Buitensingel Magazine - Nr 2 - Mei 2021

02
lente 2021
Magazine voor omwonenden en ondernemers in de buurt van de Singelgrachtgarage-Marnix
THEMA:
GROEN
KNUTSELPAGINA
+ SPEURSPEL
VOOR KINDEREN
BEWONERS
EN HET BEHOUD
VAN DE BOMEN

HIT: RIFUGIO
2-5 Spelers
Speelduur: 60 min
(2 spelers: 20 min)
Leeftijd 8+
FUN FACTS
Één van de 7 beste spellen van de
afgelopen 5 jaar. (Volkskrant nov. 2018)
Inclusief Rivers&Rafts (Beoordeeld met
een 8 in Spel! Magazine)
In Nederland al ruim 6000x verkocht
Makkelijk te leren. Ook zeer geschikt
voor 2 personen. Altijd anders.
COFFEE / BREAKFAST / BRUNCH / LUNCH / SNACKS
IN A NUTSHELL
1) In je beurt leg je allereerst een
landschapstegeltje aan.
2) Vervolgens ga je met je houten speelfiguur
met rugzak (!) opzoek naar: Bloemen,
Dieren, Watervallen, Passen en Bergtoppen.
Hiermee verdien je punten.
3) En je kunt een Rifugio (Italiaans voor
berghut) bouwen. Als iemand via jouw
Rifugio gaat, krijg je ook punten.
info@fjakaamsterdam.com
+31 (0) 642944269
Nassaukade 121
1052 EC Amsterdam
www.instagram.com/fjaka_amsterdam
www.facebook.com/Fjaka_amsterdam
www.fjakaamsterdam.com
4) Zijn alle tegels aangelegd, dan is het spel
afgelopen. Wie dan de meeste punten heeft
wint!
Verkoopadviesprijs: €29,95 - Formaat doos: 25 x 25 x 6 cm
www.nrpgames.com
Pianoles
(nu nog online)
COOSJE DE WIT
Docent piano & dwarsfluit
voor
Beginners & gevorderden
TREK IN EEN
BIERTJE?
Als take-away of straks op het
terras!
www.twochefsbar.nl
Lid van EPTA Nederland (.nl)
Marnixkade 105 III, 1015 ZK Amsterdam
email: coosjedewit@gmail.com
mobiel: 06 24268512
website: coosjedewit.nl
2

INHOUD
GRAVEN IN HET ARCHIEF
Historische foto’s van een ‘groene’ buurt 4
Mijlpaal
Deze voorjaarseditie van Buitensingel heeft als
thema: groen. Wat doen we nu werkelijk tijdens
de bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix op het
gebied van duurzaamheid? In dit magazine kunt u
lezen over enkele voorbeelden hiervan, zoals zo veel
mogelijk transporten over water of het behoud van
bomen.
Zelf probeer ik altijd een stap verder te gaan dan
we een jaar geleden bedacht hebben. Dat varieert
van bijvoorbeeld het gebruik van duurzaam papier
voor dit magazine tot het blijven zoeken naar
samenwerkingen met ondernemers uit de buurt.
Na een mooie mijlpaal in de bouw: het sluiten van de
damwanden in de hoofdkuip, staat er voor mij deze
lente ook een persoonlijke mijlpaal op de planning:
de komst van ons tweede kind. Vandaar dat ik voor
vijf maanden mijn taken overdraag aan mijn collega
Saskia Boekraad.
NIEUWS & CIJFERS
Feiten over duurzaamheid 5
THEMA GROEN
Streven naar een emissiearme bouwplaats 6-7
SPEURSPEL
Zoek Johnny & Frederik in de bouwkuip 9
ONDERNEMER
Ivo Sikkema, eigenaar van Ruparo in de Marnixstraat 10-11
BEWONERS & BOMEN
Bewoner Pauline in gesprek met
boomspecialist Maurice 12-14
3 VRAGEN AAN
Anouk Janson, bedrijfsleider bio-supermarkt Odin 15
COLUMN
Bewoner Oscar Kneppers aan het woord 16
Kim Pennings,
omgevingsmanager Mobilis
COVERFOTO: CARLY WOLLAERT, BEWONER MARNIXKADE
COLOFON
Website www.buitensingel-amsterdam.nl
Redactie Geraldien Prud’homme - buitensingel@mobilis.nl Fotografie Thomas Schlijper - schlijper.nl en Carly Wollaert -
www.carlywollaert.com Artwork KochxBosch Studio - www.kochxbos.com Opmaak en druk Ruparo - www.ruparo.nl
Deze editie kwam tot stand i.s.m. de gemeente Amsterdam, Maurice Hinterding, Anouk Janson, Pauline van de Klashorst,
Oscar Kneppers, Kim Pennings, Ivo Sikkema en Roos Stallinga. ©2021
3

GRAVEN IN HET ARCHIEF
Ca. 1850 t/m 1900
Ca. 1954
Singelweg (tegenwoordig Nassaukade) gezien in
noordelijke richting bij het Van Oldenbarneveldtplein
(tussen de Zaagmolen en Raampoort).
Bron: Stadsarchief Amsterdam / getekend door J.M.A. Rieke (1851-1899),
collectie Atlas Dreesmann.
BUITENSINGEL 80-101 (V.R.N.L.) BUITEN DE
RAAMBARRIeRE (CA.1900). tegenwoordig de Nassaukade
ter hoogte van de Bloemgracht.
Bron: Stadsarchief Amsterdam / Rooswinkel, Andreas Theodorus
(1838-1909), Gebroeders Douwes (uitgever).
Ca. 1925
Speelplaats Frederik Hendrikplantsoen,
gezien naar de Singelgracht.
Bron: Stadsarchief Amsterdam/ collectie Archief van de
Dienst Ruimtelijke Ordening en rechtsvoorganger: foto’s.
6 juni 1967
Frederik Hendrikplantsoen 50-52, met links op
de achtergrond de Westertoren en rechts de
Marnixkade.
Bron: Collectie Stadsarchief Amsterdam: prentbriefkaarten/
Uitgave H.G. Schröder.
Tweede Marnixplantsoen, met op
de achtergrond de Nassaukade.
Bron: Collectie Stadsarchief Amsterdam,
foto’s: eigen fotodienst/ J.M. Arsath Ro’is.
4

33%
Europees staal
besparing
90%
Reductie
milieuimpact
De totale milieu-impact van
de Singelgrachtgarage-Marnix
ten opzichte van de sectorstandaard
is 33% minder!
225 ton
CO2 besparing
NIEUWS & CIJFERS
Beton
De bouwmaterialen, waarvan
bijna 75% beton, veroorzaken
de grootste milieu-impact.
Door beton op de
bouwlocatie te storten in
plaats van
geprefabriceerde onderdelen
te gebruiken, wordt
± 225 ton CO 2 -uitstoot bespaard.
Dit is evenveel als 130 retourtjes
Amsterdam- New York of 900
retourvluchten Amsterdam-Parijs.
per ton staal
De productie van staal heeft veel
impact op het milieu. Daarom
gebruiken we staal van Europese
leveranciers.
Ten opzichte van Chinees staal levert dit een CO 2 -
besparing op van bijna 80% per ton staal. In totaal
besparen we 90% CO 2 -uitstoot per ton staal.
130 x
900 x
Over het water
Elektrische bovenloopkraan
99%
CO2-reductie
De afgegraven grond (ruim 100.000 m 3 ) wordt over
het water afgevoerd i.p.v. over de weg. Dit gebeurt
voor de helft met elektrische boten, voor de
andere helft gebruiken we biobrandstof.
Daarmee besparen we op dit onderdeel 99% CO 2 .
De elektrische bovenloopkraan
(op groene stroom) wordt
gebruikt om beton te storten
en zware lasten te tillen.
Hiermee besparen we meer
dan 300 ton CO 2 .
CO 2 besparing
300
ton
Uitkijkpunt Marnixkade
Dit voorjaar wordt er op de Marnixkade een
uitkijkpunt gebouwd. Hier kunnen omwonenden
en andere geïnteresseerden de bouwwerkzaamheden
vanaf 1,5 meter hoogte bekijken.
Tip. gebruik je zelfgemaakt verrekijker.
1,5 m
25

THEMA: GROEN
Streven naar een
emissiearme bouwplaats
In het ontwerp, de realisatie en het toekomstige gebruik van de Singelgrachtgarage-Marnix is
duurzaamheid een belangrijke factor. Voor welke duurzame oplossingen zijn er bij dit project gekozen?
Tekst: Geraldien Prud’homme | Fotografie: Thomas Schlijper
Als adviseur contracten, inkoop & duurzaamheid bij de gemeente
Amsterdam bereidde Tim Duits de aanbesteding van
de Singelgrachtgarage-Marnix voor. Nu is hij nog als toetser
bij het bouwproject betrokken. Gunningscriteria op het gebied
van duurzaamheid waren de milieukostenindicator (MKI) en
de CO 2 -prestatieladder. De MKI is een indicator van de milieu
belasting uitgedrukt in euro’s: hoe lager hoe beter. Hierbij
wordt gekeken naar de totale levenscyclus, vanaf de winning
tot en met de sloop.”
Elektrische boten
Haar collega Marjan Kloos is als duurzaamheidscoördinator
van Mobilis betrokken bij de uitvoering. Zij vult aan: “Zo
varen we met elektrische boten en boten op de duurzame
brandstof Hydrotreated Vegetable Oil, oftewel HVO, van de
Singelgracht naar de bouwhub in de Houthavens om de
100.000 m 3 grond af te voeren. Dat is minder milieubelas-
“Duurzaamheid is een beleidsdoelstelling
van de gemeente.”
6
Volgens Tim Duits was dit een belangrijk onderdeel in de aanbesteding:
“Dit is voor zover bekend het eerste bouwproject in
Amsterdam, waarbij MKI als gunningscriterium is toegepast.
Dus daar kunnen we als opdrachtgever zelf van leren. Een betere
luchtkwaliteit is een van de gemeentelijke doelstellingen
waar het toepassen van MKI invulling aan geeft, omdat in de
berekening de CO 2 -uitstoot en andere typen uitstoot worden
meegenomen. Daarnaast is het met betrekking tot duurzaamheid
een standaardeis van de gemeente dat elke nieuwe parkeergarage
minimaal 10 procent elektrische laadplekken
krijgt, met de mogelijkheid om dat aantal in de toekomst uit te
breiden. LED-verlichting is tegenwoordig overal de standaard.”
Drie duurzaamheidsfactoren
Christine Everaars, duurzaamheidscoördinator bij Mobilis,
was betrokken bij de aanbesteding en de voorbereidende fase
van de bouw: “De bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix is
ontstaan vanuit een duurzame gedachte, want de gemeente
Amsterdam wil minder autoverkeer in de stad. Bij de aanbesteding
wogen de duurzaamheidsambities dan ook zwaar. Hoe
minder milieu-impact je als aannemer bij dit bouwproject veroorzaakt,
hoe hoger je scoort. In de aanbesteding werden de
bouwbedrijven op drie duurzaamheidsfactoren beoordeeld: de
CO 2 -prestatieladder, MKI en het logistiek plan met het maximum
aantal duurzame vervoersbewegingen.” Elke aannemer
heeft een score van 1 tot en met 5 op de CO 2 -prestatieladder,
waarbij 5 het hoogste is.
“Met MKI kun je invulling geven aan de ambitieuze milieudoelstelling
van de gemeente. We hebben afspraken gemaakt over
de maximale MKI-waarde van dit project. Voor elke euro die we
hier overheen gaan, betalen we een boete. Ook in ons logistieke
plan hebben we ambitieuze doelen vastgelegd over efficiënt
en duurzaam transport. Ook hierbij moeten we aantonen dat
we deze ambitie waarmaken”, legt Christine Everaars uit.

tend dan het gebruik van traditionele boten en vrachtwagens
met een dieselmotor.”
“Bij de realisatie van de Singelgrachtgarage is het minimaliseren
van de hinder voor omwonenden een belangrijk aandachtspunt.
Bij de aanbesteding hebben we de bouwpartijen
uitgedaagd om met zo min mogelijk vervoersbewegingen deze
parkeergarage te kunnen bouwen. Hinder is in dit geval gedefinieerd
als een combinatie van fysieke verkeershinder en hinder
door uitstoot. In het gunningscriterium telde elektrisch
vervoer en vervoer over water minder zwaar mee dan vervoer
over de weg en vervoer op basis van brandstoffen, omdat vervoer
over water en elektrisch vervoer minder hinder voor de
omwonenden veroorzaakt.”, zegt Tim Duits.
Steeds duurzamer
Christine Everaars: “We zoeken continue naar de balans tussen
duurzaamheid versus financiële en technische haalbaarheid.
We doen ons best binnen de mogelijkheden die we hebben
en streven naar een emissiearme bouwplaats. Zo
gebruiken we alleen Nederlandse groene stroom van wind of
zon. De bouwsector is verantwoordelijk voor een deel van de
CO 2 -uitstoot in Nederland. Dat wordt vooral door de grote
hoeveelheden materiaal veroorzaakt. Maar gelukkig gaan de
ontwikkelingen heel snel, waardoor we steeds duurzamer kunnen
bouwen. Vroeger werd gedacht dat een elektrische kraan
onmogelijk was. Maar bij de bouw van de Singelgrachtgarage-
Marnix maken we gebruik van een elektrische bovenloopkraan.
We doen inspiratie op via onze ketenpartners en kijken
naar de herkomst van materialen, zoals gerecycled staal en
beton waarin geen cement is verwerkt.”
Rapportage
Marjan Kloos: “In de realisatiefase publiceren we elk half jaar
een rapportage over de CO 2 -uitstoot, oftewel de ecologische
voetafdruk. Dat geeft transparantie en daarover gaan we in
gesprek met de gemeente. Dat dit project in de Amsterdamse
binnenstad plaatsvindt, is een complicerende, maar ook een
motiverende factor. We willen de overlast voor omwonenden
en het milieu zo veel mogelijk beperken. Daarom hebben we
tijdens de aanbestedingsfase al veel duurzame oplossingen
bedacht en blijven we in gesprek met de gemeente om te
zoeken naar extra ruimte voor verduurzaming.”
7

SPEURSPEL
Papier recyclen?
Begin met dit
magazine!
Iedereen kan meedoen
Win een leuke prijs
Johnny en Frederik hebben zich
buiten verstopt! Vind jij ze?
Zoek op de bouwplaats de hoofden van Johnny en Frederik
en maak er een foto van. Je kunt hiervoor jouw zelfgemaakte
verrekijker gebruiken.
Hoe maak je die? Vind via het 3D doolhof de bouwaanwijzingen
hiervoor.
Aan het begin van iedere maand verhuizen ze naar een nieuwe plek op
de bouwplaats. Dus je kunt iedere maand opnieuw de portretten zoeken
en je foto opsturen en daarmee een leuke prijs winnen! Uit alle goede
inzendingen loten we elke 3 maanden een winnaar. De naam van de
winnaar wordt bekendgemaakt op de website: buitensingel-amsterdam.nl
Zo doe je mee. Maak een foto en stuur die met
je naam en leeftijd naar buitensingel@mobilis.nl
3D Doolhof
*)
Los het doolhof
op en vind de
aanwijzingen
De portretten van Johnny en
Frederik zijn getekend door
Mr Design 79, bewoner van de
Marnixkade, www.mrdesign79.com
38

Aanwijzingen
1. Sla deze
pagina
naar de
buitenkant.
2. Rol op en
recycle
dit magazine
als verrekijker.
3. Speur hiermee
naar Johnny en
Frederik!
9

Het team van ruparo, met helemaal rechts Ivo sikkema.
ONDERNEMER: IVO SIKKEMA, EIGENAAR RUPARO EN WELOVERECYCLED
“Over duurzaam
drukwerk hebben we
veel kennis in huis”
Ivo Sikkema is eigenaar van Ruparo in de Marnixstraat, bij het
Tweede Marnixplantsoen. Zijn vormgevingsbureau en duurzame
drukkerij verzorgt de opmaak en de druk van dit bewonersmagazine
Buitensingel. Ook hebben ze de website Buitensingel-Amsterdam.nl
gebouwd en doen ze de hosting.
Tekst: Geraldien Prud’homme I Foto’s: Ruparo
Wanneer ben je met Ruparo gestart?
“In 1985 zijn Rudi, Paulus en Rob in de
Nieuwmarktbuurt met het vormgevingsbureau
Ruparo gestart. Daar komt dus
ook de bedrijfsnaam vandaan. Later is
Paulus in zijn eentje verder gegaan. Zelf
ben ik in 2000 bij Ruparo gaan werken.
Daarvoor werkte ik als zelfstandig vormgever,
met ook toen al veel duurzame
klanten, die zijn bijna allemaal meegegaan
naar Ruparo. In 2003 begon ik als
bedrijfsleider. Toen Paulus in 2007 fulltime
politicus voor GroenLinks in stadsdeel
West werd, nam ik het bedrijf van
hem over. Inmiddels heb ik zes vaste
medewerkers.”
Wanneer zijn jullie naar de Marnixstraat
verhuisd?
“Sinds september 2017 zitten we hier in
de Marnixstraat. We moesten weg uit ons
pand in de Nieuwmarktbuurt en we wilden
graag in de binnenstad blijven. De
meeste klanten komen op de fiets. Als je
buiten het centrum zit, ben je minder
makkelijk bereikbaar. Dus we zijn blij dat
we dit pand hebben gevonden.”
10

ONDERNEMER
Wie zijn jullie klanten?
“We werken veel voor creatieve professionals,
zoals kunststudenten, vormgevers
en fotografen. Daarnaast heeft Ruparo
van oudsher verschillende duurzame organisaties
als klant, bijvoorbeeld Wakker
Dier, GroenLinks en Milieudefensie.”
“Van oudsher heeft Ruparo
verschillende duurzame
organisaties als klant.”
Wat doen jullie?
“We doen de vormgeving en opmaak van
boeken, huisstijlen, websites en tijdschriften,
zoals voor het OLVG. Daarnaast
printen we posters op groot formaat.
In onze webshop kun je reprints
van vintage posters bestellen. De meeste
bestellingen voor posters komen uit
de Verenigde Staten en het Verenigd
Koninkrijk. Zo’n vijf jaar geleden zijn we
met via onze website WeLoveRecycled
met online duurzaam drukwerk begonnen.
Ook drukken we boeken in kleine
oplages, van 1 tot 100 exemplaren. In
drukken en binden kun je leuke dingen
bedenken. Het is bijna allemaal handwerk
en we doen alles in eigen huis.”
Wat doet Ruparo op het gebied van
duurzaamheid?
“Privé probeer ik zo duurzaam mogelijk
te leven, dat wil ik ook toepassen in mijn
bedrijf. We gebruiken hier groene stroom
uit Nederland en werken met een energiezuinige
drukpers. Onze afvalstroom
is gesloten. Wij gebruiken geen inkt,
maar toner. Daardoor hoeven de machines
niet met vluchtige stoffen, zoals
wasbenzine, te worden schoongemaakt.
Ook lamineerden we nooit, vanwege de
niet-recyclebare plastic laag. Maar sinds
kort is het mogelijk om laminaat op basis
van mais te gebruiken, zodat het wel
milieuvriendelijk is. We hebben veel
kennis over duurzaam drukwerk in huis
en blijven daar voortdurend over nadenken.
Verder komen alle medewerkers op
de fiets of met het openbaar vervoer.“
Op welk papier wordt Buitensingel
magazine gedrukt?
“We drukken Buitensingel op Nautilus
White met een EU-ecolabel. Dat is het
meest duurzame papier: 100 procent
gerecycled uit Europa. Er worden strenge
eisen gesteld op het gebied van
CO 2 -uitstoot en het gebruik van chemicaliën
bij de papierproductie.”
Wat heb je met deze buurt?
“In 1989 kwam ik in Amsterdam wonen
om geschiedenis te studeren. Toen
woonde ik in de Marnixstraat bij het
Leidseplein. Als bijbaan werkte ik bij
Gall & Gall op het Hugo de Grootplein.
Deze buurt ken ik dus al sinds mijn studententijd,
daarom vind ik het leuk dat
ik nu met mijn bedrijf hier in de Marnixstraat
zit.
Heb je een favoriete plek?
“De muurreclame van bakkerij Vorrink
aan de zijgevel van ons pand is mooi
hersteld. Als je vanaf de noordkant de
Marnixstraat in komt, is het heel goed
zichtbaar. En het Hugo de Grootplein is
een leuk plein met lekkere restaurantjes,
als ze open mogen zijn.”
“Deze buurt ken ik al
sinds mijn studententijd.
Dus ik vind het
leuk dat ik nu met mijn
bedrijf in de Marnixstraat
zit.”
11

BEWONERS & BOMEN
Maurice Hinterding
Pauline van de Klashorst
12

IN GESPREK MET DE TOEZICHTHOUDER
MIJN OPDRACHT IS OM DE
BOMEN
ROND DE SINGEL GRACHT GARAGE
TE BEHOUDEN
Bewoonster van de Marnixkade, Pauline van
de Klashorst, heeft zich samen met andere
buurtbewoners jarenlang succesvol ingezet
om de bomen langs de Singelgracht te behouden.
Ze gaat in gesprek over het behoud van
de bomen met toezichthouder Maurice Hinterding
van Copijn Boomspecialisten.
Tekst: Geraldien Prud’homme / Fotografie: Carly Wollaert,
bewoner Marnixkade
Pauline vertelt Maurice over de jarenlange strijd van de
buurtbewoners voor het behoud van de bomen langs de
Singelgracht, omdat de bomen voor haar en andere bewoners
erg waardevol zijn. ”Veel buurtbewoners hebben
geen tuin of balkon. Maar als je achter je bureau voor het
raam aan het werk bent, zie je in het voorjaar de bomen in
blad komen, duiven elkaar het hof maken of krijsende
halsbandparkieten”, aldus de bewoonster van de Marnixkade.
Maurice: “Van een andere bewoonster op de Marnixkade
heb ik begrepen dat de gemeente aanvankelijk de bedoeling
had om de parkeervakken te verplaatsen en dat daarom
ook de bomen moesten wijken. Maar wat hier een aantal
jaar geleden gebeurd is, heeft in mijn ogen niets te
maken met de bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix.
Toen de bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix nog in de
ontwerpfase was, heeft Copijn Boomspecialisten een bomeneffectanalyse
geschreven om alle bomen in het gebied
goed in kaart te brengen. Om te analyseren welk effect
de bouw van de garage op de bomen zou hebben, is
een 3D-scan gemaakt, zodat elk takje te zien was. Aan de
hand daarvan is een plan van aanpak gemaakt voor de
bomen langs de Marnixkade, de Nassaukade en in het
Frederik Hendrikplantsoen. Als toezichthouder volg ik nu
de richtlijnen uit het plan van aanpak. Ik controleer of er
tijdens de bouw van de Singelgrachtgarage niet te veel
schade wordt aangebracht aan de bomen die eromheen
staan.”
Grondwaterpeil
Is er op dit moment al iets te zeggen valt over het effect
van de bouw van de Singelgrachtgarage op de bomen?
Maurice: “Mijn taak is om erop toe te zien dat de bomen
rond de Singelgrachtgarage behouden kunnen blijven en
alleen waar nodig te snoeien, zodat de Singelgrachtgarage
kan worden gebouwd. Dit doe ik in goed overleg met de
uitvoerder van Mobilis. Wat het effect op lange termijn zal
zijn, kan ik op dit moment nog niet zeggen. Dat heeft er
mee te maken dat de damwanden geplaatst zijn en de
gracht uiteindelijk wordt leeggepompt. We weten nu nog
niet welk effect dat heeft op het grondwaterpeil.”
Bomeneffectanalyse
Op de vraag of er geen modellen zijn gemaakt om het effect
te voorspellen, antwoordt Maurice: “We hebben geen
modellen gemaakt. Er is wel gebruikgemaakt van grond-
13

watermetingen uit het verleden. En in de bomeneffectanalyse
is beschreven wat de mogelijke effecten kunnen
zijn bij de realisatie van de Singelgrachtgarage-Marnix.
Maar het uitgangspunt is dat de grondwaterstand niet of
nauwelijks mag afwijken van het oorspronkelijk niveau. De
mogelijke grondwaterstijging of -daling tijdens de bouw
wordt nu dagelijks gemonitord middels peilbuizen en
vochtsensoren. Aan de hand van die gegevens kunnen wij
uiteindelijk een plan maken. Als bijvoorbeeld door het
leegpompen van de Singelgracht het grondwater te veel
zou stijgen, dan zien wij dat er iets moet gebeuren.”
Pauline vraagt of het grondwater niet juist gaat zakken.
Maurice: “Nee, er zijn legio voorbeelden waarbij het
grondwater tijdens een bouwproject op onverklaarbare
wijze toch is gestegen in plaats van gezakt. Dat is een
punt van zorg. Je hebt een zomerstand en een winterstand.
De winterstand is het hoogst, die zit net onder de
boomwortels. En zou het grondwaterpeil door de bouw
gaan stijgen, dan komt de wortelkluit met het grondwater
in aanraking en sterven de eerste wortels af. Dat ga je
uiteindelijk in de kroon zien.”
Van winter naar voorjaar
Ondanks alle maatregelen en het deskundige toezicht maken
sommige bewoners zich nog steeds zorgen over het
behoud van de bomen. Zo zagen ze in maart tot hun
schrik dat een van de oude iepen op de Marnixkade met
een rood-wit-lint gemarkeerd was en waren bang dat die
boom gekapt zou worden.
geplant wordt. Dan wordt er een plantgat gegraven van
25 m 3 waar onderin eerst 20 cm drainagezand wordt aangebracht.
Daarna breng je het groeimedium aan, in dit
geval bomenzand, zodat het bomenzand niet in aanraking
kan komen met het grondwater.”
Ruimte voor de iepen
En hoe is het gesteld met de bodemkwaliteit langs de
Singelgracht? “Zestig jaar geleden, toen de iepen hier
werden geplant, was er nog geen sprake van groeiplaatsverbetering.
Er werd een plantgat gegraven, daarin werd
een boom neergezet. En klaar!”, legt Maurice uit. Ook
vertelt de boomadviseur dat hij niet betrokken is bij de
herprofilering van de kades. “Dat ligt bij de gemeente en
daar hebben ze ook goede boomexperts. Maar de iepen
krijgen sowieso meer ruimte als de auto’s van de straat
verdwijnen. Onze opdracht is om ervoor te zorgen dat de
bomen langs de Singelgracht tijdens dit bouwproject behouden
blijven.”
Tot slot legt Maurice uit dat hij als toezichthouder wekelijks
een logboek bijhoudt over de uitgevoerde werkzaamheden
aan en rond de bomen voor hoofdaannemer Mobilis
en de gemeente Amsterdam.
Op onze projectwebsite Buitensingel-Amsterdam.nl leest u
een achtergrondartikel van Paula Leideritz, voorzitter van
de Vereniging Vrienden van de Singelgracht, over de totstandkoming
van alle maatregelen die zijn genomen voor
het duurzaam behoud van de bomen.
De toezichthouder licht toe: “Die boom was gemarkeerd,
omdat deze nog gesnoeid moest worden. Sinds augustus
ben ik als boomtechnisch adviseur bij dit project betrokken.
Alle risicopunten worden gemonitord. Ik moet in de
gaten houden dat het plan van aanpak op de juiste manier
wordt uitgevoerd. Ook de gemeente Amsterdam heeft er
belang bij dat die bomen hier blijven staan. We zitten nu
”Alle risicopunten worden
gemonitord.”
in de overgang van de winter naar het voorjaar. In deze
periode ga ik de eerste meetgegevens van het grondwaterpeil
bij de uitvoerder van Mobilis opvragen. We hopen en
gaan er vanuit dat de grondwaterstand niet zal stijgen.
Maar het is fijn dat we het kunnen monitoren, zodat ik kan
ingrijpen als het onverhoopt toch verkeerd gaat.”
Grondverbetering
Maurice vertelt dat hij in onze stad enkele voorbeelden
kent van sterfte van jonge bomen, waarbij een verandering
in het grondwaterpeil de boosdoener was. “In Amsterdam
is de grondwaterstand al bijzonder hoog. Dus als
er bijvoorbeeld langs de Marnixkade nieuwe bomen geplant
moeten worden, moet er eerst grondverbetering toegepast
worden om ervoor te zorgen dat de boom voldoende
groeiruimte heeft en niet direct in het grondwater
14

vragen aan
Anouk Janson
Anouk Janson is bedrijfsleider van Odin Wester park, de
biologische supermarkt in de Tweede Hugo de Grootstraat.
“Mijn doel is om mensen met een glimlach naar
buiten te laten gaan.”
Tekst: Geraldien Prud’homme / Fotografie: Carly Wollaert, bewoner Marnixkade
Waarom ben je bij een biologische supermarkt gaan
werken?
“Als kind heb ik op de Vrije School gezeten, dus ik ben
bekend met de antroposofie en biologisch-dynamische
voeding. Odin is een antroposofisch bedrijf. We
streven naar een 100 procent Demeter-keurmerk (het
kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en
voeding, red.). Odin staat voor goed, biologisch eten nu
en later. Onze winst zit ‘m niet alleen in geld, maar ook
in zo duurzaam mogelijk produceren. Daarom maken
we persoonlijke afspraken met onze leveranciers. Sinds
oktober 2020 ben ik bedrijfsleider bij Odin Westerpark.
Daarvoor was ik assistent-bedrijfsleider bij een restaurant,
dat deels biologisch was. Daar was mijn doel om mensen
met een glimlach naar buiten te laten gaan. En datzelfde
geldt nu ook voor de winkel. Ik vind het leuk om dingen
te optimaliseren. Bij mijn sollicitatie had ik een lijst met
verbeterpunten voor de winkel. Mijn eerste doel was een
goede basis creëren voor het team. Er was op dat moment
al een paar maanden geen bedrijfsleider meer in dit filiaal.
Ik ben nu druk met het optimaliseren van de winkel,
met name qua assortiment. Dit is een kleine winkel, dus
als je iets aan het assortiment toevoegt, moet er ook
iets uit. Normaal gesproken gaan winkelmedewerkers
regelmatig op werkbezoek bij onze leveranciers of bij de
Odin-boerderij in Brabant, zodat iedereen weet waar de
producten vandaan komen.”
Wie zijn jullie klanten?
“Odin is een echte buurtwinkel. In het begin stond ik
er echt versteld van dat ik ook op straat door klanten
werd aangesproken. Het klantcontact is heel persoonlijk.
Veel klanten ken ik bij naam. Zeker nu tijdens deze
coronaperiode maakt iedereen graag een praatje. Zelf
werkte ik hier tijdens de eerste coronagolf nog niet. Toen
mensen gingen hamsteren en er winkelmedewerkers ziek
waren, hielpen klanten vrijwillig om de vakken te vullen.
Als het druk is, helpen sommige klanten nog steeds om
de mandjes van de kassa naar de ingang te brengen. Odin
is een coöperatie met eigen winkels, een groothandel,
boerderij en imkerij. Als lid van de coöperatie krijg je
onder andere ledenvoordeel in onze winkels. Bij dit filiaal
staan ruim 400 leden ingeschreven, dat is ongeveer de
helft van alle klanten. Het lidmaatschap zorgt voor extra
klantenbinding. Ook kan iedere klant bijvoorbeeld voor
2 euro per maand de bijen steunen. Met onze imkerij en
bijenkasten bieden we de boeren een verrijking van hun
bedrijf. We hebben bewuste klanten en zien dat ook steeds
meer jonge mensen voor eerlijke voeding kiezen.”
Wat zou je willen veranderen op het gebied van
duurzaamheid?
“Dat nog meer mensen bewuste keuzes maken op het
gebied van voeding, want dat zou veel beter zijn voor
de biodiversiteit. Bij Odin proberen we zo min mogelijk
afval te produceren door minder verpakkingsmateriaal te
gebruiken en voedselverspilling of derving zo veel mogelijk
tegen te gaan. Producten van de vorige dag verkopen we
met 30 procent korting. Groente en fruit dat we niet meer
kunnen verkopen, gaat naar iemand die er maaltijden van
maakt of het wordt gebruikt als voedsel voor dieren. In
deze winkel hebben we een samenwerking met Too Good
To Go (een app voor consumenten en lokale ondernemers
om voedselverspilling tegen te gaan, red.) en daarmee trek
je ook weer nieuwe klanten.”
Odin Westerpark
Tweede Hugo de Grootstraat 9-11
1052 LA Amsterdam
tel. 020-6842940
15

16
COLUMN
GROEN.
Daar sta ik dan -of líg ik, liever- in mijn pimpelpaarsgroene uniform,
op wat pàs nog eigenlijk drie prachtparkeerplaatsen waren, gunstig
gesneden tussen de eeuwoude knokkelplatanen aan Amsterdams’
langste gracht… maar vandaag verkleumd en muurvast geklemd
tussen het donkere water en de voortdenderende S100 -waar ik
verlicht zucht als ik de avondklok heb gehaald zonder deuk, duts -of
erger.
Ik wéét het: ik ben ook maar een doodgewone zeecontainer met een
lelijke jas, maar denk nou niet dat ik geen gevoel heb! Dat ik niet
weet dat iedereen me maar voor lief neemt en me liever ziet gaan
dan komen. En denk zeker maar niet dat het makkelijk is om zoveel
ruimte in te moeten nemen op ’n plek waar ik niet eens om heb
gevraagd -terwijl ik met andere vriendjes het ruime sop had kunnen
kiezen…te laat.
Ik zal het moeten doen met mijn dromen.
Oh, drómen is wat me resteert op deze eindeloze dagen; van een
slingerpaadje tussen de platanen, een fijn bankje her en der op de
groene wandelpromenade… en een stílle ook, want wanneer ik hier
weg mag, rijdt Amsterdam elektrisch…over groen gesproken. En in
die grote Singelgrachtbuik wordt het óók al groen, waar 800 auto’s
tegelijk kunnen laden… allemaal dromen we van een andere groene
toekomst.
Maar bij dromen blijft het, want als ik deze woestenij mag verlaten,
moet het mooimaken nog beginnen. Ik kan beter maar dromen
over mijn reis hierna. Naar het Groene Hart misschien. Of naar de
groenglooiende Veluwe… Er is tenslotte altijd weer ’n plek waar ik
nodig ben...
Tot die tijd zult u het met pimpelpaarsgroen moeten doen.
Oscar Kneppers,
bewoner Nassaukade
Illustratie: Roos Stallinga, bewoner Nassaukade / roosart.nl
INFO
GEZOCHT: FOTOGRAFEN
Bent u een enthousiaste (hobby)fotograaf?
Stuur uw foto’s (in hoge resolutie, 300
dpi) van de bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix
dan naar:
buitensingel@mobilis.nl
De mooiste foto’s publiceren we,
met naamsvermelding, op onze
projectwebsite Buitensingel-Amsterdam
en/of in de komende edities van dit
bewonersmagazine. We ontvangen graag
foto’s met het thema: water.
GRATIS ADVERTENTIE
Wilt u – als ondernemer in de buurt van
de Singelgrachtgarage-Marnix – ook een
gratis ¼ pagina- advertentie (zie pag. 2)
in dit magazine plaatsen?
Neem dan contact op met de redactie:
buitensingel@mobilis.nl
INLOOPSPREEKUUR
Elke woensdag is er van 16.00 tot 17.00
uur in de bouwkeet in het Tweede
Marnixplantsoen een inloopspreekuur
voor de omwonenden en ondernemers
in de buurt van de Singelgrachtgarage-
Marnix. Hier kunt u terecht met uw
vragen over de bouwwerkzaamheden.
Aanmelden is verplicht:
singelgrachtgaragemarnix@amsterdam.nl
VRAGEN EN KLACHTEN
Voor vragen of klachten over de bouw
kunt u mailen naar:
singelgrachtgaragemarnix@amsterdam.nl
BIJ SCHADE
Schade kunt u melden via het
schadeformulier:
www.amsterdam.nl/singelgrachtgarage/
schadeprotocol-singelgrachtgarage
BIJ SCHADE MET SPOED
bel 020 - 347 31 11 (24/7 bereikbaar)
WEBSITES
Gemeente Amsterdam:
www.amsterdam.nl/singelgrachtgarage/
Projectwebsite:
www.buitensingel-amsterdam.nl