Beijum verkennen

2 lucas En kornElis dijkstra
20 bottEMaHEErd 76. vroEGEr bEijuMErwEG 2/3
De bekendste bewoners van Beijumerweg 2/3 waren
de broers lucas en kornelis Dijksta. links woonde lucas
met zijn vrouw stientje Vermaas. Het echtpaar had vijf
kinderen, vier dochters en een zoon. Rechts woonden
de broer en zus van lucas: kornelis en kee Dijkstra.
lucas was in dienst bij boer Barkema, als vaste
arbeider, als ‘eerste jak-oet’ (jas uit). soms waren er
zes tot zeven losse arbeiders in dienst bij Barkema.
lucas moest dan de losse werkkrachten aansturen.
Die hielden niet van commando’s, daarom werden
codes gebruikt. eén van die codes was het aan- en
uittrekken van de jas. tijdens het werk, als ze volop
in beweging waren, droegen de arbeiders geen
jassen omdat die te stug en te warm waren. tijdens
het schaften werden ze wél gedragen om afkoeling
te voorkomen. Als lucas zijn jas aantrok, gaf hij aan
dat het tijd was om te schaften. trok hij zijn jas uit,
dan was dat een teken dat de schaft was afgelopen.
lucas en kornelis Dijkstra kwamen om het leven in
de tweede Wereldoorlog, tijdens de bevrijding toen de
Canadezen hevige beschietingen uitvoerden op Beijum.
ging ‘Groningen’ de vroegere boerderij
tot een onderkomen voor een woongroep.
Daarmee wijkt de woningbouwvereniging
als een van de eersten af
van het geijkte patroon om uitsluitend
huisvesting te realiseren voor gezinnen
en alleenstaanden. Tegenwoordig
wordt het pand nog steeds bewoond
door een woongroep.
12 Tegenwoordig is dit Bottemaheerd
76. Hier stonden twee arbeiderswoningen
onder-één-kap. In 1980 wordt het
gekraakte blok bewoond door kunstenaar
Hennie van der Vegt. In de nacht
van 30 december 1980 verwoest een
brand het pand. De kunstenaar maakt
op dat moment een reis door Afrika.
Over de brand berichtte de pers destijds:
“Doordat een gasfles ontplofte,
vlogen dakpannen in het rond. Eén ervan
sloeg 100 meter verderop door een
raam van een huis. Veertien dagen eerder
was er door brandstichting ook al
brand ontstaan in het pand, maar toen
was de brandweer er op tijd bij om verder
onheil te voorkomen.”
13 Beijumerweg 1. Tegenwoordig ‘De
Appelhof’ in de Framaheerd. De boerderij
die hier stond, werd ‘De Bovenstreek’
genoemd. De naam is ontleend
aan de gelijknamige streek ten zuidwesten
van Beijum. Deze streek is wat
hoger gelegen en steekt dus ‘boven’ het
omringende gebied uit.
Boerderij De Bovenstreek werd drie
generaties gerund door de familie
Barkema. In 1913 kocht Pieter Barkema
‘De Bovenstreek’ en het iets verderop
gelegen kleine boerderijtje ‘Elba’. De
twee boerderijen vielen toentertijd
onder Noorderhoogebrug (gemeente
Noorddijk). Na de annexatie van de
gemeente Noorddijk in 1969 kocht de
gemeente Groningen land en opstal
van De Bovenstreek, maar het bedrijf
liep gewoon door.
In november 1971 woedde een hevige
storm die de daken van de schuren
lichtte. De schade bedroeg een half
miljoen gulden. De gemeente vond
herstel te duur, dus besloot de familie
14
dEEl i boErEn, burGErs, bEijuMErs