Tijdschrift 1/2021 - Een mensenleven lang bij HVK, Gehoorbescherming, bloedende oren

06 - Rechten en plichten
07 - Rechten en plichten
Je rechten
en plichten als
vrijwilliger
Je sportclub, Het Vlaamse Kruis of de cultuurkring in je gemeente, … Misschien kriebelt het om te
starten als vrijwilliger. Dat is fantastisch, want ook jouw hulp is broodnodig. De eerste stap? Je goed
informeren over je rechten en plichten als vrijwilliger.
In dit artikel:
• Wanneer ben je vrijwilliger?
• Wie mag aan de slag gaan als vrijwilliger?
●
●
Waar kun je werken als vrijwilliger?
Ben je verzekerd wanneer je werkt als vrijwilliger?
WANNEER BEN JE VRIJWILLIGER?
Je bent een vrijwilliger als jij je zonder verplichting
inzet voor een organisatie en daar geen geld mee
verdient. Voorbeelden:
• Je gaat als kookouder mee op chirokamp.
• Je tapt pintjes tijdens de eetdag van je zwemclub.
• Je bemant een hulppost van Het Vlaamse
Kruis op een festival.
• ....
IS GEEN VRIJWILLIGERSWERK:
• Je maait het gras van je buurvrouw. Dat is een
vriendendienst.
• Je verricht betaald werk bij een vereniging.
Dat is bijklussen.
Goed om te weten
GOED OM TE WETEN
• Je mag ook vrijwilligen in een organisatie waar
je betaald werkt. Dan moet je takenpakket als
vrijwilliger grondig verschillen van je betaalde
werk. En je mag geen enkele vorm van verloning
krijgen voor je vrijwilligerswerk.
• Gemaakte kosten kunnen worden terugbetaald
als je een akkoord krijgt en als dat in
overeenstemming is met de vrijwilligerswet.
• Je bent ook vrijwilliger als je in het bestuur
zetelt van een organisatie en daarvoor niet
wordt betaald.
WIE MAG AAN DE SLAG ALS VRIJWILLIGER?
Vanaf het jaar waarin je 16 wordt, kun je vrijwilliger
worden. Als uitkeringsgerechtigde moet je
• Je mag ook vrijwilligen in een organisatie waar je betaald werkt. Dan moet je takenpakket als vrijwilliger grondig verschillen van je
betaalde werk. En je mag geen enkele vorm van verloning krijgen voor je vrijwilligerswerk.
• Gemaakte kosten kunnen worden terugbetaald als je een akkoord krijgt en als dat in overeenstemming is met de vrijwilligerswet.
• Je bent ook vrijwilliger als je in het bestuur zetelt van een organisatie en daarvoor niet wordt betaald.
in sommige situaties toestemming vragen. Anders
riskeer je jouw uitkering te verliezen.
WIE MAG AAN DE SLAG ALS VRIJWILLIGER?
Vanaf het jaar waarin je 16 wordt, kun je vrijwilliger
worden. Als uitkeringsgerechtigde moet je in
sommige situaties toestemming vragen. Anders
riskeer je jouw uitkering te verliezen.
WAAR KUN JE WERKEN ALS VRIJWILLIGER?
Je mag alleen vrijwilligen in organisaties zonder
winstoogmerk. Voorbeelden zijn een vzw, stichting
van openbaar nut, feitelijke vereniging, gemeente,
OCMW of bibliotheek.
Goed om te weten
Start je als vrijwilliger? Dan moet
die organisatie je informatie
bezorgen over de:
• doelstelling van de organisatie;
• soort organisatie: vzw, gemeentebestuur,
...;
• kosten die je krijgt terugbetaald
en hoe dat verloopt;
• verzekeringen die voor vrijwilligers
zoals jij zijn afgesloten;
• discretie- of geheimhoudingsplicht
die je eventueel
moet respecteren.
Je organisatie kiest zelf hoe ze je
die informatie geeft: mondeling,
op papier of online via hun
website. Krijg je die info niet?
Vraag er zeker naar.
De organisatie kan ook bepaalde
zaken over jou controleren. Zo
willen ze misschien weten of je
een geldig rijbewijs hebt en een
autoverzekering als je mensen
vervoert. Wanneer je met
kinderen werkt als vrijwilliger,
wordt er ongetwijfeld ook een
attest van goed gedrag en zeden
gevraagd.
Natuurlijk ben je niet verplicht
om die info te geven, maar dan
kan de organisatie je weigeren
als vrijwilliger.
Je bent werkloos of met brugpensioen
(stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag).
Je krijgt een leefloon van het OCMW.
Je krijgt een uitkering van je ziekenfonds.
Je bent asielzoeker.
BEN JE VERZEKERD WANNEER JE WERKT
ALS VRIJWILLIGER?
Je bent verzekerd tegen eventuele schade die je
bij anderen veroorzaakt als je werkt voor een vzw
of een afdeling ervan, een lokaal bestuur of voor
een feitelijke vereniging met betaald personeel.
Meld je vrijwilligerswerk vóór je start aan de
RVA met het formulier C45B. Dat gebeurt
via je vakbond of de hulpkas. Daarna kun je
meteen aan de slag.
De RVA heeft 12 dagen om je vrijwilligerswerk
te weigeren of te beperken. Dan moet je stoppen
of je takenpakket aanpassen. Anders loop
je het risico om je uitkering te verliezen.
Meld je vrijwilligerswerk voor je start aan je
dossierbeheerder bij het OCMW. Die moet
akkoord gaan, anders loop je het risico om je
leefloon te verliezen.
Meld je vrijwilligerswerk voor je start aan je
ziekenfonds. Je mag pas starten na de toelating
van de adviserend geneesheer.
Je mag werken als vrijwilliger wanneer je:
• een wettig verblijfsdocument hebt;
• of in een erkenningsprocedure zit;
• of recht hebt op opvang.
Goed om te weten
Je organisatie hoeft zich alleen
te verzekeren tegen schade die
jij bij anderen veroorzaakt. Een
verzekering tegen de schade
aan jezelf of aan je spullen is
niet verplicht. Vraag dus zeker
aan je organisatie wat precies is
verzekerd. Zo kom je nooit voor
onaangename verrassingen te
staan als er iets gebeurt.
Het Vlaamse Kruis verzekert je
ook tegen lichamelijke ongevallen,
materiële schade en beroepsziekten.