Aan de raad Samenvatting voorjaarsnota 2012 - Gemeente Almelo

7.2 Beleid risicomanagement
Het beleid rondom weerstandscapaciteit en risicomanagement is in 2011 vernieuwd (raadsbrief 22
maart 2011, nr. 2011/4009). Ook recente evaluaties van grote projecten zijn aanleiding het
risicomanagement te professionaliseren.
Het risicomanagement van de gemeente Almelo heeft, naar aanleiding van het toenemen van het
risicobewustzijn, marktontwikkelingen en de economische crisis vanaf 2011 een impuls gekregen. De
monitoring en informatievoorziening over weerstandscapaciteit en risico’s is ingebed in de reguliere
planning- en controlcyclus. Bovendien worden alle majeure college- en raadsvoorstellen voorzien van
een geïntegreerde risicoparagraaf en wordt erop gestuurd om in de control van projecten het werken
met risico-analyses te incorporeren. In projectoffertes en de voortgangsrapportages over projecten
wordt standaard over risico’s gerapporteerd.
Het zicht houden op de ontwikkeling van het weerstandsvermogen en het zonodig aanpassen van de
weerstandscapaciteit maakt deel uit van het gemeentelijke systeem van risicomanagement. Doel van
risicomanagement is het minimaliseren van de effecten van risico’s op de processen en doelbereiking.
Daarnaast ondersteunt risicomanagement het maken van bewuste afwegingen en juiste keuzes en
verbetert daardoor de kwaliteit van de bestuurlijke besluitvorming.
De komende jaren dient een verdere optimalisering van het risicomanagement te worden gerealiseerd.
In sessies met het GMO en individuele afdelingshoofden en projectleiders wordt vooral ingezoomd op
het managen van risico’s. Zij zijn daarvoor verantwoordelijk. Gelet op de kwetsbare financiële situatie,
onder andere door het ontbreken van financiële buffers en de grote onzekerheden op middellange
termijn zijn alertheid op risico’s, pro-actief handelen en behoedzaamheid essentieel.
Onderdeel van het beleid ten aanzien van risicomanagement is het waar mogelijk verder kwantificeren
van de risico’s èn de structurele monitoring ervan. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een centraal
risicobestand. Daarnaast zal een koppeling worden gelegd tussen de gekwantificeerde risico’s en de
beschikbare weerstandscapaciteit.
De beschikbare weerstandscapaciteit wordt in hoge mate bepaald door de omvang van de algemene
reserve. Dit is de belangrijkste buffer voor het opvangen van risico’s en financiële tegenvallers.
Momenteel is de norm voor omvang van de algemene reserve 10% van de algemene uitkering. Doordat
de kwaliteit van het risicomanagement is verbeterd is er een steeds beter (kwantitatief) inzicht in de
financiële risico’s ontstaat, wordt het mogelijk om de beschikbare weerstandscapaciteit te relateren aan
de risico’s. Onderzoek moet uitwijzen wat de minimaal noodzakelijke en gewenste omvang van de
weerstandscapaciteit is.
Hierbij wordt rekening gehouden met de ongedekte risico’s, met het aanpassingsvermogen van de
organisatie en de kans dat tegenslagen zich gelijktijdig voordoen. Als de kansen afhankelijk zijn, zoals
bijv. bij een teruglopende economische groei, valt het optreden van een aantal risico’s samen. (zoals
een lagere algemene uitkering, hogere rentevoet, meer beroep op garanties, verslechterende
grondexploitaties, enz.). Niet elk risico zal voor 100% worden afgedekt in reserves en voorzieningen.
Systematische en integrale monitoring in combinatie met het nemen van beheersingsmaatregelen
vormen blijven daarom van wezenlijk belang voor een professioneel risicomanagement.
100