2021 10 07 Arianna - Le Nuove Musiche

Do 7 okt 2021
Grote Zaal
20.15 uur
Donderdag
avondserie
Arianna
Le Nuove Musiche
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale
programmaboekje is een extra service
ter voorbereiding op het concert. Het is
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie
tijdens het concert te raadplegen via uw mobiele
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de
andere concertbezoekers.
Bij voorbaat dank.

Programma
Arianna
Le Nuove Musiche
Krijn Koetsveld dirigent
Sybrand van der Werf regie
Ananda Puijk figurentheater
Sanne Puijk visueel concept en kostuums
Donderdag
avondserie
Do 7 okt 2021
Grote Zaal
20.15 - 21.35 uur
ca. 80 minuten zonder pauze
Inleiding
Foyerdeck 1
19.15 - 19.45
Door Thea Derks
Florian Magnus Maier (1973)
Arianna, naar een opera van Monteverdi
(2021; wereldpremière)*
* Arianna is een opdracht van het Muziekgebouw met
steun van Ammodo en gaat na de wereldpremière op
tournee door Nederland en Europa
Muziekgebouw aan ’t IJ en Le Nuove Musiche spreken hun dank uit
aan de volgende mensen en instellingen die verder deze productie
mede mogelijk hebben gemaakt:
Fonds Podiumkunsten, Prins Bernhard Cultuurfonds, Fonds21, BIG
Productions, Daniela Fasoglio, Studio De Generator, ‘t Magisch
Theatertje, MatZwart, Sven Scholten Photography, Asier Romero /
Ad van der Kouwe / Manifesta , Mark van Leeuwen
Bent u niet vergeten uw mobiele
telefoon uit te zetten?
Dank u wel.
2

Toelichting
Van de misschien wel vijftien opera’s die Claudio Monteverdi in het begin van de
zeventiende eeuw maakte, zijn er maar drie overgeleverd. Daarnaast is er het eeuwig mooie
Lamento d’Arianna, het enige dat rest van Monteverdi’s tweede opera L’Arianna uit 1608.
Het libretto van L’Arianna is wél compleet
bewaard. Het is gebaseerd op de Griekse
mythe die verhaalt van Ariadne die door
Theseus wordt achtergelaten op het strand
van Naxos, omdat hij bij nader inzien bedenkt
niet met haar als echtgenote aan te kunnen
komen in Athene. Dat komt omdat ze de
halfzuster is van de Minotaurus, een monster
dat op Kreta huisde. Ariadne wist de weg
in het labyrint waarin hij schuilde en heeft
Theseus geholpen hem te doden – daarom
vluchtte ze. Ze blijft bedrogen achter en
beweent haar lot in het Lamento – ze wil
sterven. Uiteindelijk valt het mee en wordt ze
met hulp van de goden de bruid van Bacchus.
Sindsdien schittert ze tot geruststelling van
de wrede Theseus als ster aan het firmament
boven de niet erg vrouwvriendelijke antieke
wereld aan de Middellandse Zee. De opera
was bedoeld als feestvoorstelling bij het
huwelijk van de zoon van de hertog van
Mantua – Monteverdi’s werkgever – wat voor
het bruidspaar wellicht even slikken was. De
jonge hertog zal niet graag met Theseus zijn
geassocieerd. En was de bruid, gelijk Ariadne,
niet goed genoeg?
Nieuw licht op een oud verhaal
Omdat er maar zo weinig Monteverdiopera’s
overgeleverd zijn, maar vooral
omdat artistiek leider Krijn Koetsveld al
een leven lang door Monteverdi’s oeuvre is
gegrepen, ontstond bij ensemble Le Nuove
Musiche het plan voor een reconstructie
van L’Arianna. ‘Uiteindelijk is het geen
reconstructie geworden, maar een nieuw
stuk geïnspireerd door Monteverdi’s opera’,
vertelt Koetsveld: ‘We hebben ervan afgezien
om het overgebleven libretto te volgen. Dat is
voor hedendaagse begrippen veel te lang, en
die passieve slachtofferrol van Arianna in de
oude mythe staat erg ver van onze tijd af. Wij
laten een nieuw licht schijnen op het oude
verhaal.’ Behalve het overgeleverde Lamento
zijn teksten van Monteverdi’s madrigalen
gebruikt en is een sonnet van Willem Kloos
toegevoegd dat de gedachten van Theseus
verwoordt.
Koetsveld: ‘De inspiratie voor het hele project
is mijn liefde voor Monteverdi. Hij heeft
zulke prachtige madrigalen geschreven en
dat Lamento is zo ongelooflijk mooi. Het
lijkt simpel, maar al in het tweede akkoord
wringt het zo aangrijpend. Met maar één,
twee tegen elkaar schurende noten weet
hij de emotie van die verlaten Ariadne zo’n
lading te geven, zoveel drama in de muziek
te leggen.’
Verlies en rouw
Koetsveld, die met Le Nuove Musiche alle
madrigalen – negen boeken – uitvoerde,
denkt dat het Lamento voor Monteverdi
een persoonlijk betekenis had. Hij verloor
zijn vrouw kort voor hij de opera schreef.
‘Ik denk dat het over zijn eigen verlies
gaat’, zegt Koetsveld en het lijkt alsof het
3

Toelichting
hele Arianna-project eerder in het teken
van dat verlies staat dan van de mythe uit
de originele opera. Koetsveld: ‘Monteverdi
was erg geraakt door de dood van zijn
vrouw. Hij is ook nooit hertrouwd, wat in die
tijd ongebruikelijk was. Dat het Lamento
bewaard is, komt omdat Monteverdi het in
zijn zesde madrigalenboek heeft opgenomen.
Het begint ermee en dat hele boek zit vol
met teksten over lijden, over rouw. Daar
hebben we uit geput om ons verhaal aan te
vullen. Ongeveer een derde van de muziek
van ‘onze’ Arianna is puur Monteverdi, een
tweede derde is door Florian Magnus Maier
bewerkte Monteverdi en het laatste derde
deel is helemaal Florian.’
De emotie van Theseus en Arianna
Regisseur Sybrand van der Werf vindt de
productie ‘de meest conceptuele voorstelling’
die hij heeft gemaakt. ‘Het is een unieke
combinatie van trouw aan het origineel
en een nieuwe interpretatie van het oude
verhaal’, zegt hij. Omdat de muziek er niet
meer is, kun je het libretto bewerken, en dat
moest ook, vindt Van der Werf. Van der Werf:
‘De oorspronkelijke tekst is echt hermetisch
en het publiek van vandaag verschilt nogal
van de elite aan het hof van Mantua; die
had een compleet ander wereldbeeld.
Het vrouwbeeld van toen is niet meer te
verkopen. Dat Arianna haar ziel en zaligheid
bij Theseus blijft zoeken, is niet te begrijpen.’
Zoals het persoonlijke verlies en de
psychologie van Monteverdi voor Koetsveld
een belangrijke inspiratie voor het
project is, zo lijkt ook Van der Werf meer
geïnteresseerd in de emotie van Theseus en
Arianna dan in het verhaal van het libretto.
Interesse in de emotie van de personages
was er minder in de antieke wereld waarin
veel mythen, heel existentialistisch,
verhalen van de onmacht van de mens
om aan de willekeur van de goden (het
leven) te ontsnappen. Van der Werf maakte
met behulp van bestaande teksten een
psychologisch verhaal, dat een nieuw licht
werpt op de relatie tussen Arianna en
Theseus. Van der Werf: ‘In de voorstelling
herinnert Theseus zich wat er gebeurd is. Hij
gaat terug naar Ariadne op dat lege strand
van Naxos. Misschien is hij dood, misschien is
dat strand wel het lege strand dat de Franse
schrijver Jean-Paul Sartre als metafoor voor
onze eenzaamheid gebruikte.’
Sybrand van der Werf: ‘Het
is een unieke combinatie
van trouw aan het origineel
en een nieuwe interpretatie
van het oude verhaal.
Omdat de muziek er niet
meer is, kun je het libretto
bewerken.’
‘Theseus is aanvankelijk een man die alles
onder controle heeft, terwijl Arianna als
een gebroken willoze pop begint. Aan het
einde van de voorstelling draait dat om en
is Theseus gebroken en Arianna een sterke
4

Toelichting
levende vrouw. Die pop is ook een verwijzing
naar de goden die volgens de oude Grieken
aan de touwtjes trokken. Hoe het slot
eruitziet, verklap ik niet. Als het goed is,
spreekt de enscenering voor zichzelf.’
Tijdloos mooi
Ook componist Florian Magnus Maier
slaat een brug tussen Monteverdi en het
heden. ‘Muziek is voor mij tijdloos, niet
iets actueels van toen of nu’, zegt Maier.
‘Ik wil niet nadrukkelijk iets nieuws maken,
maar ook niet vooral naar een verleden
verwijzen. In het geval van deze opera, heb
ik niet geprobeerd een soort ‘authentieke’
Monteverdi te maken, maar iets eigens
te doen met een bestaande stijl van
componeren.’
Maier: ‘Ik heb groot respect voor Monteverdi,
maar zijn muziek is geen museum. Ik hou
van de esthetiek van zijn componeren: met
weinig middelen iets moois maken. Ik vind
de manier van zingen uit die tijd ook mooi;
dat directe, niet dat grote operavibrato van
de romantiek. Een van de redenen dat ik
deze opdracht aangenomen heb, is mijn
liefde voor het contrapunt, de meerstemmige
schrijfwijze uit de barok. Toen ik studeerde,
was dat als vak op de compositieafdeling al
verdwenen. Ik heb vier jaar privéles genomen.
Daar heb ik echt leren notenschrijven.
Werken met regels, welke samenklanken
volgens die regels wel of niet mogen, leren
hoe je een mooie stemvoering maakt; daar
heb je in andere stijlen ook iets aan. Ik kan
de regels veranderen, maar componeren
gaat altijd om regels, beperkingen die je
moet overwinnen, die je jezelf oplegt – en die
complexe polyfonie blijft prachtig.’
Dat Maier eerder in het tijdloos mooie is
geïnteresseerd dan in de stijlgetrouwheid
van zijn op Monteverdi volgende noten
of de hedendaagse actualiteit, spreekt
uit wat hij zegt over zijn omgang met de
tekst. Maier: ‘Vandaag is emancipatie
een belangrijk thema – het is logisch nu
af te zien van een reconstructie van de
oorspronkelijke opera – maar in mijn muziek
ben ik meer geïnteresseerd in de emotie
dan in de letterlijke tekst. Het gaat om het
onderliggende gevoel, de emotie van Arianna
en Theseus, niet om het verhaal of de
boodschap.’
‘Ik heb Monteverdi niet naar het nu willen
trekken, geen modernistische muziek
gemaakt, maar eerder teruggekeken naar
de muziek van vóór Monteverdi. De luit en
de theorbe uit de Italiaanse barok gaan
terug op de Arabische ud. In Spanje is er
door de Moorse overheersing een heel gave
fusiecultuur ontstaan die je nog terug hoort
in de flamencomuziek. Bij Monteverdi begint
een nieuwe stijl van componeren en op zo’n
moment is er altijd een vrijheid in het denken
die mij erg aanspreekt.’
Tekst toelichting: Roeland Hazendonk
5

Libretto
INTRODUCTIE - het lege strand
(Monteverdi: Lamento d’Arianna) Plaats van handeling: het strand van Naxos. We horen in de
wind nog de klacht van Arianna in zich draagt, na al die jaren.
CORO / DEI
Odi come sospiri
tradita amante in solitaria riva,
forse avverrà, che de la scena argiva,
l’antico onor ne’ novi canti ammiri.
ARIANNA (lamento)
Lasciatemi morire.
E chi volete voi
che mi conforte
in così dura sorte,
in così gran martire?
Lasciatemi morire *
KOOR / GODEN
Hoor de zuchten
van de verraden geliefde op deze eenzame
kust
misschien zult u, van wat de scene kan
omvatten,
de oude eer met nieuwe gezangen
waarderen.
ARIANNA (echo)
Laat mij maar sterven!
Wie wil je dat mij
troost verschaft
nu ik zo bitter word gestraft,
in mijn ellendige bestaan?
Laat mij maar dood gaan!
* de vetgedrukte passages zijn (gedeeltelijk)
op noten van Claudio Monteveri
6

Libretto
SCENE 1 - Theseus komt terug in Naxos
(Monteverdi: Sestina I & II & Coda) Theseus komt aan: de held die hier vergeving zoekt van
zijn ooit verlaten liefde. Op het strand is hij in gesprek met ‘de goden’. Hij treurt om Arianna,
lijkt haar te zoeken om te begraven.
TESEO
Incenerite spoglie, avara tomba
Fatta del mio bel sol terreno cielo.
Ahi lasso! I’ vegno ad inchinarvi in terra!
CORO / DEI
Ditelo, o fiumi, e voi ch’udiste Teseo
L’aria ferir di grida in su la tomba.
Erme campagne, e ’I san le Ninfe e ‘l Cielo;
TESEO
A me, a me fu cibo il duol, bevanda il pianto,
Letto, o sabbia felice, il tuo bel seno.
Poi ch’il mio ben coprì gelida terra.
Cedano al detto i pianti, amato seno;
A te dia pace il Cielo, perdono di te Teseo
Prega, honorata tomba e sacra terra.
CORO / DEI
Narri, narri, Teseo.
THESEUS
Verbrande resten, gierige grafsteen,
dat is wat blijft van mijn mooie zon, mijn
aardse hemel,
Ach, helaas, ik kom u neerleggen in de grond!
KOOR / GODEN
Vertel, o rivieren, en jullie, die aanhoren hoe
Theseus
de lucht doorklieft met jammerkreten op de
steen.
Doodse velden, nymfen en de hemel weten
het.
THESEUS
Smart is mijn voedsel, ik drink het geween,
o gelukkig zand, jij bent het bed voor haar
schoot
sinds mijn liefste wordt bedekt door ijskoude
grond.
Laat tranen wijken voor woorden, geliefde
schoot;
aan jou geve de hemel vrede. Vergeving
smeekt Theseus van jou, een geëerde
grafsteen en heilige grond.
KOOR / GODEN
Vertel, vertel, Theseus.
7

Libretto
SCENE 2 - Theseus herinnert zich de eerste aankomst in Naxos
Theseus probeert zich de gang van zaken te herinnen: in zijn herinnering ziet hij de aankomst
van de schepen toen hij met Arianna uit Kreta aankwam in Naxos.
CORO / GENTE
Dolce i teneri figli,
dolce sposa gentil raccorsi in seno;
ma dolce ancor non meno
per bellissimo onor rischi, e perigli.
Ove più ferve il cielo,
ove più il mar s’inscoglia,
ov’ha più duro gelo,
scerrine pur s’alto desio t’invoglia.
TESEO
Itene al porto voi de curvi abeti
sia vostro il pondo, e de l’armate genti
io fin che l’ombre algenti
fuggano al saettar de’ lampi d’oro,
con la diletta sposa
in terra prenderò posa, e ristoro.
CORO / GENTE
Sian lieti, sian felici i dolci sonni,
e più tranquilli ancora destivi
in sul mattin la bell’aurora.
Andianne al porto omai, venite amici.
KOOR / MENSEN
De tedere zonen,
Van de lieve en zachte bruid!
Maar niet minder lief,
door de mooie eer, waren de risico’s en gevaren,
Waar de lucht meer schijnt,
waar de zee meer gevuld is met rotsen,
waar meer vrieskou heerst:
Kies, al verleidt de hoge wens je!
THESEUS
Draag de gebogen boegen naar de haven:
tors hun gewicht en dat van de bewapende
mensen.
Ik zal, tot de schaduwen vluchten
voor de gouden zon,
met de lieflijke bruid
op de aarde rusten.
KOOR / MENSEN
Laat de zoete slaap vrolijk en gelukkig zijn,
en laat het ontwaken bij de mooie schemering
nog rustiger zijn.
Laat ons naar de haven gaan, komt, vrienden!
De mensen gaan
TESEO
Quai segni di timor nel tuo bel volto,
veggio, o parmi vedere, o core, o vita?
THESEUS
Welke trilling van angst zie ik in je gezicht,
of denk ik te zien, oh hart, oh leven?
8

Libretto
ARIANNA
Un amoroso affetto
del mio tradito padre,
de l’ingannata madre,
mi sforza a sospirar,
signor diletto. Ma pur raffrena il duolo
il tuo gentil aspetto,
e di tua nobil fé l’alma consolo.
TESEO
Lasciar le patrie rive
non può senza dolore,
chi dentr’il sen non ha di ferro il core:
ma pur vergine bella
prendi conforto omai.
Tu di felici genti
fortunata regina.
N’andrai di gemme, e d’oro il crin adorno.
A’ tuoi vestigi intorno
faran corona le donzelle argive,
ma vie più d’altri pronto,
ove un tuo sguardo accenne
io metterò le penne
fedelissimo in un servo, e consorte,
fin che ne sciolga morte.
ARIANNA
Sì caro al cor mi scende
il ragionar cortese,
che del natio paese
ogni memoria omai spargo d’oblio,
addio padre, addio madre, o patria addio.
TESEO / GENTE
Indi al nostro cammin
sciorrem le vele a l’aura mattutina,
or là moviam regina.
ARIANNA
Een liefdevol gevoel
voor mijn verraden vader,
voor mijn bedrogen moeder,
doet mij zuchten,
liefdevolle heer. Maar het verdriet verdwijnt
door je mooie gelaat,
en je nobele trouw troost mijn ziel.
THESEUS
Het vaderland verlaten
kan niet zonder pijn zijn
als je in je borst geen hart van ijzer hebt.
Maar oh, mooie maagd,
troost je!
Fortuinlijke koningin
over gelukkige mensen.
Je zult edelstenen en goudversierd haar
hebben,
De jonkvrouwen uit Argos
zullen jouw voetsporen omringen,
maar meer dan enig ander ben ik bereid
waar een blik van jou voor mij genoeg is:
Ik neem de veren aan
van trouwe dienaar en echtgenoot,
tot de dood ons scheidt
ARIANNA
Zo liefdevol springt mijn hart op
bij deze hoffelijke woorden,
dat ik van het thuisland
elke herinnering vergeet.
Vaarwel vader, vaarwel moeder, land vaarwel.
THESEUS
Wanneer we op onze reis
de zeilen hijsen in het ochtendlicht,
zo zullen we een koningin dragen.
9

Libretto
SCENE 3 - Theseus en Amor
(Monteverdi Sestina III & V) Na de herinnering komen we terug bij Theseus alleen op het
strand. Van de goden komt Amor naar voren, hij spreekt met hem: bevraagd door de god
van de liefde vergroot Theseus zijn verdriet en zelfmedelijden. Hij positioneert zichzelf als
lijdende in de situatie (in contrast met Arianna).
AMOR
Darà la notte il sol lume alla terra,
Splenderà Cinzia il dì prima che Teseo
Di baciar, d’honorar, lasci quel seno
Che nido fu d’amor, che dura tomba
Preme; né sol d’alti sospir, di pianto,
Prodighe a lui saran le fere e ’l Cielo.
TESEO
O chiome d’or, neve gentil del seno,
O gigli de la man, ch’invido il cielo
Ne rapì, quando chiuse in cieca tomba,
Chi vi nasconde? Ohimè! Povera terra!
Il fior d’ogni bellezza, il sol di Teseo
Nasconde?
AMOR
Ah muse, qui sgorgate il pianto.
Narri, narri, Teseo…
AMOR
Eerder zal de zon ‘s nachts schijnen op de
grond
en de maan overdag, dan dat Theseus
stopt met kussen en eer bewijzen aan deze
schoot,
het nest van zijn liefde, nu bedekt door harde
steen;
Mogen de wilde dieren en de hemel
hem meer schenken dan geweeklaag en
geween.
THESEUS
O gouden haardos, lieflijke sneeuw van haar
schoot,
o lelies van haar hand, die de jaloerse hemel
heeft geroofd, nu ze is opgesloten onder de
blinde steen,
wie verstoppen jullie? O wee! Arme grond!
Verberg je de schone bloem, de zon van
Theseus?
AMOR
Ach, muzen, hier laten jullie het geween
stromen.
Vertel, vertel, Theseus…
10

Libretto
11

Libretto
SCENE 4 - Theseus en Mars
(Monteverdi: Hor ch’l ciel) Tweede herinneringsscene van Theseus. Een visserskoor (Hor
che’l ciel) begeleidt een nachtelijk gesprek tussen Theseus en Mars. We vallen midden in het
gesprek, waar de god er bij Theseur op aandringt om toch vooral snel te gaan en zo zijn eer
te behouden. Theseus besluit uiteindelijk zonder Ariadne naar Athene te zeilen.
CORO / GENTE (onder gehele scene)
Hor che’l ciel et la terra e’l vento tace
et le fere e gli augelli il sonno affrena,
Notte il carro stellato in giro mena
et nel suo letto il mar senz’onda giace…
TESEO
Veggio, penso, ardo, piango, et che mi sface
sempre m’è inanzi per mia crude pena;
guerra è ‘l mio stato, d’ira et di duol piena,
et sol di lei pensando ò qualche pene.
Come potrai cor mio,
se pur di carne sei,
tra quest’orridi scogli,
e nude arene lasciar sola colei,
che per seguirti, ingrato,
perder sostenne ogni più caro bene?
MARTE
Deh meco a pensar prendi,
che diran tanti eroi d’Argo,
e Micene, e di Tebe, e di Sparta I duci, e I regi,
e del bel regno tuo vedran regina vergine
peregrina?
KOOR / MENSEN
Nu de hemel, de aarde en de wind zwijgen,
de wilde dieren en de vogels slapen
de nacht zijn sterrenwagen ment,
de golfloze zee in haar bed rust…
THESEUS
...kijk ik, denk ik, brand ik, huil ik: en wie mij
kapot maakt zie ik steeds voor ogen, …
ik ben in oorlog, vol woede en droefenis
en slechts aan haar denken geeft me al
smart.
Hoe kun je, mijn hart,
als je van vlees bent,
haar tussen deze wrede riffen
en lege woestenij alleen achterlaten?!
Zij die, door jou te volgen, ondankbare,
alles wat haar lief is heeft verloren?!
MARS
Je begint bij jezelf te denken:
wat zullen alle helden van de Argos zeggen,
van Mycene, en uit Thebe, van Sparta de
hertogen en de edelen; dat je een zwerfster
als koningin van je mooie rijk kiest?
12

Libretto
MARTE
Dimmi, e come soffrir potrai giammai,
che ne’ trionfi tuoi rimiri Atene
venirti al fianco femmina impudica,
onde sdegnando, e mormorando dica,
dunque sarà di noi regina?
TESEO
Qual ne la dubbia mente
mi fa contrasto e guerra,
e d’onor e d’amor desir ardente?
Mentr’aprirò quest’occhi al rai del sole,
ch’io disprezzi l’onor, non pensi al regno.
Non è di scettro degno,
qual fassi servo vil del suo diletto.
MARTE
Deh come lieto ascolto
del magnanimo cor le sagge note!
TESEO
Moviam, partiamo omai,
asprissimo martire,
che dentr’il cor mi stai,
vientene meco, e non mi lasciar mai.
MARTE
Non temer no, mortale.
Il ciel cortese ben recheralle aita.
MARS
Zeg het mij! En hoe kun je ooit lijden
dat bij je triomfen Athene aan je zijde
een eerloze vrouw ziet aankomen, terwijl
minachtend gemompeld wordt:
“moet dat onze koningin zijn?”
THESEUS
Hoe twijfelt mijn geest
in tegenstrijdigheid en strijd
tussen eer en brandend liefdesverlangen?
Als ik deze ogen voor de zon open
mag niets mijn eer, mijn koninkrijk doen
vergeten.
Hij is de scepter niet waardig,
die zich door zijn liefde laat leiden.
MARS
Ach hoe blij hoor ik
van een grootmoedig hart deze wijze woorden.
THESEUS
Kom, laten we gaan.
Laat de bittere martelaar
die in mijn hart huist
met mij gaan en me nooit verlaten.
MARS
Vrees niet, sterveling.
De goede hemel zal je bijstaan.
13

Libretto
SCENE 5 - Theseus beklaagt zichzelf
Na de tweede herinnering wil Theseus zijn eigen goddelijke status bevestigen: zijn
“Godenopdracht” is het excuus dat hij tegen zijn eigen wil heeft gehandeld.
TESEO
Nel profondo dei pensieri sono un Dio,
nel segreto del mio cuore attento e fero
ripensando a che m’impone l’alto impero
di battaglie e di vittorie autor fui io.
Se un esercito d’ardore iniquo e rio
giá m’assale, poi fuggendo chiede pace,
la mia mano e la corona lo soggiace:
nel profondo dei pensieri sono un Dio.
Pure a volte bramo ancora ch’io di nuovo
possa cingere le membra a me sí care
singhiozzando nonostante i miei allori,
l’orgogliosa e cheta gloria, trapassare
sulle labbra vostre al flusso degli ardori
de’ bei baci, ché parole piú non trovo.
THESEUS
Ik ben een God in ’t diepst van mijn gedachten,
En zit in ’t binnenst van mijn ziel ten troon
Over mij zelf en ’t al, naar rijksgeboôn
Van eigen strijd en zege, uit eigen krachten.
En als een heir van donkerwilde machten
Joelt aan mij op en valt terug, gevloôn
Voor ’t heffen van mijn hand en heldere
kroon:
Ik ben een God in ’t diepst van mijn gedachten.
- En tóch, eindloos smacht ik soms om rond
Úw overdierb’re leên den arm te slaan,
En, luid uitsnikkende, met al mijn gloed
En trots en kalme glorie te vergaan
Op úwe lippen in een wilden vloed
Van kussen, waar ‘k niet langer woorden
vond.
14

Libretto
SCENE 6 - Theseus verlaat Arianna
(Monteverdi: A dio Florida) Theseus herinnert zich het afscheid. Arianna slaapt nog.
We zien Theseus in zijn eigen herinnering afscheid nemen van een slapende Arianna,
becommentarieerd door zichzelf. Dus we zien Theseus in herinnering EN in het nu.
TESEO (herinnering)
A dio, Arianna bella, il cor piagato
nel mio partir ti lascio e porto meco
la memoria di te, si come seco
cervo trafitto suol lo strale alato.
TESEO (nu)
Cosi sul mare a lo spuntar del sole
quinci e quindi confuso un suon s’udia
di sospiri, di baci e di parole.
TESEO (herinnering)
A dio, a Dio.
THESEUS
Vaarwel, mooie Arianna, ik laat bij mijn
vertrek mijn gewond hart bij jou achter en
draag met
mij de herinnering aan jou, zoals
een getroffen hert de gevleugelde pijl.
Zo was over zee bij zonsopkomst
hier en daar het verwarde geluid te horen
van zuchten, kussen en woorden.
Vaarwel, vaarwel...
15

Libretto
SCENE 7 - De klaagzang van Arianna
(Monteverdi: Lamento d’Arianna) Arianna wordt wakker in de herinnering van Theseus (die hij
uiteraard niet kan hebben, omdat hij toen al weg was). Net als Theseus ‘splitst’ Arianna zich in
tweeën. Ook bij haar zien we een herinnering van Arianna en zoals het echt gegaan is.
ARIANNA (herinnering)
Lasciatemi morire.
E chi volete voi che mi conforte
in così dura sorte, in così gran martire?
Lasciatemi morire.
O Teseo, o Teseo mio,
si che mio ti vo’ dir che mio pur sei,
benchè t’involi, ahi crudo, a gl’occhi miei.
Volgiti Teseo mio,
volgiti Teseo, o Dio,
volgiti indietro a rimirar colei
che lasciato ha per te la Patria e’l regno,
e in queste arene ancora,
cibo di fere dispietate e crude
lascierà l’ossa ignude.
O Teseo, o Teseo mio,
se tu sapessi, o Dio, se tu sapessi, oimè,
come s’affanna la povera Arianna;
Forse, forse pentito rivolgeresti ancor la
prora al lito.
Ma con l’aure serene
tu te ne vai felice, ed io qui piango.
A te prepara Atene liete pompe superbe, ed
io rimango,
cibo di fere in solitarie arene.
Te l’uno e l’altro tuo vecchio parente
stringeran lieti, ed io più non vedrovvi,
o Madre, o Padre mio.
ARIANNA (realiteit)
Dove, dov’ è la fede
che tanto mi giuravi?
Così nell’ alta fede
tu mi ripon degl’ Avi?
Son queste le corone
onde m’adorn’ il crine?
ARIANNA
Laat mij maar sterven!
Wie wil je dat mij troost verschaft
in mijn bitter lot, mijn ellendige bestaan?
Laat mij maar dood gaan!
O Theseus, mijn Theseus,
ja ik zeg mijn, je bent nog steeds mijn, hoewel
je uit mijn ogen verdwijnt, hoe wreed kun je zijn!
Keer om, mijn Theseus,
kom terug, Theseus, oh god!
Keer terug en kijk opnieuw haar aan
die voor jou haar land en koninkrijk liet gaan,
en die je op dit strand liet staan,
ten prooi aan menig wildebeest
de naakte botten wreed ontvleesd.
O mijn Theseus,
als je zou weten, oh mijn God,als je wist
hoe de arme Arianna lijdt
misschien, schuldbewust, stuurde je je schip
nog terug.
Maar, met een kalme wind ga je heen,
vaar je blijmoedig voort, en ik ween.
Athene bereidt jou een feestelijk onthaal en
ik blijf hier, als een maal voor de wilde dieren
op het lege strand.
Je ouders zullen je een voor een blij
omarmen, en ik zal nooit meer zien mijn
moeder, vader zien!
ARIANNA
Waar, waar is de trouw gebleven,
die je me zo vaak gezworen hebt?
Is dit hoe je mij op de verheven
troon van mijn voorouders terugzet?
Is dit de kroon op mijn hoofd
die je mij had beloofd?
16

Libretto
Questi gli scettri sono,
queste le gemme e gl’ori?
Lasciarmi in abbandono
a fera che mi strazi e mi divori?
Ah Teseo, ah Teseo mio,
lascierai tu morire
invan piangendo, invan gridando aita
la misera Arianna
ch’a te fidossi e ti diè gloria e vita?
Ahi, che non pur rispondi,
ahi, che più d’aspe è sordo a miei lamenti!
O nembi, o turbi, o venti
sommergetelo voi dentr’ a quell’ onde!
Correte orche e balene,
e delle membra immonde
empiete le voragini profonde!
ARIANNA (herinnering)
Che parlo, ahi, che vaneggio?
Misera, oimè, che chieggio?
O Teseo, o Teseo mio,
non son, non son quell’ io,
non son quell’ io che i feri detti sciolse;
parlò l’affanno mio,
parlò il dolore,
parlò la lingua si ma non già il core.
Misera, ancor dò loco
a la tradita speme,
e non si spegne
fra tanto scherno ancor d’amor il foco.
Spegni tu morte omai le fiamme indegne.
O Madre, o Padre,
o de l’antico Regno superbi alberghi,
ov’ ebbi d’or la cuna.
O servi, o fidi amici –
ahi fato indegno! –
mirate ove m’ha scort’ empia fortuna,
mirate di che duol m’ha fatto herede
l’amor mio, la mia fede
e l’altrui inganno.
Così va chi tropp’ ama
e troppo crede.
Zijn dit de scepters waar je van sprak,
zijn dit de juwelen, is dit de gouden plak?
Mij zo achter te laten voor de roofdieren,
die mij verslinden en kaal vreten?
Ach, Theseus, mijn Theseus,
laat jij sterven
ondanks haar tranen en hulpgeroep,
arme Ariadne?
Die op jou vertrouwde, je roem en leven gaf?
Ach, er komt geen antwoord op mijn klaagzang!
Ach, hij is nog dover dan een slang!
O wolken, o winden, orkaan,
laat zijn schip in de golven vergaan!
Maak voort, orka’s en walvissen,
en vul de diepste gaten
met zijn gore ledematen!
ARIANNA
Ach, wat zeg ik, ben ik aan ’t ijlen?
Ik, ongelukkige! Wat vraag ik?
O Theseus, mijn Theseus,
ik ben mezelf niet,
Ik ben niet degene die deze wrede woorden zei.
Het was mijn angst die sprak,
mijn verdriet;
mijn tong sprak wel, maar niet mijn hart.
Ellendige. ik geef nog een plaats
voor de verraden hoop,
en het vuur van de liefde
dooft maar niet onder de minachting.
Doof, dood, de onwaardige vlammen.
Oh moeder, oh vader,
oh schitterend land van vroeger,
waar mijn gouden wieg stond,
oh knechten, oh trouwe vrienden...
Ach onwaardig lot!
Zie waar het wrede lot mij gebracht heeft,
zie van welke pijn ik erfgenaam ben.
Mijn liefde, mijn trouw
is het verraad van de ander.
Zo vergaat het wie te veel liefheeft
en te goedgelovig is.
17

Libretto
SCENE 7 - Arianna Tenhemelopneming
(Monteverdi Zefiro torna, Sestina IV) De werelden komen door elkaar. Arianna blijkt in het
echt de trouwe, standvastige vrouw, Theseus de ledenpop in handen van de Goden. We zien
een cynisch, barok spektakelstuk, waar de ‘nep’-Arianna in de herinnering door Amor en de
goden ten hemel wordt opgenomen.
CORO / DEI
Zefiro torna, e ‘l bel tempo rimena,
e i fiori e l’erbe, sua dolce famiglia,
et garrir Progne et pianger Filomena,
le primavera candida e vermiglia.
Ridono i prati, e ‘l ciel si rasserena;
Giove s’allegra di mirar sua figlia;
l’aria e l’acqua e la terra è d’amor piena;
ogni animal d’amar si riconsiglia.
ARIANNA (nu)
Ma per me, lasso, tornano i più gravi
sospiri, che del cor profondo tragge
quella ch’al ciel se ne portò le chiavi;
e cantar augelletti, e fiorir piagge,
e’n belle donne oneste atti soavi
sono un deserto, e fere aspre e selvaggie.
KOOR / GODEN
De Westenwind keert terug, brengt het
mooie weer
En bloemen en kruiden; zijn zoete familie.
En de zwaluw kwettert, de nachtegaal zingt
En de lente is puur en vermiljoen.
De velden lachen en de hemel licht op
Jupiter verheugt zich bij het kijken naar zijn
dochter;
Lucht, water en aarde zijn vervuld met liefde
Alle dieren - zich verzoenend - hebben elkaar
lief.
ARIANNA
Maar bij mij blijft niets anders terugkeren
dan de zwaarste zuchten, die mij uit het hart
komen door haar die daarvan de sleutels mee
ten Hemel nam;
En al zingen de vogels, en behagen de
bloemen...
Zelfs als de mooie, eerlijke vrouwen zoet zijn,
dan nog ben ik een woestijn, vol wrede en
wilde beesten.
18

Libretto
CORO / DEI
Te raccoglie, o Ninfa, in grembo il cielo.
lo per te miro vedova la terra
Deserti i boschi, e correr fiumi il pianto.
E Driade e Napee del mesto Teseo
Ridicono i lamenti, e su la tomba
Cantano i pregi de l’amato seno
AMORE
Mirate o voi del cielo,
mirate, o voi mortali,
d’Amor l’altere glorie,
o face, o strali.
ARIANNA
Gioite al gioir mio,
al gioir mio, ch’ogni pensier avanza,
talché di maggior ben non è speranza.
Sovr’ogn’uman desio
beato è il cor ch’ha per conforto un dio.
CORO / GENTE
Fortunati sospir,
pianti beati, cui cotanto conforto
destinaron del ciel gl’eterni fati!
KOOR / GODEN
Maar ontvang haar, o nimf, in de schoot van
de hemel. Ik zie naar jou want de grond werd
een weduwe.
De bossen zijn verlaten, overal is geween.
boomnimfen en bosnimfen herhalen met
Theseus
zijn verdriet en zijn jammerklachten, en op
de grafsteen zingen zij de lofzang voor de
geliefde schoot.
AMOR
Kijk op naar de hemel …
Ziet, gij stervelingen,
van Amor de andere glorie,
het gezicht, de pijlen.
ARIANNA (herinnering)
Wees blij over mijn vreugde,
mijn vreugde, die al mijn gedachten
doordringt,
dat ik niet op een groter goed kan hopen.
Boven elk menselijk verlangen,
gezegend is het hart dat een god heeft tot
troost.
KOOR / MENSEN
Gelukkig zuchten,
gezegende tranen, dat zoveel troost
de hemel voor een eeuwig lot bestemd!
19

Libretto
EPILOOG - Theseus alleen op het strand
(Monteverdi: Sestina VI) Theseus weer alleen, beseft nu wat de ware aard van het afscheid
is: zij heeft gekozen voor de menselijke vorm van het oprechte verdriet, hij voor het ‘laffe’
gehoorzamen aan de goden. Waar hij troost dacht te kunnen brengen en zo vergeving te
halen, beseft hij dat hij slechts een speelbal was.
TESEO
Dunque, amate reliquie, un mar di pianto
Non daran questi lumi al nobil seno
D’un freddo sasso? Marte, l’afflitto Teseo
Fa rissonar Arianna il mar e ’l Cielo!
Dicano i venti ogn’hor dica la terra,
Ahi Arianna! Ahi morte! Ahi tomba!
THESEUS
Welnu, beminde resten, zal zoveel geween
van mijn ogen neerstorten op de edele
schoot
van een koude steen? Mars, de gekwelde
Theseus
schreeuwt om Arianna tegen de zee en de
hemel!
Laat de winden steeds roepen, en laat roepen
de grond: Ach Arianna! Ach dood! Ach
grafsteen!
20

21

Biografieën
Componist
Florian Magnus
Maier
De muziek van Florian
Magnus Maier (1973)
kenmerkt zich door een
onophoudelijke zoektocht
naar verbanden tussen
verschillende genres in
klassiek, wereldmuziek en
rock en metal en disciplines
zoals dans, film en poëzie.
Magnus Maier studeerde
flamencogitaar bij Paco Peña
en klassieke compositie
bij Klaas de Vries aan het
Rotterdams Conservatorium.
Sinds zijn cum laude
afstuderen in 2001 schrijft
hij voor Nederlandse en
internationale topmusici,
ensembles en orkesten. Zijn
muziek wordt wereldwijd
uitgevoerd. Als componist
won hij onder andere twee
beurzen, de Paul Jacobs
Award in Tanglewood /
Massachusetts, de
aanmoedigingsprijs van het
Amsterdams Fonds voor
de Kunsten en nominaties
voor de Gaudeamusprijs,
het UNESCO International
22
Composers’ Rostrum
en Musica Nova. Als
uitvoerder trad hij op met
Asko|Schönberg, het Doelen
Ensemble, de Nederlandse
omroeporkesten en
anderen. Hij is actief in
zijn metalbands Alkaloid,
foto: Sven Scholten
Noneuclid en Dark Fortress
en zijn eigen ensemble
The Hungry Gods. Als
arrangeur heeft Maier onder
andere gewerkt met het
Concertgebouworkest, Devin
Townsend, Triptykon en
Paradise Lost.

Biografieën
Claudio Monteverdi
Claudio Monteverdi (1567 ‐
1643) was een Italiaans
componist, dirigent
en oorspronkelijk ook
werkzaam als violist en
zanger.
Monteverdi werd geboren
in de vioolbouwersstad
Cremona en studeerde
daar bij de kapelmeester
muziektheorie, zang en
viool. Op zijn vijftiende
publiceerde hij zijn eerste
bundel (Cantiunculae sacrae)
en kort daarna de eerste
geestelijke madrigalen en
driestemmige canzonetten.
In 1590 werd hij in Mantova
als violist aangenomen in de
kapel van hertog Gonzaga en
in 1602 werd Monteverdi zelf
kapelmeester in Mantova.
In 1607 schiep hij zijn eerste
meesterwerk, de opera Orfeo.
In 1613 werd Monteverdi
aangenomen als maestro di
cappella aan de San Marco
in Venetië. Monteverdi
werd vermoedelijk in 1632
als geestelijke gewijd. Na
een kort verblijf in zijn
geboortestad Cremona
overleed Monteverdi in 1643
te Venetië.
23

Biografieën
Uitvoerenden
Krijn Koetsveld
Dirigent, artistiek leider
Dat Krijn Koetsveld musicus
zou worden stond al op
jonge leeftijd vast. Eenmaal
op het Conservatorium
te Den Haag studeerde
hij orgel, koordirectie,
piano, orkestdirectie en
kerkmuziek. Later volgde
ook nog uitgebreide
zelfstudie op het
klavecimbel.
Tijdens en na zijn
conservatoriumtijd volgde
hij masterclasses bij de
goeroe’s op het gebied
van de authentieke
uitvoeringspraktijk, onder
meer Gustav Leonhardt
en Nicolaus Harnoncourt.
Tijdens de Monteverdiweek
in 1972 in Den Haag kwam
hij in aanraking met de toen
vrijwel onbekende muziek van
Claudio Monteverdi. Liefde
op het eerste gezicht, die
nooit meer overging. Hij was
oprichter en dirigent van Het
Nederlands Bach Ensemble,
nu dirigent van het Nieuw
24
Bach Ensemble. Een aantal
jaren gaf hij koordirectie les
aan het Conservatorium van
Utrecht, werd daar artistiek
leider, wat gevolgd werd door
dezelfde functie in Enschede.
foto: Sven Scholten
Hij is de initiatiefnemer
van het Internationaal
van Wassenaer Concours,
waarvan hij sindsdien
artistiek leider is. In 2006
richtte hij met een aantal
zangers Ensemble Le Nuove
Musiche op. In 2020 kwam
zijn boek over Monteverdi
uit, een persoonlijk verslag
van het opnemen van al die
madrigalen en de gekozen
uitgangspunten. In 2020 werd
ook het unieke Monteverdiorgel
gepresenteerd, dat op
zijn initiatief werd gebouwd
door Henk en Niels Klop onder
auspiciën van het Nationaal
Muziekinstrumenten Fonds.
Ensemble Le Nuove Musiche
treedt steeds nadrukkelijker
op de voorgrond als
pleitbezorger voor de vroege
Italiaanse vocale barokmuziek
en heeft de opnames van
de Selva Morale e Spirituale
– ook van Monteverdi –
afgerond.
Le Nuove Musiche
Ensemble Le Nuove Musiche
is in december 2006 door
Krijn Koetsveld opgericht
met als doel vocale muziek
uit de eerste helft van
de zeventiende eeuw op
topniveau uit te voeren.
De beste zangers en de
beste spelers verdiepen zich
in de uitvoeringspraktijk,
laten de teksten diep tot
zich doordringen, en willen
daar het publiek in de
eenentwintigste eeuw mee in
vervoering brengen, op zoek
naar de confrontatie met het
heden. Een concert van het
ensemble Le Nuove Musiche
bestaat niet alleen uit de

Biografieën
mooiste muziek van rond
1600, er is veel meer te zien
en te horen. Kleine theatrale
elementen, indringende
teksten, een levendige
uitleg door Krijn Koetsveld
nemen de toehoorder
mee naar een tijd die
fascinerend is. Een speciale
band heeft Le Nuove
Musiche met de componist
Claudio Monteverdi.
Het ensemble heeft de
complete madrigalen
van deze componist
opgenomen op cd. De
opname werd unaniem
juichend ontvangen. Le
Nuove Musiche wordt daarbij
zelfs ‘een van de grootste
muzikale ontdekkingen van
de afgelopen jaren’ genoemd
(VPRO). Oude muziek
blijkt actueel, de nauwe
verbondenheid met de tekst,
de passie die met schijnbaar
eenvoudige middelen
hoorbaar wordt gemaakt,
inspireert de musici maar
ongetwijfeld ook het publiek.
foto: Sven Scholten
Jennifer van der Hart
sopraan
Wendy Roobol sopraan
Tobias Segura altus
Falco van Loon tenor
Matthew Baker bas
David Jansen klavecimbel
Quirine van Hoek viool
Ruben Sanderse altviool
Cassandra Luckhardt viola
da gamba
Robin de Zeeuw contrabas
Marc Kaptijn trompet
Susanne van Berkum fagot
Nazeer Abdulhai ud
Arjen Verhage theorbe
Florian Schiertz tabla
25

Biografieën
Sybrand van der
Werf
Regie
Regisseur Sybrand van der
Werf volgde na zijn studie
Kunstmatige Intelligentie
de opleiding tot regisseur
aan de Toneelacademie
Maastricht.
Bij Opera Zuid maakte hij
zijn operadebuut met de
succesvolle productie Tsaar
Saltan (2009) en later
regisseerde hij bij hetzelfde
gezelschap Le nozze di
Figaro (2010), La cenerentola
(2015) en Werther (2017).
Onlangs was hij te gast bij
de Salzburger Festspiele,
26
waar hij in de bijzondere
coronaeditie van het festival
(2020) de wereldpremière
van 1000 Kraniche
regisseerde. Hij werkte bij
BarokOpera Amsterdam,
Opera Trionfo, het
Nationaltheater Mannheim
en bij de Dutch National
Opera Academy en diverse
buitenlandse gezelschappen.
Naast opera maakt Van
der Werf ook jeugd- en
figurentheater, waarmee hij
onder meer in Iran, Indonesië
en Noorwegen kwam. Ook is
Van der Werf een frequente
gast bij orkesten, waar hij
diverse producties begeleidt
en regisseert, zoals in
2021 een jeugdproductie
op basis van verhalen
van Toon Tellegen bij het
Rotterdams Philharmonisch
Orkest en het Phion. Hij is
als gastdocent verbonden
aan de Toneelacademie
Maastricht en het
Conservatorium Maastricht
en sinds 2018 artistiek
leider van Opera Compact,
waarmee hij in 2021 een
openluchtversie van
Rusalka bracht. Met Opera
Compact staan in 2022 een
eigentijdse versie van Fidelio
en Der Freischütz op het
programma.
Ananda Puijk
Figurentheater
Ananda Puijk, theatermaakster
en actrice,
studeerde in 2003 af aan de
Kleine Academie te Brussel,
een bewegingstheateropleiding
gebaseerd op de
ideeën van Jaques Lecoq.
Als dochter van ‘t Magisch
Theatertje uit Maastricht
heeft Ananda al sinds haar
jeugd een fascinatie voor
het theater. Toen zij in
2005 samen ging werken
met Charlotte Puijk-Joolen
groeide deze fascinatie
en de wil om haar eigen

Biografieën
discipline (die van het
bewegingstheater) te
gaan combineren met het
poppenspel (de discipline
van ‘t Magisch theatertje). Zo
ontstond er een zoektocht
naar haar eigen theatertaal,
waarin zij een poging doet
een versmelting van deze
twee disciplines tot stand te
brengen.
Sanne Puijk
visueel concept en kostuums
Ze studeerde textiel
autonoom aan de Academie
Beeldende Kunsten
Maastricht. Kenmerkend
voor haar is haar zoektocht
naar het verhaal achter
het materiaal. Sanne
werkt zowel als beeldend
kunstenaar en als vormgever
voor verschillende
theatergezelschappen.
Daarnaast zet ze zich op
verschillende manieren in
om de wereld van de kunst
naar kinderen en jongeren te
brengen.
Sanne Puijk groeide op
in een kunstenaars- en
theaternest, waarin zij de
liefde voor de ruime wereld
van textiel ontwikkelde.
27

Verwacht
Gesualdo & Beyond
Asko|Schönberg
Donderdag
avondserie
Serie
Asko|Schönberg
Do 21 okt 2021
Grote Zaal
20.15 uur
In zijn & Beyond-concerten neemt Asko|Schönberg telkens
een componist als uitgangspunt. Welke betekenis had deze
in zijn/haar tijd en welke relaties zijn er met componisten uit
latere periodes? De avond biedt een bruisend programma
met intens samenspel, begeleid en samengesteld door violist
Joseph Puglia. Dit keer is componist Carlo Gesualdo (1566 -
1613) het vertrekpunt. Gesualdo maakte – ongebruikelijk voor
zijn tijd – hyperexpressieve muziek en bediende zich van
compositorische werkwijzen die we pas weer terugzien bij
Wagner en Schönberg.
Van Gesualdo is vooral bekend dat hij zijn vrouw en haar
minnaar vermoordde nadat hij ze betrapte. Zowel zijn manier van
componeren als dit gewelddadige feit vormen de grondslag van
dit programma. Zijn na de moord geschreven muziek staat vol
met teksten die emotionele extremen vertegenwoordigen; vooral
liefde, schuld en dood. Alle werken op dit programma hebben
juist deze emoties als thema, met veel aandacht voor geweld en
oorlog.
Kate Moore
foto: Johan Nieuwenhuize
Asko|Schönberg is ensemble in residence
Programma: Kate Moore Miserere / Salvatore Sciarrino
bewerkingen van Gesualdo-madrigalen en andere werken
Arnold Schönberg Phantasy / Igor Stravinsky Suite uit
L’histoire du soldat (versie voor viool, klarinet, piano) / George
Crumb Black Angels
28

Verwacht
Parallax
Het Collectief
Donderdag
avondserie
Do 28 okt 2021
Grote Zaal
20.15 uur
Nepnieuws, alternatieve feiten – componist Jan-Peter
de Graaff is gefascineerd door het spanningsveld
tussen waarheid en bedrog. Zijn theatrale liedcyclus
Parallax toont hoe een vrouw wordt meegezogen in
een complottheorie: om te bewijzen dat de aarde plat is
lanceert ze zichzelf met een raket. De spannende vorm
houdt het midden tussen een schubertiaanse liedcyclus
en het intense monodrama La voix humaine van Poulenc.
De uitvoering is in uitstekende handen bij sopraan Katrien
Baerts en Het Collectief, die al vaak in het Muziekgebouw
te bewonderen waren.
Ook voor de pauze gaat het over fantasiewerelden. Maurico
Kagel, de koning van het ontregelende muziektheater,
schiep met zijn Phantasiestück een bonte collage van
burleske stemmingen voor fluit, piano en klein combo. Kagels
Phantasiestück wordt geflankeerd door een klassieker en
een Nederlandse première, beide voor hetzelfde onorthodoxe
trio klarinet, viool en piano: een suite uit L’histoire du soldat
van Igor Stravinsky en Music for 3 instruments van Bram Van
Camp – een kennismaking met het betere werk uit België.
Jan-Peter de Graaff
Programma: Igor Stravinsky Suite uit L’histoire du soldat
Mauricio Kagel Phantasiestück / Bram Van Camp Music for
3 instruments / Jan-Peter de Graaff Parallax (libretto van
Yuri Robbers en Eleanor Barlow)
29

Verwacht
do 21 okt / 12.30 uur
Lunchconcert
I.s.m. Academie
van het Koninklijk
Concertgebouworkest
wo 27 okt / 20.15 uur
1984
New European Ensemble +
Boris van der Ham + Edward
Snowden
Oktober
vr 8 okt / 20.15 uur
John Adams in vier handen
Ralph van Raat + Maarten
van Veen
za 9 + zo 10 okt / 20.15 uur
Duetten van Purcell
Maarten Engeltjes + Andreas
Scholl + PRJCT Amsterdam
zo 10 okt / 15.00 uur /
Atriumzaal
SoundLAB
Workshop voor volwassenen
wo 13 okt / 20.15 uur
Ester
Nederlands Kamerkoor +
Shiva Feshareki
do 14 okt / 20.30 uur
Luke Slater – The 7th Plain
The Rest is Noise
wo 20 okt / 20.15 uur
De Slavische Ziel
Amsterdam Sinfonietta +
Hannes Minnaar + Anthony
Marwood
do 21 okt / 20.15 uur
Gesualdo & Beyond
Asko|Schönberg
vr 22 okt / 20.15 uur
De kracht van Beethovens
vioolsonates
Frank Peter Zimmermann +
Martin Helmchen
Sweelinck Festival
za 23 + zo 24 okt
zie voor volledige programmering
muziekgebouw.nl/sweelinck
23 okt
16.00 uur
Fraaie Deuntjes
Camerata Trajectina
20.15 uur
Monsieur Sweelinck
Doulce Mémoire
24 okt
12.30 uur
Sweelinck speelt Sweelinck
UvA-Orkest J.Pzn Sweelinck
20.15 uur
Sweelincks psalmen
Gesualdo Consort
Amsterdam
SoundLAB Workshop
Maak je eigen muziek met de
wonderlijkste instrumenten.
Voor kinderen (7+) met
volwassenen. Elke zondag,
13.00 uur in de Atriumzaal.
Kaartjes via muziekgebouw.nl.
WannaSwing
Op de kade voor het
Muziekgebouw staat de
interactieve muziekinstallatie
WannaSwing van theatermaakster
Caecilia Thunissen
en scenograaf Jan Boiten. Acht
schommels sturen composities
aan van hedendaagse
componisten als Joey Roukens,
Mayke Nas en Rob Zuidam.
Zie voor meer informatie
muziekgebouw.nl/wannaswing
Huil van de Wolff
Elke 22e van de maand klinkt om
20.00 uur het geluidsmonument
Huil van de Wolff van Martijn
Padding ter herinnering aan
oprichter van het Muziekgebouw
Jan Wolff (1941 - 2012).
Zie voor meer informatie
muziekgebouw. nl/huilvandewolff
Geheimtips
Bijzondere concerten
die je niet mag missen
30

Foto: Erik van Gurp
4’33 grand café
Kom voor of na het concert eten
in 4’33 Grand café. Reserveren:
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.
Bij de prijs inbegrepen
Reserveringskosten zijn bij de
kaartprijs inbegrepen.
Ook een drankje, tenzij anders
vermeld op uw concertkaartje.
Het drankje serveren wij in de
pauze óf na afloop van het concert.
Rondom het concert
- Na aanvang van het concert heeft
u geen toegang meer tot de zaal.
- Zet uw mobiele telefoon uit voor
aanvang van het concert.
- Het maken van beeld- of
geluidsopnamen in de zaal alleen
met schriftelijke toestemming.
- Algemene Bezoekersvoorwaarden
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Steun het Muziekgebouw
Inkomsten uit kaartverkoop dekken
ten dele onze kosten. Word vriend
of doneer: met uw extra steun
kunnen we concerten op het
hoogste niveau blijven organiseren.
Meer informatie:
muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven?
Blijf op de hoogte van nieuw
geboekte concerten of ander
nieuws. Volg ons via onze
e-nieuwsbrief (aanmelden op
muziekgebouw.nl), Facebook,
Twitter of Instagram.
Dank!
Wij kunnen niet zonder de steun van
onze vaste subsidiënten en Vrienden
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen
daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
31