Raak mei 2021

Thema
‘Door iets te doen waar je
betekenis aan geeft, verinnerlijk
je die betekenis met heel je lichaam’
nabestaanden met kleine keien een ‘straat’ op zijn kist. Om hem
te bedanken, want hij had ook figuurlijk straten geplaveid voor
hen. Die stenen kunnen dan ook na de uitvaart een plaats krijgen
in huis. Dit toont wat ik zelf heel waardevol vind aan rituelen: er
wordt symbolisch vorm gegeven aan een boodschap, én er is
een fysiek aandenken dat gekoesterd kan worden.”
Raak: Zijn er symbolen, handelingen … die vaak terugkomen?
Veerle: “Zeker! Een kaarsje doen branden bij de foto van een
overledene bijvoorbeeld. Het vlammetje kan symbool staan voor
de kwetsbaarheid die we voelen, maar kan met zijn licht en
warmte ook troostend werken. Zo'n klein lichtje zet iemand
letterlijk en figuurlijk ‘in het licht’.
In seizoensgebonden rituelen komt vaak vuur terug, waar dingen
in worden verbrand. Om een bepaalde periode af te sluiten, kan je
zaken die je niet mee wil nemen in de toekomst op papiertjes
schrijven en die verbranden.
Persoonlijk heb ik iets met vlaggetjes, lintjes of kaartjes met
wensen of boodschappen in een boom hangen, zodat de wind de
wensen met zich mee kan dragen. Dat concept gebruikte ik al op
verschillende manieren in geboorterituelen, een huwelijk, een
groeifeest en een ritueel om stil te staan bij 1 jaar coronamaatregelen.”
Raak: Wanneer ben je zelf tevreden van een ritueelmoment of
afscheid?
Veerle: “Ik moet toegeven dat ik niet zo snel echt helemaal
tevreden ben. Wat ik wel heel fijn vind, is een spontane knuffel
krijgen van een nabestaande om me te bedanken. Dat toont echt
dat hij of zij geraakt en getroost is.
Zelf hou ik van ceremonies waarbij (een deel van) de aanwezigen
betrokken worden en actief aan de slag gaan. Als daarbij ook nog
de omgeving of locatie passend is, er mooi beeldend materiaal
wordt gebruikt en voor fijne muziek wordt gekozen, dan klopt het
voor mij helemaal.”
Raak: Is er een ritueel of afscheid dat bij jou is blijven plakken?
Veerle: “Zeker en vast. Een koppel dat niet voor de wet ging
trouwen, wilde een ceremonie in eigen tuin. Aan de verschillende
onderdelen van het ritueel werden hele mooie betekenissen
gegeven. Ze kozen voor een 'handfasting'-ritueel, waarbij hun
kinderen (uit vorige relaties) een touw van gevlochten linten één
voor één rond hun handen wikkelden. Ik mocht de knoop maken
en hen levenspartners verklaren. Nadien staken ze samen een
oud zwaard (dat in de living tegen de muur hing) in de grond, als
symbool voor de wens om samen door het leven te gaan, ook als
ze ervoor zouden moeten vechten. Daarover drapeerden ze hun
geknoopte lint. De gasten hadden wensen op mooie keien
geschreven en stapelde die rond het zwaard. Het was zo'n mooie
ceremonie en zo'n mooi beeld.
Een afscheid dat me altijd bij zal blijven is dat van een vrouw die
vrijwilliger was in een rozentuin. De ceremonie ging door in een
prachtig zaaltje in het park bij die rozentuin. De kinderen hadden
tijdens ons eerste gesprek 16 eigenschappen van hun moeder
uitgezocht uit een stapel eigenschappenkaartjes. Verschillende
familieleden en vrienden werden uitgenodigd om iets te vertellen
aan de hand van enkele van die eigenschappen. Het werd een
heel compleet verhaal, weer met een visueel mooie opbouw.
Telkens werden de eigenschappen met bijpassende beelden
getoond in een powerpoint en samengebracht op een bord. En er
was ook live muziek, wat een viering toch altijd net dat ietsje
meer geeft.”
a www.tranenenkippenvel.be
28