contact_office_magazine_#33_Netherlands

Uitgave 33
Biophilic Design in de
kantoorarchitectuur.
Referentieverhaal: Huis
der duurzaamheid.
© www.greenovergrey.com
What’s on your desk,
Manuelle Gautrand?

Over de herontdekking
van de groene liefde.
Cool en smooth moeten onze kantoren zijn, toch? Wat tot voor kort
nog de heersende trend in de moderne kantoorarchitectuur was, wordt
steeds meer verdreven door een nieuw verlangen: de herontdekking van
de groene liefde. Lees in onze coverstory hoe Biophilic Design kantoren
doet opleven. Passend daarbij laten wij u zien hoe een 600 jaar oud gebouw
uitgroeide tot een plek met een toekomstgericht concept.
Over toekomst gesproken: we hebben aan Horst Steinbacher, CEO van
officeMedia, gevraagd hoe digitalisering het uiterlijk van het kantoor zal
veranderen.
Bovendien leveren we bewijs van het feit dat de ruimtelijke omgeving de
leervaardigheid kan ondersteunen, en geven u met de Corporate Campus
meteen een voorbeeld daarvan. Verder hebben we tips voor hoe u bij
videoconferenties een goed figuur kunt slaan.
Ten slotte werpen wij nog een blik op het bureau van Manuelle Gautrand,
een van de bekendste architecten van Frankrijk, en stellen u een paar heel
relaxte mogelijkheden voor werken op afstand voor buiten de kantoormainstream.
Rest ons alleen nog te zeggen: ga er lekker voor zitten en geniet van de
volgende pagina‘s.
Laura en Markus Wiesner

Biophilic Design in de kantoorarchitectuur .................................................04
Interview Horst Steinbacher, CEO officeMedia ............................................08
Referentieverhaal: Huis der duurzaamheid .................................................10
Corporate Campus. Universiteitsflair op kantoor ........................................14
Hoe men bij videoconferenties een goed figuur slaat .................................16
Handige dingen voor een kantoordag .........................................................18
Wat betekent job sharing voor het kantoor? ...............................................19
Kantoren van over de hele wereld: SPERBANK-hoofdbureau in Moskou.....20
What’s on your desk, Manuelle Gautrand? .................................................23
Werken op afstand buiten home office & kantoor ......................................24
Showroom ..................................................................................................26
Uitgegeven door: Wiesner-Hager Möbel GmbH, Linzer Straße 22, A-4950 Altheim, T +43/(0)7723/460-0, altheim@wiesner-hager.com, www.wiesner-hager.com,
thinknewwork.com; concept/redactie: Wiesner-Hager, mintmind Communication GmbH; lay-out: mintmind Communication GmbH, Gastautor: Wojciech Czaja;
zet- & drukfouten voorbehouden; 10/2021.
contact 3

De herontde
van de groen
Interieurarchitectuur
© www.greenovergrey.com
4 contact

kking
e liefde.
De laatste jaren werden kantoren alsmaar
cooler en smoother. Maar deze trend lijkt nu
voorbij. Dankzij de verdergaande digitalisering
en de Corona-kantoorcultuur verlangen steeds
meer mensen naar groen, natuurlijke materialen
en een sterkere binding met Moeder Aarde.
Een liefdesverklaring aan Biophilic Design.
Steve Mitrione van de University of Minnesota observeerde
dat bij patiënten die uitkijken op een stukje
groen meer alfa-activiteit wordt geregistreerd. Dat
wil zeggen: ze voelen ontspanning. Bij patiënten die
naar een betonnen muur kijken daarentegen neemt de
beta-activiteit toe. Zij hebben stress.
Roger S. Ulrich, professor Architectuur bij het Center
for Healthcare Building Research aan de Technische
Hogeschool Chalmers in Göteborg, stelde vast dat
patiënten met uitzicht op de tuin sneller gezond
worden dan degenen die naar een stenen muur
moeten kijken. Daardoor werd het oponthoud in
het ziekenhuis verkort.
En Clare Cooper Marcus, emeritus hoogleraar voor
landschapsarchitectuur aan de University of California
in Berkeley, ontdekte dat patiënten in een groene
omgeving veel minder pijnstillers nodig hadden en een
paar dagen eerder uit het ziekenhuis werden ontslagen
dan patiënten zonder natuurlijke omgeving.
In de ziekenhuisbouw vinden de wetenschappelijke
onderzoeken van de jaren 90 van de 20e eeuw en van
de gehele 21e eeuw al geruime tijd ondersteuning.
Het plannen van ziekenhuizen zou zonder de
richtlijnen van de zogeheten Biophilic Architecture
vandaag de dag ondenkbaar zijn en de functionaliteit
ervan veel minder efficiënt en ook duurder, want elk
onnodig bezet bed kost een behoorlijke economische
duit - in Oostenrijk kost een ziekenhuisbed actueel
682 euro per dag.
De voordelen van biofiele interieurvormgeving hebben
ook betrekking op kantoorruimten, want slecht
vormgegeven werkplekken zorgen voor ontevredenheid,
een slecht werkklimaat, gezondheidsklachten,
oplopend ziekteverzuim en uiteindelijk ook voor een
veel slechtere arbeidsefficiëntie. Of, zoals Andreas
Gnesda, directeur van teamgnesda, uitlegt: ”Mensen
bestaan al twee miljoen jaar, we leven sinds 12.000 jaar
in huizen, en nu pas, in de laatste paar decennia, zijn
we begonnen veel mensen op de werkplek de toegang
tot de natuur te ontzeggen. Hoe kunnen wij er serieus
van uitgaan dat dat zonder consequenties zal blijven?”
Na vele jaren van toenemende digitalisering en virtualisatie,
evenals een steeds killer wordende, op marketing
gerichte kantoorvormgeving, waarbij mooie,
mediaal reproduceerbare afbeeldingen op de voorgrond
stonden, wordt, volgens Gnesda, het verlangen
naar een zekere natuurlijkheid op de werkplek weer
groter. ”Het fotogene entertainment van de IT-community
is ten einde. De mensen willen eindelijk weer
meer in contact komen met de natuur. Ze willen
kunnen uitkijken op groen, willen contact met natuurlijke,
authentieke materialen, en ze willen weer dat
hun reukorgaan wordt gestimuleerd zonder daarbij
alleen maar lak, lijm en weekmakers te ruiken.” Een
bijzonder belangrijke rol spelen planten, de nabijheid
van water, lichtvormgeving, natuurlijke materialen,
alsook onregelmatige, dynamische, door de dag heen
veranderende zintuiglijke reizen qua licht, uitzicht en
temperatuur. De belangrijkste elementen zijn door het
Amerikaanse adviesbureau Terrapin Bright Green en
een onderzoeksgroep rondom Christopher Alexander,
Judith Heerwagen, Stephen Keller en Roger S.
Ulrich (inderdaad, de meneer van de ziekenhuisonderzoeken)
in de zogeheten ”14 Patterns of Biophilic
Design” vastgelegd. Veel ondernemingen gebruiken de
14 leidraden al als basis voor het vormgeven van hun
kantoorgebouwen.
”Een van de subtielste maar meest consequente voorbeelden
voor Biophilic Design is de meubilering van
de wereldwijde Apple-winkels,” zegt Christian Prasser,
die zich met zijn bureau CP Architektur onder andere
contact 5

Interieurarchitectuur
© www.greenovergrey.com
heeft gespecialiseerd in de interieurvormgeving
van kantoren, winkels,
hotels en gastronomie. ”De extreem
moderne Apple-producten worden
daar te midden van kamerplanten
en warme lichtchoreografie op zeer
massieve houten tafels gepresenteerd.
Het natuurlijk gelaten eikenhout met
zijn diepe nerven vormt
daarbij een fantastisch contrast met
de high tech-producten. Op witte,
cleane, karakterloze oppervlakken
zouden de iPhones, iPads en Mac-
Books atmosferisch volledig in het niet vallen.” Precies
daarom, zegt Prasser, zou men ook bij kantoorvormgeving
om moeten denken. Waar men voorheen voor
analoge werkzaamheden nog gladde en lichte oppervlakken
nodig had, zijn deze in het tijdperk van digitale
werkprocessen en steeds beter verlichte apparaten
eerder hinderlijk. ”Strakke kantoorinrichtingen en
perfecte, minimalistische lobby‘s, zoals wij die kennen
van de jaren 2000 toen naamloze concerns met hun
gereduceerde architectuurtaal tot wereldwijde trendsetters
uitgroeiden, zijn vandaag de dag ondenkbaar.
Met de groeiende digitalisering, de steeds betere hightech-producten
en de absolute overdaad aan virtueel
corona-werken verlangen wij op het moment weer
naar het natuurlijke en het niet-perfecte. Hoe ziet
zoiets er precies uit? ”Linoleum in plaats van formica,
houtfineer in plaats van imitatiehout, veel verschillende
kleuren in plaats van een monochroom CI-kleuren-
Planten op kantoor
zorgen voor frisheid
en luchtigheid, ze
aarden en kalmeren
ons, en het zijn
regelrecht perfecte
symbolen voor
individualiteit.
palet,” zegt Prasser, Hij benadrukt
met name ook het gebruik van flora:
”Planten op kantoor zorgen voor
frisheid en luchtigheid, ze aarden en
kalmeren ons, en het zijn regelrecht
perfecte symbolen voor individualiteit,
want ze zijn een tegenwicht voor
het seriële en vieren het niet-perfecte.
Niets in de natuur is altijd helemaal
perfect. En ook de mens als deel van
een grotere organisatie is alles behalve
perfect. Dat moet bij kantoorvormgeving
worden gerespecteerd en
subtiel in het ontwerp worden meegenomen. Maar
de door veel experts geciteerde en verlangde Biophilic
Design Offices brengen ook gevaren met zich mee.
”Niet alles wat natuurlijk is, is ook daadwerkelijk
goed voor de mens,‘ zegt de Weense architecte Ursula
Schneider, directrice bij POS Architecture. ”Sommige
houtsoorten bevatten formaldehyde, en ook bestanddelen
zoals lijm en aangebrachte chemicaliën voor het
verhogen van de duurzaamheid mogen niet worden
onderschat. Er zijn echter ook kunstmatig vervaardigde
bestanddelen en oppervlakmaterialen met veel
lagere emissies, die daardoor beter geschikt zijn voor
gebruik binnen.” Als je echt zeker wilt zijn, adviseert
Schneider om in de plan- en bouwfase een omvangrijk
productmanagement door te voeren - ongeacht of je
leempleister, kalkpleister, natuurlijke kleuren, olie, was
of natuurlijke meubelmaterialen zoals hout, linoleum
of textiel gebruikt. Absolute zekerheid krijg je door
6 contact

het controleren van de zogeheten VOC-waarden. De Volatile
Organic Compounds geven informatie over de emissieverhoudingen
van verschillende producten. Schneider: ”Als een pas
voltooid gebouw zo nieuw ruikt als men dat ook van auto‘s
kent, dan is dat wel verdacht.”
Voor Bernhard Kern, directeur van Roomware Consulting
GmbH, staan Biophilic Design, het gebruik van recyclebare
materialen en de vanzelfsprekendheid van het denken in recyclemanagement
nog in de kinderschoenen. ”In theorie zijn we
al heel ver, want zowel de industrie als de vakmedia presenteren
Biophilic Design als een onmisbaar bestanddeel van de moderne
kantoorcultuur, maar in de praktijk hinken we er nog een beetje
achteraan.” Is alles dus slechts een bubble? ”Nee, natuurlijk niet,
maar ik zie wel dat veel bedrijven zich richten op Biophilic Design
omdat ze goede waarden en zo veel mogelijk klimaat-actieve
punten nodig hebben. Uiteindelijk gaat het vooral om het juiste
certificaat.” De eerste ideeën, impulsen en initiatieven ontstaan
al, dat is onmiskenbaar. Innovatieve pioniersondernemingen
in de privésector gaan - zoals zo vaak - met een goed voorbeeld
voorop. Totdat Biophilic Design is geland bij het brede publiek
en door bedrijven met net zoveel overtuiging wordt ingezet
als dat vandaag al bij de planning en interieurvormgeving van
ziekenhuizen het geval is, zullen echter nog wel enkele jaren verstrijken.
En dat terwijl de corresponderende, bij de asset-klasse
passende onderzoeken en voordelen allang op tafel liggen. Cary
Cooper, professor voor organisatiepsychologie en gezondheid op
de Lancaster University, stelde vast dat prestatie, creativiteit en
cognitieve activiteit worden verhoogd als de werkplek voorzien
is van natuurlijke patronen en stoffen. De vloerproducent Interface
ontdekte dat medewerkers met uitzicht op bomen gemiddeld
minder vrije dagen opnamen dan
medewerkers met uitzicht op straat of
helemaal geen zicht op de buitenwereld.
En de conclusie van
de studie ”Creating Positive
Spaces” van Oliver Heath en
Well Building Standard is dat
het gebruik van vegetatie op
kantoor een snellere Return of
Investment oplevert. Biophilie:
hoe kan men bij deze
cijfers níét van de natuur
houden?
© Ema Peter
Wojciech Czaja
Living walls designed by Gustavson Wylie Architects
(www.gwa.ca) in samenwerking met Green over Grey
(www.greenovergrey.com)
contact 7

Interview
Digitale
kantoren
als game
changers.
Hoeveel techniek hebben kantoren nodig?
Welke eisen worden er gesteld aan moderne
werkplekken? En zal de technologie ooit ons
werk overnemen? Horst Steinbacher is CEO
van officeMEDIA en biedt met zijn onderneming
digitale kantoorconcepten aan. Hij geeft
antwoordden omtrent de digitale toekomst
van het kantoor.
Hoe ziet een modern digitaal kantoorconcept eruit?
Het heeft in elk geval een universele - zoals wij zeggen
holistische - aanblik nodig. Daarvoor moeten alle
experts betreffende de onderwerpen Human, Space
& Technology om de tafel gaan zitten. Tegenwoordig
willen ondernemingen de werk- en vergader-, evenals
de sociale en teamruimtes aan de medewerkers aanpassen,
en niet omgedraaid. Wij noemen dat People Centric
Design. Een probleem dat zich daarbij voordoet,
is dat veel ondernemingen altijd nog in de vroegere,
zeer hiërarchische of uitsluitend proces-georiënteerde
structuren denken. Dat belemmert enorm en verhindert
dat het volle potentieel kan worden ontvouwen.
Bovendien wordt de economische verandering alsmaar
sterker in de toekomstige generaties. Daarom raden
wij ondernemingen aan om in het kader van een User
Journey Map de gehele organisatie te bekijken en alles
op gelijke voet te bespreken. Ter ondersteuning worden
daarbij flexibele en creatieve proces- en samenwerkingshulpmiddelen
ingezet, zoals Miro.com. Pas aan
het einde van deze workspace-strategie komt dan de
techniek erbij kijken! Als we niet eerst uitzoeken wat
de medewerkers, klanten en partners nodig hebben,
kunnen wij van officeMEDIA geen pasklare digitale
omgeving creëren.
Wat voor effect heeft uitgebreidere Remote Working op
het kantoorconcept?
De pandemie heeft ondernemingen gedwongen om
op afstand te werken. Voor ons was de ontwikkeling
van Remote Working echter al daarvóór te voorzien
en inmiddels heeft het zich natuurlijk ook op werkgebied
gevestigd. Over het algemeen zien we dat de
inrichting van toekomstige activity-based zones kwalitatief
nog hoogwaardiger zal zijn. Standaardwerkplekken,
dus een vast bureau per medewerker, worden
sterk verminderd. De zones op kantoor bieden meer
keuzemogelijkheid en flexibiliteit, terwijl de gehele
oppervlakte worden verkleind. Tot de trend behoren
nu vooral communicatiezones zoals team- en vergaderruimtes,
creativiteitsruimtes, kamers en plekken voor
sociale uitwisseling en evenementenzones op kantoor.
Welke digitale inrichting is er nodig bij home office?
Er worden dezelfde technische en ergonomische eisen
aan gesteld als bij hybride werken en de ondersteuning
van de huiseigen IT-diensten. De IT-afdelingen van
onze klanten hebben de helpdesk betreffende communicatietechniek
op de werkplek al uitgebreid op basis
8 contact

van het home office van hun
medewerkers. Dat betekent
dat elke medewerker precies
dezelfde servicevoorwaarden
voor laptop, videovergaderen
en dergelijke ook bij thuiswerken
heeft. Bij de uitrusting
wordt het wat gecompliceerder.
Wij gaan ervan uit dat in 2022
meer dan 80 procent van alle
op kantoor werkende mensen
een laptop voor werk en communicatie
zal gebruiken. Het
wordt lastiger bij de keuze van
geschikte hulpmiddelen voor
videovergaderen of samenwerking.
Hier is het aanbod
omvangrijk, maar slechts
weinig hulpmiddelen zijn ook
geschikt voor de lange termijn.
Wij raden onder andere de
internationale marktleider poly.
com aan in combinatie met MS
Teams-toepassingen. Over Microsoft Teams gesproken:
aangezien meer dan 90 procent van de inheemse
ondernemingen Microsoft als oplossing op kantoor
gebruikt, is het logisch dat ook het videovergaderingsof
samenwerkingshulpmiddel van poly/com nauw
verbonden is en naadloos werkt met MS Team-applicaties.
Daarom zijn Microsoft en poly.com een samenwerking
aangegaan die de uitwisseling van gegevens
perfect en harmonisch weergeeft. Easy to use.
© officeMedia
Horst Steinbacher is CEO van
officeMEDIA in Wenen en
München. Hij is innovation
driver en scientist als het gaat om
technologieën in een toenemend
hybride werk- en leerwereld.
officeMEDIA is als advies- en
planbureau bij middenstandsbedrijven
en ATX-ondernemingen
uitstekend vertegenwoordigd.
www.officemedia.at
gieën zijn allang in staat om deels
lastige routines van ons over te
nemen en ons te assisteren. Dat
vinden wij van officeMEDIA
best wel cool. Daarom testen wij
dergelijke helpers ook in onze
eigen werkomgevingen in Wenen
en München, om daar nuttige
informatie voor onze klanten uit
te kunnen halen.
Stelt u zich bovendien eens het
volgende voor: Marie van generatie
Y werkt op een moderne
kantoorcampus. Via haar MS
Team-app is zij verbonden met
collega‘s over de hele wereld en
kan zij overal werken. Vandaag
kan ze pas wat later bij de meeting
met haar collega‘s zijn. Daarom
neemt ze al onderweg naar
haar werk deel aan de bespreking
via MS Teams. Als Marie uiteindelijk
de campus bereikt, zorgt de software voor een
naadloze overgang naar de fysieke vergadering.
Welke digitale ontwikkelingen staan kantoren in de
toekomst te wachten?
Kunstmatige Intelligentie (KI), Augmented Reality
(AR) en de virtuele weergave (VR) van hele kantoor-,
conferentie- en vergaderruimtes, in combinatie
met een hoge digitale belevingsverwachting van de
nieuwe generaties werknemers, drukken een stempel
op de snelle ontwikkeling van de technologie
op de werkplek. Voor wie zich niet bezighoudt met
hybride werkvormen in combinatie met aantrekkelijke
technologieën voor digitale samenwerking zal het
als onderneming verdomd zwaar worden om in de
toekomst überhaupt interesse bij potentiële werknemers
te wekken. De optimale digitale omgeving wordt
de absolute game changer. Robots zullen ons werk
weliswaar niet vervangen, maar intelligente technolo-
Over het algemeen
zien we dat de
inrichting van
toekomstige
activity-based
zones kwalitatief
nog hoogwaardiger
zal zijn.
contact 9

Referentieverhaal
Huis der duurzaamheid:
toekomstgericht concept
in een historisch jasje.
Al van buiten heeft het in de 15e eeuw gebouwde Hofmann-huis, een voormalige
tingieterij in het Opper-Oostenrijkse Ried in de Innkreis, een historische charme. Als je
de gieterij, zoals zij tegenwoordig nog steeds wordt genoemd, binnenloopt, wacht je
een combinatie van een modern en vooral duurzaam design, ingebed in oude muren.
© raumpixel
Sinds kort heeft de gieterij nu de naam ”Huis der
duurzaamheid en regionaliteit”. Vandaar dat ook de
gebruikers ervan duurzaam georiënteerde ondernemingen
zijn. Naast verschillende winkels en dienstverleners
zijn hier ook een coworking space en een
ruimte voor evenementen en workshops te vinden.
Wiesner-Hager leverde een groot deel van de meubels.
Met name in het café heeft men gebruikgemaakt van
creatieve houten stoelen, barkrukken van nooi en
tafels van m.zone. Achter het algehele concept zit de
vereniging TRAFOS, die zich bezighoudt met het
bevorderen van een duurzame levensstijl in de regio.
Milieubewuste sanering.
Het Huis der duurzaamheid is een voorbeeldproject
als het gaat om geslaagde en milieubewuste sanering.
”Het huis was door de meeste vastgoedontwikkelaars
en bouwexperts geclassificeerd als klaar voor de sloop.
De hoogte van de ruimte noch de elektrische en
sanitaire voorzieningen voldeden ook maar enigzins
aan de gangbare normen. Ondanks deze feiten heeft
de plangroep na lang overleg, met aandacht voor de
uitgangspunten van duurzaamheid en het behoud
van cultureel erfgoed, besloten het bestaande gebouw
te saneren en een goede combinatie van traditionele
10 contact

Heel bijzonder
om te zien is het
samenvloeien van de
gebruiksruimtes en
-concepten, zoals gastronomie
en winkel.
constructie en moderne uitbreiding te realiseren,”
verklaart Karl Weilhartner, plaatsvervangend voorzitter
van TRAFOS. Voor de omzetting van de interieurarchitectuur
waren Verena Waidmann en Lukas
Gstöttner van designstudio bonpart verantwoordelijk.
”Aangezien de gieterij als ‚Huis der duurzaamheid‘ was
gepland, moest de inrichting eveneens - boven het hedendaagse
uit - een toekomstgerichte interpretatie van
het onderwerp zijn. Een opvallende eco-look had het
onderwerp in een nis gedrongen waar het allang niet
meer in hoort. Daarom hebben wij bij de vormgeving
ingezet op moderniteit, hoogwaardigheid en knusheid,
om zoveel mogelijk mensen aan te spreken en
enthousiast te maken voor het onderwerp,” vertellen
de twee binnenhuisarchitecten.
© raumpixel
© bonpart
Oud ontmoet nieuw.
Een bijzonder hoogtepunt is het café op de eerste
verdieping van het gebouw. De historische dakbalken
geven de ruimte een bijzonder charme. Wanneer je bij
een van de kleine ronde ramen zit, heb je uitzicht over
de steegjes van de binnenstad. De donkere houten
stoelen met hun ronde en speelse vorm zorgen voor
knusheid. Moderne barkrukken met statafels vormen
het verfrissende en ongedwongen tegenwicht.
Pal naast het café bevindt zich een kleine winkel
met regionale lekkernijen en duurzame producten.
”Heel bijzonder om te zien is het samenvloeien van
de gebruiksruimtes en -concepten, zoals gastronomie
contact 11

Referenzstory
© raumpixel
en winkel. Bij de planning hebben we erop gelet dat
de verschillende gedeelten elkaar op positieve wijze
aanvullen en dat de verschillende behoeften niet met
elkaar botsen,” benadrukt Waidmann.
© raumpixel
Als je het café verlaat en de houten trap beklimt, die is
gemaakt van regionaal essenhout, kom je op de zolderverdieping,
waar de coworking-plekken en een ruimte
voor evenementen en bijeenkomsten zich bevinden.
”Het coworking-gedeelte is echt heel fraai ingericht
onder het historische dak. Qua vormgeving is hier
de fusie van moderne, lichte Wiesner-Hager-werkplekken
en de eeuwenoude balken toonaangevend.
De architectonische elementen, zoals de nieuwe, in
de was gezette betonnen vloer en de houten balken
die in het kader van de sanering op metalen pilaren
steunen, zorgen voor een bijzondere sfeer tussen knus
en luchtig. De ruimte wordt door een glazen wand
met schuifdeuren verdeeld in de gedeelten coworking
en evenementenruimte. Onderscheidend voor
deze verdieping zijn ook de twee atriums met glazen
balustrade en een zwevende, organisch gevormde
lichtsculptuur in de nok,” verklaart Waidman. ”Bij de
Japanse reparatietechniek ‚kintsugi‘ probeert men niet
om de beschadigde plekken te bedekken of verstoppen,
maar ze fraai met edelmetalen te repareren. Zo
12 contact

In principe zou je kunnen zeggen
dat het ons doel was om boven de verwachte
eco-clichés uit aan te tonen wat er allemaal
bij het onderwerp komt kijken. Door onze
indrukken als productontwerper in de internationale
industriedesignscene zien wij een
duidelijke trend, waar wij moed van krijgen.
In de toekomst zullen er steeds meer dingen
bestaan waarvan je de innerlijke waarde,
de duurzaamheid, niet meer op het eerste
gezicht zult kunnen zien. Het zal zogezegd
normaler worden, de nieuwe ecologische
norm. Duurzaamheid staat op het punt om
zich definitief van het nichethema
weg te bewegen.
kan men ook het proces in de gieterij samenvatten. De
geest en de schoonheid van het meerdere eeuwen oude
gebouw zijn, voor zover mogelijk was, intact gehouden
en aangevuld met moderne, mooi gevormde
en functionele materialen. Dit was onder andere
alleen mogelijk doordat zo‘n 70 verenigingsleden en
aandeelhouders duizenden arbeidsuren onbetaald
ter beschikking hebben gesteld,” zegt Weilhartner ter
afsluiting.
© bonpart
© Lothar Prokop
Projectgegevens:
Totale oppervlakte: 716,51 m²
Bouwmeester en exploitant: TRAFOS
Interieurarchitectuur: Studio bonpart Design
Meubilering:
Wiesner-Hager
bonpart, Lukas Gstöttner & Verena Waidmann
contact 13

Office Concepts
© Studio Perspektiv, Prague
Corporate Campus.
Universiteitsflair op kantoor.
De managementliteratuur blaakt van titels die verband houden met de lerende organisatie. Daarbij
staat de vraag in het middelpunt hoe organisaties zich moeten ontwikkelen zodat hun de mogelijkheid
om te leren kan worden toegekend. Eén aspect komt daarbij vaak tekort: de ruimtelijke omgeving
en haar onderschatte betekenis bij het ondersteunen van de leervaardigheid. De Corporate Campus
is een nieuw vormgevingsconcept voor binnenhuisarchitectuur dat de creatieve samenwerking - en
daarmee het van elkaar leren - bevordert.
14 contact

Qua vormgeving is toegestaan wat je bevalt: bijzonder
populair zijn trapachtige constructies die uitnodigen
tot vertoeven, maar ook prima kunnen worden
gebruikt voor presentaties, voordrachten of briefings.
Gestoffeerd meubilair, loungestoelen, cafetariastoelen,
bistrotafels, banken - de lijst aan mogelijkheden om
te vertoeven in een ongedwongen sfeer is lang. De
vormgevingsvrijheid is daarbij geen doel op zich. Zij
dient voor de perspectiefwissel voorbij het bureaudenken
en moet creativiteit en innovatie bevorderen. Wie
afwisseling van de bureauwerkplek zoekt, vindt op de
campus de ruimte om zich voor het werk tussendoor
terug trekken. Natuurlijk is de campus ook geschikt
voor actieve pauzevormgeving en voor de sociale
interacties. Afhankelijk van de locatie kan die zowel
dienstdoen als toevallig ontmoetingspunt alsook als
plek voor een koffiepauze en dergelijke. Daarom is de
levendigheid van deze centrale zone karakteristiek.
In de praktijk zijn werkgevers echter vaak nog bang
Terwijl in de toekomst routinematige taken
steeds meer geautomatiseerd worden, worden
de creatieve processen steeds belangrijker. In
het centrum daarvan staat de innovatiekracht
van lerende organisaties die flexibele structuren
hebben en voortdurend in beweging
zijn. Daarvoor zijn ook onconventionele
ontmoetingsplekken buiten het klassieke bureau
nodig. Daarbij gaat het om plekken en
zones in kantoorgebouwen die tot nu toe nauwelijks
aandacht kregen: slecht verlichte centrale of randzones,
trappenhuizen, entrees of crossways. Een creatieve
vorm om centrale zones vorm te geven is de Corporate
Campus. Qua vormgeving ontstaan hier associaties
met een universiteitscampus: plekken die leren, werk,
privésfeer en openbaarheid verenigen. Geheel in
universiteitsstijl worden ongebruikte zones veranderd
in plekken van creatieve samenwerking, maar
ook van ontspannen communicatie. De campusflair
onttrekt het soms hinderlijke karakter van formele
vergader- en conferentieruimte aan deze ontmoetingsplekken.
De campus verandert zo in een centraal
ontmoetingspunt - van een informeel gesprek tussen
twee mensen tot een volwaardige evenementenlocatie.
voor te veel knusheid, ruimtelijke vrijheid en te weinig
efficiëntie. Onderzoeken naar activity-based working
bewijzen echter het tegendeel: aantrekkelijk vormgegeven
ontmoetingsplekken zijn een aanwinst voor
iedereen. Het komt de innovatiekracht en creativiteit
ten goede als werknemers vele goede gelegenheden
hebben voor spontane ontmoetingen en gesprekken.
Goed vormgegeven crossways en ontmoetingspunten
kunnen succesvoller zijn dan de meest uitgebreide
teambuilding. Het is echter wel belangrijk dat de
betreffende vormgeving bij de ondernemingsfilosofie
past. De Corporate Campus wordt zo een centraal
bestanddeel van moderne kantoren, want hier kan het
Nieuwe Werken zich echt goed ontwikkelen.
© raumpixel
contact 15

Office Life
Hoe men bij videoconferenties
een
goed figuur slaat.
© shutterstock
Al vele jaren propageren organisatieadviseurs communicatie op afstand via videovergaderen. De
voordelen zijn onbetwist, zowel wat betreft tijd- en kostenbesparing door vermindering van reizen
alsook wat betreft milieuvriendelijkheid: zo veroorzaken twee vluchten van Wenen naar Londen al
meer CO 2 dan een complete conferentieruimte-inrichting over de gehele levenscyclus. Toch moest
er eerst een pandemie ontstaan om het onderwerp vergaderen op afstand uit een diepe slaap te
wekken en effectief in de spotlight te zetten. Over spotlight gesproken: niet iedereen is zich ervan
bewust dat voor een online bijeenkomst net zo goed bepaalde kwaliteitscriteria gelden als voor
fysieke face-to-face-gesprekken. Hieronder vindt u enkele adviezen om ook tijdens videogesprekken
een goed figuur te slaan.
16 contact

Moderne samenwerkingstechniek als
basisvoorwaarde.
Pijnlijk als bij een online verkoopgesprek het beeld
flikkert, het geluid uitvalt of de vergadering pas na
15 minuten vertraging eindelijk begint doordat het
inbellen niet lukte. Dat hoeft echter niet zo te zijn,
want de technologiebedrijven hebben in de afgelopen
jaren en maanden wat betreft vergaderen met hard- en
software goed werk geleverd. Ze bieden inmiddels
extreem goed ontwikkelde, gemakkelijk te gebruiken
producten met een hoge beeld- en geluidskwaliteit.
De prijzen zijn in het bijzonder op professioneel
gebied duidelijk lager dan tien jaar geleden. Dan
hebben we nog het onderwerp internetverbinding:
stabiele verbindingen en voldoende bandbreedte zijn
basisvereisten voor kwalitatieve online gesprekken.
Hoe hoog de verbindingssnelheid moet zijn, kan niet
in algemene thermen worden gevat, omdat deze sterk
afhangt van het soort werk en de toepassingen. Wie
het zekere voor het onzekere wil nemen, kan zich door
zijn of haar provider het beste de hoogste - en dus
duurste - bandbreedte laten garanderen.
Positieve algemene sfeer door
vormgeving.
De eerste indruk telt - ook online: deze eerste indruk
begint in eerste instantie bij uzelf, want meer dan
50 procent van de communicatie vindt nonverbaal
plaats. Als u bijvoorbeeld vanuit uw home office in
uw pyjama deelneemt aan uw videovergadering, mag
dat misschien wel geinig overkomen in een teambespreking
met collega‘s (of niet), maar bij formele
vergaderingen moet men op de juiste kleding letten.
Het outfit heeft, net als de vormgeving van achtergronden,
een aanzienlijke invloed op de visuele sfeer
en de overdrachtskwaliteit. Sterke contrasten - zoals
een zwart bovenkledingstuk tegen een witte achtergrond
- moeten worden vermeden. In plaats daarvan
moet men gebruikmaken van vriendelijke, niet al te
intense oppervlakkleuren. De achtergrond mag daarbij
licht gestructureerd zijn. Ook hier en daar een creatief
accent - zoals foto‘s of image visuals - zorgt voor
verhoogde aandacht en dient vaak ook als ijsbreker
voor het gesprek. Over het algemeen moet men echter
zorgen voor een zo rustig mogelijke indruk van de
kamer. Dat geldt ook voor de zichtbare meubels, zoals
tafels of opbergplekken.
De juiste setting bij hybride
vergaderingen.
Bij hybride conferenties in vergaderruimtes met zowel
fysiek aanwezige mensen als virtuele deelnemers
moet de tafelconfiguratie zo worden gekozen dat de
face-to-face-communicatie tussen de gesprekspartners
visueel ondersteund wordt. Gemakkelijk gezegd: dat
alle deelnemers goed op het beeldscherm zichtbaar
zijn. Dat geldt zowel voor kleinere als voor grotere
groepsruimtes. Ook als moderne vergadercamera‘s
kunnen worden aangepast aan de bron van de spreker,
dan nog moet het voortdurend draaien van de camera
worden voorkomen, aangezien het vaak als storend
wordt ervaren en ook de beeldkwaliteit kan beïnvloeden.
Voor de opstelling betekent dat: te brede
tafellay-outs voorkomen en bij lange vergaderingen
of in grotere ruimtes meerdere microfoons plaatsen.
En last but not least: de camera niet direct op felle
lichtbronnen en ramen richten.
Een typerende maar niet ideale opstelling in
een vergaderruimte voor hybride communicatie:
de afstand van de eerste (gebruikte) stoel
tot aan de camera moet twee tot drie meter
zijn, zodat de camera niet hoeft te draaien.
De ruimtecamera moet op een hoogte van
ca. 120 tot 140 centimeter - het beste onder
het display - geplaatst zijn, om een gesprek op
ooghoogte mogelijk te maken.
contact 17

Trendwatching
Handige dingen
voor een kantoordag.
© bose
© Trello
Zodat de chaos teneinde komt.
Trello is een ongecompliceerd, flexibel en visueel
hulpmiddel waarmee men projecten kan beheren en
organiseren. Trello geniet het vertrouwen van miljoenen
gebruikers wereldwijd. De kosten liggen tussen 0,– dollar
in de “free”-versie en 10,– dollar per gebruiker en maand
in de “premium”-versie.
www.trello.com
Vroeger een vrachtwagen, vandaag
een laptoptas!
De laptoptassen van ”Freitag” zijn gebaseerd
op een geniaal idee. Niet langer
gebruikt vrachtwagenzeil wordt veranderd
in extreem functionele, unieke
tassen. Het idee was weliswaar
niet meer nieuw (het eerste
prototype werd gemaakt in
1993), maar nog steeds geniaal.
Elke tas is uniek. Model F304
MOSS, speciaal ontwikkeld voor
mobiele apparaten.
Verkrijgbaar in alle FREITAGwinkels,
bij geselecteerde afnemers
en op freitag.ch.
Draadloze koptelefoon
in een nieuw jasje.
De QuietComfort Earbuds overtuigen in elk opzicht.
Een extreem efficiënt, eersteklas besturingsprogramma
zorgt voor een uitstekende geluidservaring. Microfoons
aan de binnen- en buitenkant van de oordopjes vangen
alle geluiden op, reageren daar ogenblikkelijk op en leveren
een corresponderend tegensignaal voor de meest
effectieve geluidsvermindering. De QC Earbuds zijn
verkrijgbaar in de kleuren Triple Black en Soapstone,
alsook in de twee gelimiteerde uitvoeringen Sandstone
en Stone Blue. Hun accu gaat tot wel 18 uur mee.
© Bruno Alder
18 contact

Office Life
Job sharing:
gedeeld werk
is heel werk.
Fulltime of parttime? De mogelijkheden zijn tegenwoordig
veelzijdiger dan ooit. Met nieuwe
modellen zoals het zogeheten job sharing kunnen
tijdelijke of langdurige werktijdconstructies
worden geïntegreerd waar zowel werkgevers
als werknemers van kunnen profiteren.
Bij job sharing wordt een fulltimefunctie inhoudelijk
en fysiek verdeeld over twee personen. Meestal
gaat het om een zeer intensieve functie met een heel
uitgebreid portfolio aan vaardigheden. In tegenstelling
tot klassieke parttimefuncties worden de taken in de
meeste gevallen gezamenlijk uitgevoerd.
Van pairing tot splitting.
Job sharing kan echter in verschillende vormen voorkomen.
Bij job pairing dragen twee personen tegelijkertijd
de verantwoordelijkheid voor alle taken van
een fulltimefunctie. En dan is er ook nog job splitting.
Hierbij wordt de functie exact opgedeeld. Elke partner
heeft nauwkeurig aan hem of haar toegewezen taken.
Top sharing is wanneer het werk van het leidinggevende
niveau binnen een team wordt uitgevoerd.
De klassieke verdeling van een 100-procent-functie
is 50/50 voor ieder van de beide werknemers. In de
praktijk zijn er echter ook andere vormen om het
werk te verdelen, zoals 40/60. De precieze verdeling
moet individueel worden aangepast aan de betreffende
situatie. Vaak wordt job sharing enkel tijdelijk
ingezet om een belangrijk project af te sluiten of om
een opvolger voor te bereiden op overname van een
functie. Belangrijk is het om hierbij vast te houden aan
precieze voorwaarden van het job sharing-model in de
arbeidsovereenkomst.
De voordelen voor de werkgever variëren van dubbele
kennis tot meer efficiëntie. Werknemers profiteren van
een flexibele tijdsindeling en van ervaringsuitwisseling
met de jobpartner. Het model is ook geschikt voor het
opnieuw integreren van ouders na het ouderschapsverlof.
Natuurlijk biedt job sharing niet alleen maar
voordelen, maar is er ook een grotere organisatie-inspanning
mee gemoeid. De communicatie tussen de
partners moet functioneren en daarom is het al bij
het kiezen van de teams belangrijk dat er harmonie en
sympathie heersen.
Ruimtevereisten voor job sharers.
Veel job sharers delen naast de taken ook de werkplek
met elkaar, of verrichten hun werk op hetzelfde
kantoor. Job splitters kunnen door het verdelen van
hun taken aan desk sharing doen en gebruikmaken
van een gezamenlijk bureau. Een voorwaarde hierbij
is dat beide partners aanwezigheidstijden overeen
zijn gekomen. Top sharers of job pairers hebben in
de kantoorruimte zones nodig voor communicatie
of samenwerking, aangezien ze hun werk en de
daarmee corresponderende beslissingen samen het
hoofd bieden. Slim benutte centrale zones, samenwerkingsgebieden
op teamkantoren, tijdelijke silent
rooms als toevluchtsoord voor ongestoord werken of
enkele creatieve ruimtes zijn bijzonder geschikt om
job sharing zo ongecompliceerd en efficiënt mogelijk
vorm te geven.
contact 19

Kantoren van over de hele wereld
Van ruïne tot
diamant.
© Sergey Melnikoff / Sberbank
13 jaar lang stond het kantoorpand als nooit voltooid gebouw in de financiële wijk van
Moskou. De Russische Sberbank nam de ruïne over en schiep daarin een brutaal-vrolijke
kantoorwereld. Het hart wordt gevormd voor een conferentiezaal die als een geslepen
diamant op 20 staalkabels in het atrium hangt. Gedurfd!
20 contact

© Sergey Melnikoff / Sberbank
Als kleurrijke tv‘s schuiven de polygonale uitkragingen
heen en weer op de koude, eenvoudige binnenplaats.
In de explosieve stalen boxen, zes stuks in totaal,
bevinden zich de interne vergaderruimtes van de afzonderlijke
afdelingen. ”In tegenstelling tot de anders
zo kille architectuur van het atrium hebben wij ervoor
gekozen om de vergaderruimtes te vullen met leven
en energie,” zegt Tanya Ruegg, Creative Director van
het planbureau Evolution Design in Zürich, ”en wel
niet alleen bij het meubilair, maar ook op de vloer, op
de muur en aan het plafond. Het zijn warme, knusse
openingen op het kruispunt tussen de intimiteit van
geconcentreerd werken en de blootgestelde zichtbare
kant van de openbaarheid.
Het hoofdkantoor van Sberbank, het grootste geldinstituut
van Rusland en Oost-Europa, bevindt zich
niet in een nieuwbouw zoals de hoofdkantoren van de
concurrentie, waarvan de meeste aan de andere kant
van de rivier zijn gevestigd in de futuristische wolkenkrabberwijk
Moscow City, maar in een onopvallend
gebouw dat al in 2007 werd opgericht, maar nooit
werd voltooid. Jarenlang stond het nieuw voltooide
gebouw daar op de Kutusowski Prospect aan de oever
van de Moskwa voordat Sberbank besloot om niet
voor nieuwbouw te kiezen en om hulpmiddel-technische
redenen de ruïne te saneren en te verbouwen tot
een hedendaags kantoorconcept.
”De structuur van het gebouw was er dus al,” zegt
Ruegg. ”Het was onze taak om binnen deze strenge
bestandsmatrix een zo open mogelijke, uitnodigende
kantoorwereld voor flexibel en op activiteit gebaseerd
werken te creëren.” Op de kantoorverdiepingen domineren
grijze vloerbedekking, crèmekleurige linoleumvloeren,
lichte, vriendelijke houtsoorten en ringvormige
plafondlampen. In deze zeer neutrale structuur zijn
allemaal kleurrijk gemeubileerde werkclusters, amorfe
glazen kisten met verschillende ornamenten op de
ruiten, alsook een wisselwerking van open spaces en
enigszins verschoven, met gedraaide paravents gescheiden
regeneratiezones te zien.
”Juist in het bankwezen vind je vaak neutrale, rustig
vormgegeven kantoren terug, maar ons idee was het
om in de ruimtes de vloeiende en flexibele ondernemingscultuur
af te beelden. Daarom zijn er in het hele
gebouw ook nauwelijks orthogonale ruimtes te vinden,
maar op de eerste plaats alleen gedraaide en driehoekige
of veelhoekige kamers. We wilden de kamers
© Sergey Melnikoff / Sberbank
contact 21

Kantoren van over de hele wereld
© Sergey Melnikoff / Sberbank
een zekere beweging meegeven.” Dat weerspiegelt
zich ook in de flexibele werkstations en in de over het
algemeen zeer veelzijdige bruikbare kantoorstructuur.
Elke verdieping heeft bovendien een eigen ontvangstruimte
en kan indien nodig worden losgekoppeld
van de rest van het gebouw en autonoom worden
gebruikt. Het onmiskenbare hart van het hele gebouw
is echter de centrale vergaderruimte voor twaalf tot
veertien personen. Als een gepolijste, geslepen diamant
van glas en roestvrij staal zweeft de waaghalzerige
constructie in het niets en wordt - samen met een
reusachtige spinnenweb - door in totaal 10 staalkabels
in de lucht gehouden. ”Een hangende ruimte van dit
formaat,” zegt Polina Voevodina, projectleider in het
verantwoordelijke partnerkantoor T+T Archotects in
Moskou, dat zich voornamelijk heeft ontfermd over
de technische realisatie vanuit de overheid, ”vind je in
Europa geen tweemaal.”
Achter de schijnbare lichtheid gaat een ingewikkelde
monitoring-techniek schuil: elke afzonderlijke staalkabel
is voorzien van een spanningssensor en wordt dag
en nacht bewaakt. Bij de minste geringste onregelmatigheid
wordt meteen een signaal naar de technische
centrale gestuurd. Groen detail aan de kantlijn: ook al
hielden de planners van Evolution Design en T+T Architects
zich bij de keuze van de producten en materialen
aan de strenge criteria van LEED en breeam, werd
het gebouw niet gecertificeerd. Tanya Ruegg: ”We
hadden er eerlijk gezegd geen tijd voor. We werkten op
topsnelheid. Van het ontwerp tot aan de overdracht
van de sleutel vergingen precies 20 maanden.”
Wojciech Czaja
© Sergey Melnikoff / Sberbank
22 contact

What’s on your desk?
02
01
10
05
04
03
09
07
06
08
What’s on your desk,
Manuelle Gautrand?
Boulevard de la Bastille, pal naast het Canal Saint-Martin, op slechts
een steenworp afstand van de Opéra Bastille. Precies hier heeft Manuelle
Gautrand, een van de bekendste architecten van Frankrijk, sinds
zo‘n 15 jaar haar kantoor. ”Ik ben dol op dit gebouw,” zegt de dame
met de eeuwige glimlach. ”Het is een eenvoudig, maar schitterend
industriegebouw uit de jaren 20 van de 20e eeuw, een industrieel skelet
van staalbeton met bakstenen muren en lange rijen ramen. En net als
vroeger huren hier tegenwoordig nog steeds enkele commerciële productiebedrijven
ruimte - drukkerijen, speelgoedfabrikanten en kleine
sieradenateliers, die hier zelfs eigen smeltovens hebben. En dan heb je
nog de creatievelingen: architectenbureaus, designstudio‘s, start-ups,
coworking spaces en business-broedmachines. Het is een goede, wilde
mix.” Manuelle Gautrands studio bevindt zich op de vierde verdieping
en omvat 300 vierkante meter. Al enkele keren heeft ze het bureau, dat
zij zelf gebruikt als experimentenlaboratorium van haar eigen architectuurtaal,
opnieuw vormgegeven en verbouwd. Haar eigen werkruimte,
die ze echter alleen voor vertrouwelijke gesprekken en zoom-vergaderingen
gebruikt, is door middel van glazen en multiplexwanden gescheiden
van de grote kantoorruimte van haar medewerkers. Dat past
bij de industriële charme van het hele gebouw, zegt ze. En het past ook
bij haar bedrijfsfilosofie van het ongecompliceerde, transparante en
egalitaire. Wij hebben een bezoekje gebracht aan de Parijse architecte
en haar vragen gesteld over de vormgeving van haar werkplek.
Wojciech Czaja
© Studio Gaudin Ramet
© Manuelle Gautrand Architecture
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
Ik hou van die ruwe esthetiek en het warme gevoel van multiplex.
Het is een goedkoop en tegelijkertijd heel sensueel materiaal,
dat fantastisch past bij de industriële geest van de hier gebruikte
staalbetonskeletstructuur.
Een foto van ons refurbishment-project in de Gaité Lyrique in
Parijs, dat wij in 2011 hebben voltooid. Hier zie je een opvallende
roze ruimte met grote, mobiele zitsculpturen.
Ik kan zonder papier niet werken. En ook niet zonder een zekere
chaos. Soms bekijk ik oude conceptbrochures van jaren geleden
nog eens om te zien wat er van de plannen en concepten geworden
is en hoe een gebouw zich na voltooiing werkelijk verder heeft
ontwikkeld.
We werken veel met modellen, vooral van hout, gips en karton.
Sommige modellen bouw ik zelf om het project beter te leren
kennen.
Ik hou van planten. En vooral van cactussen! Vier jaar geleden
was ik voor het eerst op vakantie in Mexico en sindsdien heb ik
een passie voor cactussen. Bovendien hebben wij op kantoor een
reusachtige klimplant, die zich aan staalbetonnen balken, kabelkanalen
en akoestische panelen vastklampt en elk jaar verder groeit.
Mijn Eero-Saarinen-tafel: ik hou van marmer in alle vormen en
soorten. En de tafel is voor mij de perfecte symbiose tussen geometrie
en sensualiteit.
Daarbij passend heb ik witte Panton-stoelen.
Een handtas met Bambi? Waarom niet? Als architect breng je een
deel van je tijd door met dromen. Daar hoort ook bij dat je heel
diep van binnen kind mag blijven.
We hebben veel boeken en tijdschriften op kantoor. Op mijn eigen
werkplek liggen er voornamelijk kunstcatalogie, stadsinrichtingsboeken,
theoretische bladen over architectuur en uitgaves over
natuur, landschap en tuinvormgeving.
Dat is een 3D-kunstofmodel van een conceptstore met een radiaal,
circulair constructieraster, dat wij voor Caïro hebben ontworpen.
Het project is helaas niet gerealiseerd. Het dromen en niet bouwen
maken deel uit van mijn beroep.
contact 23

Office Life
Camping,
tuin en café.
Werken op afstand buiten
home office en kantoor.
© shutterstock
Werken op afstand, dus werken op welke plek dan ook, wordt vaak
gelijkgesteld aan home office. Terwijl er talloze plekken zijn die
geschikt zijn voor mobiel werken. We geven u enkele voorbeelden
buiten de kantoormainstream. Juist in de voorjaars- en zomermaanden
dwaalt de blik vaak verlangend van het bureau naar
buiten af. Op kantoor is er maar één troost: om na kantoortijd nog
een paar zonnestralen mee te pikken. Maar wat als je je werkplek
simpelweg naar buiten zou kunnen verplaatsen?
24 contact

Outdoor: de werkplek in
het groen.
Als kind al kreeg je te horen: ga lekker
buiten spelen! Tegenwoordig zitten we
echter tot wel negen uur lang dagelijks
in een kantoorruimte. Voor alle mensen die op afstand
werken is er de mogelijkheid om de werkplek tijdelijk
naar buiten te verplaatsen. Het slechte nieuws:
direct zonlicht is erg vervelend voor werken achter een
scherm. Zoek daarom een rustig plekje, bijvoorbeeld
een park of (openbare) tuin met voldoende schaduw,
zodat u ook ziet wat u op uw laptop aan het doen bent
en uw apparaat u vanwege oververhitting niet in de
steek laat.
Cruiseschip: met het
bureau op open zee.
Nu we het toch over mobiel
werken hebben: wat dacht u
van een cruise? De dagenlange tocht over zee biedt
veel omgevingsafwisseling - perfecte omstandigheden
om ontspannen en zonder afleiding te werken. Maar
let op: ook hier is er in een eigen cabine niet bijster
veel plek. Regel daarom absoluut vooraf waar op het
schip u uw bureau kunt inrichten. Ook de internetverbinding
zou een probleem kunnen opleveren.
O ja, wordt u snel zeeziek?
Koffiehuis: productief met
cappuccino en gebak.
Een koffiehuis is altijd al een inspirerende
plek geweest, waar al veel
schrijvers hun werk hebben verricht.
Reden genoeg om de laptop op te pakken en zich
onder het genot van koffie en gebak op het werk te
storten. Toegegeven, helemaal gemakkelijk is werken
op zo‘n remote space niet. Om in een koffiehuis te
kunnen werken, zijn enkele voorbereidingen nodig.
Ten eerste moet u de passende locatie voor de culinaire
werkervaring vinden. Daarbij moet u letten op internetverbinding,
stopcontacten, voldoende zitgelegenheid
en een laag geluidsniveau. Indien u van plan bent
uw tijdelijke werkplek langer te gebruiken, vergeet
dan ook niet om met tussenpozen van ongeveer een
uur iets kleins te bestellen - tenslotte moet de eigenaar
van de locatie er ook iets aan kunnen verdienen. Als
u uiteindelijk uw place to be heeft gevonden, vergeet
dan niet om naast sleutel en portemonnee ook een
laptopoplaadkabel, een koptelefoon en uw werkdocumenten
in te pakken.
Trein: de weg is het doel.
Bent u voor uw beroep veel onderweg en
vindt u het vervelend om urenlang niet
productief te kunnen zijn? Dan kan de
rit met de trein een oplossing zijn om
belangrijk werk tijdens de reis af te krijgen.
De meeste treinen hebben tegenwoordig wifi en
stopcontacten. Een zitplekreservering garandeert u
een mobiel bureau. Bovendien doet u ook iets goeds
voor het klimaat.
Camper: work and travel.
Wilt u elke dag een ander uitzicht
vanuit uw kantoor?
Dan is een tochtje in een camper
voor wat afwisseling tijdens de werkdag een heel goed
idee - mobiel werken in de waarste zin van het woord.
Wat in eerste instantie opwindend klinkt, vergt heel
wat planning. Om uw werk goed te kunnen uitvoeren,
heeft u in elk geval stabiel internet nodig. Reis daarom
niet op afgelegen plekken. Bovendien is de ruimte in
een camper beperkt, waardoor de werkplek smaller is
en het uitvoeren van de taken lastiger kan zijn.
Workation: op naar het zuiden.
Met de laptop onder de palmbomen. Deze
beelden kennen we allemaal. Het klinkt aanlokkelijk,
maar is slechts half zo romantisch
als wordt gesuggereerd. Dat beeldscherm en
felle zon geen vriendjes zijn, is al bekend. Daarom
zit u vast aan een workation binnen (wat ook aan de
vaak hoge temperaturen ligt). Na werktijd en in het
weekend kunt u echter vakantie vieren en van de zee
genieten. Daarvoor moet u niet té ver weg reizen,
want een mogelijk tijdsverschil maakt samenwerken
met collega‘s dan weer lastiger.
contact 25

Showroom
m.zone –
bouwstenen voor
het Nieuwe Werken.
Open units, centrale zones of ontspanningsoases:
om aan de eisen van moderne werkomstandigheden
te kunnen voldoen, heeft Wiesner-Hager met m.zone
flexibele bouwstenen voor New Work Offices gecreëerd.
Toekomstige kantoren bieden medewerkers gedifferentieerde,
afwisselende werkomgevingen, die
afhankelijk van de taken een ondersteunende sfeer
bieden. Starre kamerstructuren verdwijnen. De eisen
zijn sterker gericht op de werkzaamheden. ”Activity
Based Working” (ABW) is wat de klok slaat. Met
m.zone heeft Wiesner-Hager een volledig nieuw
inrichtingsconcept voor kantoren ontwikkeld, dat
perfect kan worden geïntegreerd in de organisatie
van flexibele ondernemingen. m.zone bestaat uit losse
elementen zoals paravents en vrijstaande en combinatiemeubels.
Vanuit deze modulaire meubels kunnen
nieuwe werkomgevingen worden gecreëerd - volledig
volgens de individuele voorstelling van de klant. De
toepassingsgebieden in de kantoorarchitectuur zijn al
wijd verspreid: m.zone is te vinden in open space-kantoren,
in centrale zones, crossways en lounges, alsook
in ontvangst- en wachtzones. m.zone ondersteunt
de filosofie van Activity Based Working. Waar werkt
men op het moment aan? Hoeveel ruimte is daarvoor
26 contact

nodig? En hoe ziet de beste plek voor deze werkzaamheden
eruit? In tegenstelling tot het klassieke desk sharing
ligt de nadruk bij ABW op de keuze van het betreffende
takenprofiel op de best passende werkplek. In moderne
kantoren staat vooral voor samenwerken steeds meer ruimte
ter beschikking. Het kantoor wordt meer en meer een
ontmoetingsplek. Nieuwe kamertypes zorgen ervoor dat
werkzaamheden ook buiten het klassieke bureau mogelijk
zijn. Open, maar klein gestructureerde coworking units zijn
geschikt voor team- en projectwerk, en ook voor creatieve
ideeënontwikkeling. Om deze keuze aan werkplekken
beschikbaar te stellen, biedt m.zone drie verschillende
categorieën aan bouwstenen voor het Nieuwe Werken:
work.
Voor geconcentreerd, tijdelijk werk, geïnspireerd
op een klassiek bureau, bieden de
work-bouwstenen - o.b.v. combinatie - meer
of minder afgeschermde afzonderlijke plekken
voor werken tussendoor.
meet.
Ruimtes voor samenwerking en communicatie:
variabel gekoppelde screens vormen de basis
voor flexibele (team-)vergaderingen, informele
gesprekken of workshops voor het creëren van
ideeën. Daarbij kan de meubilering - afhankelijk
van het gebruik - heel individueel worden
gekozen.
relax.
Rustzones en terugtrekeilandjes: uit
comfortabele zitmeubels en afschermende
screens ontstaat een ontspannen sfeer
voor pauzes, informele gesprekken en
menselijke communicatie tussendoor.
contact 27

Rethink your Office.
Zeven scenario’s voor de planning
van kantoorruimtes na corona.
Op de weg naar normaliteit in de arbeidswereld moeten niet alleen (tijdelijke) hindernissen op het
gebied van volksgezondheid worden overwonnen, maar moet er ook opnieuw worden nagedacht over
duurzaamheid bij de inrichting van het kantoor. Want hoewel wij ons momenteel vooral bezighouden
met maatregelen voor fysieke afstand op kantoor, zullen bedrijven ook na corona worden geconfronteerd
met veel veranderingen op de lange termijn. Hierbij zijn zeven scenario’s voor de kantoorwerkomgeving
van bijzonder belang.
Klik hier om onze
gedetailleerde
whitepaper te
downloaden.