Klachtenrapport en jaarverslag 2020

4.3
GEGRONDE KLACHTEN PER ETHISCH CRITERIUM
Onnauwkeurigheid blijft zoals gezegd de grootste groep in de gegrond verklaarde klachten met 52,01 %.
(51% in 2019). Gegronde onnauwkeurigheid wordt verder besproken in hoofdstuk 4.4.
Toon en stijl vormen 10,96% van de gegronde klachten. Hier gaat het vaak om een subjectief aanvoelen. Toch
worden dergelijke klachten af en toe gegrond verklaard.
In een Journaalitem was beter niet het woord “euthanasie” gebruikt voor in beslag genomen hanen die
afgemaakt zouden worden.
#0012676
In een sportitem was beter niet het woord “Oostblok” gebruikt voor Oost-Europa omdat het herinnert
aan een geopolitieke situatie die eenvoudig niet meer bestaat.
00129979
Het criterium “onvoldoende kritisch” is verantwoordelijk voor 10,92% van de gegronde klachten. Hierbij
valt het op dat er zeer veel klachten waren over slechts enkele incidenten.
De nieuwsombudsman was van oordeel dat de redactie spontaan iets kritischer had mogen reageren
op het idee van een “coronataks voor ouderen”, zoals onder meer geopperd in “De Afspraak”.
De presentator moet natuurlijk geen standpunt innemen maar had mogen wijzen op mogelijke
tegenargumenten.
#00148396
De presentator van TerZake had toch een kleine kanttekening mogen maken bij de uitspraak dat
nationaal-socialisme een vorm van socialisme is, in die zin dat de toenmalige Duitse SPD daar toch
een enigszins ander idee over had. De nieuwsombudsman heeft in zijn antwoord verwezen naar de
toespraak van de toenmalige SPD fractieleider in de Reichstag vlak voor de volmachtenwet werd
goedgekeurd die de facto de democratie in de Weimarrepubliek beëindigde.
#00147064
Bij een journaalitem over het groeiend aantal privé-zwembaden hadden vragen mogen gesteld worden
over de waterschaarste en de beperkende maatregelen die toen al in dat verband golden. (Bijvoorbeeld
een verbod om zwembaden te vullen.) https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/05/09/kijkt-het-journaalmet-de-ogen-van-de-middenklasse/
#00147064
8,18% van de gegronde klachten ging over maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een criterium dat
in andere jaren, nauwelijks aan bod komt. In 2020 betrof het vooral klachten over de vraag of de redactie
zelf wel de coronaregels volgde. Het ging dan over ventilatie in de studio, het idee om mondmaskers in de
studio te dragen, maar veel vaker over de vraag of reportage ploegen ter plaatse wel de regels volgden, onder
andere ook voor buitenlandse verplaatsingen. Vaak ging het er ook over dat ploegen niet reageerden wanneer
ze situaties filmden die niet aan de regels beantwoorden. In een beperkt aantal gevallen, met name in de
Wetstraat stonden journalisten soms zelf ook te dicht op elkaar.
Partijdigheid maakte maar 5,25 % uit van de gegronde klachten in 2020. Zie hoofdstuk 4.5 voor een
bespreking van de gegronde partijdigheid.
Privacykwesties, goede trouw (vaak copyright voor foto’s) en onvoldoende duidelijke uitleg vormen nog
restcategorieën die minder dan 5 procent van de gegronde klachten uitmaken.
77