Raak februari 2022

m a a n d b l a d v a n k w b
jaargang 75 • februari 2022
Afgiftekantoor: 3200 Aarschot 1 - Maandblad, verschijnt niet in juli en augustus - P106332
Water
TIJDSCHRIFTEN
TOELATING - GESLOTEN VERPAKKING
3200 AARSCHOT 1 - BC 1145
Griezeltochten laten kinderen kennismaken met polarisatie
Kwb Breendonk blijft ervoor gaan

Vooraf
Allemaal tijgers!
Op 1 februari wordt het Chinees
Nieuwjaar gevierd, en 2022 wordt
het jaar van de Tijger. Volgens de Chinese
horoscopen is dat een jaar dat je beter wat
voorzichtiger aan kunt doen, want de energie
van de tijger kan best intens zijn. Ik hoop
vooral dat die energie bij ons allen naar
boven komt dit jaar en dat we die op een
heel positieve manier gaan omzetten in tijd
met en voor elkaar.
Want de tijd is gekomen dat we met zijn
allen nu een knop moeten omdraaien. Er
is veel energie gegaan naar voorkomen,
voorzichtig zijn. We zijn met zijn allen wat
meer op onszelf of op ons gezin teruggevallen
omdat er geen alternatieven waren.
Het sociaal weefsel brokkelt stil maar
zeker af. We kennen door de vele coronawandelingen
onze buurtwegen beter, maar
kennen we onze buren ondertussen ook
beter? We kregen er vaak de kans niet toe.
De knop omdraaien dus, en dat vergt inspanningen
en dus energie. Laat de tijger
in jezelf los en zoek bij jezelf de dingen die
je graag doet. Breng ze samen met kwb
naar buiten en maak er een leuke activiteit
van. Breng mensen samen in je buurt en
zorg voor meer contact. Laat verenigingen
doen waar ze goed in zijn: mensen verenigen
en in gesprek laten gaan, amusement
en inhoud op de tafel brengen, discussie
en humor, sport en cultuur, lopen en soms
even stilstaan.
En vooral: laten we het samen doen! En
daarbij doe ik een heel belangrijke oproep
aan beleidsmakers. Een bruisende
gemeente, en er zijn wel wat gemeenten
die deze bewoording gebruiken, begint bij
bruisende buurten. Laat het nu net kwb
zijn die daar zijn missie van maakt! Ik
roep alle gemeenten op om te empoweren.
Dat wil zeggen: zorg dat je inwoners en je
In deze Raak
21 Thema:
water
18
Kwb Breendonk maakt
eigen Duvel-glazen
6
Een terugblik op
de griezeltochten
2

‘Laat ons de handen in elkaar slaan om
samen grootse momenten te maken’
verenigingen zelf dingen organiseren. Je
kan iemand aanwerven om activiteiten te
organiseren, maar je kan ook iemand aanstellen
om ervoor te zorgen dat er meer
inwoners aan het organiseren slaan. Het
vermenigvuldigingseffect zal groot zijn.
Het plezier van het organiseren en de voldoening
achteraf krijgt de vrijwilliger er
gratis bij! En bovendien heeft die ongetwijfeld
weer vele nieuwe mensen uit de buurt
leren kennen.
organiseren van activiteiten en het bij elkaar
brengen van vrijwilligers. Laat ons
de handen in elkaar slaan om samen
grootse momenten te maken, om
de energie van de tijger om te zetten
in een bruisend sociaal leven in
elke gemeente, in elke buurt.
Jo De Smet
gedelegeerd bestuurder kwb
Wij, met kwb, stellen ons graag ter beschikking
om jullie hierbij te ondersteunen.
We zijn al meer dan 75 jaar experts in het
5 vragen aan
journalist Joël
De Ceulaer
En verder
Geknipt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Kwb-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
IWAS: van afval
tot design
Focus: Tournée Minérale . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Kwb-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Verhaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
De kerststallen van kwb . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Kwb-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Achter de potten met kwb . . . . . . . . . . . . . . . 29
Puzzelplezier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Actua: kwb en het stookoliefonds . . . . . . . . . . 32
Falos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Spel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Aan de slag! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3

Geknipt
Een eigenzinnige blik op de actualiteit
Spaanse huisdieren zijn volwaardig gezinslid
De Spaanse wet beschouwt binnenkort katten of honden niet langer
als bezit, maar wel als deel van het gezin. Daardoor is er na
een scheiding kans op gedeelde voogdij van het beestje, waar
voorheen het dier werd toegewezen aan wie het dier had geregistreerd
en er dus officieel de eigenaar van was. Met de nieuwe wet
zal het ‘belang van het dier’ zwaarder doorwegen. Portugal en
Frankrijk kennen al vergelijkbare regels.
Nieuwe koffiesoort ontdekt in
Plantentuin Meise
a Bron: www.hln.be
7.000 pasgeborenen kregen
dubbele achternaam
In 2021 kregen 7.026 kinderen
bij hun geboorte een dubbele
familienaam. Dat is zo’n zes
procent, en een lichte stijging
tegenover het jaar ervoor. Het
overgrote deel van de kinderen
krijgt nog steeds de achternaam
van de vader, al kregen
ook bijna 7.200 van de 112.237
geboren kinderen de naam van
hun moeder.
In Vlaanderen ligt het aandeel
dubbele achternamen lager
dan in Wallonië en Brussel, op
ongeveer vier procent.
Meer dan driekwart van de dubbele
achternamen begint met
de naam van de vader.
a Bron: www.standaard.be
In de Plantentuin van Meise werd een nieuwe koffiesoort
ontdekt, die in het wild wellicht al niet meer bestaat. De
soort groeide oorspronkelijk in Zuidwest-Kameroen.
Medewerkers van de Plantentuin konden de soort identificeren
dankzij hun 'ex-situcollectie', verzamelingen van
levende planten.
Het totaal aantal gekende koffiesoorten komt hiermee op
111.
a Bron: www.knack.be
4

7 op 10 Belgen niet bereid gedrag
aan te passen voor klimaat
Meer dan 70 procent van de Belgen wil zijn of haar gedrag niet
aanpassen om beter voor het milieu te zorgen. Dat toont een studie
van ING en onderzoeksbureau Ipsos bij meer dan duizend
mensen aan. De respondenten willen wel dat de klimaatproblematiek
wordt aangepakt, maar kijken hiervoor meer naar de overheid
dan naar zichzelf. In Duitsland, Polen, Spanje en Turkije, waar
dezelfde bevraging werd gehouden, is de bereidheid tot individuele
gedragsaanpassing hoger. Enkel in Nederland is ze lager.
Belgen verwachten dus vooral actie van de overheid wanneer het
op oplossingen voor de klimaatverandering aankomt. Zo vindt 65
procent van de respondenten dat economische herstelplannen
de shift naar een koolstofarme toekomst moeten versnellen, en
gaan 7 op de 10 ermee akkoord dat financiële overheidssteun
voor bedrijven samen moet gaan met verplichtingen rond
klimaatdoelen.
1.500 talen halen (wellicht) het
einde van de eeuw niet
Australische wetenschappers kwamen tot de conclusie dat
maar liefst 1.500 talen veel kans maken om tegen het einde
van deze eeuw uitgestorven te zijn.
De onderzoekers identificeerden 51 ‘voorspellers’. Hoe meer
er in een taal aanwezig zijn, des te groter is de kans dat de
taal geen honderd jaar meer zal overleven. Aan de hand hiervan
werd aangetoond dat maar liefst de helft van de 7.000
momenteel erkende talen in de gevarenzone zit. Zonder ingrijpen
zou volgens de wetenschappers het verlies in de
komende veertig jaar kunnen verdrievoudigen.
Verrassend is dat onder meer het aantal wegen dat een stad
of dorp met andere plaatsen verbindt een rol speelt. Hoe
meer wegen, hoe waarschijnlijker dat de talen op die plek in
gevaar zullen komen.
a Bron: www.mo.be
a Bron: plusmagazine.knack.be
Ons vertrouwen in de media stijgt
Voor Vlaamse kranten en televisie was 2021 een goed jaar,
want het vertrouwen van het publiek erin steeg, blijkt uit het
jaarlijkse rapport van Vereniging van Journalisten (VVJ). 61
procent van de bevraagden zegt vertrouwen te hebben in de
klassieke media, waar dit in 2020 nog 10 procent lager lag.
De vereniging waarschuwt wel voor het risico van een te
grote concentratie van het medialandschap, een tendens die
al enkele jaren bezig is, omdat dat tot verschraling van het
media-aanbod kan leiden.
a Bron: www.bruzz.be
Minder ufo’s gespot
Het afgelopen jaar kreeg het Belgische UFO-meldpunt 184 meldingen
binnen, maar liefst 59 procent minder dan in 2020. Bij een
op vijf meldingen was er te weinig info voor handen om ze te
onderzoeken, maar alle andere meldingen konden verklaard worden.
Meestal zijn het vliegtuigen of helikopters, meteoren of
satellieten die voor een ufo aanzien worden. Ook ruimteschroot
of het ISS worden wel eens fout geïnterpreteerd.
Een kwart van de ufomeldingen komt uit de provincie Antwerpen,
waarmee het koploper is.
a Bron: www.hln.be
© Albert Antony
5

Kwb-nieuws
Alweer schot in de roos
Griezelende buurten
dankzij kwb-afdelingen
Na een succesvolle eerste editie in het najaar van 2020 was ook de 2.0-versie van
onze winterse griezeltochten opnieuw een schot in de roos. Dat vraagt om een
terugblik!
Kwb Wijnegem
150
afdelingen
organiseerden
een tocht.
Kwb Wevelgem
Kwb Leopoldsburg
Kwb Kwaadmechelen stak bij al
de buren een briefje in de bus
met de vraag hun huis in een
griezelsfeer te steken, en met
succes: bijna alle huizen waren
versierd! Dat werd ook door de
deelnemers geapprecieerd: er
waren leuke reacties op de verhalen,
maar eens zo veel over de
versierde huizen. De week erna
werd bij alle buren die meededen
een zakje met griezelsnoepjes
in de bus gestoken,
samen met een bedankbriefje
en info over de kwb-werking.
6

Kwb Keerbergen zette in het openingsweekend van haar tocht
een drankententje langs het parcours. Het mindere weer deed
vooral de warme chocomelk vlot over de toonbank gaan.
10.000
gezinnen namen
deel.
Bedankt aan alle
kwb-afdelingen
die een tocht
organiseerden,
en zo hun buurt
deden griezelen én
bruisen!
Kwb Millegem
Kwb Leopoldsburg
Nog meer luisterplezier in de lente!
Kwb Sint-Antonius Zoersel
Genoten van de griezeltocht? Goed
nieuws, want achter de schermen zijn we
al volop aan de slag voor de tweede editie
van 'De paashaas is verdwenen'. Kan je
al niet wachten om als afdeling nog eens
een leuke verhalentocht te organiseren,
of wil je je kans grijpen om ook eens mee
te doen? Je kan je nu al registeren! Heel
wat afdelingen deden vorig al mee en zijn nu zo enthousiast dat ze alvast opnieuw
inschreven. Zo ook Sint-Antonius Zoersel, vertelt Lia. “Het is een leuke gezinsactiviteit,
waarmee we als kwb aan verjonging doen en jonge gezinnen (kunnen) aantrekken.
We kregen ook heel wat positieve reacties van deelnemers, en moesten
dus niet lang nadenken om opnieuw mee te doen! We zijn al volop plannen aan het
smeden om opnieuw zelf extra elementen aan de wandeling toe te voegen, zoals
inkleding en speelse educatieve spelletjes.” Waarom iedereen mee moet doen? “Je
leert jonge gezinnen en potentiële nieuwe leden, en het is gewoon heel leuk!”
Wil je ook (opnieuw) een gratis paasluistertocht op poten zetten? Je leest er meer over
op https://programma.kwbeensgezind.be/de-paashaas-is-verdwenen-2-0, waar je je afdeling
ook meteen kan inschrijven!
31
oktober,
Halloween,
was de dag
met de meeste
deelnemers.
7

Kwb Boutersem
Kwb Edegem
Kwb laat 35.000 ouders en kinderen kennismaken met polarisatie
Weg met de heksen! Of toch niet?
Wisten jullie al dat onze griezeltochten dit keer ook een geheime agenda hadden? Dat zit
zo: in beide verhalen stelden we de deelnemende kinderen en jongeren drie vragen rond
polarisatie. Waarom? Dat legt Koen Vandecruys, polarisatiestrateeg van kwb, je graag uit.
Raak: Waarom werkt kwb rond polarisatie?
Koen: “Er is in onze samenleving steeds
meer wij-zij denken. Daardoor worden
tegenstellingen tussen mensen en groepen
sterker, wat onze samenleving én
buurten verdeelt. Mensen leren elkaar niet
meer echt kennen, en luisteren niet meer
echt naar elkaar. In kwb vinden we sociaal
contact net bijzonder belangrijk. Een
leefbare samenleving begint in de buurt.
Daarom kiezen we resoluut voor verbinding.
Waar we mensen in al hun verschillen
kunnen verbinden, ontstaan bruisende
buurten.
Met de griezeltocht gingen we de uitdaging
aan om binnen gezinnen polarisatie
zichtbaar en bespreekbaar te maken.
Polarisatie is voor ons in de komende jaren
een speerpunt.”
Raak: Waarom is het belangrijk kinderen
te laten nadenken over polarisatie?
Koen: “Jong geleerd is oud gedaan.
Kinderen zijn spontaan en nog volop aan
het groeien. Hun oordelen en vooroordelen
zijn nog niet vastgeroest. Door hen in contact
te brengen met polarisatie geven we
hen nu al een basis voor later. Bovendien
worden ook hun ouders geconfronteerd
met hun visie en de manier waarop ze zelf
omgaan met polarisatie. Hiermee spelen
we direct in op de leerfunctie die we als
kwb in onze werking steken.”
Raak: Hoe heeft kwb dit aangepakt?
Koen: “In alle twee de griezelverhalen,
die op maat van kwb werden geschreven
door An Neven, werd een hoofdpersonage
geconfronteerd werd met verschillende
meningen. In de verhalen kwamen
de dynamieken van polarisering aan bod.
Het opzet van de griezeltocht wijzigde niet:
een leuke luistertocht met QR-codes gekoppeld
aan ludieke opdrachten. Tijdens
de tocht kregen de deelnemers echter
enkele ludieke vragen rond polarisatie, die
verwerkt werden in het verhaal. De vragen
polsten naar de mening van de kinderen
over de hoofdfiguren. Ook werd gekeken
of hun mening tijdens het verhaal veranderde,
wanneer bleek dat de slechterik
toch niet zo’n slechterik was als ze misschien
dachten.
In ‘Monster op school’ was er een vete
tussen heksen en vampiers, die allebei
probeerden zoveel mogelijk leerlingen
aan hun kant te krijgen. En hoe meer van
hen kamp kozen, hoe moeilijker het voor
hoofdpersonage Amalia werd om geen
keuze te maken.
In ‘De vervloekte Villa’ zorgde de komst
van mysterieuze nieuwe dorpsbewoners
voor verschillende meningen. Ook hier zijn
er duidelijk twee groepen, en is het voor
hoofdpersonage Mila moeilijk om geen
kant te kiezen.”
Raak: Wat ligt er nog op de kwb-tafel rond
polarisatie?
Koen: “Behoorlijk wat, want we willen op
alle niveaus werken. Polarisatie en luisteren
gaan voor ons hand in hand. We gaan
onze duizenden vrijwilligers uitdagen en
ondersteunen om in hun buurt actief te
luisteren naar wat mensen bezig houdt,
en waar ze van wakker liggen. Ook voor
onze leden hebben we nog heel wat boeiende
activiteiten in petto, maar daarover
vertellen we je graag meer in de komende
maanden.”
8

Kwb-nieuws
Allemaal lichtjes op ‘Appels by light’
Omdat hun gezinsfestival ‘Koekenaap’ afgelopen zomer niet kon doorgaan zochten ze bij
jong kwb Appels naar een alternatief. Hun lichtjestocht in een nieuw kleedje steken leek
hen een uitstekend idee en ze organiseerden een pracht van een herfstactiviteit: ‘Appels
By Light’.
Op vijf verschillende locaties konden 500 deelnemers onder meer een ‘vertelster aan het
vuur’ horen, een kortfilm bekijken en zich laten overdonderen door een psychedelische en
sprookjesachtige sfeer van 200 paddenstoelen.
Jonge bakkers aan het werk
Kwb Wechel organiseerde haar eigen ‘Junior Bake Off kwb’, een leuke coronaveilige
thuisactiviteit. Gedurende tien weken maakten de jongste leden heerlijke lekkernijen! Op
het einde van het traject koos de jury de Bake Off Junior kwb-kampioen.
Kwb-afdelingen
trakteren
Kwb Pijpelheide deelde traditiegetrouw
iets lekkers uit aan de jongsten bij het
nieuwjaarszingen, en bij kwb Witgoor gingen
er tijdens de Driekoningenactiviteit
zo’n 20 liter chocomelk en 160 wafels
over de toonbank. Een groot succes!
Kwb Destelbergen steunt
Welzijnszorg
Met de verkoop van maar liefst 400 ontbijtpakketten zamelde kwb
Destelbergen-Heusden geld in voor Welzijnszorg.
Een welgekomen en mooi signaal in deze tijden. Proficiat!
9

Kwb-nieuws
Doe jij ook mee aan Tournée Minérale?
Een alcoholvrije februari
Al sinds 2017 moedigt Tournée Minérale mensen aan om tijdens de maand februari
hun glaasje alcohol (wat vaker) te laten staan. Zo wil het ons laten stilstaan bij onze
alcoholconsumptie. Intussen doet al zo’n een op vijf Vlamingen mee. Maar wat doet
een paar weken niet (of minder drinken) eigenlijk met je? Wij zetten de voordelen
op een rijtje.
Het geeft je meer energie
Alcohol afbreken kost je lichaam heel wat moeite.Vooral je lever,
maar ook je nieren, geef je met een tijdelijke alcoholstop een welverdiende
rustpauze. En jij? Jij zal je beter in je vel voelen, meer
concentratie en focus hebben, én beter presteren.
Het doet je beter slapen
Door alcohol slaap je sneller in, maar zal je slaap ook oppervlakkiger
(en dus slechter) worden. En bij wie regelmatig drinkt, zal zelfs
het effect van snel inslapen verminderen of verdwijnen. Naar bed
zonder alcohol zorgt dus voor een diepere, rustigere en vastere
slaap.
Het is goed voor je portemonnee
In 2021 gaf het gemiddelde Belgische huishouden bijna 600 euro
uit aan alcohol. Je bespaart dus zo'n 50 euro, geld waar je ook
andere leuke dingen mee kan doen!
Je ziet het op de weegschaal
Wat kilo’s verliezen? Dan is naast bewegen en gezonder eten ook
geen of minder alcohol een goed idee. Het bevat immers heel wat
calorieën en suikers, en geen voedingswaarde. Wat minder glaasjes
bier of wijn drinken toont zich echter al snel op de weegschaal - op
voorwaarde dat je ze vervangt door gezonde alternatieven, uiteraard.
Het doet je huid stralen
Alcohol droogt je uit, en dat merk je (ook) aan je huid, het grootste
orgaan van je lichaam. Door uitdroging krijg je rimpels, en dat willen
we natuurlijk liever vermijden!
Je wint er tijd mee
Als je ’s morgens frisser uit bed springt, kan je meteen aan je dag
beginnen en kan je dus meer (leuke) dingen doen. Zo heb je meer
aan je tijd!
Het is beter voor je gezondheid
Alcohol is niet erg bevorderlijk voor je gezondheid, dus met
eens wat minder drinken doe je je lichaam absoluut een plezier.
Bovendien zal je - net als 9 op de 10 deelnemers aan Tournée
Minérale - er positieve effecten van ondervinden. Daarom blijven
velen ook na februari hun alcoholgebruik matigen. Je gezondheid
gaat voor alles, toch?
10

Je zal meer water drinken
En dat is goed voor alles: je gewrichten, de snellere afvoer van
afvalstoffen, een betere werking van je organen ... Voor je hele lijf
dus!
Je wordt er blijer van
Teveel alcohol kan ervoor zorgen dat de stress en angst die je
misschien al voelt groter worden omdat het een effect heeft op de
neurotransmitters in je brein. Een glaasje minder kan dus wonderen
doen voor je mentaal welzijn.
Het is gezonder voor je maag
Alcohol kan maagproblemen als reflux en ontstekingen veroorzaken.
Door minder te drinken verbeter je je verteringssysteem.
De Tournée Minérale Mocktail 2021:
Hibiscus Spice
Ingrediënten (voor 4 stuks)
600 ml water
3 eetlepels hibiscusthee
3 kardemom peulen of 1/4 theelepel kardemompoeder
10 jeneverbessen
10 pimentbessen
100 ml esdoorn of -ahornsiroop
1/4 theelepel zout
4 limoenen
20 blaadjes verse dragon
8 grote ijsblokken
Zo maak je het
1. Doe 3 eetlepels hibiscus in een theekan en schenk hier
450 ml kokend water op. Laat dit een tiental minuutjes trekken
en vervolgens afkoelen.
2. Breng 150 ml water aan de kook. Kneus de kardemom,
jeneverbessen en pimentbessen met een vijzel, en doe ze
samen met de ahorn- of esdoornsiroop en zout in het pannetje.
Laat 10 minuten op een zacht vuurtje staan, en laat
daarna afkoelen. Nu heb je je kruideninfusie.
3. Doe in een cocktailshaker (of confituurpot) 5 dragonblaadjes
en het sap van 1 limoen in. Plet de dragon.
4. Voeg 2 grote ijsblokken, 15 cl hibiscusthee en 7 cl kruideninfusie
toe.
5. Herhaal stap 3 en 4 voor de overige cocktails.
6. Schol!
Nog meer verrassende alcoholvrije recepten ontdekken? Kijk op
www.tourneeminerale.be.
Het is goed voor je weerstand
Wie minder alcohol drinkt, verhoogt zijn weerstand en wordt dus
minder snel ziek. Bovendien word je bij ziekte ook sneller beter. En
hoe minder je je ellendig voelt hoe beter, toch?
Je lichaam neemt meer vitamines en mineralen
op
Wanneer je lijf alcohol moet verwerken, kan het minder tijd besteden
aan het verwerken van je andere eten en neemt het uit je
voeding bepaalde vitamines en mineralen niet of minder op.
Zoveel calorieën zitten er in je glaasje
alcohol
Alcoholvrije pils (25 cl): 55 kcal
Cava (10 cl): 75 kcal
Droge witte wijn (15 cl): 101 kcal
Rosé wijn(15 cl): 107 kcal
Pils (25 cl): 110 kcal
Rode wijn (15 cl): 123 kcal
Zoete witte wijn (15 cl): 144 kcal
Speciaalbier: tussen 175 en 240 kcal
Uitgeklaard: is een glas rode wijn
gezond?
Er wordt wel eens beweerd
dat één glaasje rode wijn
per dag goed zou zijn voor
hart en bloedvaten, maar
klopt dat wel? Niet echt.
Elke dag alcohol drinken
is immers niet echt gezond;
aangeraden wordt
om per week niet meer
dan tien glazen alcohol te
drinken, en om minstens
twee alcoholvrije dagen
per week in te lassen. En
hoewel er in rode wijn
wel degelijk antioxidanten
zitten (afkomstig van de
druivenschillen), die ontstekingsremmend werken en celveroudering
tegenaan, vind je die ook - én in hogere concentraties
- in bijvoorbeeld blauwe bessen, groene thee en pinda’s.
Bij twijfel kies je dus maar best voor een handjevol bessen.
a Bronnen: www.tourneeminerale.be, www.alcoholinfo.nl, www.sportoase.be, www.vrt.be
11

Kwb-nieuws
Koken met een andere blik
Diversiteit in de keuken
De voorbije maanden organiseerden al heel wat
afdelingen een ‘Divers koken’-activiteit, waarbij ze samen
achter de potten kropen met iemand met een andere
culturele achtergrond, visuele beperking of verleden van
kansarmoede. En de reacties, die waren unaniem positief!
Ook zin om eens een activiteit ‘Divers
koken’ te organiseren? Je vindt alle info op
programma.kwbeensgezind.be/divers-koken.
Wil je je nu al in een andere keuken verdiepen?
Tot eind maart bieden we ook twee online lessen
‘Divers koken’ aan: Chinese pannenkoeken, en
Marokkaanse msemen. Deelnemers koken live
mee met de lesgever in hun eigen keuken, en kunnen
ook elkaar zien en horen.
Meer lezen en je datum kiezen op programma.
kwbeensgezind.be/divers-koken-met-baard.
Kwb Kessel-Statie dompelde zich onder in de Nepalese keuken,
met koks Gurun Yam Kumari en Ram Ghale. “Het Nepalees echtpaar
was de gastvrijheid zelve”, vertelt voorzitter Jan Bockx. “Zij
brachten ons een eenvoudige Nepalese maaltijd met als hoofdbestanddeel
kip, en zetten ons aan het werk om de groenten zeer fijn,
maar dan ook zeer fijn te snijden, zodat ze onder het kippengehakt
vermengd konden worden. De ongewone kruiding van het gehakt
verwerkt in deegrolletjes gaf samen met de consommé van de
kippenbeenderen een fijne maaltijd.” Maar er was meer dan koken
alleen. “In de gesprekken tijdens de voorbereiding en onder de
maaltijd werden er diverse onderwerpen besproken, maar vooral
alles wat met eten te maken heeft. We kijken al uit naar onze
volgende ‘Divers koken’-activiteit, met Egyptische inslag.”
Kwb Elzestraat ging dan weer de Russische toer op, samen met
Elena en Natalia. “Onze lesgeefsters hadden alle ingrediënten bij,
en wij hadden dus eigenlijk geen idee wat zouden gaan klaarmaken”,
zegt Mark. “Het ijs was snel gebroken, want we werden
direct aan het werk gezet. Na het dessert, een Charlottetaart met
appels die nog een tijdje in de oven moest, en een verrassend
voorgerecht begonnen we aan de solyanka, een maaltijdsoep met
onder meer gerookte kippenborst, worsten, kippenbillen, maar
ook wortelen, augurken, aardappelen … Heerlijk!” En ook hier bleef
het niet bij hakken, snijden en roeren. “Tijdens de bereiding kregen
we allerlei leuke weetjes te horen van onze Russische lesgeefsters
over ingrediënten, gewoontes … Er waren nog coronabeperkingen,
maar die werden ruimschoots gecompenseerd door het
overheerlijke eten, de toffe deelnemers en de lieve lesgeefsters.
Zeker voor herhaling vatbaar!”
Caro Bridts, ervaringsdeskundige armoede bij WZZ, ging bij kwb
Ganshoren een kookles geven. “Een mooie maar toch best spannende
ervaring”, blikt ze terug. “Wat het me geleerd heeft en wat
me ook bijblijft is eerst en vooral het enthousiasme van de deelnemers
om samen te koken en ook om meer te leren en te praten
over mensen in armoedesituaties en wat nu zoal oorzaken daarvan
zijn. Tijdens het samen eten werd er gepolst naar eigen ervaringen
en hoe ik uit de armoedesituatie geraakt ben. Samen eten
brengt mensen echt dichter bij elkaar!”
Bij kwb Brasschaat Driehoek kwam het gemengde koppel Lei Qiu
en Christophe Desager de deelnemers introduceren in de Chinese
keuken en cultuur. “Na het introduceren van een aantal basis
Chinese kruiden en sauzen gebruikten we deze, samen met lokale
ingrediënten, om samen een paar typische en bekende gerechten
zoals kung pao kip op een moderne en gezonde manier te bereiden.
Daarna werd er gezellig samen getafeld. Een leuke ervaring!”
12

Pakjes zoeken met
kwb Loenhout
Kwb-nieuws
Tijdens het overvliegen met zijn slee raakte de
kerstman ter hoogte van Loenhout enkele pakjes
kwijt, maar gelukkig waren er 86 kerstelfjes om
hem te helpen zijn pakjes terug te vinden. Tijdens
een zoektocht waarbij kinderen aan de hand van
vragen over kerst de juiste weg moesten zien te
vinden waren er ook tien doe-opdrachten aanwezig
én moesten ze de pakjes die ze onderweg
vonden afstrepen op hun kaart. Als bedanking
voor alle hulp gaf de kerstman hen op het einde
nog een klein geschenkje mee naar huis.
Geslaagde sfeerwandeling in Elen
Eind december sloegen kwb Elen en volleybalclub
Elvoc Elen de handen in elkaar en
organiseerden ze samen een sfeervolle
wandeling doorheen de dorpskern, om zo
terug leven in hun dorp te brengen. Alle inwoners
kregen een uitnodiging in hun bus,
en ook via sociale media werd er volop
promotie gemaakt. En met succes! Niet
minder dan 175 mensen kwamen opdagen
om te genieten van de verschillende
standjes. Aan de mooi versierde kraampjes
konden de wandelaars genieten van
pannenkoeken, jenever, warme chocomelk,
worstenbroodjes of souvlaki. De kerstman
deelde boven ook nog iets lekkers uit aan
de kinderen. Verlichte pijltjes brachten de
bezoekers veilig naar het eindstation, waar
in openlucht nog werd genoten van een
drankje in gezellige kerstsfeer. Een mooi
initiatief dat zeker geslaagd mag genoemd
worden!
Kwb Zedelgem
zamelt meer dan
3.000 euro in
voor MUG-Heli
Kwb Zedelgem verkocht in december
opnieuw truffels en lukken ten voordele
van de MUG-Heli, een erkende
mug-dienst die hulp biedt bij dringende
interventies in voornamelijk meer landelijke
of minder toegankelijke gebieden.
De MUG-Heli krijgt geen federale
steun en is daarom afhankelijk van giften
en sponsors.
Kwb Zedelgem verkocht maar liefst
1.070 doosjes truffels en lukken, goed
voor de som van 3.340,63 euro. Een
mooi initiatief!
13

Verhaal
Kwb’er Bert schreef boekje over psychische kwetsbaarheid
“Het kan iedereen
overkomen, dus er moet
geen schaamte over zijn”
Anderhalf jaar geleden ging Bert Heyssens, bestuurslid bij kwb Kaprijke, door een
moeilijke periode. Hij zette zijn ervaringen om in tekst, die hij in een ‘Bundel vol
teksten’ goot. Aan Raak vertelde hij er meer over.
Interview en foto: Koen Schoutteten
Raak: Dag Bert. Kan je je even voorstellen?
Bert: “Ik ben Bert, 33 jaar, en ben bestuurslid
van kwb Kaprijke en hier ook gemeenteraadslid.
Ik werk op een lagere school en
in 'Blij Leven', een centrum voor jongeren
die geplaatst zijn door de jeugdrechter,
als poetsman. Ik leerde het centrum kennen
via een bierwandeling van onze kwbafdeling,
waarbij we verschillende unieke
gebouwen in onze gemeente aandeden.
Dat was een idee dat we hadden opgepikt
op een bovenlokale kwb-bijeenkomst.
Een van de locaties op onze tocht was 'Blij
Leven'."
Raak: Hoe ben je bij kwb terechtgekomen?
Bert: “Heel gemakkelijk eigenlijk. Ik heb
thuis altijd het voorbeeld gezien; mijn vader
is nog steeds voorzitter van onze kwbafdeling
en al vanaf mijn kinderjaren heb ik
de bestuursvergaderingen van kwb meegemaakt
in onze keuken. Ik ben ook lid en
kernlid geweest in de jongerenbeweging
KAJ, en zo was het voor mij heel makkelijk
om hierna over te schakelen naar kwb.”
Raak: Een tijdje geleden had je het mentaal
moeilijk. Hoe kwam dat?
Bert: “Ieder verhaal is natuurlijk anders
en iedereen heeft zijn eigenheid, maar
mijn verhaal gaat als volgt. Begin januari
2020 besloot ik om deeltijds zelfstandige
te worden met de verhuur van springkastelen.
Niet veel later bleek dat, mede door
corona, niet van de grond te komen, dus
startte ik met drive-in-cinema. In heel
dat proces heb ik de mensen die toen het
dichtst bij mij stonden - mijn ouders, broer,
zus - niet betrokken. Ik ben met een sneltrein
vertrokken en in een avontuur gestapt
waar ik het einde niet van heb gezien. Eind
augustus had ik door al mijn investeringen
schulden gemaakt, en ging het niet goed
met mij.”
Raak: Hoe ging het dan verder?
Bert: “Mijn zus is schooldirecteur en zij had
in haar team een ondersteuner die op haar
vraag mijn ondersteuner geworden is. Het
was mijn familie die graag wilde dat ik me
liet helpen.”
Raak: Vond je het moeilijk om aan jezelf
toe te geven dat je hulp nodig had?
Bert: “Het eerste moment dat zij dat aanhaalden,
dacht ik wel: allé, gaan ze mij hier
nu zot verklaren? Dat was mijn eerste gedachte:
dat doe ik niet. Maar al heel snel
kwam ook de beslissing bij mezelf: ’t is
eigenlijk wel nodig, ik moet er eens iets aan
doen, terug met mijn voeten op de grond
komen.”
Raak: En vond je het makkelijk om daarover
te praten, met je vertrouwenspersoon
of je familie?
Bert: “Die ondersteuner kende ik niet op
voorhand, maar ik had wel het gevoel -
eigenlijk vanaf de eerste keer dat ik hem
ontmoette al - dat hij door mijn familie wel
al wat ‘getipt’ of geïnformeerd was over
wie ik ben en hoe ik in elkaar zit. En ik had
wel het gevoel dat het iemand was waar ik
makkelijk mijn verhaal tegen kwijt kon en
die mij altijd tips gaf. Tien maanden lang
spraken één keer per maand af.”
14

‘Kwb is een houvast geweest; zo kon ik
ook nog iets voor anderen doen’
Raak: Maar vandaag gaat het al een pak
beter met jou. Aan wie heb je naast je
ondersteuner nog steun gehad?
Bert: “Vooral: mijn familie: mijn vader en
moeder, broer en zus. Mijn ondersteuner
zei ook dat het belangrijk was personen te
zoeken in mijn eigen omgeving die niet té
dicht bij me stonden. Hij stelde dan voor
om eens te gaan praten met mijn schoonzus
en -broer, en zo werden zij mijn vertrouwenspersonen.
Tijdens corona ben ik
regelmatig met hen gaan wandelen, en ook
met vrienden. Ik heb in die periode echt wel
ondervonden wie mijn echte vrienden zijn,
terwijl ‘nep’vrienden gaandeweg verdwenen.”
Raak: Heeft ook je kwb-engagement een
rol gespeeld?
Bert: “Zeker! Kwb is voor mij ergens
wel een houvast geweest, ook omdat
bestuursvergaderingen of bijvoorbeeld
Raak uitdelen een soort ‘uitstap’ waren,
een moment waarop ik eens iets kon dóen
voor andere mensen en niet alleen maar
denken aan mezelf. Gewoon dienstbaar
blijven. Daarom vind ik het ook belangrijk
om als gemeenteraadslid - toch een
beetje een publiek figuur in de eigen gemeente
- hierover te praten. Want als zij
er al niet over kunnen babbelen … Ik zeg
niet dat iedereen bij mij zijn verhaal moet
komen doen, want ik ben zelf ook geen
psycholoog, maar het feit dat ze weten
dat iedereen zoiets kan tegenkomen vind
ik belangrijk. Het is geen schande, er moet
geen schaamte over zijn.”
Raak: Wanneer is het idee ontstaan een
boekje te maken?
Bert: “Toen ik in 'Blij Leven' aan het werk
was, maar toen nog niet met het idee dat
ik het ten voordele van hen ging doen. Ik
heb drie jaar theaterschool gedaan, al
is ook dat op een sisser afgelopen door
corona. Daar ben ik veel met tekst bezig
geweest en heb ik tijdens de lessen met
veel acteurs gewerkt. Zo krijg je heel veel
invloeden. Sommige teksten zijn ook ontstaan
uit de theaterschool, en andere zijn
dingen die ik van mij af heb geschreven in
mijn moeilijke periode. Ik zie mijn teksten
ook in verschillende tijdsfasen: het is een
stukje voor, een stukje tijdens en een stukje
na. Als je door het boekje kom je dus ook
niet alleen maar zware teksten tegen, er
zitten er ook ludieke in. Maar de dingen uit
de theaterschool die waren blijven hangen
en in mijn hoofd zaten, zijn wel pas bovengekomen
toen ik het zwaar had.”
Raak: Heb je een tip voor anderen die het
mentaal zwaar hebben?
Bert: “Als je het moeilijk hebt: schaam je
er niet voor en probeer hulp te zoeken.
Probeer ervoor te gaan en iemand in je
entourage te vinden waar je mee kan praten.
Dat hoeft geen therapeut of psycholoog
te zijn, maar praten is zo belangrijk.
Praten helpt. Mij heeft ook het neerschrijven
van mijn gevoelens geholpen."
a Het boekje is reeds uitverkocht. De
opbrengst ging volledig naar
MFC Meetjesland - vzw Blij Leven, een
organisatie die werkt met jongeren met
problemen.
15

Kwb-nieuws
Afdelingen brengen sfeer in de buurt
Kerstmis bij kwb
Kwb Wiekevorst
Kwb en de eindejaarsperiode: dat betekent naast warme wensen ook kerststallen
natuurlijk! Heel wat kwb-afdelingen zetten al jarenlang een stal neer in hun wijk,
buurt of gemeente, en dat kon ook de pandemie niet tegenhouden. We zetten dan
ook graag enkele stallen en hun moedige opbouwers in de kijker!
Kwb Krokegem
Kwb Hoeselt
Kwb Heusden-Centrum zorgt voor de opbouw
en aankleding van de kerststal op
het Sint-Willibrordusplein. Een inzegening
met receptie was ook dit jaar onmogelijk,
maar pastoor Guido De Waegeneere gaf
wel meteen na de plaatsing letterlijk en
figuurlijk zijn zegen.
Kwb Stal
Al meer dan 35 jaar bouwt kwb Ravels een
mooie kerststal op het dorpsplein. Ook de
ezel, schapen, kippen, konijnen en duiven
hebben er in de kerstperiode hun thuis,
en op kerstavond wordt na de misviering
samen met de pastoor Jezus in zijn kribbe
gelegd. Met een bijpassend drankenstalletje
is de stal ieder jaar een gezellige ontmoetingsplaats
voor alle mensen van Ravels.
Na een jaartje uitstel vanwege corona
pikte kwb Grimbergen de draad van de
traditie weer op en bouwde een ploeg opnieuw
een prachtige kerststal in de plaatselijke
Abdijkerk. Het decor is een zicht
vanuit de Abdijstraat op de Abdij en de
microbrouwerij, gekozen als thema naar
aanleiding van het 900-jarig bestaan van
de Norbertijnenorde en de opening van
de microbrouwerij. Het bouwen van een
kerststal in de basiliek van Grimbergen is
een traditie die teruggaat tot in 1936.
Kwb Zoutleeuw
Kwb Droeshout
16

Kwb Kalken
Kwb Lokeren Heiende
Kwb Essenbeek
Kwb Witgoor gebruikte haar kerststal als
vertrekpunt voor de griezeltocht.
Kwb Ledeberg
Kwb Houthulst
Kwb Sint-Gillis
Kwb Laakdal Vorst
De kerststal van kwb Leest werd voor het
achttiende jaar op rij neergepoot. Zowel
de stal zelf als de beelden erin zijn volledig
handgemaakt door kwb-leden.
Kwb Wechel maakt eigen kerstlied
dat is niet alles, want kwb Wechel zorgde in samenwerking met
plaatselijke artiesten Hanneke en Henry ook voor een eigen
kerstlied, met als toepasselijke titel ‘Verbinden’. Het nummer
word gezongen op de melodie van ‘Laat ons een bloem’. “Het is
een oproep om respect te hebben voor elkaar, en om elkaar te
zien als gelijkwaardig. Zo kan iedereen zichzelf zijn”, klinkt het.
In Wechelderzande pootte de kwb-afdeling dit jaar een gloednieuwe
kerststal neer, nadat in 2020 hun stal grotendeels werd
vernield door een storm. De afdeling ging voor een hybride
vorm: een eenvoudige kerststal overdag, mooie filmpjes ’s
avonds, onder meer van plaatselijke basisschoolkinderen. Maar
Grote feestelijkheden aan de stal waren er dit jaar niet, maar
op 22 december werden er door het kwb-bestuur én een bende
jonge enthousiastelingen wel een hele stapel gratis pannenkoeken
gebakken. Daar kon iedereen, samen met een warme
chocomelk en in het gezelschap van de kerstman, aan de stal
van komen genieten.
Bekijk de clip van ‘Verbinden’ via
https://bit.ly/3f5Hfbx of scan de QR-code
hiernaast.
17

Verhaal
Afdeling zet volop in op verjonging
Het duvelt
bij kwb Breendonk
Hip hip hoera, kwb Breendonk is jarig. Feest of toeters zijn er niet, maar wel met
bruisend geduvel op het 75-jarig bestaan. In het Duvel-depot van Brouwerij Duvel
Moortgat in Breendonk zit het bestuur me al op te wachten. Glunderend tonen
ze hun ‘match-made-in-heaven-glas’, en wat voor een! Een echt collector’s item,
en een van de exclusieve glazen die in 2021 door Duvel in samenwerking met
verschillende partners gemaakt werden. Het glas markeert ook iets anders: met
dank aan een jonge enthousiasteling vond de afdeling - nadat ze ei zo na gestopt
was - haar tweede adem.
Tekst en foto’s: Jamila Hamddan Lachkar
In juli 2021 besliste het bestuur van kwb Breendonk om de pijp
aan Maarten te geven en te stoppen met de kwb-afdeling. De
volleybalploeg stopte, waardoor verschillende kwb-leden afvielen.
“We stonden op het punt om de leden te informeren, tot we een
gesprek hadden met onze afdelingsondersteuner Jamila”, begint
voorzitter Luc Pauwels het verhaal. “We begonnen te twijfelen, en
op dat moment kwam Jorden De Boeck, die al enkele jaren meedraaide
in de volleybal, met een tof en origineel idee: een Duvelglas
met kwb-logo laten maken om 75 jaar kwb Breendonk toch niet zomaar
te laten voorbijgaan. Hij stelde zich ook kandidaat om zich te
engageren in ons bestuur, en dat gaf ons nieuwe moed.”
Zo werd het glas het begin van iets nieuws. “Onze geplande
afscheidsbarbecue in september werd al snel een feestelijk gebeuren
om door te gaan en onszelf de kans te geven om nog een
jaar Breendonk te laten bruisen.”
Iedereen welkom
“Je kan toch niet stoppen als je net 75 jaar bestaat”, beaamt Jorden,
“en al zeker niet tijdens een coronaperiode. De Breendonkenaars
genieten echt van de vele activiteiten die kwb hier in het dorp
organiseert: het wekelijks petanquen, de jaarlijkse fietstocht, het
18

‘We proberen onze kameraadschap en de
uitstraling als samenhangende groep over
te brengen op de lokale gemeenschap’
fabrieksbezoek en gegidst stadsbezoek, de barbecue, nieuwjaarsreceptie
en tweejaarlijkse buitenlandse reis. Ik hoor ook dat er veel
interesse is om na corona bedrijfsbezoeken te doen.”
Ook bestuursleden Harry Beuckelaers, Jan Verheyden en Rene
Aerts tonen zich enthousiast. “Wij zijn fier om Breendonkenaar
te zijn en willen dat ook uitstralen naar onze medebewoners.
Iedereen is welkom in onze kwb-afdeling, en wij proberen onze
kameraadschap en de uitstraling als samenhangende groep over
te brengen op onze gemeenschap. We onderhouden daarnaast
ook de band met het lokale bedrijfsleven door hen te betrekken via
sponsoring … en dat werkt. We zijn ook blij dat de lokale handelaars
en ambachtslieden kwb goed genegen zijn.”
Het Duvel-glas is een voorbeeld van die goede band. “We zijn de
brouwerij echt dankbaar dat ze samen met ons dit projectje gedaan
hebben. Wij hebben het logo van kwb nationaal aangeleverd,
en zij hebben dit mooi geïntegreerd in het Duvel-glas, samen met
de baseline ‘a match made in heaven’.”
De bestuursleden nemen nu dus opnieuw een vliegende start, en
daarvoor kan voorzitter Luc Pauwels rekenen op de steun van
Jorden De Boeck, Jan Verheyden, Rene Aerts, Harry Beuckelaers,
Jozef Cleymans, Frans Borghys, Luc Van Der Veken, Leo
Verhoeven, Yves Stevens en Pierre De Cuyper. Veel succes heren!
a Wil je ook enkele Duvel-glazen met kwb-logo zien pronken in je
kwb-lokaal of keukenkast? Dat kan! Als kwb-lid kan je 6 glazen
aankopen voor 75 euro, en krijg je bij het afhalen een Duvel als
traktatie. Het afhaalmoment vindt plaats op donderdag 10 februari
om 19 u in ‘t Centrum (Jan Hammeneckerstraat 32, Puurs-Sint-
Amands). Wil je langskomen, geef dan even een seintje via
familie-pauwels@telenet.be; zo kunnen we ervoor zorgen dat alles
coronaveilig verloopt!
De glazen zijn ook per stuk (15 euro) te koop in The Q, De Vetten Os
en Bloom (Breendonk), Oscaar (Liezele), De Poutrel (Willebroek) en
drankencentrale Maes (Londerzeel).
Spervuur
We legden het bestuur ook nog een aantal extra vragen voor.
Vanwaar de interesse in Duvel en bier?
“Zoals we al vermelden ligt de brouwerij van Duvel Moortgat
in ons dorpscentrum. Verschillende van onze leden werk(t)en
bij Duvel. Daarnaast is er ook een verbondenheid met de firma,
vooral door sponsoring en het verlenen van logistieke hulp aan
de Breendonkse verenigingen.”
Wie wil je met het Duvel-glas vooral aanspreken?
“We willen er vooral 75 jaar kwb Breendonk mee promoten in
de verre omgeving, en daarmee ook het Duvel-bier natuurlijk.
Wij nemen altijd bakken Duvel mee op onze buitenlandse uitstappen,
en nu kunnen we ook onze eigen glazen meenemen!”
Waarin onderscheidt kwb Breendonk zich van andere
verenigingen in de buurt?
“Wij bevinden ons, in onze gemeente, tussen de jeugdverenigingen
en de ouderen. Die verenigingen hebben specifieke
samenkomsten, terwijl wij een breder interesseveld aanbieden.”
Waar willen graag nog meer graag de nadruk op leggen?
“Vriendschap, positivisme en het samen genieten van bijeenkomsten.”
Wat voor type activiteiten hoop je over vijf jaar te doen?
“Wanneer er verjonging bijkomt, zullen we kijken wat hun
interesses zijn.”
Maak de zin af: ‘We zijn pas echt tevreden als …’
“… we gezellig bij mekaar kunnen zijn.”
Noem vijf bijvoeglijke naamwoorden die bij kwb Breendonk
passen.
“Creatief, vrijwillig, gezellig, vriendschappelijk en sportief.”
Wat hoop je dat onze lezers bijblijft na dit artikel?
“Hopelijk denken ze terug aan een sterke ploeg die na de aarzeling
van 2021 terug met volle moed in gang is geschoten,
die Breendonk in zijn hart draagt en waar iedereen welkom is!”
19

Kwb-nieuws
Kwb Ganshoren vierde zijn
75+1ste verjaardag, met als
afsluiting van het feestmaal
een heuse verjaardagstaart.
Op drie decemberdagen organiseerden
de Tetterende Tiretten van kwb Sint-
Antonius Zoersel een kleine kerstmarkt
in de cafetaria van woonzorgcentrum
ZNA Joostens. De bewoners hadden
met veel enthousiasme al verschillende
mooie kerstdecoraties gemaakt, en
aangevuld met de zelfgemaakte artikelen
van de kwb-vrouwen werd het een
mooi, kleurrijk kraampje. De opbrengst
- maar liefst 781 euro - ging integraal
naar het centrum. “De dankbaarheid en
positieve reacties doen ons beseffen
dat we voor deze mooie, warme mensen
wel degelijk iets betekenen”, klonk het.
Op zaterdag 18 december organiseerde kwb Merchtem
haar jaarlijkse kersttocht, dit keer in een coronaveilige
versie. De tocht is een inspirerende wandeling voor het
hele gezin waarbij een paar keer wordt stilgestaan om
hoofden, harten, handen en buiken te vullen met sterren
en een prachtig kerstverhaal.
Dertig jaar geleden verbroederden kwb
Laken-Jette en kwb Stabroek. Sindsdien zijn
er elk jaar uitwisselingsactiviteiten. Zo was
er de avondkerstwandeling in de Plantentuin
van Meise, die de sfeer van kerstmis opriep
via mooie verlichting.
Kwb Hulshout kon na twee jaar eindelijk nog eens een muziekavond
organiseren. Deze keer viel de keuze op Connie Neefs, die een
hommage brengt aan haar broer Louis. Samen met haar dochter
Hannelore en musicalzanger Hans Peter Janssens, onder begeleiding
van Eric de Vos, zorgde ze voor een prachtige avond.
Oproep: stuur je foto’s door!
Hoe meer kwb-afdelingen we in Raak in beeld kunnen brengen
hoe liever, maar daarvoor hebben we jullie hulp nodig.
Ook een leuke activiteit georganiseerd? Stuur een paar zinnetjes
uitleg en een of meer foto’s naar raak@kwb.be, en
dan staan jullie binnenkort op deze pagina’s te blinken!
20

Thema
Water
Van de overstromingen deze zomer tot droogteplannen,
grondwaterpeilen en ontharding: water en hoe we ermee
omgaan is een thema dat niet meer weg te denken valt
als het gaat over ons leven, klimaat en milieu.
Wateronderzoekster Marjolein houdt een pleidooi voor het
bannen van flessenwater, en Drinkable Rivers en oprichtster
Li An Phoa dromen ervan dat alle rivieren drinkbaar zouden zijn.
We zetten ook enkele waterweetjes op een rij, en vertellen je
tot slot hoe je zelf je steentje bij kan dragen in het zuiniger
omspringen met ons grond- en drinkwater.
21

Thema
De strijd voor drinkbare rivieren
“Willen we deze planeet leefbaar
houden, dan is gezond water cruciaal”
Maak kennis met de Nederlandse Li An Phoa. Deze veertiger rondde drie studies af: bedrijfskunde en
filosofie aan de Erasmus Universiteit, en ‘holistic science’ aan Plymouth University in het Verenigd
Koninkrijk. Ze is als universitair docent verbonden aan twee universiteiten, en runt Spring College, haar
eigen nomadische school. Daarnaast is ze oprichter van Drinkable Rivers, waarmee ze drinkbare rivieren
nastreeft. Om die beweging op gang te brengen wandelde Phoa in 2018 ruim duizend kilometer langs
de Maas, van de bron in Frankrijk tot de monding in de Noordzee. Intussen staat de teller op ruim 18.000
gewandelde kilometers in vier continenten.
Tekst: Tine Vandecasteele
Raak: Je wandelt voor wat je zelf je ‘levenskunstwerk’ noemt?
Li An: “Ik verlang naar een wereld met drinkbare rivieren. Als we
drinkbare rivieren hebben, betekent dit dat hele stroomgebieden
gezond zijn. Drinkbare rivieren kunnen indicatoren zijn van gezonde
manieren van leven. Net zoals we aan onze uitwerpselen
kunnen zien hoe het met onze darmflora en daarmee onze gezondheid
gesteld is, kunnen we aan de waterkwaliteit van onze
rivieren zien hoe gezond ons leefgebied is. Het plastic, de medicijnresten
en de synthetische chemicaliën in onze rivieren tonen
de verstoring, vernieling en onbalans in het stroomgebied aan.
Ze reflecteren hoe we leven en hoe het met onze gezondheid gesteld
is. De gezondheid van onze rivieren is daarmee een mooie
overkoepelende indicator voor de gezondheid van al het leven op
aarde.”
Raak: Hoe is het gesteld met de gezondheid van onze rivieren?
Li An Phoa: “In ongeveer drie generaties tijd zijn nagenoeg alle
drinkbare rivieren verdwenen. Ze zijn vergiftigd en vervuild. Maar
door rivieren te vergiftigen, vergiftigen we onszelf. Willen we deze
planeet leefbaar houden, dan is gezond water cruciaal. Van al het
water op aarde is slechts 2,59 procent zoet water. Het merendeel
hiervan zit in ijskappen, gletsjers en de grond. Slecht 0,014
procent van al het water op aarde is direct beschikbaar als water
in meren of rivieren. We zijn veel te laks omgesprongen met dit
kostbare water, maar ik geloof erin dat we in staat zijn het weer
gezond te maken.”
Raak: Vanwaar komt je drive voor drinkbare rivieren?
Li An: “Die ontstond een kleine twee decennia geleden in Canada,
op de Rupert-rivier in de wildernis van Quebec. Die rivier is
onderdeel van het leefgebied van de bevolkingsgroep de Cree. Als
24-jarige kanode ik van de bron van de rivier tot aan de zee, om
samen met lokale bewoners te protesteren tegen plannen om de
rivier om te buigen en elektriciteit op te wekken met behulp van
grote waterdammen. Ik had een waterfilter meegenomen, maar
de mensen daar wezen me erop dat de rivier gewoon zo drinkbaar
was. Vier weken lang heb ik uit de rivier gedronken, van begin tot
eind!”
Raak: Je was je niet bewust van het ongerepte karakter van de
natuur waarin je verbleef?
Li An: “Hoe kon het dat ik me nog nooit had verbeeld dat je uit
een rivier zou kunnen drinken? En dat terwijl ik geboren ben in
de Nederlandse delta, een rivierenlandschap bij uitstek, waar de
Maas en de Rijn na een lange reis samenkomen en één pot nat
vormen vlak voordat ze de Noordzee in stromen. De ervaring op
de Rupert raakte me diep en deed me voor het eerst beseffen dat
niet eens zo lang geleden alle rivieren ‘gewoon’ drinkbaar waren.”
Raak: Maar de Cree verloren uiteindelijk de strijd om hun leefgebied?
Li An: “Amper drie jaar later was ik opnieuw in de regio en waren
de waterdammen waartegen we hadden geprotesteerd volop in
aanbouw. Door de werkzaamheden was er kwik in de rivier beland,
stierven de vissen en werden de mensen ziek door het eten
van die besmette vis. De drinkbare rivier, die duizenden jaren het
bewijs was geweest van een gezond leven in het stroomgebied,
was niet meer. Verdwenen, samen met de levensstijl van de Cree.
Tijdens mijn eerste reis daar had ik geleerd dankbaar te zijn voor
wat de natuur ons geeft. Voor ik terug huiswaarts keerde heb ik
22

‘Rivieren reflecteren hoe we leven en hoe
het met onze gezondheid gesteld is’
Li An Phoa met wandelpartner en
medeauteur van ‘Drinkbare rivieren’
Maarten Van der Schaaf.
© Fjodor Buis
aan de oevers van de Rupert de belofte gemaakt me te blijven
inzetten voor drinkbare rivieren.”
Raak: En met de oprichting van Drinkable Rivers zette je de
eerste stap.
Li An: “Ja, nogal letterlijk zelfs. Ik geloof dat mensen, en hoe
we hier leven, een verschil kunnen maken. Daarom wil ik zoveel
mogelijk mensen betrekken bij mijn levenskunstwerk. Om dit te
doen loop ik doorheen stroomgebieden van rivieren, van hun bron
tot aan hun monding naar de zee. Ik doe dit al enkele jaren intussen
en ben zelden alleen op wandel. We zijn natuurlijk ook één
grote familie, want door de rivieren hebben we een bloedband.
Ze zijn immers onze levensaders. Ik probeer anderen de ogen te
openen: ondanks een overvolle agenda je te verwonderen over de
magische wereld, het rijke weefsel waarvan we deel uitmaken.”
Raak: Je spreekt bewust over stroomgebieden en niet over
landen?
Li An: “Het verbinden van bron en zee betekent inderdaad over
landsgrenzen gaan. Iedereen in de wereld leeft dichtbij een rivier
of waterbron, en op die manier kan er een grote betrokkenheid
ontstaan. Stel je het effect eens voor als we allemaal zorg dragen
voor drinkbaar water. ‘Source to Sea’-wandelingen kunnen
hier een aanzet toe zijn; zo wandelden we onder meer langs de
Maas in 2018 en langs de IJssel in 2021, waarmee we veel mensen
bereikten en media-aandacht genereerden. Zo zetten we een
beweging in gang.”
Raak: Maar samen wandelen is niet het enige wat jullie doen?
Li An: “We hebben ook het doorlopende Drinkable Riversburgeronderzoek
opgezet naar de gezondheid van rivieren
wereld wijd. Iedereen kan bijdragen aan dit onderzoek door regelmatig
de gezondheid van de rivier in hun buurt te monitoren met
een speciaal hiervoor samengesteld meetpakket. Ook organiseren
we een jaarlijkse meetdag. Zo houden we samen in de gaten
of we dichter bij onze droom komen: een wereld met drinkbare
rivieren.”
Raak: Gaan jullie door tot we uit alle rivieren drinkwater kunnen
halen?
Li An: “Er is een verschil tussen drinkbaar water en drinkwater.
Drinkbaarheid is een kwaliteit die kan ontstaan als alle relaties
in een stroomgebied gezond zijn en we dus goed voor de omgeving
zorgen. Net zoals gezelligheid kan ontstaan als we goed
zorgen voor de mensen om ons heen. Drinkwater is een product
dat aan allerlei wettelijke regels moet voldoen voor het drinkwater
mag heten. Zelfs wanneer de Maas drinkbaar zou zijn,
zouden drinkwaterbedrijven dat water zuiveren om aan die
23

Thema
In 2018 wandelde Li An de
Maas af van bron tot monding.
regels te voldoen. Daarom heb ik het niet over drinkwater, maar
over drinkbaarheid als signaal van gezond leven.”
Raak: En die verandering willen jullie tegen 2030 gerealiseerd
zien?
Li An: “Een van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van
de VN is dat tegen 2030 iedereen toegang moet hebben tot schoon
drinkwater, maar 2030 is zo dichtbij en we hebben de klimaatdoelen
die we tegen dan willen bereiken nog lang niet gehaald. In
een paar jaar is niet alles veranderd. Ik bekijk het liever op dertig
jaar, maar wil 2030 als tijdshorizon niet loslaten. Laat ons dus dat
jaar als mijlpaal nemen om er nu elke dag iets aan te doen, zodat
we steeds meer stappen in de goede richting zetten. Vraag jezelf
dan ook elke dag af: helpt wat ik nu doe voor een schonere rivier?”
Raak: Die schonere rivier zou volgens jullie ook een betere
indicator zijn om het welzijn van een land te meten dan pakweg
het bnp?
Li An: “Het bnp is slechts een technisch en nogal kil cijfer. Alles
wat wordt geproduceerd en verhandeld, ook bijvoorbeeld pesticides
en kernwapens, draagt bij aan het BNP. Wat nu als de drinkbaarheid
van een rivier de belangrijkste graadmeter zou worden
voor besluitvormers? Dan krijg je andere doelstellingen en worden
er andere beslissingen genomen.”
Raak: En ook bedrijven reiken jullie de hand?
Li An: “Ja, ook met hen gaan we graag op stap, want pas als je
weer de verbinding voelt met het leven in en om je heen en je dus
bewust bent van de ecologie, kan je bewuste keuzes maken over
hoe je met het leven om wil gaan en een economie inricht. Als je
je realiseert dat je onderdeel bent van het geheel kan je gerichte
keuzes maken over welke richting je je bedrijf wil uitsturen. Wie
vanbinnen voelt dat alles met elkaar verbonden is, zal geen bedrijf
meer runnen dat schadelijk is voor mens, dier of omgeving. Het is
immers ook puur eigenbelang om ervoor te zorgen dat de relatie
tussen jezelf en je omgeving gezond is en blijft.”
Raak: Onlangs maakte je er ook een boek over?
Li An: “Samen met Maarten van der Schaaf schreef ik het boek
‘Drinkbare rivieren’, over onze reizen, wandelingen en droom. Ons
werk is ook te volgen via www.drinkablerivers.org. Daar kunnen
bezoekers ook een LifeLine ondertekenen,
een persoonlijk commitment om stappen
te zetten richting drinkbare rivieren. Hoe
meer mensen zich engageren, hoe makkelijker
het wordt om politici en ondernemingen
ervan te overtuigen daadwerkelijk
stappen te zetten.”
Raak: Jullie werken daarom bewust samen met overheden?
Li An; “Inderdaad, zo hebben we in het Maas-stroomgebied
‘Mayors for a Drinkable Meuse’ opgezet, een netwerk van burgemeesters
die de visie van Drinkable Rivers ondersteunen en concrete
maatregelen doorvoeren om een drinkbare Maas dichterbij
te brengen. Langs de IJssel werkt Drinkable Rivers dan weer
samen met onder meer waterschappen, gemeenten, drinkwaterbedrijven,
boerenorganisaties en maatschappelijke organisaties
om een drinkbare IJssel te realiseren binnen een generatie.”
‘Drinkbare rivieren. Een reis, een droom, een
levenswerk’ van Li An Phoa en Maarten van der Schaaf werd
uitgegeven bij Atlas Contact en kost 22,99 euro.
Raak mag drie exemplaren wegschenken.
Stuur voor 1 maart een mailtje naar wedstrijden@kwb.be
met onderwerp ‘Rivieren’ en vermelding van je
naam, adres en lidnummer, en maak kans!
24

Kende je deze twaalf waterweetjes al?
70 procent van
het aardoppervlak
bestaat uit water;
de wereldwijde
watervoorraad is
1.400 miljoen
kubieke kilometer.
We produceren
in ons leven
gemiddeld
62 liter aan
tranen.
Een boom
verdampt
per dag
265 liter
water.
Warm water
bevriest sneller
dan koud water.
Dit staat ook
bekend als het
Mpembaeffect.
Het vriespunt
van water daalt
naargelang er
meer zout in zit.
Zeewater bevriest
gemiddeld bij
-2°C.
Gedurende zijn
leven drinkt
een mens
gemiddeld
75.000 liter
water.
Alle gletsjers
op aarde
bevatten
samen
7 procent
van het water.
In Vlaanderen
gebruiken
we dagelijks
gemiddeld 114
liter water per
persoon.
Brazilië is
het land dat het
meeste water
ter beschikking
heeft.
Bevroren water
is 9 procent
lichter dan
vloeibaar water.
Daarom drijft ijs
op water.
Ons lichaam bestaat
voor 65 procent
uit water. Bloed
bevat het meeste
water (85 procent),
en botten het minst
(22 procent).
Geluidsgolven
reizen vijf
keer zo snel
door water als
door de lucht.
25

Thema
Goedkoper én beter voor de wereld
Een toost op kraanwater!
Doe je mee aan Tournée Minérale? Naast koffie en thee is een van de drankjes waar je dan wel naar kunt
grijpen fleswater. En dat doen we gek genoeg veel vaker dan water uit de kraan drinken. Belgen drinken
gemiddeld 130 liter fleswater per persoon per jaar, goed voor 1,4 miljard flessen. Uit recent onderzoek van
de Universiteit Antwerpen blijkt dat ongeveer 40 procent van de Vlamingen bijna altijd fleswater drinkt.
Nochtans is dat honderd tot duizend keer duurder, zit je na consumptie met afval en kost het tijdens de
productie zowat 3 liter water om 1 liter fleswater te maken, om over het transport nog maar te zwijgen.
Waarom doen we het dan?
Tekst: Tine Vandecasteele
Wateronderzoeker Marjolein Vanoppen ontdekte dat er nog
veel vragen leven over water. Daarom maakte ze de podcast
‘Helder’ en schreef ze samen met wetenschapsjournalist Toon
Verlinden het interessante ‘Weg van water’. Waar komt de aversie
voor ons kraanwater vandaan? Marjolein en Toon helpen een aantal
misverstanden, vragen en vooroordelen uit de weg.
Het smaakt anders
“Een veelgehoord argument is de smaak: ‘Ik vind het kraanwater
in mijn huis niet lekker.’ De smaak van fleswater is inderdaad
voorspelbaarder en steeds hetzelfde. Of je nu Spa-water koopt in
Oostende of Aarlen: het smaakt hetzelfde, want het werd allemaal
gebotteld uit dezelfde bron. Dat is met kraanwater wel anders:
afhankelijk van de bron die je waterbedrijf gebruikt, verandert de
samenstelling. Vaak is het water uit je kraan een mix van verschillende
bronnen en bevat je glas bijvoorbeeld 50 procent gezuiverd
water uit het Albertkanaal en 50 procent grondwater uit
de Ardennen. Het hangt af van waar je woont. Bovendien kan je
water, afhankelijk van de tijd van het jaar en de beschikbaarheid
van de waterbronnen, door het jaar heen lichtjes verschillen.”
Er zit een reukje aan
“Mensen merken soms een chloorsmaak of -geur op. Die komt
van de kleine hoeveelheid chloor die drinkwaterbedrijven af en toe
aan ons kraanwater toevoegen. Ze doen dat niet om het te zuiveren,
maar om het proper te houden tijdens de rit door de drinkwaterleidingen.
Zo krijgen micro-organismen geen kans om te
groeien op de weg tussen de waterfabriek en jouw kraan. Je komt
die chloorsmaak echter steeds minder tegen.”
Is het veilig?
“Kraanwater moet, net zoals alle voedingsproducten en net als
fleswater, voldoen aan heel strenge kwaliteitseisen. Beide worden
op zestig verschillende parameters gecontroleerd, maar drinkwaterbedrijven
gaan nog veel verder. Zij zijn immers verplicht om
26

Thema
Elf tips op een rij
Water sparen doe je zo!
Van douchen en doorspoelen tot onze planten en de afwas: we verbruiken met z’n allen elke dag heel wat
water. Nochtans is het nodig om met ons schaarse grond- en drinkwater zuinig om te springen. Wij zetten
je graag op weg met enkele eenvoudige tips.
Gebruik je water vaker dan één keer
Hetzelfde water twee keer gebruiken,
da’s maar de helft gebruiken!
Zo kan je je groenten
bijvoorbeeld schoonmaken in
een teiltje, en dit water achteraf
gebruiken om je planten te gieten.
Ga voor alternatieve ijsklontjes
Gooi in plaats van gewone ijsblokjes eens bevroren fruit, zoals
blauwe bessen, kleine aardbeien of stukjes meloen, in je water of
limonade. Extra vrolijk én waterbesparend: win-win!
Eet wat vaker plantaardig
Wist je dat er zowat 3.000
liter water nodig is voor de
productie van een kilo kaas,
meer dan 4.000 liter voor
een kilo kip en maar liefst
15.500 liter voor een kilo
rundsvlees? Voor groenten
en fruit liggen deze aantallen
heel wat lager: 200
liter voor een kilo tomaten
bijvoorbeeld, en zo’n 135
liter voor een kilo broccoli.
Door af en toe een plantaardige maaltijd klaar te maken bespaar
je dus heel wat water.
Extra tip voor in de keuken: kook je aardappelen én groenten? De
twee kunnen makkelijk samen in een pot! Het kookwater kan je
hergebruiken als basis voor bijvoorbeeld soep.
Ban je bad
In een douchebeurt van 7 minuten verbruik je gemiddeld 56 liter,
terwijl dit bij een vol bad meer dan drie keer zoveel is: zo’n 180 liter.
En hoe korter je die douchebeurt maakt, hoe beter: elke minuut
minder onder de straal betekent een besparing van zo’n 8 liter.
Was je auto met spons en emmer
Vergeet de tuinslang of hogedrukreiniger: het is heel wat zuiniger
om je wagen, fiets of brommer met een emmer in de hand te wassen.
Je bespaart er tot wel 95 procent water mee. Ook je terras
kan je evengoed met een emmer proper maken in plaats van het
af te spuiten. Extra besparen? Gebruik regen- in plaats van leiding-
water.
Drink wat vaker thee
In de productie van koffie kruipt heel wat
water. Wist je dat je door één keer per dag
je tas koffie te vervangen door thee wel
honderd liter water bespaart?
Hergebruik het water uit je
droogkast
Het kan prima dienen voor je planten of
stoomstrijkijzer.
Elke druppel telt
Warm water nodig? Vang het koude water dat eerst uit de kraan
stroomt op in plaats van het verloren te laten gaan. Gebruik het
water om koffie of thee te maken, ermee te koken of je planten te
bewateren.
Zet lichte bloempotten op je terras
Staan er bloemen en planten op je terras? Ga voor bloempotten in
een lichte kleur en kies potaarde die het water vasthoudt. Zo moet
je minder gieten. Bij kamerplanten in je slaap- of woon kamer kan
je water sparen door ze op een plaats met minder zon te zetten.
Installeer een regenton …
Zo gaat dat water niet nodeloos verloren.
… en gebruik regenwater om te poetsen
Omdat dit zacht water is, in tegenstelling tot ‘hard’ kalkrijk leidingwater,
bespaar je hiermee ook op zeep en poetsproduct. Zo help
je de natuur twee keer.
28

Achter de potten met kwb
Winters gebak
Koken
Kwb is de grootste kookclub van het land. Vele afdelingen én kwb’ers zijn verzot op koken. Daarom
geven we je ook in Raak regelmatig een recept om zelf thuis te proberen. Deze maand twee winterse
bakrecepten: kruidige perencake en appel-havermoutmuffins met kaneel.
Muffins (voor 6 à 8 stuks)
Ingrediënten
a 125 gr havermout
a 1 banaan
a 2 eieren
a 150 ml melk
a 2 tl kaneelpoeder
a 75 gr rozijnen
a 3 appels
a 40 gr amandelen
a 40 gr walnoten
Zo maak je het
1. Verwarm de oven voor op 180 °C.
2. Meng de havermout, banaan, eieren,
melk, kaneel en rozijnen samen met één
geschilde appel (zonder klokhuis) in een
keukenrobot of met een staafmixer tot
een beslag.
3. Hak de noten grof.
4. Schil de andere twee appels en snijd ze
in stukjes.
5. Meng de noten en appelstukjes door het
beslag.
6. Schep het beslag in 6 à 8 muffinvormpjes.
7. Bak de muffins ongeveer een halfuur.
8. Laat ze even afkoelen en haal ze dan uit
de vorm.
9. Smakelijk!
a Bron: www.lekkervanbijons.be
Perencake
Ingrediënten
a 350 gram bloem
a 1 el bakpoeder
a 0,5 tl gemberpoeder
a 0,5 tl kaneel
a 0,5 tl nootmuskaat
a 100 gr lichtbruine basterdsuiker
a snuifje zout
a zeste van 1 kleine citroen
a 2 eieren
a 240 ml volle melk
a 60 gr ongezouten roomboter (gesmolten
en afgekoeld)
a 2 peren
Zo maak je het
1. Meng in een kom het bloem, het bakpoeder,
de kruiden, de suiker, het snuifje
zout en de zeste onder elkaar.
2. Meng in een andere kom de eieren, melk
en boter onder elkaar. Voeg ze vervolgens
bij de droge ingrediënten en mix
tot een glad beslag.
3. Schil de peren, verwijder het klokhuis en
snij ze in blokjes, die je door het beslag
spatelt.
4. Bestuif een cakevorm met bloem en
doe hier het beslag in.
5. Zet de perencake in een voorverwarmde
oven van 180°C, voor 50 minuten tot
een uur.
6. Laat de cake een paar minuten afkoelen
in de vorm, en leg hem vervolgens
op een rooster om volledig af te koelen.
7. Smakelijk!
a Bron: www.laurasbakery.nl
29

Puzzelen
Tijd voor puzzelplezier
Vind jij de 24 kwb-woorden?
Actie
Activiteiten
Bier
Bruisen
Buurt
Contact
Gezellig
Gezin
Interessant
Kaarten
Koken
Lachen
Ontmoeting
Open
Plezier
Samen
Samenleving
Solidariteit
Steun
Tof
Uitstap
Verbinding
Vriendschap
Wandelen
Sudoku
Fan van cijfers en cijferen? Leef je uit op
deze sudoku's!
30

Sprongen maken
Bij een paardensprong ga je op zoek naar
een achtletterwoord. Je kan enkel van de
ene letter naar de andere met een paardensprong
(zoals in het schaken), waarbij
je een L vormt. Elke letter wordt één keer
gebruikt. Welke woorden zoeken we?
Oplossingen: inbreker, icoontje, hooibaal,
garnalen.
Anagrammen
Met onderstaande letters kan je 3 zevenletterwoorden,
8 zesletterwoorden en 15
vijfletterwoorden maken. Vind jij ze allemaal?
■■■■■■■
■■■■■■■
■■■■■■■
■■■■■■
■■■■■■
■■■■■■
■■■■■■
■■■■■■
■■■■■■
■■■■■■
■■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
■■■■■
a Bron: www.quizhuis.nl, www.sudoku.cba.si
31

Actua
20 jaar nadat de klok werd geluid
De lente brengt het stookoliefonds,
met dank aan kwb
Na twintig jaar is het eindelijk zover: het fonds voor lekkende stookolietanks treedt in werking, onder
meer met dank aan kwb Limburg. Zij beten zich twintig jaar vast in dit thema. Naast het oprichten van
een taskforce en het uitwerken van een politiek dossier zette kwb ook mee haar schouders onder de
oprichting van een stookoliefonds. Met succes dus, al is het dan twee decennia later.
Tekst: Fabian Spreeuwers
Heel wat kwb-afdelingen (in Limburg) deden en doen samenaankopen
voor mazout. Twintig jaar geleden kwam er de verplichting
tot het plaatsen van een overvulbeveiliging en de periodieke
controle voor stookolietanks, de zogenaamde ‘groene dop’. Het idee
leefde om ook daarvoor samen een erkende technicus zoeken voor
een goede prijs, maar tijdens de vergaderingen hierover kwamen
ook verhalen naar boven over lekkende stookolietanks én de saneringskosten
die erbij komen kijken. Dat deze kosten voor de ‘vervuiler’
waren stuitte de werkgroep tegen de borst, dus was het tijd voor
actie! Zo wilden ze bereiken dat de overheid niet alleen controles
oplegde, maar ook een oplossing uitwerkte voor gezinnen die met
opruimings- en saneringskosten worden geconfronteerd. Er moest
een kader komen, om de kosten voor iedereen draagbaar te maken
en zodat de tanks worden opgeruimd worden en niet - letterlijk -
onder de grond verdwijnen met zand erover.
Eisenbundel
Kwb voerde actie naar de verschillende bevoegde ministers,
federaal en regionaal, met vijf duidelijke eisen, waaronder ‘er moet
gecontroleerd worden tegen vaste prijzen, er moet duidelijkheid
komen over de testen die moeten gebeuren en een fonds moet
de kosten van eventuele sanering opvangen’ en ‘stookolietanks
die niet meer gebruikt worden moeten op kosten van het fonds
verwijderd of gesaneerd worden’.
De verschillende overheden schoten in actie maar toch raakte het
dossier maar niet afgerond. Kwb bleef evenwel niet bij de pakken
zitten, en stond in verschillende gemeenten mee aan de wieg
van een 'Tankslag', het collectief laten cleanen van buitenwerking
gestelde stookolietanks. Honderden tanks werden opgeruimd, en
zo bleef de problematiek actueel.
kwb zijn we meer dan tevreden dat op deze manier heel wat gezinnen
ondersteund worden. De overheid schat dat er nog steeds
ruim 10.000 tanks lekken en bodemvervuiling veroorzaken of veroorzaakt
hebben. Nu het fonds uit de startblokken schiet, kunnen
die nu worden aangepakt. De curatieve aanpak is er eindelijk.
Goed voor het milieu én goed voor de gezinnen die tegen deze
saneringskosten aankeken. Ecologisch én sociaal dus, en dat
dankzij kwb!
Kerstkindje
Net voor kerstmis 2021 kwam er na twintig jaar eindelijk goed
nieuws: het fonds zal in de lente van 2022 in werking treden. Als
32

Van afval tot interieur
Reportage
Verklein de hoop,
vergroot de hoop!
Stel je eens even voor dat het glas waaruit je drinkt je interieur opfleurt, het milieu
ten goede komt, mensen aan een job helpt, schoolgaande kinderen een maaltijd
schenkt en bovendien ook nog eens best betaalbaar is. Kortom: een mooi glas
dat de afvalberg verkleint en een toekomst biedt aan vele gezinnen. Te mooi om
waar te zijn? Nee hoor, het Gentse IWAS (‘ik was’ in het Engels) - een platform voor
geüpcyclede producten dat afval herwerkt tot toffe gebruiksobjecten - maakt dit
allemaal mogelijk! Dries Moens legt uit waar het hem met zijn bedrijf om te doen is.
Tekst: Tine Vandecasteele | Foto’s: IWAS
Raak: Waar staat IWAS voor?
Dries Moens: ““IWAS wil de toon zetten in geüpcycled design.
Met een assortiment dagelijkse gebruiksvoorwerpen geeft ons
platform een tweede leven aan afgedankte materialen zoals
glas, en ook met autobanden en verpakkingen gaan we aan de
slag. Het resultaat is een collectie stijlvolle en kleurrijke ontwerpen
die niet enkel je huis opfleuren, maar ook in de gemeenschappen
van de buitenlandse producenten het mooie weer
maken. Want samen met hen steunt IWAS lokale initiatieven
om afval te verminderen, onderwijs te promoten en armoede te
stoppen.”
Raak: Toch houden jullie niet van de term liefdadigheid?
Dries Moens: “Nee, noem wat wij doen alsjeblieft geen liefdadigheid.
Daar doen wij namelijk niet aan, wij maken mensen sterker.
Daarom gaat onze opbrengst naar duurzame creatie van jobs
en naar organisaties die upcyclen. We willen dat iedereen wint.
Het afvalprobleem volledig oplossen zullen we niet doen, maar
misschien wel een beetje! Daarnaast nemen we vooral de tijd
om stil te staan bij al het moois op deze planeet dat het redden
waard is: lange strandwandelingen, adembenemende zonsonder
gangen en eindeloze gesprekken met jarenlange vrienden.”
Raak: Jullie ambitie is erg ruim?
Dries Moens: “Maurice Britto, Dale Mezenes, Nico De Wilde, Bruno
Lippens en ikzelf zijn gedreven door wat wij ‘ontwikkelingssamenwerking
2.0’ noemen: geen goed doel an sich, maar een economisch,
ecologisch en sociaal duurzaam model - bestaande uit
een circulair upcyclingplatform dat producenten uit het bui­
33

‘Noem wat wij doen alsjeblieft geen
liefdadigheid, wij maken mensen sterker’
afnemen. We wilden het nog altijd in de praktijk omzetten. We
ontmoetten Mikhail en ook hij was snel gewonnen voor de ondersteuning
die we hem aanboden. Omdat zijn glazen vrij duur waren
- drieduizend roepies of zo’n veertig euro voor zes glazen - en hij
te weinig kon produceren slaagde hij er immers niet in zijn bedrijf
verder te laten groeien.”
tenland in contact brengt met de Europese markt - dat zowel de
consument hier als de (productie)partners en hun gemeenschap
ter plaatse het beste biedt.”
Raak: Een mooie doelstelling. Hoe is het allemaal begonnen?
Dries Moens: “Een dikke drie jaar geleden was ik op vakantie in
India, waar ik volop genoot van natuur en cultuur. Uiteraard ging ik
ook op zoek naar cadeautjes voor de thuisblijvers. Een van de geschenken
die ik op de kop tikte was een setje artisanaal gemaakte
drinkglazen die Mikhail Solanki, een lokale ondernemer, maakte
van flessen die er argeloos in de berm waren gegooid. Die glazen
bracht hij onder de naam ‘Botl’ aan de man op vlooienmarktjes.
Een souvenir voor toeristen die een iets duurzamere herinnering
wilden. Samen met Maurice en Dale, die in Goa wonen, hield ik
diezelfde avond een testdrink in Maurice zijn bar. Zoals dat gaat
leidde een glas naar een volgende. De wetenschap beweert gelukkig
dat enkele glaasjes de creativiteit stimuleren. Na een tijdje
vroegen we ons hardop af waarom een dergelijk product commercieel
niet beter scoorde. Er zat een knap verhaal achter, ze
lagen goed in de hand en waren ook gewoon mooi.”
Raak: En dus gingen jullie aan de slag?
Dries Moens: “Vanuit onze eigen kennis en ervaring in ondernemen
krabbelden we die avond letterlijk een businessplan op de achterkant
van een servet. Een slordig geschreven maar degelijk plan om
het bedrijfje Botl in een rendabele, lokale onderneming te veranderen.
Zo werd IWAS geboren: een platform dat een brug slaat tussen
de creativiteit in ontwikkelingslanden en de retailer in Europa.”
Raak: En de volgende dag konden jullie je het businessplan nog
herinneren?
Dries Moens: “Meer zelfs: ’s anderendaags bleek aan het ontbijt
dat de nacht niks van ons enthousiasme voor het plan had doen
Raak: Welke meerwaarde bracht IWAS hem?
Dries Moens: “Schaalgrootte. Enkel grote volumes konden immers
de prijs drukken, dus besloten we in Goa een nieuwe fabriek
te bouwen die 35 mensen aan een job helpt en 1.000 flessen per
dag verwerkt. Die verwerking is ook goed voor het milieu, want
anders zouden die flessen toch maar op de afvalberg terechtkomen.
Statiegeld of glasophalingen zoals bij ons kent men in
India immers niet. De flessen worden in de fabriek gesorteerd, gewassen,
versneden en gepolijst of gezandstraald tot het gewenste
product: glazen die nu te koop zijn aan 24,95 euro voor zes stuks,
maar intussen ook tot theelichtjes en geurkaarsen.”
Raak: En van dan af kende IWAS een steile groei?
Dries Moens: “Klopt! IWAS groeide de afgelopen drie jaar uit van
een kleinschalig initiatief tot een circulaire speler met grote ambities
en wereldwijde partners. We zijn een volwassen upcyclingplatform
geworden dat op brede schaal oude voorwerpen met een minimum
aan extra grondstoffen omvormt tot nieuwe, aantrekkelijke producten.
Het is een aanpak die in steeds meer domeinen weerklank
vindt. Van mode tot interieur: upcycling - of het herwaarderen en
herbestemmen van afgedankte grondstoffen - is hot en here to stay.
Een beetje bewuste producent en consument weet immers dat we
voorzichtig met onze omgeving moeten omspringen willen we onze
toekomst even stralend houden als onze garderobe of ons interieur.”
Raak: In ons land hadden ook enkele belangrijke partners oren
naar die boodschap?
Dries Moens: “Gelukkig maar, want ook wij hadden natuurlijk te
lijden onder de coronapandemie. Dankzij bestellingen door bedrijven
konden we toch aan de slag blijven. Sinds het einde van
de lockdowns zetten we trouwens meer in op het retailkanaal.
We vinden het belangrijk dat we een verhaal kunnen vertellen in
plaats van zomaar glazen te verkopen. Een goed voorbeeld is
kledingketen JBC, dat onze producten verkoopt in het kader van
haar maand van de duurzaamheid.”
Raak: En intussen werken jullie ook niet meer enkel met Indiase
partners samen?
Dries Moens: “Het succes van de flessen heeft inderdaad geleid
34

tot nieuwe projecten. Zo werken we in
Indonesië met lokale partners samen om
rugzakken, poefs en zetels te maken uit
oude tentzeilen, jute en rubber. Een andere
nieuwigheid is het merk IQUAS, dat
upcycling combineert met design in producten
als vazen en verlichting. Dat werd
vorig jaar gelanceerd op het Fête du Livre
in het Franse Saint-Etienne, in combinatie
met een wedstrijd voor studenten van de
lokale designschool.”
Raak: Bleef jullie businessmodel wel
hetzelfde?
Dries Moens: “Dat is ongewijzigd gebleven.
Enerzijds ondersteunen we de producent
in India en Indonesië op technisch,
logistiek en financieel vlak zodat hij voldoende
kan produceren. Daarnaast gaan we in Europa op zoek
naar distributeurs die de producten willen verkopen. Eens de producent
voldoende volume haalt om rendabel te zijn wordt IWAS
puur een platform dat de machine doet blijven draaien, zonder er
geld in te pompen.”
Raak: Uit jullie verhaal blijkt dat jullie model sterk sociaal
geïnspireerd is.
Dries Moens: “Inderdaad. Met de winst die we dankzij de verkoop
van onze IWAS-producten maken steunen we de lokale gemeenschappen.
Zo wordt in Indonesië het afval verzameld door de
locals, die het tegen een eerlijke prijs aan ons verkopen. Met dat
geld moeten ze hun kinderen verplicht naar school sturen, zodat
de kleinsten al van jongs af aan kunnen werken aan een mooie
toekomst. Wij zorgen voor de schoolmaaltijden,
boeken en uniformen. En zoals
gezegd dragen we ook zorg voor ons
leefmilieu: zo investeert de fabriek in India
in lokale initiatieven zoals een strandschoonmaak.”
Raak: Hebben jullie enig idee van jullie
impact?
Dries Moens: “Dat is natuurlijk moeilijk bij
te houden, maar naar schatting hebben
we tot op vandaag een kleine vijftig ton
van de afvalberg gered. Bovendien hebben
we een vijftigtal lokale families aan het
werk gezet en kregen we al ruim honderd
kinderen in vooral Indonesië daadwerkelijk
op de schoolbanken. Fantastisch,
toch? En die impact is direct voelbaar: een
recente bestelling van een commerciële partner voor een eindejaarsactie
was goed voor enkele tienduizend bierflesjes die worden
gerecycleerd. Dat is om en bij de zes ton aan glas dat niet
ergens in een berm blijft liggen!”
Raak: Wat hopen jullie nog te bereiken?
Dries Moens: “Het is misschien een verre droom, maar ooit hopen
we het platform te kunnen uitbouwen zodat het echt een grote
impact heeft. Liefst wereldwijd. Ook in Afrika of Zuid-Amerika zijn
er mensen die fantastische dingen maken van afval en onze hulp
goed kunnen gebruiken.”
a IWAS steunen via de aankoop van hun duurzame
producten? Neem dan gerust een kijkje op iwas.be.
Op wandel met kwb
FALOS-SPORT+
Zin om je stapschoenen aan te trekken? De
komende weken kan je hier terecht voor een
kwb-wandeling:
06-02 Eindhout: Speeltuinwandelingen
13-02 Grootlo: Kruistocht
19-02 Ourodenberg: Meetshoven-wandeling
20-02 Pijpelheide (Booischot): Wafeltjeswandeling
20-02 Retie: Pannenkoekenwandeling
27-02 Herentals: Langs oude en nieuwe Nete-armen
27-02 Keerbergen: Van Kruishove tot Piervenshoek
06-03 Heist-Statie: 24ste Werfteling
06-03 Wuustwezel: 19e Vinkenwandeling
De wandeling op 13/2 in Lommel werd afgelast.
Door corona kunnen er wijzigingen optreden, dus check voor je
enthousiast je wandelschoenen aantrekt zeker www.falos.be, waar je
alle updates rond het wandelcriterium kan vinden.
35

FALOS-SPORT+
Pijnvrij en laagdrempelig
Soepel actief, de kunst van bewegen
In september 2022 gaat het project ‘Soepel actief’ van start, gericht op mensen met pijnlijke gewrichten én
op de preventie ervan. Met het project wil FALOS-SPORT+ iedereen vanaf 40 jaar op een laagdrempelige
en verantwoorde manier aan het bewegen krijgen.
Tekst: Jonathan Goetvinck
De baseline ‘de kunst van bewegen’ verwijst naar het op een
pijnvrije manier laten bewegen van deelnemers. Heel wat
mensen met gewrichtsklachten durven immers niet meer bewegen
en creëren zo bewegingsangst. ’Soepel actief’ wil die angst wegnemen
en hen terug in beweging zetten op een laagdrempelige manier,
binnen hun eigen pijngrens.
Twaalf weken
Door middel van vragenlijsten
voor de start van het project wordt
nagegaan of het geschikt is voor
jou. Bij groen licht mag je starten,
bij oranje licht mag je meedoen
mits aangepaste oefeningen en
bij rood licht is het aangeraden
om eerst langs de huisarts te
passeren.
Mag je deelnemen? Dan wordt
aan het begin van het project door
middel van enkele eenvoudige
testjes je beginniveau bepaald.
Dat zal, in combinatie met een
vragenlijst, bepalen welk instap­
niveau je krijgt toegewezen.
Twaalf weken later - op het einde
van het programma - worden
deze testjes nog eens herhaald.
Zo wordt duidelijk of en hoeveel
vooruitgang je hebt geboekt.
Online portaal
Wat kan je nu concreet verwachten van ‘Soepel bewegen’? Tijdens
de 12 weken zal er wekelijks één groepssessie plaatsvinden, waar
je andere deelnemers kan ontmoeten en samen kan bewegen. Je
krijgt telkens 60 minuten les, van een gediplomeerde lesgever die
voldoende aandacht en tijd zal geven aan het correct aanleren en
uitvoeren van de oefeningen.
Naast deze sessies is het aangeraden om ook thuis een- of
tweemaal per week de oefeningen te herhalen. Eentje vergeten?
Geen probleem, want op het online portaal vind je filmpjes van
alle oefeningen én volledige workouts. Om het laagdrempelig te
houden, wordt zoveel mogelijk gewerkt met oefeningen waarbij
het eigen lichaamsgewicht wordt gebruikt. Daarnaast krijgt elke
deelnemer een zogenaamde
‘dynaband’ (een rekker met weerstand),
waarmee de oefeningen
gevarieerder én soms wat zwaarder
kunnen worden.
Groepsdoel
Om je als deelnemer tijdens
de twaalf weken (en daarna) te
motiveren om vol te houden krijg
je een beweegkalender mee naar
huis, met tal van motivatietips.
Je vindt er daarnaast ook 'weekplannen'
in, waarop je aan het
begin van een week kan invullen
op welke dagen je de oefeningen
thuis zal herhalen. Door iets te
plannen vergroot je immers de
kans dat je het ook daadwerkelijk
zal doen!
Ook kan je aan de start van het project
samen met alle deelnemers
uit je kwb-afdeling een groepsdoel
voor ogen stellen, bijvoorbeeld
met z’n allen x aantal minuten bewegen,
met daaraan een beloning
gekoppeld: een etentje, de ijskar
laten passeren … Ook dat zorgt wellicht voor extra motivatie!
Meer info over het project krijg je in mei op Smaakmakers. Wat
we je wel al kunnen vertellen is dat er drie startmomenten zullen
zijn: september 2022, januari 2023 en september 2023. Zo vindt
iedereen een moment om mee te doen!
36

vragen aan
FAQ
Joël De Ceulaer
Journalist
Tekst: Peter Thoelen
1
2
3
4
5
Welke relevante veranderingen merkt u in de media?
Vroeger haalde de schrijvende pers haar inkomsten uit advertenties en lezers. Vandaag
gaan de grote advertentiebudgetten naar internetconcerns als Google en Facebook. De
schrijvende media moeten dus heel erg zoeken naar hun eigen meerwaarde: voor welke
kwalitatieve info willen hun lezers nog betalen, gelet op het feit dat zoveel info al gratis is?
Daarnaast zie je dat de schrijvende pers meer dan vroeger centraal aangestuurd wordt.
Hoofdredacties hebben een grotere inbreng in de keuze van thema’s en genres. Je eigen
ding doen als jonge journalist is nu moeilijker dan toen ik begon.
Wat maakt dat de journalistiek uitdagend blijft voor u?
Ik doe dit vak graag en heb mezelf fris gehouden door regelmatig van medium te veranderen.
Zo stapte ik na 12 jaar over van Knack naar De Standaard. Dat gaf me nieuwe
dynamiek en energie. Een krant kent immers een ander ritme en meer urgentie dan een
weekblad. Ik heb mezelf toen opnieuw moeten bewijzen en veel bijgeleerd. Elke verandering
houdt je energiek, je mag niet op je lauweren blijven rusten in de journalistiek.
Heeft het middenveld nog een relevante rol in de samenleving?
Het middenveld vulde de kloof tussen de burger en de politiek en heeft altijd een belangrijke
rol gespeeld in onze maatschappij, als brug of ‘vertaler’ en als bewustmakende
kracht. Het klassieke middenveld doet nog altijd knap werk, hoewel het aan invloed verliest.
Toch heeft het nog een enorme mobiliserende kracht, als ik kijk naar de bijeenkomsten
en lezingen waar ik soms voor gevraagd word.
Een deel van het middenveld maakt deel uit van het lobbyveld, zoals een aantal ngo’s.
In het algemeen zijn journalisten minder kritisch ten opzichte van ngo’s ‘die het goed
bedoelen’ dan voor bijvoorbeeld bedrijven ‘die vooral winst willen maken’. Een goede
journalist moet even kritisch zijn voor alle lobbygroepen.
U bent een fervent twitteraar. Wat vindt u de meerwaarde van dat
medium?
Ik twitter veel te veel, het is een soort verslaving van me. Het klopt dat heel wat mensen
alleen maar twitteren in meninkjes of online ruzie maken. Je kunt er echter ook heel veel
info vinden als je de juiste mensen volgt. De beste universiteiten en academici zitten
bijvoorbeeld ook op Twitter. Achter die korte zinnetjes zit vaak een link naar interessante
documenten en meer info.
Welk land zou je nog willen bezoeken?
Ik ben geen groot reiziger. Ik huldig het principe van Walter Van den Broeck, die in
Turnhout woont: “Het is overal een beetje Turnhout.” Dat vind ik ook: de mensen gaan
wat anders gekleed, de gebouwen zien er een beetje anders uit, maar fundamenteel is
het overal min of meer hetzelfde. Voor één stad wil ik een uitzondering maken: New York
oefent een grote aantrekkingskracht op me uit. Vanaf de eerste keer dat ik er kwam,
dacht ik: hier zou ik wel kunnen wonen. En mogelijk ga ik na mijn pensionering in het
zuiden van Frankrijk nog wel wat boeken en columns schrijven of zo.
Wie is Joël De Ceulaer?
De Ceulaer (Geel, 1964) is
journalist. Hij is licentiaat Germaanse
filologie en behaalde
ook een kandidatuur in de
filosofie aan de KU Leuven. In
1989 begon hij te werken voor
het weekblad Panorama/De
Post, waar hij later hoofdredacteur
werd. Sinds 1997
schreef hij als freelancer voor
De Standaard, De Morgen en
Knack. Bij dat laatste blad
kwam hij in 1999 in vaste
dienst. Na een ommetje bij De
Standaard en terugkeer naar
Knack werd hij in 2016 senior
writer voor De Morgen. Verder
werkte hij ook mee aan tv- en
radioprogramma’s, gaf hij les
in de journalistiek en schrijft
hij boeken.
37

Voor jou getest
Stella (Dixit Universum)
Ruim tien jaar geleden, in mei 2010,
beschreef ik hier ‘Dixit’ als ‘het
meest poëtische spel ooit’. Dat was
voor een groot deel te danken aan de ‘84
kaarten, knap geïllustreerd met feeërieke
prenten’. ‘Dixit’ werd snel een vaste
waarde en zowat elk jaar verscheen een
extra set kaarten. Nu biedt ‘Stella (Dixit
Universe)’ een andere manier om met
diezelfde kaarten aan de slag te gaan.
Midden op tafel komen vijftien beeldkaarten.
In vier spelronden wordt
daarnaast telkens een nieuwe woordkaart
opengelegd. Het is aan de spelers
om tegelijk - op een uitwisbaar,
persoonlijk bordje - aan te duiden
welke afbeeldingen (minstens 1 en maximaal 10) ze in verband
brengen met het woord op tafel. Als andere spelers voor dezelfde
kaart kiezen, levert dat punten op. Nog beter is het als slechts één
andere speler dezelfde prent selecteert.
Maar als enige voor een afbeelding
kiezen, wordt afgestraft. Zoek het
dus niet té ver …
In vergelijking met het oorspronkelijke
spel komt het bij ‘Stella’ wat minder op
taalvaardigheid aan, maar des te meer
op verbeeldingskracht. Het helpt als je
de tegenspelers wat kent en hun denkwijze
kan inschatten. Ik kan in herhaling
vallen en ‘Stella’ beoordelen zoals
destijds ‘Dixit’: ‘… een uitdaging voor
de mensenkennis en de creativiteit
van de spelers. Maar vooral gewoon
leuk en gezellig om te spelen.’
a Johan & Agnes Witters-Peil – www.speltafel.be
(Libellud (Asmodee) | G. Cattiaux & J.-L. Roubira | 3-6 spelers vanaf 8
jaar)
€27,5!
Het spel ‘Stella’ (art.
3120015) is verkrijgbaar
IERLAND
FRANSE
BADPLAATS
AFWIJZING
HAARSNIT
WEERKUNDE
LUCHTIG
GEBAK
MAND
bij De Banier Creatief aan
de voordeelprijs van 27,50
euro. Deze actieprijs is
geldig van 1 februari t.e.m.
AANSLAG
OP IJZER
REUS
SJAAL
BOKSTERM
4
31 maart 2022.
a Voor adressen en openingsuren zie
www.debanier.be
BILJARTSTOK
5
INNIG
BRANDSTOF
INTEREST
Puzzel
ZILVER-
POPULIER
SLACHT-
OFFER
ENGELSMAN
2 7
ZUILENGANG
Visitekaartje
De letters van naam en woonplaats van
deze vrouw vormen in een andere volgorde
de naam van haar beroep. Wat doet
OUDE
VOCHTMAAT
MEDEMENS
NOORDOOST
BOOM
ANNEXUS
(AFK.)
3
1
BOOMSCHEUT
zij voor de kost?
Karen M. Verzaaks
• Gierle •
6
VERVOLGENS
EDELGAS
LANG STUK
HOUT
8
1 2 3 4 5 6 7 8
38
Karen M. Verzaaks uit GIERLE is VERZEKERINGSMAKELAAR

Colofon
Raak is het ledenblad van kwb
Er verschijnen 10 nummers per
jaar. Raak verschijnt niet in juli en
augustus.
Drukdatum: 13/01/2022
Redactieadres:
kwb vzw,
U. Britsierslaan 5, 1030 Brussel
02 246 52 31 - raak@kwb.be
Leve de liefde
Met de laatste Raak-pagina kan je vanaf
nu elke maand meteen aan de slag. Deze
maand: acht podcasts over liefde en
relaties.
Aan de slag!
Verantwoordelijke uitgever:
Jo De Smet
Redactiecoördinator:
Charlotte Van Doren
Werkten mee aan dit nummer:
Jo De Smet, Jonathan Goetvinck,
Jamila Hamddan Lachkar, Koen
Schoutteten, Fabian Spreeuwers,
Peter Thoelen, Tine Vandecasteele
en Johan Witters
Kwb-lidmaatschapsbijdrage
2021: 30 euro
(storten op BE57 7995 5000 3035,
algemeen kwb-secretariaat)
Vormgeving: Het Eiland Neus,
Leuven
Drukwerk: Dessain Printing,
Mechelen
Oplage: 36.000
Lid Medianetwerk Plus
In het kader van de nieuwe
vrijwilligerswet (1 aug. 2006)
stelt kwb een organisatienota ter
beschikking. Je vindt ze op www.
kwb.be of je kan ze aanvragen via
info@kwb.be,
U. Britsierslaan 5, 1030 Brussel
Met de steun van:
Raak niet ontvangen?
Adreswijziging?
02 246 52 52
info@kwb.be
Where should we begin?
Benieuwd naar hoe relatietherapie er nu eigenlijk
aan toegaat? Deze podcast van de wereldvermaarde
Belgische psychotherapeute Esther
Perel geeft in elke aflevering één sessie van
een koppel in relatietherapie weer. Omwille van
privacyredenen werden namen en enkele details
veranderd, maar het gesprek zelf is authentiek.
Engelstalig, via iTunes en Spotify
Van twee kanten
De Volkskrant-journalist Corine Koole vraagt al
jarenlang mensen de kleren van het lijf over de
liefde. In deze podcast interviewt ze twee partners
over een ingrijpende gebeurtenis in hun
relatie zoals een ziekte, vreemdgaan of een miskraam.
Ze worden apart van elkaar geïnterviewd,
zodat ze openhartig kunnen praten over hun verlangens,
geheimen en strubbelingen.
Nederlandstalig, via iTunes en Spotify
Liefde van nu
Ook van Corine Koole is deze podcast, waarin ze
op zoek gaat naar de vraag ‘Hoe is het om lief
te hebben in 2021?’ Mensen vertellen aan haar
over hun persoonlijke zoektocht naar liefde en
vriendschap.
Nederlandstalig, via iTunes en Spotify
Modern Love
Audioversie van de gelijknamige column in The
New York Times waarin mensen vertellen over
grote en kleine aspecten van de liefde, voorgelezen
door bekende acteurs als Kate Winslet en
Colin Farrell.
Engelstalig, via iTunes, Spotify of www.nytimes.com/
column/modern-love-podcast.
Liefdeslessen
In deze podcast worden zes bekende
Nederlanders geïnterviewd over wat ze in hun
leven geleerd hebben over de liefde. Van lange
relaties boeiend houden tot verlatingsangst: de
onderwerpen zijn universeel.
Nederlandstalig, via iTunes, Spotify of
www.nporadio1.nl/podcasts/liefdeslessen
Love Stories
Interviews met uiteenlopende gasten over alle
facetten van relaties: liefdesverdriet, passie, verlangen
en vertrouwen. Wat hebben de relaties
voor hen betekend en wat zijn de lessen die ze
eruit getrokken hebben?
Engelstalig, via Spotify
Ontrouw, wat nu?
In deze reeks worden verschillende experts
geïnterviewd over vreemdgaan. Daarin komen
alle grote vragen over overspel aan bod. Van
‘Waarom gaan we vreemd?’ en ‘Waarom rust
er nog steeds een taboe op overspel?’ tot ‘Hoe
voorkom ik het?’ en ‘Hoe kan ik zorgen dat mijn
relatie het overleeft?’
Nederlandstalig, via iTunes of Spotify
Love Matters
Ook in deze podcast vertellen koppels afzonderlijk
van elkaar over hun relatie. Diverse soorten
relaties komen aan bod: van langeafstandsrelaties
tot nieuwe relaties op hoge leeftijd.
Engelstalig, via iTunes of Spotify
39

AANKOOP RECHTSTREEKS BIJ DE PRODUCENT
LEVERING DIRECT BIJ U THUIS
NIET GOED, GELD TERUG
DE BESTE KWALITEITSGARANTIE
95 95 94
93
94
95
DIRECT UIT
ITALIË
0,75 l flessen
AANBIEDING “SMAKEN VAN ITALIË”
12 voortreffelijke wijnen, die onze kelders in Piemonte en Apulië alle eer aandoen
+ 6 culinaire specialiteiten uit onze streken
12 WIJNEN
1 Merlot Puglia IGT 2020
1 Esclusivo Etichetta
Oro Rosso Puglia IGT
1 Primitivo Puglia IGT
1 Andrea Vino Rosso Etichetta Nera
1 Montepulciano d’Abruzzo
DOC 2020 Collection
1 Lambrusco di Modena DOC
1 Selvato Rosso Toscana IGT
1 Eventus Rosso
1 Loris Vino Rosé
1 Malvasia Pinot Grigio Puglia IGT 2020
1 Castelli Romani DOC Bianco 2020 Collection
1 Chardonnay 2020
6 ITALIAANSE DELICATESSEN
1 Balsamico Azijn uit Modena
I.G.P. 25 cl
1 Eier Tajarin pasta 250 g
1 Gedroogde tomaten met
kappertjes 185 g
1 Boerenragout
“à la Bolognese” 180 g
1 Truffelsaus “La Tartufata” 140 g
1 Cantucci toscani I.G.P.
met amandelen 200 g
luca maroni
Wijngids Annuario
dei Migliori Vini Italiani
gouden medaille
Berliner Wein Trophy 2019
Indien een product van deze lijst niet op voorraad is, sturen wij u een gelijkwaardig product in kwaliteit en prijs. Alle fl essen zijn van 75 cl. Alle wijnen bevatten sulfi eten. De verkoop van
alcohol aan minderjarigen is verboden. Raadpleeg onze algemene verkoopsvoorwaarden op de website www.giordanowijnen.be. Informatie op grond van art. 13, AVG. Persoonsgegevens
worden voornamelijk elektronisch verwerkt door de verwerkingsverantwoordelijke - Giordano Vini spa, Via Cane Guido 47bis/50, 12055 Valle Talloria di Diano d’Alba (CN), Italië - voor de
volgende doeleinden: (1) het afhandelen van online en schriftelijke bestellingen. Rechtsgrondslag artikel 6, c. 1.b, AVG. De bewaartermijn van de gegevens hangt af van de tijdsperiode
die nodig is om de bestelling uit te voeren; (2) het voldoen aan de bindende voorschriften van de nationale of EU-wetgeving. Rechtsgrondslag artikel 6, c. 1.c, AVG. De bewaartermijn van
gegevens wordt bepaald op basis van nationale en communautaire voorschriften; (3) het verlenen van alle noodzakelijke service met betrekking tot de aankoop van onze producten of het
gebruik van onze diensten. Rechtsgrondslag artikel 6, c. 1.b, AVG; (4) het uitvoeren van directe marketingactiviteiten met betrekking tot onze producten en diensten na de aankoop door
de klant. De rechtsgrondslag is het «gerechtvaardigd belang» (artikel 6, c. 1.f, AVG) van Giordano om de vrijwillig door de klant aangegane relatie in stand te houden. Giordano gebruikt
de door de klant verstrekte contactgegevens en de aangegeven contactmethoden (papieren post, telefoon en e-mail). De gegevens worden bewaard gedurende de periode die nodig
is om de relatie met de klant te onderhouden en in ieder geval niet langer dan 24 maanden vanaf het laatste concrete contact of de laatste aankoop. De klant heeft te allen tijde het
recht om bezwaar te maken tegen deze verwerking door de instructies te volgen die worden vermeld in alle mededelingen die hiermee te maken hebben; (5) het uitvoeren van directe
marketingactiviteiten met «profi lering» op basis van de voorkeuren en het gedrag van de gebruiker op onze site of in combinatie met andere informatie uit onze eigen archieven of uit de
archieven van derden; de rechtsgrondslag is de toestemming van de belanghebbende (artikel 6, c. 1.a, AVG). De bewaartermijn voor dit doel eindigt als de klant zijn toestemming intrekt;
(6) het doorgeven van persoonsgegevens aan derden, die deze gegevens vervolgens zelf verwerken. De rechtsgrondslag is de toestemming van de belanghebbende (artikel 6, c. 1.a, AVG).
De bewaartermijn eindigt als de klant zijn toestemming intrekt; (7) het uitvoeren van fraudepreventie en solvabiliteitsonderzoek van de klant; de rechtsgrondslag is het «gerechtvaardigd
belang» (artikel 6, c. 1.f, AVG). De persoonsgegevens van de gebruikers kunnen voor de aangegeven doeleinden of in het kader van wettelijke verplichtingen (artikel 6, c. 1.c, AVG)
worden verstrekt aan externe verwerkingsverantwoordelijken (artikel 4, c. 8, AVG), aan interne bevoegde personen (artikel 29, AVG) of aan zelfstandige ondernemers. De rechten van de
belanghebbenden op grond van de artikelen15 t/m 22, AVG (toegang, rectifi catie, annulering, beperking, overdraagbaarheid, bezwaar tegen verwerking, met inbegrip van de beperking tot een
of meer contactmiddelen) kunnen worden uitgeoefend door een schriftelijk verzoek in te dienen op het hierboven vermelde postadres of door een e-mail te sturen aan privacy@giordanovini.it.
U heeft het recht om een klacht in te dienen bij de toezichthoudende autoriteit (www.garanteprivacy.it) om zo uw rechten te doen gelden. Voor informatie over gegevensverwerking kunt u
contact opnemen met de functionaris voor gegevensbescherming via het e-mailadres dpo@giordanovini.it. De volledige kennisgeving kunt u vinden op www.giordanowijnen.be/privacy.
BESTEL VANDAAG NOG
INTERNET :
www.giordanovins.be/19601
TELEFOON: bel GRATIS vanaf een vaste lijn
0800 29057
van maandag tot vrijdag van 8 tot 20 -u en zaterdag van 8 tot 18 u
Geef deze code bij het bestellen op: 19601
12 WIJNEN
+ 6 DELICATESSEN
59
€
,99
GRATIS LEVERING
BESTELFORMULIER Retourneer het bestelformulier in een gesloten envelop naar het volgende adres: GIORDANO VINI - VALLE TALLORIA 12055 DIANO D’ALBA (CN) - ITALIË - c/o CMP TORINO REISS ROMOLI
1PPBE22 19601
AANBIEDING GELDIG T/M: 30.04.2022
JA! IK ONTVANG GRAAG (max 2) kistje(s) Code 75714
“SMAKEN VAN ITALIË ” met: 12 FLESSEN WIJN (75 cl) + 6 CULINAIRE SPECIALITEITEN
+ GRATIS LEVERING (i.p.v. € 14,90) voor slechts € 59,99 voor elk kistje.
NAAM*
VOORNAAM*
STRAAT*
NR.*
STAD*
TEL. NR.*
E-MAIL*
* VERPLICHTE GEGEVENS
PC*
Aanbod gereserveerd door
personen die ouder zijn dan 18 jaar.
IK BETAAL PER BANKOVERSCHRIJVING
na ontvangst van mijn pakket met het aan de factuur vastgehechte overschrijvingsformulier
IK VOEG EEN CHECK BIJ AAN DE BESTELLING AAN GIORDANO VINI
IK BETAAL MET EEN CREDITCARD:
VISA
(kein Electron)
CREDITCARDNUMMER
NAAM VAN DE KAARTHOUDER*
MASTERCARD /
TARGA
VERZENDKOSTEN
AMERICAN
EXPRESS
CVV*(3-cijferige code op
de achterkant van de kaart)
GELDIG
TOT*
VERZENDKOSTEN: 14,90 € GRATIS LEVERING
BELANGRIJK! Extra informatie voor levering:
PRIVACY EN GEGEVENSBESCHERMING
Ik heb de hiernaast vermelde informatie ex art.13, AVG, gelezen:
• Ik wil graag persoonlijk worden benaderd op basis van mijn interesses, aankopen, consumptiegedrag en
voorkeuren:
• Toestemming voor het doorgeven van gegevens aan derden om te gebruiken voor hun eigen promotiedoeleinden:
DATUM EN HANDTEKENING
VERPLICHT
DATUM*
J
J
M M A A
BETAALWIJZE
HANDTEKENING*
J
J
A
JA
JA
A
NEE
NEE
Snijd langs de stippellijn ✁