers dementie<br />
verbonden, waaronder Eline, die op afspraak<br />
vrijblijvend voorlichting en advies kunnen geven<br />
over het proces van dementie aan mantelzorgers<br />
en andere belangstellenden. Het Breinhuis<br />
beschikt tevens over informatiefolders, tips voor<br />
boeken en beeldmateriaal, hulpmiddelen en<br />
aanpassingen in de woonomgeving, die het leven<br />
met en rondom dementie aangenamer kunnen<br />
maken. Groot Hoogwaak biedt graag in de volste<br />
breedte ondersteuning bij dementie in de thuissituatie.<br />
Niet voor niks is ons motto: ‘Ik ben blij<br />
dat je hier bent’.<br />
Meer<br />
informatie:<br />
Kijk op onze website:<br />
www.groothoogwaak.nl<br />
Groot Hoogwaak 1<br />
2201 TG Noordwijk<br />
071 36 888 88<br />
info@groothoogwaak.nl<br />
Volg ons op social media:<br />
GrootHoogwaak<br />
groot_hoogwaak<br />
Ria en Eline werken nauw met elkaar samen<br />
en vullen elkaar goed aan. Eline kijkt vooral<br />
vanuit een breed perspectief naar de situatie<br />
en adviseert de cliënt en de familie welke zorg<br />
het meest passend is, waarbij Ria vanuit de<br />
zorgverlening vaak weer ander gedrag waarneemt.<br />
Binnenkort worden er ook creatieve<br />
lunches georganiseerd binnen Groot Hoogwaak<br />
waar kennis wordt gedeeld en handvatten<br />
worden uitgereikt rondom dementiezorg in<br />
de thuissituatie. Ook komt er steeds meer<br />
samenwerking tussen de organisaties binnen<br />
Noordwijk. Eline geeft aan “Je kan elkaar echt<br />
versterken vanuit verschillende organisaties.<br />
Elke casus is net weer anders”.<br />
Contactgegevens<br />
Casemanagers dementie:<br />
Nienke Schaddé van Dooren 06 - 54 30 15 35<br />
Mieke Timmermans 06 - 22 37 74 31<br />
Eline Kocken 06 - 51 52 62 56<br />
Contactgegevens wijkverpleging:<br />
Larissa Kooijman-Vermond 06 - 57 55 00 52<br />
Team 1 Terrein Groot Hoogwaak<br />
Astrid Zandbergen 06 - 87 07 56 04<br />
Team 2 Noordwijk aan zee<br />
Joëlle van Starkenburg 06 - 50 87 35 83<br />
Team 3 Noordwijk binnen<br />
59
Familievrstelling<br />
over sterven<br />
speciaal<br />
voor<br />
scholen<br />
Basisscholen in Noordwijk, Noordwijkerhout en<br />
De Zilk kunnen zich bij KunstKlank melden<br />
om met de groepen 5, en/of 7 eind van dit<br />
schooljaar de familievoorstelling ‘1, 2, 3, ..., 10.<br />
Wie Weg Is Blijft Gezien’ te gaan bekijken.<br />
TEKST PETER OLSTHOORN<br />
BEELD MONICA STUUROP,<br />
STEPHAN MARKUS EN HERMA<br />
VAN PIEKEREN<br />
Noordwijkse basisschool Klaverweide en Kleynkoor Academy<br />
bereiden de voorstelling voor scholen voor, nadat deze<br />
afgelopen zomer al te zien was als familievoorstelling op<br />
landgoed Calorama. In juni 2022 komt de voorstelling er<br />
opnieuw, ook als gewone voorstelling voor publiek.<br />
‘We vonden deze muziektheatervoorstelling zo ontzettend<br />
mooi, en het onderwerp zo belangrijk om kinderen<br />
deelgenoot van te maken op een fantasievolle manier,<br />
dat we er opnieuw mee aan de slag zijn gegaan’, zegt van<br />
Herma van Piekeren, artistiek leider van KunstKlank.<br />
Toevallig is er, nadat Noordwijk de omgang met de dood<br />
al als onderwerp had opgepakt, ook een nationale campagne<br />
van Sire begonnen met als leus ‘De Dood, praat erover, niet<br />
eroverheen.’ Volgens Herma van Piekeren is dat wat de<br />
voorstelling van KunstKlank ook beoogt. Ze is onderdeel van<br />
het programma ‘Vaarwel’ van KunstKlank voor de komende<br />
jaren, met een serie voorstellingen over de gevolgen van het<br />
afscheid nemen van dit aardse paradijs door dierbaren.<br />
60<br />
Idee van theaterstudent<br />
De Belgische theatermaker Quinten De Smedt (28) bedacht het<br />
stuk na zijn afstuderen aan de Hogeschool voor de Kunsten<br />
Codarts in Rotterdam vorige zomer: ‘Mijn eindvoorstelling in<br />
2020 konden we niet uitvoeren vanwege Corona, dus heb ik<br />
aangeklopt bij KunstKlank. Vanuit mijn idee zijn we tot een<br />
nieuwe voorstelling gekomen die ik heb geschreven en<br />
geregisseerd.’
KunstKlank<br />
Dat idee ontstond bij de uitvaart van de stiefvader van<br />
Quinten: ‘Ik zag zich een heel ritueel ontspinnen met een<br />
altaar, toespraken met herdenkingen. Mijn neefje van vier jaar<br />
die hele ceremonie met dat definitieve afscheid niet helemaal<br />
en zei na afloop: gaan we hem dan nu zoeken? Ik vond die<br />
naïeve blik op het sterven zo pakkend en aangrijpend, dat een<br />
klein kind de dood zo interpreteerde, dat ik dacht: waarom<br />
doen we dat allemaal niet? Waarom kijken wij ook niet naar<br />
de dood als een afscheid nemen, en niet als een einde. De<br />
dood hoort bij het leven, het is zo universeel.’<br />
Dus koos hij voor een kind als hoofdpersonage: Puk. ‘In plaats<br />
van “Wie niet weg is, is gezien” gaat dit om “wie weg is blijft<br />
gezien”, je blijft een herinnering houden aan de overledene.<br />
Het blijven zoeken naar je geliefde, het verstoppertje spelen<br />
is de rode draad die kinderen meevoert in de voorstelling.<br />
Je volgt het kind Puk in de verschillende fases van rouw,<br />
bijvoorbeeld de ontkenning, de onderhandeling en acceptatie.’<br />
Voor de scholen komt er een lespakket rond de voorstelling,<br />
om die goed te kunnen voorbereiden, en er is een nagesprek<br />
met kinderen die haar bezoeken. ‘Dan mogen kinderen hun<br />
indrukken weergeven, in woord of tekeningen. Die uitingen<br />
proberen wij weer te gebruiken voor onze muzikale voorstelling<br />
Vaarwel die we in 2023 gaan spelen, als inspiratie om<br />
één of meer liederen te schrijven’, zegt Herma van Piekeren.<br />
Lach en traan<br />
Ze vindt de voorstelling van Quinten De Smedt ontzettend<br />
mooi vorm geven aan de verschillende gevoelens bij het<br />
heengaan van een dierbare: ‘De kinderen kunnen deelnemen<br />
aan de voorstelling en zelf hun gevoelens delen. Dat doen<br />
ze ook, zo bleek afgelopen jaar, ook in de nagesprekken.<br />
Steeds weer had ik momenten van kippenvel, zo mooi.’<br />
De dood is bij uitstek een belangrijk onderwerp in religies,<br />
en het onderwijs in Nederland is nog religieus gestoeld.<br />
Het geloof wordt er niet expliciet in betrokken, dus ook<br />
geen hiernamaals. ‘Het is aan de kinderen zelf hoe ze<br />
daarmee omgaan.’<br />
Kinderspel<br />
Het theaterstuk biedt weer een mogelijkheid voor Noordwijkse<br />
kinderen om ervaring op het podium op te doen,<br />
zoals voor Milou Ruys (11 jaar). Ze speelt in de reeks<br />
passerende emoties ‘het gevoel van boos’, in roze kleding.<br />
‘Ik zit zeg maar in de hersenen van Puk als ze op zoek is<br />
naar haar oma. Ik moet vooral stoer doen en kijken.’<br />
MILOU RUYS<br />
Milou mocht meedoen na een auditie van via Facebook:<br />
‘Mijn moeder heeft een filmpje ingestuurd en toen werd ik<br />
gekozen. Ik vind acteren ontzettend leuk, want ik vind het<br />
fijn om in de spotlight te mogen staan. Ik heb net meegedaan<br />
met de wintermusical van de Noordwijkse school,<br />
de Lion King, wat ook ontzettend leuk was.’<br />
Concept en regie: Quinten de Smedt<br />
Spel en conceptondersteuning:<br />
Ayla van Summeren<br />
Muziek: Pepijn van den Berg<br />
Kostuums: Atelier 2 by Ben de Smedt<br />
(met dank aan Carine Duerinckx)<br />
Speeldata: 28 juni-2 juli 2022<br />
Behalve door KunstKlank wordt deze<br />
productie mogelijk gemaakt door:<br />
Gemeente Noordwijk<br />
Baalbergen Fonds<br />
VSB Fonds<br />
Gravin van Bylandt Stichting<br />
Fonds 1818<br />
KunstKlank Fonds Podium voor de<br />
Toekomst<br />
www.kunstklank.nl<br />
info@kunstklank.nl<br />
31
Voor (aanstaande)<br />
moeders, vaders,<br />
oma’s, opa’s & kids<br />
van 0-4 jaar<br />
Waar kunnen (aanstaande) ouders en hun<br />
kinderen in de gemeente Noordwijk terecht<br />
met vragen over zwangerschap, opvoeding en<br />
ouderschap? Het Centrum voor Jeugd en<br />
Gezin (CJG) Noordwijk en Bibliotheek<br />
Bollenstreek organiseren samen<br />
Koffie & Kids Noordwijk in<br />
Noordwijkerhout.<br />
Koffie & Kids<br />
Noordwijk<br />
Ontmoeten<br />
Koffie & Kids Noordwijk is dé ontmoetingsplek in de gemeente<br />
Noordwijk voor (aanstaande) moeders en vaders, opa’s, oma’s<br />
met jonge (klein)kinderen. Iedere eerste woensdag van de<br />
maand tussen 10.00 uur tot 12.00 uur kunnen zij hier met<br />
elkaar in gesprek gaan, opvoedtips/ ervaringen uitwisselen, of<br />
gewoon ontspannen koffie drinken. De kinderen kunnen lekker<br />
spelen met het diverse speelgoed dat aanwezig is. Maandelijks<br />
staat er een thema centraal. Welke thema’s dit zijn bepalen de<br />
ouders zelf d.m.v. inventarisatie, bv. voeding, kinder EHBO,<br />
positief opvoeden of een activiteit met peutersport of -yoga.<br />
Wanneer:<br />
Per 6 april 2022 i eder eerste woensdag van de maand van<br />
10.00 uur tot 12.00 uur (tenzij dit op een feestdag valt;<br />
check de facebookpagina).<br />
Waar:<br />
Koffie & Kids Noordwijk is in de Bibliotheek van<br />
Noordwijkerhout aan de Herenweg 2.<br />
Entree is gratis.<br />
62
De Makers Theater bestaat uit Laura Martin<br />
en Nicolette Terhaag; zij vormen de artistieke<br />
leiding en regisseren de voorstellingen. Samen<br />
met het bestuur, Mee-Makers en de vrijwilligers<br />
maken zij indrukwekkende theatervoorstellingen<br />
met jongeren. De Makers Theater werken samen met<br />
professionals voor dans, zang, muziek, licht, geluid<br />
en vormgeving om een optimaal eindresultaat te<br />
bereiken: een memorabele ervaring voor het<br />
publiek, de spelers en iedereen die aan een<br />
productie heeft meegewerkt.<br />
. 'Zus<br />
TEKST EN BEELD<br />
RICHARD VAN EGMOND<br />
.<br />
De Makers Theater<br />
De Makers Theater speelt<br />
de theatervoorstelling:<br />
van'<br />
De voorstelling ‘Zus van’ is oorspronkelijk een monoloog van<br />
Ismene. Deze Ismene staat in de schaduw van haar grote zus<br />
Antigone. Antigone die het lef had, tegen de verordening van<br />
de koning in, hun broer Polyneikes te begraven. Terwijl<br />
Antigone kiest voor de eer van haar dode broer, laat ze haar<br />
levende zus in de steek. Antigone moest deze daad met de<br />
dood bekopen en is de geschiedenis ingegaan als een heldin.<br />
Ismene doet niets heldhaftigs. Zij koos ‘voor het leven’ en doet<br />
er vervolgens niet meer toe in de bloederige geschiedenis van<br />
hun familie. Ze wordt vergeten, niet eens verguisd. In de<br />
voorstelling ‘Zus van’ geeft Ismene alsnog uitleg waarom zij er<br />
wél toe doet, wat er wél goed was aan haar keuzes toendertijd.<br />
‘Zus van’ is een pleidooi voor niet in het licht staan en van<br />
even groot belang zijn als degene die wel op de voorgrond<br />
treedt. ‘Zus van’ is een moderne toneeltekst op basis van de<br />
Griekse mythologie en geschreven door Lot Vekemans.<br />
Toneelstukken van Lot Vekemans zijn internationaal bekend<br />
en in vele talen vertaald. Daarmee is ze de meest opgevoerde<br />
Nederlandse toneelschrijver in het buitenland. Haar werk is<br />
meerdere malen bekroond.<br />
LAURA MARTIN (LINKS) EN NICOLETTE TERHAAG<br />
De Makers Theater maakte o.a. de succesvolle voorstellingen Golfbrekers, GOD. en ANNE.<br />
Acteurs: Bas van Egmond, Sophie van<br />
der Meer, Marilou Ruigrok, Roos<br />
Groenendijk, Channah de Haas en<br />
Thijmen Boelema.<br />
Regie: Laura Martin en Nicolette<br />
Terhaag.<br />
Choreografie: Fé Zwanenburg.<br />
Lichtontwerp: Eli van Hooff.<br />
Vormgeving: Deborah Asuni.<br />
Classicus: Vera van de Ven.<br />
De voorstelling ‘Zus van’ is te zien<br />
op zaterdag 14 mei om 20:15 uur en<br />
zondag 15 mei om 14:00 uur én om<br />
20:15 uur.<br />
Plaats: Het Forum, de theaterzaal van<br />
het Teylingen College Leeuwenhorst<br />
te Noordwijkerhout.<br />
De entreeprijs bedraagt €17,50<br />
(inclusief parkeren, garderobe en<br />
koffie/thee).<br />
Reserveren kan via: www.lhtickets.nl<br />
vanaf 15 maart 2022<br />
63
De hulp van het<br />
steungezin gaf<br />
ons lucht<br />
stockfoto<br />
Aanmelden?<br />
Kun je wel wat hulp gebruiken? Misschien<br />
kan Buurtgezinnen jou helpen, door voor<br />
jou en je gezin een gezin in de buurt te vinden<br />
dat jullie kan ondersteunen.<br />
Of wil je juist steun bieden?<br />
Buurtgezinnen is op zoek naar ouders met<br />
kinderen, grootouders en volwassenen zonder<br />
kinderen met opvoedervaring. Wil je op<br />
vrijwillige basis iets betekenen voor een ander<br />
gezin en heb je gemiddeld een dagdeel<br />
per week beschikbaar?<br />
Meld je aan via www.buurtgezinnen.nl.<br />
Michael en Esther hebben twee zoontjes<br />
van 5 en 6 jaar. Esther kampt al jaren met<br />
hevige rugklachten en onderging hiervoor<br />
verschillende pijntherapieën. Twee jaar geleden<br />
kwam het gezin in contact met Buurtgezinnen.<br />
“Michael werkte hele dagen en als hij thuiskwam,<br />
kon hij meteen de kinderen van me<br />
overnemen voor het avondeten en bedritueel”,<br />
begint Esther. “Ik voelde me steeds<br />
slechter en tegelijkerjd ook schuldig tegenover<br />
Michael. En dat had ook zijn weerslag<br />
op onze relae. Mijn ouders zijn al wat ouder<br />
en mijn schoonouders wonen verder weg.<br />
Hulp vragen was dus niet makkelijk”, gaat<br />
ze verder. Een steungezin bracht uitkomst.<br />
“Ik moest er echt wel even over nadenken<br />
of ik Buurtgezinnen een goed idee vond. Het<br />
voelde voor mij toch een beetje als falen,<br />
maar wist ook dat we ontzeend goed hulp<br />
konden gebruiken,” vult Michael aan.<br />
Buurtgezinnen vond René en Ilona, een<br />
warm, zorgzaam en vriendelijk stel dat<br />
zich op zaterdag over de jongens onermt.<br />
Hun eigen kinderen zijn inmiddels pubers<br />
en gaan steeds meer hun eigen gang. “De<br />
jongens gaan er graag naartoe. Ze zijn dol<br />
op hun hond en gaan geregeld mee naar<br />
het bos voor een wandeling. Ook genieten<br />
ze van de extra aandacht jdens het knutselen<br />
of spelletjes spelen.” Er is een echte<br />
vriendschap ontstaan tussen de gezinnen.<br />
“We hebben ongeveer dezelfde ideeën over<br />
opvoeden en dat voelt goed. En als je dan<br />
hoort dat ze zoveel plezier met onze jongens<br />
hebben, maakt dat natuurlijk extra trots.”<br />
De ‘bemoeienis’ van Buurtgezinnen is onlangs,<br />
na 2 jaar, gestopt, maar de gezinnen<br />
gaan door met elkaar. “Thuis gaat het inmiddels<br />
stukken beter. De pijnklachten zijn<br />
er nog en daar zal ik mee moeten leven. De<br />
jongens zijn nu wat ouder en kunnen al meer<br />
dingen zelf. De grootste winst is dat we weer<br />
vertrouwen hebben in de toekomst”, zegt<br />
Esther. “Blij dat we desjds toch doorgezet<br />
hebben”, vult Michael aan. “Het begint met<br />
hulp aanvaarden en dat is in het begin best<br />
moeilijk. Iedereen vindt dat je het zelf moet<br />
kunnen. Maar uiteindelijk hou je het zo veel<br />
beter en langer vol.”<br />
Kun je wel wat steun gebruiken?<br />
Buurtgezinnen is er voor alle gezinnen, die om wat voor reden dan<br />
ook, behoee hebben aan wat ondersteuning bij de opvoeding.<br />
Dit kan bijvoorbeeld zijn dat je kinderen een rusge huiswerkplek<br />
wordt geboden, dat ze af en toe een weekend uit logeren gaan, dat<br />
een ander gezin meedenkt over de schoolkeuze of je wegwijs maakt<br />
bij instanes.<br />
Zo werkt Buurtgezinnen:<br />
Als je je aanmeldt, gaat de coördinator met je in gesprek:<br />
• Aan wat voor soort ondersteuning heb je behoee?<br />
• Wat vind je belangrijk in de opvoeding?<br />
• Wat verwacht je van een steungezin?<br />
Vervolgens gaat de coördinator van Buurtgezinnen op zoek naar<br />
een geschikt steungezin in de buurt. Over de invulling van die steun<br />
maak je samen met het steungezin afspraken.<br />
Steungezin worden?<br />
Een steungezin wordt voor een langere periode de steun en toeverlaat<br />
voor een vraaggezin rondom de kinderen. Samen met de<br />
coördinator van Buurtgezinnen bespreek je welke ondersteuning je<br />
zou willen bieden, welke kinderen in jullie gezin passen (leeijd,<br />
j/m) en hoeveel jd je ervoor beschikbaar hebt. De coördinator<br />
kijkt welke gezinnen het beste bij elkaar passen, maakt de match<br />
en begeleidt beide gezinnen twee jaar.<br />
Coördinator<br />
In Noordwijk is Buurtgezinnen sinds 1 januari<br />
van start gegaan. Suzanne Bergmans is<br />
coördinator van de gemeente Noordwijk.<br />
Wil je meer info?<br />
Bel 06-55897155 voor een afspraak of stuur<br />
een mail naar suzanne@buurtgezinnen.nl.