Laatste editie act&move! - KCG

theater en dans in Gelderland • najaar 2012 • nummer 7
inhoudsopgave

colofon
act&move! is een blad voor
theater en dans in Gelderland.
KCG bracht twee keer per jaar
het blad uit. Dit is de laatste
act&move!
Vierde jaargang, nummer 7
KCG is het Gelders kenniscentrum
voor kunst en cultuur. Vanuit de
visie dat kunst en cultuur onmisbaar
zijn voor de leefbaarheid in Gelderland,
geven wij invulling aan onze
missie: het versterken van Gelderland
met kunst en cultuur. Vanuit de
twee afdelingen Kunsten en
Cultuurpact werken onze adviseurs
fi lm, theater, dans, muziek, literatuur,
popmuziek, beeldende kunst,
jongeren én de regiocoördinatoren
samen met een scala aan organisaties,
gemeenten, professionele
kunstenaars en amateurs.
Redactieadres:
KCG
Steijnstraat 12, 6814 AM Arnhem
T (026) 351 90 29
E AstridLondon@kcg.nl
www.kcg.nl
Verzending digitaal en per post
mogelijk.
Medewerkers aan dit nummer:
Marieke van Kessel, Astrid London,
Leo Mol, Elsbeth Rozenboom,
Monique Scheper, Gerrit Stallinga,
Angela Verdurmen, Mariët
Witteveen.
Eindredactie:
Mariët Witteveen
Foto cover:
CabBizar, Romeo and Juliet-ed
tijdens Act 2 > go OUT!, 2009
foto Kropot
Foto’s achterpagina:
Dirk Visser, Liona Hazeleger,
Monique van Hinte, Bert Holtmann,
René Schonenberg, Kropot.
Grafi sch ontwerp en lay-out:
Kees de Bruijn, Giesbeek
Druk:
Rikken Print b.v., Gendt
Oplage 1.500 exemplaren
Deze act&move! is zorgvuldig
samengesteld. Er kunnen geen
rechten worden ontleend aan
de inhoud.
4 nieuwsfl itsen
6 focus: Dansweek Gelderland
14 turning point: Het blad act&move!
16 solo: De focus op beweging
18 de inspiratie: Verdieping in improvisatie
20 duet: Lessen
28 organisaties & educatie: De Verspiegeling
30 gespot: Stoer, groot, mooi, kerels, meiden
32 wat doe jij voor de kost?: Behoefte aan een mop?
32 plan… en dan?: Repetitieruimtes
34 zomaar een toeschouwer: Inside Out
Theater en dans in Gelderland
Changing perspectives
Kruisbestuiving
Drie jaar geleden was hij er: act&move!
De eerste publicatie voor de podiumkunsten
theater en dans. In het voorwoord van
nummer 1 uit 2009 stond:
‘Door in één blad beide disciplines te
belichten, brengen we theaterbezoekers
wellicht op het idee om ook een keer een
dansvoorstelling te bezoeken en vice versa.’
Is dat gelukt? Hebben we je geïnspireerd?
We hopen het van harte.
Tate Modern
Bij KCG op kantoor hangt in de werkkamer
van theater en dans een groene tas aan het
plafond. Hij komt uit de shop van het Tate
KCGtheater
Amateurtheatergezelschappen en
-makers kunnen bij KCGtheater
terecht voor informatie, inhoudelijke
of organisatorische adviezen,
workshops, coaching, masterclasses
en projectontwikkeling.
Artistiek leiders en coördinatoren
van jongerentheaterscholen en
Centra voor de Kunsten worden
uitgenodigd voor provinciaal
overleg. In samenwerking met
hen organiseert KCGtheater
een jaarlijkse ontmoetingsdag.
KCGtheater onderhoudt nauwe
contacten met regisseurs/makers en
groepen (professioneel en amateur)
uit de provincie en de landelijke
organisatie Kunstfactor-theater.
Senior kunsteducatie en adviseur
theater: ElsbethRozenboom@kcg.nl
Projectcoördinator kunsten:
GerritStallinga@kcg.nl
www.facebook.com/KCGTheater
KCGdans
KCGdans ondersteunt organisaties
en dansmakers die actief zijn in de
Gelderse danswereld met informa-
Modern museum in Londen. De tekst op de
voorkant dwingt ons na te denken over de
toekomst, de veranderingen, de bezuinigingen:
Changing perspectives.
Wat de toekomst brengt is zeer onzeker.
Wel weten we dat act&move! stopt. Je hebt
de laatste editie – weliswaar met vier extra
pagina’s duet – in handen of in de mail.
De redactie bedankt iedereen die deze jaren
aan act&move! heeft meegewerkt.
Veel leesplezier. En:
Spielt, tanzt, sonst sind wir verloren.*
Mariët Witteveen
eindredacteur * vrij naar Pina Bausch
tie en inhoudelijke of organisatorische
adviezen. KCGdans heeft
contact met een groot aantal
amateurdansscholen, dansdocenten,
dansgroepen, Centra voor
de Kunsten, choreografen,
podia en provinciale en landelijke
samenwerkingspartners zoals
Kunst factor-dans. De adviseur is
hierdoor in staat te bemiddelen
en mensen met elkaar in contact
te brengen.
Adviseur dans:
AngelaVerdurmen@kcg.nl
www.facebook.com/KCGDans
2 vorige pagina
De Studio met Tarzan • foto Marcel Cornielje
act&move! volgende pagina 3

nieuwsfl itsen
St. Streekballetschool Overbetuwe SBOB
Wat 20-jarig bestaan
Wie en Waarom St. Streekballetschool
Overbetuwe SBOB verzorgt op vier locaties
peuterdans, kleuterballet, kinderballet, klassiek
ballet, spitzenles, jazzdans en moderne dans.
Daarnaast zijn er twee showgroepen: Sparkle
en Flame. De SBOB viert dit seizoen haar
20-jarig bestaan met vele dansactiviteiten. Van
vrijdag 5 tot en met vrijdag 12 oktober worden
tijdens Dansweek Gelderland, in het kader van
De Studio
Wat Jubileum dansschool
Wie en Waarom De Studio bestaat dit seizoen
30 jaar. Met ongeveer 500 leerlingen kan de
dansschool zich de grootste van Nijmegen
noemen. Lessen zijn te volgen in klassiek ballet,
modern, jazz, tapdans, hiphop, streetdance,
kleuterdans, kinderdans, bodyline en musical.
Tijdens Dansweek Gelderland gaat de voorstelling
Tarzan in première.
In opdracht van Schouwburg Nijmegen maakte
4
vorige pagina
foto: SBOB
Dans om de Hoek, de studiodeuren opengezet voor
iedereen die kennis wil maken met de lessen. Op
12 oktober kan het publiek ook openbare repetities
van Sparkle en Flame in Elst bijwonen.
In juni 2013 vindt de tweejaarlijkse voorstelling
plaats door de leerlingen van alle leslocaties in
Theater Junushoff te Wageningen.
Wanneer Seizoen 2012-2013
Waar Leslocaties in Bemmel, Elst, Gendt en Zetten
Website www.sbob.info
De Studio een hippe versie van het bekende verhaal
met amateurdansers en professionals. Sjanneke
Boerland tekent voor de algehele regie. Choreografi
eën zijn te zien van onder anderen Vivian
Davelaar, Linde Ammerlaan, Margreet Luitwieler,
Sara Thomas en Marlies van Drueten.
Wanneer Zondag 7 oktober om 15.00 uur en
17.00 uur
Waar Schouwburg Nijmegen
Website www.destudionijmegen.nl
NVA-bibliotheek
Wat en Waarom Toneelbibliotheek ten
behoeve van het amateurtheater in Nederland.
De collectie bestaat uit 15.000 toneelstukken,
4.000 studieboeken en vele naslagwerken.
Wie De bibliotheek is 16 jaar onderdeel
geweest van de Nederlandse Vereniging voor
Amateurtheater. Eind 2011 viel helaas het doek
voor de NVA. Een groep vrijwilligers zet de
toneelbibliotheek voort zonder subsidie. Kijk
op de website voor de algemene voorwaarden.
Wanneer De bibliotheek is geopend van
maandag tot en met donderdag van 10.00 uur
tot 16:00 uur en de eerste en derde zaterdag
van de maand van 11.00 tot 16.00 uur.
Algemeen: 070 - 360 29 94 of
info@nvabibliotheek.nl. Voor hulp bij repertoirekeuze:
070 - 360 35 32.
Waar Anemoonstraat 25, 2565 DD Den Haag
Website www.nvabibliotheek.nl
DANCECONNEXXION
Wat Urban netwerkbijeenkomst
Wie en Waarom Tijdens Dansweek
Gelderland organiseert KCG een netwerkbijeenkomst
voor urban dansdocenten en
dansmakers. Het programma bestaat uit een
workshop door John Wooter van De Nieuwe
Dans en een toelichting op de werkwijze van
dit gezelschap.
Wanneer Zaterdag 6 oktober 2012
van 16.00 tot 19.00 uur
Waar Lindenberg Nijmegen
Website www.kcg.nl/dans
Menno van Coehoornkazerne
Wat Multifunctioneel gebouw voor de kunsten
Wie en Wat De voormalige Menno van
Coehoornkazerne is de nieuwe locatie van Huis
van Puck en Kunstbedrijf Arnhem. Voor Huis
van Puck zijn alle andere adressen vervallen.
act&move!
Gevaarlijk GOED
kunst&festival 2012
Wat en Wie Derde editie van het KCGkunstenfestival
voor de kunstdisciplines fi lm,
theater, dans, literatuur, muziek, beeldende
kunst en urban arts. Deze keer met masterclasses
van onder anderen: actrice Saskia
Temmink, regisseur Frans Strijards, fi lm- en
televisiemaker Frans Bromet en beeldend
kunstenaar Jan Rothuizen. Verder zijn diverse
optredens te zien van onder andere Ill Skill
Squad, Boys Action en een heuse hiphoptheaterproductie.
Op zondag presenteren jongeren
tijdens Act2Go5 de theaterversie van het
Interactief Choreografi e Spel van Dirk Dumon
(zie vorige act&move!).
Wanneer Zaterdag 3 en zondag 4 november
Waar De Lindenberg, Nijmegen
Website www.gevaarlijkgoed.nl
Kunstbedrijf Arnhem is ook nog gevestigd in
het gebouw aan de Weverstraat.
Waar Klarendalseweg 193, 6822 GJ Arnhem.
Website www.huisvanpuck.nl en
www.kunstbedrijfarnhem.nl
volgende pagina
ontwerp: Appeltje-S.nl
5

focus
Dansweek Gelderland
9e editie
Gelderland is van vrijdag 5 tot en met zondag 14 oktober 2012 dansland. Podia,
dansgezelschappen, Centra voor de Kunsten en dansscholen zorgen samen met
KCG voor tien dagen lang professionele dans en amateurdans in heel Gelderland.
Kijken naar dans van Gelderse makers kan tijdens Dansproeverijen in
Apeldoorn, Arnhem, Doetinchem, Nijmegen, Nunspeet en Winterswijk.
Onder de noemer Dans om de Hoek organiseren dansscholen gratis open
lessen en demonstraties in diverse dansstijlen.
www.dansweekgelderland.nl
foto Peter van Stralen
6 vorige pagina
act&move! act& t move! volgende pagina 7

focus
PASSIE VOOR DANS
IN ALLE VORMEN
Vrijdag 5 tot en met zondag 14 oktober 2012 - Dansweek GGelderland
Met Dansproeverijen, talrijke dansvoorstellingen, open lessen en workshops maakt
Dansweek Gelderland de energie, de schoonheid en het plezier van dans in Gelderland
zichtbaar en toegankelijk voor iedereen. Tien dagen lang staat passie voor dans
centraal om dansliefhebbers, geïnteresseerden en amateurdansers uit te nodigen
mee te doen, te komen kijken en kennis te maken met dans in al haar diversiteit.
Het programma van Dansweek Gelderland
is veelzijdig en kleurrijk; van een workshop
popping tot een balletdag, van een Afrikaanse
dansvoorstelling tot de nieuwste productie
van Introdans. Ruim veertig professionele
voorstellingen en amateurdansvoorstellingen
zijn te zien bij podia in heel Gelderland.
Dansscholen organiseren gratis open lessen,
workshops of demonstraties onder de naam
Dans om de Hoek. Iedereen kan meedansen, de
lessen zijn voor diverse niveaus en leeftijden. Met
deze negende editie van Dansweek Gelderland
geeft KCG het dansklimaat in de provincie
Gelderland opnieuw een stevige impuls.
Acht jaar Dansproeverij
Gratis kennismaken met de nieuwste dansvoorstellingen
en presentaties van dansmakers
uit Gelderland kan tijdens Dansproeverij. Het
Nederlands Wijnmuseum staat twee dagen in
het teken van Dansproeverij Arnhem. Lokale
Dansproeverijen zijn te bezoeken in Apeldoorn
(Meltdown Festival), Arnhem (Huis van
Puck), Doetinchem (Gruitpoort), Nijmegen
(LUX), Nunspeet (Veluvine) en Winterswijk
(Boogie Woogie). Elk van deze locaties heeft
in samenwerking met KCG een speciaal
programma samengesteld om de passie
voor dans over te brengen. Amateurdansers
en professionals samen te laten optreden
tijdens een evenement levert kruisbestuiving
op. Deze formule zorgt al jaren voor nieuw
publiek voor dans. Het dansveld met elkaar
laten samenwerken is naast de liefde voor
dans overbrengen een achterliggend doel van
KCG. Het concept van Dansproeverij heeft
zich in acht jaar tijd ontwikkeld en is omarmd
door alle geledingen van het dansveld: dansscholen,
Servicepunten Amateurkunst en
Centra voor de Kunsten.
Apeldoorn
Op zaterdag 6 oktober organiseert Powered
By New Arts het zogenoemde Meltdown
Festival op het cultuurplein in Apeldoorn.
Onderdeel van dit festival is een Dansproeverij
in Markant, waar lokale dansscholen
en -groepen zich presenteren.
Doetinchem
Eveneens op 6 oktober is de tweede editie
van Dansproeverij in de Gruitpoort in
Doetinchem met veel lokaal danstalent.
Nunspeet
In Veluvine Nunspeet komt op 6 oktober
een balletdag voor iedereen die geïnteresseerd
is in klassieke dans. Balletstudio Ermelo
gaat deze dag in samenwerking met KCG,
Servicepunt Noordwest Veluwe en Het Nationaal
Ballet organiseren. Jane Lord geeft een
dansweek gelderland
masterclass en Claire Philippart verzorgt een
workshop (voormalig solisten van Het Nationaal
Ballet) met aansluitend een Dansproeverij
in Veluvine Nunspeet.
Winterswijk
De tweede Dansproeverij in de Achterhoek
vindt plaats in Boogie Woogie, instituut voor
kunst en cultuur op 10 oktober.
Arnhem
Op donderdag 11 en vrijdag 12 oktober
organiseert KCG een Dansproeverij in het
Nederlands Wijnmuseum in Arnhem. Wandelend
door de sfeervolle gangen van het
museum kun je genieten van diverse dansstijlen,
de locatie en tot slot natuurlijk van
een mooi glas wijn. Op het programma staan:
Dansstorm Oost, CCCompass, Fysiek Theater
Gif.t, Beeldend Danstheater Telder, studenten
van Dansacademie ArtEZ met dansjuweeltjes,
choreografi eën van Julian Barnett en Sanne
van der Put, LethDansant, Daniel Renner en
Haico van Dijk van Ill Skill Squad.
In de Menno van Coehoornkazerne is op
zaterdag 13 oktober een lokale Dansproeverij.
Huis van Puck biedt een gecombineerd
programma van professionele dansers met
amateurdansers uit de regio.
Nijmegen
Op zondag 14 oktober vindt de eerste editie
van Dansproeverij in LUX te Nijmegen plaats
met onder andere een bijdrage van Impro vi
en een interactieve workshop van De Stilte.
Het hele programma van Dansweek Gelderland
is te vinden op de website. Hier kun je
een programma samenstellen en kaarten
reserveren.
www.dansweekgelderland.nl
tekst: Marieke van Kessel
foto: Peter van Stralen
8 vorige pagina
act&move! volgende pagina 9

focus dansweek gelderland
MASTER CHEFS
Om je als lezer een kijkje in diverse Dansweek-keukens te geven, onthullen Helen de
Vries, Jack Timmermans, Arjen Nicolaï en Menno Wester iets over hun ingrediënten,
beweegredenen en achtergronden voor een lokale Dansproeverij, het Meltdown
Festival en Balfolk.
Siliconen in spitzen
Al jaren combineert Helen de Vries haar
baan als programmeur in LUX Nijmegen
met haar werk als podotherapeut in de
maatschap van podotherapie Bottendaal
in Nijmegen. Een dag per maand behandelt
zij specifi ek dansers in het Medisch Voet
Centrum Amsterdam. Helen: ‘Een jaar of
15 geleden ben ik me gaan specialiseren
in voetproblemen bij balletdansers. Toen ik
als podotherapeut in Amsterdam werkte,
kreeg ik op een gegeven moment veel jonge
dansers die net op spitzen stonden. Dat viel
ze tegen. Het was pijnlijk en vooral bij een
iets langere tweede teen was er soms veel
pijn. Met zachte siliconen maakte ik een soort
hoesje op maat waarbij alle “loze” ruimte bij
de tenen werd opgevuld met siliconen en er
sprake was van een veel betere drukverdeling
rondom de tenen. Minder pijn, meer plezier
en mooier dansen is dan het resultaat.
Inmiddels geef ik hierover veel lezingen. Dit
najaar wordt op de Universiteit Maastricht
onderzoek gedaan naar deze techniek. Eind
oktober mag ik op een groot internationaal
symposium over dansgeneeskunde in
Singapore een presentatie geven over wat
siliconen in spitzen kunnen betekenen. Critici
zeggen dat dansers te weinig grondcontact
hebben met een siliconenorthese in de spitz,
maar ik ben van mening dat dit meevalt en
niet opweegt tegen de voordelen. Het mooi-
ere dansen door minder pijn is zo zichtbaar
en opvallend dat het missen van grondcontact
door dansers als minimaal bezwaar
wordt ervaren.’
Sinds 1 januari 2012 is Helen in LUX gestopt
als eindverantwoordelijke voor het hele theater-
en muziekprogramma. Ze is nu uitsluitend
dansprogrammeur. ‘De combinatie is perfect.
Ik zit dicht op de dansers, zie veel voorstellingen
en ken de problemen. Hopelijk mag ik nog
heel lang met deze combinatie van werkzaamheden
doorgaan en van LUX steeds meer een
dansplatform van Oost-Nederland maken.
Op 14 oktober organiseren we voor het
eerst een lokale Dansproeverij. We vinden
het belangrijk een podium en afspiegeling te
zijn voor verschillende dansgenres en dansgroepen
uit de omgeving en van het dansprogramma
in LUX. Het wordt een spannende en
inspirerende middag voor een breed publiek.
Hopelijk zien we dat publiek terug bij andere
voorstellingen in LUX, alsook bij de andere
Een-tweetje
In het Dansproeverij-programma van LUX
Nijmegen is De Stilte te zien met een duet en
een dansworkshop voor kinderen. Artistiek
directeur Jack Timmermans van dit gezelschap
uit Breda vertelt: ‘We komen graag
op zondag 14 oktober om het publiek kennis
te laten maken met De Stilte. Op woensdag
17 oktober komen we terug naar LUX met
onze voorstelling Niet te Filmen, voor iedereen
vanaf zes jaar. Deze voorstelling is een hilarische
verbeelding van het productieproces van
een zwijgende fi lm.
podia in Nijmegen. Ik verheug me zeer op de
hele Dansproeverij en in het bijzonder op de
combinatie van de verschillende genres en
het leren kennen van de dansscholen.’
www.lux-nijmegen.nl
Het programma dat we op zondagmiddag in
de Dansproeverij aanbieden, noemen wij een
een-tweetje: we dansen eerst het duet, hebben
daarna een kort nagesprek en dansen dan met
de kinderen door middel van opdrachten, die
gebaseerd zijn op samen dansen, elkaar vertrouwen,
elkaar aanvoelen en op elkaar reageren.
Bij de Dansproeverij kijken wij uit naar een gretig
publiek, dat alle aandacht geeft aan de dans en
de dansers doet groeien.’
www.destilte.nl
10 vorige pagina
act&move!
act& t move! ! volgende pagina 11

focus dansweek gelderland
Cross-over
Powered by New Arts Apeldoorn organiseert
het Meltdown Festival, een cross-over
tussen hiphopdisciplines en klassieke kunsten.
Om liggende cultuurorganisaties, zoals
Markant centrum voor kunsteducatie, Gigant,
Coda, Mi Dushi en ACEC gaan hierbij de
samenwerking aan met de hiphopscene van
Apeldoorn. Projectleider Arjen Nicolaï legt
uit: ‘Powered by New Arts is de verbindende
schakel tussen de diverse New Arts steden
in Overijssel en Gelderland. Het netwerk is
vergroot, kennis wordt makkelijk gedeeld tussen
de projectleiders onderling. Lokaal heeft
New Arts naam gemaakt en is onze organisatie
opgenomen in het reguliere aanbod
van Markant. New Arts activiteiten zullen
blijven in de wijken (jongerencentra). Binnen
het voortgezet onderwijs worden ze graag
geprogrammeerd, zowel in workshop- als in
cursusvorm. Als impuls heeft New Arts goed
gewerkt voor Apeldoorn, de jongeren weten
wat deze club voor hen kan betekenen.
Wanneer de subsidie mogelijk stopt, worden
de mogelijkheden zeer beperkt. Ondanks
de intenties van Markant om het samenwerkingsverband
te continueren, zal het
moeilijk worden de voorziening in stand te
houden, laat staan verder te ontwikkelen, juist
nu het enigszins ingebed is bij de jongeren.’
Het Meltdown Festival vindt plaats in
Apeldoorn op 6 oktober 2012. Het hoofdpodium
staat in het Cultuurkwartier, het
binnenplein van Coda/Gigant/Markant.
Verder strekt het festivalterrein zich uit in
en om Het Huis van de Schoone Kunsten en
ACEC. Het program ma is zeer divers met
onder andere het Jeugd Symfonie Orkest van
Markant dat gaat samenspelen met rapformatie
Dani&Chokz. Qua dans zullen lokale
dansers worden uitgedaagd deel te nemen
aan Dwarsligger, een freestyle dance battle
voor individuele dansers, volgens het concept
Dubbelzodwars.nl.
Verder worden dansscholen en individuele
dansers uitgenodigd om op deze dag mee te
doen aan de lokale Dansproeverij, waarbij de
dansscholen zich kunnen presenteren aan het
publiek. Arjen: ‘Wat we beogen met dit festival
is jonge podiumkunstenaars een podium
bieden, nieuwe kunsten combineren met klassieke
kunsten, de hiphopscene van Apeldoorn
zichtbaar maken en een festival organiseren
voor een breed publiek. Ik ben heel benieuwd
naar de samenwerking en performance van
het Jeugd Symfonie Orkest van Markant
en Dani&Chokz. Daarnaast kijk ik uit naar
DubbelZoDwars en of lokaal danstalent zich
laat gelden in de battles.’
www.poweredbynewarts.nl en www.meltdownfestival.nl
Balfolk
Een nieuw fenomeen in Dansweek Gelderland is
Balfolk, een dansvorm die bestaat uit een verzameling
West-Europese dansen. Menno Wester,
een van de organisatoren van Balfolk avonden,
geeft uitleg: ‘Op 13 oktober 2007 werd het eerste
bal in Nijmegen georganiseerd door Jeroen
van Zuylen, Dorine Boudewijn en Wen Versteeg.
Daarna ben ik erbij gekomen. Wen Versteeg
richt zich nu op het geven van Balfolkdanslessen
in Nijmegen. Hij laat de organisatie van deze
avonden aan ons over.
Zo’n Balfolkdansavond wordt een bal genoemd
en is een beetje te vergelijken met een tango-
of salsa-avond, maar dan met West-Europese
muziek. Er worden koppeldansen gespeeld, zoals
Scottish, polka, mazurka en bourrée, maar ook
groepsdansen zoals de jig of cercle. En er is
altijd livemuziek, wat een bal speels, gezellig en
sfeervol maakt.
Weinig podia organiseren Balfolk. In Nijmegen
zijn wij de enigen die dit op een regelmatige
basis doen. Als de muziekpodia al überhaupt folk
programmeren, dan is dit meestal iemand met
een akoestische gitaar. Ook leuk natuurlijk, maar
folk is zoveel meer dan een singer-songwriter.
Als liefhebbers van de Balfolkmuziek, wilden
we graag meer swingende bands zien. Daarom
zijn we het zelf maar gaan organiseren en met
succes: de avonden in Nijmegen zijn regel matig
uitverkocht’, zegt Menno. ‘Op een bal gaat het
om een leuke avond uit terwijl je gezellig met
elkaar danst. Iedereen kan zo mee dansen.
Voorafgaand aan een bal hebben we meestal
een korte dansinstructie van de basispassen,
en daarna is het lekker dansen op livemuziek.
Je hoeft dus niet op dansles, je leert gewoon
door mee te doen, maar danslessen zijn wel
mogelijk. Regelmatig geven ervaren docenten
uit binnen- en buitenland workshops om de
dansen verder uit te diepen.’
Tijdens Dansweek Gelderland is op 13 oktober
2012 in Restaurant Vlaams Arsenaal om
19.30 uur Balkfolk met aan het begin van de
avond een korte workshop. ‘We vieren op die
datum het eerste lustrum en het twintigste
Balfolkbal in Nijmegen. Het belooft een gezellige
boel te worden met alle (ex)-vrijwilligers,
bands en oudgedienden. Daarnaast hopen we
nieuwe gezichten te leren kennen.’
Voor zover bekend geeft Wen Versteeg in
Dansweek Gelderland een extra, gratis workshop.
Houd de website in de gaten.
www.folkbalnijmegen.nl
tekst: Monique Scheper
foto’s: Peter van Stralen
12 vorige pagina
act&move! act& t move! volgende pagina 13

14
turning point
Het blad
act&move!
In het najaar van 2009 gaf KCG de eerste act&move! uit, de publicatie voor theater en
dans in Gelderland. Nu, drie jaar later, is deze zevende editie de laatste. Act&move! stopt
vanwege de bezuinigingen.
Hoe kan KCG in contact blijven met de theater- en dansachterban? Gelukkig biedt het
internet alternatieven.
vorige pagina
act&move!
Bij de start van act&move! stonden de
afdelingen KCGtheater en KCGdans
voor de uitdaging een gezamenlijk blad te
maken voor theater en dans. Ze zochten
naar items die interessant waren voor
beide disciplines. Drie jaar lang heeft de
redactie van act&move! vele theater-
en dansgroepen, makers, organisaties,
opleidingen, instellingen, projecten en
festivals in het zonnetje gezet. Diverse aspecten,
invalshoeken en werkmethodes zijn
belicht in woord en beeld, om de ontwikkelingen
op theater- en dansgebied onder
de aandacht te brengen. Vaak ontstonden
boeiende cross-overs. Ook makers in het
veld zijn daar steeds meer naar op zoek.
De redactie heeft met veel inspiratie en
plezier act&move! gemaakt. Het einde van
het blad is voor KCGtheater en KCGdans
een turning point naar nieuwe manieren
om de achterban te blijven informeren en
stimuleren.
Nieuwe KCG-website
Het maakproces van deze act&move!
viel samen met de lancering van de nieuwe
website www.kcg.nl. Deze is helder ingedeeld
en biedt veel mogelijkheden voor
alle disciplines om allerlei inhoud over te
brengen, bijvoorbeeld door de toevoeging
van een artikel, blog of fi lmpje. Daarnaast
is veel meer interactie mogelijk nu
de sociale media Facebook, LinkedIn en
Twitter geïntegreerd zijn.
Regisseurs
Regisseurs kunnen met een profi el vermeld
worden op www.kcg.nl/theater. Zij zijn
onderverdeeld in de regio waar zij wonen:
Achterhoek, Arnhem e.o., Nijmegen e.o.,
Rivierenland en de Veluwe. In een profi el
staat kort hoe zij werken en wat zij belangrijk
vinden ten aanzien van het proces
en de voorstelling. KCG heeft overigens
nog meer regisseurs in de database. Niet
iedereen heeft namelijk de behoefte aan
ver melding op de website. Amateurtheaterverenigingen
of -groepen die op zoek zijn
naar een regisseur kunnen contact opne-
men met KCGtheater. Daarbij is van belang
dat zij voor een regie minimaal € 65,- per
dagdeel (een repetitieavond) exclusief btw
en reiskosten op de begroting hebben.
Gelderse Theateragenda
De service van plaatsing van voorstellingen
in de Gelderse Theateragenda is gestopt.
De ervaring is dat theater- en dansgroepen
in toenemende mate Facebook en Twitter
gebruiken om hun activiteiten onder de
aandacht te brengen. KCGtheater heeft de
afgelopen maanden gestoeid met aankondigingen
van voorstellingen op Facebook
onder de noemer ‘dit weekend te zien’.
Facebook
Alle KCG-afdelingen zijn actief op Facebook
en maken melding van KCG-activiteiten
en ontwikkelingen. Op deze wijze
komt de informatie sneller terecht bij de
doelgroepen, zoals het campagnebeeld
van Dansweek Gelderland, het coachingstraject
Een nieuwe focus op regisseren en het
kunst&festival Gevaarlijk GOED. Ook biedt
Facebook de mogelijkheid interessante
activiteiten van de doelgroepen te delen.
Aandacht voor producties en aankondigingen
van voorstellingen krijgen hier voortaan
een plek. Hierdoor ontstaat veel sneller
een dialoog en is informatie up-to-date.
Op Facebook kan verwezen worden naar
websites, fi lmpjes en blogs met artikelen om
dieper op een onderwerp in te gaan.
Live
Via www.kcg.nl en sociale media blijven
KCGtheater en KCGdans nauw in contact
met hun achterban. Dit contact blijft,
ondanks de zware tijden, natuurlijk ook
door makers, dansers en spelers live te zien
en te spreken bij netwerkbijeenkomsten,
(jongeren)theaterdagen, (school)projecten,
festivals en voorstellingen. Uitwisseling,
kennisoverdracht en inspiratie opdoen zijn
de sleutelwoorden.
tekst: Mariët Witteveen
foto: Francet van Mackelenberg
volgende pagina
15

solo
De focus op beweging
Vanuit het ‘eenzame’ vak van regisseur kan het verfrissend en inspirerend zijn ervaringen
uit te wisselen met collega-regisseurs. Gerard de Jong grijpt de kans zichzelf uit te
dagen in het korte KCG-traject Een nieuwe focus op regisseren. Hij is een van de vier Gelderse
theatermakers die een onderzoeksvraag voor hun productie formuleren. In de periode
juni - oktober 2012 krijgen zij in drie bijeenkomsten begeleiding van Elsbeth Rozenboom
(dramaturg) en Gerrit Stallinga (theatermaker en -vormgever).
In 2010 behaalde Gerard de Jong het diploma
van de Opleiding Theaterregisseur voor de
Amateurkunst (OTR). Daarna regisseerde
hij diverse voorstellingen, om veel te oefenen.
Gerard is met vervroegd pensioen en heeft alle
tijd voor theater. Aankomend seizoen regisseert
hij bij een aantal verenigingen, waaronder
Toneelgroep Grafi cus uit Apeldoorn.
Zij spelen Yvonne, Prinses van Bourgondië van
Witold Gombrowicz.
Merk je een ontwikkeling als regisseur?
‘De opleiding is snel gegaan en ik heb heel
veel meegekregen. Tijdens een regie denk ik
vaak: o jee, daar ligt nog een laag waaruit ik
kan putten, en nog een. Gaandeweg merk ik
dat ik sneller weet wat ik met een voorstelling
wil uitdrukken. Nu kan ik beter inschatten
hoe de voorstelling eruit zal zien als ik met
een groep werk, maar ik ben volop bezig me
te ontwikkelen. Yvonne, Prinses van Bourgondië
is een abstract stuk, waarmee ik van alles kan.
Dat maakt het ook meteen zo moeilijk voor
op- en afgangen en positioneringen. Er zijn veel
mensen op toneel. Daarbij hoort een mooi
toneelbeeld en het verhaal moet spannend en
logisch zijn.’
Maak je van tevoren altijd een regieconcept?
‘Ja. Dat heb ik braaf volgehouden, misschien
wat minder uitgebreid dan tijdens de opleiding.
Een regieconcept als basis is een houvast.
Sommige delen breid ik uit, andere niet. Met
Yvonne ben ik in het regieconcept minder diep
ingegaan op de enscenering. Nu moet ik die
nog aanscherpen.’
Waarover gaat Yvonne, Prinses van Bourgondië?
‘Het gaat over een prins die de orde van het
hof verstoort wanneer hij zich verlooft met een
burgermeisje, genaamd Yvonne. Het toneelstuk
is een aanklacht tegen de heersende klasse
die zich afkerig toont van alles wat afwijkt.
De mensen horen zich te conformeren, er mag
geen individualisme zijn. Yvonne is alles wat
het hof niet heeft en is. Vanaf het moment dat
zij in het paleis komt, raakt het hof in verwarring.
De chaos die ontstaat, kan alleen maar
opgelost worden door haar te vermoorden.
Alleen mag dat niet, want een moord geeft
een schandaal en schandalen horen niet.’
Wat is jouw onderzoeksvraag voor het
traject Een nieuwe focus op regisseren?
‘In de loop van de opleiding ben ik beweging
in spel mooi gaan vinden. Statisch spel staat
mij steeds meer tegen. Mijn onderzoeksvraag
is: welke bewegingen passen bij het stuk en
hoe krijg ik acteurs zover om een beweging
af te maken? Daarbij zoek ik naar alternatieve
bewegingen van rituelen. Natuurlijk
kan ik wel bewegingen bedenken voor een
acteur, maar ik zoek naar bewegingen die
net anders zijn dan anders. Daarvoor heb
ik tips gekregen.’
Welke?
‘Werk met muziek en wacht af wat de
acteurs zelf aan beweging meebrengen.
Kijk ook eens naar begroetingrituelen van
andere culturen. Een andere tip was: vraag
er een choreograaf bij. Dat vond ik grappig.
Grafi cus speelde in de Week van de Amateurkunst
een scène uit Yvonne, waaraan
twee danseressen meewerkten. Met een van
hen, zij is overigens verbonden aan onze club,
wil ik nog eens afspreken voor meer input
voor het stuk.’
Hoe ziet het vervolg van de begeleiding
eruit?
‘Eind september komen we weer bij elkaar
voor de stand van zaken. Daarna is nog
een bijeenkomst. Omdat ik al vanaf februari
repeteer, heb ik wat haast. De andere drie
makers gaan nog beginnen. Ik ben na de
derde bijeenkomst waarschijnlijk klaar met
regisseren, maar goed, ik kan wel kijken wat
uit het project voortkomt.’
Wat vind je, los van de onderzoeksvraag,
een lastig onderdeel in het proces?
‘Lastig wordt het wanneer de voorstelling
grotendeels gereed is. Ik worstel dan met
vragen als: Is dit nu echt wat ik bedoel? Zit
er nog meer in? Kan ik meer van de acteurs
vragen? In een eindfase word ik niet extra
zenuwachtig, omdat ik klaar ben met maken.
Ik vind het dan spannend of het spel dat ze in
de repetitie hebben laten zien er wel uitkomt.’
Yvonne, Prinses van Bourgondië is te zien op
zaterdag 24 november in Podium Gigant, Apeldoorn,
zaterdag 15 december 2012 in Dorpshuis Heerde en
vrijdag 19 januari 2013 in Huis van Puck, Arnhem.
www.toneelgroepgrafi cus.nl
tekst: Mariët Witteveen
foto’s: Toneelgroep Grafi cus
Gerard de Jong aan het regisseren
16 vorige pagina
act&move!
volgende pagina 17

de inspiratie
Verdieping in improvisatie
Steeds meer theatersport- en improvisatiegroepen zijn in spel op zoek naar ontwikkeling
en verdieping. Act&move! sprak met theatersportvereniging Liever Veul Bloemen
uit Wageningen en PIT improvisatietheater uit Nijmegen. Beide groepen hebben zich
aangemeld voor de masterclass van Saskia Temmink tijdens Gevaarlijk GOED.
Liever Veul Bloemen
De basis bij Liever Veul Bloemen is theatersport.
Sinds vorig jaar heeft de vereniging ook
een breedte- en dieptegroep. De breedtegroep
traint op theatersport en improvisaties zoals
bij het tv-programma De Vloer Op. In de dieptegroep
zitten ervaren spelers die spelverdieping
willen. Bernadet Albers maakt deel uit van
de dieptegroep, Edwin Luijks was een van de
trainers van het afgelopen seizoen.
‘In de dieptegroep laten we de theatersportgames
enigszins los en proberen we op andere
manieren te trainen’, vertelt Bernadet. ‘We
kiezen bewust voor verschillende trainers.
De een werkt bijvoorbeeld aan waarachtig
spel, de ander fysiek. Edwin trainde ons om uit
de comfortzone te komen, vaak met gebruik
Liever Veul Bloemen met Edwin Luijks en Bernadet Albers
foto Dirk Visser
van korte teksten en foto’s. Naar aanleiding
van een foto speelde ik een antisemiet, een
type dat ik vanuit de theatersport nooit zou
kiezen. Nu moest ik wel. Ik heb me ingeleefd
en gespeeld. Daarmee kwam ik met improviseren
een stap verder, al weet ik niet of ik dit
type voor publiek zou durven laten zien.’
‘Het gevaar van theatersport is dat spelers
vervallen in types die ze altijd spelen’, legt
Edwin uit. ‘Als ik spelers zie bij wie het niet
lukt om uit hun comfortzone te komen,
dan zoek ik bij hen vooral naar een andere
fysiek of manier van praten. Of een speler
krijgt twee tekstjes en bepaalt welk van
de twee voor een medespeler het minst
vanzelf sprekend is om te spelen. Spelers in
de dieptegroep weten prima van elkaar wie
bijvoorbeeld bepalend is en wie volgend.
In deze groep is spelinzicht ook een vereiste.’
De groep speelt langere improvisaties dan de
snelle theatersportgames. Het publiek mag
na een improvisatie bepalen welke personages
zij terug willen zien en welke nieuwe rol
erbij mag komen. ‘Zo krijgt het spel net wat
meer diepgang’, zegt Bernadet. ‘Ter inspiratie
voor een type gebruiken we verschillende
beginpunten, vanuit een stilstaand beeld, een
tarotkaart of bekentenissen op briefjes. Deze
manier vind ik heel mooi. Theatersport is
heerlijk hoor, maar ik ben daarbij zo bezig
een game een bepaalde kant op te sturen.
Nu kan ik veel beter mijn impuls volgen en
beleef ik het spel intenser.’
www.lieverveulbloemen.nl
18 vorige pagina
act&move!
Op zondag 4 november 2012 geeft actrice
Saskia Temmink (o.a. bekend van de
tv-serie Bloedverwanten en De Vloer Op)
een inspirerende masterclass improviseren
tijdens Gevaarlijk GOED in Nijmegen. In
de ochtend werkt zij met de deelnemers,
’s middags is de eindpresentatie voor het
festivalpubliek.
PIT improvisatietheater
PIT werkt al zeven jaar volgens De Vloer Op.
Hun doelen zijn: improvisatietheater maken
met diepgang en de kwaliteiten van de spelers
ontwikkelen. Antoinette Thoonen en Judith
Wijnen spelen sinds 2007 bij de groep.
Aankomend seizoen wisselt PIT om de vijf
repetities van trainer, voor de uitdaging en
om een breed aanbod te krijgen vanuit verschillende
uitgangspunten.
De afgelopen twee jaar trainde Peter Berkhout
hen. ‘Peter is er goed in de speler los te laten
komen van een vast stramien’, zegt Antoinette.
‘Vaak kies ik voor een serieuze ingang, met een
kwinkslag. Qua houding ga ik op een manier
staan die veilig voelt. Ik herinner me een
oefening uit de training, waarbij de groep in
een kring staat met een persoon in het midden.
De spelers moeten om de beurt spel aanbieden,
waarop degene in het midden reageert.
Het aanbod is zo divers mogelijk, zodat de
speler tot het uiterste uitgedaagd wordt in bijvoorbeeld
beweging, emotie, tekst en houding.’
Judith vult aan: ‘Omdat je van verschillende
kanten aanbod krijgt, kun je niet meer vasthouden
aan je eigen veiligheidszone.’ Zelf heeft ze
de neiging recessief te zijn in spel en de ander
te volgen. ‘Ik zou wel vaker dominantere rollen
willen spelen.’
PIT met links Antoinette Thoonen • foto René Schonenberg
PIT blijft zich ontwikkelen met nieuwe improvisatievormen.
Afgelopen jaar experimenteerden
zij met PIT4kids. Improvisaties voor kinderen
met onderwerpen als de eindmusical, een dode
goudvis en oefenen met zoenen.
Per seizoen speelt de groep vijf keer. Elke
avond zorgen een samensteller en presentator
voor een afwisselende scènekeuze waarvan de
spelers niet op de hoogte zijn.
Judith: ‘Na de voorstelling evalueren we. Welke
scènes liepen goed en wat maakt dat die goed
liepen? Wanneer is het een geslaagde avond?
Wanneer niet?’
Antoinette: ‘Ons doel is spanning op te durven
zoeken, waardoor de zaal muisstil is bij een
mooie of pijnlijke scène. Omgaan met de
spanning maakt improvisatietheater boeiend
voor zowel spelers als publiek. Tegelijkertijd is
het heerlijk als het publiek lacht. Die balans
proberen we vast te houden.’
Speellijst 2012-2013:
5 oktober, 14 december, 1 februari, 6 april en 15 juni
in de Lindenberg, Nijmegen.
www.theatergroeppit.nl
tekst: Mariët Witteveen
volgende pagina
19

Lessen
Hoe geven dans- en dramadocenten les? Waarmee houden zij rekening?
Laura de la Mar, Marije Driessen, Sophie Jetten en Theo Soontiëns delen hun lesstof.
foto Monica Pachter
Laura de la Mar
Vormende oefening
‘Een lessenreeks van meestal zes weken zet ik van
tevoren globaal op papier. Hierin werk ik aan het
aanleren of verbeteren van een of meerdere technieken
met daarin voor de dansers een opbouw
en doel waar ze naartoe werken’, zegt Laura de
la Mar (26). ‘In demogroepen trainen we voor
deelname aan demonstraties en wedstrijden.
De warming-up kan een oefening zijn die ik voorbereid
of een improvisatie door de dansers zelf.
Ik probeer in de lessen ook een vormende oefening
te doen, bijvoorbeeld een dans zonder muziek, zodat
de dansers meer verbinding met elkaar zoeken
en gelijk dansen. Hierbij maak ik een choreografi e
met ritmeversnellingen en geluiden als stampen,
kreten, klappen, op lichaamsdelen kloppen en dergelijke.
De dans leer ik aan en ik tel mee totdat de
groep de passen onder de knie heeft. Vervolgens is
het de uitdaging voor de groep om zonder muziek
of hardop tellen, puur in verbinding met elkaar en
in gevoel en concentratie met elkaar te dansen.
Een dans kan mijn eigen choreografi e zijn, maar
ik geef ook ruimte voor de dansers om zelf een
choreografi e te maken en aan te leren. Dit heeft
positieve invloed op het niveau en de motivatie.
De kleuterles is een speelse les in korte blokken
van circa vijf minuten: dansspelletjes, korte
een voudige passen aanleren en veel verschillende
dansjes die niet veel uitleg vergen. De kleutergroep
heeft dit jaar misschien wel tien verschillende
dansen geleerd.’
Plezier en zelfvertrouwen
‘Regelmatig wijk ik af van het lesplan om aan te
haken bij de behoefte van de groep. Snel kunnen
improviseren is wat mij betreft een belangrijke
vaardigheid van een docent. Plezier en zelfvertrou-
duet duet
Laura de la Mar volgde cursussen en opleidingen voor jazzdans bij onder andere de
Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie (KNGU) en is sinds 2002 Jazzdansdocent
bij GV Brinio te Lochem. Van oorsprong een gymnastiekvereniging, heeft Brinio een
even grote tak met jazzdans, zumba, bodyfi t en meer. Laura geeft dansles aan diverse
groepen, van kleuters tot en met jongvolwassenen en twee demogroepen.
wen staan bij mij op nummer een, als docent
heb ik daar een essentiële rol in. Ik kies bewust
voor een vrolijke houding en geef veel complimenten.
Dit heeft een merkbaar effect op het
zelfvertrouwen en de sfeer in de groep. Dat
zie ik allemaal terug in technische bewegingen
en expressieve choreografi eën, waarbij ik veel
coach op lichaamshouding en aanleer om te
blijven lachen. Niet lachen als krampachtig
opkrullen van de mondhoeken, maar laten zien
dat je dansen leuk vindt. Vaak vraag ik aan het
begin van de les waar de dansers zin in hebben
en let ik op het energieniveau. Is de groep
onrustig, dan zorg ik dat ze hun energie kwijt
kunnen. Is er een bedompte sfeer, dan gooi
ik er een boost positieve energie in en kies ik
oefeningen om contact te maken met elkaar.
De oefeningen stem ik af op het niveau, de fl ow
van de groep en op de doelstelling. Ze moeten
uitdagend zijn, maar ook weer niet te moeilijk,
waardoor de dansers zelfvertrouwen verliezen.’
Creatieproces
‘Inspiratie voor mijn lessen doe ik op via
internet, tv, workshops en door demonstraties
en wedstrijden te bezoeken. Ik kijk ook naar
andere dansstijlen dan jazz. Door zelf te improviseren
op muziek ontstaan nieuwe bewegingen
en combinaties. Zelf dans ik graag, maar dat is
voor mij secundair. Helaas heb ik weinig tijd en
zijn er weinig dansgroepen in de buurt waar ik
op mijn eigen niveau en leeftijd kan instromen.
Gelukkig ligt mijn passie vooral in het creatieproces:
een dans maken en genieten van het
aanleren en het eindresultaat.’
www.briniolochem.nl
20 vorige pagina
act&move! volgende pagina 21

duet lessen
Marije Driessen
Na jaren in de verpleging gewerkt te hebben, begon Marije Driessen in 1987 aan
de opleiding Docent Dramatische Vorming in Arnhem. Ze gaf hierna onder andere
cursussen theatersport en cabaret, maakte straattheater in Parijs en regisseerde
voorstellingen bij stichting Amazones en Toneelgroep Kras.
Marije woont in Kekerdom en werkt op de Stedelijke Scholengemeenschap
Nijmegen (SSgN) als docent drama en CKV. Ze vertelt over drama met klas 1J2 en
haar mentorgroep 1J3.
Veiligheid
Zodra de leerlingen het dramalokaal binnenkomen,
worden ze begroet door Marije
Driessen (50). Meteen contact maken vindt ze
belangrijk. De les begint in een kring met een
warming-up: een spelletje, een stemoefening,
een concentratieoefening. Daarna volgt de
hoofdopdracht. ‘Bij opdrachten probeer ik
rekening te houden met wie initiatief nemen,
wie makkelijk samenspelen en wie wat meer
afwachten. Leerlingen moeten zich veilig
voelen. Vooral in het begin van het schooljaar
mogen ze met hun vriendjes en vriendinnetjes
spelen en ook tijdens het oefenen van een opdracht
voor een punt. Ik houd in de gaten of
niemand overblijft. In bijna alle klassen vinden
een of twee leerlingen niet direct aansluiting.
Zo krijg ik een duidelijk beeld hoe de groep
functioneert.’
Een opdracht moet duidelijk zijn, zodat leerlingen
weten wat van hen verwacht wordt. Marije
maakt heldere afspraken: ‘Je kunt gillen en heel
hard gillen. Je kunt rennen en heel hard rennen.
Medeleerlingen mogen geen last van elkaar
hebben.’
Houvast
‘Klas 1J2 zie ik 50 minuten per week. Dat is een
sociale groep, die in spel veel initiatief toont.
Mijn mentorklas 1J3 vindt het juist moeilijk om
zich te presenteren’, vervolgt ze. ‘Vaak zet ik
verlegen kinderen bij elkaar en laat ik ze om
de beurt de leiding nemen. Zo leren ze van
elkaar. Voor een opdracht krijgen ze een korte
voorbereidingstijd. Zij mogen beginnen met
presenteren, waarna ze lekker kunnen kijken.
In het eerste jaar krijgen leerlingen creatieve
input door heel veel verschillende opdrachten
te doen, bijvoorbeeld een les met doeken. Ze
maken een scène waarbij de doek de “hoofdrol”
heeft. Fantasie is belangrijk.
In 1J2 zitten een paar jongens, die het moeilijk
vinden om zich te uiten. Als ze in het spel iets
van zichzelf laten zien, lachen ze vaak alleen
maar. Laatst moesten ze vier zinnen uit een bekend
Nederlands liedje op verschillende manieren
zeggen. Ze hadden een houvast, waardoor
ze de opdracht wel serieus namen. Tijdens hun
presentatie was de klas heel stil. De jongens
kregen een verdiend applaus. Dat was voor het
eerst voor ze. Dan zie je hoe eerlijk drama is.
Als iets echt mooi is, en het raakt je, dan wordt
het gewaardeerd in zo’n veilige klas.’
Het weertje
Marije maakt een lesopzet, maar past oefeningen
soms aan een klas aan. ‘Met 1J2 kan
foto’s Gérard Schoth
ik heel makkelijk fysieke oefeningen doen.
Bijvoorbeeld “het weertje”: de leerlingen
staan in een rij of kring. Als ik zeg dat het
zachtjes gaat druppelen, kloppen ze zachtjes
op de rug van de ander. Regen is iets harder
kloppen, bij onweer pakken ze elkaar bij de
schouders. Zijwind betekent de schouders
pakken en heen en weer bewegen.
In 1J3 hebben veel leerlingen de speelsheid
niet meer. Fysiek werken is voor hen snel
beladen. Elkaar aanraken is al een punt.
Bij 1J2 wordt ook wel gelachen, maar zij
maken er een spel van. Deze klas kan ik
theatraal uitdagen, terwijl ik bij 1J3 al
super blij ben als ze een klein stukje spel
laten zien. Ik weet dat ze dan al een hele
drempel overgegaan zijn.’
Clownerie
Zo nu en dan volgt Marije zelf een workshop
clownerie bij Ton Kurstjens. ‘Clownerie
is voor mij een basis van terug naar af.
Ton werkt vanuit het gevoel en contact
maken. Heel primair. Alleen maar zijn.
Daarnaar ben ik in mijn lessen ook op
zoek. Ik hecht er waarde aan dat leerlingen
zich op hun gemak voelen.’
22 vorige pagina
act&move! volgende pagina 23

duet lessen
Sophie Jetten
foto Ellemiek ter Braak
Sophie Jetten is afgestudeerd aan ArtEZ dansacademie Arnhem als uitvoerend danser
moderne dans. Ze werkt nu vijf jaar als danser, choreograaf en docent. Ze geeft danslessen
in Arnhem bij On Y Danse en Boys Action. Daarnaast werkt ze als freelancer bij
ROC Rijn IJssel/MBO Dans, ArtEZ vooropleiding en MBO Fast Track Dance. In opdracht
van scholen (basisscholen, voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs) verzorgt ze
dansprojecten en -lessen.
Bewust van het centrum
Bij reguliere moderne danslessen houdt Sophie
Jetten (26) zich aan de vaste opbouw van een
dansles met de focus op iets waaraan ze speciaal
wil werken. Hierbij vestigt ze de aandacht
op bewustwording van wat je doet en welke
spieren je gebruikt. Gedurende de les werkt ze
toe naar een eindcombinatie, waarin bepaalde
bewegingen en aandachtspunten terugkomen,
zodat de dansers die kunnen toepassen.
Sophie: ‘Allereerst probeer ik de danser bewust
te maken van zijn of haar centrum, zodat
we vanaf dit punt de kracht ontwikkelen om
beweging te creëren, samen met het gebruik
van zwaartekracht. Door zwaartekracht functioneel
te gebruiken, kan beweging maximaal
en compleet gevormd worden. Als ik bijvoorbeeld
een rol naar de grond maak, laat ik mij
leiden door de zwaartekracht. Net voordat ik
neerkom span ik mijn centrum aan en ben ik
bewust bezig te voelen welk deel van mijn lijf
het eerst de grond raakt en welk deel volgt.
Om de beweging daarna vloeiend voort te laten
zetten stuur ik mijn centrum de richting op
waar ik naar toe wil. Doordat ik me na jaren
training een bepaalde coördinatie eigengemaakt
heb, is het een vanzelfsprekendheid voor
mijn lijf het centrum te moeten volgen.’
Bij lessen op scholen pakt Sophie het heel
anders aan: ‘Ik heb een heel scala aan oefeningen
in mijn hoofd die ik kan gebruiken.
Met die bagage kijk ik eerst wat voor ruimte
ik tot mijn beschikking heb, hoe de kinderen
zich gedragen en welke sfeer er die dag hangt.
Afhankelijk daarvan bied ik oefeningen aan die
erbij passen. Tevens prikkel ik de kinderen om
zelf iets te bedenken en reik ik hun in de oefeningen
materiaal aan om daarbij te gebruiken.
afwijken van wat ik in een les van plan was.
Ook doe ik bepaalde oefeningen wel of juist
niet, afhankelijk van het niveau en de omstandigheden
zoals ruimte, aantal en leeftijd van
de dansers.’
Muziekkeuze
Naast dans heeft Sophie een andere passie:
muziek. Bij dans is muziek vaak een belangrijk
onderdeel. ‘Ik ben altijd weer op zoek
naar nieuwe muziek’, vertelt Sophie. ‘Juist
voor de vaste lessen is het lastiger zoeken
naar geschikte muziekjes, omdat ik die een
aantal weken gebruik. Dan moeten ze echt
goed passen bij de oefening. Soms zoek ik
geschikte muziek voor bij een oefening die ik
al heb bedacht, maar het kan ook zo zijn dat
ik al een leuk muziekje heb waar ik dan een
oefening op maak. Bij kinderlessen gebruik ik
nooit speciale kindermuziekjes, maar gewoon
muziek die past bij de oefeningen en dat
werkt altijd.’
Combinatie
‘Om nieuwe inspiratie voor lessen op te doen
en zelf scherp te blijven volg ik workshops,
bijvoorbeeld bij Anouk van Dijk of lessen
voor professionele dansers bij de Henny
Juriëns Stichting in Amsterdam. Daarnaast is
kijken bij lessen van collega’s en voorstellingen
bezoeken ook heel goed voor de inspiratie.
De combinatie van dansen, choreograferen
en lesgeven vind ik geweldig. Uiteindelijk wil
ik nog vele choreografi eën dansen en maken
en pedagogische projecten opzetten vanuit
een eigen company, zowel in Nederland als
in het buitenland.’
Al naar gelang de sfeer of mijn gevoel kan ik www.sophiejetten.nl
24 vorige pagina
act&move! volgende pagina 25

duet lessen
Theo Soontiëns
Op Twitter typeert Theo Soontiëns zichzelf als: Maakt theater. Schrijft. Geniet.
Zijn diploma behaalde hij in 1982 aan de Academie voor Expressie door Woord en
Gebaar Utrecht. Hij voelt zich meer een dramadocent dan regisseur. Deze maker
wil uitleggen. Spelers moeten snappen wat ze aan het doen zijn.
Het Gluujende Peerd
Een voorstelling in een brandweerkazerne,
een afscheidsfi lm voor groep 8, een bewerking
van het Gilgamesj-epos – het oudste op
schrift gestelde verhaal uit de wereld; Theo
Soontiëns (55) is meestal met verschillende
projecten tegelijk bezig. Altijd in de Achterhoek,
een warme omgeving om te werken,
volgens hem.
Begin juli speelden vierendertig inwoners
uit Terborg de openluchtvoorstelling Het
Gluujende Peerd. Theo schreef een moderne
tekst van de oorspronkelijke sage en regisseerde
het stuk.
De groep had nauwelijks spelervaring. Hij
repeteerde apart met de kinderen, jongeren
en volwassenen. ‘Een eerste fase, waarin het
script nog niet af is, gebruik ik voor een speltraining’,
vertelt Theo. ‘Ik begin met namenspelletjes:
de naam koppelen aan wat iemand
uitgebeeld heeft. Vervolgens leer ik de kinderen
de ruimte gebruiken. Ze lopen routes,
moeten uitkomen in hetzelfde ritme, voegen
een klap toe of een sprongetje. Die oefening
doe ik, omdat ze op het toneel de aandacht
moeten kunnen verdelen over verschillende
aspecten. Daarna geef ik ze opdrachten met
opkomsten.
De kijkers laat ik altijd vertellen wat ze
gezien hebben. Ik vraag ze waarom het spel
overkomt zoals het overkomt. Deze manier
levert altijd interactieve en inzichtelijke lessen
op. Mijn insteek is: weet wat je doet, weet wat
je ziet en weet waarom het werkt.’
Veertien elementen
Een personage bestaat volgens Theo uit
veertien elementen. ‘Een speler kan met elk
van die veertien elementen beginnen om een
personage te verzinnen. Weet je tijdens een
improvisatie even niet hoe je verder moet,
voeg dan een element toe aan de rol. De
veertien elementen bestaan uit: kapsel, grime,
mimiek, stem, taal, houding, beweging, karakter,
stemming, kleding, rekwisiet, geschiedenis,
omstandigheden en ritme.
Ze zijn een bron van invalshoeken. Houding
en beweging zijn bijvoorbeeld bekend, maar
om vanuit de geschiedenis van een personage
te beginnen, geeft veel in handen.’
Dit heb ik gezien
De cast voor Het Gluujende Peerd is geworven
op de kermis. Theo moest rekening houden
met ongeoefende spelers. ‘Waar ik beducht
voor ben, is volwassenen te vroeg kwetsbare
of fysieke scènes te laten spelen. Mensen in
Terborg kennen elkaar. Langzaam raken ze
in het project vertrouwd met elkaar. Ik moet
oppassen dat ze in spel geen dingen doen
waarvan zij denken: ja, maar dat heeft repercussies
voor onze posities in het dorp. Spelaanwijzingen
kunnen zij persoonlijk opvatten. Een
opmerking als “Dit heb ik gezien” betekent niet
“Zo ben jij”.
En onervaren spelers vinden tekst zeggen en
bewegen ingewikkeld. Ik geef ze al snel de opdracht
scènes te maken, waarin twee mensen
praten en iets heel anders doen, zoals een
gesprek over relatieproblemen en behangen.
Dit is natuurlijk tegengesteld: behangen terwijl
je niet weet of je doorgaat met elkaar. Als ze
dit soort scènes vaak oefenen, komt langzaamaan
het spel in beweging.’
Uitwisseling
Hoewel Theo veel samenwerkt met collega’s
dans en muziek, mist hij de uitwisseling met
theatermakers. ‘Het zou fi jn zijn om de visies
van vakgenoten te horen en te praten over
hoe het vak zich ontwikkelt.’
De première van Theo’s volgende project Koning Gilgamesj is
op 4 november 2012 in Schouwburg Amphion Doetinchem.
tekst: Monique Scheper (dans)
en Mariët Witteveen (theater)
foto’s Achterhoekfoto.nl
26 vorige pagina
act&move! volgende pagina 27

KUNST & CULTUURPLEIN
DE VERSPIEGELING
Sinds twee jaar verzorgt Kunst & Cultuurplein De Verspiegeling in Nijmegen regies,
toneel- en theatercursussen. Na de offi ciële opening op 1 april 2012 zijn in het
productiehuis de disciplines beeldende vorming, dans, muziek, schrijven en zang erbij
gekomen. De instelling is gehuisvest in de culturele broedplaats ‘Klein Berlijn’, aan
de Waalbandijk in Nijmegen. Tevens heeft Kunst & Cultuurplein De Verspiegeling
per augustus 2012 het ondersteuningsbureau Secretariaat Amateur Theater (SAT)
overgenomen. Initiatiefnemer is Elly Snip.
Initiatief
Twee jaar geleden sloot Elly Snip bij KCG in
Arnhem de Opleiding Theaterregisseur voor
de Amateurkunst (OTR) met goed gevolg af.
Na de OTR regisseerde ze Theatergroep Spot.
Naast regisseren bemerkte ze de behoefte aan
lesgeven. Ze huurde een ruimte om spelverdiepingscursussen
te geven en De Verspiegeling
was geboren. Onlangs studeerde Elly Snip
af als eerstegraads docent theater aan de
Hogeschool voor de Kunsten Utrecht.
De Verspiegeling
In het productiehuis De Verspiegeling kunnen
volwassenen, jongeren en kinderen
diverse cursussen volgen. Bijvoorbeeld: van
improvisatie tot spelverdieping en productiegroepen
van absurd tot realistisch theater.
De dansafdeling biedt cursussen aan voor
volwassenen, jongeren, kinderen en ouders
met peuters. Van meditatieve expressiedans
tot beweging vanuit vijf elementen: aarde, vuur,
water, lucht en stilte.
Leidraad voor de werkwijze is expressie.
De eigenheid van de cursisten staat voorop.
Zij leren gebruik te maken van hun eigen talenten.
Zin om te spelen en fantasie zijn belangrijke
aspecten, spelervaring niet per se.
Sinds het afgelopen seizoen is Elly Snip de
samenwerking met LUX Nijmegen aangegaan,
waar de voorstellingen van De Verspiegeling
gespeeld mogen worden. Voor de toekomst
denkt Elly na over cross-over cursussen.
SAT wordt: Kunst & Cultuurplein
De Verspiegeling
Jarenlang was Rob Hoozemans het aanspreekpunt
van het Secretariaat Amateur Theater
(SAT), een ondersteuningsbureau voor amateurtheater
in Nijmegen. Menig theatergroep
en -maker maakte gebruik van de website
voor de aankondigingen van voorstellingen, de
zoektocht naar spelers, regisseurs, kostuums
of attributen. Het SAT stond voor informatie
en advies, ondersteuning aan gezelschappen,
organisaties & educatie
organisatie van festivals en evenementen,
onderlinge contacten tussen amateurs, alsook
met gemeente, provincie en het rijk. De subsidie
is gestopt. Kunst & Cultuurplein De Verspiegeling
zet per augustus de ondersteuning voort,
weliswaar in een iets andere vorm.
De taken worden: bijhouden wat in de regio
gebeurt op het gebied van de kunsten, mensen
samenbrengen, ideeën genereren, amateurs
podia bieden door de organisatie van evenementen
en festivals. Bovendien heeft Kunst &
Cultuurplein De Verspiegeling de ambitie de
ondersteuning uit te breiden naar dans, zang,
muziek en beeldend.
De informatie wordt voornamelijk digitaal
aangeboden, compleet met stappenplannen
over diverse onderwerpen. Gerichte vragen
kunnen altijd per e-mail gesteld worden.
Kijk voor meer informatie op de website.
www.deverspiegeling.nl
tekst: Mariët Witteveen
foto’s: Elly Snip
28 vorige pagina
act&move! volgende pagina 29

gespot
STOER, GROOT, MOOI,
KERELS, MEIDEN
CabBizar staat aan de vooravond van twee nieuwe projecten. Werktitels: L.A.R.P. en
Hier. De jongerentheatergroep uit Ermelo kenmerkt zich sinds 2003 door beeldende en
sfeervolle theater- en fi lmprojecten. Monique van Hinte en Robbert van der Horst zijn de
artistiek leiders van CabBizar.
Safe haven
‘In Nederland leven we in een veilige maatschappij’,
stelt theatermaker en regisseur Monique
van Hinte. Ze werkte in 2010 mee aan een
muziektheaterproject met kansarme jongeren
in Soweto, Zuid-Afrika. ‘Toen ik terugkwam,
was de PVV weer bezig over veiligheid op
straat. Ik dacht: wij wonen hier in alle opzichten
in een waanzinnig veilige wereld, wat politici
en anderen ook roepen. Het was ook de
periode dat processen werden aangespannen
tegen vliegtuigmaatschappijen, omdat ze niet
vlogen vanwege een vulkaan die uitbarstte.
Mensen kunnen helemaal niet meer omgaan
met onverwachte calamiteiten. Het leven kan
CabBizar, =√(konijn) • foto Liona Hazeleger
gevaarlijk zijn. Uiteindelijk ga je dood, dat is
nou eenmaal zo. De ene plek is gevaarlijker
dan de andere, maar hier in Nederland is het
echt heel veilig.’
Zo ontstond haar idee voor een tweeluik
met het thema safe haven. Afgelopen seizoen
speelde CabBizar deel een, =√(konijn). De basis
voor deze voorstelling was onveiligheid, weg
willen, het leven in eigen hand nemen, maar
nog niet goed weten hoe.
Orks met bijlen
‘Wat ik zie, is dat veel mensen in een fantasiewereld
vluchten, waarin vijandige groepen
elkaar een kopje kleiner willen maken. In hun
fantasie zoeken ze onveilige plekken op, maar
zij redden het daar en worden geen slachtoffers
van bijvoorbeeld hordes orks met bijlen.’
Voortbordurend op safe haven is Monique
gefascineerd geraakt door Live Action Role
Playing. Kort gezegd is dit een theatervorm
met improvisatie, fantasie en actie, veelal een
weekend lang.
L.A.R.P. is het beginpunt voor het project met
jongeren van 15 tot en met 25 jaar en tevens
het tweede deel van het tweeluik safe haven.
Vanaf oktober wil Monique een aantal weekenden
intensief werken met zes spelers.
‘L.A.R.P. maken we in combinatie met fi lm.
Op toneel kan ik de personages in ontspannen
toestand laten zien met hun pakken en
orkmaskers. Ze praten over gewone dingen,
lopen als stoere ork, ineens gaat een mobieltje
af, een moeder belt. Voor de fi lm maken we
opnames op de hei in een ruigere sfeer. Stoer,
groot, mooi, kerels, meiden. Met zo’n contrast
ga ik werken.’ Wat de verhaallijn precies wordt,
weet Monique nog niet. Ze heeft Chiron Holwijn,
een jonge schrijver, gevraagd teksten te
schrijven die ze als materiaal inzet tijdens het
werkproces.
Iets fouts voor een goed doel
De groep van =√(konijn), wat jongere spelers
van CabBizar, richt zich op het locatietheaterproject
Hier. ‘Het treinstation in Putten is een
gebouw uit de jaren ’30 en heeft een laadruimte,
een lange, lage ruimte. Daar gaan we in april
de voorstelling spelen. Het idee voor deze
productie is lichtelijk gebaseerd op Dog Day
Afternoon, een fi lm uit 1975. Al Pacino speelt
hierin de rol van een mislukte overvaller,
die met twee maatjes een bank overvalt.
Hij heeft geld nodig voor een vriend die een
operatie moet ondergaan, maar de overval
loopt helemaal fout.
Hier gaat over: wanneer kun je iets fouts doen
voor een goed doel? En als het misgaat, ben je
dan een slecht mens of heb je pech gehad met
wat je hebt gedaan? Het kan serieus en grappig
worden, ligt eraan met welk materiaal de
kinderen komen.’
Soundscapes
‘Het mooie is dat het publiek de treinen
gewoon hoort aankomen en vertrekken’,
gaat Monique verder. ‘Reizigers weten niet
dat in de laadruimte een voorstelling aan
de gang is.’ Hier zal veel muziek en geluid
bevatten. ‘Nikola Tošić, een jonge jazzmuzikant
met wie ik heb gewerkt in Zuid-Afrika,
betrek ik bij deze productie voor live akoestische
soundscapes.
Na het proces gaan jongeren uit onze fi lmcursus
de voorstelling voor fi lm bewerken.
Voor de spelers is het leuk, omdat acteren
voor fi lm heel anders is. De fi lmers worden
uitgedaagd een vast gegeven om te zetten
in een spannend fi lmpje.
Ik heb heel veel zin om met dit project te
stoeien op locatie. Ingewikkeld natuurlijk,
maar we gaan het gewoon doen.’
CabBizar speelt L.A.R.P. in december 2012, Hier komt
april 2013 uit.
www.cabbizar.nl
tekst: Mariët Witteveen
CabBizar, Romeo and Juliet-ed • foto Kropot
30 vorige pagina
act&move! volgende pagina 31

wat doe jij voor de kost?
Heeft u weer behoefte
aan een mop?
Yvonne Laan (43) uit Arnhem heeft een aantal banen. Ze is theaterdocent bij
De Lindenberg in Nijmegen, verzorgt acts en workshops via haar eigen bedrijf
Laneschijn. Aankomend seizoen regisseert ze bij Theatergroep Drift in Arnhem.
Voor dit artikel gaan we het hebben over PostNL. Daar is ze postbode.
Bent u de postbode?
Yvonne loopt op straat. Een meneer van 80 jaar
komt naar haar toe en vraagt: ‘Bent u de postbode?’
Yvonne bevestigt dit. Hij vervolgt: ‘Dan
wil ik u even bedanken, want u doet het heel erg
goed.’ ‘Dat is leuk om te horen.’ ‘Wilt u een mop
horen?’ vraagt hij. ‘Nou, dat is goed.’ De man
vertelt Yvonne een mop. Als ze de volgende dag
bij een huis de post in de brievenbus wil stoppen,
gaat de deur open. ‘Heeft u weer behoefte aan
een mop?’ vraagt diezelfde meneer. Sindsdien
krijgt Yvonne elke dag een mop van hem te
horen. Ze plaatst ze zelfs op Facebook.
plan… en dan?
Repetitieruimtes
Huis van Puck
Klarendalseweg 193 Arnhem
Huis van Puck is verhuisd naar de voormalige
Menno van Coehoornkazerne, waar prachtige
nieuwe ruimtes te huur zijn met goede faciliteiten.
De ruimtes zijn geschikt voor voorstellingen,
repetities, workshops en cursussen.
Contact: Corien van der Poll
corien@huisvanpuck.nl, www.huisvanpuck.nl
Rekeningen
Vijf dagen per week, offi cieel twaalf uur per
week, is Yvonne postbode. Ze begint om
11.00 uur en is meestal klaar binnen 2,5 uur.
‘Mijn werk bij PostNL is mijn bijbaan, maar
nu is het even mijn hoofdbaan, omdat mijn
andere werk stilligt’, zegt ze.
Yvonne bezorgt de post in een Arnhemse
volkswijk. ‘Als het mooi weer is, zitten de
mensen de hele dag in de voortuin. Familie,
vrienden en buren komen voorbij. In het begin
keken ze mij zwijgend aan. Na een paar
weken kon er “Hallo” vanaf. En nu maken
Het begint bij een plan voor een productie, waarna de repetities volgen. Er zijn
amateurgroepen die in een wijkcentrum repeteren, een (basis)school, een theater
of studio, een zaaltje bij een café-restaurant, sommige hebben een eigen plek. Wie
geen eigen locatie heeft, wijkt vaak uit naar een leegstaand pand, dat als bestemmingsplan
(tijdelijk of permanent) is toegekend aan kunstenaars. In Gelderland
zijn veel instellingen die repetitieruimtes verhuren. Een selectie.
DansHuisArnhem
Nijhoffstraat 42 Arnhem
Een nieuw initiatief van Fysiek Theatergroep
Gif.t en Danstheater LethDansant
in de studio en theaterzaal van voorheen
Theaterwerkplaats De Zaal.
Contact: info@gif-t.nl
of steffi evanleth@hotmail.com
www.danshuisarnhem.nl
32 vorige pagina
act&move!
ze praatjes. In het begin dacht ik: jeetje, wat is
dit. Ze zijn erg huiverig voor de post, want die
bestaat vaak uit rekeningen. En ik ben de rekeningbrenger.
Dus als ik tegen iemand zeg dat ik
geen post heb, zie ik gewoon de opluchting. In
het begin vond ik het heel lastig. Daarvoor had
ik post bezorgd in de chicste wijk van Arnhem.
Een wereld van verschil.’
De mensen in de wijk communiceren nogal
op een robuuste manier, constateert Yvonne:
‘Als ik in hun ogen laat ben, dan roept iemand:
“Wat ben je laat!” “Ik kon niet eerder”, zeg
ik. “Dat geeft toch niet!” hoor ik op diezelfde
boze manier. En: “Hek dicht!” In het begin
schrok ik steeds.’ Nu begint Yvonne in te zien
dat de mensen het goed bedoelen en vindt ze
post brengen in die wijk steeds leuker.
Verbinding
Theater maken met deze mensen zou interessant
zijn. ‘Ik ben sowieso een theatermaker die
de inhoud uit de werkelijkheid haalt. Gebruikmaken
van gesprekjes die ik opvang, deed ik al.
Zo’n volkswijk fascineert me wel. Het verbaast
me hoe deze mensen sociaal gezien op hun
STA
Jean Monnetpark 59 Apeldoorn
STA heeft drie studio’s, een zanglokaal en
een theaterzaal te huur voor repetities en
dergelijke. In het pand zijn drie kleedkamers
aanwezig – twee met douche en een zonder –
en een vergaderruimte.
Contact: info@sta-apeldoorn
055 - 355 44 56
www.sta-apeldoorn.nl
TwentieToe
Beethovenstraat 22 Tiel
Deze thuisbasis van de JTR Tiel heeft
repetitieruimtes voor muziek, theater en dans.
Contact: www.twentietoe.nl
De Wilde Wereld
Burgtstraat 1 Wageningen
Voor theatervoorstellingen, cursussen, vergaderingen,
workshops of andere activiteiten
hoede zijn. Ik snap dat ze ruw kunnen overkomen,
als bescherming.
De wijk kent me al als postbode, er is al een
verbinding. Theater maken met hen zou heftig
zijn, maar wel leuk. Wie weet.’
tekst: Mariët Witteveen
foto: Patty Jonker
is hier ruimte te huur. Van belang is dat de
activiteit moet passen binnen de doelstellingen
van de stichting.
Contact: 0317 - 42 57 14
www.theaterdewildewereld.nl
Servicepunt Amateurkunst
West-Achterhoek
Contact: zie het aanbod van podia/ruimtes:
Podiumpool/Expositiepool
www.amateurkunstachterhoek.nl
Servicepunt SpektAKel Apeldoorn
Contact: kijk bij facilitaire ondersteuning
onder Repetitieruimten/www.accresinfo.nl
www.spektakelApeldoorn.nl
samenstelling: Mariët Witteveen
volgende pagina
33

Inside Out
Het is al weer tien jaar geleden dat Annemieke Bais haar eigen dansschool in Ermelo
oprichtte. Dat werd op 30 juni 2012 uitbundig gevierd met een spetterende jubileumshow
Inside Out in het prachtige Veluvine Theater. Dit nieuwe, multifunctionele cultuurcentrum
is een aanwinst voor Nunspeet. Het lukte Annemieke, als choreograaf en
artistiek leider van Dans & Theaterstudio Annemieke Bais, weer om haar eigen passie
over te brengen op de dansers. Wat in de choreograaf en de dansers leeft, werd vol
expressie uitgebeeld in Inside Out.
Indrukwekkend
Vlak voor de pauze trad de Company op met
Verstikkende Liefde. Deze selectiegroep gaat
Nederland vertegenwoordigen op het WK
Dans in Frankfurt. Vanaf 2008 heeft de school
heel wat goud en zilver behaald op nationaal
niveau en in 2009 zelfs goud en zilver op het
EK Dans in Moskou.
De prachtige dans Verstikkende Liefde begon
vrij rustig en werd, naarmate hij vorderde,
steeds beklemmender. De dansers trokken
elkaar aan en trapten de partner daarna letterlijk
van zich af. Ze lieten de ander struikelen
en verstrikken in een band, die ten slotte als
blinddoek werd gebruikt. Indrukwekkend en
zeer expressief.
zomaar een toeschouwer
Gevarieerde show
Opvallend tijdens het hele optreden Inside
Out was het streven naar perfectie, zowel
in uitvoering, kleding, attributen, belichting
en danstechniek, als in het gebruik van de
beamer. De show was zeer gevarieerd, zat
vol humor, emotie, originele vondsten en
positieve boodschappen. De wat ouderen
deden net zo enthousiast mee als de selectiegroep
de Company, die een zeer hoog
niveau bereikte. Al die kleintjes samen met
Annemieke op de dansvloer waren ontroerend
om te zien. Als ‘zomaar een toeschouwer’
genoot ik intens en beleefde de show
via ogen, oren en gevoel: OUT INSIDE!
www.dansentheaterstudio.nl
tekst: Leo Mol
foto’s: Ruben Korstanje
34 vorige pagina
act&move! volgende pagina 35

vorige pagina
KCG versterkt Gelderland met kunst en cultuur
Gelders kenniscentrum voor kunst en cultuur • www.kcg.nl