Aan de raad Samenvatting voorjaarsnota 2012 - Gemeente Almelo
Aan de raad Samenvatting voorjaarsnota 2012 - Gemeente Almelo
Aan de raad Samenvatting voorjaarsnota 2012 - Gemeente Almelo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Aan</strong> <strong>de</strong> <strong>raad</strong><br />
On<strong>de</strong>rwerp: Voorjaarsnota <strong>2012</strong><br />
Programma: Alle<br />
Portefeuillehou<strong>de</strong>r: J.H.M. Hermans-Vloedbeld<br />
Auteur, af<strong>de</strong>ling: E. Luttikhold en R. Schrijver<br />
<strong>Samenvatting</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong><br />
Pagina 1 van 8<br />
Raadsverga<strong>de</strong>ring: 21 juni <strong>2012</strong><br />
Registratienummer: Raad - 1200210<br />
De stad financieel in balans, dat is <strong>de</strong> opdracht voor <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>. De gemeente staat voor<br />
een grote financiële opgave. Zowel op het sociale als op het fysieke vlak zijn er grote knelpunten. In<br />
<strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> doet het college vergaan<strong>de</strong> voorstellen om <strong>de</strong>ze knelpunten op lossen.<br />
Het grondbedrijf<br />
Prognoses laten voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren een behoefte zien binnen een bandbreedte van 2.650 tot 4.250<br />
woningen. Het college heeft binnen <strong>de</strong>ze bandbreedte gekozen voor een scenario waarbij wordt<br />
gekeken naar het grondbezit van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> en wat een logische plangrens zou kunnen zijn bij<br />
het gebied Waterrijk. Er is voor gekozen om een gebied tot aan <strong>de</strong> Westermaatweg te ontwikkelen en<br />
het ten noor<strong>de</strong>n daarvan gelegen gebied te herbestemmen. Hierdoor is het noodzakelijk om circa 140<br />
hectare uit exploitatie te nemen. Dit vraagt om een extra voorziening van 25 miljoen euro.<br />
Ook <strong>de</strong> afzet van bedrijventerreinen wor<strong>de</strong>n naar bene<strong>de</strong>n bijgesteld van 5 naar 4 hectare per jaar wat<br />
betekent dat Buitenhavenwest en Aadijk Noord naar <strong>de</strong> strategische voor<strong>raad</strong> gaan. Het college doet<br />
dit om in te spelen op <strong>de</strong> economische crisis en op basis van afzetcijfers van <strong>de</strong> afgelopen jaren. De<br />
financiële consequentie is dat er een voorziening getroffen moet wor<strong>de</strong>n van 8 miljoen euro.<br />
Soweco<br />
Wat betreft Soweco heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> op 24 april ingestemd met het voorstel om <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong><br />
Wsw voort te zetten in samenwerking met <strong>de</strong> gemeenten Tubbergen, Twenterand en Wier<strong>de</strong>n.<br />
Daarnaast heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> besloten <strong>de</strong> voor <strong>de</strong> ontwikkeling van Soweco <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> twee<br />
uitgangspunten te hanteren: Wsw geïndiceer<strong>de</strong>n gaan - indien mogelijk - aan <strong>de</strong> slag gaan bij reguliere<br />
werkgevers en <strong>de</strong> sociale werkvoorziening zich richt op <strong>de</strong> meest kwetsbare groep<br />
arbeidsgehandicapten met een Wsw indicatie. De financiële consequenties van <strong>de</strong>ze keuze zijn<br />
verwerkt in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />
Binnenstad en waterboulevard<br />
Het college blijft een hoge prioriteit geven aan <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> binnenstad om <strong>Almelo</strong> zo een<br />
impuls te geven. Om <strong>de</strong> eerste fase te kunnen ontwikkelen) in <strong>de</strong>ze tijd van beperkte financiële<br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n wordt ervoor gekozen om <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> waterboulevard over een langere perio<strong>de</strong><br />
te realiseren. De mid<strong>de</strong>len die zo vrijgespeeld wor<strong>de</strong>n gaan naar <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> eerste fase van
Pagina 2 van 8<br />
Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />
Registratienummer: Raad – 1200210<br />
<strong>de</strong> binnenstad. Op dit moment wordt overleg gevoerd met <strong>de</strong> provincie over het verleggen van <strong>de</strong> focus<br />
van <strong>de</strong> waterboulevard naar <strong>de</strong> binnenstad.<br />
Stadhuis<br />
Er is breed gekeken naar besparingsmogelijkhe<strong>de</strong>n, dus ook als het gaat om een grote investering als<br />
het stadhuis. Het college zet <strong>de</strong> nieuwbouwplannen twee jaar ´on hold´. Hiermee wordt een<br />
inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 4,1 miljoen euro vrijgespeeld. In <strong>de</strong> tussentijd wil het college on<strong>de</strong>rzoeken wat<br />
<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn om niet zelf te bouwen maar te kiezen voor een huurconstructie.<br />
Multifunctionele accommodaties<br />
De <strong>raad</strong> heeft besloten twee MFA’s te ontwikkelen: één in <strong>de</strong> binnenstad en één in <strong>de</strong><br />
Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraatkwartier. Er zijn besparingen mogelijk op <strong>de</strong>ze investering door in <strong>de</strong><br />
binnenstad De Kolk te sluiten en ’t Dok renoveren maar niet uitbrei<strong>de</strong>n en in <strong>de</strong> Ossenkoppelerhoek Het<br />
Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal te verbouwen en <strong>de</strong> Goossenmaat te renoveren.<br />
Rijksbezuinigingen<br />
Het kabinet is gevallen waardoor er onzekerheid is ontstaat over mogelijke rijksbezuiniging. Wat wel<br />
vaststaat is dát er bezuinigingen komen, alleen in welke vorm is nog niet dui<strong>de</strong>lijk. Om toch voorbereid<br />
te zijn, wordt er in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n met een bedrag van 3 miljoen structureel.<br />
Bezuinigingen<br />
De grootte van <strong>de</strong> financiële opgave maakt extra bezuinigingen noodzakelijk. Het gaat on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re om<br />
bezuinigingen op wegenon<strong>de</strong>rhoud, sport, <strong>de</strong> langdurigheidstoeslag, stads<strong>de</strong>elcoördinatie en een<br />
taakstelling op <strong>de</strong> bibliotheek.<br />
Belastingmaatregelen<br />
Het college stelt voor om <strong>de</strong> OZB inkomsten voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 jaarlijks met 5% te<br />
verhogen. Dit wordt groten<strong>de</strong>els gecompenseerd door een verlaging van <strong>de</strong> afvalstoffenheffing en het<br />
wijzigingen van <strong>de</strong> heffingsmaatstaf voor rioolheffing van gebruikers naar eigenaren.<br />
Weerstandsvermogen<br />
In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> wor<strong>de</strong>n moeilijke keuzes gemaakt. Er wordt extra bezuinigd en er wordt<br />
aanzienlijk aanspraak gemaakt op <strong>de</strong> reserves van <strong>de</strong> gemeente waarbij er <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren geen<br />
sprake zal zijn van een algemene reserve. Dit heeft een negatieve invloed op het weerstandsvermogen<br />
van <strong>de</strong> gemeente en <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n om toekomstige tegenvallers op te vangen. Het voorstel is dan<br />
ook om inci<strong>de</strong>ntele meevallers, zodra <strong>de</strong>ze zich voordoen, te gebruiken om <strong>de</strong> algemene reserve weer<br />
op peil te brengen.<br />
Wij stellen u voor te besluiten conform het bijgevoeg<strong>de</strong> ontwerp-<strong>raad</strong>sbesluit.<br />
Burgemeester en Wethou<strong>de</strong>rs van <strong>Almelo</strong>,<br />
<strong>de</strong> secretaris, <strong>de</strong> burgemeester,<br />
G.A. <strong>de</strong> Haan J.H.M. Hermans-Vloedbeld<br />
Bijlagen: Voorjaarsnota <strong>2012</strong>
De Raad van <strong>de</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Almelo</strong>;<br />
gezien het voorstel van burgemeester en wethou<strong>de</strong>rs;<br />
besluit:<br />
Algemeen<br />
Pagina 3 van 8<br />
Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />
Registratienummer: Raad – 1200210<br />
1. In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van <strong>2012</strong> een discussie te starten over <strong>de</strong> vraag of en in hoeverre het<br />
Masterplan aanpassing of her<strong>de</strong>finiëring nodig heeft<br />
2. Inci<strong>de</strong>ntele meevallers te bestemmen voor het weer op peil brengen van <strong>de</strong> algemene reserve<br />
Grondbedrijf<br />
Woningen<br />
3. Wat betreft <strong>de</strong> woningbouw te kiezen voor <strong>de</strong> Mediaanvariant, waarbij 140 hectare uit exploitatie<br />
wordt genomen en hiervoor een extra voorziening te treffen van 25 miljoen euro<br />
4. De prognose voor <strong>de</strong> uitgifte van bouwgrond voor woningen voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar te<br />
vermin<strong>de</strong>ren ten opzicht van <strong>de</strong> jaarrekening 2011 en hiervoor een extra voorziening te treffen<br />
van 1,0 miljoen euro<br />
5. Geen nieuwe sociale woningbouw meer toe te voegen<br />
Bedrijventerreinen<br />
6. Wat betreft <strong>de</strong> bedrijventerreinen te kiezen voor scenario 2 waarbij Buitenhaven West en Aadijk<br />
Noord wor<strong>de</strong>n toegevoegd aan <strong>de</strong> strategische voor<strong>raad</strong><br />
7. Uit te gaan van 4 hectare per jaar voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 15 jaar en daarvoor een extra voorziening te<br />
Soweco<br />
treffen van 8 miljoen euro<br />
8. Ter <strong>de</strong>kking van het exploitatietekort Soweco voor 2013 1,5 miljoen euro, 2014 1,6 miljoen<br />
Binnenstad<br />
euro, 2015 1,4 miljoen euro en 2016 1,1 miljoen euro beschikbaar te stellen<br />
9. Wat betreft <strong>de</strong> binnenstad 5 miljoen euro te reserveren voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> eerste fase en in<br />
overleg te gaan met <strong>de</strong> provincie Overijssel over <strong>de</strong> inzet van 5 miljoen euro die beschikbaar is<br />
gesteld voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> Waterboulevard<br />
10. De uitvoering van <strong>de</strong> waterboulevard daarmee te faseren, maar wel <strong>de</strong> verplichting aan te gaan<br />
Stadhuis<br />
om <strong>de</strong>ze op termijn volgens het huidige plan volledig te realiseren op basis van een te sluiten<br />
convenant met <strong>de</strong> provincie<br />
11. De plannen voor het stadhuis maximaal twee jaar ‘on hold’ te zetten wat een inci<strong>de</strong>nteel bedrag<br />
oplevert van 4,1 miljoen euro
Pagina 4 van 8<br />
Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />
Registratienummer: Raad – 1200210<br />
12. Voor <strong>de</strong> begroting 2013 uit te zoeken wat <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn om niet zelf te bouwen maar te<br />
kiezen voor een lange termijn huurconstructie<br />
Belastingmaatregelen<br />
13. De OZB-inkomsten voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 jaarlijks met 5% (excl. inflatie en areaal)<br />
te verhogen wat een bedrag oplevert van 0,7 miljoen euro in 2013 oplopend naar 2,1 miljoen<br />
euro vanaf 2015 en ver<strong>de</strong>r<br />
14. De afvalstoffenheffing voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 met 7 euro per jaar te verlagen en dit<br />
ten laste van <strong>de</strong> reserve afvalstoffenheffing te brengen<br />
15. De heffingsmaatstaf voor rioolheffing te wijzigen van gebruikers naar eigenaren en hiermee <strong>de</strong><br />
verhoging van het tarief te beperken<br />
Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />
Knelpunten<br />
16. Voor <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> rijksbezuiniging uit te gaan van 0,3 miljoen euro in 2013 oplopend naar 3<br />
miljoen euro structureel vanaf 2016<br />
17. Rekening te hou<strong>de</strong>n met frictiekosten ten gevolge van <strong>de</strong> bezuinigingen bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011<br />
en hiervoor 1,58 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel te bestemmen<br />
18. De halvering van <strong>de</strong> winstuitkering van <strong>de</strong> BNG te verwerken en hiervoor 0,17 miljoen euro te<br />
bestemmen vanaf <strong>2012</strong><br />
19. De tij<strong>de</strong>lijke verhoging van <strong>de</strong> pensioenpremie te verwerken en hiervoor 1 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel<br />
te bestemmen<br />
20. Wat betreft het gemeentelijk belastingkantoor Twente rekening te hou<strong>de</strong>n met aanloopkosten en<br />
hiervoor te bestemmen 0,08 miljoen euro voor <strong>2012</strong> en respectievelijk 0,29 en 0,02 miljoen euro<br />
over 2013 en 2014<br />
21. Wat betreft publiekszaken rekening te hou<strong>de</strong>n met stijging van <strong>de</strong> kosten door hogere afdrachten<br />
aan het rijk, stijging van kosten voor tolkenwerk en naturalisaties en het invoeren van maximale<br />
leges voor paspoorten en daarvoor 0,14 miljoen euro structureel te bestemmen vanaf 2013<br />
22. Voor investeren in een nieuwe organisatiestructuur een inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 0,66 miljoen euro<br />
te bestemmen<br />
23. Voor het verbeterprogramma naar aanleiding van het Fortezza rapport, 0,26 miljoen euro<br />
inci<strong>de</strong>nteel te bestemmen<br />
Bezuinigingen<br />
24. Het geboorteloket bij het ziekenhuis te sluiten en hiervoor een bezuiniging in te boeken van 0,02<br />
miljoen structureel vanaf 2013<br />
25. Het huurcontract voor <strong>de</strong> skybox op te zeggen en hiervoor een bezuiniging in te boeken van 0,06<br />
miljoen euro structureel vanaf 2015<br />
26. De komen<strong>de</strong> jaren geen mid<strong>de</strong>len beschikbaar te stellen voor prijscompensatie van gemeentelijke<br />
budgetten wat een structureel bedrag oplevert van 0,86 miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 3,86<br />
miljoen euro vanaf 2016<br />
27. De risicobuffer te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat een structureel bedrag oplevert van 0,14<br />
miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 0,3 miljoen euro vanaf 2016<br />
28. Het saldo van het meerjarenperspectief bij <strong>de</strong> begroting 2011 te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging<br />
wat een bedrag oplevert van 0,46 miljoen euro in 2013 oplopend naar 0,52 miljoen euro per<br />
2016
Reserves<br />
Pagina 5 van 8<br />
Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />
Registratienummer: Raad – 1200210<br />
Voor bestuurskracht en bestuurscultuur <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bedragen uit <strong>de</strong> reserves te onttrekken:<br />
29. Algemene Reserve 9,2 miljoen<br />
30. Reserve opbrengsten verkoop <strong>de</strong>elnemingen 1,9 miljoen<br />
31. Reserve bouwfondsaan<strong>de</strong>len 7,8 miljoen<br />
32. Reserve achtergestel<strong>de</strong> lening Vitens 2,7 miljoen<br />
33. Toegangscontrolesysteem 0,1 miljoen<br />
34. Reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,1 miljoen<br />
35. Reserve verkiezingen 0,1 miljoen<br />
36. Reserve automatisering 3,0 miljoen<br />
37. Overlopen<strong>de</strong> werken 1,3 miljoen<br />
38. Reserve grote investeringen 0,7 miljoen<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />
Knelpunten<br />
39. Voor <strong>de</strong> openbare ruimte van een aantal grote projecten (IISPA, <strong>de</strong>len van Noord/Oost en <strong>Almelo</strong><br />
verdiept) 0,05 miljoen euro structureel te bestemmen vanaf <strong>2012</strong><br />
40. Wat betreft Hof 88 het exploitatietekort voor <strong>2012</strong> te <strong>de</strong>kken voor een bedrag van 0,15 miljoen<br />
euro en voor <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> jaren Hof88 een taakstelling op te leggen van 150.000 euro<br />
Bezuinigingen<br />
41. Vanaf 2016 0,5 miljoen euro te bezuinigen op sportaccommodaties en daarbij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>nkrichtingen te hanteren: sluiten zwembad, PPS constructie beheer en exploitatie zwembad en<br />
herinrichting accommodaties<br />
42. De stelpost bezuinigingen grondbedrijf te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat een bedrag oplevert<br />
Reserves<br />
van 0,8 miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 1,0 miljoen structureel vanaf 2014<br />
Voor aantrekkelijke stad <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bedragen uit <strong>de</strong> reserves te onttrekken:<br />
43. Reserve erfpachtgron<strong>de</strong>n 1,9 miljoen<br />
44. Sportschool Hartman 0,1 miljoen<br />
45. Paralellweg 156a 0,1 miljoen<br />
46. <strong>Aan</strong>schaf accommodaties 0,03 miljoen<br />
47. IISPA 5,7 miljoen<br />
48. Licht geluid tca Hof 88 0,03 miljoen<br />
49. Terreinmeubilair ON 0,04 miljoen<br />
50. Reserve algemeen grondbedrijf 0,3 miljoen<br />
51. Reserve kunstaankoop/stadsvernieuwing 0,1 miljoen<br />
52. Reserve stadsvernieuwing 0,9 miljoen<br />
53. Reserve besluit woninggebon<strong>de</strong>n subsidies 0,3 miljoen<br />
54. Reserve ISV 2010-2014 1,4 miljoen<br />
55. Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n reserve 0,3 miljoen<br />
56. Reserve parkeeraccommodaties 0,5 miljoen<br />
57. Reserve bouwfonds stimulering 1,0 miljoen<br />
58. Reserve co-financiering, nog niet geclaimd 0,1 miljoen<br />
59. Reserve co-financiering, waterboulevard 4,9 miljoen
Eigen kracht en participatie<br />
Knelpunten<br />
Pagina 6 van 8<br />
Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />
Registratienummer: Raad – 1200210<br />
60. Het eigen risico met betrekking tot het I-<strong>de</strong>el aan te vullen tot <strong>de</strong> 10% van <strong>de</strong> rijksbijdrage en<br />
hiervoor een inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 0,6 miljoen euro te reserveren<br />
Bezuinigingen<br />
61. Wat betreft <strong>de</strong> MFAs binnenstad en Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraat te kiezen voor combinatie 5<br />
en hiermee 5,5 miljoen euro vrij te spelen, wat het volgen<strong>de</strong> betekent:<br />
a. De Kolk sluiten, ’t Dok renoveren (o.a. ten behoeve van <strong>de</strong> jongeren) maar niet uitbrei<strong>de</strong>n.<br />
In plaats van <strong>de</strong> uitbreiding beschikbare ruimte in <strong>de</strong> Bibliotheek gebruiken t.b.v. het<br />
cursorische en creatieve aanbod<br />
b. Breed MFA: Het Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal wor<strong>de</strong>n verbouwd met daartussen een<br />
verbindingstuk en <strong>de</strong> Goossenmaat wordt gerenoveerd<br />
62. De bibliotheek een extra taakstelling op te leggen van 0,1 miljoen euro in 2013 oplopend naar<br />
0,16 miljoen euro vanaf 2016 en <strong>de</strong> bibliotheek <strong>de</strong> ruimte te geven om zelf te bepalen hoe zij <strong>de</strong><br />
taakstelling invullen<br />
63. De langdurigheidstoeslag met een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> te vermin<strong>de</strong>ren wat een structureel bedrag van 0,22<br />
miljoen euro oplevert vanaf 2013<br />
64. Wat betreft stads<strong>de</strong>elcoördinatie:<br />
a. De focus van het wijkgericht werken binnen <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> te verplaatsen van het<br />
fysieke naar het sociale domein<br />
b. De methodiek van <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se Wijk <strong>Aan</strong>pak te beëindigen en het wijkgericht werken<br />
voortaan in te zetten ten behoeve van het oplossen van wijkgebon<strong>de</strong>n sociale problematiek<br />
c. Op basis van signalen van in <strong>de</strong> wijk werkzame professionals en inwoners, met <strong>de</strong><br />
maatschappelijke partners integrale wijkagenda’s op te stellen met een focus op het<br />
oplossen van <strong>de</strong> sociale wijkgebon<strong>de</strong>n problematiek<br />
d. Hiermee een besparing te realiseren van 0,12 miljoen euro vanaf 2013 oplopend naar 0,27<br />
miljoen euro vanaf 2014<br />
65. De subsidieregeling voor amateurverengingen af te bouwen en hiermee een bezuiniging te<br />
realiseren van 0,02 miljoen euro vanaf 2013 oplopend naar 0,06 miljoen euro structureel vanaf<br />
2015<br />
66. Taakinvulling leerplichtambtenaar te beperken tot wettelijk voorgeschreven pakket om hiermee<br />
een bezuiniging te realiseren van 0,01 miljoen euro vanaf 2013<br />
67. De taken van <strong>Almelo</strong> Sociaal terug te brengen tot <strong>de</strong> wettelijke verplichte taken en hiermee een<br />
bezuiniging te realiseren van 0,06 miljoen euro vanaf 2014 oplopend naar 0,07 miljoen euro<br />
vanaf 2015<br />
68. De stelpost voor investeringen in het IHP te verlagen met structureel 0,3 miljoen euro vanaf 2013<br />
69. De wijkkranten te laten opgaan in <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> wijkwebsites en hiermee een bezuiniging te<br />
realiseren van 0,05 miljoen euro structureel vanaf 2013<br />
70. De beschikbare mid<strong>de</strong>len op het terrein van sociale zekerheid te betrekken bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong><br />
Reserves<br />
<strong>2012</strong> wat een bedrag oplevert van 0,62 miljoen euro vanaf <strong>2012</strong> oplopend naar 1,1 miljoen<br />
structureel vanaf 2015<br />
Voor eigen kracht en participatie <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bedragen uit <strong>de</strong> reserves te onttrekken:<br />
71. Mfa Eninver 1,7 miljoen<br />
72. Studiehuis 0,2 miljoen
73. De Schoppe uitbouw 0,1 miljoen<br />
74. Unilocatie vmbo 0,3 miljoen<br />
75. Obs Reigershofte uitbreiding 0,1 miljoen<br />
76. Zorgverbreding vrije school 0,03 miljoen<br />
77. Zorgverbreding St Stephanus 0,05 miljoen<br />
78. Zorgverbreding Noor<strong>de</strong>rborg 0,1 miljoen<br />
79. Werkplein 0,2 miljoen<br />
80. Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen 1,4 miljoen<br />
81. Reserve Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning 1,8 miljoen<br />
82. Reserve nieuwkomers 0,4 miljoen<br />
83. Reserve schoolgebouwen 0,4 miljoen<br />
84. Reserve grote investeringen, MFA’s 5,6 miljoen<br />
85. Reserve GSB II mop Sociaal 0,1 miljoen<br />
86. Mid<strong>de</strong>len centrum jeugd en gezin 0,2 miljoen<br />
Leefbaarheid en veiligheid<br />
Knelpunten<br />
Pagina 7 van 8<br />
Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />
Registratienummer: Raad – 1200210<br />
87. Wat betreft <strong>de</strong> veiligheidsregio Twente vanaf 2013 rekening te hou<strong>de</strong>n met frictiekosten (0,6<br />
miljoen euro structureel) maar dit tekort <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren terug te dringen zodat <strong>de</strong> begroting<br />
vanaf 2015 sluitend is<br />
88. Wat betreft <strong>de</strong> regionale uitvoeringsdiensten vooralsnog uit te gaan van een tekort van 0,38<br />
miljoen euro voor <strong>2012</strong> oplopend naar 0,48 miljoen euro voor 2014 en ver<strong>de</strong>r, in afwachting van<br />
<strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> RUD begroting als het gaat om vergunningverlening, toezicht en handhaving<br />
89. Wat betreft <strong>de</strong> civieltechnische kunstwerken te prioriteren en daarbij te focussen op veiligheid en<br />
hiervoor te bestemmen 0,27 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel en 0,08 miljoen euro structureel vanaf 2013<br />
oplopend naar 0,09 miljoen euro vanaf 2016<br />
Bezuinigingen<br />
90. Te bezuinigingen op het on<strong>de</strong>rhoud van wegen wat een bedrag van 0,12 miljoen euro structureel<br />
oplevert vanaf 2013<br />
91. Subsidies (in geld en natura) aan <strong>de</strong> RK begraafplaatsen en <strong>de</strong> Joodse begraafplaats stop te<br />
zetten wat een bezuiniging oplevert van 0,04 miljoen euro structureel vanaf 2014<br />
92. Het leasecontract Galloway run<strong>de</strong>ren opzeggen wat een bezuiniging oplevert van 0,01 miljoen<br />
euro vanaf 2014<br />
93. Wat betreft accommodaties voor doelgroepverengingen te kiezen voor het vermin<strong>de</strong>ren van<br />
Reserves<br />
on<strong>de</strong>rhoudskosten, genereren verkoopopbrengsten of extra huurinkomsten uit gebouwen welke<br />
thans gebruikt wor<strong>de</strong>n door doelgroeporganisaties wat een bedrag oplevert van 0,07 miljoen euro<br />
inci<strong>de</strong>nteel in 2014<br />
Voor leefbaarheid en veiligheid <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bedragen uit <strong>de</strong> reserves te onttrekken:<br />
94. Reserve grondbank 0,1 miljoen<br />
95. Reserve GSB III 0,5 miljoen<br />
Sourcing<br />
96. Wat betreft sourcing <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> mate van grip van <strong>de</strong> <strong>raad</strong> op <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> te sourcen<br />
taken als ka<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> vormgeving van <strong>de</strong> nieuwe uitvoeringsrelatie vast te stellen:
a. Grip op toeleiding begeleiding AWBZ hoog<br />
b. Grip op back office werkzaamhe<strong>de</strong>n AWBZ laag<br />
c. Grip op groen- en beheerwerkzaamhe<strong>de</strong>n mid<strong>de</strong>l<br />
d. Grip op Hof 88 laag<br />
e. Grip op scannen inkomen<strong>de</strong> post laag<br />
f. Grip op uitvoeren<strong>de</strong> taken ingenieursbureau laag<br />
g. Grip op uitvoering on<strong>de</strong>rzoeken laag<br />
h. Grip op acquisitie en accountmanagement hoog<br />
i. Grip op het beheer van gemeentelijke vastgoed laag<br />
Gedaan ter openbare verga<strong>de</strong>ring van 21 juni <strong>2012</strong><br />
<strong>de</strong> griffier, <strong>de</strong> burgemeester,<br />
C.M. Steenbergen J.H.M. Hermans-Vloedbeld<br />
Pagina 8 van 8<br />
Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />
Registratienummer: Raad – 1200210
Stad financieel in balans<br />
Voorjaarsnota <strong>2012</strong>
Inhoudsopgave<br />
1. Inleiding............................................................................................................................. 5<br />
2. Financiële samenvatting....................................................................................................... 9<br />
2.1 Opgave........................................................................................................................ 9<br />
2.2 Maatregelen inci<strong>de</strong>nteel.................................................................................................10<br />
2.3 Maatregelen structureel.................................................................................................12<br />
2.4 Algemene reserve.........................................................................................................13<br />
3. Grondbedrijf......................................................................................................................15<br />
3.1 Woningen....................................................................................................................16<br />
3.2 Bedrijventerreinen.........................................................................................................25<br />
4. Soweco............................................................................................................................29<br />
5. Binnenstad........................................................................................................................31<br />
6. De programma’s ................................................................................................................35<br />
6.1 Bestuurskracht en bestuurscultuur...................................................................................35<br />
6.1.1 Knelpunten............................................................................................................36<br />
6.1.2 Bezuinigingen.........................................................................................................41<br />
6.1.3 Belastingvoorstellen................................................................................................45<br />
6.1.4 Reserves...............................................................................................................48<br />
6.2 <strong>Aan</strong>trekkelijke stad........................................................................................................51<br />
6.2.1 Knelpunten............................................................................................................52<br />
6.2.2 Bezuinigingen.........................................................................................................53<br />
6.2.3 Reserves...............................................................................................................55<br />
6.3 Eigen kracht en participatie ............................................................................................59<br />
6.3.1 Knelpunten............................................................................................................60<br />
6.3.2 Bezuinigingen.........................................................................................................61<br />
6.3.3 Reserves...............................................................................................................68<br />
6.4 Leefbaarheid en veiligheid..............................................................................................72<br />
6.4.1 Knelpunten............................................................................................................73<br />
6.4.2 Bezuinigingen.........................................................................................................80<br />
6.4.3 Reserves...............................................................................................................82<br />
7. Weerstandsvermogen .........................................................................................................85<br />
7.1 Inventarisatie van <strong>de</strong> risico’s ..........................................................................................86<br />
7.2 Beleid risicomanagement..............................................................................................100<br />
8. Sourcing.........................................................................................................................101<br />
Bijlage 1: Trendmonitor.........................................................................................................107<br />
Bijlage 2: Afgevallen beleidswensen........................................................................................122<br />
Bijlage 3: Civieltechnische kunstwerken ..................................................................................128<br />
Bijlage 4: Afgevallen bezuinigingsmaatregelen..........................................................................131<br />
Bijlage 5: Stadhuis ...............................................................................................................135<br />
Bijlage 6: Financieel meerjarig perspectief................................................................................139<br />
Bijlage 7: Totaal overzicht heroverweging reserves....................................................................142<br />
3
1. Inleiding<br />
In januari <strong>2012</strong> is het proces Opmaat naar <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> gestart. In dit proces zijn een aantal<br />
on<strong>de</strong>rwerpen benoemd die om integrale afweging vragen: positie van het grondbedrijf, Soweco en <strong>de</strong><br />
ontwikkeling van <strong>de</strong> binnenstad. In <strong>de</strong> uitwerking wordt dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> gemeente staat voor een grote<br />
financiële opgave. Stad financieel in balans ziet het college dan ook als zijn opdracht voor <strong>de</strong>ze<br />
<strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />
In tij<strong>de</strong>n van financieel grote opgaven is het belangrijk om financiële ka<strong>de</strong>rs te hanteren. De volgen<strong>de</strong><br />
financiële ka<strong>de</strong>rs heeft het college als uitgangspunt genomen bij het opstellen van <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>:<br />
- <strong>Almelo</strong> heeft en houdt een structureel sluiten<strong>de</strong> begroting<br />
Dit betekent dat structurele lasten met structurele baten ge<strong>de</strong>kt wor<strong>de</strong>n en inci<strong>de</strong>ntele lasten<br />
met inci<strong>de</strong>ntele baten. De stad blijft financieel meerjarig in balans.<br />
- De opgave waar <strong>Almelo</strong> voor staat wordt zelf opgelost<br />
In samenspraak met partners wordt gezocht naar mogelijke samenwerkingsverban<strong>de</strong>n maar<br />
<strong>Almelo</strong> lost haar eigen opgaven op. Er zal geen beroep wor<strong>de</strong>n gedaan op het rijk of een<br />
aanvullen<strong>de</strong> bijdrage uit het gemeentefonds.<br />
- Overschrijdingen wor<strong>de</strong>n zoveel mogelijk binnen het programma opgevangen.<br />
Tot dit uitgangspunt is al besloten bij <strong>de</strong> najaarsnota 2010<br />
- Bij <strong>de</strong> <strong>de</strong>centralisatie opgaven geldt dat we het uit gaan voeren me <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len die het Rijk<br />
hiervoor beschikbaar stelt<br />
Er wor<strong>de</strong>n dus geen extra gemeentelijke mid<strong>de</strong>len beschikbaar gesteld. Dit geldt dus <strong>de</strong><br />
komen<strong>de</strong> jaren bij <strong>de</strong> <strong>de</strong>centralisaties op het gebied van jeugdzorg en Dagbesteding en<br />
begeleiding van AWBZ naar <strong>de</strong> Wmo. Door het rijk zijn hier structurele efficiencykortingen voor<br />
ingeboekt<br />
Voor <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> heeft het college per programma geïnventariseerd wat <strong>de</strong> knelpunten en <strong>de</strong><br />
beleidswensen zijn voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> perio<strong>de</strong>. Gezien <strong>de</strong> financiële situatie van het moment en <strong>de</strong> wens<br />
om <strong>de</strong> stad financieel in balans te hou<strong>de</strong>n, is ervoor gekozen om alleen <strong>de</strong> knelpunten op te nemen en<br />
geen nieuwe beleidswensen. Om <strong>de</strong> gemaakte afweging inzichtelijk te maken, staan <strong>de</strong> niet<br />
overgenomen beleidswensen opgenomen in bijlage 2.<br />
De <strong>voorjaarsnota</strong> staat in het teken van het oplossen van een aantal grote knelpunten. Er wordt daarom<br />
breed gekeken naar mogelijke oplossingen: extra bezuinigingen, besparingen bij grote investeringen en<br />
projecten en mogelijkhe<strong>de</strong>n binnen <strong>de</strong> reserves.<br />
5
Bezuinigingen<br />
De bezuinigingsmaatregelen die zijn opgenomen in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> zijn on<strong>de</strong>r te ver<strong>de</strong>len in drie<br />
groepen:<br />
1. Bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 zijn voorstellen uitgewerkt voor een totaalbedrag van 12,5 miljoen<br />
euro. Omdat er 9,5 miljoen bezuinigd moest wor<strong>de</strong>n was er ruimte om keuzes te maken. De<br />
voorstellen die het college niet overnam kwamen toen in <strong>de</strong> bijlage. Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> niet<br />
overgenomen bezuinigingen wor<strong>de</strong>n nu wel opgevoerd.<br />
2. Daarnaast is er een categorie bezuinigingen die in <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 wel wer<strong>de</strong>n<br />
voorgesteld, maar door <strong>de</strong> <strong>raad</strong> zijn geschrapt door mid<strong>de</strong>l van een amen<strong>de</strong>ment. Ook <strong>de</strong>ze<br />
liggen nu opnieuw voor.<br />
3. Ook zijn er nieuwe bezuinigingsvoorstellen uitgewerkt die in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> zijn<br />
meegenomen.<br />
Dit levert een pakket aan bezuinigingsvoorstellen op voor <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>. Uit dit totaalpakket<br />
heeft het college een aantal voorstellen niet overgenomen. Deze niet overgenomen voorstellen zijn in<br />
bijlage 4 opgenomen. Het college heeft <strong>de</strong> bezuinigen gericht op jeugd niet overgenomen gezien <strong>de</strong><br />
ambities op het gebied van sociale stijging.<br />
Ook is er gekeken naar besparingsmogelijkhe<strong>de</strong>n als het gaat om grote investeringen en projecten. De<br />
belangrijkste zijn het stadhuis en <strong>de</strong> multifunctionele accommodaties.<br />
Reserves<br />
Tot slot zijn, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re op initiatief vanuit <strong>de</strong> <strong>raad</strong> alle reserves van <strong>de</strong> gemeente geanalyseerd, en is<br />
per programma in beeld gebracht welke reserves volgens het college naar bene<strong>de</strong>n bijgesteld of<br />
opgeheven kunnen wor<strong>de</strong>n. Het vrijspelen van reserves kan echter niet zon<strong>de</strong>r gevolgen want aan bijna<br />
alle reserves is een bestemming gekoppeld. Opheffen van een reserve betekent dat het gekoppel<strong>de</strong><br />
beleidsdoel niet meer gerealiseerd kan wor<strong>de</strong>n.<br />
Bij <strong>de</strong> analyse van <strong>de</strong> reserves heeft het college het uitgangspunt gehanteerd om zo min mogelijk<br />
reserves te hebben. Op <strong>de</strong>ze wijze wor<strong>de</strong>n zo min mogelijk potjes gevormd en dit komt <strong>de</strong> integrale<br />
afweging ten goe<strong>de</strong>. Het college heeft bij <strong>de</strong> analyse een on<strong>de</strong>rgrens gehanteerd van 100.000 euro.<br />
Val van het kabinet<br />
De val van het kabinet heeft voor onzekerheid gezorgd als het gaat om <strong>de</strong> bezuinigingen. Dat er extra<br />
bezuinigingen komen is zo goed als zeker, alleen in welke vorm is nog niet bekend. Om toch voorbereid<br />
te zijn, wordt er in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n met een bezuiniging van 3 miljoen euro<br />
structureel.<br />
Daarnaast is nog ondui<strong>de</strong>lijk wat <strong>de</strong> gevolgen zijn voor een aantal kabinetsvoornemens. Wanneer een<br />
on<strong>de</strong>rwerp controversieel wordt verklaard wordt pas na <strong>de</strong> verkiezingen dui<strong>de</strong>lijk wat <strong>de</strong> gevolgen zijn.<br />
Dit geldt on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re voor <strong>de</strong> wet werken naar vermogen (Wwnv). Ondanks die ondui<strong>de</strong>lijkheid kiest<br />
het college er voor om in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> ver<strong>de</strong>r te gaan met <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ringen rondom het sociaal<br />
werk, zoals ook is besloten in <strong>de</strong> <strong>raad</strong> van 24 april <strong>2012</strong>. Los van <strong>de</strong> gevolgen van <strong>de</strong> Wwnv zijn<br />
keuzes wat betreft <strong>de</strong> toekomst van het sociaal werk noodzakelijk.<br />
6
Leeswijzer<br />
Hoofdstuk twee bevat <strong>de</strong> financiële samenvatting. De financiële consequenties van <strong>de</strong> voorstellen, die<br />
wor<strong>de</strong>n gedaan in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> zijn hier op een rij gezet.<br />
Er zijn drie on<strong>de</strong>rwerpen die, zoals afgesproken, uit <strong>de</strong> programma’s zijn getild omdat zij <strong>de</strong><br />
belangrijkste on<strong>de</strong>rwerpen vormen van <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>. Dit zijn het grondbedrijf, Soweco en <strong>de</strong><br />
binnenstad.<br />
Hoofdstuk drie gaat over het grondbedrijf. Hierin wordt het proces weergegeven dat <strong>de</strong> afgelopen<br />
maan<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> is doorlopen: van <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> scenario’s tot aan <strong>de</strong> inhou<strong>de</strong>lijke in<br />
financiële consequenties hiervan.<br />
Hoofdstuk vier gaat over Soweco. In <strong>de</strong> <strong>raad</strong>sverga<strong>de</strong>ring van 24 april is dit on<strong>de</strong>rwerp aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong><br />
geweest. De inhou<strong>de</strong>lijke resultaten wor<strong>de</strong>n in dit hoofdstuk weergegeven en <strong>de</strong> financiële<br />
consequenties wor<strong>de</strong>n verwerkt in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />
Hoofdstuk vijf gaat over het binnenstadsplan, <strong>de</strong> op<strong>de</strong>ling van het plan in fases en <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len die<br />
nodig zijn voor <strong>de</strong> realisatie van het plan.<br />
In hoofdstuk zes staan <strong>de</strong> programma’s. Per programma is in beeld gebracht wat <strong>de</strong> knelpunten zijn die<br />
om oplossing vragen en welke mogelijkhe<strong>de</strong>n er zijn om mid<strong>de</strong>len binnen het programma vrij te spelen.<br />
Dit laatste kan door extra bezuinigingen en door te kijken naar <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> reserves.<br />
In hoofdstuk zeven staat een actualisatie weergegeven van <strong>de</strong> paragraaf weerstandsvermogen uit <strong>de</strong><br />
begroting <strong>2012</strong>.<br />
Hoofdstuk acht gaat over sourcing. Zoals toegezegd krijgt u bij <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>de</strong> mogelijkheid om<br />
<strong>de</strong> globale ka<strong>de</strong>rs vast te stellen voor <strong>de</strong> sourcingstrajecten die in <strong>2012</strong> en 2013 gaan spelen.<br />
In bijlage 1 is zoals afgesproken <strong>de</strong> Trendmonitor over het eerst kwartaal opgenomen. Deze biedt<br />
inzicht in <strong>de</strong> ontwikkelingen van <strong>de</strong> lokale economie en <strong>de</strong> gevolgen van <strong>de</strong> huidige economische<br />
recessie.<br />
Tot slot<br />
In <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 en <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> zijn en wor<strong>de</strong>n er ingrijpen<strong>de</strong> bestuurlijke keuzes<br />
gemaakt. De uitgangspunten van het Masterplan komen hiermee in elk geval ge<strong>de</strong>eltelijk on<strong>de</strong>r druk te<br />
staan. Gezien <strong>de</strong> nieuwe realiteit na <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 en <strong>2012</strong>, stelt het college voor om in<br />
overleg met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> na te gaan of en in hoeverre <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> strategische visie, die geldt voor <strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>llange of lange termijn, aanpassing of her<strong>de</strong>finiëring nodig heeft. Indien <strong>de</strong>ze vraag positief wordt<br />
beantwoord valt te overwegen om een traject uit te zetten waarin ook externe partners een rol krijgen.<br />
Ons voorstel is hiervoor een start- of discussienotitie te laten maken die in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van <strong>2012</strong><br />
met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> kan wor<strong>de</strong>n besproken.<br />
Voorstel<br />
In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van <strong>2012</strong> een discussie te starten over <strong>de</strong> vraag of en in hoeverre het Masterplan<br />
aanpassing of her<strong>de</strong>finiëring nodig heeft<br />
7
2. Financiële samenvatting<br />
Vanaf hoofdstuk 3 staan <strong>de</strong> voorstellen van <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> weergegeven. Het totaalpakket en <strong>de</strong><br />
financiële consequenties staan hier in <strong>de</strong> financiële samenvatting.<br />
In paragraaf 2.1 staat <strong>de</strong> opgave. Dat is <strong>de</strong> optelsom van <strong>de</strong> voorstellen als het gaat om het<br />
grondbedrijf, Soweco en stadhuis en <strong>de</strong> knelpunten binnen <strong>de</strong> programma’s. Dit levert een inci<strong>de</strong>ntele<br />
en een structurele opgave op.<br />
Paragraaf 2.2 bevat <strong>de</strong> maatregelen waarvoor het college kiest om te voldoen aan <strong>de</strong> inci<strong>de</strong>ntele<br />
opgave. Daarvoor is met name gekeken naar <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> reserves van <strong>de</strong> gemeente.<br />
Paragraaf 2.3 bevat <strong>de</strong> maatregelen om aan <strong>de</strong> structurele opgave te voldoen. Daar gaat het met name<br />
om bezuinigingsmaatregelen.<br />
Paragraaf 2.4 laat zien wat <strong>de</strong> consequenties zijn voor <strong>de</strong> algemene reserve tot en met 2015.<br />
In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabellen staan <strong>de</strong> bedragen weergegeven per 2015 en 2016. In bijlage 6 is voor <strong>de</strong><br />
volledigheid het volledige meerjarige perspectief opgenomen.<br />
2.1 Opgave<br />
Bedragen x 1,0 miljoen<br />
9<br />
Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />
<strong>2012</strong>-2016 2015 2016<br />
Jaarrekening 2011 21 0 0<br />
Grondbedrijf woningen 26 0,4 0,4<br />
Grondbedrijf bedrijventerreinen 8<br />
Soweco 1,4 1,1<br />
Binnenstad eerste fase 5<br />
Bestuurskracht en Bestuurscultuur<br />
Frictiekosten bezuinigingen 1,58<br />
Lagere winstuitkering BNG 0,17 0,17<br />
Verhoging ABP premie 1,00<br />
<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor 0,08 -0,19 -0,26<br />
Leges en kosten publiekszaken 0,14 0,14<br />
Frictiekosten aanpassen organisatiestructuur 0,66<br />
Verbeterprogramma 0,26<br />
<strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> bezuinigingen rijk 2,4 3<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke Stad<br />
Beheer openbare ruimte IISPA 0,05 0,05<br />
Exploitatietekort Hof 88 0,15<br />
Eigen Kracht en participatie<br />
Eigen risico bijstand 0,60<br />
Leefbaarheid en Veiligheid<br />
Veiligheidsregio<br />
Regionale uitvoeringsdiensten 0,48 0,48<br />
Civieltechnische kunstwerken 0,27 0,08 0,09<br />
Totale opgave 64,6 4,9 5,2
2.2 Maatregelen inci<strong>de</strong>nteel<br />
Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel<br />
10<br />
2015<br />
Opgave 64,6<br />
Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />
Algemene reserve 9,2<br />
Stadhuis 2 jaar on hold 4,1<br />
Overige reserves 17,7<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />
Reserve waterboulevard 4,9<br />
Overige reserves 12,7<br />
Eigen kracht en participatie<br />
Reserve grote investeringen (MFA’s) 5,6<br />
Overige reserves 7,6<br />
Leefbaarheid en veiligheid<br />
Overige reserves 0,6<br />
Bespaar<strong>de</strong> rente (2013-2015) # 4,5<br />
Totaal maatregelen inci<strong>de</strong>nteel 66,9<br />
# Jaarlijks wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met een bedrag van circa 1,5 miljoen euro als gevolg van<br />
bespaar<strong>de</strong> rente en het saldo op <strong>de</strong> financieringsfunctie. Het college vindt het verantwoord om een<br />
bedrag van 1,5 miljoen euro per jaar voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 als inci<strong>de</strong>ntele maatregel in te<br />
zetten.
Structurele gevolgen heroverweging reserves<br />
Het heroverwegen van <strong>de</strong> reserves heeft ook structurele gevolgen. Dit geldt on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re voor <strong>de</strong><br />
heroverweging van ‘beklem<strong>de</strong> reserves’ (zie voor een overzicht van alle beklem<strong>de</strong> reserves bijlage 7).<br />
Dit zijn reserves waarvan <strong>de</strong> rente structureel wordt ingezet binnen <strong>de</strong> begroting. Zodra een beroep op<br />
<strong>de</strong>ze reserves wordt gedaan zal structureel <strong>de</strong>kking gevon<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> wegvallen<strong>de</strong><br />
rente inzet. Deze structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen en<br />
bedragen circa 0,8 miljoen euro.<br />
Ook <strong>de</strong> heroverweging van ‘reserves met economisch nut’ (zie voor een overzicht van alle reserves met<br />
economisch nut bijlage 7) heeft structurele consequenties. Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong><br />
kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Door het heroverwegen van <strong>de</strong>ze reserves vervalt immers<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten. De structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong><br />
meegenomen in <strong>de</strong> structurele opgave en bedragen circa 1,0 miljoen euro.<br />
Jaarlijks wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met een structureel en inci<strong>de</strong>nteel bedrag als bespaar<strong>de</strong> rente over<br />
<strong>de</strong> eigen financieringsmid<strong>de</strong>len. Door <strong>de</strong>ze heroverweging zal het structurele bedrag verlaagd moeten<br />
wor<strong>de</strong>n met circa 1,0 miljoen euro.<br />
Als laatste heeft <strong>de</strong> heroverweging van <strong>de</strong> beschikbare mid<strong>de</strong>len voor <strong>de</strong> multifunctionele<br />
accommodaties een structureel effect. Als gevolg van het niet langer inzetten van <strong>de</strong>ze reserve als een<br />
‘reserve economisch nut’ zal <strong>de</strong>kking gevon<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> kapitaallasten. Met <strong>de</strong>ze<br />
structurele consequenties (200.000 euro) is in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n.<br />
Totale structurele gevolgen x 1,0 miljoen<br />
Wegvallen<strong>de</strong> rente beklem<strong>de</strong> reserves 0,8<br />
Wegvallen<strong>de</strong> <strong>de</strong>kking kapitaallasten 1,0<br />
Wegvallen<strong>de</strong> structurele bespaar<strong>de</strong> rente 1,0<br />
Inzet reserve MFA 0,2<br />
Totaal structurele effect 3,0<br />
11
2.3 Maatregelen structureel<br />
Bedragen x 1,0 miljoen 2015 2016 en ver<strong>de</strong>r<br />
Opgave -4,9 -5,2<br />
Structurele gevolgen heroverweging reserves (zie 2.2 maatregelen inci<strong>de</strong>nteel) -3,0 -3,0<br />
Nieuwe opgave -7,9 -8,2<br />
Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />
Sluiten geboorteloket ziekenhuis 0,02 0,02<br />
Opzeggen huur skybox 0,06 0,06<br />
Stelpost loon/prijscompensatie 3,11 3,86<br />
Risicobuffer 0,32 0,33<br />
Meerjarenperspectief 0,07 0,52<br />
Belastingmaatregelen 2,10 2,10<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />
Sportaccommodaties 0,00 0,50<br />
Stelpost bezuiniging grondbedrijf 1,00 1,00<br />
Eigen kracht en participatie<br />
Taakstelling bibliotheek 0,14 0,16<br />
Langdurigheidtoeslag 0,22 0,22<br />
Stads<strong>de</strong>elcoördinatie 0,27 0,27<br />
Subsidies amateurverenigingen afbouwen 0,06 0,06<br />
Taken leerplicht ambtenaar beperken tot wettelijk pakket 0,01 0,01<br />
Bezuiniging <strong>Almelo</strong> Sociaal 0,07 0,07<br />
Integraal huisvestingsprogramma on<strong>de</strong>rwijs (IHP) 0,30 0,30<br />
Wijkkranten 0,05 0,05<br />
Mid<strong>de</strong>len sociale zekerheid<br />
Dweilprogramma 0,24 0,24<br />
Regeerakkoord sociale zekerheid 0,31 0,31<br />
Bijzon<strong>de</strong>re bijstand 0,49 0,49<br />
<strong>Aan</strong>passen norm kwijtschelding 0,06 0,06<br />
Leefbaarheid en veiligheid<br />
Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen 0,12 0,12<br />
Stopzetten subsidies particulieren begraafplaatsen 0,04 0,04<br />
Galloway run<strong>de</strong>ren 0,01 0,01<br />
Bezuinigingen on<strong>de</strong>rhoudskosten accommodaties doelgroepenver. 0 0<br />
Totaal maatregelen structureel 9,06 10,79<br />
Resultaat 1,14 2,63<br />
12
2.4 Algemene reserve<br />
Stand (x 1,0 miljoen)<br />
8,0<br />
6,0<br />
4,0<br />
2,0<br />
0,0<br />
-2,0<br />
-4,0<br />
Meerjarig verloop algemene reserve<br />
2011 <strong>2012</strong> 2013 2014 2015<br />
Ondanks <strong>de</strong> moeilijke keuzes die in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> gemaakt wor<strong>de</strong>n, voldoet <strong>de</strong> stand van <strong>de</strong><br />
algemene reserves <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren niet aan <strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> norm (10% van <strong>de</strong> algemene uitkering). In<br />
2013 zal <strong>de</strong> algemene reserve inci<strong>de</strong>nteel zelfs een negatieve stand kennen. Dit wordt in <strong>de</strong> jaren<br />
daarna aangevuld zodat er uiterlijk in <strong>de</strong> loop van 2014 weer een positieve algemene reserve<br />
beschikbaar is. Daarnaast wordt er aanzienlijk gesne<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> overige reserves. Het college stelt dan<br />
ook voor om inci<strong>de</strong>ntele meevallers die zich voordoen, te gebruiken om <strong>de</strong> algemene reserve weer op<br />
peil te brengen.<br />
Voorstel<br />
Inci<strong>de</strong>ntele meevallers te bestemmen voor het weer op peil brengen van <strong>de</strong> algemene reserve<br />
13<br />
Jaar
3. Grondbedrijf<br />
In januari zijn er met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> afspraken gemaakt over het proces tot aan <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>. Hierbij is<br />
afgesproken dat er in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> kritisch gekeken wordt naar het grondbedrijf omdat er zorgen<br />
zijn over <strong>de</strong> relatie van het grondbedrijf met <strong>de</strong> financiële positie van <strong>de</strong> gemeente. Belangrijke signalen<br />
waren <strong>de</strong> amen<strong>de</strong>menten Go or no go Waterrijk en Realiteitsgehalte Marsroute 2 en ook <strong>de</strong> kritische<br />
blik van <strong>de</strong> accountant als het gaat om <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rbouwing van <strong>de</strong> programmering en fasering gezien <strong>de</strong><br />
uitgifte van <strong>de</strong> afgelopen jaren.<br />
In <strong>de</strong>cember 2011 en januari <strong>2012</strong> is daarom een proces uitgelijnd tot aan <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>. Het<br />
grondbedrijf is daarin benoemd als het belangrijkste on<strong>de</strong>rwerp. In <strong>de</strong>cember ontving <strong>de</strong> <strong>raad</strong> hierover<br />
een <strong>raad</strong>sbrief (1100037 met datum 13 <strong>de</strong>cember 2011). In <strong>de</strong>ze <strong>raad</strong>sbrief is on<strong>de</strong>rscheid gemaakt<br />
tussen <strong>de</strong> korte termijn (jaarrekening) en lange termijn (<strong>voorjaarsnota</strong>). Bij <strong>de</strong> eerste staat het<br />
actualiseren van <strong>de</strong> korte termijn afzetprognoses centraal. Bij <strong>de</strong> lange termijn gaat het om een<br />
fundamentele heroverweging van <strong>de</strong> fysieke agenda op basis van on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re financiële armslag,<br />
kwalitatieve eisen, economische en <strong>de</strong>mografische ontwikkelingen. Besluitvorming over <strong>de</strong>ze laatste<br />
gebeurt nu bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011.<br />
Het jaarrekeningresultaat is inmid<strong>de</strong>ls opgemaakt en bevat een aantal tegenvallers als het gaat om het<br />
grondbedrijf. De belangrijkste zijn:<br />
- Grotere begrote tekorten lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties: 9 miljoen euro<br />
- Extra afwaar<strong>de</strong>ring voor<strong>raad</strong> grondbedrijf (complex versprei<strong>de</strong> bezittingen): 8,3 miljoen euro<br />
De resultaten van <strong>de</strong> jaarrekening waren het startpunt voor <strong>de</strong> scenario’s grondbedrijf, oftewel <strong>de</strong><br />
fundamentele heroverweging van <strong>de</strong> fysieke agenda.<br />
15
3.1 Woningen<br />
Voorstel<br />
- Wat betreft <strong>de</strong> woningbouw te kiezen voor <strong>de</strong> Mediaanvariant, waarbij 140 hectare uit<br />
exploitatie wordt genomen en hiervoor een extra voorziening te treffen van 25 miljoen euro<br />
- De prognose voor <strong>de</strong> uitgifte van bouwgrond voor woningen voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar te<br />
vermin<strong>de</strong>ren ten opzicht van <strong>de</strong> jaarrekening 2011 en hiervoor een extra voorziening te treffen<br />
van 1,0 miljoen euro<br />
- Geen nieuwe sociale woningbouw meer toe te voegen<br />
Inleiding<br />
Begin februari zijn <strong>de</strong>mografische ontwikkelingen vertaald naar scenario’s voor het grondbedrijf.<br />
Hierover ontving <strong>de</strong> <strong>raad</strong> <strong>raad</strong>sbrief 1200080 (met datum 31 januari <strong>2012</strong>). De scenario´s zijn<br />
toegelicht in <strong>de</strong> informatieve <strong>raad</strong> van 7 februari <strong>2012</strong>.<br />
Per scenario is inmid<strong>de</strong>ls beeld gebracht wat <strong>de</strong> kwantitatieve (uit te geven kavels), kwalitatieve<br />
(soorten woningen), financiële gevolgen en risico´s zijn. Zie hiervoor ook <strong>raad</strong>sbrief 1200144 die u<br />
ontving op 13 april <strong>2012</strong>.<br />
Deze paragraaf bestaat voornamelijk uit <strong>de</strong> hoofdlijnen van <strong>de</strong>ze <strong>raad</strong>sbrief van 13 april <strong>2012</strong> met<br />
daaraan toegevoegd het voorstel van het college.<br />
Achtergrond<br />
In het rapport Handreiking ste<strong>de</strong>lijke herprogrammering woningbouw van het Nicis wordt omschreven<br />
wat <strong>de</strong> in <strong>de</strong> afgelopen <strong>de</strong>cennia <strong>de</strong> positie was van <strong>de</strong> gemeente als het gaat om woningbouw. Tot <strong>de</strong><br />
jaren tachtig beheersten lan<strong>de</strong>lijke, regionale en lokale overhe<strong>de</strong>n het plannings- en bouwproces. Na het<br />
instorten van <strong>de</strong> woningmarkt in <strong>de</strong> jaren zeventig transformeer<strong>de</strong> ruimtelijke or<strong>de</strong>ning zich in <strong>de</strong> jaren<br />
90 naar gebiedsontwikkeling waarbij private bouwpartijen verantwoor<strong>de</strong>lijk voor <strong>de</strong> realisatie van een<br />
project, maar stelt <strong>de</strong> overheid via planvorming en regie <strong>de</strong> randvoorwaar<strong>de</strong>n. Vanaf het jaar 2000<br />
woningmarkt explo<strong>de</strong>ert en neemt gebiedsontwikkeling in Ne<strong>de</strong>rland een hoge vlucht. Ontwikkelaars<br />
bouwen een grote projectenportefeuille op en ook gemeenten gaan het spel actief meespelen. Over het<br />
hele land verwerven gemeenten zelf grond, om <strong>de</strong> grond vervolgens on<strong>de</strong>r voorwaar<strong>de</strong>n te verkopen<br />
aan ontwikkelaars. Deze wijze van gebiedsontwikkeling, en in het bijzon<strong>de</strong>r het voeren van een actief<br />
grondbeleid door gemeenten, is <strong>de</strong> afgelopen tien jaar lucratief geweest.<br />
De crisis heeft <strong>de</strong> kredietmogelijkhe<strong>de</strong>n met betrekking tot zowel <strong>de</strong> woningmarkt als het zakelijk<br />
vastgoed sterk vermin<strong>de</strong>rd. Dit leidt in Ne<strong>de</strong>rland tot een aanzienlijke vraaguitval. Door <strong>de</strong> vraaguitval<br />
hebben <strong>de</strong> gemeentelijke grondbedrijven het moeilijk, want ze wor<strong>de</strong>n geconfronteerd met sterk<br />
teruglopen<strong>de</strong> grondopbrengsten. De huidige stagnatie heeft echter een structureler karakter. Door <strong>de</strong><br />
succesvolle gebiedsontwikkeling van <strong>de</strong> afgelopen jaren zijn vraag en aanbod op <strong>de</strong> markt steeds meer<br />
los van elkaar komen te staan. Er is sprake van overprogrammering.<br />
16
Het beeld wat hierboven wordt geschetst is ook in <strong>Almelo</strong> zichtbaar. Het uitgangspunt vorm<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
ambitie zoals neergelegd in het Masterplan <strong>Almelo</strong>. In Marsoute 1, Marsroute 2 en bij <strong>de</strong> jaarrekening<br />
2011 zijn al maatregelen genomen om te reageren op <strong>de</strong> ontwikkelingen in <strong>de</strong> economie en <strong>de</strong><br />
woningbouwsector. Zie on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel.<br />
Woningen Bedrijventerrein Kantoren<br />
Per jaar Perio<strong>de</strong> Ha per jaar Perio<strong>de</strong> M 2 per jaar Perio<strong>de</strong><br />
Masterplan 500 16 jaar 11 11 jaar 8.000 8 jaar<br />
Marsroute 1 250 20 jaar 8 15 jaar 3.500 15 jaar<br />
Marsroute 2 170 32 jaar 5,5 22 jaar 3.500 15 jaar<br />
Jaarrekening 167 33 jaar 5 24 jaar 2.000 20 jaar<br />
Deze paragraaf is gericht op <strong>de</strong> scenario´s wat betreft woningbouw. In <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> paragraaf wordt<br />
ingegaan op <strong>de</strong> bedrijventerreinen. Er zijn geen scenario’s uitgewerkt omdat ten behoeve van <strong>de</strong><br />
jaarrekening <strong>de</strong> programmering van <strong>de</strong> kantoren reeds fors is bijgesteld van 3.500 m2 BVO naar 2.000<br />
m2 BVO per jaar.<br />
De scenario´s<br />
Gekozen is om <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> scenariomo<strong>de</strong>llen te gebruiken:<br />
- Nulprognose <strong>de</strong>mographic change<br />
- Trendprognose <strong>de</strong>mographic change<br />
- Primos prognose ABF Research<br />
- CBS prognose<br />
De Nulprognose<br />
De nul- en <strong>de</strong> trendprognose zijn afkomstig van ons eigen team On<strong>de</strong>rzoek en Statistiek. Basis daarvan<br />
is <strong>de</strong> nota <strong>de</strong>mographic change van eind 2011. De gemeentelijke prognose is verfijn<strong>de</strong>r dan <strong>de</strong><br />
prognoses die vanuit lan<strong>de</strong>lijke on<strong>de</strong>rzoek wor<strong>de</strong>n gedaan omdat voor <strong>de</strong> gemeente per jaargroep <strong>de</strong><br />
ontwikkeling van geboorte, sterkte en migratie wordt ingeschat.<br />
Voor <strong>de</strong> nulprognose wordt het migratiesaldo op nul veron<strong>de</strong>rsteld en daarmee feitelijk buiten<br />
beschouwing gelaten. Op basis hiervan is het uitgangspunt dat <strong>de</strong> bevolkingsomvang puur wordt<br />
beïnvloed door geboorte en sterfte en <strong>de</strong> invloed van migratie wegvalt.<br />
Trendprognose<br />
Voor <strong>de</strong> trendprognose is voor <strong>de</strong> migratie teruggekeken naar een langere perio<strong>de</strong> van feitelijke<br />
realisatie, namelijk over <strong>de</strong> laatste 15 jaar. Het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> saldo over <strong>de</strong> laatste 15 jaar is + 42, dat<br />
betekent dat er zich gemid<strong>de</strong>ld 42 personen meer vestig<strong>de</strong>n dan er vertrokken uit <strong>Almelo</strong>. Op basis van<br />
dit saldo, verbijzon<strong>de</strong>rd per leeftijdsgroep (ie<strong>de</strong>re groep heeft an<strong>de</strong>re gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> huisvestingswensen),<br />
is <strong>de</strong> trendprognose samengesteld.<br />
De Primosprognose (2011)<br />
In <strong>de</strong> Marsroutes 1 en 2 heeft <strong>de</strong> Primos-prognose van ABF-research centraal gestaan. Zowel <strong>de</strong><br />
provinciale als rijksoverheid gebruiken <strong>de</strong>ze. Op basis van <strong>de</strong>ze prognoses wor<strong>de</strong>n ook afspraken<br />
gemaakt over on<strong>de</strong>r meer <strong>de</strong> verste<strong>de</strong>lijkingsopgave en wordt gebruikt ter on<strong>de</strong>rbouwing voor<br />
bijvoorbeeld van bestemmingsplannen en an<strong>de</strong>re afspraken inzake <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>lijke ontwikkeling.<br />
De Primosprognose is gebaseerd op trendmatige <strong>de</strong>mografische ontwikkelingen, maar bevat ook <strong>de</strong><br />
(regionale) afspraken over <strong>de</strong> woningbouw in <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren. Welke nadruk dit in <strong>de</strong> prognose heeft,<br />
17
is niet bekend gemaakt tot nu toe. Wel is door het verantwoor<strong>de</strong>lijke bureau ABF research toegegeven<br />
dat <strong>de</strong> onzekerheidsmarge in <strong>de</strong> uitkomsten aanzienlijk is.<br />
CBS prognose<br />
De CBS prognose is een variant op <strong>de</strong> voorgaan<strong>de</strong> mo<strong>de</strong>llen en wordt meegenomen in <strong>de</strong>ze analyse<br />
vanwege <strong>de</strong> gezaghebbendheid van het instituut en haar publicaties waardoor <strong>de</strong>ze cijfers in principe<br />
goed zijn te gebruiken ter on<strong>de</strong>rbouwing van beleid.<br />
De voorspelling van <strong>de</strong> bevolking gebeurt in dit mo<strong>de</strong>l met behulp van <strong>de</strong> zogeheten cohort-<br />
componentenmetho<strong>de</strong>, een bepaling van geboorte, sterfte en migratie per leeftijdsgroep (cohort) In dit<br />
mo<strong>de</strong>l wordt <strong>de</strong> bevolking uitgesplitst naar geslachst, leeftijd, herkomst, en huishou<strong>de</strong>nspositie (kind,<br />
alleenstaand, samenwonend, eenou<strong>de</strong>r). Om het aantal en het type huishou<strong>de</strong>ns te kunnen voorspellen,<br />
wor<strong>de</strong>n overgangen tussen huishou<strong>de</strong>nsposities bepaald (bijvoorbeeld kin<strong>de</strong>ren die het ou<strong>de</strong>rlijk huis<br />
verlaten of alleenstaan<strong>de</strong>n die gaan samenwonen). Daarnaast wor<strong>de</strong>n veron<strong>de</strong>rstellingen over <strong>de</strong><br />
ontwikkeling van <strong>de</strong> woningvoor<strong>raad</strong> meegenomen.<br />
Uitkomst scenario´s in relatie tot fasering Jaarrekening 2011<br />
De resultaten van <strong>de</strong> jaarrekening zijn het startpunt voor <strong>de</strong> bovenstaan<strong>de</strong> scenario´s, maar ook <strong>de</strong><br />
vergelijkingsbasis waaraan <strong>de</strong> uit te werken scenario’s kunnen wor<strong>de</strong>n gespiegeld. Hierdoor wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
verschillen zichtbaar en kunnen van daaruit <strong>de</strong> financiële consequenties wor<strong>de</strong>n doorberekend. De<br />
fasering van het Jaarrekening 2011 scenario is in on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel weergegeven in <strong>de</strong> blauwe staven<br />
per jaar.<br />
In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek zijn drie behoefteprognoses weergegeven ten opzichte van <strong>de</strong> huidige<br />
uitgifteprognoses uitgezet. De nulprognose is niet weergegeven om <strong>de</strong> tabel leesbaar te hou<strong>de</strong>n. Deze<br />
wijkt slechts in geringe mate in negatieve zin af van <strong>de</strong> trendprognose (parallelle lijn net daaron<strong>de</strong>r),<br />
behalve dat <strong>de</strong>ze behoefteprognose iets min<strong>de</strong>r woningen (ca. 15) per willekeurig jaar kent. Me<strong>de</strong><br />
omdat <strong>de</strong> meest recente bevolkingsgegevens wijzen op een aanzienlijk groter dan voorspeld<br />
migratieoverschot, lijkt een uitgangspositie van een neutraal migratiesaldo een te conservatief beeld te<br />
schetsen.<br />
450<br />
400<br />
350<br />
300<br />
250<br />
200<br />
150<br />
100<br />
50<br />
-<br />
-50<br />
-100<br />
<strong>2012</strong><br />
2013<br />
2014<br />
2015<br />
2016<br />
2017<br />
2018<br />
2019<br />
2020<br />
2021<br />
2022<br />
2023<br />
2024<br />
2025<br />
2026<br />
2027<br />
18<br />
2028<br />
grex totaal Trendprognose Primos CBS<br />
In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel is <strong>de</strong> opgetel<strong>de</strong> kwantitatieve behoefte vanaf 1 januari <strong>2012</strong> van <strong>de</strong> netto<br />
toevoeging weergegeven. Van <strong>de</strong> totale behoefte is het aanbod in <strong>de</strong> overige lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties<br />
2029<br />
2030<br />
2031<br />
2032<br />
2033<br />
2034<br />
2035<br />
2036<br />
2037<br />
2038<br />
2039<br />
2040<br />
2041<br />
2042<br />
2043
(1.750 woningen) afgetrokken. Hierdoor moeten <strong>de</strong> projecten Waterrijk en Leemslagen (W + L)<br />
voorzien in <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> / ontbreken<strong>de</strong> behoefte. Deze varieert van 450 tot 2.500 woningen in 15 tot<br />
30 jaar tijd. Ten opzichte van het huidige bouwprogramma (ruim 3.100 woningen) van Waterrijk en<br />
Leemslagen moeten <strong>de</strong>ze 2 projecten tezamen <strong>de</strong>rhalve circa 600 tot 2.650 woningen inleveren.<br />
Scenario Behoefte Overige<br />
exploitaties<br />
19<br />
Waterrijk en<br />
Leemslagen<br />
Sanering<br />
Jaarrekening 2011 4.850 1.750 3.100 0<br />
Nul 2.200 1.750 450 2.650<br />
Trend 2.650 1.750 900 2.200<br />
Primos 4.250 1.750 2.500 600<br />
CBS 3.750 1.750 2.000 1.100<br />
Het aanbod van circa 1,750 woningen in <strong>de</strong> overige projecten zit met name in:<br />
- Indieterrein 620 woningen (particulier)<br />
- <strong>Almelo</strong> NO 400 woningen (gemeente)<br />
- Weggeler 190 woningen (gemeente/particulier)<br />
- Nijrees noord 170 woningen (gemeente/particulier)<br />
- Kollenveld 80 woningen (particulier)<br />
- Nijrees mid<strong>de</strong>n 60 woningen (particulier)<br />
- Hagendoornschool 60 woningen (gemeente)<br />
- Rhijnbeek 50 woningen (gemeente)<br />
- Chiel Dethmersstraat 44 woningen (gemeente/particulier)<br />
- Voormalige Rembrandthal 35 woningen (gemeente)<br />
- Kerkhofsweg 16 woningen (gemeente)<br />
Vooralsnog wor<strong>de</strong>n alleen <strong>de</strong> Trend- en <strong>de</strong> Primosprognose ver<strong>de</strong>r uitgewerkt en terugvertaald naar <strong>de</strong><br />
projecten. Hierbij is van belang dat <strong>de</strong> beschreven scenario’s in grote lijnen ongeveer <strong>de</strong> zelf<strong>de</strong><br />
bevolkingsontwikkeling beschrijven. De CBS prognose laat op dit moment reeds een forse afwijking<br />
zien van <strong>de</strong> werkelijkheid. In die zin lijkt dat mo<strong>de</strong>l op dit moment min<strong>de</strong>r betrouwbaar dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
drie. Ook is <strong>de</strong> nul variant niet ver<strong>de</strong>r uitgewerkt omdat <strong>de</strong>ze uitgaat van een migratiesaldo van nul.<br />
Gezien migratiecijfers uit het verle<strong>de</strong>n (zie ook <strong>de</strong> Trendprognose) is dit geen waarschijnlijke aanname.<br />
Kijkend naar logische plangrenzen, financiële haalbaarheid en bestuurlijke afspraken zou een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> en<br />
vier<strong>de</strong> scenario tussen Trend en Primos uitgewerkt kunnen wor<strong>de</strong>n:<br />
Trendplus<br />
Omdat <strong>de</strong> provincie bij het totstandkomingsproces van het bestemmingsplan Waterrijk heeft<br />
aangegeven in elk geval een behoefte van ongeveer 1.100 woningen als reëel en voldoen<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rbouwd te beschouwen, nemen we dat uitgangspunt mee in <strong>de</strong> formulering van een<br />
Trendplusvariant. In plaats van 2.650 woningen komt <strong>de</strong> totale opgave in die variant op 3.000.<br />
Vertaald naar <strong>de</strong> nog vorm te geven wijken Waterrijk en Leemslagen, biedt <strong>de</strong>ze variant net iets meer<br />
‘body’ ten opzichte van Trend om <strong>de</strong> noodzakelijke minimum omvang van <strong>de</strong>ze wijken te maken vanuit<br />
ste<strong>de</strong>nbouwkundig en financieel perspectief.
Mediaanvariant<br />
De Trend en <strong>de</strong> Primos zijn ontwikkeld op basis van <strong>de</strong> <strong>de</strong>mografische ontwikkelingen. Zij geven een<br />
bandbreedte van 2.650 tot 4.250 woningen. Met <strong>de</strong>ze bandbreedte in gedachte heeft het college een<br />
vier<strong>de</strong> variant ontwikkeld. Bij <strong>de</strong>ze variant wordt gekeken naar het grondbezit van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong><br />
en wat een logische plangrens zou kunnen zijn bij het gebied Waterrijk, oftewel een natuurlijke<br />
ste<strong>de</strong>nbouwkundige knip. Deze zogenaam<strong>de</strong> Mediaanvariant maakt het globaal mogelijk om een gebied<br />
tot aan <strong>de</strong> Westermaatweg te ontwikkelen en het ten noor<strong>de</strong>n daarvan gelegen gebied te<br />
herbestemmen (transitie). Hierdoor is het noodzakelijk om circa 140 hectare uit exploitatie te nemen.<br />
Op <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> grond is het mogelijk circa 1.600 woningen te realiseren. Hierbij gaat <strong>de</strong>ze variant uit<br />
van een behoefte van 3.500 woningen. Dit is ongeveer <strong>de</strong> mediaan van <strong>de</strong> Trend- en <strong>de</strong><br />
Primosscenario’s.<br />
Scenario Behoefte Overige<br />
exploitaties<br />
20<br />
Waterrijk en<br />
Leemslagen<br />
Sanering<br />
Jaarrekening 2011 4.850 1.750 3.100 0<br />
Trend 2.650 1.750 900 2.200<br />
Trendplus 3.000 1.750 1.250 1.850<br />
Mediaanvariant 3.500 1.750 1.750 1.350<br />
Primos 4.250 1.750 2.500 600<br />
Uitgangspunt bij alle uitwerkingen is dat <strong>de</strong> latent aanwezige <strong>de</strong>mografische behoefte in <strong>de</strong> eerste<br />
jaren, die door <strong>de</strong> economische recessie niet tot afname van bouwgrond leidt, op een later moment<br />
alsnog in uitgifte resulteert.<br />
300<br />
250<br />
200<br />
150<br />
100<br />
50<br />
-<br />
Vertaling naar Waterrijk en Leemslagen<br />
faseringen diverse prognoses<br />
Trend Trendplus Mediaan Primos<br />
In <strong>de</strong>ze scenarioverkenning is als uitgangspunt gehanteerd dat <strong>de</strong> bouwprogramma’s van <strong>de</strong> overige<br />
gron<strong>de</strong>xploitaties niet (substantieel) wijzigen. Bij alle behoefteprognoses/scenario’s is <strong>de</strong> totale behoefte<br />
namelijk groter dan het opgetel<strong>de</strong> aanbod vanuit <strong>de</strong>ze projecten. De projecten Leemslagen en/of<br />
Waterrijk gaan vanuit die optiek in <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> behoefte voorzien en zijn wat dat betreft bepalend<br />
voor het uitein<strong>de</strong>lijke rekenresultaat.<br />
Expliciet dient te wor<strong>de</strong>n benadrukt dat Waterrijk in een aangepaste opzet, waarbij <strong>de</strong> nadruk ligt op<br />
het beperken van <strong>de</strong> verliezen en het reageren op een veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> vraag, een an<strong>de</strong>re wijk gaat wor<strong>de</strong>n<br />
dan oorspronkelijk is voorzien. Om kosten te reduceren en opbrengsten te verhogen is het noodzakelijk
<strong>de</strong> hoeveelheid uitgeefbare grond te vergroten. Dat brengt met zich mee een an<strong>de</strong>re<br />
ste<strong>de</strong>nbouwkundige opzet met hogere woningdichthe<strong>de</strong>n per hectare en ook min<strong>de</strong>r wateroppervlak.<br />
Omdat we uit blijven gaan van een vrij hoog woningsegment in Waterrijk betekent dit een veran<strong>de</strong>ring<br />
in het bestemmingsplan. Wel wordt er nog steeds uitgegaan van een on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>nd woonmilieu.<br />
In het voortraject op <strong>de</strong> scenarioanalyse is <strong>de</strong> vraag gesteld of niet toch een aantal an<strong>de</strong>re exploitaties<br />
zou kunnen wor<strong>de</strong>n aangepast ten faveure van Waterrijk. Het antwoord hierop is dat dat weliswaar in<br />
beperkte mate mogelijk is, maar dat zaken als ste<strong>de</strong>nbouwkundige urgentie, afspraken met <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n<br />
belanghebben<strong>de</strong>n, hoge boekwaar<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> langer lopen<strong>de</strong> (binnenste<strong>de</strong>lijke) exploitaties en<br />
verste<strong>de</strong>lijkingsafspraken die keuze groten<strong>de</strong>els bemoeilijken. Hier en daar is wel wat verschuiving<br />
mogelijk, maar dat heeft slechts een marginaal effect op het totale beeld. Mocht het zo zijn dat toch<br />
ook binnen <strong>de</strong> particuliere exploitaties gaat wor<strong>de</strong>n gesaneerd (en dat zou niet helemaal onlogisch zijn,<br />
want ontwikkelaars kennen het zelf<strong>de</strong> probleem als <strong>de</strong> gemeente), dan kan dat een plus betekenen voor<br />
Waterrijk en Leemslagen. Vooralsnog gaan we hier niet vanuit. De sleutel ligt hoe dan ook bij Waterrijk<br />
en Leemslagen.<br />
On<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel geeft aan wat <strong>de</strong> consequenties zijn van <strong>de</strong> scenario’s in <strong>de</strong> zin van uitgeefbare<br />
grond versus het reeds in gemeentebezit zijn<strong>de</strong> areaal. Het verschil tussen <strong>de</strong>ze twee parameters is <strong>de</strong><br />
grond die niet meer ontwikkeld wordt en <strong>de</strong>rhalve uit exploitatie moet wor<strong>de</strong>n genomen.<br />
Hectares Trend Trend+ Mediaan Primos<br />
Totaal verworven 240 240 240 240<br />
In exploitatie 38 61 102 126<br />
Uit exploitatie 202 179 138 114<br />
Financieel<br />
In het hiernavolgen<strong>de</strong> overzicht wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> maatgeven<strong>de</strong> financiële consequenties geschetst van het<br />
kiezen voor een behoeftescenario als basis voor <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties. Niet genoeg kan wor<strong>de</strong>n<br />
benadrukt dat <strong>de</strong> in <strong>de</strong> tabel genoem<strong>de</strong> bedragen van indicatieve aard zijn omdat ze bepaald zijn op<br />
basis van kengetallen voor <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties. Veran<strong>de</strong>ren <strong>de</strong>ze getallen, dan veran<strong>de</strong>rt<br />
ook het resultaat.<br />
Als wordt besloten het project Leemslagen (vooralsnog) niet te ontwikkelen, dan moet er ruim 5 miljoen<br />
euro extra afgewaar<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> gedane investeringen in dit project. Met het dan kunnen<br />
toevoegen van circa 150 woningen aan het plan Waterrijk kan <strong>de</strong>ze extra afwaar<strong>de</strong>ring financieel niet<br />
gecompenseerd wor<strong>de</strong>n. An<strong>de</strong>rs gezegd, aan het stopzetten van Leemslagen hangt een prijskaartje.<br />
Tevens is het <strong>de</strong> vraag of het plan Waterrijk voor alle potentiële belangstellen<strong>de</strong>n voor Leemslagen een<br />
gewenst / acceptabel alternatief is. De INBO rapportage geeft juist aan dat <strong>de</strong> gemeente moet voorzien<br />
in <strong>de</strong> vraag naar bijzon<strong>de</strong>re woonkwaliteiten. Leemslagen is bij uitstek een gebied dat zich kan<br />
on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n op dat vlak.<br />
On<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel geeft een beeld van <strong>de</strong> directe financiële betekenis van <strong>de</strong> uitgewerkte scenario’s<br />
voor <strong>de</strong> exploitatie van Waterrijk. Het uit exploitatie nemen van een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> in gemeentebezit zijn<strong>de</strong><br />
gron<strong>de</strong>n betekent een directe afwaar<strong>de</strong>ring van het betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van boekwaar<strong>de</strong> naar<br />
balanswaar<strong>de</strong>. Deze is ge<strong>de</strong>finieerd als <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van <strong>de</strong> grond op basis van agrarische bestemming<br />
(6,50 euro per m2). De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> huidige boekwaar<strong>de</strong> is ongeveer 30 euro per m2.<br />
21
Bedragen x 1,0 miljoen Trend Trend+ Mediaan Primos<br />
Afwaar<strong>de</strong>ring 59 51 37 28<br />
Vrijgevallen voorziening 12 12 12 12<br />
Afronding 2 1 - 1<br />
Benodig<strong>de</strong> extra voorziening 45 40 25 15<br />
In het Trendscenario betekent dit een extra voorziening ter grootte van 45 miljoen euro. Trendplus<br />
betekent een te nemen voorziening van 40 miljoen euro en op basis van <strong>de</strong> Primosprognoses dient een<br />
extra voorziening te wor<strong>de</strong>n getroffen van 15 of 27 miljoen euro. Dit is afhankelijk van <strong>de</strong> te kiezen<br />
subvariant. Omdat bij oostelijke of westelijke invulling van Waterrijk (waarbij je compacter aan <strong>de</strong> stad<br />
bouwt) meer grond van <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n nodig is dan in <strong>de</strong> noor<strong>de</strong>lijke variant , levert dit vanwege <strong>de</strong><br />
verwervingskosten een bijkomend extra verlies op van ca. 12 miljoen euro. Het Mediaanscenario maakt<br />
het noodzakelijk om een voorziening ter grootte van 25 miljoen euro te treffen.<br />
Gevoeligheidsanalyse<br />
Met <strong>de</strong>ze gevoeligheidsanalyse laten we zien wat het betekent als <strong>de</strong> aannames, waarvan <strong>de</strong><br />
berekeningen uitgaan zich an<strong>de</strong>rs ontwikkelen dan gedacht<br />
Transitie Waterrijk<br />
De transitiestrategie voor (<strong>de</strong>len van) Waterrijk is een mogelijk mid<strong>de</strong>l om <strong>de</strong> opbrengst te verhogen van<br />
te herwaar<strong>de</strong>ren grond die uit exploitatie wordt genomen. In plaats van agrarische bestemming kan <strong>de</strong><br />
grond dan een alternatieve bestemming krijgen. Dit alternatief zou een hogere grondwaar<strong>de</strong> opleveren<br />
dan die voor agrarisch gebruik. In financieel opzicht kan hier nog niet op geanticipeerd wor<strong>de</strong>n.<br />
Woningtypen<br />
Per scenario is het totale aantal woningen bepaald. Daarbinnen is een bepaal<strong>de</strong> kwalitatieve<br />
on<strong>de</strong>rver<strong>de</strong>ling in woningtypen aangehou<strong>de</strong>n op basis waarvan <strong>de</strong> financiële consequenties van <strong>de</strong><br />
diverse scenario’s zijn berekend. Indien <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rlinge verhouding in woningtypen wordt gewijzigd,<br />
veran<strong>de</strong>rt het financieel resultaat.<br />
- Omzetting van rijenwoning vrije sector naar sociale woningbouw heeft een negatief financieel<br />
effect van ongeveer 15.000 euro per woning<br />
- Verschuiving van kavels 500 m2 naar 250 m2 per woning heeft een netto negatief effect<br />
20.000 per woning<br />
Economische crisis<br />
Een ontwikkeling waarbij <strong>de</strong> crisis in verhevig<strong>de</strong> mate voortduurt en <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar (<strong>2012</strong>-2015)<br />
bijvoorbeeld maar 40 woningen per jaar wor<strong>de</strong>n gerealiseerd betekent een vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> uitgifte van in<br />
totaal 350 woningen. In principe betekent dit opbrengst<strong>de</strong>rving van 30 miljoen euro. Besparing op<br />
bouw- en woonrijp maken levert ca. 15 miljoen euro op hetgeen resulteert in een netto verlies van<br />
globaal 15 miljoen euro. Een inhaalslag geduren<strong>de</strong> tien jaren (35 extra woningen per jaar) levert een<br />
beperking van het verlies op tot ca 8 á 10 miljoen euro.<br />
<strong>Aan</strong>passing grondprijzen (per m2)<br />
Bij <strong>de</strong> vraag hoe reëel <strong>de</strong> huidige grondprijzen zijn en welke prijsontwikkeling verwacht kan wor<strong>de</strong>n<br />
moet on<strong>de</strong>rscheid gemaakt wor<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong> korte termijn (komen<strong>de</strong> 2-3 jaar) en <strong>de</strong> lange termijn<br />
(komen<strong>de</strong> 20 jaar).<br />
22
Grondprijzen lange termijn<br />
Op basis van <strong>de</strong> huidige verhouding tussen <strong>de</strong> grondprijzen en <strong>de</strong> kostprijs van bouwrijpe grond en <strong>de</strong><br />
grondprijsontwikkelingen in relatie tot <strong>de</strong> kostprijsontwikkelingen in <strong>de</strong> afgelopen <strong>de</strong>cennia, kan<br />
geconclu<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong> huidige grondprijzen (op lange termijn bezien) niet te hoog zijn. Dat wordt<br />
namelijk wel eens beweerd door met name <strong>de</strong> kopers van <strong>de</strong> bouwgrond en diegenen die belang<br />
hebben bij lagere grondprijzen.<br />
De huidige grondprijzen liggen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> kostprijs van bouwrijpe grond. In een vrije markt<br />
blijft een <strong>de</strong>rgelijk verschil niet lang bestaan. Als op een of an<strong>de</strong>r mannier <strong>de</strong> kostprijs niet daalt (bij<br />
voorbeeld door subsidies) dan zullen <strong>de</strong> verkoopprijzen i<strong>de</strong>aliter gaan stijgen tot minimaal het niveau<br />
van <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> kostprijs en meestal tot iets daar boven (is winstmarge).<br />
Vanwege <strong>de</strong> lange looptijd van <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties is <strong>de</strong> meest gere<strong>de</strong> aanname <strong>de</strong> prijsontwikkeling<br />
van <strong>de</strong> opbrengsten te relateren aan <strong>de</strong> kostprijsontwikkeling van bouwgrond conform <strong>de</strong><br />
prijsontwikkelingen in <strong>de</strong> laatste 60 jaar. Derhalve wordt voor <strong>de</strong> opbrengstenstijging <strong>de</strong> zelf<strong>de</strong><br />
parameter gehanteerd als voor <strong>de</strong> kostenstijging. An<strong>de</strong>rs gezegd, het is niet reëel voor <strong>de</strong> lange termijn<br />
uit te gaan van een structureel hogere kostenstijging dan opbrengstenstijging. In dat geval zou <strong>de</strong><br />
productie van bouwgrond steeds onrendabeler wor<strong>de</strong>n c.q. steeds verliesgeven<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n.<br />
Voorbeel<strong>de</strong>n:<br />
Nu uitgaan van 20 jaar lang gemid<strong>de</strong>ld 1% hogere kostenstijging dan opbrengstenstijging<br />
(respectievelijk 2,5% en 1,5%), heeft een negatief effect op <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties van <strong>de</strong><br />
Jaarrekening 2011 van circa 35 miljoen euro op netto contante waar<strong>de</strong> (NCW). Het effect van <strong>de</strong>ze<br />
1% structureel hogere kostenstijging levert <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> verschillen op boven op <strong>de</strong> effecten door<br />
verkleining van het plangebied:<br />
- Trendprognose: ongeveer 20 miljoen euro<br />
- Trend+ variant: ongeveer 23 miljoen euro<br />
- Mediaanvariant: ongeveer 25 miljoen euro<br />
- Primosprognose: ongeveer 30 miljoen euro.<br />
Uitgaan van een lange termijn prijsstijging van 2% in plaats van 2,5% per jaar (zowel kosten als<br />
opbrengsten) heeft een effect van 12 miljoen euro op <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties van <strong>de</strong> jaarrekening 2011.<br />
Het effect op <strong>de</strong> scenario’s is boven op <strong>de</strong> effecten ten gevolge van verkleining van het plangebied bij:<br />
- Trendprognose: ongeveer 7 miljoen euro<br />
- Trend+ variant: ongeveer miljoen euro<br />
- Mediaan variant: ongeveer 9 miljoen euro<br />
- Primosprognose: ongeveer 10 miljoen euro<br />
Grondprijzen korte termijn<br />
Als gemeenten/bouwgrondaanbie<strong>de</strong>rs besluiten tij<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> gronduitgifteprijzen te verlagen dan heeft dat<br />
een negatief effect op <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitatiebegrotingen. Om een voorbeeld te geven: bij 3 jaar lang een<br />
tij<strong>de</strong>lijke grondprijsverlaging van 10% waarna <strong>de</strong> prijzen weer op het normale / huidige prijsniveau<br />
komen, heeft een effect van circa 6 miljoen op netto contante waar<strong>de</strong> (NCW).<br />
Betekenis Transitiestrategie voor <strong>de</strong> herwaar<strong>de</strong>ring van grond in Waterrijk<br />
Vooralsnog wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> uit exploitatie te halen gron<strong>de</strong>n gewaar<strong>de</strong>erd op agrarische bestemming. Mocht<br />
in een latere fase <strong>de</strong> uit transitiestrategie blijken dat er herbestemming mogelijk is die een hogere<br />
grondwaar<strong>de</strong> met zich meebrengt, dan kan <strong>de</strong>ze waar<strong>de</strong>ring naar boven wor<strong>de</strong>n bijgesteld.<br />
23
Voorstel college<br />
Het college heeft een afweging gemaakt tussen <strong>de</strong> hierboven gepresenteer<strong>de</strong> varianten. In <strong>de</strong> afweging<br />
zijn meegenomen <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige en ruimtelijke consequenties, maar vooral ook: wat zijn<br />
aanvaardbare risico’s afgewogen tegen <strong>de</strong> financiële consequenties van een scenariokeuze. Het gaat<br />
daarbij om <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> afweging:<br />
- Hogere woningbouwaantallen lei<strong>de</strong>n tot een verhoogd afzetrisico, maar vragen nu om een<br />
min<strong>de</strong>r hoge voorziening (dus min<strong>de</strong>r bezuinigingen en heroverweging van reserves en<br />
projecten)<br />
- Lage woningbouwaantallen lei<strong>de</strong>n tot een laag afzetrisico, maar vraagt gelijk om een hoge<br />
voorziening (wat betekent vergaan<strong>de</strong> bezuinigingen en verschraling van reserves en<br />
projecten)<br />
Op basis van <strong>de</strong>ze afweging kiest het college voor <strong>de</strong> mediaanvariant. Deze variant vindt het mid<strong>de</strong>n<br />
tussen <strong>de</strong> uiterste scenario´s en vraagt om een voorziening van 25 miljoen euro.<br />
In verband met <strong>de</strong> aanhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> economische crisis, kiest het college ervoor om <strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
uitgifteprognoses voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar met nog eens 127 woningen ver<strong>de</strong>r naar bene<strong>de</strong>n bij te<br />
stellen dan bij <strong>de</strong> jaarrekening al is gedaan. Daarmee wordt het risico op tegenvallen<strong>de</strong> verkopen op <strong>de</strong><br />
koprte termijn (komen<strong>de</strong> vier jaar) ver<strong>de</strong>r verkleind. De bijgestel<strong>de</strong> aantallen hieron<strong>de</strong>r zijn gebaseerd op<br />
reële verwachtingen over <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties. Hiervoor is een extra voorziening nodig van 1<br />
miljoen euro.<br />
<strong>Aan</strong>tal woningen <strong>2012</strong> 2013 2014 2015<br />
Jaarrekening 2011 87 108 137 197<br />
Voorjaarsnota <strong>2012</strong> 77 65 97 163<br />
In <strong>de</strong> woonvisie staat aangegeven dat er in <strong>Almelo</strong> voldoen<strong>de</strong> sociale woningbouw is om nu en in <strong>de</strong><br />
toekomst aan <strong>de</strong> vraag te voldoen. Het college stelt daarom voor om geen sociale woningbouw toe te<br />
voegen in <strong>de</strong> uitleglocaties.<br />
24
3.2 Bedrijventerreinen<br />
Voorstel<br />
- Wat betreft <strong>de</strong> bedrijventerreinen te kiezen voor scenario 2 waarbij Buitenhaven West en<br />
Aadijk Noord wor<strong>de</strong>n toegevoegd aan <strong>de</strong> strategische voor<strong>raad</strong><br />
- Uit te gaan van 4 hectare per jaar voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 15 jaar en daarvoor een extra voorziening<br />
Achtergrond<br />
te treffen van 8 miljoen euro<br />
Ook voor <strong>de</strong> bedrijventerreinen zijn <strong>de</strong> afgelopen jaren maatregelen genomen om te anticiperen op<br />
economische ontwikkelingen. De jaarlijkse afzet van bedrijventerreinen is naar bene<strong>de</strong>n bijgesteld. Ook<br />
naar aanleiding van <strong>de</strong> boardletter heeft er bij <strong>de</strong> jaarrekening een bijstelling plaatsgevon<strong>de</strong>n.<br />
Bedrijventerrein<br />
Ha per jaar Perio<strong>de</strong><br />
Masterplan 11 11 jaar<br />
Marsroute 1 8 15 jaar<br />
Marsroute 2 5,5 22 jaar<br />
Jaarrekening 5 24 jaar<br />
Op dit moment wordt er in <strong>de</strong> Netwerkstad uitgegaan van Transatlantic Market. Dit mo<strong>de</strong>l komt van<br />
het Centraal Planbureau. Eén en an<strong>de</strong>r heeft geresulteerd in een behoefteraming voor onze gemeente<br />
tot 2020 van 80 hectare. In Netwerkstad-verband is al wel <strong>de</strong> nuancering aangebracht om eerst <strong>de</strong><br />
voor<strong>raad</strong> aan har<strong>de</strong> plannen te benutten tot 2020. Wij hebben momenteel 66 hectare aan har<strong>de</strong><br />
plannen oftewel voor<strong>raad</strong> lokaal bedrijventerrein. De totale har<strong>de</strong> voor<strong>raad</strong> in <strong>de</strong> netwerkstad is<br />
vooralsnog voldoen<strong>de</strong> tot 2020, inclusief XL Businesspark. De zachte plannen (nog geen vastgesteld<br />
bestemmingsplan) in <strong>Almelo</strong> zijn vooralsnog een <strong>de</strong>el van Aadijk Noord en geheel Buitenhaven West.<br />
Door <strong>de</strong> accountant is in <strong>de</strong> managementletter net als voor woningbouw, aandacht besteed aan <strong>de</strong><br />
huidige realiteit van <strong>de</strong> planning aan bedrijventerreinen. Hoewel aangegeven wordt dat <strong>de</strong> planning en<br />
<strong>de</strong> daarachter liggen<strong>de</strong> raming voldoen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rbouwd is, wordt toch gevraagd <strong>de</strong> mogelijkheid van een<br />
alternatief scenario on<strong>de</strong>r ogen te zien.<br />
Formulering van scenario’s<br />
Voor bedrijventerreinen is er gekeken naar <strong>de</strong> uitgiftecijfers sinds 1993. Op basis van <strong>de</strong>ze cijfers is er<br />
een trendlijn voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren bepaald. In <strong>de</strong>ze trendlijn is rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> huidige<br />
crisis. Het resultaat (ex XL Businesspark) is als volgt:<br />
25
28<br />
26<br />
24<br />
22<br />
20<br />
18<br />
16<br />
14<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
1993<br />
1994<br />
1995<br />
1996<br />
1997<br />
1998<br />
1999<br />
2000<br />
26<br />
y = -3,602Ln(x) + 14,68<br />
2001<br />
2002<br />
2003<br />
2004<br />
2005<br />
2006<br />
2007<br />
2008<br />
2009<br />
2010<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
2013<br />
2014<br />
2015<br />
2016<br />
2017<br />
2018<br />
2019<br />
Totale uitgifte in ha Logaritmisch (Totale uitgifte in ha)<br />
De uitgifte laat, me<strong>de</strong> door een gebrek aan aanbod, een grillig verloop zien. Op basis van <strong>de</strong>ze grillige<br />
lijn is een trendlijn berekend (zie hierboven in <strong>de</strong> diagram <strong>de</strong> gelijkmatige trendlijn). Deze laat een<br />
dalen<strong>de</strong> trend laat zien. Daaruit is te zien dat rond 2020 <strong>de</strong> daling zich stabiliseert. In het verloop zit<br />
een ge<strong>de</strong>elte economische crisis verwerkt. Buiten <strong>de</strong>ze bijzon<strong>de</strong>rheid was <strong>de</strong> ten<strong>de</strong>ns overigens al<br />
dalend.<br />
De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> jaarlijkse uitgifte komt daarmee op 2,8 hectare per jaar. Volgens Marsroute 2 ligt dit op<br />
ongeveer 5,5 hectare per jaar.<br />
Wanneer <strong>de</strong> trendlijn wordt aangehou<strong>de</strong>n, dan vraagt dat om een reductie in <strong>de</strong> jaarlijks uit te geven<br />
oppervlakten van 5 hectare naar ongeveer 2,8 hectare per jaar. Hierdoor vallen Buitenhaven West en<br />
Aadijk Noord over <strong>de</strong> rand. Zij zijn in dit scenario niet meer nodig om in <strong>de</strong> behoefte van <strong>de</strong> komen<strong>de</strong><br />
tijd te voorzien. Daarnaast dient het uitgiftetempo van an<strong>de</strong>re in exploitatie zijn<strong>de</strong> terreinen enigszins te<br />
wor<strong>de</strong>n uitgefaseerd. Te treffen voorziening is ongeveer 8 miljoen euro voor <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> terreinen en<br />
1 a 2 miljoen euro voor uitfasering van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re in exploitatie zijn<strong>de</strong> bedrijventerreinen.<br />
Het is goed om aan te tekenen dat er een sprake is van een grote onzekerheidsmarge in <strong>de</strong><br />
bovenstaan<strong>de</strong> berekening. Zoals in bovenstaan<strong>de</strong> diagram zichtbaar is er <strong>de</strong> afgelopen 20 jaar sprake<br />
van sterke fluctuaties als het gaat om <strong>de</strong> uitgifte van bedrijventerreinen.<br />
Bovenstaand trendlijn van 2,8 hectare per jaar is gebaseerd op een statistische berekening. Het is<br />
daarnaast ook mogelijk om scenario’s te ontwikkelen op basis van <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> plannen en ruimtelijke<br />
consequenties. Er is daarbij vooral gekeken naar <strong>de</strong> zogenaam<strong>de</strong> zachte voor<strong>raad</strong>, oftewel voor<strong>raad</strong><br />
zon<strong>de</strong>r vastgesteld bestemmingsplan. Voor <strong>Almelo</strong> zijn dit Buitenhaven West en Aadijk Noord.<br />
De volgen<strong>de</strong> uitgangspunten zijn gehanteerd:<br />
- In exploitatie genomen gron<strong>de</strong>n (=lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties) hebben in beginsel een looptijd<br />
van maximaal 20 jaar en het liefst niet langer dan 10 à 15 jaar (dit is <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke ten<strong>de</strong>ns)<br />
- Een gron<strong>de</strong>xploitatie waarvan start uitgifte nog meer dan 10 jaar op zich laat wachten, wordt<br />
nog niet in exploitatie genomen of uit exploitatie gehaald.<br />
2020
Dit heeft <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> consequenties:<br />
- Buitenhaven West:<br />
Op basis van <strong>de</strong>ze uitgangspunten is het niet langer reëel het project Buitenhaven West in<br />
exploitatie te hou<strong>de</strong>n omdat start uitgifte geprognosticeerd is in 2028, waarbij <strong>de</strong> overige<br />
projecten tot die tijd tezamen 5 hectare per jaar uitgeven<br />
- Aadijk Noord:<br />
Alleen bij een afzetprognose van 5 ha per jaar is het ver<strong>de</strong>digbaar <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitatie van<br />
Aadijk Noord in exploitatie te hou<strong>de</strong>n, want exclusief Buitenhaven West en Aadijk Noord<br />
bevatten <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties nog circa 60 hectare uit te geven bouwgrond voor<br />
bedrijven. Ook bij dat scenario hoeft Aadijk Noord <strong>de</strong> eerst komen<strong>de</strong> 12 jaar niet in <strong>de</strong> behoefte<br />
te voorzien<br />
Dit leidt tot <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> uitwerking van <strong>de</strong> scenario’s:<br />
Scenario’s Uitgeefbaar Looptijd Bijstellingen<br />
totaal per jaar<br />
JR 2011 118 ha 5 ha 24 jaar<br />
Scenario 1<br />
Trendlijn<br />
60 ha 2,8 ha 21 jaar Buitenhaven West 2 mln<br />
Aadijk Noord 5 mln<br />
Uitfasering overige grex + overige kosten 3 mln<br />
Totaal 10 mln op NCW<br />
Scenario 2 60 ha 4 ha 15 jaar Buitenhaven West 2 mln<br />
Aadijk Noord 5 mln<br />
Uitfasering overige grex + overige kosten 1 mln<br />
Totaal 8 mln op NCW<br />
Scenario 3 90 ha 5 ha 18 jaar Buitenhaven West 2 mln<br />
Voorstel<br />
Totaal 2 mln op NCW<br />
Het voorstel is om te kiezen voor scenario 2. Het college acht een uitgifte van gemid<strong>de</strong>ld 4 hectare per<br />
jaar voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 15 jaar realistisch. Omdat Buitenhaven West en Aadijk Noord pas over ruim tien<br />
jaar tot uitgifte komen stelt het college voor om <strong>de</strong>ze op te nemen in <strong>de</strong> strategische voor<strong>raad</strong>. Het<br />
voorstel is dan ook hiervoor maatregelen te treffen.<br />
27
4. Soweco<br />
Voorstel<br />
Ter <strong>de</strong>kking van het exploitatietekort Soweco voor 2013 1,5 miljoen euro, 2014 1,6 miljoen euro,<br />
2015 1,4 miljoen euro en 2016 1,1 miljoen euro beschikbaar te stellen<br />
Op 24 april <strong>2012</strong> heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> gesproken over <strong>de</strong> toekomst van <strong>de</strong> uitvoering sociale werkvoorziening.<br />
In het <strong>raad</strong>svoorstel (1200154) ston<strong>de</strong>n drie scenario´s centraal. In het kort kwamen <strong>de</strong>ze scenario´s<br />
op het volgen<strong>de</strong> neer:<br />
- In het eerste scenario wordt <strong>de</strong> huidige uitvoering voortgezet. Een alternatieve binnen dit scenario<br />
is het beperken van <strong>de</strong> huidige uitvoering tot beschut werken.<br />
- Het twee<strong>de</strong> scenario gaat uit van verschillen<strong>de</strong> aanpassingen in <strong>de</strong> uitvoering (o.a. personeel en<br />
gebouwen) van <strong>de</strong> huidige opzet. <strong>Aan</strong>vullend kunnen extra gemeentelijke opdrachten bij Soweco,<br />
bijvoorbeeld <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> AWBZ en <strong>de</strong> WwnV wor<strong>de</strong>n neergelegd.<br />
- In het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> scenario gaan Wsw geïndiceer<strong>de</strong>n – indien mogelijk – aan <strong>de</strong> slag bij reguliere<br />
werkgevers en richt <strong>de</strong> sociale werkvoorziening zich op <strong>de</strong> meest kwetsbare groep<br />
arbeidsgehandicapten met een Wsw indicatie.<br />
Het was nodig te kiezen uit <strong>de</strong>ze scenario´s om <strong>de</strong> aanvraag voor <strong>de</strong> transitiegel<strong>de</strong>n in te dienen. De<br />
<strong>raad</strong> – na amen<strong>de</strong>ring van het <strong>raad</strong>svoorstel – een aantal besluiten:<br />
- De <strong>raad</strong> koos om <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> Wsw voort te zetten in samenwerking met <strong>de</strong> gemeenten<br />
Tubbergen, Twenterand en Wier<strong>de</strong>n.<br />
- Daarnaast bepaal<strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>raad</strong> voor <strong>de</strong> ontwikkeling van Soweco <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> twee uitgangspunten,<br />
namelijk dat Wsw geïndiceer<strong>de</strong>n - indien mogelijk - aan <strong>de</strong> slag gaan bij reguliere werkgevers en dat<br />
<strong>de</strong> sociale werkvoorziening zich richt op <strong>de</strong> meest kwetsbare groep arbeidsgehandicapten met een<br />
Wsw indicatie (<strong>de</strong>r<strong>de</strong> scenario).<br />
- De <strong>raad</strong> stem<strong>de</strong> in met het opgestel<strong>de</strong> herstructureringsplan, ervan uitgaan<strong>de</strong> dat het plan op een<br />
later tijdsip kan wor<strong>de</strong>n gepreciseerd.<br />
- En <strong>de</strong> <strong>raad</strong> heeft het college gevraagd om <strong>de</strong> uitwerking van <strong>de</strong>ze keus samen met Soweco –<br />
directie en <strong>raad</strong> van commissarissen – op te pakken.<br />
De scenariokeus heeft gevolgen voor <strong>de</strong> omvang van het exploitatietekort. De door <strong>de</strong> <strong>raad</strong><br />
vastgestel<strong>de</strong> uitgangspunten lei<strong>de</strong>n voor gemeente <strong>Almelo</strong> tot het volgen<strong>de</strong> tekort:<br />
2013 1.503.000 euro<br />
2014 1.590.000 euro<br />
2015 1.428.000 euro<br />
2016 1.146.000 euro<br />
De berekening van het exploitatietekort is voor <strong>de</strong> val van het Kabinet uitgevoerd. Het<br />
stabiliteitsprogramma (wan<strong>de</strong>lgangenakkoord) dat na <strong>de</strong> val is opgesteld verlicht <strong>de</strong> bezuinigingen op <strong>de</strong><br />
WSW voor het jaar 2013. Het is echter nog niet dui<strong>de</strong>lijk wat dit exact betekent voor gemeente<br />
<strong>Almelo</strong>. Bij <strong>de</strong> begroting is dit wel bekend en zal het bedrag hierop wor<strong>de</strong>n aangepast. Met <strong>de</strong>ze<br />
inci<strong>de</strong>ntele meevaller daalt mogelijk het exploitatietekort, maar blijft er nog steeds een tekort van circa<br />
4 miljoen euro. En het meerjarig perspectief blijft onvermin<strong>de</strong>rd zorgwekkend.<br />
29
5. Binnenstad<br />
Voorstel<br />
- Wat betreft <strong>de</strong> binnenstad 5 miljoen euro te reserveren voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> eerste<br />
fase en in overleg te gaan met <strong>de</strong> provincie Overijssel over <strong>de</strong> inzet van 5 miljoen euro die<br />
beschikbaar is gesteld voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> Waterboulevard<br />
- De uitvoering van <strong>de</strong> waterboulevard daarmee te faseren, maar wel <strong>de</strong> verplichting aan te<br />
Wat vooraf ging<br />
gaan om <strong>de</strong>ze op termijn volgens het huidige plan volledig te realiseren op basis van een te<br />
sluiten convenant met <strong>de</strong> provincie<br />
Op 25 januari 2011 heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> het ste<strong>de</strong>nbouwkundig ka<strong>de</strong>rplan Op zoek naar een haalbaar<br />
binnenstadsplan vastgesteld (2010/38845). Daarbij heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> besloten om 9,2 miljoen euro te<br />
onttrekken uit <strong>de</strong> reserve grondbedrijf, ter <strong>de</strong>kking van <strong>de</strong> projecten Waterboulevard eerste fase (tot<br />
aan Kreta) en Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen (voor in totaal 18,4 miljoen euro). Inmid<strong>de</strong>ls is, in lijn met <strong>de</strong><br />
afspraken met <strong>de</strong> Provincie Overijssel, gestart met <strong>de</strong> reconstructie van het Waagplein. Vóór 1juli <strong>2012</strong><br />
wordt gestart met <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> toegangsweg tot <strong>de</strong> P&R garage. Het project <strong>de</strong> Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
Pleinen wordt dit jaar afgerond.<br />
In het ste<strong>de</strong>nbouwkundig ka<strong>de</strong>rplan wordt <strong>de</strong> ambitie geformuleerd om het winkelrondje te versterken<br />
en het bevaarbare kanaal (vanaf Kreta) door te trekken, tot in het centrum. In het <strong>raad</strong>svoorstel van 25<br />
januari 2011 werd toegelicht dat, om <strong>de</strong>ze ambities te realiseren, rekening moet wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n met<br />
een tekort van circa 30 tot 40 miljoen euro, op netto contante waar<strong>de</strong>. Dit omdat er pan<strong>de</strong>n moeten<br />
wor<strong>de</strong>n gesloopt (kapitaalvernietiging), om <strong>de</strong>ze ambities waar te maken.<br />
In samenspraak met <strong>de</strong> strategische partners zijn optimalisaties doorgevoerd en is het tekort<br />
teruggebracht tot circa 30 miljoen euro, netto contant per 1-1-<strong>2012</strong>.<br />
In principe wordt voor elke woning die wordt gerealiseerd, er één woning gesloopt. Het is mogelijk dat<br />
ste<strong>de</strong>nbouwkundig gezien het nodig is dat een aantal woningen wordt toegevoegd. Om een zo hoog<br />
mogelijke beleggingswaar<strong>de</strong> te realiseren (waardoor marktpartijen meer kunnen bijgedragen aan <strong>de</strong><br />
openbare ruimte) is advies ingewonnen bij retail<strong>de</strong>skundigen. Hierdoor is er een, in <strong>de</strong> visie van<br />
beleggers, ‘investeringswaardig’ plan tot stand gekomen, waarbij winkelfuncties in een zogenaamd<br />
‘compact looprondje’ zijn gesitueerd. Een belangrijk <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> huidige leegstand, dat wordt<br />
veroorzaakt doordat winkels op <strong>de</strong> verkeer<strong>de</strong> locatie liggen, wordt met het binnenstadsplan<br />
weggenomen.<br />
De gemeente<strong>raad</strong> heeft op 22 november 2011 (2011/25342) <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie van <strong>de</strong><br />
vernieuw<strong>de</strong> binnenstad, <strong>Almelo</strong> vaart er wel bij, vastgesteld en kennis genomen van <strong>de</strong> bij het plan<br />
behoren<strong>de</strong> financiële verkenning. In <strong>de</strong>ze financiële verkenning, die sluit op een tekort van 30 miljoen<br />
euro, netto contant per 1-1-<strong>2012</strong>, is rekening gehou<strong>de</strong>n met marktconforme bijdragen van<br />
marktpartijen en subsisdies voor afronding van <strong>de</strong> waterboulevard (haven).<br />
Door zowel <strong>de</strong> provincie Overijssel als <strong>de</strong> bij <strong>de</strong> pilot binnenste<strong>de</strong>lijke transformatie betrokken<br />
adviesbureaus (Metrum en Royal Haskoning) is geconclu<strong>de</strong>erd dat ´<strong>de</strong> opzet en uitgangspunten van <strong>de</strong><br />
financiële verkenning, in dit stadium van <strong>de</strong> planontwikkeling reëel is´.<br />
31
Het verschil maken: een nieuwe rolver<strong>de</strong>ling tussen partijen<br />
De overheid zal zich faciliterend opstellen en zich beperken tot <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> openbare ruimte en<br />
tot haar publieke (wettelijke) taken, terwijl <strong>de</strong> (her)ontwikkeling van vastgoed wordt overgelaten aan<br />
marktpartijen. Risico’s komen zoveel mogelijk ten laste van marktpartijen, terwijl <strong>de</strong> overheid <strong>de</strong><br />
condities schept voor (her)ontwikkeling.<br />
Op<strong>de</strong>ling van het plan in fasen<br />
Het blijkt op korte termijn niet mogelijk om in <strong>de</strong>kking te voorzien voor het volledige tekort. In plaats<br />
van planaanpassingen, maken wij een bewuste keuze om geen concessies te doen aan <strong>de</strong> kwaliteit. De<br />
door uw <strong>raad</strong> vastgestel<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie blijft het uitgangspunt.<br />
De oplossing voor <strong>de</strong> financiële opgave wordt gevon<strong>de</strong>n in fasering. Door grote investeringen uit te<br />
stellen, ontstaat tijd om te sparen en investeringsruimte om op voortvaren<strong>de</strong> wijze <strong>de</strong> eerste fase van<br />
<strong>de</strong> transformatie van <strong>de</strong> binnenstad te realiseren. Wij willen sparen voor structuurversterken<strong>de</strong><br />
maatregelen en in dit ka<strong>de</strong>r ook een rentedragend centrumspaarfonds instellen, waardoor (op termijn)<br />
<strong>de</strong> kans op een succesvol beroep op Europese subsidies wordt vergroot.<br />
Deze aanpassingen kunnen wij niet doorvoeren binnen <strong>de</strong> huidige afspraken met <strong>de</strong> provincie<br />
Overijssel. Wij hebben u geïnformeerd dat wij in overleg zijn met <strong>de</strong> provincie Overijssel over een<br />
bijstelling van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> waterboulevard en <strong>de</strong> subsidievoorwaar<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> ImG beschikking.<br />
Wij stellen daarbij voor om voor <strong>de</strong> Waterboulevard tij<strong>de</strong>lijk uit te gaan van een beperktere<br />
projectscope, waarbij vooralsnog alleen <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> werken wor<strong>de</strong>n gerealiseerd:<br />
- Ontsluiting van <strong>de</strong> P&R garage<br />
- De oevervoorziening stationsomgeving<br />
- Bevaarbaar water voor het nieuw te bouwen stadhuis<br />
- Voorplein nieuwe stadhuis en fiets/loopbrug.<br />
Dit betekent dat wordt uitgesteld:<br />
- Brug Indië<br />
- Brug Egbert Gorterstraat<br />
- Afronding oever stationsgebied<br />
- Vervangen fiets-/loopbrug door ophaalbrug<br />
- Doortrekken van kanaal met havenkom<br />
Hierdoor kan een bedrag van circa 5 miljoen euro gemeentelijk geld vrijgespeeld wor<strong>de</strong>n. Wij stellen<br />
voor om dit bedrag te betrekken bij <strong>de</strong> afweging bij <strong>de</strong>ze Voorjaarsnota; hetzelf<strong>de</strong> bedrag zal gestort<br />
wor<strong>de</strong>n in het centrumspaarfonds voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> eerste fase. Wij zijn in overleg met <strong>de</strong><br />
provincie om een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> subsidie die wij hebben gekregen voor het realiseren van <strong>de</strong><br />
waterboulevard (5 miljoen euro) in te zetten voor het realiseren van <strong>de</strong> eerste fase van het<br />
Binnenstadsplan. Als <strong>de</strong> provincie Overijssel daarmee instemt, komt er in totaal 10 miljoen euro<br />
beschikbaar, waarmee al in 2013 kan wor<strong>de</strong>n gestart met <strong>de</strong> transformatie van <strong>de</strong> binnenstad.<br />
De eerste fase<br />
Urban Interest heeft aangegeven dat zij haar vastgoedbezit binnen <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie (<strong>de</strong><br />
McDonalds, <strong>de</strong> locatie Scheer&Foppen en <strong>de</strong> oostzij<strong>de</strong> van het voormalige V&D gebouw) op korte<br />
termijn wil herontwikkelen. Het ligt dan ook voor hand om binnen het <strong>de</strong>elgebied ‘Haven Zuid’ (inclusief<br />
<strong>de</strong> Kloosterhofflat en on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> vleugel van <strong>de</strong> Havenpassage en C&A) te starten met <strong>de</strong><br />
transformatie van <strong>de</strong> binnenstad.<br />
32
Als uitvloeisel van <strong>de</strong> pilot binnenste<strong>de</strong>lijke transformatie is er overleg tot stand gekomen tussen Urban<br />
Interest en <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> contractpartners van <strong>de</strong> gemeente: woningcorporatie Beter Wonen, als<br />
eigenaar van <strong>de</strong> Kloosterhofflat, <strong>de</strong> Ontwikkelcombinatie <strong>Almelo</strong> 2010 (<strong>de</strong> bouwbedrijven Dura Vermeer<br />
& Kondor Wessels) en Syntrus Achmea Vastgoed. Ook woningstichting St. Joseph wordt hierbij<br />
betrokken. Urban Interest en Beter Wonen verkennen gezamenlijk <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n om appartementen<br />
te realiseren binnen <strong>de</strong> leegstaan<strong>de</strong> kantoorverdiepingen van <strong>de</strong> winkelgalerij (voormalige V&D) en <strong>de</strong><br />
Ontwikkelcombinatie heeft aangegeven samen te willen werken met Urban Interest.<br />
Wij hebben partijen gevraagd om, binnen <strong>de</strong> wettelijke ka<strong>de</strong>rs op het gebied van aanbesteding en met<br />
inachtneming van <strong>de</strong> oorspronkelijke overeenkomst, tot een on<strong>de</strong>rlinge taakver<strong>de</strong>ling te komen en<br />
gezamenlijk voorstellen te ontwikkelen voor een kwalitatief hoogwaardige eerste fase, die het draagvlak<br />
heeft van alle betrokkenen (waaron<strong>de</strong>r Syntrus Achmea Vastgoed en Beter Wonen). Een belangrijke eis<br />
is dat <strong>de</strong>ze eerste fase ‘no regret’ moet kunnen wor<strong>de</strong>n uitgevoerd. Dit houdt in dat <strong>de</strong> ontwikkeling<br />
ook een (ste<strong>de</strong>nbouwkundige) verbetering moet inlui<strong>de</strong>n, indien vervolgfasen (voorlopig) niet wor<strong>de</strong>n<br />
gerealiseerd. Voorwaar<strong>de</strong> is dat partijen voor het ein<strong>de</strong> van het jaar on<strong>de</strong>rling overeenstemming<br />
bereiken en zich bereid tonen om gezamenlijk een concessieovereenkomst aan te gaan.<br />
Een substantieel <strong>de</strong>el van het winkelrondje wordt gerealiseerd.<br />
Volgen<strong>de</strong> fases<br />
Na afronding van <strong>de</strong> eerste fase kan het winkelrondje wor<strong>de</strong>n afgerond, door realisatie van <strong>de</strong>elgebied<br />
<strong>de</strong> Hagen. Het ligt in <strong>de</strong> lijn <strong>de</strong>r verwachting dat ook <strong>de</strong> kosten van aanleg van <strong>de</strong> openbare ruimte<br />
(realisatie van ‘<strong>de</strong> verbinding’) vanuit <strong>de</strong> vastgoedontwikkeling kan wor<strong>de</strong>n ge<strong>de</strong>kt. Inzet is dat partijen<br />
ook financieel bijdragen aan <strong>de</strong> havenkom, omdat daarmee <strong>de</strong> slagingskans van een beroep op<br />
lan<strong>de</strong>lijke en Europese subsidies wordt verhoogd.<br />
De waterboulevard is het sluitstuk van <strong>de</strong> vernieuw<strong>de</strong> binnenstad. Het betreft hier (o.a.) <strong>de</strong> realisatie<br />
van <strong>de</strong> (beweegbare) bruggen en <strong>de</strong> aanleg van <strong>de</strong> haven. Om <strong>de</strong> haven te kunnen realiseren moet het<br />
resteren<strong>de</strong> te amoveren <strong>de</strong>el van winkelcentrum <strong>de</strong> Havenpassage (inclusief parkeervoorzieningen) en<br />
<strong>de</strong> kop van het appartementencomplex van St. Joseph wor<strong>de</strong>n gesloopt. De huidige Albert Heijn en <strong>de</strong><br />
daarboven / daar on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> parkeervoorzieningen en <strong>de</strong> winkelschil aan <strong>de</strong> Klara Zetkinstraat<br />
wor<strong>de</strong>n gehandhaafd.<br />
De investeringssom wordt geraamd op in totaal circa 25 miljoen euro (prijspeil 1-1-<strong>2012</strong>). Wij kiezen in<br />
plaats van (ad hoc) planaanpassingen, bewust voor een lange termijn fasering. Wij stellen voor om <strong>de</strong><br />
civieltechnische werken besteksklaar te maken, opdat na <strong>de</strong>kking, tot een spoedige aanbesteding kan<br />
wor<strong>de</strong>n overgegaan.<br />
Dit betekent dat er <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren een grote financiële opgave bestaat om ervoor te zorgen dat <strong>de</strong><br />
resteren<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len beschikbaar komen. De komen<strong>de</strong> tijd zal gekeken wor<strong>de</strong>n naar <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
om bedragen aan het spaarfonds toe te voegen. Het huidige perspectief tot en met 2016 laat op dit<br />
moment geen ruimte zien. Vanaf 2017 kan er gespaard wor<strong>de</strong>n of an<strong>de</strong>rs zo snel als mogelijk is.<br />
Afhankelijk van <strong>de</strong> exacte invulling en opzet van het spaarfonds, financiële mogelijkhe<strong>de</strong>n na 2016 en<br />
<strong>de</strong> te maken afspraken daarover met <strong>de</strong> provincie kan een <strong>de</strong>finitieve datum wor<strong>de</strong>n vastgelegd waarop<br />
<strong>de</strong> volledige waterboulevard is gerealiseerd.<br />
33
Wij constateren dat <strong>de</strong> provincie Overijssel en <strong>de</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Almelo</strong> elkaar gevon<strong>de</strong>n hebben op <strong>de</strong><br />
gewenste ontwikkelingsrichting van <strong>de</strong> binnenstad. Deze heeft een vertaling gekregen in <strong>de</strong> door u<br />
vastgestel<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie. Deze visie en <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> projecten die daaruit volgen,<br />
staan wat ons betreft niet ter discussie. Het is echter ook dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> financiële omstandighe<strong>de</strong>n<br />
voor zorgen dat wij <strong>de</strong> plannen op dit moment niet volledig kunnen uitvoeren zoals voorgenomen.<br />
Omdat wij uit oogpunt van goed bestuur het van belang vin<strong>de</strong>n dat an<strong>de</strong>ren er van uit kunnen gaan dat<br />
gemaakte afspraken wor<strong>de</strong>n nagekomen, willen wij een bestuursconvenant afsluiten tussen gemeente<br />
en provincie, waarin partijen bestuurlijk <strong>de</strong> verplichting uitspreken dat <strong>de</strong> door <strong>de</strong> gemeente<strong>raad</strong><br />
vastgestel<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie (inclusief waterboulevard) uitein<strong>de</strong>lijk volledig wordt afgerond. In<br />
dit convenant wordt ook geformuleerd, dat partijen samen subsidies zullen verwerven, waardoor eer<strong>de</strong>r<br />
tot fysieke realisatie kan wor<strong>de</strong>n overgegaan, dan op dit moment wordt gepland.<br />
Als <strong>de</strong> provincie Overijssel niet akkoord gaat met het aanpassen van <strong>de</strong> afspraken dan lopen wij het<br />
risico dat <strong>Almelo</strong> <strong>de</strong> verkregen subsidie voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> waterboulevard moet terugbetalen. Wij<br />
hebben dit risico daarom ook opgenomen in <strong>de</strong> risicoparagraaf in <strong>de</strong>ze Voorjaarnota.<br />
34
6. De programma’s<br />
6.1 Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />
Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />
6.1.1 Knelpunten<br />
35<br />
2015 2016<br />
<strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> rijksbezuinigingen 2,4 3<br />
Frictiekosten bezuinigingen 1,58<br />
Lagere winstuitkering BNG 0,17 0,17<br />
Verhoging ABP premie 1,00<br />
<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor Twente 0,08 -0,19 -0,26<br />
Leges en kosten publiekszaken 0,14 0,14<br />
<strong>Aan</strong>passen organisatiestructuur 0,66<br />
Verbeterprogramma 0,26<br />
6.1.2 Bezuinigingen<br />
Stadhuis 4,1<br />
Sluiten geboorteloket ziekenhuis 0,02 0,02<br />
Opzeggen huur skybox 0,06 0,06<br />
Stelpost loon/prijscompensatie 3,11 3,86<br />
Risicobuffer 0,32 0,33<br />
Meerjarenperspectief 0,07 0,52<br />
6.1.3 Belastingsmaatregelen<br />
Belastingmaatregelen 2,10 2,10<br />
6.1.4 Reserves<br />
Algemene reserve 9,2<br />
Reserve opbrengst verkoop <strong>de</strong>elnemingen 1,9<br />
Reserve bouwfondsaan<strong>de</strong>len 7,8<br />
Reserve achtergestel<strong>de</strong> lening Vitens 2,7<br />
Reserve toegangscontrolesysteem 0,1<br />
Reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,1<br />
Reserve automatisering 3,0<br />
Overlopen<strong>de</strong> werken 1,3<br />
Reserve grote investeringen 0,7
6.1.1 Knelpunten<br />
<strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> rijksbezuinigingen<br />
Voorstel<br />
Voor <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> rijksbezuiniging uit te gaan van 0,3 miljoen euro in 2013 oplopend naar 3 miljoen<br />
euro structureel vanaf 2016<br />
De macro-economische ontwikkelingen zijn in <strong>2012</strong> ver<strong>de</strong>r verslechterd, waardoor het kabinet zich<br />
genoodzaakt zag tot aanvullen<strong>de</strong> bezuinigingen. Dit zal vanaf 2013 zijn weerslag hebben op <strong>de</strong><br />
algemene uitkering en mogelijk doelsubsidies van het Rijk. De algemene uitkering is <strong>de</strong> belangrijkste<br />
inkomstenbron van <strong>de</strong> gemeente (circa 30%) en beweegt mee met <strong>de</strong> uitgavenontwikkeling van het<br />
Rijk.<br />
Door <strong>de</strong> val van het kabinet is op dit moment ondui<strong>de</strong>lijk welke bezuinigingsmaatregelen wor<strong>de</strong>n<br />
doorgevoerd. Dat er nieuwe bezuinigingsmaatregelen getroffen wor<strong>de</strong>n is onvermij<strong>de</strong>lijk. De gevolgen<br />
voor onze gemeente zijn moeilijk in te schatten. Het college houdt in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening met<br />
een aanvullen<strong>de</strong> bezuinigingsopgave van ongeveer 3 miljoen euro als gevolg van rijksbezuinigingen.<br />
Frictiekosten bezuinigingen<br />
Voorstel<br />
Rekening te hou<strong>de</strong>n met frictiekosten ten gevolge van <strong>de</strong> bezuinigingen bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 en<br />
hiervoor 1,58 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel te bestemmen<br />
De organisatie krimpt met ruim 100 fte / 4,8 miljoen euro. Het is belangrijk om <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers die<br />
hierdoor boventallig wor<strong>de</strong>n zo snel mogelijk aan an<strong>de</strong>r werk te helpen. Als dit niet lukt ontstaan er<br />
frictiekosten. Binnen het projectbudget HVM is geen geld beschikbaar om die frictiekosten of<br />
aanloopverliezen op te vangen. De voorziene ontwikkelingen vragen om een inci<strong>de</strong>ntele aanpassing bij<br />
<strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> van <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> en <strong>de</strong> jaarschijf 2013 in <strong>de</strong> meerjarenbegroting.<br />
Frictiekosten bij tij<strong>de</strong>lijke plaatsing me<strong>de</strong>werker<br />
In 2011 is een fors aantal me<strong>de</strong>werkers, van wie <strong>de</strong> functie als gevolg van bezuinigingen in <strong>de</strong><br />
afgelopen jaren is geschrapt, via het Loopbaancentrum <strong>Almelo</strong> voorzien van tij<strong>de</strong>lijk werk. Bij een<br />
twintigtal me<strong>de</strong>werkers loopt <strong>de</strong>ze oplossing in <strong>de</strong> loop van <strong>2012</strong> af. Op dit moment is ondui<strong>de</strong>lijk of er<br />
in alle gevallen sprake zal zijn van continuering van werk op een van budget voorziene functie. Voor<br />
een enkele me<strong>de</strong>werker is intern geen geschikte functie beschikbaar. De frictiekosten <strong>2012</strong> voor <strong>de</strong>ze<br />
groep me<strong>de</strong>werkers zijn berekend op 315.000 euro. Voor 2013 wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> frictiekosten geschat op<br />
200.000 euro.<br />
Frictiekosten afscheid nemen<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers<br />
Zes me<strong>de</strong>werkers nemen in <strong>de</strong> loop van <strong>2012</strong> afscheid. Vooruitlopend hierop zijn <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong><br />
functies per 1 januari <strong>2012</strong> geschrapt. De salariskosten moeten echter nog wel <strong>de</strong>els betaald wor<strong>de</strong>n.<br />
Er is sprake van 135.000 euro aan frictiekosten waar geen budget voor is. Voor 2013 wordt ingeschat<br />
dat 100.000 euro nodig is om <strong>de</strong>ze kosten van uitstromen<strong>de</strong> werknemers op te vangen.<br />
36
Besparingsverlies uit te werken bezuinigingen<br />
Van <strong>de</strong> geprognosticeer<strong>de</strong> te bezuinigen 38 fte per 1 januari <strong>2012</strong> zijn er inmid<strong>de</strong>ls 25 ingevuld. De<br />
uitwerking binnen <strong>de</strong> <strong>de</strong>elprojecten organisatie ontwikkeling (2 fte) en zaakgericht werken, klantcontact<br />
centrum en <strong>de</strong>regulering (10 fte) heeft vertraging opgelopen. De bezuinigingen voor een totaalbedrag<br />
van 670.000 euro had<strong>de</strong>n per 1 januari <strong>2012</strong> moeten ingaan. Verwacht wordt dat bei<strong>de</strong> taakstellingen<br />
in <strong>de</strong> loop van <strong>2012</strong> geëffectueerd wor<strong>de</strong>n. Het inci<strong>de</strong>ntele besparingsverlies wordt voor <strong>2012</strong><br />
becijferd op 350.000 euro. Voor 2013 wor<strong>de</strong>n geen besparingsverliezen verwacht.<br />
Kosten WW<br />
Als eigen risicodrager WW hebben we te maken met oplopen<strong>de</strong> WW uitgaven. Waar we in het verle<strong>de</strong>n<br />
nauwelijks kosten had<strong>de</strong>n, wor<strong>de</strong>n we in <strong>2012</strong> geconfronteerd met uitgaven ter grootte van 280.000<br />
euro. Voor 2013 wordt een bedrag groot 200.000 euro voorzien.<br />
Bedragen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013<br />
Frictiekosten bij tij<strong>de</strong>lijke plaatsing me<strong>de</strong>werker 315 200<br />
Frictiekosten afscheid nemen<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers 135 100<br />
Besparingsverlies uit te werken bezuinigingen 350<br />
Kosten WW 280 200<br />
Totaal 1.080 500<br />
Lagere winstuitkering Bank Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Gemeente</strong>n<br />
Voorstel<br />
De halvering van <strong>de</strong> winstuitkering van <strong>de</strong> BNG te verwerken en hiervoor 0,17 miljoen euro te<br />
bestemmen<br />
De BNG is, als gevolg van <strong>de</strong> financiële crisis, gedwongen het eigen vermogen aan te vullen.<br />
Compliceren<strong>de</strong> factor is dat <strong>de</strong> winst mogelijk negatief zal wor<strong>de</strong>n beïnvloed door <strong>de</strong> bankenbelasting<br />
die op stapel staat en die <strong>de</strong> BNG relatief fors zal treffen. Recent heeft <strong>de</strong> BNG aangekondigd <strong>de</strong><br />
winstuitkering aan <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs met <strong>de</strong> helft te verlagen. De bank heeft voorgesteld <strong>de</strong><br />
divi<strong>de</strong>nduitkering tot minimaal 2018 te halveren. Vanwege <strong>de</strong>ze vele onzekerhe<strong>de</strong>n acht <strong>de</strong> bank het<br />
niet verantwoord een uitspraak te doen over <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> nettowinst <strong>2012</strong>.<br />
Op dit moment wordt structureel rekening gehou<strong>de</strong>n met een divi<strong>de</strong>nduitkering van 345.000 euro. Een<br />
halvering heeft een na<strong>de</strong>lig effect van circa 170.000 euro.<br />
Verhoging ABP premie<br />
Voorstel<br />
De tij<strong>de</strong>lijke verhoging van <strong>de</strong> pensioenpremie te verwerken en hiervoor 1 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel te<br />
bestemmen<br />
Bij <strong>de</strong> begroting 2011 en <strong>2012</strong> is rekening gehou<strong>de</strong>n met een tij<strong>de</strong>lijke verhoging van <strong>de</strong><br />
pensioenpremie van 1%-punt. Dit als gevolg van <strong>de</strong> hersteloperatie van het ABP. Omdat het hier ging<br />
om een hersteloperatie is <strong>de</strong>ze verhoging inci<strong>de</strong>nteel meegenomen. Omdat <strong>de</strong> <strong>de</strong>kkingsg<strong>raad</strong> van ABP<br />
nog onvoldoen<strong>de</strong> is, zijn aanvullen<strong>de</strong> maatregelen aangekondigd.<br />
37
Een van <strong>de</strong> maatregelen om het herstel van <strong>de</strong> financiële positie van ABP te bevor<strong>de</strong>ren is <strong>de</strong> verhoging<br />
van <strong>de</strong> tij<strong>de</strong>lijke opslag op <strong>de</strong> premie. ABP heeft besloten <strong>de</strong> premie-opslag in <strong>2012</strong> en 2013 van 1%<br />
naar 3% te verhogen. De premieverhoging wordt pas doorgevoerd op 1 april <strong>2012</strong>, maar wel op een<br />
zodanige wijze dat <strong>de</strong> voor <strong>de</strong> twee kalen<strong>de</strong>rjaren benodig<strong>de</strong> stijging van <strong>de</strong> premie in <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> 21<br />
maan<strong>de</strong>n wordt gerealiseerd. 70% van <strong>de</strong>ze premie wordt betaald door <strong>de</strong> werkgever, 30% is voor<br />
rekening van <strong>de</strong> werknemer. Een procent premie verhoging betekent voor <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> een<br />
extra werkgeverslast van 200.000 euro. De voorgestel<strong>de</strong> 2 % extra verhoging betekent dus een extra<br />
verhoging van <strong>de</strong> pensioenlast van 400.000 euro. Dit komt bovenop <strong>de</strong> 1 % tij<strong>de</strong>lijke verhoging.<br />
Bedragen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013<br />
Verhoging ABP pensioenpremie 400 600<br />
<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor Twente<br />
Voorstel<br />
Wat betreft het gemeentelijk belastingkantoor Twente rekening te hou<strong>de</strong>n met aanloopkosten en<br />
hiervoor te bestemmen 0,08 miljoen euro voor <strong>2012</strong> en respectievelijk 0,29 en 0,02 miljoen euro over<br />
2013 en 2014<br />
Op 23 maart 2011 is in bestuurlijk overleg <strong>de</strong> intentie uitgesproken om op 1 januari 2013 toe te tre<strong>de</strong>n<br />
tot het gemeentelijk belastingkantoor Twente (GBT). De toetreding tot het GBT past binnen <strong>de</strong> centrale<br />
opgave en visie van Het verschil maken. Hierin is opgenomen dat uitvoeren<strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n (het<br />
heffen en invor<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> belastingen, heffingen en retributies) zoveel mogelijk niet meer zelf<br />
uitgevoerd wor<strong>de</strong>n.<br />
De toetreding past hiermee binnen <strong>de</strong> centrale opgave en visie van <strong>Almelo</strong> Het verschil maken. Hierin is<br />
opgenomen dat uitvoeren<strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n (het heffen en invor<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> belastingen, heffingen<br />
en retributies) zoveel mogelijk niet meer zelf uitgevoerd wor<strong>de</strong>n. Wel zal <strong>de</strong> gemeente een regierol<br />
blijven hou<strong>de</strong>n.<br />
Het financieel meerjarig perspectief van <strong>de</strong> bijdrage aan het GBT, inclusief <strong>de</strong> tij<strong>de</strong>lijke meerkosten en<br />
achterblijven<strong>de</strong> structurele kosten, leidt in <strong>2012</strong> (aanloopkosten) en 2013 tot een na<strong>de</strong>el maar zal in <strong>de</strong><br />
perio<strong>de</strong> daarna omslaan naar een voor<strong>de</strong>el ten opzichte van <strong>de</strong> kosten van zelf doen. Door <strong>de</strong><br />
toekomstige voor<strong>de</strong>len te verrekenen met <strong>de</strong> tij<strong>de</strong>lijke na<strong>de</strong>len bedraagt <strong>de</strong> terugverdientijd 4 jaar.<br />
Bedragen x 1,0 miljoen <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />
Tekort GBT 0,08 0,29 0,02 -0,19 -0,26<br />
38
Leges en kosten publiekszaken<br />
Voorstel<br />
Wat betreft publiekszaken rekening te hou<strong>de</strong>n met stijging van <strong>de</strong> kosten door hogere afdrachten aan<br />
het rijk, stijging van kosten voor tolkenwerk en naturalisaties en het invoeren van maximale leges voor<br />
paspoorten en daarvoor 0,14 miljoen euro structureel te bestemmen vanaf 2013<br />
Bij publiekszaken, is sprake van een structureel knelpunt van 140.000 euro. Dit ontstaat door hogere<br />
kosten die voor het grootste <strong>de</strong>el wordt veroorzaakt door afdrachten van kosten aan het rijk voor<br />
bijvoorbeeld leveringen van paspoorten, rijbewijzen, id-kaarten, etc. Er is tevens een ten<strong>de</strong>ns dat ook<br />
an<strong>de</strong>re kosten voor bijvoorbeeld tolkenwerk t.b.v. naturalisaties stijgen. De leges die wij mogen heffen<br />
zijn al afgestemd op het wettelijk maximum wat wij mogen heffen en hierin is dus geen eigen<br />
beïnvloedingsmogelijkheid meer aanwezig. Daarnaast wordt in <strong>de</strong> 2e helft van <strong>2012</strong> <strong>de</strong> maximale te<br />
heffen leges voor paspoorten wettelijk teruggebracht, waardoor onze inkomsten dalen.<br />
<strong>Aan</strong>passen organisatiestructuur<br />
Voorstel<br />
Voor investeren in een nieuwe organisatiestructuur een inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 0,66 miljoen euro te<br />
bestemmen<br />
We zitten mid<strong>de</strong>n in een forse krimp van meer dan 100 fte. Daarnaast wor<strong>de</strong>n grote <strong>de</strong>len van onze<br />
organisatie el<strong>de</strong>rs on<strong>de</strong>rgebracht, <strong>de</strong>nk aan <strong>de</strong> brandweer, team belastingen, en op termijn ook an<strong>de</strong>re<br />
on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len bijvoorbeeld door <strong>de</strong> komst van een Regionale Uitvoerings Dienst. Ook hebben we besloten<br />
om een breed en goed KCC op te richten, waardoor allerlei personele verschuivingen zullen ontstaan.<br />
Ver<strong>de</strong>r zijn er tal van inhou<strong>de</strong>lijke ontwikkelingen – meer samenwerking met <strong>de</strong> stad, meer sturen op<br />
hoofdlijnen – die naast allerlei aangepaste werkwijzen soms ook een structuuraanpassing vergen. Tot<br />
slot moeten we een taakstelling van 340.000 euro realiseren door het aantal leidinggeven<strong>de</strong>n te<br />
vermin<strong>de</strong>ren. Al met al is een aanpassing van <strong>de</strong> organisatiestructuur onontkoombaar.<br />
De aanpassing van <strong>de</strong> organisatiestructuur vraagt om een investering, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>r <strong>de</strong> kosten op <strong>de</strong><br />
sollicitatieprocedure te begelei<strong>de</strong>n. Het is belangrijk dat dit proces en <strong>de</strong> assessments door een externe<br />
wor<strong>de</strong>n begeleid.<br />
Ten twee<strong>de</strong> moeten het mandaatregister en financieel systeem opnieuw wor<strong>de</strong>n ingericht. Ook is er<br />
veel extra werk voor het team personeel en organisatie. Een groot <strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze werkzaamhe<strong>de</strong>n kan<br />
binnen <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> capaciteit wor<strong>de</strong>n verricht door sterk te prioriteren. Daarnaast is er een aanvullend<br />
budget nodig voor tij<strong>de</strong>lijke extra capaciteit voor het team personeel en organisatie. De hoogte van dat<br />
budget is afhankelijk van <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> organisatorische aanpassingen.<br />
39
Naast een investering ontstaat er ook een risico op frictiekosten. Een aantal leidinggeven<strong>de</strong>n zal<br />
boventallig wor<strong>de</strong>n en herplaatst moeten wor<strong>de</strong>n. Op dit moment wordt het maximale risico hiervoor<br />
ingeschat op 440.000 euro.<br />
Lichte variant x 1.000<br />
Frictiekosten per jaar 440<br />
Inzet externe begelei<strong>de</strong>r 30<br />
Afnemen assessments (directie en af<strong>de</strong>lingshoof<strong>de</strong>n) 25<br />
Tij<strong>de</strong>lijk extra on<strong>de</strong>rsteuning P&O adviseur 25<br />
Totaal 520<br />
Maximale variant x 1.000<br />
Frictiekosten per jaar 440<br />
Inzet externe begelei<strong>de</strong>r 30<br />
Afnemen assessments (directie, af<strong>de</strong>lingshoof<strong>de</strong>n en teamlei<strong>de</strong>rs) 110<br />
Tij<strong>de</strong>lijk extra on<strong>de</strong>rsteuning P&O adviseur 75<br />
Totaal 655<br />
Verbeterprogramma<br />
Voorstel<br />
Voor het verbeterprogramma naar aanleiding van het Fortezza rapport, 0,26 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel te<br />
bestemmen<br />
Naar aanleiding van <strong>de</strong> bespreking van het rekenkamerrapport De slag om Fortezza is besloten tot een<br />
verbeterprogramma. Hoof<strong>de</strong>lementen in dit verbeterprogramma zijn:<br />
- Verbetering van <strong>de</strong> informatieverstrekking<br />
- Verbetering van het projectmatig werken<br />
- Verbeteren van het contractbeheer<br />
- Invoeren van resultaatgericht werken<br />
- Verbeteren van <strong>de</strong> dossiervorming<br />
Een groot <strong>de</strong>el van het programma kan kostenneutraal uitgevoerd wor<strong>de</strong>n. Extra mid<strong>de</strong>len zijn nodig<br />
voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len:<br />
Investeringen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013<br />
Training ambtelijk-bestuurlijk samenspel 40<br />
<strong>Aan</strong>passen Decos Contractenbeheer 20<br />
Verbeteren van dossiervorming 100 100<br />
Totaal 160 100<br />
40
6.1.2 Bezuinigingen<br />
Stadhuis<br />
Voorstel<br />
- De plannen voor het stadhuis maximaal twee jaar ‘on hold’ te zetten wat een inci<strong>de</strong>nteel<br />
bedrag oplevert van 4,1 miljoen euro<br />
- Voor <strong>de</strong> begroting 2013 uit te zoeken wat <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn om niet zelf te bouwen<br />
maar te kiezen voor een lange termijn huurconstructie<br />
Bij <strong>de</strong> voorbereiding van <strong>de</strong> Voorjaarsnota <strong>2012</strong> was het overdui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> gemeente financieel in<br />
zwaar weer verkeert. Daarom is afgesproken over een breed front van gemeentelijk beleid tot een<br />
heroverweging te komen.<br />
Voor <strong>de</strong> bouw van een nieuw stadhuis is sprake van een <strong>raad</strong>sbesluit en een daarbij door <strong>de</strong> <strong>raad</strong><br />
beschikbaar gesteld investeringsbudget<br />
In het licht van <strong>de</strong> financiële problematiek, waarbij op veel terreinen offers gebracht moeten wor<strong>de</strong>n die<br />
ook <strong>de</strong> inwoners van <strong>Almelo</strong> direct raken, hebben wij besloten <strong>de</strong> bouw van een nieuw stadhuis nog<br />
eens tegen het licht te hou<strong>de</strong>n.<br />
De discussie in ons college heeft zich op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> varianten toegespitst. Deze varianten zijn, ten<br />
opzichte van het gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> financieel perspectief, on<strong>de</strong>rling vergelijkbaar gemaakt door steeds het<br />
inci<strong>de</strong>ntele voor<strong>de</strong>el te berekenen per ultimo 2015 en het structurele voor<strong>de</strong>el vanaf 2016, het jaar<br />
waarin <strong>de</strong> begroting weer sluitend moet zijn.<br />
1. Doorgaan met <strong>de</strong> huidige nieuwbouwplannen, on<strong>de</strong>r toepassing van een aantal<br />
besparingsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
Wij hebben scherp gekeken naar calculaties voor <strong>de</strong> bouw en exploitatie van <strong>de</strong> nieuwbouw. Wij zien<br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n om op een aantal on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len tot besparingen / kostenreductie te komen. Denk daarbij<br />
aan <strong>de</strong> verlaging van het rentepercentage van 4,9 naar 4,5, het percentage waarmee momenteel door<br />
<strong>de</strong> gemeente wordt gerekend. Daarnaast is <strong>de</strong> bijstelling van <strong>de</strong> flexnorm volledig doorgerekend en<br />
wordt uitgegaan van een lager benodigd on<strong>de</strong>rhoudsbudget. Dit levert een structureel bedrag van ruim<br />
260.000 euro op. In <strong>de</strong> financiële bijlage is dit na<strong>de</strong>r toegelicht. Ook is het realistisch aan te nemen dat<br />
bij huidige economische omstandighe<strong>de</strong>n een aanbestedingsvoor<strong>de</strong>el behaald kan wor<strong>de</strong>n. Wij<br />
becijferen dat op een structureel voor<strong>de</strong>el van 140.000 euro (zie <strong>de</strong> financiële bijlage). Het op voorhand<br />
rekenen met een <strong>de</strong>rgelijk voor<strong>de</strong>el impliceert uiteraard wel een zekere verhoging van het risico van het<br />
project. Op basis van <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> afspraken wordt het investeringskrediet jaarlijks bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong><br />
geïn<strong>de</strong>xeerd. Deze in<strong>de</strong>xatie komt op basis van BDB-in<strong>de</strong>x voor het jaar 2011 (1,6%) neer op circa<br />
150.000 euro structureel en is dient beschikbaar te zijn bij <strong>de</strong> ingebruikname van het project. Deze<br />
in<strong>de</strong>xatie geldt voor alle scenario’s met uitzon<strong>de</strong>ring van scenario 4.<br />
Het inci<strong>de</strong>ntele voor<strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze variant is becijferd op 500.000 euro; het structurele voor<strong>de</strong>el<br />
bedraagt vanaf 2016 250.000 euro.<br />
2. Doorgaan met <strong>de</strong> plannen, maar <strong>de</strong>ze maximaal twee jaren ´on hold´ zetten<br />
Het huidige nieuwbouwplan blijft in stand.<br />
De investering in het gebouw wordt echter twee jaren uitgesteld. In die jaren kunnen <strong>de</strong> structureel<br />
beschikbare mid<strong>de</strong>len inci<strong>de</strong>nteel wor<strong>de</strong>n ingezet. De voor<strong>de</strong>len en in<strong>de</strong>xatie die in variant 1 wor<strong>de</strong>n<br />
41
ehaald zijn <strong>de</strong>els in <strong>de</strong>ze variant ook van toepassing. Mogelijk geldt dit niet voor het<br />
aanbestedingsvoor<strong>de</strong>el, dat afhankelijk is van <strong>de</strong> economische situatie over twee jaar. Het inci<strong>de</strong>ntele<br />
voor<strong>de</strong>el bedraagt 4,06 miljoen euro; structureel levert het geen verschil op.<br />
In <strong>de</strong>ze variant wordt het beleid voortgezet om niet meer in het bestaan<strong>de</strong> gebouw te investeren. Het<br />
risico van huisvesting in een gebrekkig gebouw - <strong>de</strong>nk aan uitvallen installaties, lekkages aan het dak,<br />
etc. etc. – duurt nog twee jaar langer voort. Dit geldt ook voor het na<strong>de</strong>el van het niet voldoen aan<br />
brandweervoorschriften en Arbo-eisen.<br />
Om tegemoet te komen aan het risico van onverwachte tegenvallers wordt een reserve van 1 miljoen<br />
euro voor on<strong>de</strong>rhoudcalamiteiten ingesteld.<br />
3. Kiezen voor een lange termijn huurconstructie<br />
Al eer<strong>de</strong>r is in uw <strong>raad</strong> geuit om <strong>de</strong> mogelijkheid van het huren van een stadhuis te on<strong>de</strong>rzoeken.<br />
Wij zien daar drie mogelijkhe<strong>de</strong>n voor. Hierbij geldt dat <strong>de</strong>ze variant ten minste hetzelf<strong>de</strong> financiële<br />
voor<strong>de</strong>el als variant 2 moet opleveren.<br />
- Op basis van het <strong>de</strong>finitief ontwerp en bestek wordt een particuliere investeer<strong>de</strong>r gezocht die in<br />
eigendom het stadhuis bouwt en dit voor een lange termijn aan <strong>de</strong> gemeente verhuurt.<br />
Wij streven ernaar een uitwerking van <strong>de</strong>ze variant, in <strong>de</strong> vorm van een aanbestedingsresultaat<br />
zon<strong>de</strong>r gunning, uiterlijk aan het eind van het jaar, zo mogelijk bij <strong>de</strong> begrotingsbehan<strong>de</strong>ling,<br />
beschikbaar te hebben.<br />
- Voor het kantoor<strong>de</strong>el gebruik te maken van leegkomen<strong>de</strong> of leegstaan<strong>de</strong> kantoorruimte en een<br />
bestuurs- en publiekscentrum op <strong>de</strong> Fortezzalocatie nieuw te bouwen.<br />
- Kijken naar <strong>de</strong> mogelijkheid om on<strong>de</strong>rdak te vin<strong>de</strong>n in verspreid beschikbare gemeentelijke<br />
eigendommen in <strong>de</strong> binnenstad (RMD-gebouw, Scheepvaarthuis, kantoor Kranenburg, e.d.).<br />
4. Afzien van nieuwbouw, en (met minimale investeringen) het gebruik van het huidige gebouw nog 10<br />
jaar voortzetten<br />
In <strong>de</strong>ze 0 (nul) variant wordt het gebruik van het huidige stadhuis voortgezet. Daarin wor<strong>de</strong>n dan<br />
slechts <strong>de</strong> absoluut noodzakelijke investeringen gedaan.<br />
Echt noodzakelijk on<strong>de</strong>rhoud wordt in <strong>de</strong>ze variant uitgevoerd. In <strong>de</strong> eerste vijf jaren zijn investeringen<br />
nodig voor ruim 4 miljoen euro en in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> vijf jaren zijn nog eens investeringen nodig voor een<br />
bedrag van ruim 1 miljoen euro. In bijlage 5 staat het volledige overzicht.<br />
Uitgangspunt in <strong>de</strong>ze variant is ook dat <strong>de</strong> grondwaar<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Fortezza-locatie tot een reëel<br />
prijsniveau wordt afgeboekt. Het inci<strong>de</strong>ntele voor<strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze variant komt uit op 0,7 miljoen euro;<br />
het structurele voor<strong>de</strong>el op 1,8 miljoen euro.<br />
Financiële vergelijking varianten gemeentelijke huisvesting<br />
Besparingen Inci<strong>de</strong>nteel <strong>2012</strong>-2015 Structureel (per jaar)<br />
42<br />
m.i.v. 2016<br />
(1) Doorgaan met plan met besparingen 500.000 250.000<br />
(2) Plan uitvoeren, maar 2 jaren later 4.060.000 nihil<br />
(3) Kiezen voor lange termijn huurconstructie p.m. p.m.<br />
(4) Plan niet uitvoeren 710.000 1.860.000
Conclusie en voorstel<br />
Alles overziend, kiest het college voorlopig voor variant 2 waarbij variant 3 wordt voorbereid. Wij<br />
verwachten bij <strong>de</strong> begrotingsbehan<strong>de</strong>ling in november <strong>2012</strong> uw <strong>raad</strong> een eindvoorstel te kunnen<br />
voorleggen.<br />
Sluiten geboorteloket ziekenhuis<br />
Voorstel<br />
Het geboorteloket bij het ziekenhuis te sluiten en hiervoor een bezuiniging in te boeken van 0,02<br />
miljoen structureel vanaf 2013<br />
Door sluiting van het geboorteloket is op <strong>de</strong> locatie stadhuis een efficiencyslag te maken ten opzichte<br />
van <strong>de</strong> huidige werkwijze. Het gevolg is dat inwoners van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> en regiogemeenten naar<br />
het stadhuis moeten komen om hun kind in te schrijven.<br />
Opzeggen huur skybox<br />
Voorstel<br />
Het huurcontract voor <strong>de</strong> skybox op te zeggen en hiervoor een bezuiniging in te boeken van 0,06<br />
miljoen euro structureel vanaf 2015<br />
De gemeente heeft voor representatiedoelein<strong>de</strong>n en als verga<strong>de</strong>rlocatie een skybox in het Polman<br />
stadion in gebruik. De gemeente kan besluiten om <strong>de</strong> skybox niet meer te huren.<br />
Stelpost loon/prijscompensatie<br />
Voorstel<br />
De komen<strong>de</strong> jaren geen mid<strong>de</strong>len beschikbaar te stellen voor prijscompensatie van gemeentelijke<br />
budgetten wat een structureel bedrag oplevert van 0,86 miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 3,86<br />
miljoen euro vanaf 2016<br />
In <strong>de</strong> begroting en <strong>de</strong> meerjarenraming is rekening gehou<strong>de</strong>n met een stelpost voor loon en<br />
prijscompensatie. Op dit moment wordt voor bei<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len rekening gehou<strong>de</strong>n met een percentage<br />
van 2%. Het college vindt het verantwoord <strong>de</strong> meerjarige in<strong>de</strong>xatie te halveren. Dit betekent dat <strong>de</strong><br />
komen<strong>de</strong> jaren geen mid<strong>de</strong>len beschikbaar zijn voor prijscompensatie van gemeentelijke budgetten,<br />
an<strong>de</strong>rs dan <strong>de</strong> gevolgen van cao ontwikkelingen.<br />
Risicobuffer<br />
Voorstel<br />
De risicobuffer te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat een structureel bedrag oplevert van 0,14<br />
miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 0,3 miljoen euro vanaf 2016<br />
In <strong>de</strong> begroting en <strong>de</strong> meerjarenraming is rekening gehou<strong>de</strong>n met een structurele risicobuffer. De inzet<br />
wordt betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />
43
Meerjarenperspectief begroting 2011<br />
Voorstel<br />
Het saldo van het meerjarenperspectief bij <strong>de</strong> begroting 2011 te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat<br />
een bedrag oplevert van 0,46 miljoen euro in 2013 oplopend naar 0,52 miljoen euro per 2016<br />
Het meerjarenperspectief bij <strong>de</strong> begroting 2011 liet een sluitend saldo zien. Dit saldo wordt betrokken<br />
bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />
44
6.1.3 Belastingvoorstellen<br />
Voorstel<br />
- De OZB-inkomsten voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 jaarlijks met 5% (excl. inflatie en<br />
areaal) te verhogen wat een bedrag oplevert van 0,7 miljoen euro in 2013 oplopend naar 2,1<br />
miljoen euro vanaf 2015 en ver<strong>de</strong>r<br />
- De afvalstoffenheffing voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 met 7 euro per jaar te verlagen en<br />
dit ten laste van <strong>de</strong> reserve afvalstoffenheffing te brengen<br />
- De heffingsmaatstaf voor rioolheffing te wijzigen van gebruikers naar eigenaren en hiermee <strong>de</strong><br />
verhoging van het tarief te beperken<br />
Onroeren<strong>de</strong> zaakbelasting<br />
Gezien <strong>de</strong> opgave is het noodzakelijk om, naast het bezuinigen op <strong>de</strong> uitgaven, ook te kijken naar<br />
belastingmaatregelen. Het college wil <strong>de</strong> Onroeren<strong>de</strong>ZaakBelasting (OZB) voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 3 jaar<br />
verhogen. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> OZB-opbrengst voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren met circa 5,0% per jaar<br />
cumulatief te laten stijgen. Dat betekent een totale stijging van <strong>de</strong> OZB-inkomsten van 15% in 2015<br />
(excl. in<strong>de</strong>xatie en areaal). Een verhoging van 5% per jaar betekent een extra inkomst van circa<br />
700.000 euro per jaar. In 2015 en ver<strong>de</strong>r wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met 2,1 miljoen euro aan extra<br />
inkomsten.<br />
Er zijn twee mogelijkhe<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> stijgen<strong>de</strong> lasten als gevolg van <strong>de</strong> stijging van <strong>de</strong> OZB ge<strong>de</strong>eltelijk te<br />
compenseren. Dit kan met <strong>de</strong> afvalstoffenheffing en <strong>de</strong> rioolheffing:<br />
Afvalstoffenheffing<br />
De afvalstoffenheffing moet kosten<strong>de</strong>kkend zijn. Dat betekent dat het geld dat binnenkomt via <strong>de</strong><br />
afvalstoffenheffing ook voor afval gebruikt moet wor<strong>de</strong>n. Nu is het zo, dat er op dit moment nog een<br />
reserve afvalstoffenheffing is. Deze kan ge<strong>de</strong>eltelijk <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> drie jaar (2013, 2014 en 2015)<br />
gebruikt wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> afvalstoffenheffing jaarlijks met circa 7 euro per aansluiting te verlagen.<br />
Hierbij wordt wel aangetekend dat dit niet onbeperkt kan. Als <strong>de</strong> reserve afvalstoffenheffing op een<br />
minimum staat, moet <strong>de</strong> afvalstoffenheffing weer stijgen met 7 euro. Dat zal zijn in 2016.<br />
Rioolheffing<br />
De rioolheffing wordt op dit moment in rekening gebracht bij gebruikers. Er is een mogelijkheid dit te<br />
verschuiven naar <strong>de</strong> eigenaren. Door om te schakelen van een gebruikersheffing naar een<br />
eigenarenheffing komt namelijk het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> inkomsten<strong>de</strong>rving door kwijtschelding en<br />
leegstand te vervallen.<br />
Bij het vaststellen van het gemeentelijk rioleringsplan is bepaald dat een verhoging van 37 euro<br />
noodzakelijk is. Door over te gaan van een gebruikers- naar een eigenarenheffing kan <strong>de</strong>ze stijging met<br />
26 euro per jaar vermin<strong>de</strong>rd wor<strong>de</strong>n (voor <strong>de</strong> jaren <strong>2012</strong> tot en met 2015). Dit betekent dat stijging<br />
beperkt kan wor<strong>de</strong>n tot 11 euro per jaar. In <strong>2012</strong> is al een verhoging doorgevoerd van 9,25 euro. Dit<br />
betekent dat er nog een beperkte verhoging overblijft van 1,75 euro.<br />
45
Verloop rioolheffing bij: Eigenarenheffing Gebruikersheffing<br />
2011 173,75 173,75<br />
<strong>2012</strong> 183,60 183,60<br />
2013 185,35 192,85<br />
2014 185,35 202,10<br />
2015 en ver<strong>de</strong>r 185,35 211,35<br />
Gevolgen eigenaren<br />
De eigenaren profiteren van <strong>de</strong> verlaging van <strong>de</strong> afvalstoffenheffing voor een perio<strong>de</strong> van drie jaar en<br />
van <strong>de</strong> verlaging van <strong>de</strong> rioolheffing. Wel krijgen eigenaren te maken met een verhoging van <strong>de</strong> OZB.<br />
Voor een gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> woning van 172.000 euro betekent dit een verhoging van 33 euro in 2015.<br />
Gevolgen huur<strong>de</strong>rs<br />
Huur<strong>de</strong>rs hoeven niet meer zelf <strong>de</strong> rioolheffing te betalen maar eigenaren zullen <strong>de</strong> rioolheffing, als dit<br />
mogelijk is, doorberekenen in <strong>de</strong> huur. Maar omdat <strong>de</strong> rioolheffing omlaag gaat (en er dus min<strong>de</strong>r<br />
doorberekend hoeft te wor<strong>de</strong>n) levert dit toch een voor<strong>de</strong>el op. Huur<strong>de</strong>rs profiteren ook van <strong>de</strong><br />
verlaging van <strong>de</strong> afvalstoffenheffing.<br />
Er zijn verschillen<strong>de</strong> groepen huur<strong>de</strong>rs: huur in vrije sector/ sociale sector, maximale huur of niet. Voor<br />
elke groep kunnen <strong>de</strong> gevolgen an<strong>de</strong>rs zijn. Het hangt ervan af of eigenaren <strong>de</strong> OZB verhoging en<br />
rioolheffing kunnen en/of willen doorberekenen in <strong>de</strong> huurprijs.<br />
Gevolgen minima met 100% recht op kwijtschelding (Zie ook <strong>raad</strong>sbrief 2010/19138)<br />
In <strong>de</strong> huidige situatie is er bij <strong>de</strong>ze groep sprake van 100% kwijtschelding van <strong>de</strong> rioolheffing en<br />
afvalstoffenheffing. Dat betekent dat zij on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re geen rioolheffing hoeven te betalen. Als <strong>de</strong>ze<br />
heffing wordt omgezet van een gebruikers- naar een eigenarenheffing, dan kan <strong>de</strong> rioolheffing<br />
(ge<strong>de</strong>eltelijk) wor<strong>de</strong>n doorberekend in <strong>de</strong> huur. Dit betekent een verhoging van <strong>de</strong> huur.<br />
Het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> mensen die voor kwijtschelding in aanmerking komen, wor<strong>de</strong>n voor ongeveer<br />
75% van <strong>de</strong> huurverhoging (die voortvloeit uit <strong>de</strong> wijziging van <strong>de</strong> heffingsgrondslag) gecompenseerd<br />
door een hogere huurtoeslag. Dit betekent bij een huishou<strong>de</strong>n waarbij <strong>de</strong> rioolheffing 100% wordt<br />
doorberekend, <strong>de</strong> huur stijgt met 184,75 euro. Via <strong>de</strong> huurtoeslag vindt ge<strong>de</strong>eltelijk compensatie plaats<br />
(138 euro). Dit betekent op jaarbasis een toename van <strong>de</strong> lasten met circa 46 euro. Voor huishou<strong>de</strong>ns<br />
die al een maximale huur betalen zal het geen effect hebben. Hier is <strong>de</strong> mogelijkheid om <strong>de</strong> rioolheffing<br />
door te berekenen in <strong>de</strong> huur niet mogelijk.<br />
Het aantal huishou<strong>de</strong>ns waarbij het mogelijk is om <strong>de</strong> huren in 3 jaar tijd te verhogen met 184 euro is<br />
waarschijnlijk erg klein. Een verhoging van 46 euro (na huurtoeslag) zal dan ook bijna niet voorkomen.<br />
De aanname is namelijk dat er bij <strong>de</strong> meer<strong>de</strong>rheid van <strong>de</strong> minima, met 100% recht op kwijtschelding<br />
sprake is van maximale huur of dat er slechts een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> rioolheffing doorberekend kan wor<strong>de</strong>n. In<br />
dat geval is het na<strong>de</strong>el altijd min<strong>de</strong>r dan 46 euro per jaar.<br />
Zoals in <strong>de</strong> inleiding al aangeven, wor<strong>de</strong>n een aantal van <strong>de</strong> bezuinigingen die bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011<br />
niet zijn overgenomen, opnieuw opgevoerd in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>. Hier zit ook een bezuiniging op<br />
<strong>de</strong> categoriale bijstand bij voor een bedrag van 75.000 euro structureel. Om <strong>de</strong> gevolgen voor <strong>de</strong> meest<br />
kwetsbare groepen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> minima, <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>ren en <strong>de</strong> chronisch zieken, zoveel mogelijk te beperken<br />
heeft het college ervoor gekozen om <strong>de</strong>ze bezuiniging niet mee te nemen in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />
46
Gevolgen woningbouwcorporaties<br />
Het wijzigen van <strong>de</strong> rioolheffing naar een eigenarenheffing betekent voor veel huurwoningen dat <strong>de</strong><br />
aanslag voor rioolheffing in eerste instantie bij <strong>de</strong> woningcorporaties terecht komt. Het is dan hun<br />
keuze of ze <strong>de</strong>ze wel of niet gaan doorberekenen in <strong>de</strong> huren. Hierbij merken we op dat doorberekenen<br />
alleen mogelijk is als <strong>de</strong> huren nog niet zijn gemaximeerd.<br />
47
6.1.4 Reserves<br />
Reserves x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />
Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />
Algemene reserve<br />
48<br />
bedrag<br />
01. Algemene reserve 9,2 9,2 0,0<br />
Beklem<strong>de</strong> reserves<br />
02. Reserve opbrengsten verkoop <strong>de</strong>elnemingen 1,9 1,9 0,0<br />
03. Reserve bouwfondsaan<strong>de</strong>len 7,8 7,8 0,0<br />
04. Reserve achtergestel<strong>de</strong> lening Vitens 2,7 2,7 0,0<br />
Reserves economisch nut<br />
05. Toegangscontrolesysteem 0,1 0,1 0,0<br />
Reserve ter egalisatie van kosten<br />
06. Reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,4 0,1 0,3<br />
07. Reserve btw compensatiefonds 0,5 0,0 0,5<br />
08. Reserve verkiezingen 0,1 0,1 0,0<br />
09. Reserve automatisering 3,4 3,0 0,4<br />
Reserve on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>n werk<br />
10. Overlopen<strong>de</strong> werken 6,5 1,3 5,2<br />
Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />
11. Reserve Takenanalyse 0,0 0,0 0,0<br />
12. Reserve GSB I 0,0 0,0 0,0<br />
13. Reserve grote investeringen 3,5 0,7 2,8<br />
14. Reserve nieuwbouw stadhuis 5,6 4,1 1,5<br />
Totaal 41,7 31,0 10,7<br />
Ad. 01 Algemene reserve<br />
De algemene reserve dient als buffer voor het opvangen van (inci<strong>de</strong>ntele) tegenvallers. Deze<br />
tegenvallers wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> toegelicht. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> algemene reserve te<br />
betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging. Ook <strong>de</strong> begrote storting voor <strong>2012</strong> maakt on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong><br />
heroverweging (2,1 miljoen euro). Het meerjarig perspectief laat zien dat <strong>de</strong> algemene reserve negatief<br />
wordt. In het <strong>de</strong>kkingsplan is opgenomen dat uiterlijk 2015 <strong>de</strong> algemene reserve weer een positief<br />
saldo kent. Hiermee voldoet <strong>de</strong> algemene reserve nog niet aan <strong>de</strong> norm van 10% van <strong>de</strong> algemene<br />
uitkering (circa 8,8 miljoen)<br />
Ad. 02 t/m 04 Beklem<strong>de</strong> reserves<br />
Het betreft hier reserves waarvan <strong>de</strong> rente structureel wordt ingezet binnen <strong>de</strong> begroting. Zodra een<br />
beroep op <strong>de</strong>ze reserves wordt gedaan zal structureel <strong>de</strong>kking gevon<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong><br />
wegvallen<strong>de</strong> rente inzet. Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor<br />
het perspectief. Deze structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen bij <strong>de</strong><br />
structurele opgave.
Ad. 05 Reserves economisch nut<br />
Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong> kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Het an<strong>de</strong>rs inzetten<br />
van <strong>de</strong>ze reserves heeft budgettaire consequenties. Immers <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten vervalt.<br />
Voorgesteld wordt <strong>de</strong>ze reserves groten<strong>de</strong>els te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor het perspectief. De<br />
structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen in <strong>de</strong> structurele opgave.<br />
Ad. 06 Reserve knelpunten bedrijfsvoering<br />
De reserve knelpunten bedrijfsvoering is bedoeld om knelpunten binnen <strong>de</strong> bedrijfsvoering op te<br />
vangen. Het DT is bevoegd om uitgaven ten laste van <strong>de</strong>ze reserve te accor<strong>de</strong>ren. De reserve werd<br />
gevoed met vacaturegel<strong>de</strong>n binnen <strong>de</strong> organisatie. Vanaf <strong>2012</strong> wordt voor <strong>de</strong> voeding niet langer <strong>de</strong><br />
vacatureruimte gebruikt maar wordt een bedrag van <strong>de</strong> personeelsbegroting gestort. Het bedrag is<br />
afgeleid van <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> verworven rechten van <strong>de</strong> personeelsbegroting. De reserve is voor een<br />
bedrag van 380.000 euro ingezet. Een bedrag van 100.000 euro wordt betrokken bij <strong>de</strong><br />
heroverweging.<br />
Ad. 07 Reserve btw compensatiefonds<br />
De reserve btw compensatiefonds is bedoeld om <strong>de</strong> gevolgen van <strong>de</strong> invoering van het BTW<br />
compensatiefonds langzaam in <strong>de</strong> begroting te verwerken. Jaarlijks wordt vanaf 2003 tot en met 2015<br />
50.000 euro min<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> reserve onttrokken. Hierdoor zijn alle gevolgen vanaf 2016 volledig in <strong>de</strong><br />
begroting verwerkt. Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserve heeft budgettaire consequenties.<br />
Ad. 08 Reserve verkiezingen<br />
De reserve verkiezingen is gevormd om <strong>de</strong> lasten voor verkiezingen te egaliseren. Jaarlijks wordt een<br />
rekening gehou<strong>de</strong>n met het organiseren van één verkiezing. Een gemeente<strong>raad</strong>sverkiezing organiseren<br />
is duur<strong>de</strong>r dan een an<strong>de</strong>r soort verkiezing (provincie, Europese verkiezingen of Twee<strong>de</strong><br />
Kamerverkiezingen). Er wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met een jaarlijkse storting van 65.000 euro en een<br />
onttrekking van 60.000 euro. Eens in <strong>de</strong> vier jaar, bij <strong>de</strong> <strong>Gemeente</strong><strong>raad</strong>sverkiezingen, is een hoger<br />
bedrag noodzakelijk. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve op te heffen en te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
In <strong>de</strong> begroting van het jaar van gemeente<strong>raad</strong>sverkiezingen zullen <strong>de</strong> extra inci<strong>de</strong>ntele kosten in beeld<br />
wor<strong>de</strong>n gebracht.<br />
Ad. 09 Reserve automatisering<br />
De reserve automatisering is gevormd om <strong>de</strong> kapitaallasten met betrekking tot<br />
automatiseringsinvesteringen te <strong>de</strong>kken. <strong>Aan</strong> <strong>de</strong> reserve wordt jaarlijks een structureel bedrag<br />
toegevoegd (1,2 miljoen euro). Ook wordt over <strong>de</strong> stand van <strong>de</strong> reserve rente vergoed. Op dit moment<br />
is er sprake van een re<strong>de</strong>lijk i<strong>de</strong>aalcomplex. De jaarlijkse storting en onttrekkingen hou<strong>de</strong>n elkaar in<br />
evenwicht. De komen<strong>de</strong> jaren is <strong>de</strong> organisatie flink in beweging. Dit heeft consequenties voor <strong>de</strong><br />
overhead en dus ook voor <strong>de</strong> I&A investeringen. Bij sourcing of afbouw van gemeentelijke activiteiten<br />
moet rekening gehou<strong>de</strong>n met eventueel versnel<strong>de</strong> afschrijvingen. Deze versnel<strong>de</strong> afschrijvingen kunnen<br />
niet ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gebracht wor<strong>de</strong>n. Door uit te gaan van een i<strong>de</strong>aalcomplex kan een<br />
bedrag van circa 3,0 miljoen euro betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging. Het restant is nodig om<br />
eventuele inci<strong>de</strong>ntele fluctuaties op te vangen.<br />
49
Ad. 10 Reserve overlopen<strong>de</strong> werken<br />
Rekening hou<strong>de</strong>nd met <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> claims bevat <strong>de</strong> reserve een buffer van ruim 550.000 euro.<br />
Daarnaast kan rekening gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n met het vrijvallen van mid<strong>de</strong>len als gevolg van het afsluiten<br />
van projecten ultimo 2011 (circa 90.000 euro). Als laatste vind het college het verantwoord om een<br />
bedrag van circa 600.000 euro te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 13 Reserve grote investeringen<br />
De reserve grote investeringen is bedoeld voor het <strong>de</strong>kken van diverse grote investeringen. Via aparte<br />
besluitvorming wordt over <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len besloten.<br />
x 1.000.000 euro Ver<strong>de</strong>ling<br />
Inci<strong>de</strong>nteel Cogas divi<strong>de</strong>nd 0,7<br />
Ingezet bij begroting <strong>2012</strong> 2,8<br />
Totaal 3,5<br />
Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is een bedrag van 2,8 miljoen euro onttrokken uit <strong>de</strong>ze reserve ten gunste van<br />
het perspectief. Daarnaast wordt een bedrag van 1,7 miljoen euro toegevoegd voor <strong>de</strong> aanleg van <strong>de</strong><br />
Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel en 1,0 miljoen euro voor <strong>de</strong> realisatie van het Sportpark<br />
Ossenkoppelerhoek. Om gebruik te maken van <strong>de</strong>ze bedragen dient nog een krediet beschikbaar gesteld<br />
te wor<strong>de</strong>n. Voorgesteld wordt een bedrag van 700.000 euro te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 14 Reserve nieuwbouw stadhuis<br />
De reserve stadhuis is bedoeld voor het <strong>de</strong>kken van aanloopkosten van <strong>de</strong> nieuwbouw van het nieuwe<br />
gemeentehuis. Voor <strong>de</strong> bouw is een meerjarig <strong>de</strong>kkingsplan opgesteld. Tot die tijd wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
aanloopkosten (projectkosten, rentekosten tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bouw) ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gebracht. De<br />
voeding vindt plaats via een jaarlijks spaarbedrag.<br />
Zie voor het voorstel over het stadhuis paragraaf 6.1.2 Bezuinigingen.<br />
50
6.2 <strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />
Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />
6.2.1 Knelpunten<br />
51<br />
2015 2016<br />
Areaal openbare ruimte 0,05 0,05<br />
Exploitatietekort Hof 88 0,15<br />
6.2.2 Bezuinigingen<br />
Sportaccommodaties 0 0,5<br />
Stelpost grondbedrijf 1,00 1,00<br />
6.2.3 Reserves<br />
Reserve erfpachtgron<strong>de</strong>n 1,9<br />
Sportschool Hartman 0,1<br />
Paralellweg 156a 0,1<br />
<strong>Aan</strong>schaf accommodaties 0,03<br />
Kapitaallasten IISPA 5,7<br />
Licht geluid tca Hof 88 0,03<br />
Terreinmeubilair ON 0,04<br />
Reserve algemeen grondbedrijf 0,3<br />
Reserve kunstaankoop/stadsvernieuwing 0,1<br />
Reserve stadsvernieuwing 0,9<br />
Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n subsidies 0,3<br />
Reserve ISV 2010-2014 1,4<br />
Reserve locatiegebon<strong>de</strong>n reserve 0,3<br />
Reserve parkeeraccommodaties 0,5<br />
Reserve bouwfondsstimulering 1,0<br />
Reserve co-financiering, nog niet geclaimd 0,1<br />
Reserve co-financiering, waterboulevard 4,9
6.2.1 Knelpunten<br />
Areaal openbare ruimte<br />
Voorstel<br />
Voor <strong>de</strong> openbare ruimte van een aantal grote projecten (IISPA, <strong>de</strong>len van Noord/Oost en <strong>Almelo</strong><br />
verdiept) 0,05 miljoen euro structureel te bestemmen vanaf <strong>2012</strong><br />
De stelpost areaaluitbreiding is in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> bezuinigingen komen te vervallen. Dit betekent dat<br />
beheerskosten voor uitbreidingen niet meer ge<strong>de</strong>kt zijn en als extra bezuinigingstaakstelling op <strong>de</strong><br />
reguliere begrotingsposten drukken. In 2011 zijn enkele grotere projecten opgeleverd met <strong>de</strong><br />
bijbehoren<strong>de</strong> openbare ruimte waar vervolgens geen <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> beheerskosten voor is. Dit<br />
betreffen vooral <strong>de</strong> IISPA, <strong>de</strong>len van Noord-Oost en openbare ruimte rond <strong>Almelo</strong> Verdiept. De stelpost<br />
van 50.000 euro <strong>de</strong>kt een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze kosten. Vanaf <strong>2012</strong> is afgesproken dat bij<br />
uitbreidingsvoorstellen in beeld wordt gebracht wat <strong>de</strong> gevolgen voor <strong>de</strong> beheerskosten zijn.<br />
Exploitatietekort Hof 88<br />
Voorstel<br />
Wat betreft Hof 88 het exploitatietekort voor <strong>2012</strong> te <strong>de</strong>kken voor een bedrag van 0,15 miljoen euro<br />
en voor <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> jaren Hof88 een taakstelling op te leggen van 150.000 euro<br />
Theater Hof 88 bevindt zich mid<strong>de</strong>n in het lopen<strong>de</strong> verzelfstandigingstraject. Er zijn in het proces een<br />
aantal interne gemeentelijke financiële en personele knelpunten naar voren gekomen. De huidige<br />
exploitatie kent een structureel tekort van circa 150.000 euro.<br />
Het voorstel is om dit tekort nog inci<strong>de</strong>nteel te <strong>de</strong>kken voor het jaar <strong>2012</strong> en voor <strong>de</strong> jaren daarna een<br />
taakstelling op te leggen voor 150.000 euro waarvoor nog dit jaar voorstellen ontwikkeld zullen moeten<br />
wor<strong>de</strong>n.<br />
52
6.2.2 Bezuinigingen<br />
Sportaccommodaties<br />
Voorstel<br />
In 2016 0,5 miljoen euro te bezuinigen op sportaccommodaties en daarbij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> <strong>de</strong>nkrichtingen<br />
te hanteren: sluiten zwembad, PPS constructie beheer en exploitatie zwembad en herinrichting<br />
accommodaties<br />
Voor <strong>de</strong> bezuiniging op sport van 0,5 miljoen euro wordt on<strong>de</strong>rzoek gedaan langs drie lijnen:<br />
Sluiten buitenbad<br />
Het buitenzwembad omvat:<br />
- een peuterbad met speelgelegenheid<br />
- een halfdiep 25 meterbad<br />
- een diep 25 meterbad met springkuil<br />
- zonnewei<strong>de</strong><br />
Sluiten van het buitenbad vergt een zorgvuldige procedure om gebruikers <strong>de</strong> mogelijkheid te geven<br />
el<strong>de</strong>rs on<strong>de</strong>rdak te zoeken. Ook heeft sluiting financiële- en personele consequenties voor het<br />
Sportbedrijf waarmee bij <strong>de</strong> subsidieverstrekking rekening dient te wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n.<br />
Consequenties van sluiting zijn:<br />
- Inwoners, verenigingen en organisaties kunnen zomers niet in een buitenbad zwemmen en/of<br />
trainen in <strong>Almelo</strong> en moeten hiervoor uitwijken naar een an<strong>de</strong>re gemeente<br />
- Sportbedrijf: Vermin<strong>de</strong>ring van accommodaties, heeft financiële en personele consequenties<br />
PPS constructie beheer en exploitatie zwemba<strong>de</strong>n<br />
Het beheer en <strong>de</strong> exploitatie van het zwembad is opgedragen aan het Sportbedrijf. Voor een PPS<br />
constructie zijn diverse mogelijkhe<strong>de</strong>n. Daarvoor zullen on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen gevoerd moeten wor<strong>de</strong>n met<br />
mogelijke externe partner(s). Dit scenario biedt alle gebruikers van het zwembad ruimere<br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n. Toename aanbod van sport- en gezondheidsgerelateer<strong>de</strong> activiteiten in één<br />
accommodatie.<br />
Consequenties van PPS constructie zijn:<br />
- <strong>Almelo</strong> heeft een mo<strong>de</strong>rne zwemvoorziening die voldoet aan <strong>de</strong> eisen <strong>de</strong>s tijds met naast<br />
reguliere zwemactiviteiten ook an<strong>de</strong>re sport- gezondheid- en lifestyleactiviteiten. Door <strong>de</strong><br />
aanwezige voorzieningen trekt het bad bezoekers uit <strong>de</strong> wij<strong>de</strong> omgeving.<br />
- doelgroepzwemmen komt mogelijk on<strong>de</strong>r druk te staan<br />
- mogelijkheid dat <strong>de</strong> kosten voor een zwembadbezoek stijgen<br />
- sportbedrijf: vermin<strong>de</strong>ring van accommodaties heeft financiële en personele gevolgen voor het<br />
sportbedrijf.<br />
53
Herinrichting accommodaties<br />
Per stads<strong>de</strong>el één goed gefaciliteer<strong>de</strong> sportaccommodatie. Dus diverse sportverenigingen op één locatie<br />
in <strong>de</strong> wijk.<br />
Consequenties:<br />
- weerstand verenigingen, mogelijk verlies hun eigen i<strong>de</strong>ntiteit<br />
- op on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len mogelijkheid van uitvoeren van min<strong>de</strong>r activiteiten afstand sporten kan/wordt<br />
groter<br />
Stelpost bezuinigingen grondbedrijf<br />
Voorstel<br />
De stelpost bezuinigingen grondbedrijf te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat een bedrag oplevert van<br />
0,8 miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 1,0 miljoen structureel vanaf 2014<br />
Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is afgesproken een bedrag van structureel 1,0 miljoen te bezuinigingen om <strong>de</strong><br />
gevolgen voor gron<strong>de</strong>xploitaties op te vangen. Dui<strong>de</strong>lijk is dat aanvullen<strong>de</strong> verliesvoorzieningen<br />
noodzakelijk zijn. De structureel beschikbare mid<strong>de</strong>len voor het grondbedrijf wor<strong>de</strong>n betrokken bij <strong>de</strong><br />
<strong>voorjaarsnota</strong>.<br />
54
6.2.3 Reserves<br />
Reserves x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />
Beklem<strong>de</strong> reserves<br />
55<br />
bedrag<br />
15. Reserve erfpachtgron<strong>de</strong>n 1,9 1,9 0,0<br />
Reserves economisch nut<br />
16. Sportschool Hartman 0,1 0,1 0,0<br />
17. Paralellweg 156a 0,1 0,1 0,0<br />
18. <strong>Aan</strong>schaf accommodaties 0,0 0,0 0,0<br />
19. IISPA 6,2 5,7 0,5<br />
20. Licht geluid tca Hof 88 0,0 0,0 0,0<br />
21. Terreinmeubilair ON 0,0 0,0 0,0<br />
Reserve ter egalisatie van kosten<br />
22. Reserve algemeen grondbedrijf 0,3 0,3 0,0<br />
Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />
23. Reserve sport<strong>raad</strong> 0,0 0,0 0,0<br />
24. Reserve bibliotheek 0,0 0,0 0,0<br />
25. Reserve sportstimulering 0,4 0,0 0,4<br />
26. Reserve kunstaankoop/stadsvernieuwing 0,2 0,1 0,1<br />
27. Reserve bovenwijkse voorzieningen 0,1 0,0 0,1<br />
28. Reserve stadsvernieuwing 1,1 0,9 0,2<br />
29. Reserve Besluit woninggebon<strong>de</strong>n subsidies 0,4 0,3 0,1<br />
30. Reserve ISV 2010-2014 1,4 1,4 0,0<br />
31. Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n reserve 0,9 0,3 0,6<br />
32. Reserve parkeeraccommodaties 1,0 0,5 0,5<br />
33. Reserve bouwfonds stimulering 1,0 1,0 0,0<br />
34. Reserve co-financiering, Alm.Centr.Duurzaamh. 0,5 0,0 0,5<br />
35. Reserve co-financiering, Lea<strong>de</strong>r+ 0,1 0,0 0,1<br />
36. Reserve co-financiering, nog niet geclaimd 0,1 0,1 0,0<br />
37. Reserve co-financiering, waterboulevard 8,3 4,9 3,4<br />
38. Reserve co-financiering, verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen 0,8 0,0 0,8<br />
Totaal 25,0 17,6 7,4<br />
Ad. 15 Beklem<strong>de</strong> reserves<br />
Het betreft hier reserves waarvan <strong>de</strong> rente structureel wordt ingezet binnen <strong>de</strong> begroting. Zodra een<br />
beroep op <strong>de</strong>ze reserves wordt gedaan zal structureel <strong>de</strong>kking gevon<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong><br />
wegvallen<strong>de</strong> rente inzet. Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor<br />
het perspectief. Deze structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen bij <strong>de</strong><br />
structurele opgave.
Ad. 16 t/m 21 Reserves economisch nut<br />
Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong> kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Het an<strong>de</strong>rs inzetten<br />
van <strong>de</strong>ze reserves heeft budgettaire consequenties. Immers <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten vervalt.<br />
Voorgesteld wordt <strong>de</strong>ze reserves groten<strong>de</strong>els te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor het perspectief. De<br />
structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen in <strong>de</strong> structurele opgave.<br />
Ad. 22 Reserve algemeen grondbedrijf<br />
De reserve algemeen grondbedrijf is gevormd als weerstandsvermogen van <strong>de</strong> diverse<br />
gron<strong>de</strong>xploitaties. Dit bedrag kan betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 23 Reserve sport<strong>raad</strong><br />
De reserve dient voor <strong>de</strong> aanschaf en vervanging van noodzakelijk materieel en machines en het<br />
on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong>ze goe<strong>de</strong>ren. Voor <strong>de</strong> vervanging en <strong>de</strong>rgelijke is een meerjaren vervangingsplan<br />
opgesteld. De storting wordt jaarlijks met 6.200 euro verhoogd tot en met 2014; daarna ontstaat een<br />
i<strong>de</strong>aalcomplex. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve tot en met 2014 in tact te laten en <strong>de</strong>ze uiterlijk ultimo<br />
2014 op te heffen.<br />
Ad. 24 Reserve bibliotheek<br />
De reserve wordt ingezet voor het on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> bibliotheek. Op dit moment wordt gewerkt aan<br />
een meerjarenon<strong>de</strong>rhoudsplan voor het bouwkundig on<strong>de</strong>rhoud van het bibliotheek gebouw. Nadat<br />
besluitvorming hierover heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n kan <strong>de</strong> reserve wor<strong>de</strong>n opgeheven.<br />
Ad. 25 Reserve sportstimulering<br />
De reserve is bestemd voor het bevor<strong>de</strong>ren van sport<strong>de</strong>elname door jeugdigen en een stimulerend<br />
beleid dat achterstan<strong>de</strong>n in sportparticipatie op moet heffen. De laatste jaren wordt een vast bedrag<br />
aan <strong>de</strong> reserve toegevoegd. De reserve wordt gebruikt als cofinanciering voor <strong>de</strong> impuls Nationaal<br />
Actieplan Sport- en Bewegen (NASB). Voor het NASB heeft <strong>de</strong> gemeente een convenant met het<br />
Ministerie van VWS gesloten. Het saldo van <strong>de</strong> reserve is voldoen<strong>de</strong> om het project tot en met 2014 te<br />
<strong>de</strong>kken.<br />
Ad. 26 Reserve kunstaankoop/ stadsvernieuwing<br />
De reserve is in het verle<strong>de</strong>n gevormd voor het doen van aankopen van gemeentelijk kunstbezit ten<br />
behoeve van openbare ruimten en aangewezen locaties in <strong>de</strong> stad en on<strong>de</strong>rhoud van gemeentelijk<br />
kunstbezit. In <strong>de</strong> afgelopen 3 jaar zijn er geen mutaties ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gedaan. In 2007 zijn<br />
mid<strong>de</strong>len ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gesteld voor arbo maatregelen en brandveiligheid van Hof’88<br />
(55.000 euro). Tot op he<strong>de</strong>n heeft dit nog niet tot kosten geleid. In 2010 heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> het actieplan<br />
Kunst vastgesteld. Via <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 is hiervoor voor <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 2011-2015 50.000 euro per<br />
jaar beschikbaar gesteld ten laste van <strong>de</strong> algemene mid<strong>de</strong>len. Voorgesteld wordt het resteren<strong>de</strong> bedrag<br />
van 130.000 euro mee te nemen bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 27 Reserve bovenwijkse voorzieningen<br />
Het grondbedrijf stort geld in <strong>de</strong> reserve BOVO. De reserve BOVO is gevormd om bovenwijkse<br />
voorzieningen me<strong>de</strong> te bekostigen. Bovenwijkse voorzieningen zijn kort samengevat: infrastructurele<br />
werken inclusief bewegwijzering gelegen buiten <strong>de</strong> begrenzingen van in- of uitbreidingsplannen, welke<br />
echter voor het functioneren van <strong>de</strong>ze plannen noodzakelijk zijn maar tevens dienstbaar zijn aan an<strong>de</strong>re<br />
56
wijken c.a.. De voeding van <strong>de</strong>ze reserve loopt via <strong>de</strong> grondverkopen van het grondbedrijf door bij<br />
verkoop van bouwgrond een bedrag per m² te storten in <strong>de</strong> reserve BOVO. De geraam<strong>de</strong> voedingen van<br />
<strong>de</strong> reserve zijn zodanig dat er weer een positief saldo is ontstaan. Er ligt nog een aantal claims op <strong>de</strong><br />
reserve, daarnaast dient <strong>de</strong> voorfinanciering ten laste van <strong>de</strong> algemene mid<strong>de</strong>len eerst afgelost te<br />
wor<strong>de</strong>n. De reserve laat <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren nog geen ruimte om nieuwe claims te honoreren.<br />
Ad. 28 Reserve stadsvernieuwing<br />
De reserve wordt ingezet voor het stimuleren van stadsvernieuwingsprojecten. Voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rwerpen heeft bestuurlijke besluitvorming plaatsgevon<strong>de</strong>n:<br />
x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling<br />
Bijdrage aan diverse monumenten 12<br />
Particuliere woningverbetering 53<br />
Verbeteren Woonomgeving 2007 36<br />
Bavinckstraat 11<br />
Masterplan 36<br />
Totaal 148<br />
Uit bovenstaan<strong>de</strong> lijst blijkt dat voor een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> reserve (circa 900.000 euro) nog geen bestuurlijke<br />
besluitvorming heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n. Voorgesteld wordt dit bedrag te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 29 Reserve Besluit woninggebon<strong>de</strong>n subsidies<br />
De reserve BWS is gevormd om rente verschillen tussen <strong>de</strong> rekening courant en <strong>de</strong> rentebetalingen op<br />
<strong>de</strong> verplichtingen te kunnen af<strong>de</strong>kken.<br />
Het Ministerie van V.R.O.M. heeft het Besluit Woninggebon<strong>de</strong>n Subsidies per 1 september 2009<br />
afgekocht. Op dit moment wordt on<strong>de</strong>rzocht of <strong>de</strong> gemeenten dit besluit ook kunnen afkopen. In <strong>de</strong><br />
loop van <strong>2012</strong> zal hierover meer dui<strong>de</strong>lijkheid ontstaan. Vooruitlopend op dit on<strong>de</strong>rzoek vindt het<br />
college het verantwoord om een bedrag van 250.000 mee te nemen in <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 30 Reserve ISV 2010-2014<br />
Deze reserve is in 2010 gevormd. In <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 2010-2014 wordt van het rijk een bijdrage van 5,465<br />
miljoen euro ontvangen. Via <strong>raad</strong>sbesluit is hieraan <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling gegeven:<br />
x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling Heroverweging<br />
Geluidsbeleid 160 0<br />
Bijdrage bo<strong>de</strong>mprogramma 980 0<br />
Verbeteren woonomgeving 500 0<br />
Impuls uitvoering fietsnota 1.000 0<br />
Verbeteren energieniveau woningen 500 0<br />
<strong>Aan</strong>pak overlast en verloe<strong>de</strong>ring 325 0<br />
Bijdrage grex Rohof 1.400 1.400<br />
Bijdrage gron<strong>de</strong>xploitatie Rijnbeek 600 0<br />
Totaal 5.465 1.400<br />
Bij <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling van het ISV-budget was een <strong>de</strong>el toegerekend aan <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitatie Rohof. Bij <strong>de</strong><br />
actualisatie in <strong>de</strong> perspectiefnota 2010 is een aantal wijzigingen doorgevoerd. Als gevolg hiervan is een<br />
bijdrage vanuit het ISV budget niet langer opportuun. Voorgesteld wordt dit bedrag te betrekken bij <strong>de</strong><br />
heroverweging.<br />
57
Ad. 31 Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n reserve<br />
De BLS-mid<strong>de</strong>len (Besluit locatiegebon<strong>de</strong>n subsidie) zijn on<strong>de</strong>rgebracht in een aparte reserve, omdat er<br />
diverse projecten zijn die gefinancierd kunnen met een bijdrage vanuit <strong>de</strong> BLS-mid<strong>de</strong>len. Deze projecten<br />
voldoen aan <strong>de</strong> oorspronkelijke criteria voor <strong>de</strong> inzet van BLS-mid<strong>de</strong>len: bouwen in binnenste<strong>de</strong>lijk<br />
gebied op zgn. tekortlocaties. Voor een bedrag van 600.000 euro zijn verplichtingen aangegaan. Het<br />
overige bedrag van 300.000 euro wordt betrokken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 32 Reserve parkeeraccommodaties<br />
Reserve is bedoeld voor het opvangen van na<strong>de</strong>len op <strong>de</strong> parkeerexploitatie. Daarnaast wor<strong>de</strong>n ten<br />
laste van <strong>de</strong> reserve investeringen op het beleidsterrein van parkeren ten laste van <strong>de</strong>ze reserve<br />
gebracht. De reserve wordt gevoed door <strong>de</strong> exploitatieresultaten van het product parkeren. Over <strong>de</strong><br />
hoogte van <strong>de</strong> reserve zijn geen afspraken gemaakt. De huidige stand is circa 45% van <strong>de</strong> totale omzet<br />
(2,1 miljoen euro) op het product parkeren. Voorgesteld wordt om bij <strong>de</strong> heroverweging 50% van <strong>de</strong><br />
reserve mee te nemen. Het college realiseert zich dat hiermee een voorschot wordt genomen op het<br />
nog te ontwikkelen nieuwe parkeerbeleidsplan.<br />
Ad. 33 Reserve bouwfondsstimulering<br />
De reserve is bedoeld ten behoeve van stadsvernieuwing met <strong>de</strong> nadruk op particuliere<br />
woningverbetering. De reserve is in het verle<strong>de</strong>n gebruikt voor leningen aan vve’s en renteloze leningen<br />
aan particulieren en voor renovaties kerken. Het betreft een revolverend fonds, teruggestorte leningen<br />
wor<strong>de</strong>n weer aan dit fonds toegevoegd. Vanaf 2006 hebben geen mutaties op <strong>de</strong>ze reserve<br />
plaatsgevon<strong>de</strong>n. Gezien <strong>de</strong> grote financiële opgave vindt het college het verantwoord <strong>de</strong> reserve te<br />
betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 34 t/m 38 Reserve co-financiering<br />
De reserve co-financiering is in 2007 ingesteld. De reserve is in eerste instantie gevoed uit een <strong>de</strong>el van<br />
<strong>de</strong> verkoopopbrengst van Cogas. De initiële storting bedroeg 1,25 miljoen euro. In 2011 is hier aan<br />
toegevoegd <strong>de</strong> co-financieringsmid<strong>de</strong>len voor het realiseren van <strong>de</strong> waterboulevard (8,3 miljoen euro)<br />
en <strong>de</strong> verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen (0,85 miljoen euro).<br />
Voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwerpen heeft inmid<strong>de</strong>ls besluitvorming plaatsgevon<strong>de</strong>n.<br />
x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling Heroverweging<br />
Waterboulevard 8.300 4.900<br />
Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen 900 0<br />
Pmjp 400 0<br />
Co-financiering LEADER+ 150 0<br />
Begeleiding aanvraag INTERREG IV B 50 0<br />
<strong>Almelo</strong> centrum Duurzaamheid 500 0<br />
Nog niet ingezet 100 100<br />
Totaal 10.400 5.000<br />
Ad. 37 Waterboulevard<br />
Hoofdstuk vijf gaat over <strong>de</strong> binnenstad. Daar is het voorstel om voorlopig door te gaan met <strong>de</strong><br />
waterboulevard in een sobere vorm. De mid<strong>de</strong>len die hierdoor wor<strong>de</strong>n vrijgespeeld wor<strong>de</strong>n betrokken bij<br />
<strong>de</strong> heroverweging en <strong>de</strong> opgave voor <strong>de</strong> binnenstad.<br />
58
6.3 Eigen kracht en participatie<br />
Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />
6.3.1 Knelpunten<br />
Eigen risico bijstand 0,60<br />
6.3.2 Bezuinigingen<br />
59<br />
2015 2016<br />
Multifunctionele accommodaties -0,20 -0,20<br />
Taakstelling bibliotheek 0,14 0,16<br />
Langdurigheidstoeslag 0,22 0,22<br />
Stads<strong>de</strong>elcoördinatie 0,27 0,27<br />
Subsidie amateurverenigingen afbouwen 0,06 0,06<br />
Taken leerplichtambtenaar beperken tot wettelijke taak 0,01 0,01<br />
Bezuiniging <strong>Almelo</strong> Sociaal 0,07 0,07<br />
Integraal Huisvestingsprogramma On<strong>de</strong>rwijs 0,30 0,30<br />
Wijkkranten 0,05 0,05<br />
Mid<strong>de</strong>len sociale zekerheid<br />
Dweilprogramma 0,24 0,24<br />
Regeerakkoord sociale zekerheid 0,31 0,31<br />
Bijzon<strong>de</strong>re bijstand 0,49 0,49<br />
<strong>Aan</strong>passen norm kwijtschelding 0,06 0,06<br />
6.3.3 Reserves<br />
Mfa Eninver 1,7<br />
Studiehuis 0,2<br />
De Schoppe uitbouw 0,1<br />
Unilocatie vmbo 0,3<br />
Obs Reigershofte uitbreiding 0,1<br />
Zorgverbreding vrije school 0,03<br />
Zorgverbreding St Stephanus 0,05<br />
Zorgverbreding Noor<strong>de</strong>rborg 0,1<br />
Werkplein 0,2<br />
Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen 1,4<br />
Reserve Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning 1,8<br />
Reserve nieuwkomers 1,0<br />
Reserve schoolgebouwen 0,4<br />
Reserve schoolgebouwen, <strong>2012</strong> 0,6<br />
Reserve grote investeringen, MFA’s 5,6<br />
Reserve GSB II mop Sociaal 0,1<br />
Vrijval mid<strong>de</strong>len CJG 0,2
6.3.1 Knelpunten<br />
Eigen risico bijstand<br />
Voorstel<br />
Het eigen risico met betrekking tot het I-<strong>de</strong>el aan te vullen tot <strong>de</strong> 10% van <strong>de</strong> rijksbijdrage. Hiervoor<br />
een inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 0,6 miljoen euro te reserveren<br />
Zoals bekend biedt het I-<strong>de</strong>el (inkomens<strong>de</strong>el) van het rijk onvoldoen<strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor alle bijstandslasten<br />
voor onze gemeente. Een <strong>de</strong>el van het tekort (10% van <strong>de</strong> rijksbijdrage) blijft voor rekening van <strong>de</strong><br />
gemeente. Voor het overige tekort kan een IAU-uitkering (inci<strong>de</strong>nteel aanvullen<strong>de</strong> uitkering)<br />
aangevraagd wor<strong>de</strong>n. Op basis van <strong>de</strong> laatste beschikking van het rijk bedraagt ons eigen risico 2,7<br />
miljoen euro. In <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is rekening gehou<strong>de</strong>n met 2,1 miljoen euro. Dit betekent dat een<br />
aanvulling noodzakelijk is van 0,6 miljoen euro. Recent heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> ingestemd met het aanvragen van<br />
een MAU-uitkering (Meerjarig aanvullen<strong>de</strong> uitkering). Hiervoor gel<strong>de</strong>n an<strong>de</strong>re criteria dan voor <strong>de</strong> IAU.<br />
Als wij in aanmerking komen voor een MAU-uitkering zijn <strong>de</strong> huidige budgetten toereikend. Daarom<br />
wordt het na<strong>de</strong>el inci<strong>de</strong>nteel opgenomen.<br />
60
6.3.2 Bezuinigingen<br />
Multifunctionele accommodaties<br />
Voorstel<br />
Wat betreft <strong>de</strong> MFAs binnenstad en Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraat te kiezen voor combinatie 5 en<br />
hiermee 5,5 miljoen euro vrij te spelen, wat het volgen<strong>de</strong> betekent:<br />
- De Kolk sluiten, ’t Dok renoveren (o.a. ten behoeve van <strong>de</strong> jongeren) maar niet uitbrei<strong>de</strong>n. In<br />
plaats van <strong>de</strong> uitbreiding beschikbare ruimte in <strong>de</strong> Bibliotheek gebruiken t.b.v. het cursorische<br />
en creatieve aanbod<br />
- Breed MFA: Het Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal wor<strong>de</strong>n verbouwd met daartussen een<br />
verbindingstuk en <strong>de</strong> Goossenmaat wordt gerenoveerd<br />
De <strong>raad</strong> heeft besloten twee MFA’s te ontwikkelen: één in <strong>de</strong> binnenstad en één in <strong>de</strong><br />
Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraatkwartier. Daarvoor zijn op dit moment <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />
beschikbaar:<br />
Inci<strong>de</strong>nteel x1000 Structureel x1000<br />
Reserve grote investeringen 5.580 Stelpost kapitaallasten 212<br />
<strong>Aan</strong>vullend bedrag verzekering* 390 Beheer geprivatiseer<strong>de</strong> wijkcentra 32<br />
Totaal 5.970 Totaal 244<br />
* on<strong>de</strong>r voorwaar<strong>de</strong>n beschikbaar<br />
Het college heeft voor <strong>de</strong> MFA Binnenstad drie en voor <strong>de</strong> MFA Ossekoppelerhoek twee scenario´s<br />
uitgewerkt die allen lei<strong>de</strong>n tot een versobering van <strong>de</strong> oorspronkelijke plannen en daardoor een<br />
besparing op het investeringsvolume opleveren en verschillen<strong>de</strong> exploitatielasten. Deze scenario´s<br />
kunnen met elkaar gecombineerd wor<strong>de</strong>n waardoor er zes mogelijke combinaties ontstaan.<br />
MFA Binnenstad<br />
Voor <strong>de</strong> MFA binnenstad zien we <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n:<br />
a. Niets wijzigen: De Kolk en ’t Dok blijven open, geen verbouwingen<br />
b. De Kolk sluiten, ’t Dok renoveren (o.a. ten behoeve van jongeren) en uitbrei<strong>de</strong>n (ten behoeve<br />
van het cursorische en creatief aanbod)<br />
c. De Kolk sluiten, ’t Dok renoveren (o.a. ten behoeve van <strong>de</strong> jongeren) maar niet uitbrei<strong>de</strong>n. In<br />
plaats van <strong>de</strong> uitbreiding beschikbare ruimte in <strong>de</strong> Bibliotheek gebruiken t.b.v. het cursorische<br />
en creatieve aanbod.<br />
MFA Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraatkwartier<br />
Voor <strong>de</strong> MA Ossenkoppelerhoek zien wij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> twee mogelijkhe<strong>de</strong>n:<br />
d. Kleine MFA: Het Veurbrook wordt verbouwd (zon<strong>de</strong>r gymzaal en verbindingsstuk) o.a. ten<br />
behoeve van jongeren en <strong>de</strong> Goossenmaat wordt gerenoveerd.<br />
e. Breed MFA: Het Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal wor<strong>de</strong>n verbouwd met daartussen een<br />
verbindingstuk. De Goossenmaat wordt gerenoveerd.<br />
61
De volgen<strong>de</strong> combinaties zijn hiermee mogelijk:<br />
Combinatie x1000 1 2 3 4 5 6<br />
Centrum A A C B C B<br />
Ossenkoppelerhoek D E D D E E<br />
Totale investering 1.593 2.343 2.248 2.455 2.998 3.205<br />
Exploitatie 138 202 97 104 160 167<br />
Besparing MOP -6 -6 -34 -34 -34 -34<br />
Besparing inci<strong>de</strong>nteel 3.907 3.549 3.252 3.045 2.894 2.687<br />
Besparing structureel 112 48 181 174 117 110<br />
De voorkeursvariant van het college is combinatie 5:<br />
- De Kolk sluiten en ´t Dok renoveren maar niet uitbrei<strong>de</strong>n en in plaats daarvan gebruik maken<br />
van <strong>de</strong> bibliotheek. Met <strong>de</strong> besturen van ’t Dok en De Kolk vindt momenteel nog overleg plaats<br />
over <strong>de</strong> mogelijke uitbreiding van ’t Dok in plaats van investeren in een interne aanpassing<br />
binnen <strong>de</strong> bibliotheek.<br />
- Het Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal verbouwen en <strong>de</strong> Goossenmaat renoveren<br />
De voorkeur gaat uit naar <strong>de</strong>ze variant omdat:<br />
- Er zowel in het Centrum als in <strong>de</strong> Ossenkoppelerhoek wordt geïnvesteerd in ruimte voor<br />
jongeren (hieraan is veel behoefte in <strong>de</strong>ze wijken)<br />
- De gemeente investeert, ondanks een versobering van <strong>de</strong> oorspronkelijke plannen, zichtbaar in<br />
<strong>de</strong> betrokken wijkaccommodaties ten behoeve van <strong>de</strong> wijkactiviteiten voor alle bewoners<br />
- Deze combinatie zich qua exploitatie en vrijval van mid<strong>de</strong>len op het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> niveau bevindt<br />
- Bij <strong>de</strong>ze combinatie aanspraak gemaakt kan wor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> verzekering (392.000<br />
euro) wat niet bij alle combinaties het geval is<br />
- Er, indien mogelijk en noodzakelijk, gebruik wordt gemaakt van vrijgekomen ruimte in <strong>de</strong><br />
bibliotheek.<br />
Uit bovenstaan<strong>de</strong> tabel blijkt dat voor <strong>de</strong> investering een bedrag van circa 3,0 miljoen euro noodzakelijk<br />
is. Voorgesteld wordt dit bedrag te activeren. Hierdoor ontstaat een kapitaallast van circa 320.000<br />
euro. Het gevolg is dat het inci<strong>de</strong>nteel beschikbare bedrag (exclusief <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> verzekering)<br />
betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging. Dit betekent wel dat structureel een bedrag van circa 200.000<br />
euro extra benodigd is.<br />
Taakstelling bibliotheek<br />
Voorstel<br />
De bibliotheek een extra taakstelling op te leggen van 0,1 miljoen euro in 2013 oplopend naar 0,16<br />
miljoen euro vanaf 2016 en <strong>de</strong> bibliotheek <strong>de</strong> ruimte te geven om zelf te bepalen hoe zij <strong>de</strong> taakstelling<br />
invullen<br />
Het voorstel bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 was om <strong>de</strong> bibliotheek een taakstelling op te leggen van<br />
240.000 euro. Dit bedrag is gebaseerd op het sluiten van <strong>de</strong> wijkfilialen het verhogen van <strong>de</strong><br />
contributie van volwassenen. Het college heeft <strong>de</strong>stijds dit voorstel aangepast en <strong>de</strong> bezuiniging<br />
beperkt tot 140.000 euro. De <strong>raad</strong> heeft dit voorstel vervolgens naar bene<strong>de</strong>n bijgesteld naar een<br />
bezuiniging van 75.000 op <strong>de</strong> bibliotheek.<br />
62
Het originele voorstel ligt nu opnieuw voor wat een extra bezuiniging betekent van 165.000 euro. Het<br />
voorstel is om <strong>de</strong> bibliotheek <strong>de</strong> ruimte geven om zelf te bepalen hoe zij die taakstelling wil invullen.<br />
Langdurigheidstoeslag<br />
Voorstel<br />
De langdurigheidstoeslag met een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> te vermin<strong>de</strong>ren wat een structureel bedrag van 0,22 miljoen<br />
euro oplevert vanaf 2013<br />
De langdurigheidtoeslag (LDT) is bedoeld voor mensen die langdurig een laag inkomen hebben.<br />
Overwogen is om <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> toeslag en <strong>de</strong> referteperio<strong>de</strong> aan te passen. Hierdoor ontstaat wel<br />
het risico op waterbe<strong>de</strong>ffecten naar bijvoorbeeld <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re bijstand. Het maatschappelijk effect van<br />
<strong>de</strong>ze maatregel is dat mensen met een laag inkomen min<strong>de</strong>r te beste<strong>de</strong>n hebben.<br />
Het originele voorstel bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 was om <strong>de</strong> gehele langdurigheidstoeslag te schrappen.<br />
Dat levert 0,65 miljoen euro structureel op. Het voorstel nu is om niet bezuinigingen op <strong>de</strong> gehele<br />
langdurigheidstoeslag, maar <strong>de</strong>ze met een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> te vermin<strong>de</strong>ren. Het college kiest ervoor om <strong>de</strong> hoogte<br />
van het bedrag aan te passen en niet <strong>de</strong> referteperio<strong>de</strong>. Al met al lijkt dit <strong>de</strong> beste oplossing, welke <strong>de</strong><br />
pijn het best ver<strong>de</strong>eld over <strong>de</strong> doelgroep door <strong>de</strong> bedragen met 30% te verlagen.<br />
Concreet betekent dit qua bedragen:<br />
- Voor gezinnen: van 500 euro naar 350 euro<br />
- Voor alleenstaan<strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs: van 447 euro naar 315 euro<br />
- Voor alleenstaan<strong>de</strong>n: van 350 euro naar 245 euro<br />
Stads<strong>de</strong>elcoördinatie<br />
Voorstel<br />
Wat betreft stads<strong>de</strong>elcoördinatie:<br />
- De focus van het wijkgericht werken binnen <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> te verplaatsen van het<br />
fysieke naar het sociale domein<br />
- De methodiek van <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se Wijk <strong>Aan</strong>pak te beëindigen en het wijkgericht werken<br />
voortaan in te zetten ten behoeve van het oplossen van wijkgebon<strong>de</strong>n sociale problematiek<br />
- Op basis van signalen van in <strong>de</strong> wijk werkzame professionals en inwoners, met <strong>de</strong><br />
maatschappelijke partners integrale wijkagenda’s op te stellen met een focus op het<br />
oplossen van <strong>de</strong> sociale wijkgebon<strong>de</strong>n problematiek<br />
- Hiermee een besparing te realiseren van 0,12 miljoen euro vanaf 2013 oplopend naar 0,27<br />
miljoen euro vanaf 2014<br />
Voorgesteld wordt om <strong>de</strong> inzet van <strong>de</strong> stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en wijkon<strong>de</strong>rsteuners meer te richten op<br />
aandachtsgebie<strong>de</strong>n. Dit leidt tot een personele besparing.<br />
Door het focussen van <strong>de</strong> inzet van stads<strong>de</strong>elcoördinatie ontstaat het risico dat <strong>de</strong> afstemming van <strong>de</strong><br />
activiteiten van <strong>de</strong> gemeente en <strong>de</strong> communicatie daarover richting <strong>de</strong> inwoners zal verslechteren. Hier<br />
ligt een taak voor <strong>de</strong> lijnaf<strong>de</strong>lingen om dat zelf op te pakken. Daarnaast kan door <strong>de</strong>ze focus het<br />
netwerk van <strong>de</strong> gemeente on<strong>de</strong>r inwoners verslechteren.<br />
63
Kijken wij naar <strong>de</strong> huidige vorm van wijkgericht werken, waar <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se wijkaanpak een belangrijk<br />
on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van is, dan zijn er vele voor<strong>de</strong>len te ont<strong>de</strong>kken die aansluiten bij <strong>de</strong> doelstellingen van het<br />
wijkgericht werken:<br />
- het dichten van <strong>de</strong> kloof tussen burger en bestuur<br />
- het bevor<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> participatie van burgers<br />
- <strong>de</strong> wijk wordt gezien als een geschikte schaal om bepaal<strong>de</strong> problemen op te lossen<br />
- sommige problemen komen geconcentreerd voor in bepaal<strong>de</strong> wijken en kunnen, waar nodig, in<br />
<strong>de</strong> wijk gericht wor<strong>de</strong>n aangepakt<br />
Voor<strong>de</strong>len van wijkgericht werken zijn:<br />
- het wijkgericht werken zorgt ervoor dat er binnen het gemeentelijk apparaat actuele kennis<br />
aanwezig is over <strong>de</strong> wijken die we op “het stadhuis” vaak niet hebben;<br />
- <strong>de</strong> gemeente kan gebruik maken van netwerken op wijk- en stads<strong>de</strong>elniveau, die o.a. kunnen<br />
wor<strong>de</strong>n ingezet wanneer zich calamiteiten voordoen en bij diverse beleidsmatige ontwikkelingen<br />
- <strong>de</strong> aanpak is integraal: sociale en ruimtelijke ontwikkelingen wor<strong>de</strong>n in hun samenhang<br />
bekeken.<br />
Er zijn ook na<strong>de</strong>len te benoemen van <strong>de</strong> huidige invulling van het wijkgericht werken. Wanneer<br />
bewoners gevraagd wordt wat er in hun buurt of wijk moet gebeuren, komen zij in 80-90 % van <strong>de</strong><br />
gevallen met vragen die betrekking hebben op <strong>de</strong> fysieke leefomgeving. De inzet van <strong>de</strong><br />
stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en <strong>de</strong> wijkon<strong>de</strong>rsteuners vindt daardoor voor een groot <strong>de</strong>el plaats ten behoeve<br />
van die fysieke ingrepen. Echter <strong>de</strong> belangrijkste problemen binnen <strong>Almelo</strong> liggen niet zozeer op het<br />
fysieke vlak (<strong>de</strong> meeste wijken van <strong>Almelo</strong> zien er, voor wat betreft <strong>de</strong> fysieke leefomgeving, goed tot<br />
re<strong>de</strong>lijk uit), maar veel meer binnen het sociale domein. De zwaar<strong>de</strong>re, en vaak hardnekkige, problemen<br />
doen zich in <strong>Almelo</strong> juist voor binnen het sociale domein. In een aantal gevallen geconcentreerd binnen<br />
bepaal<strong>de</strong> wijken. Niet voor niets legt <strong>de</strong> Sociale Agenda <strong>Almelo</strong> 2020 daarom <strong>de</strong> nadruk op <strong>de</strong> thema’s:<br />
- sociale stijging<br />
- jeugd<br />
- perspectief op burgerschap<br />
In tij<strong>de</strong>n van schaarste is het voor <strong>de</strong> hand liggend om <strong>de</strong> beperkte mid<strong>de</strong>len die er zijn, zoveel mogelijk<br />
in te zetten in lijn met <strong>de</strong> doelstellingen van <strong>de</strong> Sociale Agenda <strong>Almelo</strong> 2020. Dat geldt ook voor <strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>len ten behoeve van het wijkgericht werken. Waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> inzet van stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en<br />
wijkon<strong>de</strong>rsteuners.<br />
Het bovenstaan<strong>de</strong> betekent dat <strong>de</strong> stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en <strong>de</strong> wijkon<strong>de</strong>rsteuners niet meer <strong>de</strong> wijken<br />
rondgaan om aan bewoners te vragen wat zij belangrijk vin<strong>de</strong>n voor hun wijk, maar dat zij<br />
probleemgericht gaan werken, met als uitgangspunt <strong>de</strong> wijkgebon<strong>de</strong>n problemen binnen het sociale<br />
domein. De vervolgaanpak kan daarna nog steeds integraal zijn, wanneer dat nodig is.<br />
Op basis van signalen van, in <strong>de</strong> wijk werkzame, professionals en bewoners is het voorstel om <strong>de</strong><br />
capaciteit aan stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en wijkon<strong>de</strong>rsteuners in te zetten ten behoeve van het oplossen<br />
van die sociale problemen. Het gaat daarbij nadrukkelijk niet om individuele interventies, maar juist om<br />
wijk- of gebiedsgerichte interventies die wijk samen met onze maatschappelijke partners uitvoeren.<br />
Waar individuele problemen een belemmering vormen om te participeren, vindt doorverwijzing plaats.<br />
64
Gezien <strong>de</strong> huidige inzet en ver<strong>de</strong>ling van stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en wijkon<strong>de</strong>rsteuners over fysieke<br />
projecten en sociale projecten betekent het bovenstaan<strong>de</strong> een behoorlijke breuk met het verle<strong>de</strong>n. Het<br />
betekent dat we stoppen met <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se wijkaanpak in zijn huidige vorm.<br />
Door te kiezen voor <strong>de</strong>ze invalshoek zijn besparingen mogelijk op:<br />
- 1,5 fte stads<strong>de</strong>elcoördinator<br />
- 0,37 fte stads<strong>de</strong>elon<strong>de</strong>rsteuning<br />
- Wijkon<strong>de</strong>rsteuners Scoop<br />
Bezuiniging stads<strong>de</strong>elcoördinatie<br />
Bezuiniging 2013 124.000<br />
Bezuiniging 2014 144.000<br />
Totaal 268.000<br />
Subsidie amateurverenigingen afbouwen<br />
Voorstel<br />
De subsidieregeling voor amateurverengingen af te bouwen en hiermee een bezuiniging te realiseren<br />
van 0,02 miljoen euro vanaf 2013 oplopend naar 0,06 miljoen euro structureel vanaf 2015<br />
Voorgesteld wordt <strong>de</strong> huidige subsidieregeling - die gericht is op het subsidiëren van verenigingen – af<br />
te bouwen. En die te vervangen door een regeling die gericht is op het subsidiëren van ruimten met<br />
daarbij een beperkt fonds voor on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n<strong>de</strong> activiteiten. Gekoppeld hieraan zijn ook besparingen<br />
mogelijk op <strong>de</strong> uitvoeringskosten. Door <strong>de</strong>ze maatregel zou<strong>de</strong>n enkele verenigingen in hun voortbestaan<br />
bedreigd kunnen wor<strong>de</strong>n, waardoor <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n voor amateur kunstbeoefening zou<strong>de</strong>n kunnen<br />
afnemen. Dit kan gevolgen hebben voor <strong>de</strong> talentontwikkeling en sociale samenhang van <strong>de</strong> stad.<br />
Taken leerplichtambtenaar beperken tot wettelijk taak<br />
Voorstel<br />
Taakinvulling leerplichtambtenaar te beperken tot wettelijk voorgeschreven pakket om hiermee een<br />
bezuiniging te realiseren van 0,01 miljoen euro vanaf 2013<br />
Bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 is een bezuiniging ingevoerd als het gaat om <strong>de</strong> taken van <strong>de</strong><br />
leerplichtambtenaar. Het voorstel was om <strong>de</strong> taken te beperken tot <strong>de</strong> wettelijke taak. Op dit voorstel<br />
is een amen<strong>de</strong>ment aangenomen met <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> besluittekst:<br />
Het besluit 4b ‘Taken leerplicht ambtenaar beperken tot wettelijk pakket’ (48.000 euro) te wijzigen in<br />
‘Taken leerplichtambtenaar beperken tot wettelijk pakket, doch bijwonen ZAT’s voor het gehele<br />
voortgezette on<strong>de</strong>rwijs (36.000 euro)’.<br />
Met dit amen<strong>de</strong>ment is het voorstel ge<strong>de</strong>eltelijk aangenomen. Er is dus nog een bezuiniging mogelijk<br />
van 12.000 euro op het bijwonen van <strong>de</strong> Zorgadviesteams (ZAT’s) door <strong>de</strong> leerplichtambtenaar.<br />
65
Gevolg van <strong>de</strong>ze bezuiniging kan zijn dat scholen zelf meer het initiatief moeten nemen om in situaties<br />
in te grijpen. Omdat <strong>de</strong> gemeente in <strong>de</strong> afgelopen jaren taken zelf is gaan uitvoeren, kan het in <strong>de</strong><br />
overgangsfase soms langer duren voor a<strong>de</strong>quaat kan wor<strong>de</strong>n ingegrepen. Ook bestaat het risico dat<br />
meervoudige probleemsituaties niet of later wor<strong>de</strong>n gesignaleerd. De gemeente on<strong>de</strong>rsteunt scholen en<br />
an<strong>de</strong>re partners door een zorgstructuur op te zetten die professionals in staat stelt om hulp sneller en in<br />
samenhang in te zetten.<br />
Bezuiniging <strong>Almelo</strong> Sociaal<br />
Voorstel<br />
De taken van <strong>Almelo</strong> Sociaal terug te brengen tot <strong>de</strong> wettelijke verplichte taken en hiermee een<br />
bezuiniging te realiseren van 0,06 miljoen euro vanaf 2014 oplopend naar 0,07 miljoen euro vanaf<br />
2015<br />
Voorgesteld wordt om <strong>de</strong> taken van <strong>Almelo</strong> Sociaal terug te brengen tot <strong>de</strong> wettelijk verplichte taken<br />
(faciliteren van cliëntenparticipatie voor Wwb en Wmo). <strong>Almelo</strong> Sociaal behoudt voldoen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />
voor <strong>de</strong> uitvoering van zijn wettelijke belangenbehartigingstaken en bestaan<strong>de</strong> activiteiten, maar zal zijn<br />
subsidie voor eigen beroepskrachten, eigen huisvesting en <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>rvergoedingen kwijt raken. De<br />
genoem<strong>de</strong> beschikbaarheid van algemene voorzieningen en het feit dat <strong>Almelo</strong> tot nu toe relatief veel<br />
uitgeeft aan <strong>de</strong>ze wettelijke taak hebben een belangrijk rol gespeeld in onze overwegingen om voor te<br />
stellen <strong>de</strong> subsidie te vermin<strong>de</strong>ren. De vrijwilligers die zich bezig hou<strong>de</strong>n met belangenbehartiging van<br />
kwetsbare inwoners zullen hierdoor zelf meer activiteiten moeten oppakken en zullen voor professionele<br />
on<strong>de</strong>rsteuning en faciliteiten een beroep moeten doen op <strong>de</strong> algemene voorzieningen van bijv. Scoop en<br />
wijkcentra.<br />
Dit voorstel is ook aan <strong>de</strong> <strong>raad</strong> voorgelegd bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011. Het betrof toen een bezuiniging<br />
van 0,12 miljoen euro. Via amen<strong>de</strong>ment is dit bezuinigingsvoorstel slechts ge<strong>de</strong>eltelijk overgenomen<br />
door <strong>de</strong> <strong>raad</strong> en is bijgesteld naar 0,05 miljoen euro. Het voorstel is om nu, rekening hou<strong>de</strong>nd met <strong>de</strong><br />
frictiekosten, alsnog <strong>de</strong> gehele bezuiniging te realiseren.<br />
Integraal Huisvestingsplan On<strong>de</strong>rwijs<br />
Voorstel<br />
De stelpost voor investeringen in het IHP te verlagen met structureel 300.000 euro vanaf 2013<br />
In het Integraal on<strong>de</strong>rwijshuisvestingsprogramma (IHP)2011— 2014 is voor <strong>de</strong> capaciteitsuitbreiding<br />
van scholen als gevolg van het woningbouwprogramma gerekend met extra investeringen in <strong>de</strong>ze<br />
planperio<strong>de</strong> van 5 miljoen euro.<br />
Nu <strong>de</strong> woningbouw stagneert, is <strong>de</strong> verwachting reëel dat ook <strong>de</strong> verwachte capaciteitsuitbreiding<br />
uitblijft en daarmee zijn <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len niet meer noodzakelijk. Hierdoor kan <strong>de</strong> beschikbare stelpost<br />
verlaagd wor<strong>de</strong>n. Hiermee is een bedrag van circa 300.000 euro structureel gemoeid.<br />
66
Wijkkranten<br />
Voorstel<br />
De wijkkranten te laten opgaan in <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> wijkwebsites en hiermee een bezuiniging te realiseren<br />
van 0,05 miljoen euro structureel vanaf 2013<br />
De wijkkranten maken on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong> wijkbudgetten. Het gaat naast verga<strong>de</strong>rkosten vooral om<br />
kopieerkosten. Een bezuinigingsmogelijkheid is <strong>de</strong> wijkkranten te laten opgaan in <strong>de</strong> sinds enige jaren<br />
bestaan<strong>de</strong> wijkwebsites.<br />
De bezuiniging op <strong>de</strong> wijkkranten is een nieuw bezuinigvoorstel opgesteld voor <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />
Het lag dus nog niet voor bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011. Het voorstel om te bezuinigen op <strong>de</strong> wijkkranten<br />
maakte in eerste instantie <strong>de</strong>el uit van een voorstel om helemaal te stoppen met <strong>de</strong> wijkbudgetten. Het<br />
college heeft dit teruggebracht naar alleen <strong>de</strong> wijkkranten. Zie voor het gehele voorstel bijlage 4.<br />
Mid<strong>de</strong>len sociale zekerheid<br />
Voorstel<br />
De beschikbare mid<strong>de</strong>len op het terrein van sociale zekerheid te betrekken bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong><br />
wat een bedrag oplevert van 0,62 miljoen euro vanaf <strong>2012</strong> oplopend naar 1,1 miljoen structureel<br />
vanaf 2015<br />
Op diverse momenten zijn extra mid<strong>de</strong>len beschikbaar gekomen voor sociale zekerheid. Deze kunnen<br />
integraal betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />
On<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len zijn:<br />
- Meerjarige effecten dweilprogramma. Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is een meerjarenraming van <strong>de</strong><br />
gevolgen van het dweilprogramma weergegeven. Deze gevolgen wor<strong>de</strong>n betrokken bij <strong>de</strong>ze<br />
<strong>voorjaarsnota</strong>.<br />
- Extra rijksmid<strong>de</strong>len<br />
o Via <strong>de</strong> meicirculaire 2011 zijn aanvullend mid<strong>de</strong>len beschikbaar gesteld als gevolg van<br />
het regeerakkoord. Deze mid<strong>de</strong>len zijn voor <strong>2012</strong> betrokken bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> en<br />
kunnen meerjarig wor<strong>de</strong>n betrokken bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />
o Via <strong>de</strong> septembercirculaire 2011 zijn voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren mid<strong>de</strong>len beschikbaar<br />
gesteld voor bijzon<strong>de</strong>re bijstand en kwijtschelding.<br />
In totaal gaat het om een bedrag van 1,1 miljoen euro vanaf 2015.<br />
67
6.3.3 Reserves<br />
Reserves x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />
Eigen kracht en participatie<br />
Reserves economisch nut<br />
68<br />
bedrag<br />
39. Mfa Eninver 1,7 1,7 0,0<br />
40. Studiehuis 0,2 0,2 0,0<br />
41. De Schoppe uitbouw 0,1 0,1 0,0<br />
42. Unilocatie vmbo 0,3 0,3 0,0<br />
43. Obs Reigershofte uitbreiding 0,1 0,1 0,0<br />
44. Bus sportbuurtwerk 0,0 0,0 0,0<br />
45. Zorgverbreding vrije school 0,0 0,0 0,0<br />
46. Zorgverbreding St Stephanus 0,1 0,0 0,1<br />
47. Zorgverbreding Noor<strong>de</strong>rborg 0,1 0,1 0,0<br />
48. Werkplein 0,3 0,2 0,1<br />
Reserves ter af<strong>de</strong>kking van risico’s<br />
49. Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen 1,4 1,4 0,0<br />
50. Reserve Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning 1,9 1,8 0,1<br />
51. Reserve nieuwkomers 0,4 0,4 0,0<br />
Reserve ter egalisatie van kosten<br />
52. Reserve Soweco afkoop 0,0 0,0 0,0<br />
53. Reserve schoolgebouwen 1,0 1,0 0,0<br />
Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />
54. Reserve grote investeringen, MFA’s 5,6 5,6 0<br />
55. Reserve Wijkwaar<strong>de</strong>bonnen 0,5 0,0 0,5<br />
56. Reserve welzijnsaccommodaties 0,0 0,0 0,0<br />
57. Reserve wijkbuurtbudgetten 0,1 0,0 0,1<br />
58. Reserve instrumenten 0,0 0,0 0,0<br />
59. Reserve GSB II mop Sociaal 0,3 0,1 0,2<br />
Mid<strong>de</strong>len Sociale Zekerheid:<br />
60. Reserve reïntegratie 4,0 0,0 4,0<br />
61. Risico Soweco 2013 1,4 0,0 1,4<br />
Mid<strong>de</strong>len Werkplein: 0,0 0,0<br />
62. Werkplein op Twentheplein 0,7 0,0 0,7<br />
63. Reserve werkgelegenheid en educatie 1,7 0,0 1,7<br />
64. Mid<strong>de</strong>len Centrum Jeugd en Gezin 0,2 0,2 0<br />
Totaal 21,8 13,2 8,6
Ad. 39 t/m 48 Reserves economisch nut<br />
Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong> kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Het an<strong>de</strong>rs inzetten<br />
van <strong>de</strong>ze reserves heeft budgettaire consequenties. Immers <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten vervalt.<br />
Voorgesteld wordt <strong>de</strong>ze reserves groten<strong>de</strong>els te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor het perspectief. De<br />
structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen in <strong>de</strong> structurele opgave.<br />
Ad. 49 Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen<br />
De reserve inkomensafhankelijke uitkeringen is gevormd bij <strong>de</strong> jaarrekening 2010. Achterliggen<strong>de</strong><br />
gedachte was het feit dat <strong>de</strong> door ons ingedien<strong>de</strong> Inci<strong>de</strong>nteel <strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> Uitkering (IAU) niet volledig<br />
tot uitkering zou komen. Inmid<strong>de</strong>ls hebben wij een beschikking van het Rijk ontvangen en wordt <strong>de</strong> IAU<br />
niet uitgekeerd. Tegen dit besluit is bezwaar aangetekend. De gevorm<strong>de</strong> reserve wordt betrokken bij <strong>de</strong><br />
heroverweging.<br />
Ad. 50 Reserve wet maatschappelijke on<strong>de</strong>rsteuning<br />
De reserve Wmo is ontstaan uit <strong>de</strong> vroegere reserve Wet Voorzieing Gehandicapten. Bij <strong>de</strong> invoering<br />
van <strong>de</strong> Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning, individuele voorziening is <strong>de</strong> reikwijdte van <strong>de</strong>ze reserve<br />
verbreed. De reserve dient voor het opvangen van (inci<strong>de</strong>ntele) tegenvallers binnen <strong>de</strong> individuele<br />
voorzieningen van <strong>de</strong> WMO. Over <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> reserve zijn afspraken gemaakt. De reserve is<br />
gemaximeerd op 10% van het budget voor <strong>de</strong> WMO, individuele voorzieningen. Dit betekent dat <strong>de</strong><br />
reserve maximaal 1,27 miljoen euro mag bevatten. Gezien <strong>de</strong> huidige stand zou dit betekenen dat een<br />
bedrag van circa 0,5 miljoen euro afgeroomd zou moeten wor<strong>de</strong>n.<br />
In feite heeft <strong>de</strong>ze reserve hetzelf<strong>de</strong> doel als <strong>de</strong> algemene reserve, namelijk het opvangen van risico’s.<br />
Voorgesteld wordt <strong>de</strong> gehele reserve te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging. Dit betekent wel dat<br />
inci<strong>de</strong>ntele mee- of tegenvallers via het exploitatieresultaat meegenomen wor<strong>de</strong>n<br />
Ad. 51 Reserve nieuwkomers<br />
De reserve nieuwkomers is bij <strong>de</strong> jaarrekening 2010 gevormd. Deze mid<strong>de</strong>len wor<strong>de</strong>n betrokken bij <strong>de</strong><br />
afrekening van <strong>de</strong> inburgeringsafspraken 2006-2010 met het Rijk. In <strong>de</strong> jaarrekening 2011 zijn <strong>de</strong><br />
gevolgen van <strong>de</strong> afrekening verwerkt. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad 53 Reserve schoolgebouwen<br />
De reserve schoolgebouwen is in 2002, op verzoek van <strong>de</strong> <strong>raad</strong>, gevormd. Met <strong>de</strong>ze reserve was het<br />
mogelijk om jaarlijks gelijkblijven<strong>de</strong> lasten voor on<strong>de</strong>rwijs in <strong>de</strong> begroting op te nemen. Jaarlijks is een<br />
structureel bedrag beschikbaar voor on<strong>de</strong>rwijsinvesteringen en on<strong>de</strong>rhoud aan on<strong>de</strong>rwijsgebouwen. De<br />
reserve is bedoeld om fluctuaties in kapitaallasten als gevolg van <strong>de</strong> fasering in het investeringsvolume<br />
op te kunnen vangen. De praktijk laat <strong>de</strong> afgelopen jaren zien dat er geen beroep op <strong>de</strong>ze reserve<br />
gedaan wordt. Ook bij het huidige meerjareninvesteringsprogramma is <strong>de</strong> verwachting dat dit binnen <strong>de</strong><br />
huidige mid<strong>de</strong>len past.<br />
In <strong>2012</strong> is via een aparte wijziging een bedrag van ruim 600.000 euro aan <strong>de</strong> reserve toegevoegd.<br />
Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve, inclusief <strong>de</strong> storting in <strong>2012</strong>, te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging<br />
69
Ad. 54 Reserve grote investeringen, Multifunctionele accommodaties<br />
Bij <strong>de</strong> bezuinigingsvoorstellen in hoofdstuk 6.3.2 is een keuze gemaakt met betrekking tot <strong>de</strong><br />
ontwikkeling van MFA´s. Hierbij is aangegeven dat het bedrag (5,6 miljoen) in <strong>de</strong> reserve betrokken<br />
kan wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging. Deze vrijval van inci<strong>de</strong>ntele mid<strong>de</strong>len heeft structurele gevolgen<br />
(200.000 euro). Deze gevolgen zijn verwerkt in het structurele perspectief.<br />
Ad. 55 Reserve Wijkwaar<strong>de</strong>bonnen<br />
Via <strong>de</strong>ze reserve lopen <strong>de</strong> uitgaven voor <strong>de</strong> wijkwaar<strong>de</strong>bonnen. De vorming heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n via<br />
hiervoor ontvangen rijksmid<strong>de</strong>len. De laatste ron<strong>de</strong> heeft in november 2011 plaatsgevon<strong>de</strong>n. De<br />
mid<strong>de</strong>len in <strong>de</strong> reserve zijn hiervoor bedoeld. Eind <strong>2012</strong> kan <strong>de</strong>ze reserve wor<strong>de</strong>n opgeheven.<br />
Ad. 57 Reserve wijkbuurtbudgetten<br />
De reserve is bedoeld ter egalisatie van <strong>de</strong> jaarlijkse kosten van <strong>de</strong> door <strong>de</strong> wijkverenigingen gewenste<br />
activiteiten en voorzieningen. Over <strong>de</strong> inzet zijn afspraken gemaakt met <strong>de</strong> diverse wijkverenigingen.<br />
Deze kunnen, binnen <strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs, een beroep op <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len doen. Indien <strong>de</strong> reserve wordt<br />
opgeheven zullen aanvullen<strong>de</strong> afspraken met <strong>de</strong> wijkverenigingen gemaakt moeten wor<strong>de</strong>n en zal<br />
on<strong>de</strong>rzocht moeten wor<strong>de</strong>n welke bedragen al verplicht zijn.<br />
Ad. 59 Reserve GSB II mop sociaal<br />
De reserve GSB II is gevormd ten laste van <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len voor het Grote Ste<strong>de</strong>nbeleid. De mid<strong>de</strong>len zijn<br />
als volgt on<strong>de</strong>rver<strong>de</strong>eld:<br />
x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling<br />
Beeldverslag 8<br />
MAC-VJN 2009 100<br />
<strong>Almelo</strong> sociaal, vindplaatsen 5<br />
Twentse innovatieroute 6<br />
Totaal 119<br />
Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> reserve is dus nog niet ingezet. Dit voor<strong>de</strong>el (circa 180.000 euro) moet in samenhang<br />
gezien wor<strong>de</strong>n met het tekort op <strong>de</strong> reserve GSB III (nr.72). Het bedrag dat was geclaimd voor het<br />
MAC is in 2011 niet ingezet. Voorgesteld wordt dit te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 60 Reserve Re-integratie<br />
De reserve is in 2010 gevormd. De reserve is gevoed door bestaan<strong>de</strong> uitgaven ten laste van het<br />
werkbudget te brengen. De hierdoor vrijgespeel<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len zijn in <strong>de</strong>ze reserve gestort. De reserve<br />
wordt <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren gebruikt om <strong>de</strong> terugloop in het participatiebudget op te kunnen vangen en<br />
maken on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van het ‘dweilprogramma SEZ’.<br />
Ad. 61 en 62 Reserve risico Soweco 2013, werkplein<br />
Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> heeft besluitvorming plaatsgevon<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling van geoormerkte<br />
mid<strong>de</strong>len voor een nieuw locatie Werk en Inkomen. Hierbij is besloten om een <strong>de</strong>el te reserveren voor<br />
het nieuwe werkplein (1,2 miljoen euro; resteert nog 0,74 miljoen euro) en het restant (1,36 miljoen<br />
euro) beschikbaar te hou<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se bijdrage aan Soweco. Hierbij kan het gaan om het<br />
exploitatietekort <strong>2012</strong> en eventuele transitiekosten en reorganisatiekosten, reserve kan ook ingezet<br />
wordt als noodzakelijke co-financiering voor <strong>de</strong> trekkingsrechten van <strong>de</strong> Rijksmid<strong>de</strong>len.<br />
70
Ad. 63 Reserve werkgelegenheid en educatie<br />
Deze reserve is bedoeld voor het heraanwen<strong>de</strong>n van gel<strong>de</strong>n ten behoeve van <strong>de</strong> uitvoering van<br />
projecten ter versterking van het gemeentelijk beleid in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> WWB. <strong>Aan</strong> <strong>de</strong> reserve is<br />
toegevoegd het niet beste<strong>de</strong> W-<strong>de</strong>el 2011 (1,4 miljoen) in het ka<strong>de</strong>r va <strong>de</strong> Meeneemregeling. Daarnaast<br />
is het overige <strong>de</strong>el on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het <strong>de</strong>kkingsplan van het werkplein (0,3 miljoen)<br />
Ad. 64 Mid<strong>de</strong>len Centrum Jeugd en Gezin<br />
Voor <strong>de</strong> financiering van het project Jeugd en Gezin 2008-<strong>2012</strong> zijn zowel rijksbijdragen als<br />
gemeentelijke mid<strong>de</strong>len beschikbaar gesteld en gestort in een voorziening CJG. Voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking van <strong>de</strong><br />
lasten van het CJG zijn eerst <strong>de</strong> rijksbijdragen aangewend, en volledig bij het rijk verantwoord via <strong>de</strong><br />
Sisa bijlage bij <strong>de</strong> jaarrekening 2011.<br />
Vanwege verslagleggingvoorschriften mogen <strong>de</strong> nog beschikbare gemeentelijke mid<strong>de</strong>len (654.000<br />
euro) echter niet op <strong>de</strong> balans als een voorziening wor<strong>de</strong>n opgenomen. Daarom moet <strong>de</strong> per 31<br />
<strong>de</strong>cember 2011 nog beschikbare en noodzakelijke voorziening via resultaatbestemming omgezet<br />
wor<strong>de</strong>n in een bestemmingsreserve. Bij evaluatie van het project is vastgesteld dat er voor het jaar<br />
<strong>2012</strong> nog verplichtingen bestaan voor een bedrag van 454.000 euro. Dit bedrag zal dan via<br />
resultaatbestemming 2011 in een bestemmingsreserve wor<strong>de</strong>n gestort. Het resteren<strong>de</strong> bedrag van <strong>de</strong><br />
voorziening van 0,2 miljoen euro kan betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
71
6.4 Leefbaarheid en veiligheid<br />
Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />
5.4.1 Knelpunten<br />
72<br />
2015 2016<br />
Veiligheidsregio 0 0<br />
Regionale Uitvoeringsdiensten 0,48 0,48<br />
Civieltechnische kunstwerken en ka<strong>de</strong>s 0,27 0,08 0,09<br />
5.4.2 Bezuinigingen<br />
Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen 0,12 0,12<br />
Stopzetten subsidies particuliere begraafplaatsen 0,04 0,04<br />
Galloway run<strong>de</strong>ren 0,01 0,01<br />
Bezuiniging on<strong>de</strong>rhoudskosten accommodaties doelgroepenver. 0,00 0,00<br />
5.4.3 Reserves<br />
Reserve grondbank 0,1<br />
Reserve GSB III 0,5
6.4.1 Knelpunten<br />
Veiligheidsregio<br />
Voorstel<br />
Wat betreft <strong>de</strong> veiligheidsregio Twente vanaf 2013 rekening te hou<strong>de</strong>n met frictiekosten (0,6 miljoen<br />
euro structureel) maar dit tekort <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren terug te dringen zodat <strong>de</strong> begroting vanaf 2015<br />
sluitend is<br />
Het Algemeen Bestuur VRT (Veiligheidsregio Twente) heeft begin 2011 <strong>de</strong> opdracht gegeven om <strong>de</strong><br />
overgang naar één brandweer Twente voor te berei<strong>de</strong>n. Eén van <strong>de</strong>ze stappen in <strong>de</strong>ze overgang is het<br />
principebesluit om te komen tot één brandweer in Twente. Het doel van het principebesluit is om een<br />
principiële keuze te maken voor <strong>de</strong> inrichting van brandweerzorg en hulpverlening binnen een<br />
geregionaliseer<strong>de</strong> organisatie, als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Veiligheidsregio Twente. Op basis van dit<br />
principebesluit wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs, zowel vakinhou<strong>de</strong>lijk, personeel als financieel, weergegeven. Tevens<br />
wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> uitgangspunten waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> overgang van <strong>de</strong> gemeentelijke brandweren zal plaatsvin<strong>de</strong>n<br />
vastgelegd. Bij <strong>de</strong> vervolgstappen wordt er van uitgegaan dat per 1 januari 2013 <strong>de</strong> oprichting van één<br />
brandweer in Twente gerealiseerd is.<br />
Verlengd lokaal bestuur houdt in dat 14 Twentse gemeenten gezamenlijk <strong>de</strong> regie hebben over <strong>de</strong><br />
brandweer in Twente. De gemeenten bepalen gezamenlijk het beleid en het beheer. De brandweer voert<br />
uit. Er zal wor<strong>de</strong>n toegewerkt naar een ge<strong>de</strong>el<strong>de</strong> kwaliteitsstandaard, waarbinnen differentiatie tussen<br />
<strong>de</strong> gemeenten mogelijk is op basis van verschil in (brand-) veiligheidsrisico’s en an<strong>de</strong>re kenmerken. Bij<br />
inci<strong>de</strong>nten blijft <strong>de</strong> burgemeester zoals nu geïnformeerd via <strong>de</strong> meldkamer en/of <strong>de</strong> operationele leiding.<br />
Over <strong>de</strong> dienstverlening zullen per gemeente in <strong>de</strong> overdracht afspraken wor<strong>de</strong>n gemaakt. Het gaat<br />
hierbij zowel om <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> dienstverlening als om <strong>de</strong> wijze waarop op bestuurlijk en ambtelijk<br />
niveau wordt gecommuniceerd.<br />
Uitgangspunt is dat <strong>de</strong> repressieve organisatie zoals <strong>de</strong>ze nu functioneert ongewijzigd overgaat. Hierbij<br />
gaat het om zowel <strong>de</strong> gebouwen, het personeel als <strong>de</strong> repressieve uitgangspunten (<strong>de</strong>kkingsplan,<br />
garantiefactor, opkomsttij<strong>de</strong>n). Ook in <strong>de</strong> toekomstige situatie wordt gebruik gemaakt van vrijwilligers.<br />
Op termijn zal mogelijk een verschuiving plaatsvin<strong>de</strong>n van enkel inzet voor repressieve taken naar<br />
werkzaamhe<strong>de</strong>n op gebied van brandveilig leven.<br />
Op basis van het begrotingska<strong>de</strong>r zijn er financiële foto’s opgesteld over <strong>de</strong> begroting 2011. In een<br />
normalisatietraject zijn <strong>de</strong> opgegeven bedragen vergelijkbaar gemaakt en vertaald naar <strong>de</strong> toekomstige<br />
organisatie. Indien conform <strong>de</strong> voorstellen wordt besloten, dan heeft <strong>Almelo</strong> vanaf 2013 te maken met<br />
een nog te realiseren taakstelling van ongeveer 0,6 miljoen euro structureel. De taakstelling komt o.a.<br />
voort uit het budget voor overhead dat meegaat naar <strong>de</strong> veiligheidsregio, en waarvan <strong>de</strong> kosten<br />
achterblijven bij <strong>de</strong> gemeente. In <strong>de</strong> taakstelling is tevens rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />
bezuinigingstaakstelling op <strong>de</strong> brandweer van 0,24 miljoen euro. Over <strong>de</strong> invulling en ver<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong><br />
taakstelling kan nog niet zoveel wor<strong>de</strong>n gezegd. Het wordt als een gezamenlijke opdracht gezien van<br />
Brandweer Twente en gemeenten om <strong>de</strong> <strong>de</strong>sintegratiescha<strong>de</strong> (frictiekosten) zoveel mogelijk te<br />
beperken.<br />
73
Bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> is afgesproken dat budgetten in principe taakstellen<strong>de</strong> zijn. Daarom wordt nu<br />
voorgesteld <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren het tekort weg te werken. Zie hiervoor <strong>de</strong> tabel hieron<strong>de</strong>r.<br />
Bedragen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013 2014 2015<br />
Veiligheidsregio Twente 600 600 600<br />
Taakstelling terugdringen tekort -300 -450 -600<br />
Regionale uitvoeringsdiensten<br />
Voorstel<br />
Wat betreft <strong>de</strong> regionale uitvoeringsdiensten vooralsnog uit te gaan van een tekort van 0,38 miljoen<br />
euro voor <strong>2012</strong> oplopend naar 0,48 miljoen euro voor 2014 en ver<strong>de</strong>r, in afwachting van <strong>de</strong> omvang<br />
van <strong>de</strong> RUD begroting als het gaat om vergunningverlening, toezicht en handhaving<br />
Vanaf 1 januari 2013 moet <strong>de</strong> regionale uitvoeringsdienst Twente operationeel zijn. In Overijssel is<br />
gekozen om <strong>de</strong> RUD in netwerkverband te organiseren, waardoor voldaan kan wor<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke<br />
RUD-opgave voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) in <strong>de</strong> fysieke leefomgeving.<br />
In het regeerakkoord is een ombuiging opgenomen die is gekoppeld aan het opzetten van regionale<br />
omgevingsdiensten. Deze ombuiging wordt nu doorgevoerd. De verlaging van het gemeentefonds<br />
bedraagt voor <strong>2012</strong> 50 miljoen euro, 80 miljoen euro in 2013 en 100 miljoen euro vanaf 2014. Voor<br />
<strong>Almelo</strong> betekent dit een ombuigingstaakstelling vanuit het gemeentefonds van circa 210.000 euro in<br />
<strong>2012</strong>, 380.000 euro in 2013, en 475.000 euro vanaf 2014.<br />
Dit jaar staat in het teken van het nemen van cruciale beslissingen ten aanzien van <strong>de</strong> organisatie en<br />
financiering van <strong>de</strong> RUD. Van <strong>de</strong> door het rijk beoog<strong>de</strong> efficiëntiewinst is op dit moment geen sprake.<br />
Op dit moment moet er geïnvesteerd wor<strong>de</strong>n in het samenwerkingsmo<strong>de</strong>l. Tegelijk moet <strong>de</strong> uitvoering<br />
straks voldoen aan lan<strong>de</strong>lijk vastgestel<strong>de</strong> kwaliteitscriteria. <strong>Almelo</strong> voldoet op verschillen<strong>de</strong> punten nog<br />
niet aan dit vereiste kwaliteitsniveau. Ook hiervoor zijn investeringen nodig. In het proces van <strong>de</strong> RUD<br />
vorming is het <strong>de</strong> uitdaging <strong>de</strong>ze investeringen in zowel het proces als in <strong>de</strong> uitvoeringscapaciteit, vorm<br />
te geven binnen <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> huidige capaciteit en mid<strong>de</strong>len. Een aanvullen<strong>de</strong> taakstelling kan<br />
alleen gerealiseerd wor<strong>de</strong>n door het verlagen van het uitvoeringsniveau.<br />
De exacte doorberekening van <strong>de</strong> financiële consequenties van het in werking hebben van een RUD, <strong>de</strong><br />
kwaliteitscriteria en <strong>de</strong> uitvoering in NetwerkRUD-verband is op dit moment nog niet mogelijk. Dat kan<br />
pas na opstellen bedrijfsplan en <strong>de</strong> financieringssystematiek (verwachting: zomer <strong>2012</strong>). Dan wordt <strong>de</strong><br />
theoretische doorberekening mogelijk van <strong>de</strong> structurele consequenties van <strong>de</strong> uitvoering van VTH-<br />
taken in <strong>de</strong> RUD na 1 januari 2013 per afzon<strong>de</strong>rlijk bevoegd gezag. De <strong>raad</strong> zal, wanneer het financiële<br />
plaatje rond is en <strong>de</strong> consequenties in beeld zijn, moeten beslissen over <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> VTH-<br />
begroting.<br />
Bedragen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />
Regionale uitvoeringsdiensten 0,38 0,38 0,48 0,48 0,48<br />
74
Civieltechnische kunstwerken en ka<strong>de</strong>s<br />
Voorstel<br />
Wat betreft <strong>de</strong> civieltechnische kunstwerken te prioriteren en daarbij te focussen op veiligheid en<br />
hiervoor te bestemmen 0,27 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel en 0,08 miljoen euro structureel vanaf 2013<br />
oplopend naar 0,09 miljoen euro vanaf 2016<br />
Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is motie BA – On<strong>de</strong>rhoud kunstwerken aangenomen. De besluittekst luidt als<br />
volgt:<br />
Het college te verzoeken een meerjaren- on<strong>de</strong>rhoudsplan voor alle kunstwerken op te stellen waarin<br />
voldoen<strong>de</strong> geld wordt gereserveerd voor on<strong>de</strong>rhoud en vervanging aan het eind van <strong>de</strong> economische<br />
levensduur van <strong>de</strong> kunstwerken.<br />
De afgelopen jaren is gewerkt aan vulling van het beheersysteem voor <strong>de</strong> civieltechnische kunstwerken<br />
(bruggen, tunnels, viaducten, incl. ka<strong>de</strong>s en geluidsschermen). <strong>Aan</strong>sluitend hebben er technische<br />
inspecties plaatsgevon<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> huidige staat van <strong>de</strong> kunstwerken te bepalen. In het on<strong>de</strong>rzoek zijn <strong>de</strong><br />
173 kunstwerken in beheer van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> meegenomen. Deze vertegenwoordigen samen<br />
een kapitaalwaar<strong>de</strong> (vervangingswaar<strong>de</strong>) van circa 100 miljoen euro.<br />
Kwaliteitstoestand<br />
In het on<strong>de</strong>rzoek zijn 173 civieltechnische kunstwerken meegenomen. Dit omvat bruggen, tunnels,<br />
viaducten, enkele grote duikers, geluidsschermen, houten bruggen en stalen bruggen en 5 damwan<strong>de</strong>n.<br />
Per object is bekeken wat <strong>de</strong> staat van on<strong>de</strong>rhoud is en dit is beoor<strong>de</strong>eld met een cijfer van 1 t/m 5<br />
(5=goed, 4=voldoen<strong>de</strong>, 3=matig, 2=onvoldoen<strong>de</strong>, 1=slecht).<br />
aantal goed voldoen<strong>de</strong> matig onvoldoen<strong>de</strong> slecht gem.score<br />
beton-/metselwerkbruggen 71 11% 31% 48% 7% 3% 3,41<br />
beton-/metselwerkbruggen/duikers 33 6% 52% 33% 9% 0% 3,55<br />
tunnels, viaducten 23 0% 52% 43% 4% 0% 3,48<br />
damwan<strong>de</strong>n 5 0% 60% 40% 0% 0% 3,60<br />
geluidschermen 9 0% 67% 22% 11% 0% 3,56<br />
houten bruggen 15 0% 7% 27% 40% 27% 2,13<br />
stalen bruggen 17 18% 35% 47% 0% 0% 3,71<br />
totaal 173 8% 39% 41% 9% 3% 3,38<br />
Opmerking: <strong>de</strong> damwan<strong>de</strong>n zijn apart on<strong>de</strong>rzocht in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>constructies, zie hiervoor ver<strong>de</strong>rop.<br />
De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong>ze kunstwerken is 3,38 punten, die dus matig tot voldoen<strong>de</strong> zijn. 22<br />
van <strong>de</strong> objecten (12%) hebben een onvoldoen<strong>de</strong> of slechte beoor<strong>de</strong>ling. Deze objecten hebben het eind<br />
van hun levensduur bereikt of bereiken <strong>de</strong>ze zeer binnenkort en hebben hun functionaliteit verloren.<br />
Uitschieter aan <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rkant zijn <strong>de</strong> houten bruggen: van <strong>de</strong> 15 zijn er 10 onvoldoen<strong>de</strong> of slecht. De<br />
houtconstructies van <strong>de</strong>ze bruggen zijn aangetast door houtrot en komen in aanmerking om binnen 5<br />
jaar te wor<strong>de</strong>n vervangen. Ver<strong>de</strong>r komen 4 beton-/metselwerkbruggen/duikers in aanmerking voor<br />
vervanging binnen 5 jaar, <strong>de</strong>ze vertonen scheuren in <strong>de</strong> landhoof<strong>de</strong>n of zijn verzakt. Binnen een perio<strong>de</strong><br />
van 10 jaar dienen nog eens 3 houten bruggen, 3 beton-/metselwerkbruggen/duikers en 1 ka<strong>de</strong>muur<br />
vervangen te wor<strong>de</strong>n. Deze kunstwerken na<strong>de</strong>ren hun theoretische levensduur en vertonen dusdanige<br />
tekortkomingen dat groot on<strong>de</strong>rhoud niet meer rendabel is.<br />
75
Bij veel kunstwerken is <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> conservering matig, waardoor <strong>de</strong> bescherming tegen<br />
klimatologische invloe<strong>de</strong>n beperkt is. Het gevolg zijn versnel<strong>de</strong> inrotting van hout en roestvorming. Het<br />
ontbreken van slijtlagen heeft gladheid van het brug<strong>de</strong>k on<strong>de</strong>r natte omstandighe<strong>de</strong>n tot gevolg. De<br />
kunstwerken kunnen niet schoon genoeg gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> negatieve invloed op <strong>de</strong> materialen<br />
binnen acceptabele grenzen te hou<strong>de</strong>n. Ook het beeld/aanzien is on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> maat.<br />
Werkpakketten<br />
<strong>Aan</strong> <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong> kwaliteitstoestand is voor elk kunstwerk bepaald welke on<strong>de</strong>rhoudsmaatregel<br />
nodig is (essentie) en wanneer <strong>de</strong>ze uitgevoerd moet wor<strong>de</strong>n (urgentie). Op <strong>de</strong>ze wijze ontstaat per<br />
kunstwerk een ge<strong>de</strong>tailleerd pakket van uit te voeren werkzaamhe<strong>de</strong>n en alle bijbehoren<strong>de</strong> kosten en<br />
het gewenste jaartal van uitvoering. <strong>Aan</strong> <strong>de</strong> hand hiervan is een meerjarenplan opgesteld, waarbij<br />
rekening is gehou<strong>de</strong>n met het aanbeste<strong>de</strong>n van werken. Zo wor<strong>de</strong>n gelijksoortige<br />
on<strong>de</strong>rhoudsmaatregelen geclusterd zodat <strong>de</strong>ze in één keer kunnen wor<strong>de</strong>n aanbesteed.<br />
Zorgplicht<br />
In het financiële overzicht zijn ook <strong>de</strong> kosten meegenomen voor het periodiek inspecteren van <strong>de</strong><br />
kunstwerken. Op basis van <strong>de</strong>ze inspecties kan naar voren komen dat een kunstwerk na<strong>de</strong>r moet<br />
wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht op <strong>de</strong> exacte oorzaak en omvang van een geconstateerd gebrek. Ook kan wor<strong>de</strong>n<br />
geconstateerd dat er ver<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> constructieve veiligheid nodig is. Dit is vooral het geval<br />
bij ou<strong>de</strong>re kunstwerken, die <strong>de</strong>stijds zijn ontworpen op <strong>de</strong> verkeersbelasting uit die tijd. On<strong>de</strong>rzoek en<br />
herberekening moeten aantonen of het kunstwerk <strong>de</strong> huidige belasting en intensiteiten nog aankan.<br />
Deze aantoonbare inspecties en on<strong>de</strong>rzoeken zijn on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> wettelijke zorgplicht van <strong>de</strong><br />
beheer<strong>de</strong>r.<br />
Levensduur<br />
Afhankelijk van het bouwjaar van een object en het soort constructie kan <strong>de</strong> theoretische ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong><br />
levensduur van een kunstwerk wor<strong>de</strong>n bepaald. De levensduur kan wor<strong>de</strong>n verlengd door goed<br />
(preventief en correctief) on<strong>de</strong>rhoud te plegen. De technische ein<strong>de</strong> levensduur wordt bepaald door <strong>de</strong><br />
huidige staat van on<strong>de</strong>rhoud en <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudsactiviteiten die er in <strong>de</strong> toekomst aan dienen te wor<strong>de</strong>n<br />
verricht. Hierbij wordt wel rekening gehou<strong>de</strong>n met externe factoren, zoals gebruiksintensiteit en<br />
klimatologische invloe<strong>de</strong>n, die <strong>de</strong> levensduur me<strong>de</strong> beïnvloe<strong>de</strong>n. Indien <strong>de</strong> theoretische en het ein<strong>de</strong> van<br />
<strong>de</strong> technische levensduur zijn bereikt en groot on<strong>de</strong>rhoud niet meer rendabel is, moet het betreffen<strong>de</strong><br />
kunstwerk wor<strong>de</strong>n vervangen.<br />
Financiële aspecten<br />
Van alle kunstwerken zijn <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudswerkzaamhe<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> <strong>2012</strong>-2021<br />
bepaald. De kosten hiervan zijn per soort on<strong>de</strong>rhoudsactiviteit weergegeven in bijgevoegd financieel<br />
overzicht (zie bijlage 3.1).<br />
Op basis van het financieel overzicht kan geconclu<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n dat er voor een goed preventief en<br />
correctief beheer van <strong>de</strong> kunstwerken gemid<strong>de</strong>ld jaarlijks een structureel bedrag nodig is van ongeveer<br />
1,6 miljoen euro. Dit is fors meer dan het huidig beschikbare bedrag van 235.000 euro op <strong>de</strong><br />
begrotingspost voor <strong>de</strong> kunstwerken en het bedrag van 140.000 euro dat jaarlijks in <strong>de</strong> voorziening<br />
voor on<strong>de</strong>rhoud en vervanging wordt gestort. Hiermee kan enkel curatief on<strong>de</strong>rhoud plaatsvin<strong>de</strong>n.<br />
Het hoge bedrag is <strong>de</strong> kolom voor het jaar <strong>2012</strong> laat zien dat er een on<strong>de</strong>rhoudsachterstand is. Deze<br />
bedraagt inci<strong>de</strong>nteel ongeveer 1,8 miljoen euro (3,4 miljoen euro minus <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> 1,6 miljoen euro<br />
regulier on<strong>de</strong>rhoud). <strong>Aan</strong>gezien er al opdracht is verstrekt voor groot on<strong>de</strong>rhoud aan <strong>de</strong> drie<br />
76
eweegbare bruggen en dit ook al is ge<strong>de</strong>kt, kan het achterstallig on<strong>de</strong>rhoud aan <strong>de</strong>ze kunstwerken à<br />
600.000 euro in min<strong>de</strong>ring wor<strong>de</strong>n gebracht op <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudsachterstand. Daardoor komt <strong>de</strong> huidige<br />
on<strong>de</strong>rhoudsachterstand netto uit op 1.200.000 euro inci<strong>de</strong>nteel.<br />
Binnen <strong>de</strong>ze bedragen is <strong>de</strong> noodzakelijke vervanging in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> <strong>2012</strong>-2021 meegenomen. De<br />
vervangingen <strong>2012</strong> wor<strong>de</strong>n gerekend als achterstallig, die in 2013 tot en met 2021 als regulier. Het<br />
gaat om 16 objecten die in <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> vervangen moeten wor<strong>de</strong>n (zie bijlage 3.2). De kosten van<br />
<strong>de</strong>ze vervangingen bedragen voor <strong>2012</strong> tot en met 2021 in totaal circa 1,7 miljoen euro.<br />
Ka<strong>de</strong>constructies<br />
De gemeente <strong>Almelo</strong> heeft in totaal ongeveer 7.500 meter aan ka<strong>de</strong>s in bezit. Voor ongeveer <strong>de</strong> helft<br />
zijn dit stalen of betonnen ka<strong>de</strong>constructies (civiel-/bouwtechnisch), <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re helft zijn ‘groene’<br />
ka<strong>de</strong>s/taluds (cultuurtechnisch). De kapitaalwaar<strong>de</strong> (vervangingswaar<strong>de</strong>) van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s bedraagt<br />
ongeveer 22 miljoen euro.<br />
Ongeveer 40% van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>constructies is op basis van een eerste inspectie kwalitatief onvoldoen<strong>de</strong>.<br />
De on<strong>de</strong>rhoudsachterstand bedraagt inci<strong>de</strong>nteel 731.450 euro (zie bijlage 3.3). Voor het on<strong>de</strong>rhoud aan<br />
<strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s is structureel 320.000 euro nodig, waarbij het huidige budget voor (curatief) on<strong>de</strong>rhoud<br />
16.000 euro bedraagt.<br />
Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s in havengebied Dollegoor is in erfpacht uitgegeven aan <strong>de</strong> bedrijven. Mogelijk<br />
kan een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> kosten, maximaal 75%, conform <strong>de</strong> erfpachtovereenkomst bij betreffen<strong>de</strong><br />
bedrijven wor<strong>de</strong>n neergelegd. Een meerjarenplan voor het on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het<br />
project Regionaal Havenbeheer. In het ka<strong>de</strong>r van het gemeentelijke project Revitalisering Havengebied<br />
Dollegoor wordt hier ook naar gekeken.<br />
Voorstel: focussen op veiligheid<br />
Hierboven is al genoemd dat er voor een goed preventief en correctief beheer van <strong>de</strong> kunstwerken<br />
gemid<strong>de</strong>ld jaarlijks een structureel bedrag van ongeveer 1.600.000 euro nodig is. Omdat dit<br />
beheerbudget er nu niet is en er in <strong>de</strong> huidige situatie ook geen mogelijkhe<strong>de</strong>n lijken hieraan te komen,<br />
moeten prioriteiten wor<strong>de</strong>n gesteld. Deze keuze leggen wij in onze beheervisie als volgt:<br />
77
maatregel<br />
1 vervanging<br />
2a na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek<br />
2b on<strong>de</strong>rzoek constructieve veiligheid<br />
3a herstel asfalt-slijtlaagconstructies<br />
3b herstel beton-metselwerkconstructies<br />
3c herstel staalconstructies<br />
3d herstel houtconstructies<br />
4a periodiek asfalt-slijtlaag (10jaarljks)<br />
4b periodiek herstel/bestrating<br />
4c conservering leuningwerk (periodiek)<br />
5 periodiek schoonmaken (jaarlijks)<br />
6a verkorte inspectie (jaarlijks)<br />
6b technische inspectie (5jaarlijks)<br />
6c inspecties on<strong>de</strong>rhoud (jaarlijks)<br />
7 <strong>de</strong>formatie meting (3 jaarlijks)<br />
8 kosten onvoorzien (jaarlijks)<br />
Nu wordt voorgesteld <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren in ie<strong>de</strong>r geval <strong>de</strong> focus te leggen op <strong>de</strong> veiligheid van <strong>de</strong><br />
kunstwerken. Dit houdt in dat er prioriteit gegeven wor<strong>de</strong>n aan vervangingen, aan na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek en<br />
aan on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> constructieve veiligheid van een aantal kunstwerken.<br />
Na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek en on<strong>de</strong>rzoek constructieve veiligheid<br />
In <strong>de</strong> tabel in bijlage 1 zijn voor het eerste jaar kosten opgenomen voor on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong><br />
constructieve veiligheid en voor na<strong>de</strong>re on<strong>de</strong>rzoeken. De na<strong>de</strong>re on<strong>de</strong>rzoeken richten zich op <strong>de</strong> exacte<br />
omvang en oorzaak van een geconstateerd gebrek. On<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> constructieve veiligheid richt<br />
zich op <strong>de</strong> toegenomen belasting van een kunstwerk als gevolg van toegenomen intensiteiten en<br />
gewichten van het wegverkeer. Bei<strong>de</strong> soorten on<strong>de</strong>rzoek zijn noodzakelijk om bij een aantal<br />
kunstwerken <strong>de</strong> daadwerkelijke veiligheidssituatie te beoor<strong>de</strong>len. De kosten van hiervan zijn 260.000<br />
euro.<br />
Vervangingen<br />
In <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> tot en met 2016 zijn 7 houten bruggen en 3 beton-/metselwerkbruggen/duikers aan<br />
vervanging toe. De kosten van <strong>de</strong>ze vervangingen bedragen 720.000 euro. Een groot <strong>de</strong>el hiervan,<br />
namelijk 280.000 euro, is bedoeld voor vervanging van <strong>de</strong> brug in <strong>de</strong> Rohofstraat over <strong>de</strong> Aa. In <strong>de</strong><br />
perio<strong>de</strong> 2019 tot en met 2021 dienen nog eens 6 kunstwerken vervangen te wor<strong>de</strong>n. De totale kosten<br />
van <strong>de</strong>ze vervangingen voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 10 jaar zijn begroot op 1.712.564 euro.<br />
Momenteel wordt jaarlijks 139.400 euro gestort in <strong>de</strong> voorziening on<strong>de</strong>rhoud en vervanging. Om aan<br />
het totaal benodig<strong>de</strong> vervangingsbedrag van ruim 1,7 miljoen te komen is een extra jaarlijkse storting in<br />
<strong>de</strong> voorziening nodig van 32.000 euro (<strong>de</strong> voorziening tot en met <strong>2012</strong> is al gebruikt voor het<br />
on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> beweegbare bruggen in <strong>2012</strong>).<br />
78
On<strong>de</strong>rhoud nieuwe kunstwerken<br />
De komen<strong>de</strong> 10 jaar staan 16 kunstwerken op <strong>de</strong> nominatie om vervangen te wor<strong>de</strong>n. Wanneer een<br />
kunstwerk vervangen is, dient aan <strong>de</strong> nieuwe constructie regulier (correctief) on<strong>de</strong>rhoud te wor<strong>de</strong>n<br />
uitgevoerd. Dit om te voorkomen dat een kunstwerk in <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r jaren weer verslechtert en opnieuw<br />
in een on<strong>de</strong>rhoudsachterstand terecht komt. Uit bovenstaan<strong>de</strong> tabel zijn dit <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudsmaatregelen<br />
met prioriteit 3 t/m 5, waarbij opgemerkt moet wor<strong>de</strong>n dat bij nieuwe objecten <strong>de</strong> nadruk ligt op<br />
conserveringsmaatregelen en schoonmaken. De constructie is immers nog nieuw en hoeft nog niet<br />
(grootschalig) hersteld te wor<strong>de</strong>n. De kosten van dit correctief on<strong>de</strong>rhoud zijn gemid<strong>de</strong>ld 9.000 euro<br />
per kunstwerk. Dit bedrag is nodig vanaf het moment dat het kunstwerk vervangen is.<br />
Constructief on<strong>de</strong>rzoek ka<strong>de</strong>s<br />
Vervanging en herstel van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s is vooralsnog buiten beschouwing gelaten. De huidige<br />
on<strong>de</strong>rhoudsstaat lijkt vooral van invloed op <strong>de</strong> functionaliteit: <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s kunnen bij ver<strong>de</strong>re<br />
verslechtering of instorting niet wor<strong>de</strong>n gebruikt waarvoor te zijn bedoeld (het afmeren en la<strong>de</strong>n en<br />
lossen van schepen). Een constructief on<strong>de</strong>rzoek aan <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s moet uitwijzen of hier onaanvaardbare<br />
veiligheidsrisico’s wor<strong>de</strong>n gelopen. Voor dit on<strong>de</strong>rzoek is een bedrag van 10.000 euro benodigd. Indien<br />
uit dit on<strong>de</strong>rzoek blijkt dat noodzakelijke vervangingen nodig zijn, zullen we hierover rapporteren bij <strong>de</strong><br />
<strong>voorjaarsnota</strong> 2013.<br />
Kosten focus op veiligheid<br />
Als bovengenoem<strong>de</strong> maatregelen ten behoeve van <strong>de</strong> focus op veiligheid in <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 10 jaar<br />
wor<strong>de</strong>n uitgevoerd, dan betekend dit qua kosten het volgen<strong>de</strong>:<br />
constructief on<strong>de</strong>rzoek kunstwerken 198.000<br />
na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoeken kunstwerken 62.000<br />
2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022<br />
extra storting voorziening 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000<br />
on<strong>de</strong>rhoud nieuwe kunstwerken 45.000 45.000 45.000 54.000 90.000 90.000 90.000 108.000 135.000 144.000<br />
constructief on<strong>de</strong>rzoek ka<strong>de</strong>s 10.000<br />
Totaal 347.000 77.000 77.000 86.000 122.000 122.000 122.000 140.000 167.000 176.000<br />
79
6.4.2 Bezuinigingen<br />
Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen<br />
Voorstel<br />
Te bezuinigingen op het on<strong>de</strong>rhoud van wegen wat een bedrag van 0,12 miljoen euro structureel<br />
oplevert vanaf 2013<br />
Op on<strong>de</strong>rhoud van wegen kan wor<strong>de</strong>n bespaard door bijvoorbeeld niet langer rood asfalt te gebruiken in<br />
fietssuggestiestroken en fietspa<strong>de</strong>n, maar <strong>de</strong>ze alleen te markeren met belijning en markering. Ook kan<br />
bij herstraten oud bestratingmateriaal alleen wor<strong>de</strong>n vervangen als het ou<strong>de</strong> materiaal kapot is (en dus<br />
niet om esthetische re<strong>de</strong>nen). Er is te besparen door min<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rhoud uit te voeren aan<br />
straatnaambor<strong>de</strong>n, wegmarkeringen, verkeersbor<strong>de</strong>n en wegmeubilair.<br />
Herstraten van elementenverhardingen gebeurt alleen nog wanneer <strong>de</strong> fysieke veiligheid in het geding<br />
komt. Meldingen met een niet-spoe<strong>de</strong>isend karakter, dus wanneer <strong>de</strong> veiligheid niet in het geding is,<br />
wor<strong>de</strong>n opgespaard en geclusterd afgedaan.<br />
De stad merkt van <strong>de</strong>ze maatregelen dat <strong>de</strong> straten er min<strong>de</strong>r verzorgd uit zien. Ver<strong>de</strong>r zullen wegen<br />
min<strong>de</strong>r comfortabel aanvoelen. Ook neemt mogelijk het risico op ongevallen - met name bij ou<strong>de</strong>ren –<br />
toe vanwege een min<strong>de</strong>r vlakke bestrating.<br />
Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen maakte bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong> bezuiniging<br />
On<strong>de</strong>rhoud van wegen en straatreiniging die bestond uit drie on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len:<br />
- Besparen op on<strong>de</strong>rhoud wegen (121.000 euro)<br />
- Besparen op verlichting (50.000 euro)<br />
- Diverse efficiency voorstellen (107.500 euro)<br />
De laatste twee zijn overgenomen en <strong>de</strong> eerste is mid<strong>de</strong>ls een amen<strong>de</strong>ment niet geaccor<strong>de</strong>erd door <strong>de</strong><br />
<strong>raad</strong>. Dit bezuinigingsvoorstel ligt nu opnieuw voor.<br />
Stopzetten subsidies particuliere begraafplaatsen<br />
Voorstel<br />
Subsidies (in geld en natura) aan <strong>de</strong> RK begraafplaatsen en <strong>de</strong> Joodse begraafplaats stop te zetten wat<br />
een bezuiniging oplevert van 0,04 miljoen euro structureel vanaf 2014<br />
De gemeente heeft <strong>de</strong> wettelijke taak om <strong>de</strong> mogelijkheid tot begraven te bie<strong>de</strong>n. Hieraan voldoet <strong>de</strong><br />
gemeente via <strong>de</strong> algemene begraafplaats. Het subsidiëren van alternatieven is niet verplicht.<br />
Uitgangspunt dient kosten<strong>de</strong>kkendheid te zijn. Er wordt geconstateerd dat er sprake is van<br />
verschillen<strong>de</strong> subsidieregelingen.<br />
Dit voorstel is bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 niet overgenomen door <strong>de</strong> <strong>raad</strong> door mid<strong>de</strong>l van een<br />
amen<strong>de</strong>ment. Dit bezuinigingsvoorstel ligt nu opnieuw voor.<br />
80
Galloway run<strong>de</strong>ren<br />
Voorstel<br />
Het leasecontract Galloway run<strong>de</strong>ren opzeggen wat een bezuiniging oplevert van 0,01 miljoen euro<br />
vanaf 2014<br />
Het opzeggen van het leasecontract van <strong>de</strong> Galloway run<strong>de</strong>ren maakte on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong><br />
<strong>voorjaarsnota</strong> 2011. Per amen<strong>de</strong>ment heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> besloten dit voorstel niet over te nemen. In <strong>de</strong>ze<br />
<strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> ligt het voorstel opnieuw voor.<br />
Bezuiniging on<strong>de</strong>rhoudskosten accommodaties doelgroepverenigingen<br />
Voorstel<br />
Wat betreft accommodaties voor doelgroepverengingen te kiezen voor het vermin<strong>de</strong>ren van<br />
on<strong>de</strong>rhoudskosten, genereren verkoopopbrengsten of extra huurinkomsten uit gebouwen welke thans<br />
gebruikt wor<strong>de</strong>n door doelgroeporganisaties wat een bedrag oplevert van 0,07 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel<br />
in 2014<br />
Het voorstel is om doelgroeporganisaties <strong>de</strong> mogelijkheid te bie<strong>de</strong>n om het gebouw tegen een reële<br />
kostprijs te huren, het pand aan te kopen, of te verhuizen naar een multifunctionele accommodatie<br />
(MFA). In het laatste geval verkoopt <strong>de</strong> gemeente het vrijkomen<strong>de</strong> pand aan een <strong>de</strong>r<strong>de</strong>.<br />
Bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 maakte <strong>de</strong>ze bezuiniging on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van een grotere bezuiniging op<br />
cultuur- en welzijnsaccommodaties. Per amen<strong>de</strong>ment is besloten dit on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el niet te accor<strong>de</strong>ren, maar<br />
ligt nu opnieuw voor.<br />
81
6.4.3 Reserves<br />
Reserves x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />
Leefbaarheid en veiligheid<br />
Reserves economisch nut<br />
82<br />
bedrag<br />
65. On<strong>de</strong>rgrondse containers 0,9 0,0 0,9<br />
Reserves ter af<strong>de</strong>kking van risico’s<br />
66. Reserve grondbank 0,1 0,1 0,0<br />
Reserves ter af<strong>de</strong>kking van risico’s<br />
67. Reserve intergemeentelijk ingenieursbureau 0,8 0,0 0,8<br />
68. Reserve Wegen 0,5 0,0 0,5<br />
69. Reserve materiaal brandweer 0,6 0,0 0,6<br />
Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />
70. Reserve co-financiering, Pmjp 0,4 0,0 0,4<br />
71. Reserve bo<strong>de</strong>mverontreiniging 1,8 0,0 1,8<br />
72. Reserve GSB III 3,5 0,5 3,0<br />
Reserve ter egalisatie van tarieven<br />
73. Reserve riolering tariefsegalisatie 5,8 0,0 5,8<br />
74. Reserve afvalstoffenheffing 1,2 0,0 1,2<br />
Totaal 15,5 0,6 14,9<br />
Ad. 65 Reserve economisch nut<br />
Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong> kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Het an<strong>de</strong>rs inzetten<br />
van <strong>de</strong>ze reserves heeft budgettaire consequenties. Immers <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten vervalt.<br />
De reserve on<strong>de</strong>rgrondse containers is in het verle<strong>de</strong>n opgebracht via afvalstoffentarieven. Daarom<br />
wordt <strong>de</strong>ze reserve niet betrokken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 66 Reserve grondbank<br />
De reserve grondbank is in 2010 gevormd. Het doel van <strong>de</strong> reserve is om fluctuaties in <strong>de</strong> exploitatie<br />
van <strong>de</strong> grondbank op te kunnen vangen. Hierbij is aangegeven dat het nut en noodzaak van <strong>de</strong> reserve<br />
na 3 jaar zou wor<strong>de</strong>n geëvalueerd. In feite heeft dus ook <strong>de</strong>ze reserve hetzelf<strong>de</strong> doel als <strong>de</strong> algemene<br />
reserve, namelijk het opvangen van risico’s. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve te betrekken bij <strong>de</strong><br />
heroverweging. Dit betekent wel dat inci<strong>de</strong>ntele mee- of tegenvallers via het exploitatieresultaat<br />
meegenomen wor<strong>de</strong>n.<br />
Ad. 67 Reserve intergemeentelijk ingenieursbureau<br />
De reserve intergemeentelijk ingenieursbureau is bedoeld om toekomstige werkzaamhe<strong>de</strong>n voor het<br />
intergemeentelijk ingenieursbureau (IIB) met betrekking tot het XL Businesspark Twente te <strong>de</strong>kken. Bij<br />
<strong>de</strong> begroting 2011 is <strong>de</strong> ‘buffer’ uit <strong>de</strong>ze reserve vrijgevallen. Het restant is noodzakelijk om het<br />
toekomstige werk voor het XL Businesspark te <strong>de</strong>kken.<br />
Ad. 68 Reserve wegen<br />
De reserve Wegen is ingesteld om het meerjarenon<strong>de</strong>rhoudsplan uit te voeren. Jaarlijks wordt een<br />
bedrag van 1,65 miljoen euro toegevoegd aan <strong>de</strong>ze reserve. Door mid<strong>de</strong>len van <strong>de</strong><br />
meerjarenon<strong>de</strong>rhoudsprogrammering wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rhoudskredieten vrijgegeven. Eventuele
exploitatieresultaten van het product Wegen, straten en pleinen wordt met <strong>de</strong>ze reserve verrekend. De<br />
afgelopen jaren zijn <strong>de</strong> extra kosten voor scha<strong>de</strong>herstel aan wegen als gevolg van <strong>de</strong> winters ten laste<br />
van <strong>de</strong>ze reserve gebracht. <strong>Aan</strong> <strong>de</strong> huidige stand liggen on<strong>de</strong>rhoudsplannen aan ten grondslag. Het<br />
ver<strong>de</strong>r afromen van <strong>de</strong>ze reserve heeft direct gevolgen voor <strong>de</strong> kwaliteit van het wegennet.<br />
Ad. 69 Reserve materiaal brandweer<br />
De reserve materiaal brandweer is gevormd om <strong>de</strong> kapitaallasten van materiaal van <strong>de</strong> brandweer te<br />
<strong>de</strong>kken. Deze reserve maakt on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong> financiële afspraken met betrekking tot <strong>de</strong> vorming<br />
van <strong>de</strong> Veiligheidsregio Twente. Deze reserve kan dus niet op alternatieve wijze ingezet wor<strong>de</strong>n.<br />
Ad. 70 Reserve co-financiering, Pmjp<br />
Voor een toelichting verwijzen we naar <strong>de</strong> toelichting bij programma <strong>Aan</strong>trekkelijke stad, on<strong>de</strong>r nr 35.<br />
Ad. 71 Reserve bo<strong>de</strong>mverontreiniging<br />
De mid<strong>de</strong>len van <strong>de</strong>ze reserve wor<strong>de</strong>n ingezet voor verschillen<strong>de</strong> bo<strong>de</strong>mverontreinigingprojecten.<br />
Bo<strong>de</strong>msaneringsprojecten kennen een lange doorlooptijd. Grote, lopen<strong>de</strong> bo<strong>de</strong>msaneringsprojecten zijn<br />
on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re Nicolon (Palthe-terrein), Grotestraat Zuid, Jack Perkstraat en Rohof.<br />
Ad. 72 Reserve Grote Ste<strong>de</strong>nbeleid III<br />
De reserve GSB III is gevormd vanuit <strong>de</strong> Bre<strong>de</strong> Doeluitkering SIV. De verantwoordingsperio<strong>de</strong> liep tot<br />
eind 2010. Een aantal projecten loopt langer door. Op dit moment is <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> reserve als<br />
volgt:<br />
x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling Heroverweging<br />
Vergroten aantal breedbandaansluitingen 100 100<br />
Realiseren on<strong>de</strong>rnemershuis 9 9<br />
Verbeteren innovatief vermogen bedrijfsleven 96<br />
IGM (BIC/innovatie) 180<br />
Meedoen met groen 5 5<br />
Cultuurcentrum/ Talentenfabriek -76<br />
Particuliere woningverbetering 211 200<br />
Verbeteren WoonOmgeving 15<br />
Diverse projecten bo<strong>de</strong>msanering 2.498<br />
Nog te ver<strong>de</strong>len bo<strong>de</strong>msanering 350<br />
Restanten 220 220<br />
Wubbo Ockelsplein/brug over <strong>de</strong> AA 23<br />
Correctie agv ver<strong>de</strong>ling (zie reserve GSB II (nr. 59)) -180<br />
83<br />
3.450 534<br />
Uit bovenstaand overzicht blijkt dat het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> reserve is verplicht. Een bedrag van<br />
534.000 euro is betrokken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />
Ad. 73 Reserve riolering tariefsegalisatie<br />
De stand van <strong>de</strong> reserve riolering tariefsegalisatie is meegenomen bij het opstellen van het nieuwe<br />
bre<strong>de</strong> rioleringsplan. Hieraan is ook een meerjarige ontwikkeling van het tarief voor <strong>de</strong> rioolheffing<br />
gekoppeld.
Ad. 74 Reserve afvalstoffenheffing<br />
De reserve afvalstoffenheffing is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties binnen het product afval op te<br />
vangen. Het tarief voor <strong>de</strong> afvalstoffenheffing wordt jaarlijks kosten<strong>de</strong>kkend berekend. De mee- en<br />
tegenvallers binnen dit product (min<strong>de</strong>r/meer kosten en/of meer/min<strong>de</strong>r inkomsten) wor<strong>de</strong>n verrekend<br />
met <strong>de</strong>ze reserve. De totale omzet voor het product afval wordt geraamd op circa 9,2 miljoen euro. De<br />
stand van <strong>de</strong> reserve is circa 13% van <strong>de</strong> omzet. Dit lijkt aan <strong>de</strong> hoge kant. Zeker als hierbij in<br />
ogenschouw wordt genomen dat <strong>de</strong> laatste jaren het product afval een positief resultaat liet zien (er<br />
wer<strong>de</strong>n mid<strong>de</strong>len aan <strong>de</strong> reserve toegevoegd). Het college stelt daarom voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 3 jaar <strong>de</strong><br />
tarieven voor <strong>de</strong> afvalstoffenheffing met circa 7 euro per aansluiting te verlagen. Na <strong>de</strong>ze, inci<strong>de</strong>ntele<br />
verlaging, resteert een bedrag van 500.000 euro om fluctuaties op te vangen.<br />
84
7. Weerstandsvermogen<br />
Algemeen<br />
Het weerstandsvermogen van <strong>de</strong> gemeente staat on<strong>de</strong>r zware druk. Vanwege <strong>de</strong> forse verliezen die op<br />
onze vastgoed- en grondposities moeten wor<strong>de</strong>n genomen, wordt een zwaar beslag gelegd op <strong>de</strong><br />
aanwezige buffers om risico’s op te kunnen vangen. Het beroep op <strong>de</strong> aanwezige algemene reserve en<br />
bestemmings- en egalisatiereserves leidt weer tot een nieuw risico: als organisatie niet meer in staat<br />
zijn om toekomstige tegenvallers op te vangen zon<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong>ze meteen tot een tekort op <strong>de</strong> begroting<br />
lei<strong>de</strong>n.<br />
De ontwikkeling van het weerstandsvermogen is zeer zorgelijk, zoals uit <strong>de</strong> gepresenteer<strong>de</strong> cijfers bij<br />
<strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> blijkt. In 2013 zal <strong>de</strong> algemene reserve zelfs tij<strong>de</strong>lijk negatief zijn. Daardoor is <strong>de</strong><br />
organisatie uitermate kwetsbaar gewor<strong>de</strong>n. Vanuit risicomanagement zijn maatregelen getroffen om<br />
<strong>de</strong>ze kwetsbaarheid zo goed mogelijk te beheersen door daar meer pro-actief op te gaan sturen.<br />
Kernvraag aan <strong>de</strong> organisatie is: waar zijn risico’s vermij<strong>de</strong>n, te reduceren met beheersmaatregelen of<br />
over te dragen. Ook is een strikte monitoring operationeel en is er alertheid op potentiële nieuwe<br />
risico’s. Sluitstuk van <strong>de</strong>ze pro-actieve bena<strong>de</strong>ring is om expliciet en transparant college en <strong>raad</strong> te<br />
informeren over risico’s en te nemen maatregelen. Vanwege <strong>de</strong> dynamiek die eigen is aan risico-<br />
ontwikkeling kan hiertoe ook buiten <strong>de</strong> reguliere p&c-cyclus en besluitvormingsmomenten aanleiding<br />
toe zijn.<br />
Er wordt op dit moment on<strong>de</strong>rzoek gedaan naar <strong>de</strong> aanschaf van een risicomanagement-systeem. Eind<br />
<strong>2012</strong> beschikken we over een bruikbaar hulpmid<strong>de</strong>l voor het bepalen van <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong><br />
weerstandscapaciteit, een monitoringsinstrument en een belangrijk communicatiemid<strong>de</strong>l naar alle<br />
betrokkenen. De huidige grofmazige norm voor <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> algemene reserve (10% van <strong>de</strong><br />
algemene uitkering) wordt dan vervangen door een berekend bedrag op basis van gekwantificeer<strong>de</strong><br />
risico’s, kansberekening en getroffen beheersmaatregelen.<br />
De <strong>raad</strong> zal vervolgens op basis van <strong>de</strong> bereken<strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> weerstandscapaciteit gevraagd wor<strong>de</strong>n<br />
een norm vast te stellen voor het gewenste weerstandsvermogen.<br />
85
7.1 Inventarisatie van <strong>de</strong> risico’s<br />
Hieron<strong>de</strong>r volgt een inventarisatie van <strong>de</strong> risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn of kunnen wor<strong>de</strong>n<br />
gevormd of verzekeringen voor zijn of kunnen wor<strong>de</strong>n afgesloten, maar die wel een financieel gevolg<br />
kunnen hebben en daarom relevant zijn voor het weerstandsvermogen.<br />
De risico’s die <strong>de</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Almelo</strong> loopt zijn in een viertal hoofdgroepen te ver<strong>de</strong>len, te weten:<br />
1. financiële risico’s<br />
2. scha<strong>de</strong> risico’s<br />
3. operationele risico’s<br />
4. strategische risico’s<br />
Financiële risico’s<br />
De financiële risico’s zijn in on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel opgenomen. Deze inventarisatie is een actualisatie van<br />
<strong>de</strong> tabel uit het jaarverslag 2011 en <strong>de</strong> programmabegroting <strong>2012</strong>.<br />
Activiteit Risico Mogelijke impact Kans Actie/beheersmaatregel<br />
A. Projecten<br />
1 Nieuw Stadhuis<br />
2 Waterboulevard en<br />
Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen<br />
2 Waterboulevard en<br />
binnenstad<br />
3 Gron<strong>de</strong>xploitatie<br />
4 Onrendabele uren<br />
projecten<br />
Overschrijding<br />
budget / vertraging /<br />
scopewijzigingen<br />
Niet voldoen aan<br />
externe<br />
subsidievoorwaar<strong>de</strong>n<br />
Verplichting tot<br />
realisatie volledige<br />
plan<br />
Vertraging uitgifte;<br />
afwaar<strong>de</strong>ring<br />
gron<strong>de</strong>n, leegstaand<br />
vastgoed. Daling<br />
grondprijzen<br />
Geen <strong>de</strong>kking voor<br />
projecturen; risico<br />
neemt toe indien<br />
projecten wor<strong>de</strong>n<br />
gestopt / uitgesteld<br />
vanwege<br />
bezuinigingen<br />
86<br />
1% is<br />
€ 590.000<br />
Subsidiebedrag<br />
is € 13.150.000<br />
Mogelijk<br />
terugbetalen<br />
verkregen<br />
subsidie<br />
Zie toelichting<br />
grondbedrijf<br />
1 fte is<br />
€ 50.000<br />
Het totaal te<br />
<strong>de</strong>kken kosten<br />
tlv projecten<br />
bedraagt per jaar<br />
€ 8.000.000<br />
L Projectmatig werken en<br />
periodieke voortgangs-<br />
rapportages; strakke<br />
financiële sturing en<br />
sturen op realiseren<br />
planning<br />
L Tijdige opstart uitvoering<br />
en periodieke voortgangs-<br />
rapportages<br />
M In samenspraak met<br />
provincie en externen<br />
vormen spaarfonds<br />
H Projectmatige aanpak<br />
problematiek en regie op<br />
proces<br />
Afwaar<strong>de</strong>ren bezittingen,<br />
bijstellen prijzen en<br />
prognoses in<br />
<strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong><br />
H Nav. een audit in 2011<br />
wor<strong>de</strong>n interne<br />
beheersmaatregelen<br />
getroffen. Ondanks dat<br />
blijft het risico hoog.
Activiteit Risico Mogelijke impact Kans Actie/beheersmaatregel<br />
5 Burgemeester<br />
Schnei<strong>de</strong>rssingel<br />
6 Ontwikkeling<br />
Stationsomgeving<br />
7 Bouwclaims<br />
8 Brandveiligheid<br />
gemeentelijke<br />
accommodaties<br />
B. Open ein<strong>de</strong>regelingen<br />
9 Wmo<br />
10 WWB<br />
11 Schuldhulpverlening<br />
en minimaregeling<br />
Bijdrage Regio € 1.000.000<br />
Overschrijding<br />
financieel en in<br />
doorlooptijd<br />
Juridische<br />
procedures<br />
Voldoen<strong>de</strong> budget<br />
voor investeringen in<br />
veiligheid<br />
Overschrijding<br />
budget<br />
Overschrijding<br />
budget<br />
Overschrijding<br />
budget<br />
C. Verbon<strong>de</strong>n partijen & samenwerkingsverban<strong>de</strong>n<br />
12 Soweco<br />
13 XL Businesspark<br />
14 Sportaccommodaties<br />
<strong>Almelo</strong> BV<br />
Tekort exploitatie /<br />
Effecten Wet<br />
Werken naar<br />
Vermogen<br />
87<br />
Zie toelichten<strong>de</strong><br />
tekst<br />
M<br />
Overleg met <strong>de</strong> Regio<br />
M Versobering uitvoering,<br />
sturen op positief<br />
on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingsresultaat<br />
PM L Inventarisatie claims en<br />
sturing op afbouw of<br />
realisatie<br />
PM M Prioriteiten stellen om<br />
1% is € 95.000 L<br />
Maximaal € 6,5<br />
miljoen<br />
minimum veiligheidsniveau<br />
te garan<strong>de</strong>ren; eventueel<br />
aanvullend krediet<br />
aanvragen<br />
H Effectiever en efficiënter<br />
inrichting van<br />
uitvoeringstaken rond<br />
uitkeringstoekenning en –<br />
verstrekking<br />
1% is € 37.000 L Diverse maatregelen zijn<br />
42% voor<br />
rekening van<br />
gemeente<br />
<strong>Almelo</strong><br />
Min:€ 1,5 mln<br />
Max: 3 mln (per<br />
jaar)<br />
Tekort exploitatie 23% voor<br />
rekening<br />
gemeente<br />
<strong>Almelo</strong><br />
Tekort exploitatie 100% voor<br />
rekening<br />
gemeente<br />
<strong>Almelo</strong><br />
getroffen<br />
H Business-cases zijn gereed<br />
en transitieplan is in<br />
ontwikkeling<br />
H Treffen voorziening<br />
M<br />
Ka<strong>de</strong>rstelling en<br />
uitvoeringsovereenkomst;<br />
opbouw weerstands-<br />
vermogen bij Sportbedrijf<br />
In <strong>2012</strong> wordt een interne<br />
adviesopdracht uitgevoerd<br />
naar <strong>de</strong> relatie Sportbedrijf<br />
– gemeente<br />
15 Vorming Regionale Frictiekosten ivm PM M In <strong>2012</strong> werken aan
Activiteit Risico Mogelijke impact Kans Actie/beheersmaatregel<br />
Uitvoeringsdienst<br />
(RUD)<br />
D. Bedrijfsvoering<br />
16 Werkplein Noord<br />
Twente<br />
17 Personeelslasten<br />
18 Contractueel<br />
overeengekomen<br />
bouwleges<br />
19 Bezuinigingstaakstel-<br />
ling “Het Verschil<br />
Maken” / <strong>Aan</strong>passing<br />
organisatiestructuur<br />
E. Rijksoverheid<br />
20 Rijksbeleid<br />
21 Rijksbezuinigingen<br />
22 Nieuwe financiële<br />
F. Overig<br />
wetgeving<br />
23 Kunstwerken<br />
(bruggen, viaducten,<br />
havens en<br />
ka<strong>de</strong>muren)<br />
24 Reserve bovenwijkse<br />
voorzieningen<br />
start nieuwe<br />
organisatie per 2013<br />
en wettelijke<br />
minimum<br />
kwaliteitseisen<br />
Afname UWV;<br />
leegstand ca. 50<br />
werkplekken<br />
88<br />
aan<strong>de</strong>el UWV<br />
bedraagt ca.<br />
€ 800.000<br />
Nieuwe CAO 1% salarisverho-<br />
ging is ruim<br />
€ 400.000<br />
Niet innen Vor<strong>de</strong>ring<br />
Niet of niet tijdig<br />
realiseren van<br />
ingeboekte<br />
taakstellingen en<br />
frictiekosten<br />
Decentralisatie van<br />
taken /<br />
doeluitkeringen<br />
Negatieve<br />
ontwikkeling<br />
algemene uitkering<br />
Min<strong>de</strong>r<br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n tot<br />
investeringen ivm<br />
strengere normen<br />
Vervanging en<br />
on<strong>de</strong>rhoud<br />
onvoldoen<strong>de</strong><br />
geborgd<br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n tot<br />
dotering aan reserve<br />
bedraagt<br />
€ 1.000.000<br />
Min. € 500.000<br />
Max. € 1 mln<br />
randvoorwaar<strong>de</strong>n voor een<br />
efficiënt opereren<strong>de</strong> RUD<br />
L Gesprekken met het<br />
hoofdkantoor van UWV<br />
L Stelpost in begroting<br />
L Conservatoir beslag<br />
gelegd<br />
M Strikte monitoring en<br />
sturing; selectieve<br />
vacature-invulling;<br />
begroten inci<strong>de</strong>ntele<br />
mid<strong>de</strong>len voor <strong>de</strong>kking<br />
PM H Tijdige voorbereiding,<br />
1% is<br />
€ 880.000<br />
samenwerking in <strong>de</strong> regio,<br />
via VNG werken aan<br />
afdoen<strong>de</strong><br />
mid<strong>de</strong>lenoverdracht<br />
M Sturen op voldoen<strong>de</strong><br />
opbrengst uit <strong>de</strong><br />
takenanalyse; een bedrag<br />
reserveren hiervoor in <strong>de</strong><br />
<strong>voorjaarsnota</strong><br />
PM L Wet is nog niet<br />
aangenomen. Overleg<br />
kabinet – VNG over<br />
implicaties loopt<br />
PM M Sparen voor on<strong>de</strong>rhoud<br />
PM L Geen nieuwe claims ten<br />
laste van <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len
A. Projecten<br />
Grote investeringsprojecten kennen specifieke risico’s. Deze wor<strong>de</strong>n expliciet zichtbaar gemaakt in <strong>de</strong><br />
projectofferte en geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> looptijd van het project gevolgd. In <strong>de</strong> documenten behoren<strong>de</strong> bij <strong>de</strong><br />
planning- en controlcyclus wordt over <strong>de</strong> risico-ontwikkeling gerapporteerd en als er aanleiding toe is<br />
uiteraard ook buiten <strong>de</strong> reguliere rapportagemomenten om.<br />
Ad 1. Nieuw Stadhuis<br />
In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> is een besluit genomen over een nieuw stadhuis. Een investering van <strong>de</strong>ze<br />
omvang kent altijd diverse risico’s. In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> wordt apart aandacht besteed aan dit project<br />
en wordt een voorstel gedaan om het project vooralsnog 2 jaar ‘on hold’ te zetten (variant 2). Bij <strong>de</strong><br />
begrotingsbehan<strong>de</strong>ling 2013 zal bezien wor<strong>de</strong>n wat <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn van een huurconstructie.<br />
Ad 2. Waterboulevard en verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen<br />
In het ka<strong>de</strong>r van het programma Investeren met <strong>Gemeente</strong>n (ImG) bij <strong>de</strong> provincie Overijssel is een<br />
subsidieaanvraag ingediend voor een bedrag van 13,2 miljoen euro voor <strong>de</strong> projecten Waterboulevard<br />
en Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen. Hiervan is 0,85 miljoen euro bestemd voor het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen<br />
en 12,3 miljoen euro voor het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el Waterboulevard. In het project Waterboulevard wordt het<br />
Kanaal De Haandrik tot in het stadscentrum doorgetrokken met verbetering van <strong>de</strong> ruimtelijke kwaliteit<br />
in <strong>de</strong> onmid<strong>de</strong>llijke omgeving (ka<strong>de</strong>s en oevers).<br />
Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen hebben een belangrijke betekenis voor het koppelen van het historische<br />
winkelge<strong>de</strong>elte (Grotestraat) met het mo<strong>de</strong>rne winkelge<strong>de</strong>elte en <strong>de</strong> horeca (uitgaansge<strong>de</strong>elte).<br />
Met <strong>de</strong> uitvoering van bei<strong>de</strong> projecten is voor 1 januari <strong>2012</strong> gestart. Dit is aan <strong>de</strong> provincie<br />
meege<strong>de</strong>eld. De uitvoering van het Waagplein vor<strong>de</strong>rt gestaag.<br />
De <strong>Gemeente</strong> <strong>Almelo</strong> wil, in samenwerking met <strong>de</strong> provincie Overijssel, komen tot een nieuwe<br />
ontwikkelstrategie voor <strong>de</strong> binnenstad. Kern van <strong>de</strong>ze strategie is dat <strong>de</strong> overheid zich faciliterend<br />
opstelt en zich beperkt tot <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> openbare ruimte, terwijl <strong>de</strong> (her)ontwikkeling van<br />
vastgoed wordt overgelaten aan marktpartijen. Risico’s komen in <strong>de</strong>ze strategie zoveel mogelijk ten<br />
laste van marktpartijen.<br />
De provincie wil een bestuursconvenant afsluiten tussen gemeente en provincie, waarin partijen<br />
bestuurlijk <strong>de</strong> verplichting uitspreken dat <strong>de</strong> door <strong>de</strong> gemeente<strong>raad</strong> vastgestel<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige<br />
visie (inclusief waterboulevard) uitein<strong>de</strong>lijk volledig wordt afgerond. In dit convenant wordt ook<br />
geformuleerd, dat partijen samen subsidies zullen verwerven, waardoor eer<strong>de</strong>r tot fysieke realisatie kan<br />
wor<strong>de</strong>n overgegaan, dan op dit moment wordt gepland.<br />
Dit betekent dat er <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren een grote financiële opgave bestaat om ervoor te zorgen dat <strong>de</strong><br />
resteren<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len beschikbaar komen.<br />
Afhankelijk van <strong>de</strong> exacte invulling en opzet van het spaarfonds, financiële mogelijkhe<strong>de</strong>n na 2016 en<br />
<strong>de</strong> te maken afspraken daarover met <strong>de</strong> provincie kan een <strong>de</strong>finitieve datum wor<strong>de</strong>n vastgelegd waarop<br />
<strong>de</strong> volledige waterboulevard is gerealiseerd.<br />
Als <strong>de</strong> provincie Overijssel niet akkoord gaat met het aanpassen van <strong>de</strong> afspraken dan lopen wij het<br />
risico dat <strong>Almelo</strong> <strong>de</strong> verkregen subsidie voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> waterboulevard moet terugbetalen.<br />
89
Ad 3. Gron<strong>de</strong>xploitatie<br />
De gron<strong>de</strong>xploitaties vormen het grootste financieel risico voor <strong>de</strong> gemeente waarbij pijnlijke keuzes bij<br />
<strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> onvermij<strong>de</strong>lijk zijn. In 2011 is <strong>de</strong> problematiek van het Grondbedrijf in sterke<br />
mate toegenomen door <strong>de</strong> achterblijven<strong>de</strong> uitgiftes van kavels voor woningbouw en bedrijventerreinen.<br />
Daarnaast is vanwege <strong>de</strong> conjuncturele omstandighe<strong>de</strong>n <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van het vastgoed van <strong>de</strong> gemeente<br />
sterk gedaald. Daarbij komt dat <strong>de</strong> reserves van het Grondbedrijf zijn uitgeput. Ondanks <strong>de</strong><br />
afwaar<strong>de</strong>ring en <strong>de</strong> fundamentele heroverweging bij <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> blijft het risico bestaan op het<br />
niet tijdig realiseren van <strong>de</strong> bijgestel<strong>de</strong> prognoses vanwege <strong>de</strong> onzekere marktontwikkelingen. Bij <strong>de</strong><br />
gevoeligheidsanalyse wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> gevolgen van ontwikkelingen benoemd en gekwantificeerd. Hierbij<br />
wordt on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re aandacht besteed aan <strong>de</strong> gevolgen van aanpassen van woningtypen, lager duren<br />
economische crisis en het aanpassen van grondprijzen op korte en lange termijn.<br />
Ad 4. Onrendabele uren projecten<br />
Op basis van Marsroute 1 en 2 en <strong>de</strong> besluitvorming bij <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> zijn en wor<strong>de</strong>n ten aanzien<br />
van <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties plangebie<strong>de</strong>n verkleind, is het woningbouwprogramma aangepast en <strong>de</strong><br />
fasering herzien. Het gevolg hiervan is dat binnen <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties min<strong>de</strong>r <strong>de</strong>kking is voor <strong>de</strong> inzet<br />
van het ambtelijk apparaat. Ook voor an<strong>de</strong>re projecten geldt dat, wanneer <strong>de</strong>ze wor<strong>de</strong>n gestopt of<br />
vertraagd, er een financiële tegenvaller ontstaat omdat <strong>de</strong>kkingsbronnen voor ambtelijke capaciteit<br />
ontoereikend zijn.<br />
Zon<strong>de</strong>r maatregelen komen <strong>de</strong> kosten van <strong>de</strong>ze fte’s ten laste van <strong>de</strong> gemeentebegroting als<br />
zogenaam<strong>de</strong> onrendabele uren. Door heroverweging van projecten zal het risico naar verwachting<br />
toenemen. Strikte monitoring en rapportage in <strong>2012</strong> e.v., zonodig in combinatie met structurele<br />
vermin<strong>de</strong>ring van ambtelijke capaciteit, zal het risico moeten beperken.<br />
Ad 5. Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel<br />
De Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel is opgenomen in het structuurplan <strong>Almelo</strong> 1996 en het masterplan<br />
<strong>Almelo</strong> 2004. In 2009 is een exploitatieovereenkomst on<strong>de</strong>rtekend met <strong>de</strong> projectontwikkelaar van het<br />
Indiëterrein (nr 2009/12593). Hierin is afgesproken dat <strong>de</strong> gemeente zorgt voor <strong>de</strong> ontsluiting van het<br />
Indiëterrein door aanleg van <strong>de</strong> Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel. De totale kosten wor<strong>de</strong>n geraamd op<br />
4,8 miljoen euro. Er wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> aanleg van een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> fietssnelweg<br />
waarvoor gerekend wordt op een bijdrage van <strong>de</strong> Regio van minimaal 1,6 miljoen euro. Voor het eerste<br />
<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bijdrage van <strong>de</strong> Regio (600.000 euro) is een formele aanvraag gedaan. Hiervoor zijn bij <strong>de</strong><br />
Regio mid<strong>de</strong>len beschikbaar. Het twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bijdrage (1 miljoen euro) is onzeker<strong>de</strong>r omdat <strong>de</strong>ze<br />
moet concurreren met an<strong>de</strong>re aanvragen uit <strong>de</strong> Regio. Medio <strong>2012</strong> wordt hierover besluitvorming<br />
verwacht.<br />
Ad 6. Ontwikkeling Stationsomgeving<br />
Het project Ontwikkeling stationsomgeving <strong>Almelo</strong> bestaat uit diverse <strong>de</strong>elprojecten die <strong>de</strong>els in<br />
uitvoering, en <strong>de</strong>els ook nog in <strong>de</strong> ontwerp- en/of <strong>de</strong>finitiefase verkeren. De P&R garage is in januari<br />
<strong>2012</strong> geopend. An<strong>de</strong>re projecton<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len (herinrichting stationsplein, herinrichting omgeving P&R<br />
garage) zijn aanbestedingsgereed of in gevor<strong>de</strong>rd stadium van ontwerp. De gewenste tunnelverbreding<br />
en <strong>de</strong> daaraan gekoppel<strong>de</strong> herinrichting van <strong>de</strong> westuitgang van het station bevin<strong>de</strong>n zich in <strong>de</strong><br />
ontwerpfase. Inmid<strong>de</strong>ls is er een aantal mee- en tegenvallers waarvan <strong>de</strong> risico’s vooralsnog binnen <strong>de</strong><br />
projectscope te beheersen zijn. Zo is er nog ruimte aan <strong>de</strong> opbrengstenkant van <strong>de</strong> P&R garage<br />
(tariefsaanpassing) en zijn er nog besparingsmogelijkhe<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> projecton<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len die nog niet in<br />
uitvoering zijn genomen. Het risico heeft zich geëffectueerd dat we bij <strong>de</strong> verwerving geconfronteerd<br />
wer<strong>de</strong>n met vraagprijzen die een te groot beslag op het projectbudget zou<strong>de</strong>n leggen. In overleg met <strong>de</strong><br />
90
portefeuillehou<strong>de</strong>r hebben we uitein<strong>de</strong>lijk het plan enigszins kunnen aanpassen waardoor we een stuk<br />
verwerving ge<strong>de</strong>eltelijk kon<strong>de</strong>n vermij<strong>de</strong>n zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> uitein<strong>de</strong>lijke doelstellingen (verbeter<strong>de</strong><br />
functionaliteit) aan te tasten. Na<strong>de</strong>el hiervan is een vertraging in <strong>de</strong> uitvoering die kan oplopen tot ca 6<br />
maan<strong>de</strong>n.<br />
Ad 7. Bouwclaims<br />
Alle bestaan<strong>de</strong> bouwclaims zijn geïnventariseerd. De stadsadvocaat brengt juridisch advies uit over <strong>de</strong><br />
prioritering, <strong>de</strong> rechten en verplichtingen en <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>r te volgen procedure. In <strong>2012</strong> wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
claimhou<strong>de</strong>rs aangeschreven. Er wor<strong>de</strong>n geen nieuwe bouwclaims meer uitgegeven zon<strong>de</strong>r<br />
besluitvorming door het college. Het niet inwilligen van een claim kan lei<strong>de</strong>n tot juridische procedures.<br />
Ad. 8 Brandveiligheid gemeentelijke accommodaties<br />
Voor <strong>de</strong> vervolgaanpak van <strong>de</strong> aanpak van <strong>de</strong> brandveiligheid van <strong>de</strong> gemeentelijke accommodaties is<br />
een restantbudget van circa 730.000 euro beschikbaar. In hoeverre dit bedrag voldoen<strong>de</strong> is voor <strong>de</strong><br />
vervolgaanpak is op dit moment nog niet zichtbaar. Naar verwachting zal vooral <strong>de</strong> aanpak van <strong>de</strong><br />
parkeergarages een forse investering vergen. Op dit moment wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> inspecties uitgevoerd en op<br />
basis daarvan zal er een eerste raming van kosten wor<strong>de</strong>n opgesteld. Ten aanzien van het te investeren<br />
bedrag zal er een afweging plaatsvin<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> te nemen maatregelen waarbij in ie<strong>de</strong>r geval zal<br />
moeten wor<strong>de</strong>n voldaan aan het minimumniveau.<br />
91
B. Open ein<strong>de</strong>regelingen<br />
De gemeente kent een aantal openein<strong>de</strong>regelingen, regelingen die niet goed te budgetteren zijn omdat<br />
<strong>de</strong> vraag niet of lastig te beïnvloe<strong>de</strong>n is. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het recht op een uitkering of een<br />
vergoeding of een subsidie die is vastgelegd in een wet of veror<strong>de</strong>ning. Voldoet men aan <strong>de</strong><br />
voorwaar<strong>de</strong>n dan is <strong>de</strong> gemeente gehou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze uitkering, vergoeding of subsidie te betalen, ongeacht<br />
of het geraam<strong>de</strong> budget toereikend is. Hieron<strong>de</strong>r wordt voor enkele open-ein<strong>de</strong> regelingen aangegeven<br />
hoe hiermee wordt omgegaan.<br />
Ad 9. Wmo / AWBZ<br />
De Wmo is een open ein<strong>de</strong>regeling en <strong>de</strong> tekorten wor<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> algemene mid<strong>de</strong>len aangevuld. Voor<br />
<strong>de</strong> lange termijn (komen<strong>de</strong> 10 jaren) verwachten wij een stijgend gebruik van <strong>de</strong> Wmo voorzieningen<br />
vanwege <strong>de</strong> vergrijzing. Me<strong>de</strong> om <strong>de</strong>ze re<strong>de</strong>n proberen wij het verstrekken van <strong>de</strong> individuele<br />
voorzieningen beheersbaar te maken. Vanaf 2011 is een aantal maatregelen getroffen.<br />
In <strong>de</strong> begroting 2011 is een bezuinigingstaakstelling van 200.000 euro per jaar oplopend tot 800.000<br />
euro structureel in 2014 overeengekomen. Het uitvoeren van <strong>de</strong> bezuinigingstaakstelling op schema.<br />
Als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> heroverweging van reserves is <strong>de</strong> reserve WMO opgeheven. Voor<strong>de</strong>len en<br />
na<strong>de</strong>len op <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> individuele voorzieningen zullen met <strong>de</strong> algemene reserve verrekend<br />
wor<strong>de</strong>n.<br />
Naar verwachting wordt <strong>de</strong> functie begeleiding van <strong>de</strong> AWBZ vanaf 2013 naar <strong>de</strong> gemeente<br />
ge<strong>de</strong>centraliseerd als toevoeging aan <strong>de</strong> Wmo. Het is een operatie die veel inspanningen zal vergen. De<br />
financiële contouren tussen Rijk en gemeenten zijn op dit moment nog niet ingevuld.<br />
Ad 10. WWB<br />
In <strong>de</strong> begroting is rekening gehou<strong>de</strong>n met een eigen risico van 10% op <strong>de</strong> bijstandsregeling. Het<br />
uitgangspunt daarbij is dat bij overschrijdingen boven <strong>de</strong> norm van 10% gebruik gemaakt kan wor<strong>de</strong>n<br />
van <strong>de</strong> Rijksregeling voor compensatie in <strong>de</strong> vorm van een zogenaam<strong>de</strong> Individuele <strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong><br />
Uitkering. Het risico is echter dat compensatie niet mogelijk zal zijn omdat het macrobudget wordt<br />
gekort en door gemeenten overvraagd wordt. Dit risico heeft zich in 2011 gemanifesteerd omdat het<br />
ministerie – in onze ogen onterecht- onze aanvraag Individuele <strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> Uitkering (IAU) over 2010<br />
heeft afgewezen. Voor 2011 is een voorziening opgenomen van 4,3 miljoen euro.<br />
Om het risico voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren te reduceren is een aanvraag Meerjarige <strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> Uitkering<br />
(MAU). Dit is mogelijk gewor<strong>de</strong>n omdat <strong>Almelo</strong> opeenvolgen<strong>de</strong> jaren een structureel tekort kent op <strong>de</strong><br />
verstrekking van uitkeringen.<br />
Ad 11. Schuldhulpverlening en minimaregelingen<br />
De laatste jaren laten een toenemend beroep op <strong>de</strong>ze voorzieningen zien. Er zijn maatregelen getroffen<br />
om <strong>de</strong>ze regelingen binnen <strong>de</strong> financiële ka<strong>de</strong>rs of met een lagere overschrijding uit te voeren. Bij<br />
schuldhulpverlening wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> uitgangspunten meer eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid, accent op preventie<br />
en beperking van <strong>de</strong> duur van budgetbeheerrekeningen gehanteerd. In het ka<strong>de</strong>r van minimabeleid is<br />
Veror<strong>de</strong>ning Maatschappelijke Participatie afgeschaft en omgezet naar een “in natura”-fonds. De<br />
maatregelen hebben vanaf <strong>2012</strong> effect, waardoor het risico op budgetoverschrijdingen wordt beperkt.<br />
92
C. Verbon<strong>de</strong>n partijen en samenwerkingsverban<strong>de</strong>n<br />
Op diverse terreinen wordt met an<strong>de</strong>re gemeenten samengewerkt. Hierbij valt te <strong>de</strong>nken aan een<br />
muziekschool, sociaal-cultureel en maatschappelijk werk etc. Bezuinigingen bij <strong>de</strong> ene gemeente leidt<br />
veelal tot hogere kosten bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re gemeente, omdat <strong>de</strong> niet op korte termijn beïnvloedbare kosten<br />
(vaste kosten) moeten wor<strong>de</strong>n opgebracht.<br />
<strong>Aan</strong> mogelijke toekomstige verzelfstandigingen en uitbestedingen (bijvoorbeeld <strong>de</strong> vorming van <strong>de</strong><br />
Veiligheidsregio Twente in <strong>2012</strong>, <strong>de</strong> vorming van <strong>de</strong> Regionale Uitvoeringsdienst per 2013 en <strong>de</strong><br />
overgang van het team Belastingen naar het <strong>Gemeente</strong>lijk Belastingkantoor Twente per 2013) kleven<br />
tij<strong>de</strong>lijke financiële risico’s, met name <strong>de</strong> afbouw van <strong>de</strong>sintegratiekosten. Daarnaast dient door een<br />
tijdige en zorgvuldige voorbereiding van uitbestedingen <strong>de</strong> continuïteit van <strong>de</strong> dienstverlening te wor<strong>de</strong>n<br />
gewaarborgd.<br />
Ad 12. Soweco<br />
Het exploitatietekort van Soweco over 2011 is ten laste gebracht van <strong>de</strong> reserves van Soweco. Voor<br />
<strong>de</strong> nabije toekomst zijn <strong>de</strong> financiële risico’s hoog vanwege <strong>de</strong> voorgenomen kortingen van het Rijk op<br />
het budget voor <strong>de</strong> sociale werkvoorzieningbedrijven. In 2011 is on<strong>de</strong>rzoek gedaan naar <strong>de</strong><br />
toekomstige positie van Soweco. Op 24 april heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> ingestemd met een mo<strong>de</strong>l op basis waarvan<br />
<strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> Wsw ver<strong>de</strong>r wordt uitgewerkt. Het is op dit moment niet in te schatten wat <strong>de</strong><br />
gevolgen zullen zijn van het vallen van het kabinet.<br />
Ad 13. XL-Businesspark<br />
Het XL-Businesspark is een gemeenschappelijke regeling van <strong>de</strong> Twentse netwerkste<strong>de</strong>n. De gemeente<br />
<strong>Almelo</strong> participeert hierin voor 23%. Op basis van <strong>de</strong> voorlopige jaarrekening 2011 bedraagt het<br />
exploitatietekort van <strong>de</strong> gemeenschappelijke regeling 8,5 miljoen euro. De verslechtering wordt<br />
voornamelijk veroorzaakt door tegenvallen<strong>de</strong> gronduitgifte. Voor ons aan<strong>de</strong>el in het tekort is een<br />
voorziening getroffen. Voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren blijft <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> uitgifte een onzekere factor.<br />
Ad 14. Sportaccommodaties <strong>Almelo</strong> BV<br />
Van <strong>de</strong>ze vennootschap is <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> enig aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r en daarmee financieel risicodrager,<br />
waardoor tekorten op <strong>de</strong> exploitatie voor onze rekening komen.<br />
In 2011 heeft het college <strong>de</strong> concept-ka<strong>de</strong>rs voor het Sportbedrijf en <strong>de</strong> concept-uitvoerings-<br />
overeenkomst opgesteld, met het oog op een pilot hiervan in <strong>2012</strong>. Door budget- en prestatie-<br />
afspraken te maken, dienen <strong>de</strong> risico’s op termijn te wor<strong>de</strong>n beperkt. Het risico dat exploitatieverliezen<br />
ten laste van <strong>de</strong> gemeente komen blijft echter bestaan vanwege het aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rschap en het feit dat<br />
het Sportbedrijf nog niet over eigen weerstandsvermogen beschikt.<br />
Met <strong>de</strong> directie en <strong>de</strong> <strong>raad</strong> van commissarissen van het Sportbedrijf is in <strong>2012</strong> een pakket maatregelen<br />
besproken, die na effectuering moeten lei<strong>de</strong>n tot een sluiten<strong>de</strong> exploitatie. Over het effect van <strong>de</strong><br />
maatregelen op het geprognosticeer<strong>de</strong> resultaat in <strong>2012</strong> zal wor<strong>de</strong>n gerapporteerd in <strong>de</strong> Berap <strong>2012</strong>.<br />
Ad. 15. Regionale Uitvoeringsdienst (RUD)<br />
Vanaf 1 januari 2013 moet <strong>de</strong> regionale uitvoeringsdienst Twente operationeel zijn. In Overijssel is<br />
gekozen om <strong>de</strong> RUD in netwerkverband te organiseren, waardoor voldaan kan wor<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke<br />
RUD-opgave voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) in <strong>de</strong> fysieke leefomgeving.<br />
Gezien <strong>de</strong> efficiencykorting van het Rijk en <strong>de</strong> daardoor dalen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len voor <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong><br />
RUD, en <strong>de</strong> eis het voldoen aan <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke kwaliteitscriteria om het uitvoeringsniveau op peil te<br />
93
hou<strong>de</strong>n, wordt voor <strong>de</strong> korte termijn een kostenstijging voor VTH verwacht. Het college heeft in <strong>de</strong>ze<br />
<strong>voorjaarsnota</strong> <strong>de</strong> doorvertaling van <strong>de</strong> efficiencykorting meegenomen in <strong>de</strong> integrale afweging. Het<br />
risico van budgetoverschrijdingen is hierdoor verkleind.<br />
94
D. Bedrijfsvoering<br />
Ad 16. Werkplein Noord Twente<br />
Het Werkplein Noord Twente is een samenwerkingsverband tussen <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong>, het UWV en<br />
enkele regiogemeenten op het gebied van Werk en Inkomen. Het werkplein wordt gehuisvest in het<br />
Twenthecentrum waarbij <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> optreedt als hoofdhuur<strong>de</strong>r van het Werkplein. Het UWV<br />
neemt circa 50 werkplekken af waarmee een bedrag gemoeid gaat van circa 800.000 euro. Als gevolg<br />
van <strong>de</strong> bezuinigingen binnen het UWV staat <strong>de</strong> afname van <strong>de</strong> werkplekken door het UWV ter<br />
discussie. Met het UWV zijn gesprekken gevoerd waarin wij op het standpunt staan dat <strong>de</strong> gemaakte<br />
contractafspraken t/m 2015 wor<strong>de</strong>n nagekomen. Daarna is <strong>de</strong> bekostiging onzeker<strong>de</strong>r.<br />
Ad 17. Personeelslasten<br />
De VNG en <strong>de</strong> bon<strong>de</strong>n sloten op 20 april een principeakkoord voor een nieuwe Cao gemeenten. De Cao<br />
gaat met terugwerken<strong>de</strong> kracht in per 1 juni 2011 en loopt tot 31 <strong>de</strong>cember <strong>2012</strong>. Met <strong>de</strong> gevolgen<br />
van <strong>de</strong>ze cao is in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n.<br />
Ad 18. Bouwleges<br />
Voor <strong>de</strong> afgegeven bouwvergunning op <strong>de</strong> huidige nieuwbouwlocatie van het Stadhuis is contractueel<br />
een uitgestel<strong>de</strong> betaling van <strong>de</strong> bouwleges overeengekomen. De bouwleges bedragen 1,0 miljoen euro.<br />
Inmid<strong>de</strong>ls is conservatoir beslag gelegd.<br />
Ad. 19 Het Verschil Maken (HVM) / <strong>Aan</strong>passen organisatiestructuur<br />
De organisatie krimpt <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren met ruim 100 fte / 4,8 miljoen euro. Het is belangrijk om <strong>de</strong><br />
me<strong>de</strong>werkers die hierdoor boventallig wor<strong>de</strong>n zo snel mogelijk aan an<strong>de</strong>r werk te helpen. Als dit niet<br />
lukt, ontstaan er frictiekosten. Binnen het projectbudget HVM is geen geld beschikbaar om die<br />
frictiekosten of aanloopverliezen op te vangen.<br />
Daarnaast bestaat het risico dat niet-personele bezuinigingen binnen HVM niet (tijdig) kunnen wor<strong>de</strong>n<br />
gerealiseerd. Door mid<strong>de</strong>l van kwartaalrapportages wordt <strong>de</strong> voortgang en eventuele knelpunten hierin<br />
met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> ge<strong>de</strong>eld.<br />
Om <strong>de</strong> taakstelling op het aantal leidinggeven<strong>de</strong>n te realiseren is een aanpassing van <strong>de</strong><br />
organisatiestructuur onontkoombaar. Ook dit kan lei<strong>de</strong>n tot frictiekosten, met name in 2013. In <strong>de</strong>ze<br />
<strong>voorjaarsnota</strong> is rekening gehou<strong>de</strong>n met een bedrag voor frictiekosten.<br />
95
E. Rijksbeleid<br />
Ad 20. Rijksbeleid, <strong>de</strong>centralisatie & specifieke uitkeringen<br />
In het regeerakkoord zijn <strong>de</strong>centralisaties aangekondigd op het terrein van on<strong>de</strong>r meer <strong>de</strong> AWBZ,<br />
Jeugdzorg en Wet werken naar vermogen. De overheveling van taken gaat in het algemeen gepaard<br />
met efficiencykortingen. Ook zijn verlagingen van specifieke uitkeringen in het vooruitzicht gesteld,<br />
bijvoorbeeld op het gebied van re-integratie. De filosofie van het Rijk is dat gemeenten <strong>de</strong> taken<br />
goedkoper kunnen uitvoeren en dat het daarom op voorhand gerechtvaardigd is <strong>de</strong> budgetten te korten.<br />
Ver<strong>de</strong>r vormt <strong>de</strong> besteding en verantwoording van specifieke uitkeringen van het Rijk, <strong>de</strong> provincie en<br />
<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n een risico. Indien niet aan <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n wordt voldaan loopt <strong>de</strong> gemeente het risico een <strong>de</strong>el<br />
van <strong>de</strong> ontvangen bijdrage te moeten terugbetalen. In 2011 hebben zich op dit vlak geen risico’s<br />
gemanifesteerd. Wel is er een korting doorgevoerd op <strong>de</strong> Decentralisatie Uitkering Bo<strong>de</strong>m. Hierdoor<br />
moet het Bo<strong>de</strong>msaneringsprogramma <strong>2012</strong> – 2014 wor<strong>de</strong>n aangepast.<br />
Ad 21. Rijksbezuinigingen<br />
De macro-economische ontwikkelingen zijn in 2011 ver<strong>de</strong>r verslechterd, waardoor het kabinet zich<br />
genoodzaakt ziet tot aanvullen<strong>de</strong> bezuinigingen. Dit zal vanaf <strong>2012</strong> zijn weerslag hebben op <strong>de</strong><br />
algemene uitkering en mogelijk doelsubsidies van het Rijk. De algemene uitkering is <strong>de</strong> belangrijkste<br />
inkomstenbron van <strong>de</strong> gemeente (circa 30%) en beweegt mee met <strong>de</strong> uitgavenontwikkeling van het<br />
Rijk.<br />
Door <strong>de</strong> val van het kabinet is nog ondui<strong>de</strong>lijk welke bezuinigingen wor<strong>de</strong>n doorgevoerd en welke<br />
gevolgen dit heeft voor onze gemeente. Dat er nieuwe bezuinigingvoorstellen komen lijkt echter<br />
onvermij<strong>de</strong>lijk. Het college heeft daarom in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n met een bedrag van<br />
3 miljoen euro (in 2016) aan aanvullen<strong>de</strong> rijksbezuinigingen. Zodra meer bekend is over <strong>de</strong> gevolgen<br />
van <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> rijksbezuinigingen zullen wij <strong>de</strong> <strong>raad</strong> hierover informeren.<br />
22. Nieuwe financiële wetgeving<br />
Op dit moment wordt gesproken over <strong>de</strong> gevolgen van <strong>de</strong> Wet Houdbaarheid Overheidsfinanciën (wet<br />
HOF) voor <strong>de</strong>centrale overhe<strong>de</strong>n. De wet is bedoeld voor begrotingsdiscipline. Het wetsvoorstel moet al<br />
per 1 januari 2013 van kracht wor<strong>de</strong>n. Uitgangspunt is dat ook voor gemeenten <strong>de</strong> EMU-norm van 3<br />
procent gaat gel<strong>de</strong>n. De gevolgen voor <strong>de</strong> gemeenten is op dit moment nog niet inzichtelijk. Momenteel<br />
overlegt <strong>de</strong> Vereniging van Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Gemeente</strong>n hierover met het kabinet.<br />
De herver<strong>de</strong>ling van het gemeentefonds is uitgesteld tot minimaal 2014. Wel zal in <strong>2012</strong> voorrang<br />
gegeven wor<strong>de</strong>n aan een goe<strong>de</strong> inbedding van <strong>de</strong> <strong>de</strong>centralisaties ‘begeleiding’ en ‘Werken naar<br />
vermogen’ in het gemeentefonds. Welke gevolgen het ontslag van het kabinet op <strong>de</strong>ze on<strong>de</strong>rwerpen<br />
heeft is op dit moment niet in te schatten.<br />
96
F. Overig<br />
Ad 23. Kunstwerken (bruggen, viaducten, havens en ka<strong>de</strong>muren)<br />
Er is een budget beschikbaar voor het regulier on<strong>de</strong>rhoud (circa 235.000 euro voor <strong>de</strong> kunstwerken en<br />
ca 16.000 euro voor <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>muren). Daarnaast is jaarlijks een budget beschikbaar voor buitengewoon<br />
on<strong>de</strong>rhoud van circa 140.000 euro. Met <strong>de</strong> vervanging van kunstwerken is een fors bedrag gemoeid. Er<br />
is volop gewerkt aan een meerjarenon<strong>de</strong>rhoudsschema voor kunstwerken. In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong><br />
wor<strong>de</strong>n hiervoor voorstellen gedaan.<br />
Ad 24. Reserve bovenwijkse voorzieningen<br />
Het grondbedrijf stort geld in <strong>de</strong> reserve BOVO. De reserve BOVO is gevormd om bovenwijkse<br />
voorzieningen me<strong>de</strong> te bekostigen. Bovenwijkse voorzieningen zijn kort samengevat: infrastructurele<br />
werken inclusief bewegwijzering gelegen buiten <strong>de</strong> begrenzingen van in- of uitbreidingsplannen, welke<br />
echter voor het functioneren van <strong>de</strong>ze plannen noodzakelijk zijn maar tevens dienstbaar zijn aan an<strong>de</strong>re<br />
wijken c.a.. De voeding van <strong>de</strong>ze reserve loopt via <strong>de</strong> grondverkopen van het grondbedrijf door bij<br />
verkoop van bouwgrond een bedrag per m² te storten in <strong>de</strong> reserve BOVO. Ultimo 2011 is er sprake<br />
van een positieve stand. Een aanvullen<strong>de</strong> dotatie is dus niet noodzakelijk. Voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren<br />
rusten er nog een aantal claims die ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gebracht moeten wor<strong>de</strong>n. Ook dienen <strong>de</strong><br />
bedragen die zijn ‘voorgefinancierd’ ten laste van <strong>de</strong> algemene mid<strong>de</strong>len terugbetaald wor<strong>de</strong>n voordat<br />
nieuwe claims ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gehonoreerd kunnen wor<strong>de</strong>n.<br />
97
Scha<strong>de</strong> risico’s<br />
Roeren<strong>de</strong> zaken<br />
Op dit terrein loopt <strong>de</strong> gemeente evenals elke eigenaar risico’s van diefstal, tenietgaan van het mid<strong>de</strong>l<br />
enz. Organisatorisch zijn <strong>de</strong> nodige voorzorgsmaatregelen getroffen en verzekeringen afgesloten, doch<br />
uitsluiten van een (eigen) risico is niet mogelijk.<br />
Opruimen gevaarlijke stoffen<br />
Gevaarlijke stoffen die door onbeken<strong>de</strong>n op gemeentegrond wor<strong>de</strong>n gestort, zullen moeten wor<strong>de</strong>n<br />
opgeruimd. De kosten hiervan moeten door <strong>de</strong> gemeente wor<strong>de</strong>n gedragen als <strong>de</strong> eigenaar niet te<br />
achterhalen is. Voor <strong>de</strong> eventuele kosten is geen voorziening aanwezig. Bij calamiteiten waarbij<br />
gevaarlijke situaties ontstaan, is <strong>de</strong> gemeente verplicht <strong>de</strong>ze op te heffen, ook indien geen<br />
verhaalsmogelijkhe<strong>de</strong>n aanwezig zijn.<br />
<strong>Aan</strong>sprakelijkhe<strong>de</strong>n en bedrijfsscha<strong>de</strong><br />
De gemeente heeft zich tegen wettelijke aansprakelijkhe<strong>de</strong>n inge<strong>de</strong>kt door mid<strong>de</strong>l van een Algemeen<br />
<strong>Aan</strong>sprakelijkheidsverzekering. Hierbij zijn niet <strong>de</strong> totale scha<strong>de</strong>s ge<strong>de</strong>kt; <strong>de</strong> gemeente heeft een eigen<br />
risico van 2.500 euro voor zaak- en/of persoonsscha<strong>de</strong> en ook 2.500 euro voor vermogensscha<strong>de</strong> per<br />
geval.<br />
De gemeente kan zich niet in<strong>de</strong>kken tegen het risico van bedrijfsscha<strong>de</strong>, omdat zij door<br />
verzekeringsmaatschappijen niet als bedrijf gekenmerkt wordt. Voor vitale on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len van <strong>de</strong><br />
dienstverlening zijn (uitwijk)voorzieningen operationeel.<br />
Operationele risico’s<br />
Personeel<br />
De gemeente loopt net als elk an<strong>de</strong>r bedrijf dat personeel in dienst heeft <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> personele risico’s:<br />
- Integriteit en frau<strong>de</strong><br />
- Gezondheid<br />
- Veiligheid en arbeidsomstandighe<strong>de</strong>n<br />
- Welzijn, kwaliteit en motivatie<br />
- Naleven wet en regelgeving (rechtmatigheid)<br />
- Doelmatigheid.<br />
<strong>Aan</strong>sprakelijkheid / bezwaar- en beroepprocedures<br />
Het risico dat <strong>de</strong> gemeente aansprakelijk wordt gesteld voor het niet juist toepassen van <strong>de</strong> regels en<br />
procedures van <strong>de</strong> interne (bijv. <strong>de</strong> eigen veror<strong>de</strong>ningen) en <strong>de</strong> externe wetgeving.<br />
Informatievoorziening<br />
De organisatie moet permanent wor<strong>de</strong>n toegerust om gevraag<strong>de</strong> kwaliteit, betrouwbaarheid en<br />
beschikbaarheid van <strong>de</strong> gewenste/relevante informatie te leveren. Dit vraagt om <strong>de</strong> beschikbaarheid<br />
van <strong>de</strong> ICT-infrastructuur en applicaties, het juiste gebruik ervan en <strong>de</strong> houding van alle me<strong>de</strong>werkers<br />
om alert te zijn op <strong>de</strong> (blijven<strong>de</strong>) toegankelijkheid van informatie en <strong>de</strong> actieve informatievoorziening<br />
aan management en bestuur.<br />
98
Strategische risico’s<br />
Wettelijke regelingen of verplichtingen<br />
Voor <strong>de</strong> gemeente met al haar verschillen<strong>de</strong> beleidsvel<strong>de</strong>n kunnen nieuwe wetten, wetswijzigingen of<br />
aanscherping van bestaan<strong>de</strong> wetten gevolgen hebben met een grote impact. We noemen als concrete<br />
voorbeel<strong>de</strong>n:<br />
- Algemene Wet Bestuursrecht<br />
- Dure woningaanpassingen boven 20.420 euro<br />
- Arbo-wetgeving<br />
- Wet Werk en Bijstand<br />
- Wet werken naar vermogen (per 1 januari 2013)<br />
- Milieuwetgeving<br />
- Wet Boeten en Maatregelen<br />
- Wet Kin<strong>de</strong>ropvang<br />
- BTW-compensatiefonds<br />
- Wet maatschappelijke on<strong>de</strong>rsteuning<br />
- Wet op <strong>de</strong> Ruimtelijke Or<strong>de</strong>ning<br />
- Gron<strong>de</strong>xploitatiewet<br />
- Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (Wabo)<br />
- Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen<br />
Overige algemene strategische risico’s:<br />
- Demografische ontwikkelingen<br />
- Economische conjunctuur<br />
- Conflicterend overheidsbeleid<br />
99
7.2 Beleid risicomanagement<br />
Het beleid rondom weerstandscapaciteit en risicomanagement is in 2011 vernieuwd (<strong>raad</strong>sbrief 22<br />
maart 2011, nr. 2011/4009). Ook recente evaluaties van grote projecten zijn aanleiding het<br />
risicomanagement te professionaliseren.<br />
Het risicomanagement van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> heeft, naar aanleiding van het toenemen van het<br />
risicobewustzijn, marktontwikkelingen en <strong>de</strong> economische crisis vanaf 2011 een impuls gekregen. De<br />
monitoring en informatievoorziening over weerstandscapaciteit en risico’s is ingebed in <strong>de</strong> reguliere<br />
planning- en controlcyclus. Bovendien wor<strong>de</strong>n alle majeure college- en <strong>raad</strong>svoorstellen voorzien van<br />
een geïntegreer<strong>de</strong> risicoparagraaf en wordt erop gestuurd om in <strong>de</strong> control van projecten het werken<br />
met risico-analyses te incorporeren. In projectoffertes en <strong>de</strong> voortgangsrapportages over projecten<br />
wordt standaard over risico’s gerapporteerd.<br />
Het zicht hou<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> ontwikkeling van het weerstandsvermogen en het zonodig aanpassen van <strong>de</strong><br />
weerstandscapaciteit maakt <strong>de</strong>el uit van het gemeentelijke systeem van risicomanagement. Doel van<br />
risicomanagement is het minimaliseren van <strong>de</strong> effecten van risico’s op <strong>de</strong> processen en doelbereiking.<br />
Daarnaast on<strong>de</strong>rsteunt risicomanagement het maken van bewuste afwegingen en juiste keuzes en<br />
verbetert daardoor <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> bestuurlijke besluitvorming.<br />
De komen<strong>de</strong> jaren dient een ver<strong>de</strong>re optimalisering van het risicomanagement te wor<strong>de</strong>n gerealiseerd.<br />
In sessies met het GMO en individuele af<strong>de</strong>lingshoof<strong>de</strong>n en projectlei<strong>de</strong>rs wordt vooral ingezoomd op<br />
het managen van risico’s. Zij zijn daarvoor verantwoor<strong>de</strong>lijk. Gelet op <strong>de</strong> kwetsbare financiële situatie,<br />
on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re door het ontbreken van financiële buffers en <strong>de</strong> grote onzekerhe<strong>de</strong>n op mid<strong>de</strong>llange<br />
termijn zijn alertheid op risico’s, pro-actief han<strong>de</strong>len en behoedzaamheid essentieel.<br />
On<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het beleid ten aanzien van risicomanagement is het waar mogelijk ver<strong>de</strong>r kwantificeren<br />
van <strong>de</strong> risico’s èn <strong>de</strong> structurele monitoring ervan. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een centraal<br />
risicobestand. Daarnaast zal een koppeling wor<strong>de</strong>n gelegd tussen <strong>de</strong> gekwantificeer<strong>de</strong> risico’s en <strong>de</strong><br />
beschikbare weerstandscapaciteit.<br />
De beschikbare weerstandscapaciteit wordt in hoge mate bepaald door <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> algemene<br />
reserve. Dit is <strong>de</strong> belangrijkste buffer voor het opvangen van risico’s en financiële tegenvallers.<br />
Momenteel is <strong>de</strong> norm voor omvang van <strong>de</strong> algemene reserve 10% van <strong>de</strong> algemene uitkering. Doordat<br />
<strong>de</strong> kwaliteit van het risicomanagement is verbeterd is er een steeds beter (kwantitatief) inzicht in <strong>de</strong><br />
financiële risico’s ontstaat, wordt het mogelijk om <strong>de</strong> beschikbare weerstandscapaciteit te relateren aan<br />
<strong>de</strong> risico’s. On<strong>de</strong>rzoek moet uitwijzen wat <strong>de</strong> minimaal noodzakelijke en gewenste omvang van <strong>de</strong><br />
weerstandscapaciteit is.<br />
Hierbij wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> onge<strong>de</strong>kte risico’s, met het aanpassingsvermogen van <strong>de</strong><br />
organisatie en <strong>de</strong> kans dat tegenslagen zich gelijktijdig voordoen. Als <strong>de</strong> kansen afhankelijk zijn, zoals<br />
bijv. bij een teruglopen<strong>de</strong> economische groei, valt het optre<strong>de</strong>n van een aantal risico’s samen. (zoals<br />
een lagere algemene uitkering, hogere rentevoet, meer beroep op garanties, verslechteren<strong>de</strong><br />
gron<strong>de</strong>xploitaties, enz.). Niet elk risico zal voor 100% wor<strong>de</strong>n afge<strong>de</strong>kt in reserves en voorzieningen.<br />
Systematische en integrale monitoring in combinatie met het nemen van beheersingsmaatregelen<br />
vormen blijven daarom van wezenlijk belang voor een professioneel risicomanagement.<br />
100
8. Sourcing<br />
Voorstel<br />
Wat betreft sourcing <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> mate van grip van <strong>de</strong> <strong>raad</strong> op <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> te sourcen taken<br />
als ka<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> vormgeving van <strong>de</strong> nieuwe uitvoeringsrelatie vast te stellen:<br />
- Grip op toeleiding begeleiding AWBZ hoog<br />
- Grip op back office werkzaamhe<strong>de</strong>n AWBZ laag<br />
- Grip op groen- en beheerwerkzaamhe<strong>de</strong>n mid<strong>de</strong>l<br />
- Grip op Hof 88 laag<br />
- Grip op scannen inkomen<strong>de</strong> post laag<br />
- Grip op uitvoeren<strong>de</strong> taken ingenieursbureau laag<br />
- Grip op uitvoering on<strong>de</strong>rzoeken laag<br />
- Grip op acquisitie en accountmanagement hoog<br />
- Grip op het beheer van gemeentelijke vastgoed laag<br />
De Raad heeft op 13 maart <strong>2012</strong> <strong>de</strong> sourcingska<strong>de</strong>rs vastgesteld (<strong>raad</strong>svoorstel 1200083). Eén van <strong>de</strong><br />
ka<strong>de</strong>rs luidt:<br />
Sourcing als gelei<strong>de</strong>lijk proces op te zetten, waarbij het college <strong>de</strong> <strong>raad</strong> jaarlijks bij <strong>de</strong> Voorjaarsnota een<br />
planning voorlegt van <strong>de</strong> taken die wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht, zodat <strong>de</strong> Raad kan aangeven in welke mate <strong>de</strong><br />
Raad sturing wil geven aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> taak wanneer er van uitvoer<strong>de</strong>r wordt veran<strong>de</strong>rd.<br />
Randvoorwaar<strong>de</strong>n scheppen<br />
In <strong>2012</strong> en 2013 wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> beleids- en uitvoeren<strong>de</strong> taken ontvlochten en het opdractgeverschap van<br />
<strong>de</strong> gemeente versterkt. Bei<strong>de</strong> zaken zijn belangrijke randvoorwaar<strong>de</strong>n om sourcing als succesvolle<br />
strategie te hanteren.<br />
Het is belangrijk om een scheiding aan te brengen tussen <strong>de</strong> beleids- en uitvoeren<strong>de</strong> taken, zodat het<br />
makkelijker wordt om te veran<strong>de</strong>ren van uitvoer<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> uitvoeren<strong>de</strong> taken. Op verschillen<strong>de</strong><br />
plekken in <strong>de</strong> organisatie zijn <strong>de</strong>ze taken nog sterk met elkaar vervlochten. Met het wijzigen van <strong>de</strong><br />
organisatiestructuur wordt <strong>de</strong>ze ontvlechting in gang gezet.<br />
Ook is het belangrijk om <strong>de</strong> opdrachtgeven<strong>de</strong> rol van <strong>de</strong> gemeente te versterken. In <strong>de</strong> gemeente is nu<br />
al veel kennis hierover aanwezig, maar die kan gerichter wor<strong>de</strong>n ingezet door <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> kennis bij<br />
elkaar te brengen in een kennisplatform. Met die werkwijze is al goe<strong>de</strong> ervaring opgedaan bij het<br />
inkoopplatform. Met het wijzigen van <strong>de</strong> organisatie krijgt dit een invulling.<br />
Stand van zaken, vooruitblik en advies<br />
Op dit moment spelen al verschillen<strong>de</strong> sourcingstrajecten. In <strong>de</strong> meeste heeft hier al formele<br />
besluitvorming over plaatsgevon<strong>de</strong>n. Om <strong>de</strong> <strong>raad</strong> een totaaloverzicht te geven zijn <strong>de</strong>ze taken<br />
opgenomen in tabel Overzicht <strong>2012</strong>.<br />
Ver<strong>de</strong>r zijn er verschillen<strong>de</strong> taken die in 2013 op <strong>de</strong> sourcingsagenda staan. Een <strong>de</strong>el van die taken zijn<br />
puur een <strong>Almelo</strong>se aangelegenheid. Die taken staan in tabel Vooruitblik 2013. Daarnaast zijn er<br />
verschillen<strong>de</strong> taken die on<strong>de</strong>rwerp van on<strong>de</strong>rzoek zijn in regionaal verband. Het is zeer waarschijnlijk<br />
dat in 2013 hier veran<strong>de</strong>ringen in uitvoer<strong>de</strong>r gaan optre<strong>de</strong>n. Deze taken staan in tabel Regionale<br />
on<strong>de</strong>rzoeken. Voor bei<strong>de</strong> tabellen kan <strong>de</strong> <strong>raad</strong> aangeven in welke mate hij grip wil hou<strong>de</strong>n op <strong>de</strong><br />
uitvoering van <strong>de</strong>ze taken.<br />
101
Tot slot is – ter informatie - in tabel Meerjarenplanning een lijst opgenomen van taken waar grote <strong>de</strong>len<br />
van <strong>de</strong> werknemers met pensioen gaan. Die momenten kunnen wor<strong>de</strong>n aangegrepen om met lage<br />
frictiekosten te veran<strong>de</strong>ren van uitvoer<strong>de</strong>r. Afgesproken is dat vrijvallen<strong>de</strong> vacatures in ie<strong>de</strong>r geval niet<br />
met externe kandidaten wor<strong>de</strong>n ingevuld, zodat er daadwerkelijk natuurlijke momenten gaan ontstaan.<br />
Voor <strong>de</strong>ze taken is nog geen indicatie gegeven voor het oogmerk en <strong>de</strong> mate van grip van <strong>de</strong> <strong>raad</strong>. Die<br />
indicatie volgt in <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> die vooraf zal gaan aan het natuurlijke moment.<br />
De tabellen bestaan uit vier kolommen. In <strong>de</strong> tabel is een omschrijving van <strong>de</strong> taak en <strong>de</strong> status van het<br />
traject opgenomen. Daarnaast is aangegeven wat het primaire oogmerk is van het traject in termen van<br />
kwaliteit, kosten en/of kwetsbaarheid. Tot slot is een advies opgenomen over <strong>de</strong> mate waarin <strong>de</strong> <strong>raad</strong><br />
grip zou moeten willen hebben op <strong>de</strong> uitvoering van een taak. Daarbij is aangesloten bij <strong>de</strong> huidige<br />
taakver<strong>de</strong>ling tussen <strong>raad</strong> en college. De <strong>raad</strong> wordt expliciet gevraagd om hierop te amen<strong>de</strong>ren als hij<br />
meer of min<strong>de</strong>r grip wil hebben. Dan kan in <strong>de</strong> vormgeving van <strong>de</strong> opdrachtgever-opdrachtnemer relatie<br />
daar rekening mee wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n.<br />
In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> stelt u <strong>de</strong> globale ka<strong>de</strong>rs – grip <strong>raad</strong> en primair oogmerk - vast voor <strong>de</strong> trajecten<br />
die in <strong>2012</strong> en 2013 gaan spelen. Op basis van die ka<strong>de</strong>rs geeft het college <strong>de</strong> trajecten vorm en<br />
inhoud. Per traject vindt vervolgens afzon<strong>de</strong>rlijke besluitvorming plaats in <strong>de</strong> <strong>raad</strong>, tenzij bij een traject<br />
die bevoegdheid bij het college ligt. In dat laatste geval ontvangt u een <strong>raad</strong>sbrief. Mochten er trajecten<br />
bij komen die niet kunnen wachten tot <strong>de</strong> eerstvolgen<strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>, dan zal het college dat aan u<br />
voorleggen per apart <strong>raad</strong>sbesluit.<br />
102
Taken rond<br />
vergunningverlening,<br />
Overzicht <strong>2012</strong><br />
Taken Primair oogmerk Status Grip <strong>raad</strong><br />
handhaving en toezicht<br />
WABO<br />
Kwaliteit,<br />
kwetsbaarheid,<br />
kosten<br />
(Rijkskorting)<br />
Brandweer Kwaliteit en<br />
kosten<br />
In Regio Twente wordt<br />
een Regionale<br />
Uitvoeringsdienst<br />
opgericht op basis van<br />
een netwerkmo<strong>de</strong>l. Dit is<br />
een lan<strong>de</strong>lijke richtlijn.<br />
Operationeel op 1-1-<br />
2013.<br />
De brandweer gaat,<br />
vooruitlopend op <strong>de</strong><br />
wettelijke plicht, op in <strong>de</strong><br />
veiligheidsregio. De<br />
brandweer gaat over op<br />
1-1-2013.<br />
Belastingen Kosten Deze taak wordt<br />
Beheer en exploitatie<br />
wijkcentra (in jargon:<br />
ste<strong>de</strong>lijk beheer)<br />
Uitvoering Besluit<br />
Bijstandverlening<br />
Zelfstandigen<br />
overgedragen aan het<br />
<strong>Gemeente</strong>lijk<br />
Belastingkantoor Twente<br />
per 1-1-2013.<br />
Kosten Deze taak wordt<br />
Kosten en<br />
kwetsbaarheid<br />
Salarisadministratie Kwetsbaarheid en<br />
kosten<br />
aanbesteed in navolging<br />
van besluitvorming VJN<br />
2011. An<strong>de</strong>re uitvoer<strong>de</strong>r<br />
per 1-1-2013.<br />
Besluit is in<br />
voorbereiding om <strong>de</strong><br />
regeling samen met<br />
Hengelo en Ensche<strong>de</strong> uit<br />
te gaan voeren. Voor <strong>de</strong><br />
zomer vindt hier<br />
besluitvorming over<br />
plaats.<br />
Regio Twente zal <strong>de</strong>ze<br />
taak voor <strong>de</strong><br />
netwerkste<strong>de</strong>n gaan<br />
uitvoeren. Streven is 1-<br />
1-2013.<br />
103<br />
Mid<strong>de</strong>l<br />
Laag<br />
Mid<strong>de</strong>l<br />
Grip nodig op hoogte<br />
tariefstellingenniveau<br />
en op hoogte van<br />
belastingen<br />
Laag<br />
Laag<br />
Laag
Vooruitblik 2013<br />
Taken Primair oogmerk Status Grip <strong>raad</strong><br />
Toelei<strong>de</strong>n ‘begeleiding’<br />
(<strong>de</strong>centralisatie<br />
extramurale begeleiding<br />
AWBZ)<br />
Groen en<br />
beheerwerkzaamhe<strong>de</strong>n<br />
Kosten, kwaliteit<br />
en kwetsbaarheid<br />
Alle opties staan nog<br />
open: zelf doen, in<br />
samenwerking, of<br />
aanbeste<strong>de</strong>n? Op 1-1-<br />
2013 komen nieuwe<br />
cliënten over uit <strong>de</strong><br />
AWBZ, op 1-1-2014 alle<br />
cliënten. Voor die tijd<br />
moet dit rond zijn.<br />
Kosten Deze taak wordt<br />
aanbesteed of in eigen<br />
beheer uitgevoerd,<br />
waarbij zoveel mogelijk<br />
mensen uit <strong>de</strong> SW of<br />
WWnV wor<strong>de</strong>n<br />
ingeschakeld.<br />
Hof 88 Kosten Eer<strong>de</strong>r is besloten om<br />
Hof 88 te<br />
verzelfstandigen. Er<br />
wordt gestreefd naar 1<br />
januari 2013.<br />
Scannen inkomen<strong>de</strong> post Kosten Deze taak<br />
“maatschappelijk<br />
aanbesteed” waarbij <strong>de</strong><br />
taken zoveel als mogelijk<br />
door mensen uit <strong>de</strong><br />
WSW en WWnV wor<strong>de</strong>n<br />
uitgevoerd.<br />
104<br />
Hoog<br />
Mid<strong>de</strong>l, ka<strong>de</strong>rstelling<br />
rond kwaliteit en<br />
budget<br />
Laag<br />
Laag
Regionale on<strong>de</strong>rzoeken<br />
Taken die in regionaal verband nog wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht<br />
Taken Primair oogmerk Status Grip <strong>raad</strong><br />
Ingenieursbureau Kosten en<br />
kwaliteit<br />
On<strong>de</strong>rzoek en Statistiek Kwaliteit en<br />
Acquisitie en<br />
accountmanagement<br />
kosten<br />
Kwaliteit en<br />
kwetsbaarheid<br />
Vastgoedbeheer Kosten, kwaliteit<br />
Back office<br />
werkzaamhe<strong>de</strong>n AWBZ<br />
en kwetsbaarheid<br />
Kosten en<br />
kwaliteit<br />
Haalbaarheidson<strong>de</strong>rzoek<br />
is gestart.<br />
On<strong>de</strong>rzoek naar beste<br />
vorm van samenwerking<br />
in NT. In mei <strong>2012</strong><br />
wordt hierover een<br />
advies verwacht. In <strong>de</strong><br />
loop van 2013 krijgt dat<br />
concreet han<strong>de</strong>n en<br />
voeten.<br />
Plan van aanpak in<br />
voorbereiding, besluit<br />
voor <strong>de</strong> zomer. [sluit aan<br />
bij Econ. Visie<br />
Netwerksad Twente]<br />
On<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> wijze<br />
waarop samenwerking<br />
en / of kennis<strong>de</strong>len met<br />
an<strong>de</strong>re NT-gemeenten<br />
vorm kan krijgen.<br />
Afhankelijk van <strong>de</strong><br />
besluitvorming over <strong>de</strong><br />
Wmo/AWBZ<br />
samenwerking in Twente<br />
wordt on<strong>de</strong>rzocht of <strong>de</strong><br />
gemeenten één<br />
backoffice kunnen<br />
oprichten voor o.a.<br />
administratie, monitoring<br />
en facturering van <strong>de</strong><br />
regeling. Verwacht<br />
wordt dat bij een<br />
positieve uitkomst van<br />
het on<strong>de</strong>rzoek <strong>de</strong><br />
uitvoering in regionaal<br />
verband in 2013 start.<br />
105<br />
Laag<br />
Laag<br />
Hoog<br />
Laag<br />
Laag
106
Bijlage 1: Trendmonitor<br />
TRENDMONITOR ALMELO<br />
Trends en ontwikkelingen 1 e kwartaal <strong>2012</strong><br />
03-12<br />
Af<strong>de</strong>ling Bestuurson<strong>de</strong>rsteuning & Control<br />
On<strong>de</strong>rzoek & Statistiek<br />
Rapportnummer: 03-12<br />
Datum publicatie: mei <strong>2012</strong><br />
Het overnemen uit <strong>de</strong>ze publicatie is toegestaan mits <strong>de</strong> bron dui<strong>de</strong>lijk wordt vermeld.<br />
107
<strong>Samenvatting</strong><br />
De belangrijkste ontwikkelingen in het eerste kwartaal <strong>2012</strong> zijn:<br />
v Het aantal uitkeringen is stabiel.<br />
v De woningmarkt vertoont nog geen tekenen van verbetering.<br />
v De bevolking groeit met 60 personen door een vestigingsoverschot.<br />
Werkloosheid en uitkeringen<br />
- De werkloosheid is in twee<strong>de</strong> kwartaal 2010 in een dalen<strong>de</strong> trend gekomen, in <strong>de</strong> maand<br />
<strong>de</strong>cember 2011 wordt <strong>de</strong>ze trend doorbroken en draait <strong>de</strong>ze naar stijgend.<br />
- Het aantal uitkeringen WWB laat sinds 2009 een stijgen<strong>de</strong> trend zien en in het eerste kwartaal<br />
<strong>2012</strong> wordt <strong>de</strong> trendlijn naar bene<strong>de</strong>n doorbroken, een positief signaal. In maart <strong>2012</strong> bedraagt<br />
het aantal uitkeringen 2.225.<br />
- De trendlijn van het aantal ingedien<strong>de</strong> vacatures UWV-werkbedrijf is na een opleving medio<br />
2011 weer dalend.<br />
- Het aantal mensen dat via Randstad aan het werk is, zit sinds medio 2011 in een dalen<strong>de</strong><br />
Woningen<br />
trend.<br />
- Op 1 januari <strong>2012</strong> bedraagt het aantal woningen 31.588, ten opzichte van 2011 betekent dit<br />
een toename met 82 woningen. In 2011 zijn aan <strong>de</strong> woningvoor<strong>raad</strong> 179 woningen<br />
toegevoegd en 97 woningen afgebroken.<br />
- De vraagprijs (mediaan) van woningen op Funda is in maart <strong>2012</strong> 162.450 euro, dat betekent<br />
ten opzichte van het 1 e kwartaal 2011 een daling van 7 procent.<br />
- Na een sterke stijging van het aanbod in 2011, zien we nu een perio<strong>de</strong> van stabilisatie.<br />
- Het aantal dagen tot een woning verkocht wordt is nu 300. De trend is sinds het 4 e kwartaal<br />
Bedrijvigheid<br />
2011 stijgend.<br />
- De trendlijn van het aantal faillissementen stabiliseert tussen het vier<strong>de</strong> kwartaal 2010 en tot<br />
en met het eerste kwartaal <strong>2012</strong> rond drie faillissementen per maand.<br />
- In het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> zijn 78 starters een bedrijf begonnen, alleen in het eerste kwartaal van<br />
2008 was dat aantal hoger, namelijk 82.<br />
- In het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> ligt <strong>de</strong> bezettingsg<strong>raad</strong> van <strong>de</strong> parkeergarage tegenover het stadhuis op<br />
hetzelf<strong>de</strong> niveau als in het 1 e kwartaal 2011.<br />
- Het aanbod van kantoor-, bedrijfs- en winkelruimte is stabiel te noemen.<br />
Bevolking<br />
- De bevolking van <strong>Almelo</strong> groeit in het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> met 60 inwoners, <strong>de</strong>ze groei komt tot<br />
stand door een vestigingsoverschot.<br />
- De natuurlijke groei, het verschil tussen geboorte en sterfte, is negatief en bedraagt -5.<br />
108
Werkloosheid, trend na laagterecord licht stijgend<br />
De ontwikkeling van het aantal werklozen in <strong>Almelo</strong> is in on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek van januari 2008 tot en<br />
met maart <strong>2012</strong> weergegeven. De ro<strong>de</strong> lijn geeft <strong>de</strong> trend aan en is gebaseerd op het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> van 6<br />
voorgaan<strong>de</strong> perio<strong>de</strong>s.<br />
3.900<br />
3.700<br />
3.500<br />
3.300<br />
3.100<br />
2.900<br />
2.700<br />
2.500<br />
1e kw<br />
2e kw<br />
3e kw<br />
4e kw<br />
De ontwikkeling van het aantal werklozen<br />
1e kw<br />
2e kw<br />
3e kw<br />
4e kw<br />
1e kw<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
2e kw<br />
109<br />
3e kw<br />
4e kw<br />
nww Gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />
In januari 2008 was <strong>de</strong> werkloosheid hoog met rond <strong>de</strong> 3800 werklozen.<br />
De ro<strong>de</strong> trendlijn daal<strong>de</strong> in 2008, maar in <strong>de</strong>cember van dat jaar wordt <strong>de</strong> trendlijn doorbroken en dit is<br />
het begin van een stijgen<strong>de</strong> trend die tot mei 2010 voortduurt. De trendlijn wordt dit keer naar bene<strong>de</strong>n<br />
doorbroken wat een positief signaal is. In <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> 12 maan<strong>de</strong>n daalt <strong>de</strong>ze trendlijn van<br />
3.700 naar 2.900. In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van 2011 schommel<strong>de</strong> <strong>de</strong> werkloosheid rond dit aantal, in<br />
<strong>de</strong>cember 2011 wordt <strong>de</strong> trendlijn naar boven doorbroken, ten opzichte van het 1 e kwartaal 2011 zijn<br />
er in het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> ruim 130 personen min<strong>de</strong>r als niet werken<strong>de</strong> werkzoeken<strong>de</strong> ingeschreven.<br />
Eind maart <strong>2012</strong> bedraagt dit aantal 3.036 personen (mannen 1.558, vrouwen 1.478).<br />
Hieron<strong>de</strong>r vindt u twee grafieken die <strong>de</strong> werkloosheid ver<strong>de</strong>len naar leeftijd en duur van <strong>de</strong> inschrijving.<br />
Ten opzichte van het 1 e kwartaal 2011 is aan eind van het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> het aan<strong>de</strong>el ‘jongeren tot<br />
27 jaar’ met 0,8% licht gestegen. In <strong>de</strong> groep ‘27 tot en met 49’ zien wij een daling van 2,5% en bij<br />
<strong>de</strong> ‘50 tot en met 64 jarigen’ een stijging van 1,8%.<br />
1e kw<br />
2e kw<br />
3e kw<br />
4e kw<br />
1e kw
60,0<br />
50,0<br />
40,0<br />
30,0<br />
20,0<br />
10,0<br />
0,0<br />
Werkloosheid naar leeftijd (in %)<br />
per ultimo maart <strong>2012</strong><br />
< 27 27-49 50-64<br />
leeftijd<br />
2.010 2.011 2.012<br />
De werkloosheid naar <strong>de</strong> duur van <strong>de</strong> inschrijving laat in het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> ten opzichte van het 1 e<br />
kwartaal 2011 een stijging zien van 204 personen in <strong>de</strong> categorie ‘< 1 jr’. In <strong>de</strong> categorie ‘1 jr - < 2jr’<br />
zien we een daling van 223 personen. De an<strong>de</strong>re twee categorieën laten een daling zien: ‘2 jr - < 3jr’<br />
een daling van 67 en het aantal langdurig werklozen ‘3 jr en langer’ een daling van 53 personen.<br />
1.800<br />
1.600<br />
1.400<br />
1.200<br />
1.000<br />
800<br />
600<br />
400<br />
200<br />
0<br />
Werkloosheid naar duur inschrijving<br />
per ultimo maart<br />
< 1jr 1 jr - < 2jr 2 jr - < 3jr 3 jr en meer<br />
2010 2011 <strong>2012</strong><br />
110
In <strong>de</strong>ze trendmonitor wordt <strong>de</strong> werkloosheidsontwikkeling in <strong>Almelo</strong> ook vergeleken met die van<br />
Hengelo, Ensche<strong>de</strong>, Twente en Ne<strong>de</strong>rland. De werkloosheidscijfers voor <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek zijn<br />
geïn<strong>de</strong>xeerd, januari 2009=100.<br />
Uit <strong>de</strong> in<strong>de</strong>xcijfers blijkt dat ten opzichte van begin 2009 <strong>de</strong> werkloosheid in <strong>Almelo</strong> aan het eind van<br />
2011 (-12%) en Hengelo (-2%) on<strong>de</strong>r het niveau van 2009 lag. In <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re referentiegebie<strong>de</strong>n is <strong>de</strong><br />
werkloosheid per saldo gestegen. In Ensche<strong>de</strong> +18%, Twente +10% en Ne<strong>de</strong>rland +8%.<br />
130<br />
120<br />
110<br />
100<br />
90<br />
80<br />
jan<br />
feb<br />
mrt<br />
apr<br />
mei<br />
jun<br />
jul<br />
In<strong>de</strong>x werkloosheidsontwikkeling (in<strong>de</strong>x 2009=100)<br />
aug<br />
sep<br />
okt<br />
nov<br />
<strong>de</strong>c<br />
jan<br />
feb<br />
mrt<br />
apr<br />
mei<br />
jun<br />
jul<br />
aug<br />
sep<br />
1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw<br />
111<br />
okt<br />
2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
nov<br />
<strong>de</strong>c<br />
jan<br />
feb<br />
mrt<br />
apr<br />
<strong>Almelo</strong> Ensche<strong>de</strong> Hengelo Twente Ne<strong>de</strong>rland<br />
Ten opzichte van het 1 e kwartaal 2011 zijn <strong>de</strong>ze in<strong>de</strong>xcijfers voor alle gebie<strong>de</strong>n gedaald:<br />
<strong>Almelo</strong> kent <strong>de</strong> grootste daling en wel met 4%.<br />
In<strong>de</strong>x werkloosheid (januari 2009=100)<br />
mei<br />
jun<br />
jul<br />
aug<br />
sep<br />
eind 1 e kwartaal 2011 eind 1 e kwartaal <strong>2012</strong><br />
<strong>Almelo</strong> 92 88<br />
Ensche<strong>de</strong> 119 118<br />
Hengelo 100 98<br />
Twente 111 110<br />
Ne<strong>de</strong>rland 110 108<br />
okt<br />
nov<br />
<strong>de</strong>c<br />
jan<br />
feb<br />
mrt
Deze in<strong>de</strong>x geeft niet aan wat het percentage werklozen is ten opzichte van <strong>de</strong> potentiële<br />
beroepsbevolking. Wanneer naar dit werkloosheidspercentage gekeken wordt dan blijkt dit nu in <strong>Almelo</strong><br />
hoger te zijn dan in Hengelo, Twente en Ne<strong>de</strong>rland, maar lager dan in Ensche<strong>de</strong>. Hieron<strong>de</strong>r staan <strong>de</strong><br />
percentages van ultimo maart van <strong>de</strong> afgelopen 3 jaren.<br />
2400<br />
2300<br />
2200<br />
2100<br />
2000<br />
1900<br />
1800<br />
1700<br />
1600<br />
2010 2011 <strong>2012</strong><br />
Ensche<strong>de</strong> 9,4 8,0 8,7<br />
<strong>Almelo</strong> 7,7 6,7 6,4<br />
Hengelo 6,3 5,6 5,2<br />
Twente 6,1 5,4 5,5<br />
Ne<strong>de</strong>rland 4,7 4,4 4,3<br />
Uitkeringen: het aantal uitkeringen stabiliseert<br />
In 2008 lag het aantal WWB/WIJ uitkeringen tussen 1.800 en 1.900. Begin 2009 is <strong>de</strong> trendlijn naar<br />
boven doorbroken en is er tot in het 4 e kwartaal 2011 sprake van een stijgen<strong>de</strong> trend. Een groot <strong>de</strong>el<br />
van 2011 kenmerkt zich door stabilisatie van het aantal uitkeringen rond <strong>de</strong> 2.270. In het eerste<br />
kwartaal <strong>2012</strong> wordt <strong>de</strong> stijgen<strong>de</strong> trend doorbroken en schommelt het aantal uitkeringen rond <strong>de</strong><br />
2.225.<br />
aantal uitkeringen WWB<br />
jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan<br />
1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
uitkeringen WWB gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />
112
In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is het verloop van het aantal nieuw ingedien<strong>de</strong> vacatures UWV werkbedrijf<br />
weergegeven.<br />
400<br />
350<br />
300<br />
250<br />
200<br />
150<br />
100<br />
50<br />
0<br />
1e<br />
kw<br />
2e<br />
kw<br />
3e<br />
kw<br />
4e<br />
kw<br />
<strong>Aan</strong>tal ingedien<strong>de</strong> vacatures UWV werkbedrijf<br />
1e<br />
kw<br />
2e<br />
kw<br />
3e<br />
kw<br />
4e<br />
kw<br />
1e<br />
kw<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
2e<br />
kw<br />
113<br />
3e<br />
kw<br />
4e<br />
kw<br />
<strong>Aan</strong>tal ingedien<strong>de</strong> vacatures gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />
Het aantal nieuw ingedien<strong>de</strong> vacatures in <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> verloopt volgens sterke golfbewegingen.<br />
Vanaf 2008 tot op he<strong>de</strong>n zien we in een afwisseling van 2 à 3 kwartalen <strong>de</strong> trendlijn dalen en stijgen.<br />
Over een langere perio<strong>de</strong> kunnen we spreken van een zijwaartse trend tussen 100 en 150 vacatures.<br />
Deze meerjarige zijwaartse trend is begin 2011 gedraaid naar stijgend, maar lijkt van korte duur want<br />
nu zien we een daling naar het meerjarig trendkanaal.<br />
1e<br />
kw<br />
2e<br />
kw<br />
3e<br />
kw<br />
4e<br />
kw<br />
1e<br />
kw
Uitzendkrachten: dalen<strong>de</strong> trend houdt stand<br />
In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is het aantal uitzendkrachten via Randstad Uitzendbureau weergegeven.<br />
180<br />
160<br />
140<br />
120<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
Uitzendkrachten via Randstad<br />
per perio<strong>de</strong> van 4 weken<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
Uitzendkrachten via Randstad gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />
114<br />
Bron: Randstad<br />
Vanaf <strong>de</strong> zomer van 2008 liep het aantal uitzendkrachten van Randstad langzaam terug. In <strong>de</strong> eerste<br />
helft van 2009 is er een stabilisatie en in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van dat jaar versnelt <strong>de</strong> daling tot en met<br />
begin 2010. In het twee<strong>de</strong> kwartaal van dat jaar volgt een positieve trendbreuk en neemt het aantal<br />
mensen dat via Randstad aan het werk is weer toe.<br />
In <strong>de</strong> zomer van 2011 is <strong>de</strong> stijgen<strong>de</strong> trend gebroken en sindsdien is sprake van een dalen<strong>de</strong> trend, die<br />
zich in het vier<strong>de</strong> kwartaal naar een laagte record ontwikkelt. In <strong>de</strong> eerste perio<strong>de</strong> van <strong>2012</strong> stijgt het<br />
aantal uitzendingen licht, maar <strong>de</strong> dalen<strong>de</strong> trend houdt nog stand.
Woningmarkt: vraagprijs 36.000 euro lager dan begin 2008<br />
In voorgaan<strong>de</strong> trendmonitors werd <strong>de</strong> ontwikkeling van gereedgekomen nieuwbouwwoningen<br />
weergegeven en daarvoor werd gebruik gemaakt van CBS-statistieken. Vanaf 1 januari <strong>2012</strong> is dat niet<br />
meer mogelijk omdat het CBS voor <strong>de</strong> vastgoedstatistiek gegevens uit <strong>de</strong> BAG (Basisregistratie<br />
Adressen en Gebouwen) gebruikt. Het is op dit moment ondui<strong>de</strong>lijk wanneer <strong>de</strong> gegevens over<br />
gereedgekomen woningen weer beschikbaar zijn.<br />
Op 1 januari <strong>2012</strong> bedraagt het aantal woningen 31.588, ten opzichte van 2011 betekent dit een<br />
toename met 82 woningen. In 2011 zijn 179 woningen aan <strong>de</strong> woningvoor<strong>raad</strong> toegevoegd en 97<br />
woningen afgebroken.<br />
€ 205.000<br />
€ 195.000<br />
€ 185.000<br />
€ 175.000<br />
€ 165.000<br />
€ 155.000<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
Ontwikkeling vraagprijs woningen NVM (mediaan)<br />
okt<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
115<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
Bron: NVM, bewerking O&S <strong>Almelo</strong><br />
Vanaf begin 2008 daalt <strong>de</strong> vraagprijs (mediaan) van koopwoningen in <strong>Almelo</strong> tot en met het twee<strong>de</strong><br />
kwartaal van 2009. In het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kwartaal van 2009 wordt <strong>de</strong> trendlijn naar boven doorbroken en in<br />
hetzelf<strong>de</strong> kwartaal een jaar later draait <strong>de</strong> trend naar dalend. Deze dalen<strong>de</strong> trend zet zich door tot en<br />
met het eerste kwartaal van <strong>2012</strong>.<br />
In maart <strong>2012</strong> is <strong>de</strong> vraagprijs 162.450 euro (mediaan) en dat betekent in het laatste jaar een daling<br />
van ruim 7% procent. Wanneer we dit bedrag vergelijken met januari 2008 dan spreken we over een<br />
daling van ruim 18%.<br />
On<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> figuur geeft het aanbod van woningen weer en laat in het twee<strong>de</strong> kwartaal van 2011<br />
een sterke stijging zien. Vanaf die tijd stabiliseert het aanbod zich tot iets boven <strong>de</strong> 600 woningen.<br />
jan
650<br />
600<br />
550<br />
500<br />
450<br />
400<br />
350<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
apr<br />
aanbod woningen NVM<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
aanbod woningen 6 per. Zw. Gem. (aanbod woningen)<br />
apr<br />
De strengere maatregelen voor hypotheekverstrekking bemoeilijken het kopers een hypotheek aan te<br />
gaan. Het gevolg daarvan kan zijn dat <strong>de</strong> prijzen van woningen dalen en het aanbod relatief hoog is.<br />
350<br />
300<br />
250<br />
200<br />
150<br />
100<br />
50<br />
0<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
<strong>Aan</strong>tal dagen tot woning verkocht is<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
<strong>Aan</strong>tal dagen tot woning verkocht is gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />
apr<br />
In 2008 was er sprake van een dalen<strong>de</strong> trend van het aantal dagen voordat een woning was verkocht.<br />
Vanaf begin 2009 tot en met het eerste kwartaal van 2011 was er sprake van een stijgen<strong>de</strong> trend. In<br />
het twee<strong>de</strong> en <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kwartaal van 2011 is een daling te zien in het aantal dagen dat men moet<br />
wachten tot een woning is verkocht. Mogelijke verklaringen zijn <strong>de</strong> lagere huizenprijzen en/of <strong>de</strong><br />
tij<strong>de</strong>lijke verlaging van <strong>de</strong> overdrachtsbelasting. Vanaf het vier<strong>de</strong> kwartaal 2011 is <strong>de</strong> trend weer<br />
stijgend. De lange termijntrend is stijgend met een korte on<strong>de</strong>rbreking in 2011.<br />
116<br />
jul<br />
jul<br />
okt<br />
okt<br />
jan<br />
jan<br />
apr<br />
apr<br />
jul<br />
jul<br />
okt<br />
okt<br />
jan<br />
jan
Bedrijvigheid: het aantal faillissementen is stabiel<br />
In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is <strong>de</strong> ontwikkeling van het aantal faillissementen weergegeven.<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
Ontwikkeling van het aantal faillissementen per maand<br />
okt<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
Faillissementen gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />
apr<br />
117<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
apr<br />
bron: Faillissementen.com bewerkt door O&S <strong>Almelo</strong><br />
De ontwikkeling van het aantal faillissementen verloopt grillig, maar dit kan enigszins vertekend wor<strong>de</strong>n<br />
omdat het om kleine aantallen gaat waardoor een stijging van nul naar drie in twee opeenvolgen<strong>de</strong><br />
maan<strong>de</strong>n in een grafiek heel veel lijkt. In 2008 tot en met het eerste kwartaal van 2009 is <strong>de</strong> trendlijn<br />
van het aantal faillissementen enigszins stabiel, maar daarna stijgt het tot het vier<strong>de</strong> kwartaal van<br />
2009. In 2010 daalt <strong>de</strong> trend van het aantal faillissementen en vanaf medio 2010 treedt een<br />
stabilisatie op die doorloopt tot en met het eerste kwartaal van <strong>2012</strong>.<br />
45<br />
40<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
Het aantal starten<strong>de</strong> bedrijven per maand<br />
jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
jul<br />
okt<br />
jan
%<br />
Het aantal starten<strong>de</strong> bedrijven vertoont in 2009 een dalen<strong>de</strong> trend. Begin 2010 wordt <strong>de</strong> trendlijn<br />
positief doorbroken. Vanaf het vier<strong>de</strong> kwartaal van 2010 tot op he<strong>de</strong>n loopt het aantal starten<strong>de</strong><br />
bedrijven terug. In het vier<strong>de</strong> kwartaal van 2011 is het aantal starten<strong>de</strong> bedrijven tot een dieptepunt<br />
gedaald. Na een herstel in januari <strong>2012</strong> volgt in februari een record van 40 starten<strong>de</strong> bedrijven. De<br />
trendlijn beweegt zich echter nog steeds zijwaarts in het trendkanaal van15 tot 25 starten<strong>de</strong> bedrijven.<br />
In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is <strong>de</strong> bezettingsg<strong>raad</strong> van <strong>de</strong> parkeergarage tegenover het stadhuis<br />
weergegeven.<br />
90<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
weken<br />
Bezettingsg<strong>raad</strong> parkeergarage<br />
tegenover het stadhuis<br />
op zaterdagen tussen 10:00 en 16:00 uur<br />
1 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 48 52<br />
1e kw 2e kw 3e kw 4e kw<br />
gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 zaterdagen 2011 gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 zaterdagen 2010<br />
gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 zaterdagen 2009 gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 zaterdagen <strong>2012</strong><br />
Om het overzichtelijk te hou<strong>de</strong>n is er voor gekozen om alleen <strong>de</strong> trendlijnen weer te geven per jaar.<br />
Deze trendlijn is gebaseerd op <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> bezettingsg<strong>raad</strong> van zes zaterdagen.<br />
In 2009 was <strong>de</strong> gehele bezettingsg<strong>raad</strong> gemid<strong>de</strong>ld 50%, in 2010 bedroeg <strong>de</strong>ze gemid<strong>de</strong>ld 68%, dit zou<br />
kunnen dui<strong>de</strong>n op een stijging van het aantal bezoekers van <strong>de</strong> binnenstad van <strong>Almelo</strong> omdat dit een<br />
van <strong>de</strong> bepalen<strong>de</strong> indicatoren hiervoor is. Deze stijging heeft zich in 2011 niet doorgezet, <strong>de</strong><br />
uitein<strong>de</strong>lijke gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> bezettingsg<strong>raad</strong> van 2011 blijft dan steken op 66%. De bezettingsg<strong>raad</strong> in het<br />
eerste kwartaal <strong>2012</strong> bevindt zich op het niveau van het 1 e kwartaal 2011.<br />
118
In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is het aanbod van het aantal vierkante meters kantoor-, bedrijfs- en<br />
winkelruimte geïn<strong>de</strong>xeerd.<br />
250<br />
200<br />
150<br />
100<br />
50<br />
0<br />
<strong>Aan</strong>bod kantoor-, bedrijfs- en winkelruimte<br />
juli 2009 = 100<br />
jul aug sep okt nov <strong>de</strong>c jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov <strong>de</strong>c jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov <strong>de</strong>c jan feb maa<br />
2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
kantoorpan<strong>de</strong>n bedrijfsruimte winkelruimte<br />
Het aanbod van het aantal vierkante meters aan kantoorpan<strong>de</strong>n stijgt in 2009 en 2010 en er is dan<br />
zelfs sprake van een verdubbeling van het aanbod. Vanaf dat moment stabiliseert het aanbod van<br />
kantoorpan<strong>de</strong>n rond een in<strong>de</strong>x van 200.<br />
Het aanbod van bedrijfsruimte zien wij in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> juli 2009 tot juni 2011 ook stijgen stijging met<br />
50%, daarna volgt tot op he<strong>de</strong>n een stabilisatie rond <strong>de</strong> 150.<br />
Het aanbod aan winkelruimte is sinds 2009 tot mid<strong>de</strong>n 2010 afgenomen. Vanaf dat moment loopt tot<br />
eind 2010 dit aanbod langzaam op tot rond een in<strong>de</strong>xcijfer van 50 en op dit niveau bevindt het aanbod<br />
winkelruimte zich nog steeds.<br />
119
Bevolking: <strong>de</strong> bevolking groeit met 60 personen<br />
De on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> figuur geeft met <strong>de</strong> blauwe en okerlijn het aantal vestigers en vertrekkers weer. De<br />
ro<strong>de</strong> lijn geeft het verschil weer tussen vestigers en vertrekkers en <strong>de</strong> zwarte lijn geeft <strong>de</strong> trend aan.<br />
350<br />
300<br />
250<br />
200<br />
150<br />
100<br />
50<br />
0<br />
-50<br />
-100<br />
1e kw<br />
2e kw<br />
3e kw<br />
4e kw<br />
1e kw<br />
2e kw<br />
3e kw<br />
Vestiging en vertrek<br />
4e kw<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
1e kw<br />
vestiging vertrek migratiesaldo gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />
In 2008 is het migratiesaldo negatief, namelijk -70. Het jaar daarop zijn er precies evenveel vertrekkers<br />
als vestigers waardoor het saldo op 0 uitkomt. In het jaar 2010 is het migratiesaldo met -153 negatief.<br />
2011 kent een positief migratiesaldo (+34), het aantal vestigingen en vertrekken zijn resp. 2.739 en<br />
2.705.<br />
Ook in het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> is er sprake van een vestigingsoverschot en wel van 65.<br />
In <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> tabel is <strong>de</strong> bevolkingsontwikkeling voor het eerste kwartaal <strong>2012</strong> weergegeven. De<br />
bevolkingsgroei in dit kwartaal is 60.<br />
bevolkingsontwikkeling 1e kwartaal <strong>2012</strong><br />
jan feb mrt 1e kw<br />
geboorte 63 56 57 176<br />
sterfte 68 57 56 181<br />
vestiging 273 233 258 764<br />
vertrek 270 218 211 699<br />
natuurlijke groei -5 -1 1 -5<br />
migratiesaldo 3 15 47 65<br />
bev.groei -2 14 48 60<br />
120<br />
2e kw<br />
3e kw<br />
4e kw<br />
1e kw<br />
2e kw<br />
3e kw<br />
4e kw<br />
1e kw<br />
2e kw
Een belangrijke factor voor bevolkingsgroei is het aantal geboorten. Het gemid<strong>de</strong>ld aantal geboorten per<br />
maand in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 2008-2011 is 70. De cijfers van het eerste kwartaal <strong>2012</strong> liggen daar dui<strong>de</strong>lijk<br />
on<strong>de</strong>r. In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek zien wij <strong>de</strong> gevolgen hiervan, namelijk dat <strong>de</strong> trendlijn ‘natuurlijke<br />
bevolkingsgroei’ sterk daalt.<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
-20<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
apr<br />
Natuurlijke bevolkingsgroei<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
geboorte sterfte natuurlijke groei gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />
apr<br />
121<br />
jul<br />
okt<br />
jan<br />
apr<br />
jul<br />
okt<br />
jan
Bijlage 2: Afgevallen beleidswensen<br />
In <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> is ervoor gekozen alleen <strong>de</strong> knelpunten op te nemen en gezien <strong>de</strong> financiële positie<br />
van <strong>de</strong> gemeente geen beleidswensen. Om te laten zien welke afweging het college heeft gemaakt,<br />
wordt in <strong>de</strong>ze bijlage in beeld gebracht welke beleidswensen zijn afgevallen.<br />
Doortrekking F36 vanaf Javabrug naar <strong>de</strong> Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel<br />
In <strong>de</strong> omgeving van het N.S. station en <strong>de</strong> noordzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> binnenstad wor<strong>de</strong>n momenteel een aantal<br />
ruimtelijke projecten uitgevoerd. In <strong>2012</strong> wordt <strong>de</strong> fietssnelweg F35/F36 vanaf het verdiepte spoor, via<br />
het N.S. Station, doorgetrokken tot aan <strong>de</strong> Javabrug en wordt het Stationsplein gereconstrueerd.<br />
Tegelijkertijd wordt ook een start gemaakt met <strong>de</strong> aanleg van het bedrijfsterrein <strong>de</strong> Vel<strong>de</strong>n (Indie) en<br />
wordt <strong>de</strong> Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel in 3 jaar tijd aangelegd, inclusief het aanliggen<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />
F36. Deze projecten sluiten echter niet naadloos op elkaar aan, maar hebben wel een directe relatie<br />
met elkaar (bereikbaarheid binnenstad en station vanuit noordoosten van <strong>Almelo</strong> en omliggen<strong>de</strong><br />
plaatsen).<br />
Voor <strong>de</strong> fietssnelweg F36 ontbreekt er een vrijliggend fietspad langs <strong>de</strong> Grenzen tussen <strong>de</strong> Sluiska<strong>de</strong><br />
ZZ en <strong>de</strong> Javatoren. Deze schakel is ca. 250 meter lang. Langs <strong>de</strong>ze schakel zal in 2013 Dimence<br />
starten met <strong>de</strong> bouw van haar vestiging. In dit bouwplan wordt fysiek rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />
doortrekking van <strong>de</strong> fietssnelweg. Als <strong>de</strong> gemeente dit resteren<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> fietssnelweg F36 niet<br />
realiseert, ontstaat er een verkeersonveilige situatie. Fietsers moeten twee keer oversteken voor een<br />
verplaatsing van 250 meter. Financiering van dit ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> fietssnelweg is in geen enkel<br />
gemeentelijk plan geregeld. Vanuit Regio Twente kan in principe 35 % subsidie tegemoet wor<strong>de</strong>n<br />
gezien.<br />
De eerste schetsen van <strong>de</strong> doortrekking van <strong>de</strong> fietssnelweg zijn gereed. Na<strong>de</strong>re uitwerking is nodig,<br />
waarna realisering in 2013 kan plaats vin<strong>de</strong>n. De kosten van aanleg van <strong>de</strong> ontbreken<strong>de</strong> schakel<br />
wor<strong>de</strong>n voorlopig geschat op 1 miljoen euro. Dit betekent bij toekenning van voornoem<strong>de</strong> regionale<br />
subsidie dat <strong>de</strong> gemeente zelf 0,65 miljoen euro dient te financieren. Na<strong>de</strong>r overleg met Regio Twente<br />
over toekennen subsidie is nog wel noodzakelijk.<br />
122
123
Doortrekking fietspad Egbert Gorterstraat<br />
Rondom het N.S. Station en <strong>de</strong> westzij<strong>de</strong> van het centrum staan een groot aantal ontwikkelingen op<br />
stapel. In <strong>2012</strong> wordt het Stationsplein heringericht. De fietsers komen dan op een ontbrekend<br />
ge<strong>de</strong>elte van 125 meter op een eenzijdig fietspad aan <strong>de</strong> westkant van <strong>de</strong> E. Gorterstraat uit. In het<br />
westelijk <strong>de</strong>el van het centrum wordt op dit moment het Werkplein gerealiseerd. De planvorming<br />
rondom het stadhuis is in een vergevor<strong>de</strong>rd stadium en <strong>de</strong> gemeente is gestart met <strong>de</strong> uitvoer van <strong>de</strong><br />
Waterboulevard.<br />
In het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>ze ontwikkelingen wordt <strong>de</strong> wegenstructuur rondom <strong>de</strong> E. Gorterstraat fors<br />
veran<strong>de</strong>rt. Uit een oogpunt van verkeersveiligheid en doorstroming van het (fiets)verkeer is het van<br />
belang het fietsverkeer te concentreren op het nu ontbrekend eenzijdig fietspad aan <strong>de</strong> westzij<strong>de</strong> van<br />
<strong>de</strong> rijbaan van <strong>de</strong> E. Gorterstraat. Bij <strong>de</strong> uitvoering van een nieuwe brug over <strong>de</strong> E. Gorterstraat wordt<br />
hier rekening mee gehou<strong>de</strong>n. Het onnodig oversteken van fietsers over <strong>de</strong> E. Gorterstraat dient<br />
voorkomen te wor<strong>de</strong>n.<br />
In <strong>2012</strong> wordt tevens gestart met <strong>de</strong> realisering van het nieuwe stadhuis. Recentelijk is in beginsel<br />
overeenstemming bereikt met <strong>de</strong> eigenaar van het Twentecentrum om <strong>de</strong> openbare weg ter plaatse<br />
versoberd aan te passen. De bestaan<strong>de</strong> aansluiting van <strong>de</strong> weg blijft gehandhaafd en <strong>de</strong> ontsluiting<br />
t.b.v. het Twentecentrum, het nieuwe stadhuis en <strong>de</strong> achterliggen<strong>de</strong> wooncomplexen wor<strong>de</strong>n hierop<br />
aangetakt. Voor <strong>de</strong> versober<strong>de</strong> aanpassing van <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> wegenstructuur is op dit moment geen<br />
financiering geregeld. Bei<strong>de</strong> knelpunten dienen in <strong>2012</strong> opgelost te wor<strong>de</strong>n. D.w.z. financiering regelen<br />
in <strong>2012</strong> en realisatie in 2013.<br />
De totale kosten van bei<strong>de</strong> maatregelen voorlopig geraamd wor<strong>de</strong>n op 1,1 miljoen euro. De<br />
doortrekking van <strong>de</strong> fietsverbinding langs <strong>de</strong> E. Gorterstraat kost ongeveer 0,75 miljoen euro en <strong>de</strong><br />
aanpassing van <strong>de</strong> wegenstructuur t.b.v. het Twentecentrum, nieuwe stadhuis en achterliggen<strong>de</strong><br />
wooncomplexen kost ongeveer 0,35 miljoen euro. Regionale subsidie van <strong>de</strong> fietsvoorzieningen, ter<br />
hoogte van 50 % van <strong>de</strong> kosten, behoort in principe tot <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n. De infrastructurele<br />
aanpassingen ten behoeve van het nieuwe Stadhuis zijn hooguit voor 25 % subsidiabel. Het<br />
gemeentelijk aan<strong>de</strong>el in <strong>de</strong> projectkosten voor <strong>de</strong> fietsverbinding bedraagt ongeveer 0,38 miljoen euro<br />
en voor <strong>de</strong> aanpassing ontsluiting diverse complexen bedraagt 0,26 miljoen euro.<br />
De voorgestel<strong>de</strong> fietsmaatregelen passen in het huidige fietsbeleid (Fietsnota). De gemeente<strong>raad</strong> kent<br />
hoge prioriteit toe aan het realiseren van kwalitatief hoogwaardige en veilige fietsvoorzieningen in <strong>de</strong><br />
stad.<br />
Het voorstel is een bedrag van 1,1 miljoen euro te laten reserveren voor <strong>de</strong> realisering van het fietspad<br />
langs <strong>de</strong> E. Gorterstraat tussen het Stationsplein en <strong>de</strong> brug E. Gorterstraat, alsme<strong>de</strong> voor <strong>de</strong><br />
aansluiting van het nieuwe stadhuis/werkplein op <strong>de</strong> E. Gorterstraat. Hieraan <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong> verbin<strong>de</strong>n,<br />
dat een regionale subsidie wordt verkregen van minimaal 0,5 miljoen euro.<br />
124
125
Digitalisering bouw- en milieudossiers<br />
In <strong>de</strong> huidige situatie bevin<strong>de</strong>n zich ongeveer 600 strekken<strong>de</strong> meter bouwvergunningen in <strong>de</strong> kluis van<br />
<strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong>. Regelmatig wordt er informatie opgevraagd uit <strong>de</strong>ze dossiers door me<strong>de</strong>werkers<br />
van diverse af<strong>de</strong>lingen van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> en door externen partijen zoals burgers, makelaars,<br />
bouwbureaus enz. De dienstverlening kan sneller en beter verlopen als <strong>de</strong>rgelijke archieven ons digitaal<br />
ter beschikking staan.<br />
De kosten van een <strong>de</strong>rgelijke digitalisering zijn niet begroot. Op dit moment lopen offertetrajecten met<br />
meer<strong>de</strong>re partijen. De raming van kosten bedraagt dan 0,4 miljoen inci<strong>de</strong>nteel<br />
Indien projectvoorstel niet wordt gehonoreerd dan wor<strong>de</strong>n blijft veel informatie alleen op papier<br />
toegankelijk. Na<strong>de</strong>el is dan hogere kosten voor bewerking, verwerking, opslag en toegankelijkheid van<br />
<strong>de</strong> informatie.<br />
<strong>Almelo</strong> Parkstad<br />
Medio 2011 is <strong>de</strong> Stichting <strong>Almelo</strong> Parkstad opgericht, die zich inzet voor het stimuleren van <strong>de</strong><br />
groenkwaliteit in <strong>Almelo</strong>. Met <strong>de</strong>ze doelstelling draagt <strong>de</strong> stichting bij aan <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> groene<br />
structuren en zo aan een leefbare openbare ruimte. Door ook zelf projecten in <strong>de</strong> groenstructuur op te<br />
pakken, neemt <strong>de</strong> stichting ook daadwerkelijk verantwoor<strong>de</strong>lijkheid voor <strong>de</strong> groenstructuur in <strong>de</strong> stad.<br />
Een samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente en stichting is opgesteld, echter nog niet<br />
on<strong>de</strong>rtekend. In <strong>de</strong> samenwerkingsverklaring wordt een adviesrol van <strong>de</strong> stichting bij ingrijpen<strong>de</strong><br />
beheer- en on<strong>de</strong>rhoudsmaatregelen in <strong>de</strong> boomstructuren afgesproken. Tevens wil <strong>de</strong> stichting in <strong>de</strong><br />
perio<strong>de</strong> <strong>2012</strong> tot 2019 actief projecten in <strong>de</strong> (gemeentelijke) groenstructuur oppakken en vraagt<br />
hiervoor me<strong>de</strong>financiering door <strong>de</strong> gemeente. Met <strong>de</strong> samenwerking wordt een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />
zeggenschap over boomstructuren bij <strong>de</strong> stichting <strong>Almelo</strong> Parkstad gelegd.<br />
Een eerste project van <strong>de</strong> stichting is het verbeteren van <strong>de</strong> parkomzoming langs <strong>de</strong> buitensingels<br />
(project ‘Buitenring’). De kosten hiervoor zijn geraamd op 0,1 miljoen euro, waarvan <strong>de</strong> helft bij te<br />
dragen door <strong>de</strong> gemeente in geld of in materieel/personeel. De stichting zorgt voor financiering van <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re helft. Voor het project Buitenring kan <strong>de</strong> gemeentelijke bijdrage voor <strong>2012</strong> wor<strong>de</strong>n bekostigd uit<br />
het reguliere budget voor groenon<strong>de</strong>rhoud. Voor <strong>de</strong> opvolgen<strong>de</strong> jaren is <strong>de</strong>ze ruimte er niet.<br />
Het voorstel is om voor 2013 een bedrag van 0,05 miljoen euro te reserveren voor <strong>de</strong> gemeentelijke<br />
bijdrage aan projecten van <strong>de</strong> stichting <strong>Almelo</strong> Parkstad. Voor <strong>de</strong> jaren daarna kan gekeken wor<strong>de</strong>n of<br />
het meegenomen kan wor<strong>de</strong>n in het reguliere budget voor groenon<strong>de</strong>rhoud.<br />
Entente Florale<br />
De organisatie van <strong>de</strong> Entente Florale, een jaarlijkse competitie voor <strong>de</strong> groenste stad van Ne<strong>de</strong>rland,<br />
heeft <strong>Almelo</strong> gevraagd <strong>de</strong>el te nemen. Met <strong>de</strong>ze competitie kan het groen breed on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aandacht<br />
wor<strong>de</strong>n gebracht bij overhe<strong>de</strong>n, groen en bedrijfsleven. Deelname is een goed mid<strong>de</strong>l om het<br />
gemeentelijke groenbeleid en –beheer ver<strong>de</strong>r op or<strong>de</strong> te brengen. Hiermee kan een kwaliteitsslag<br />
wor<strong>de</strong>n gemaakt.<br />
126
Elk jaar nemen 5 ste<strong>de</strong>n (>15.000 inwoners) en 5 dorpen (
Bijlage 3: Civieltechnische kunstwerken<br />
3.1 Financieel overzicht kosten kunstwerken gemeente <strong>Almelo</strong> <strong>2012</strong>-2021<br />
maatregel <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021<br />
5 periodiek schoonmaken (jaarlijks) 334.194,34 333.768,33 333.768,33 333.256,67 331.172,81 336.376,53 333.768,33 332.323,85 330,946,32 332.576,08<br />
4a periodiek asfalt-slijtlaag (10jaarljks) 591.183,98 31.988,91 117.763,67 - 386.946,03 - - 1.244.724,80 373.720,73 711.262,03<br />
3a herstel asfalt-slijtlaagconstructies 104.179.92 19.791,71 4.790,76 - 3.259,20 - - 20.201,44 - 5.817,26<br />
4b periodiek herstel/bestrating 102.583,12 3.923,81 31.726,27 - 29.746,50 - - 4.745,08 - -<br />
3b herstel beton-metselwerkconstructies 258.257,35 1.030,18 2.756,59 - 178,00 - - - - -<br />
3c herstel staalconstructies 149.547,14 434,70 - - 100.272,12 - 892,50 - - -<br />
3d herstel houtconstructies 180.586,82 17.777,16 29,762,12 - 56.380,15 - - 32.422,95 - 6.584,03<br />
4c conservering leuningwerk (periodiek) 520.754,81 24.987,32 167.931,94 - 121.625,35 322.354,39 23.258,85 206.874,33 - 111.166,01<br />
6c inspecties on<strong>de</strong>rhoud (jaarlijks) 37.500,00 37.500,00 37.500.00 37.500,00 37.500,00 37.500,00 37.500,00 37.500,00 37.500,00 37.500,00<br />
8 kosten onvoorzien (jaarlijks) 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85<br />
6a verkorte inspectie (jaarlijks) 174.358,80 201.865,26 177.617,74 199.281,99 50.982,49 174.726,04 199.728,51 179.621,66 190.638,92 56.630,96<br />
6b technische inspectie (5jaarlijks) 32.460,23 - 40.758,51 4.305,53 247.026,41 43.911,66 3.919,91 37.452,98 4.382,70 252,341,64<br />
2a na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek 61.876,11 - - - - - - - - -<br />
2b on<strong>de</strong>rzoek constructieve veiligheid 198.000,00 - - - - - - - - -<br />
7 <strong>de</strong>formatie meting (3 jaarlijks) - - 115.815,39 6.580,74 - 115.815,39 6.027,92 552,83 114.624,30 5.669,61<br />
1 vervanging 228.115,24 - - 56.991,44 475.824,26 - - 216.069,92 493.036,50 242.526,68<br />
totaal (excl. btw) 3.326.786,23 947.429,23 1.334,553,16 938.647,42 2.193.671,08 1.305.045,86 879.457,87 2.683.731,88 1.818.754,94 2.060.586,37
3.2 Vervanging bruggen <strong>2012</strong>-2021<br />
locatie soort object afmeting jaar uitvoering kostenraming<br />
Le<strong>de</strong>boerslaan houten brug 29m2 <strong>2012</strong> € 44.482,67<br />
Derk Smoeslaan houten brug 36m2 <strong>2012</strong> € 36.606,06<br />
De Jager houten brug 20m2 <strong>2012</strong> € 22.930,70<br />
De Roodmus beton-/metselwerkbrug 44m2 <strong>2012</strong> € 83.360,64<br />
Wolbeslan<strong>de</strong>n beton-/metselwerkbrug 29m2 <strong>2012</strong> 0 *<br />
Egbert ten Cateplantsoen houten brug 27m2 <strong>2012</strong> € 40.735,17<br />
Bruglaan houten brug 44m2 2015 € 56.991,44<br />
Rohofstraat beton-/metselwerkbrug 156m2 2016 € 279.686,16<br />
Sligtestraat houten brug 93m2 2016 € 118.596,86<br />
De Duif houten brug 32m2 2016 € 33.623,52<br />
Wolbeslan<strong>de</strong>n duiker 22m2 2016 € 43.917,72<br />
Windmolenbroeksweg (oostzij<strong>de</strong>) houten brug 126m2 2019 € 157.539,06<br />
Vriezenveenseweg (oostzij<strong>de</strong>) houten brug 46m3 2019 € 58.530,86<br />
Robbenhaarsweg beton-/metselwerkbrug/duiker 156m2 2020 € 206.178,90<br />
Vriezenveensweg beton-/metselwerkbrug 228m2 2020 € 286.857,60<br />
Dollegoorweg beton met ka<strong>de</strong>muur 135m1 2020 0 **<br />
Holtjesstraat beton-/metselwerkbrug/duiker 112m2 2021 € 200.800,32<br />
Laak houten brug 33m2 2021 € 41.726,36<br />
18 stuks totaal € 1.712.564,02<br />
* Wolbeslan<strong>de</strong>n: vervanging brug wordt meegenomen in het project De Doorbraak van waterschap Regge en Dinkel en is al enkele jaren gele<strong>de</strong>n financieel geregeld met<br />
het waterschap<br />
** Dollegoorweg: ka<strong>de</strong>muur is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> eerste insteekhaven en zit in het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el ka<strong>de</strong>s<br />
129
3.3. Kostenraming herstelwerkzaamhe<strong>de</strong>n ka<strong>de</strong>constructies<br />
Deelgebied Lengte Kosten in €<br />
130<br />
(<strong>de</strong>el openbaar)<br />
Kosten in €<br />
(<strong>de</strong>el in erfpacht bedrijven)<br />
Totaal €<br />
Buitenhaven 516 m 26.950 9.000 35.950<br />
Haven bedrijvenpark 790 m 10.000 234.100 244.100<br />
Eerste insteekhaven 1060 m 56.460 243.140 299.600<br />
Twee<strong>de</strong> insteekhaven 925 m 12.250 20.400 32.650<br />
Der<strong>de</strong> insteekhaven 382 m 2.800 36.650 39.450<br />
Turfka<strong>de</strong> 1440 m 34.450 0 34.450<br />
Binnenhaven noordzij<strong>de</strong> 1275 m 11.800 0 11.800<br />
Binnenhaven 1110 m 33.450 0 33.450<br />
Totaal 7498 m 188.160 543.290 731.450
Bijlage 4: Afgevallen bezuinigingsmaatregelen<br />
Voor <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> heeft het college gekozen uit een pakket aan bezuinigingsvoorstellen. De<br />
voorstellen die het college heeft overgenomen staan in hoofdstuk 6 per programma weergegeven. De<br />
bezuinigingsvoorstellen die zijn afgevallen staan hier opgenomen.<br />
Sportstimulering<br />
Het voorstel is dat <strong>de</strong> gemeente met ingang van <strong>2012</strong> al haar uitvoeringstaken op het gebied van<br />
sportstimulering beëindigt en het stokje overgeeft aan <strong>de</strong> sector zelf. De re<strong>de</strong>nering daarachter is dat <strong>de</strong><br />
gemeente <strong>de</strong>cennialang heeft geïnvesteerd in sportontwikkeling en sportstimulering. De<br />
sportparticipatieg<strong>raad</strong> is me<strong>de</strong> daardoor flink gestegen. Weliswaar kan <strong>de</strong> sportbeleving nog intensiever<br />
en gevarieer<strong>de</strong>r, maar het is nu <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid van <strong>de</strong> sportsector zelf om tot een kwalitatief<br />
beter sportaanbod te komen.<br />
Sportstimulering wordt daarmee volledig afgeschaft, inclusief sportbuurtwerk, en er wor<strong>de</strong>n geen<br />
combinatiefunctionarissen aangesteld. Dit kan lei<strong>de</strong>n tot een besparing van 335.000 euro.<br />
Argumentatie college<br />
Het college stelt in <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> voor om in 2016 nog eens 0,5 miljoen euro structureel te<br />
bezuinigen op sport. Dit komt bovenop <strong>de</strong> bezuinig van 0,5 miljoen euro structureel waartoe is besloten<br />
bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011. De verenigingen zullen hierdoor zwaar<strong>de</strong>r belast wor<strong>de</strong>n. Door <strong>de</strong> inzet van<br />
sportstimulering kan <strong>de</strong>ze last vermin<strong>de</strong>rd wor<strong>de</strong>n.<br />
On<strong>de</strong>rwijs regionalisering leerplicht<br />
Op langere termijn is <strong>de</strong> samenwerking tussen RMC, jongerenpunt en leerplicht (bestrijding<br />
jeugdwerkloosheid en schoolverzuim / stimuleren dat jongeren een startkwalificatie behalen) ver<strong>de</strong>r te<br />
versterken door <strong>de</strong>ze taken te integreren en op subregionale schaal te organiseren. Voorwaar<strong>de</strong> is dat<br />
an<strong>de</strong>re gemeenten hieraan willen meewerken. Dit kan een besparing opleveren van 0,1 miljoen euro<br />
structureel.<br />
Argumentatie college<br />
Besloten is om dit voorstel mee te nemen bij het ver<strong>de</strong>r uitwerken van het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el sourcing en op<br />
voorhand geen besparing in te boeken. Eerst moet het gesprek met <strong>de</strong> regiogemeenten wor<strong>de</strong>n<br />
gevoerd.<br />
Welzijn: jeugdbeleid<br />
De activiteiten van het jeugd- en jongerenwerk zijn niet altijd even goed op elkaar afgestemd. Door<br />
<strong>de</strong>ze meer op elkaar af te stemmen is het mogelijk hierop te besparen voor een bedrag van 0,05 miljoen<br />
euro structureel – naar analogie van <strong>de</strong> Bre<strong>de</strong> Buurtschool. Deze besparing komt bovenop <strong>de</strong> korting<br />
die het Rijk doorvoert (130.000 euro van Montfransgel<strong>de</strong>n). Hierdoor bestaat het risico op meer<br />
overlast door jongeren.<br />
Argumentatie college<br />
Jongeren vormen een prioriteit in het beleid. Daarom is besloten om <strong>de</strong> voorgestel<strong>de</strong><br />
bezuinigingsmaatregel niet door te voeren.
Welzijn: maatschappelijk werk<br />
Naast <strong>de</strong> voorstellen om maatschappelijk werk niet langer in te zetten op lichte problematiek, maar<br />
alleen op zware problematiek en <strong>de</strong> aanmeldingen enkel nog via <strong>de</strong> zorgstructuur te laten verlopen<br />
wordt voorgesteld om niet langer in te zetten op <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lzware problematiek. Het maatschappelijk<br />
effect hiervan is dat op jaarbasis ongeveer 300 mensen min<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n geholpen. De capaciteit voor<br />
zware problematiek blijft wel overeind. Dit levert een besparing op van 0,25 miljoen euro structureel.<br />
Argumentatie college<br />
Vanwege <strong>de</strong> grote maatschappelijke impact van <strong>de</strong>ze maatregelen hebben we besloten om <strong>de</strong>ze<br />
maatregelen niet in het maatregelenpakket op te nemen<br />
Afschaffen jeugdfonds<br />
In het verle<strong>de</strong>n heeft <strong>de</strong> gemeente <strong>de</strong> veror<strong>de</strong>ning maatschappelijke participatie ingesteld. Op dit<br />
moment wordt die veror<strong>de</strong>ning afgebouwd om met hetzelf<strong>de</strong> bedrag een jeugdfonds op te richten. We<br />
stellen voor om te stoppen met het jeugdfonds.<br />
Overwegingen om het niet te doen:<br />
- Jongeren uit gezinnen met een minimuminkomen kunnen dan niet langer sporten;<br />
- Het jeugdfonds ligt in lijn met HVM (particulieren dragen bij en beheren zelf het fonds);<br />
- Het holt <strong>de</strong> samenwerking in het armoe<strong>de</strong>pact uit.<br />
Overwegingen om het wel te doen:<br />
- De financiële situatie van gemeente <strong>Almelo</strong>;<br />
- De beïnvloedbaarheid van <strong>de</strong> regeling; het is een niet-wettelijke regeling.<br />
Argumentatie college<br />
De veror<strong>de</strong>ning maatschappelijke participatie is geen wettelijke taak. Het is dan ook mogelijk om <strong>de</strong>ze<br />
aanvullen<strong>de</strong> regeling stop te zetten. Dit is ook voorgesteld door het ambtelijk apparaat. Echter, we<br />
zitten mid<strong>de</strong>n in een transitieproces om <strong>de</strong> gel<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> veror<strong>de</strong>ning maatschappelijke participatie in<br />
fondsen te stoppen en op die manier ook an<strong>de</strong>re partners <strong>de</strong> mogelijkheid te bie<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> participatie<br />
van met name jongeren in <strong>de</strong> stad te vergroten. Dat proces willen we niet stopzetten, juist omdat het<br />
ook goed in Het Verschil Maken past. Daarnaast past het niet in <strong>de</strong> afspraak om te focussen op<br />
(kwetsbare) jeugd.<br />
Administratie WMO voor regiogemeenten uitvoeren<br />
Bij inbesteding wor<strong>de</strong>n door an<strong>de</strong>re gemeenten diensten ingekocht bij <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong>. Zo voert<br />
<strong>Almelo</strong> voor <strong>de</strong> gemeente Tubbergen op dit moment al <strong>de</strong> administratieve taken voor <strong>de</strong> Wwb uit. Door<br />
dit ook te doen voor an<strong>de</strong>re gemeenten met betrekking tot <strong>de</strong> Wmo <strong>de</strong>nken wij een besparing te<br />
kunnen leveren van 100.000 euro. Ook <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re gemeenten hebben voor<strong>de</strong>el bij een gezamenlijke<br />
aanpak.<br />
Argumentatie college<br />
Besloten is om dit voorstel mee te nemen bij het ver<strong>de</strong>r uitwerken van het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el sourcing en op<br />
voorhand geen besparing in te boeken. Eerst moet het gesprek met <strong>de</strong> regiogemeenten wor<strong>de</strong>n<br />
gevoerd.<br />
132
Vermin<strong>de</strong>ren categoriale bijzon<strong>de</strong>r bijstand<br />
De gemeente kent twee soort bijzon<strong>de</strong>re bijstand, <strong>de</strong> individuele en <strong>de</strong> categoriale bijzon<strong>de</strong>re bijstand.<br />
De categoriale bijzon<strong>de</strong>re bijstand maakt het mogelijk om gehandicapten en ou<strong>de</strong>ren ambtshalve – dus<br />
zon<strong>de</strong>r individuele aanvragen – een extra uitkering te verstrekken. In <strong>Almelo</strong> krijgen 65+ en chronisch<br />
zieken met een minimuminkomen eens per jaar een extraatje van 50 euro. We stellen voor om dit<br />
extraatje niet langer te verstrekken. Het gevolg is wel dat een kwetsbaar <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> minima met een<br />
inkomensachteruitgang wordt geconfronteerd.<br />
Dit voorstel is ook aan <strong>de</strong> <strong>raad</strong> voorgelegd bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011. Het voorstel was toen om met <strong>de</strong><br />
categoriale bijstand te stoppen, wat een bezuiniging oplever<strong>de</strong> van 0,2 miljoen euro. Per amen<strong>de</strong>ment<br />
heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> <strong>de</strong>ze bezuiniging teruggebracht naar 0,12 miljoen euro, wat betekent dat er nog een<br />
bezuinigingsmogelijkheid is van 80.000 euro.<br />
Argumentatie college<br />
Gezien <strong>de</strong> extra belastingmaatregelen en <strong>de</strong> mogelijke effecten op <strong>de</strong> meest kwetsbare groepen on<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong> minima, <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>ren en <strong>de</strong> chronisch zieken, kiest het college ervoor om <strong>de</strong>ze bezuiniging niet mee te<br />
nemen in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />
Bomenziektebestrijding<br />
Het voorstel bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 was te stoppen met niet wettelijke bestrijding van ziekten bij<br />
bomen. Dit zou een bezuiniging opleveren van 30.000 euro structureel. Het college heeft toen besloten<br />
om alleen die ziekten te blijven bestrij<strong>de</strong>n die een gevaar opleveren voor <strong>de</strong> volksgezondheid. De<br />
bezuiniging werd daarmee bijgesteld naar 15.000 euro structureel. Er staat dus nog een<br />
bezuinigingsmogelijkheid van 15.000 euro structureel open.<br />
Gevolg van <strong>de</strong>ze bezuiniging kan zijn enige overlast en toename van klachten.<br />
Argumentatie college<br />
Het college heeft dit bezuinigingsvoorstel niet meegenomen in <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> in verband met<br />
<strong>de</strong> gevolgen voor <strong>de</strong> volksgezondheid en <strong>de</strong> klachten die dit met zich meebrengt.<br />
Volledig op afspraak werken publieksbalie<br />
Er wordt voorgesteld te streven naar het volledig op basis van afspraken te gaan werken. <strong>Almelo</strong><br />
scoort daar nu nog vrij laag op (slechts 27% van <strong>de</strong> bezoekers komt op afspraak). Door volledig op<br />
afspraak te werken is <strong>de</strong> dienstverlening beter in te richten.<br />
Argumentatie college<br />
Na<strong>de</strong>re uitwerking van dit voorstel heeft uitgewezen dat volledig op afspraak werken geen besparing<br />
oplevert.<br />
133
Kwijtscheldingsbeleid afvalstoffenheffing<br />
In vergelijking met an<strong>de</strong>re gemeenten is gemeente <strong>Almelo</strong> relatief veel kwijt aan haar<br />
kwijtscheldingbeleid. Overwogen kan wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> norm te verlagen naar 90% van <strong>de</strong> bijstandsnorm.<br />
Daartegenover bestaat wel het risico dat <strong>de</strong> omvang oninbare bedragen zal toenemen en dat <strong>de</strong><br />
uitvoeringskosten toenemen. Hierdoor zou het besparen<strong>de</strong> effect van <strong>de</strong>ze maatregel kunnen<br />
verdwijnen. Tot slot is er natuurlijk ook een negatief effect op <strong>de</strong> huishou<strong>de</strong>ns met een<br />
minimuminkomen.<br />
Argumentatie college<br />
Besloten is om <strong>de</strong>ze voorgestel<strong>de</strong> maatregel niet door te voeren vanwege het negatieve effect op <strong>de</strong><br />
huishou<strong>de</strong>ns met een minimuminkomen. Bovendien is het uiterst onzeker of <strong>de</strong>ze maatregelen<br />
daadwerkelijke tot besparingen zal lei<strong>de</strong>n.<br />
Wijkbudgetten<br />
Overzicht wijkbudgetten <strong>2012</strong> Subtotalen<br />
Wijkbudgetten algemeen bewonerscommissie 10.905<br />
Contributie lidmaatschap 274<br />
Wijkbudget algemeen wijkkranten 48.625<br />
Wijkbudgetten per stads<strong>de</strong>el:<br />
- noord-west 15.120<br />
- noord-oost 20.126<br />
- zuid-west 24.806<br />
- zuid-oost 15.833<br />
- centrum 8.069<br />
Totaal 143.758<br />
Bewonerscommissies<br />
134<br />
59.804<br />
83.954<br />
Het eerste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> wijkbudgetten voor <strong>de</strong> bewonerscommissie en <strong>de</strong> wijkkranten liggen min of<br />
meer vast. De verga<strong>de</strong>rkosten van <strong>de</strong> wijkcommissies wor<strong>de</strong>n hiervan ge<strong>de</strong>kt. Per wijkcommissie gaat<br />
het om een paar hon<strong>de</strong>rd euro die ingezet wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> wijkcommissies te faciliteren. Bewoners<br />
wor<strong>de</strong>n gevraagd om mee te <strong>de</strong>nken als vrijwilliger. Bij een bezuiniging op dit budget zou<strong>de</strong>n zij zelf<br />
voor <strong>de</strong> kosten moeten opdraaien.<br />
Wijkkranten<br />
Opgenomen in <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>. Zie hiervoor paragraaf 3.3.<br />
Wijkbudgetten per stads<strong>de</strong>el<br />
Deze wijkbudgetten wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re gebruikt om <strong>de</strong> onkosten van bijeenkomsten met bewoners<br />
te <strong>de</strong>kken. Ver<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze budgetten door <strong>de</strong> stads<strong>de</strong>elcoördinatoren/wijkwethou<strong>de</strong>rs gebruikt om<br />
gewenste ontwikkelingen op gang te brengen, meestal in combinatie met an<strong>de</strong>re (project) mid<strong>de</strong>len.
Bijlage 5: Stadhuis<br />
1. DOORGAAN MET PLAN MET BESPARINGEN<br />
Structureel m.i.v. 2014<br />
Besparingen<br />
berekening kapitaallasten o.b.v. 4,5% i.p.v. 4,9% 146.056<br />
lagere kapitaallasten a.g.v. bijstelling flexnorm 58.500<br />
hogere kapitaallasten a.g.v. in<strong>de</strong>xering<br />
grondprijs -40.500<br />
overige exploitatielasten a.g.v. bijstelling flexnorm 50.740<br />
on<strong>de</strong>rhoudskosten o.b.v. actueel on<strong>de</strong>rhoudsprogr. 50.000<br />
aanbestedingsvoor<strong>de</strong>el<br />
135<br />
260.000<br />
kapitaallasten o.b.v. 4,5% 140.000<br />
totaal 400.000<br />
in<strong>de</strong>xatie investeringskrediet - 150.000<br />
totaal structureel voor<strong>de</strong>el vanaf 2016 250.000<br />
Voor <strong>de</strong> vergelijking van varianten maken we een on<strong>de</strong>rscheid in <strong>de</strong> besparingen in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong><br />
<strong>2012</strong>-2015 en <strong>de</strong> besparingen vanaf 2016.<br />
Een structureel voor<strong>de</strong>el van 250.000 euro vanaf 2014 kan dan wor<strong>de</strong>n gezien als een besparing<br />
van 500.000 euro in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> <strong>2012</strong>-2015 en een besparing van 250.000 euro vanaf 2016.
2. PLAN WEL UITVOEREN MAAR TWEE JAAR LATER<br />
Inci<strong>de</strong>nteel <strong>2012</strong>-2015<br />
Besparingen per jaar<br />
136<br />
voor 2<br />
lagere jaarlast 2.240.000 4.480.000<br />
rentevoor<strong>de</strong>el bouwrente en aanloopkosten 6.119.931 4,5% 280.000 560.000<br />
rentevoor<strong>de</strong>el afboeking huidig stadhuis en java 3.886.000 4,5% 170.000 340.000<br />
lagere afboeking huidig stadhuis en java 660.000 1.320.000<br />
totaal 6.700.000<br />
Extra kosten<br />
planmatig on<strong>de</strong>rhoud 198.000<br />
reeds structureel begroot 198.000<br />
jaren<br />
0 0<br />
instellen reserve voor on<strong>de</strong>rhoudcalamiteiten 1.000.000<br />
rentena<strong>de</strong>el grond voor grondbedrijf 12.600.000 4,5% 570.000 1.140.000<br />
rentena<strong>de</strong>el over reeds gemaakte kosten 3.000.000 4,5% 140.000 280.000<br />
in<strong>de</strong>xering bouwrente en BTW a.g.v. 2 jaar later bouwen 220.000<br />
scha<strong>de</strong>claim contractpartijen aanpassing<br />
planning p.m.<br />
totaal 2.640.000<br />
Saldo besparing inci<strong>de</strong>nteel 4.060.000<br />
Structureel (per jaar) m.i.v. 2016<br />
Besparing<br />
besparingen cf. variant 1 inclusief in<strong>de</strong>xatie, exclusief<br />
aanbestedingsvoor<strong>de</strong>el 110.000<br />
Extra kosten per jaar<br />
voor 2<br />
in<strong>de</strong>xering kapitaallasten a.g.v. 2 jaar later bouwen 120.000<br />
Saldo besparing structureel nihil<br />
jaren
4. PLAN NIET UITVOEREN<br />
Inci<strong>de</strong>nteel <strong>2012</strong>-2015<br />
Extra kosten<br />
reeds gemaakte kosten 1.700.000<br />
verplichtingen 800.000<br />
afkoop resteren<strong>de</strong> contractwaar<strong>de</strong> (o.b.v. 30%) 500.000<br />
totaal 3.000.000<br />
gehanteer<strong>de</strong> grondprijs (peil 2013) 12.600.000<br />
marktwaar<strong>de</strong> 3.000.000<br />
raming on<strong>de</strong>rhoud 10 jaren incl BTW 5.187.440<br />
raming on<strong>de</strong>rhoud 10 jaren excl BTW 4.359.193<br />
raming 10 jaren incl niet verrekenbare BTW 8% 4.425.453<br />
raming on<strong>de</strong>rhoud per jaar 442.545<br />
reeds structureel begroot 198.000<br />
137<br />
9.600.000<br />
on<strong>de</strong>rhoud boven struct. begroting (<strong>2012</strong>-2015) 240.000 4 960.000<br />
rentena<strong>de</strong>el grond grondbedrijf (2013,2014,2015) 3.000.000 4,5% 3 410.000<br />
totaal 13.970.000<br />
Dekking<br />
stand reserve 1-1-<strong>2012</strong> 5.547.983<br />
rente over <strong>de</strong> reserve <strong>2012</strong> 249.659<br />
rente over <strong>de</strong> boekwaar<strong>de</strong> -76.500<br />
toevoeging <strong>2012</strong> 2.240.000<br />
beschikbaar in <strong>2012</strong> 7.960.000<br />
toevoeging 2013-2015 2.240.000 3 6.720.000<br />
totaal 14.680.000<br />
Saldo besparing inci<strong>de</strong>nteel 710.000<br />
Structureel (per jaar) m.i.v. 2016<br />
Besparing<br />
lagere jaarlast 2.240.000<br />
afstoten Javatoren p.m. (a)<br />
totaal 2.240.000<br />
Extra kosten<br />
on<strong>de</strong>rhoud boven structurele begroting 240.000<br />
rentena<strong>de</strong>el grond voor grondbedrijf 3.000.000 4,5% 140.000 (b)<br />
totaal 380.000<br />
Saldo besparing structureel 1.860.000<br />
(a) Contract Javatoren loopt door tot 2016, jaarlast excl. kapitaallasten is 660.000 euro<br />
(b) Deze rentelast loopt door tot een an<strong>de</strong>re partij <strong>de</strong> grond overneemt
138
Bijlage 6: Financieel meerjarig perspectief<br />
In hoofdstuk 2 zijn <strong>de</strong> bedragen genoemd per 2015 en 2016. In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabellen staat het<br />
volledige meerjarige perspectief weergegeven.<br />
DE OPGAVE INCIDENTEEL<br />
Bedragen x 1,0 miljoen Totaal <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />
Jaarrekening 2011 21 21 0 0 0 0<br />
Grondbedrijf woningbouw 26 26<br />
Grondbedrijf bedrijventerreinen 8 8<br />
Soweco<br />
Binnenstad eerste fase 5 5<br />
Bestuurskracht en Bestuurscultuur<br />
Frictiekosten bezuinigingen 1,58 1,08 0,50<br />
Verhoging ABP premie 1,00 0,40 0,60<br />
<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor 0,08 0,08<br />
Frictiekosten aanpassen organisatiestructuur 0,66 0,66<br />
Verbeterprogramma 0,26 0,26<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke Stad<br />
Exploitatietekort Hof 88 0,15 0,15<br />
Eigen Kracht en participatie<br />
Eigen risico bijstand 0,60 0,60<br />
Leefbaarheid en Veiligheid<br />
Civieltechnische kunstwerken 0,27 0,27<br />
Totale opgave 64,6 57,6 7,0 0,0 0,0 0,0<br />
DE OPGAVE STUCTUREEL<br />
Bedragen x 1,0 miljoen <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />
Jaarrekening 2011 0 0 0 0 0<br />
Grondbedrijf woningen 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4<br />
Soweco 1,5 1,6 1,4 1,1<br />
Bestuurskracht en Bestuurscultuur<br />
Lagere winstuitkering BNG 0,17 0,17 0,17 0,17 0,17<br />
<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor 0,29 0,02 -0,19 -0,26<br />
Leges en kosten publiekszaken 0,14 0,14 0,14 0,14<br />
<strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> bezuinigingen rijk 0,3 1,8 2,4 3<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke Stad<br />
Beheer openbare ruimte IISPA 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05<br />
Eigen Kracht en participatie<br />
Leefbaarheid en Veiligheid<br />
Veiligheidsregio 0,30 0,15 0<br />
Regionale uitvoeringsdiensten 0,38 0,38 0,48 0,48 0,48<br />
Civieltechnische kunstwerken 0,08 0,08 0,08 0,09<br />
Totale opgave 1,0 3,6 4,9 4,9 5,2<br />
139
INCIDENTELE MAATREGELEN<br />
Bedragen x 1,0 miljoen Totaal <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />
Opgave 64,6 57,6 7,0<br />
Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />
Algemene reserve 9,2 9,2<br />
Stadhuis 2 jaar on hold 4,1 4,1<br />
Overige reserves 17,7 17,7<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />
Reserve waterboulevard 4,9 4,9<br />
Overige reserves 12,7 12,7<br />
Eigen kracht en participatie<br />
Reserve grote investeringen (MFA’s) 5,6 5,6<br />
Overige reserves 7,6 7,6<br />
Leefbaarheid en veiligheid<br />
Overige reserves 0,6 0,6<br />
Bespaar<strong>de</strong> rente (2013-2015) # 4,5 1,5 1,5 1,5<br />
Totaal maatregelen inci<strong>de</strong>nteel 66,9 62,4 1,5 1,5 1,5<br />
140
STRUCTURELE MAATREGELEN<br />
Bedragen x 1,0 miljoen <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016 en<br />
141<br />
ver<strong>de</strong>r<br />
Opgave -1,0 -3,6 -4.9 -4,9 -5,2<br />
Structurele gevolgen heroverweging reserves<br />
(zie 2.2 maatregelen inci<strong>de</strong>nteel)<br />
-2,5 -3,0 -3,0 -3,0 -3,0<br />
Nieuwe opgave -3,5 -6,6 -7,9 -7,9 -8,2<br />
Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />
Sluiten geboorteloket ziekenhuis 0,02 0,02 0,02 0,02<br />
Opzeggen huur skybox 0,06 0,06<br />
Stelpost loon/prijscompensatie 0,86 1,60 2,35 3,11 3,86<br />
Risicobuffer 0,14 0,27 1,52 0,32 0,33<br />
Meerjarenperspectief 0,46 0,46 0,07 0,52<br />
Belastingmaatregelen 0,70 1,40 2,10 2,10<br />
<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />
Sportaccommodaties 0,50<br />
Stelpost bezuiniging grondbedrijf 0,80 0,90 1,00 1,00 1,00<br />
Eigen kracht en participatie<br />
Taakstelling bibliotheek 0,10 0,10 0,14 0,16<br />
Langdurigheidtoeslag 0,22 0,22 0,22 0,22<br />
Stads<strong>de</strong>elcoördinatie 0,12 0,27 0,27 0,27<br />
Subsidies amateurverenigingen afbouwen 0,02 0,03 0,06 0,06<br />
Taken leerplicht ambtenaar beperken tot wettelijk<br />
pakket<br />
0,01 0,01 0,01 0,01<br />
Bezuiniging <strong>Almelo</strong> Sociaal 0,06 0,07 0,07<br />
Integraal huisvestingsprogramma on<strong>de</strong>rwijs (IHP) 0,30 0,30 0,30 0,30<br />
Wijkkranten 0,05 0,05 0,05 0,05<br />
Mid<strong>de</strong>len sociale zekerheid<br />
Dweilprogramma 0,01 0,18 0,24 0,24<br />
Regeerakkoord sociale zekerheid 0,05 0,11 0,31 0,31<br />
Bijzon<strong>de</strong>re bijstand 0,56 0,54 0,52 0,49 0,49<br />
<strong>Aan</strong>passen norm kwijtschelding 0,06 0,06 0,06 0,06 0,06<br />
Leefbaarheid en veiligheid<br />
Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen 0,12 0,12 0,12 0,12<br />
Stopzetten subsidies particulieren begraafplaatsen 0,04 0,04 0,04<br />
Galloway run<strong>de</strong>ren 0,01 0,01 0,01<br />
Bezuinigingen on<strong>de</strong>rhoudskosten accommodaties<br />
doelgroepenver.<br />
0,07 0 0<br />
Totaal maatregelen structureel 2,42 5,55 8,89 9,06 10,79<br />
Resultaat -1,08 -1,05 1,01 1,14 2,63
Bijlage 7: Totaal overzicht heroverweging reserves<br />
Bedragen x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />
Algemene reserve<br />
142<br />
bedrag<br />
01. Algemene Reserve 9,2 9,2 0,0<br />
Beklem<strong>de</strong> reserves<br />
02. Reserve opbrengsten verkoop <strong>de</strong>elnemingen 1,9 1,9 0,0<br />
03. Reserve bouwfondsaan<strong>de</strong>len 7,8 7,8 0,0<br />
04. Reserve achtergestel<strong>de</strong> lening Vitens 2,7 2,7 0,0<br />
15. Reserve erfpachtgron<strong>de</strong>n 1,9 1,9 0,0<br />
Reserves economisch nut<br />
05. Toegangscontrolesysteem 0,1 0,1 0,0<br />
16. Sportschool Hartman 0,1 0,1 0,0<br />
17. Paralellweg 156a 0,1 0,1 0,0<br />
18. <strong>Aan</strong>schaf accommodaties 0,0 0,0 0,0<br />
19. IISPA 6,2 5,7 0,5<br />
20. Licht geluid tca Hof 88 0,0 0,0 0,0<br />
21. Terreinmeubilair ON 0,0 0,0 0,0<br />
39. Mfa Eninver 1,7 1,7 0,0<br />
40. Studiehuis 0,2 0,2 0,0<br />
41. De Schoppe uitbouw 0,1 0,1 0,0<br />
42. Unilocatie vmbo 0,3 0,3 0,0<br />
43. Obs Reigershofte uitbreiding 0,1 0,1 0,0<br />
44. Bus sportbuurtwerk 0,0 0,0 0,0<br />
45. Zorgverbreding vrije school 0,0 0,0 0,0<br />
46. Zorgverbreding St Stephanus 0,1 0,1 0,0<br />
47. Zorgverbreding Noor<strong>de</strong>rborg 0,1 0,1 0,0<br />
48. Werkplein 0,3 0,3 0,0<br />
65. On<strong>de</strong>rgrondse containers 0,9 0,0 0,9<br />
Reserves ter af<strong>de</strong>kking van risico’s<br />
49. Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen 1,4 1,4 0,0<br />
50. Reserve Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning 1,9 1,8 0,1<br />
51. Reserve nieuwkomers 0,4 0,4 0,0<br />
22. Reserve algemeen grondbedrijf 0,3 0,3 0,0<br />
66. Reserve grondbank 0,1 0,1 0,0<br />
67. Reserve intergemeentelijk ingenieursbureau 0,8 0,0 0,8<br />
68. Reserve Wegen 0,5 0,0 0,5<br />
69. Reserve materiaal brandweer 0,6 0,0 0,6<br />
Reserve ter egalisatie van kosten<br />
06. Reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,4 0,1 0,3<br />
07. Reserve btw compensatiefonds 0,5 0,0 0,5<br />
08. Reserve verkiezingen 0,1 0,1 0,0<br />
09. Reserve automatisering 3,4 3,0 0,4<br />
52. Reserve Soweco afkoop 0,0 0,0 0,0
Bedragen x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />
143<br />
bedrag<br />
53. Reserve schoolgebouwen 1,0 1,0 0,0<br />
Reserve on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>n werk<br />
10. Overlopen<strong>de</strong> werken 6,5 1,3 5,2<br />
Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />
11. Reserve Takenanalyse 0,0 0,0 0,0<br />
12. Reserve GSB I 0,0 0,0 0,0<br />
13. Reserve grote investeringen 3,5 0,7 2,8<br />
14. Reserve nieuwbouw stadhuis 5,6 4,1 1,5<br />
23. Reserve sport<strong>raad</strong> 0,0 0,0 0,0<br />
24. Reserve bibliotheek 0,0 0,0 0,0<br />
25. Reserve sportstimulering 0,4 0,0 0,4<br />
26. Reserve kunstaankoop/stadsvernieuwing 0,2 0,1 0,1<br />
27. Reserve bovenwijkse voorzieningen 0,1 0,0 0,1<br />
28. Reserve stadsvernieuwing 1,1 0,9 0,2<br />
29. Reserve Besluit woninggebon<strong>de</strong>n subsidies 0,4 0,3 0,1<br />
30. Reserve ISV 2010-2014 1,4 1,4 0,0<br />
31. Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n reserve 0,9 0,3 0,6<br />
32. Reserve parkeeraccommodaties 1,0 0,5 0,5<br />
33. Reserve bouwfonds stimulering 1,0 1,0 0,0<br />
34. Res. co-financiering, Alm.Centr.Duurzaamheid 0,5 0,0 0,5<br />
35. Reserve co-financiering, Lea<strong>de</strong>r+ 0,1 0,0 0,1<br />
36. Reserve co-financiering, nog niet geclaimd 0,1 0,1 0,0<br />
37. Reserve co-financiering, waterboulevard 8,3 4,9 3,4<br />
38. Reserve co-financiering, verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen 0,8 0,0 0,8<br />
54. Reserve grote investeringen, MFAs 5,6 5,6 0,0<br />
55. Reserve Wijkwaar<strong>de</strong>bonnen 0,5 0,0 0,5<br />
56. Reserve welzijnsaccommodaties 0,0 0,0 0,0<br />
57. Reserve wijkbuurtbudgetten 0,1 0,0 0,1<br />
58. Reserve instrumenten 0,0 0,0 0,0<br />
59. Reserve GSB II mop Sociaal 0,3 0,1 0,2<br />
60. Reserve reïntegratie 4,0 0,0 4,0<br />
61. Risico Soweco 2013 1,4 0,0 1,4<br />
62. Werkplein op Twentheplein 0,7 0,0 0,7<br />
63. Reserve werkgelegenheid en educatie 1,7 0,0 1,7<br />
64. Mid<strong>de</strong>len Centrum Jeugd en Gezin 0,2 0,2 0,0<br />
70. Reserve co-financiering, Pmjp 0,4 0,0 0,4<br />
71. Reserve bo<strong>de</strong>mverontreiniging 1,8 0,0 1,8<br />
72. Reserve GSB III 3,5 0,5 3,0<br />
Reserve ter egalisatie van tarieven<br />
73. Reserve riolering tariefsegalisatie 5,8 0,0 5,8<br />
74. Reserve afvalstoffenheffing 1,2 0,0 1,2<br />
Totaal 104,0 62,4 41,7
144