Klachtenrapport en jaarverslag 2020

Geniet van melk! Serieus? Die filmpjes al es bekeken hoe kalfjes van hun moeder gescheiden worden? Had
dit niveau van VTM verwacht, niet van VRT. Bovendien is melk en elk dierlijk product hoogst ongezond
voor de mens. Wees geïnformeerd over waarover je reclame maakt.
Klacht – #138900
Vlaamse Ombudsdienst
In 2020 ontvingen we vijftien dossiers van de Vlaamse Ombudsdienst. Twaalf daarvan waren
eerstelijnsklachten van mediagebruikers die werden doorverwezen naar ons. In de drie overige gevallen ging
het om een tweedelijnsklacht.
First dates
Zoals beschreven in ‘2.1.1. Eén’ werd op sociale media opgeroepen om de klachtenprocedure te contacteren
naar aanleiding van de negende aflevering van First dates. De vrouw die de oproep plaatste, contacteerde na
een antwoord van de VRT-klachtendienst de Vlaamse Ombudsdienst. Op basis van verschillende suggesties
van de Vlaamse Ombudsdienst werd gekeken naar mogelijkheden om een bemiddelingsprocedure op te
starten. Zoals eerder aangegeven werd hierop helaas niet ingegaan door de klager.
VRT-archief
Door de coronacrisis werden leerkrachten meer dan ooit uitgedaagd om na te denken over hoe ze leerlingen
konden blijven inspireren en boeien. We stelden vast dat ze daarvoor regelmatig gebruik maakten van ons
gratis platform VRT NU en het VRT-archief. Dat was ook het geval bij een docente aan een hogeschool
die gebruik wilde maken van een VRT NU-fragment. Het fragment bleek echter na enige tijd niet meer
beschikbaar, waarop ze het VRT-archief contacteerde. De verzoekster kon hetzelfde fragment in de klas
tonen via het Archief voor Onderwijs. Door het afstandsonderwijs viel deze optie echter weg, want het
Archief voor Onderwijs is niet toegankelijk voor studenten van de hogeschool 1 . De docente kon het fragment
ook aankopen, zoals andere particulieren.
De docente kon zich niet vinden in die opties, wat leidde tot een tweedelijnsklacht bij de Vlaamse
Ombudsdienst. Op basis daarvan zochten we naar een mogelijke oplossing. De aflevering met het gewenste
fragment werd langer beschikbaar gesteld op VRT NU. Dat is echter niet altijd een mogelijkheid, aangezien
we sterk afhankelijk zijn van rechten.
Peter Van de Veire
Zoals verder toegelicht in ‘2.1.13. MNM’ kregen we verschillende klachten in de nasleep van het lekken van
verschillende privébeelden van drie bekende Vlamingen, waaronder VRT-presentator Peter Van de Veire.
Enkele klachten gingen over de zendtijd die Van de Veire kreeg tijdens de ochtendshow om te reageren op de
commotie. Deze klachten werden beantwoord met een verduidelijking rond de opzet van de uitzending. Zo
maakte MNM samen met experts een thema-uitzending over sexting en de mogelijke gevaren ervan. Luisteraars
kregen ook de mogelijkheid om vragen te stellen. Een klager kon zich echter niet vinden in dat antwoord en
schreef de Vlaamse Ombudsman aan. De klager nam vooral aanstoot aan de uitspraken “Dat is ook een
beetje pervers” en “Dat is pas echt crimineel” die Van de Veire gebruikte wanneer hij de luisteraars aansprak.
De Vlaamse Ombudsman besloot dat de aangeklaagde woorden misplaatst waren, niettegenstaande het
feit dat de bewuste show globaal gezien wel degelijk sensibiliserend was en Van de Veire afsloot met een
liefdesbetuiging aan zijn publiek. De Ombudsman erkende het ongenoegen van de verzoeker en - breder - van
menig luisteraar, lezer en kijker.
1 Het aanbod op Het Archief voor Onderwijs is gratis toegankelijk voor alle Vlaamse lesgevers, leerkrachten in opleiding en leerlingen secundair (in een Vlaamse erkende
onderwijsinstelling). De beeld- en geluidsfragmenten mogen uitsluitend gebruikt worden voor onderwijsactiviteiten. Het brede publiek heeft met andere woorden geen
toegang tot al die beeld- en geluidsfragmenten. Dat komt omdat het audiovisuele materiaal auteursrechtelijk beschermd wordt en dus niet zomaar vrij bekeken of beluisterd
mag worden. Het Archief voor Onderwijs doet een beroep op de onderwijsuitzondering in het auteursrecht, en mag daarom wel beeld- en geluidsfragmenten beschikbaar
maken voor de onderwijsactiviteiten van lesgevers en leerlingen.
44