23.12.2012 Views

Aan de raad Samenvatting voorjaarsnota 2012 - Gemeente Almelo

Aan de raad Samenvatting voorjaarsnota 2012 - Gemeente Almelo

Aan de raad Samenvatting voorjaarsnota 2012 - Gemeente Almelo

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Aan</strong> <strong>de</strong> <strong>raad</strong><br />

On<strong>de</strong>rwerp: Voorjaarsnota <strong>2012</strong><br />

Programma: Alle<br />

Portefeuillehou<strong>de</strong>r: J.H.M. Hermans-Vloedbeld<br />

Auteur, af<strong>de</strong>ling: E. Luttikhold en R. Schrijver<br />

<strong>Samenvatting</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong><br />

Pagina 1 van 8<br />

Raadsverga<strong>de</strong>ring: 21 juni <strong>2012</strong><br />

Registratienummer: Raad - 1200210<br />

De stad financieel in balans, dat is <strong>de</strong> opdracht voor <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>. De gemeente staat voor<br />

een grote financiële opgave. Zowel op het sociale als op het fysieke vlak zijn er grote knelpunten. In<br />

<strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> doet het college vergaan<strong>de</strong> voorstellen om <strong>de</strong>ze knelpunten op lossen.<br />

Het grondbedrijf<br />

Prognoses laten voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren een behoefte zien binnen een bandbreedte van 2.650 tot 4.250<br />

woningen. Het college heeft binnen <strong>de</strong>ze bandbreedte gekozen voor een scenario waarbij wordt<br />

gekeken naar het grondbezit van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> en wat een logische plangrens zou kunnen zijn bij<br />

het gebied Waterrijk. Er is voor gekozen om een gebied tot aan <strong>de</strong> Westermaatweg te ontwikkelen en<br />

het ten noor<strong>de</strong>n daarvan gelegen gebied te herbestemmen. Hierdoor is het noodzakelijk om circa 140<br />

hectare uit exploitatie te nemen. Dit vraagt om een extra voorziening van 25 miljoen euro.<br />

Ook <strong>de</strong> afzet van bedrijventerreinen wor<strong>de</strong>n naar bene<strong>de</strong>n bijgesteld van 5 naar 4 hectare per jaar wat<br />

betekent dat Buitenhavenwest en Aadijk Noord naar <strong>de</strong> strategische voor<strong>raad</strong> gaan. Het college doet<br />

dit om in te spelen op <strong>de</strong> economische crisis en op basis van afzetcijfers van <strong>de</strong> afgelopen jaren. De<br />

financiële consequentie is dat er een voorziening getroffen moet wor<strong>de</strong>n van 8 miljoen euro.<br />

Soweco<br />

Wat betreft Soweco heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> op 24 april ingestemd met het voorstel om <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong><br />

Wsw voort te zetten in samenwerking met <strong>de</strong> gemeenten Tubbergen, Twenterand en Wier<strong>de</strong>n.<br />

Daarnaast heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> besloten <strong>de</strong> voor <strong>de</strong> ontwikkeling van Soweco <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> twee<br />

uitgangspunten te hanteren: Wsw geïndiceer<strong>de</strong>n gaan - indien mogelijk - aan <strong>de</strong> slag gaan bij reguliere<br />

werkgevers en <strong>de</strong> sociale werkvoorziening zich richt op <strong>de</strong> meest kwetsbare groep<br />

arbeidsgehandicapten met een Wsw indicatie. De financiële consequenties van <strong>de</strong>ze keuze zijn<br />

verwerkt in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />

Binnenstad en waterboulevard<br />

Het college blijft een hoge prioriteit geven aan <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> binnenstad om <strong>Almelo</strong> zo een<br />

impuls te geven. Om <strong>de</strong> eerste fase te kunnen ontwikkelen) in <strong>de</strong>ze tijd van beperkte financiële<br />

mogelijkhe<strong>de</strong>n wordt ervoor gekozen om <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> waterboulevard over een langere perio<strong>de</strong><br />

te realiseren. De mid<strong>de</strong>len die zo vrijgespeeld wor<strong>de</strong>n gaan naar <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> eerste fase van


Pagina 2 van 8<br />

Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />

Registratienummer: Raad – 1200210<br />

<strong>de</strong> binnenstad. Op dit moment wordt overleg gevoerd met <strong>de</strong> provincie over het verleggen van <strong>de</strong> focus<br />

van <strong>de</strong> waterboulevard naar <strong>de</strong> binnenstad.<br />

Stadhuis<br />

Er is breed gekeken naar besparingsmogelijkhe<strong>de</strong>n, dus ook als het gaat om een grote investering als<br />

het stadhuis. Het college zet <strong>de</strong> nieuwbouwplannen twee jaar ´on hold´. Hiermee wordt een<br />

inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 4,1 miljoen euro vrijgespeeld. In <strong>de</strong> tussentijd wil het college on<strong>de</strong>rzoeken wat<br />

<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn om niet zelf te bouwen maar te kiezen voor een huurconstructie.<br />

Multifunctionele accommodaties<br />

De <strong>raad</strong> heeft besloten twee MFA’s te ontwikkelen: één in <strong>de</strong> binnenstad en één in <strong>de</strong><br />

Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraatkwartier. Er zijn besparingen mogelijk op <strong>de</strong>ze investering door in <strong>de</strong><br />

binnenstad De Kolk te sluiten en ’t Dok renoveren maar niet uitbrei<strong>de</strong>n en in <strong>de</strong> Ossenkoppelerhoek Het<br />

Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal te verbouwen en <strong>de</strong> Goossenmaat te renoveren.<br />

Rijksbezuinigingen<br />

Het kabinet is gevallen waardoor er onzekerheid is ontstaat over mogelijke rijksbezuiniging. Wat wel<br />

vaststaat is dát er bezuinigingen komen, alleen in welke vorm is nog niet dui<strong>de</strong>lijk. Om toch voorbereid<br />

te zijn, wordt er in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n met een bedrag van 3 miljoen structureel.<br />

Bezuinigingen<br />

De grootte van <strong>de</strong> financiële opgave maakt extra bezuinigingen noodzakelijk. Het gaat on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re om<br />

bezuinigingen op wegenon<strong>de</strong>rhoud, sport, <strong>de</strong> langdurigheidstoeslag, stads<strong>de</strong>elcoördinatie en een<br />

taakstelling op <strong>de</strong> bibliotheek.<br />

Belastingmaatregelen<br />

Het college stelt voor om <strong>de</strong> OZB inkomsten voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 jaarlijks met 5% te<br />

verhogen. Dit wordt groten<strong>de</strong>els gecompenseerd door een verlaging van <strong>de</strong> afvalstoffenheffing en het<br />

wijzigingen van <strong>de</strong> heffingsmaatstaf voor rioolheffing van gebruikers naar eigenaren.<br />

Weerstandsvermogen<br />

In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> wor<strong>de</strong>n moeilijke keuzes gemaakt. Er wordt extra bezuinigd en er wordt<br />

aanzienlijk aanspraak gemaakt op <strong>de</strong> reserves van <strong>de</strong> gemeente waarbij er <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren geen<br />

sprake zal zijn van een algemene reserve. Dit heeft een negatieve invloed op het weerstandsvermogen<br />

van <strong>de</strong> gemeente en <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n om toekomstige tegenvallers op te vangen. Het voorstel is dan<br />

ook om inci<strong>de</strong>ntele meevallers, zodra <strong>de</strong>ze zich voordoen, te gebruiken om <strong>de</strong> algemene reserve weer<br />

op peil te brengen.<br />

Wij stellen u voor te besluiten conform het bijgevoeg<strong>de</strong> ontwerp-<strong>raad</strong>sbesluit.<br />

Burgemeester en Wethou<strong>de</strong>rs van <strong>Almelo</strong>,<br />

<strong>de</strong> secretaris, <strong>de</strong> burgemeester,<br />

G.A. <strong>de</strong> Haan J.H.M. Hermans-Vloedbeld<br />

Bijlagen: Voorjaarsnota <strong>2012</strong>


De Raad van <strong>de</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Almelo</strong>;<br />

gezien het voorstel van burgemeester en wethou<strong>de</strong>rs;<br />

besluit:<br />

Algemeen<br />

Pagina 3 van 8<br />

Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />

Registratienummer: Raad – 1200210<br />

1. In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van <strong>2012</strong> een discussie te starten over <strong>de</strong> vraag of en in hoeverre het<br />

Masterplan aanpassing of her<strong>de</strong>finiëring nodig heeft<br />

2. Inci<strong>de</strong>ntele meevallers te bestemmen voor het weer op peil brengen van <strong>de</strong> algemene reserve<br />

Grondbedrijf<br />

Woningen<br />

3. Wat betreft <strong>de</strong> woningbouw te kiezen voor <strong>de</strong> Mediaanvariant, waarbij 140 hectare uit exploitatie<br />

wordt genomen en hiervoor een extra voorziening te treffen van 25 miljoen euro<br />

4. De prognose voor <strong>de</strong> uitgifte van bouwgrond voor woningen voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar te<br />

vermin<strong>de</strong>ren ten opzicht van <strong>de</strong> jaarrekening 2011 en hiervoor een extra voorziening te treffen<br />

van 1,0 miljoen euro<br />

5. Geen nieuwe sociale woningbouw meer toe te voegen<br />

Bedrijventerreinen<br />

6. Wat betreft <strong>de</strong> bedrijventerreinen te kiezen voor scenario 2 waarbij Buitenhaven West en Aadijk<br />

Noord wor<strong>de</strong>n toegevoegd aan <strong>de</strong> strategische voor<strong>raad</strong><br />

7. Uit te gaan van 4 hectare per jaar voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 15 jaar en daarvoor een extra voorziening te<br />

Soweco<br />

treffen van 8 miljoen euro<br />

8. Ter <strong>de</strong>kking van het exploitatietekort Soweco voor 2013 1,5 miljoen euro, 2014 1,6 miljoen<br />

Binnenstad<br />

euro, 2015 1,4 miljoen euro en 2016 1,1 miljoen euro beschikbaar te stellen<br />

9. Wat betreft <strong>de</strong> binnenstad 5 miljoen euro te reserveren voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> eerste fase en in<br />

overleg te gaan met <strong>de</strong> provincie Overijssel over <strong>de</strong> inzet van 5 miljoen euro die beschikbaar is<br />

gesteld voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> Waterboulevard<br />

10. De uitvoering van <strong>de</strong> waterboulevard daarmee te faseren, maar wel <strong>de</strong> verplichting aan te gaan<br />

Stadhuis<br />

om <strong>de</strong>ze op termijn volgens het huidige plan volledig te realiseren op basis van een te sluiten<br />

convenant met <strong>de</strong> provincie<br />

11. De plannen voor het stadhuis maximaal twee jaar ‘on hold’ te zetten wat een inci<strong>de</strong>nteel bedrag<br />

oplevert van 4,1 miljoen euro


Pagina 4 van 8<br />

Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />

Registratienummer: Raad – 1200210<br />

12. Voor <strong>de</strong> begroting 2013 uit te zoeken wat <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn om niet zelf te bouwen maar te<br />

kiezen voor een lange termijn huurconstructie<br />

Belastingmaatregelen<br />

13. De OZB-inkomsten voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 jaarlijks met 5% (excl. inflatie en areaal)<br />

te verhogen wat een bedrag oplevert van 0,7 miljoen euro in 2013 oplopend naar 2,1 miljoen<br />

euro vanaf 2015 en ver<strong>de</strong>r<br />

14. De afvalstoffenheffing voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 met 7 euro per jaar te verlagen en dit<br />

ten laste van <strong>de</strong> reserve afvalstoffenheffing te brengen<br />

15. De heffingsmaatstaf voor rioolheffing te wijzigen van gebruikers naar eigenaren en hiermee <strong>de</strong><br />

verhoging van het tarief te beperken<br />

Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />

Knelpunten<br />

16. Voor <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> rijksbezuiniging uit te gaan van 0,3 miljoen euro in 2013 oplopend naar 3<br />

miljoen euro structureel vanaf 2016<br />

17. Rekening te hou<strong>de</strong>n met frictiekosten ten gevolge van <strong>de</strong> bezuinigingen bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011<br />

en hiervoor 1,58 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel te bestemmen<br />

18. De halvering van <strong>de</strong> winstuitkering van <strong>de</strong> BNG te verwerken en hiervoor 0,17 miljoen euro te<br />

bestemmen vanaf <strong>2012</strong><br />

19. De tij<strong>de</strong>lijke verhoging van <strong>de</strong> pensioenpremie te verwerken en hiervoor 1 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel<br />

te bestemmen<br />

20. Wat betreft het gemeentelijk belastingkantoor Twente rekening te hou<strong>de</strong>n met aanloopkosten en<br />

hiervoor te bestemmen 0,08 miljoen euro voor <strong>2012</strong> en respectievelijk 0,29 en 0,02 miljoen euro<br />

over 2013 en 2014<br />

21. Wat betreft publiekszaken rekening te hou<strong>de</strong>n met stijging van <strong>de</strong> kosten door hogere afdrachten<br />

aan het rijk, stijging van kosten voor tolkenwerk en naturalisaties en het invoeren van maximale<br />

leges voor paspoorten en daarvoor 0,14 miljoen euro structureel te bestemmen vanaf 2013<br />

22. Voor investeren in een nieuwe organisatiestructuur een inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 0,66 miljoen euro<br />

te bestemmen<br />

23. Voor het verbeterprogramma naar aanleiding van het Fortezza rapport, 0,26 miljoen euro<br />

inci<strong>de</strong>nteel te bestemmen<br />

Bezuinigingen<br />

24. Het geboorteloket bij het ziekenhuis te sluiten en hiervoor een bezuiniging in te boeken van 0,02<br />

miljoen structureel vanaf 2013<br />

25. Het huurcontract voor <strong>de</strong> skybox op te zeggen en hiervoor een bezuiniging in te boeken van 0,06<br />

miljoen euro structureel vanaf 2015<br />

26. De komen<strong>de</strong> jaren geen mid<strong>de</strong>len beschikbaar te stellen voor prijscompensatie van gemeentelijke<br />

budgetten wat een structureel bedrag oplevert van 0,86 miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 3,86<br />

miljoen euro vanaf 2016<br />

27. De risicobuffer te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat een structureel bedrag oplevert van 0,14<br />

miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 0,3 miljoen euro vanaf 2016<br />

28. Het saldo van het meerjarenperspectief bij <strong>de</strong> begroting 2011 te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging<br />

wat een bedrag oplevert van 0,46 miljoen euro in 2013 oplopend naar 0,52 miljoen euro per<br />

2016


Reserves<br />

Pagina 5 van 8<br />

Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />

Registratienummer: Raad – 1200210<br />

Voor bestuurskracht en bestuurscultuur <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bedragen uit <strong>de</strong> reserves te onttrekken:<br />

29. Algemene Reserve 9,2 miljoen<br />

30. Reserve opbrengsten verkoop <strong>de</strong>elnemingen 1,9 miljoen<br />

31. Reserve bouwfondsaan<strong>de</strong>len 7,8 miljoen<br />

32. Reserve achtergestel<strong>de</strong> lening Vitens 2,7 miljoen<br />

33. Toegangscontrolesysteem 0,1 miljoen<br />

34. Reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,1 miljoen<br />

35. Reserve verkiezingen 0,1 miljoen<br />

36. Reserve automatisering 3,0 miljoen<br />

37. Overlopen<strong>de</strong> werken 1,3 miljoen<br />

38. Reserve grote investeringen 0,7 miljoen<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />

Knelpunten<br />

39. Voor <strong>de</strong> openbare ruimte van een aantal grote projecten (IISPA, <strong>de</strong>len van Noord/Oost en <strong>Almelo</strong><br />

verdiept) 0,05 miljoen euro structureel te bestemmen vanaf <strong>2012</strong><br />

40. Wat betreft Hof 88 het exploitatietekort voor <strong>2012</strong> te <strong>de</strong>kken voor een bedrag van 0,15 miljoen<br />

euro en voor <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> jaren Hof88 een taakstelling op te leggen van 150.000 euro<br />

Bezuinigingen<br />

41. Vanaf 2016 0,5 miljoen euro te bezuinigen op sportaccommodaties en daarbij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>nkrichtingen te hanteren: sluiten zwembad, PPS constructie beheer en exploitatie zwembad en<br />

herinrichting accommodaties<br />

42. De stelpost bezuinigingen grondbedrijf te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat een bedrag oplevert<br />

Reserves<br />

van 0,8 miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 1,0 miljoen structureel vanaf 2014<br />

Voor aantrekkelijke stad <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bedragen uit <strong>de</strong> reserves te onttrekken:<br />

43. Reserve erfpachtgron<strong>de</strong>n 1,9 miljoen<br />

44. Sportschool Hartman 0,1 miljoen<br />

45. Paralellweg 156a 0,1 miljoen<br />

46. <strong>Aan</strong>schaf accommodaties 0,03 miljoen<br />

47. IISPA 5,7 miljoen<br />

48. Licht geluid tca Hof 88 0,03 miljoen<br />

49. Terreinmeubilair ON 0,04 miljoen<br />

50. Reserve algemeen grondbedrijf 0,3 miljoen<br />

51. Reserve kunstaankoop/stadsvernieuwing 0,1 miljoen<br />

52. Reserve stadsvernieuwing 0,9 miljoen<br />

53. Reserve besluit woninggebon<strong>de</strong>n subsidies 0,3 miljoen<br />

54. Reserve ISV 2010-2014 1,4 miljoen<br />

55. Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n reserve 0,3 miljoen<br />

56. Reserve parkeeraccommodaties 0,5 miljoen<br />

57. Reserve bouwfonds stimulering 1,0 miljoen<br />

58. Reserve co-financiering, nog niet geclaimd 0,1 miljoen<br />

59. Reserve co-financiering, waterboulevard 4,9 miljoen


Eigen kracht en participatie<br />

Knelpunten<br />

Pagina 6 van 8<br />

Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />

Registratienummer: Raad – 1200210<br />

60. Het eigen risico met betrekking tot het I-<strong>de</strong>el aan te vullen tot <strong>de</strong> 10% van <strong>de</strong> rijksbijdrage en<br />

hiervoor een inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 0,6 miljoen euro te reserveren<br />

Bezuinigingen<br />

61. Wat betreft <strong>de</strong> MFAs binnenstad en Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraat te kiezen voor combinatie 5<br />

en hiermee 5,5 miljoen euro vrij te spelen, wat het volgen<strong>de</strong> betekent:<br />

a. De Kolk sluiten, ’t Dok renoveren (o.a. ten behoeve van <strong>de</strong> jongeren) maar niet uitbrei<strong>de</strong>n.<br />

In plaats van <strong>de</strong> uitbreiding beschikbare ruimte in <strong>de</strong> Bibliotheek gebruiken t.b.v. het<br />

cursorische en creatieve aanbod<br />

b. Breed MFA: Het Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal wor<strong>de</strong>n verbouwd met daartussen een<br />

verbindingstuk en <strong>de</strong> Goossenmaat wordt gerenoveerd<br />

62. De bibliotheek een extra taakstelling op te leggen van 0,1 miljoen euro in 2013 oplopend naar<br />

0,16 miljoen euro vanaf 2016 en <strong>de</strong> bibliotheek <strong>de</strong> ruimte te geven om zelf te bepalen hoe zij <strong>de</strong><br />

taakstelling invullen<br />

63. De langdurigheidstoeslag met een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> te vermin<strong>de</strong>ren wat een structureel bedrag van 0,22<br />

miljoen euro oplevert vanaf 2013<br />

64. Wat betreft stads<strong>de</strong>elcoördinatie:<br />

a. De focus van het wijkgericht werken binnen <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> te verplaatsen van het<br />

fysieke naar het sociale domein<br />

b. De methodiek van <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se Wijk <strong>Aan</strong>pak te beëindigen en het wijkgericht werken<br />

voortaan in te zetten ten behoeve van het oplossen van wijkgebon<strong>de</strong>n sociale problematiek<br />

c. Op basis van signalen van in <strong>de</strong> wijk werkzame professionals en inwoners, met <strong>de</strong><br />

maatschappelijke partners integrale wijkagenda’s op te stellen met een focus op het<br />

oplossen van <strong>de</strong> sociale wijkgebon<strong>de</strong>n problematiek<br />

d. Hiermee een besparing te realiseren van 0,12 miljoen euro vanaf 2013 oplopend naar 0,27<br />

miljoen euro vanaf 2014<br />

65. De subsidieregeling voor amateurverengingen af te bouwen en hiermee een bezuiniging te<br />

realiseren van 0,02 miljoen euro vanaf 2013 oplopend naar 0,06 miljoen euro structureel vanaf<br />

2015<br />

66. Taakinvulling leerplichtambtenaar te beperken tot wettelijk voorgeschreven pakket om hiermee<br />

een bezuiniging te realiseren van 0,01 miljoen euro vanaf 2013<br />

67. De taken van <strong>Almelo</strong> Sociaal terug te brengen tot <strong>de</strong> wettelijke verplichte taken en hiermee een<br />

bezuiniging te realiseren van 0,06 miljoen euro vanaf 2014 oplopend naar 0,07 miljoen euro<br />

vanaf 2015<br />

68. De stelpost voor investeringen in het IHP te verlagen met structureel 0,3 miljoen euro vanaf 2013<br />

69. De wijkkranten te laten opgaan in <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> wijkwebsites en hiermee een bezuiniging te<br />

realiseren van 0,05 miljoen euro structureel vanaf 2013<br />

70. De beschikbare mid<strong>de</strong>len op het terrein van sociale zekerheid te betrekken bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong><br />

Reserves<br />

<strong>2012</strong> wat een bedrag oplevert van 0,62 miljoen euro vanaf <strong>2012</strong> oplopend naar 1,1 miljoen<br />

structureel vanaf 2015<br />

Voor eigen kracht en participatie <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bedragen uit <strong>de</strong> reserves te onttrekken:<br />

71. Mfa Eninver 1,7 miljoen<br />

72. Studiehuis 0,2 miljoen


73. De Schoppe uitbouw 0,1 miljoen<br />

74. Unilocatie vmbo 0,3 miljoen<br />

75. Obs Reigershofte uitbreiding 0,1 miljoen<br />

76. Zorgverbreding vrije school 0,03 miljoen<br />

77. Zorgverbreding St Stephanus 0,05 miljoen<br />

78. Zorgverbreding Noor<strong>de</strong>rborg 0,1 miljoen<br />

79. Werkplein 0,2 miljoen<br />

80. Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen 1,4 miljoen<br />

81. Reserve Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning 1,8 miljoen<br />

82. Reserve nieuwkomers 0,4 miljoen<br />

83. Reserve schoolgebouwen 0,4 miljoen<br />

84. Reserve grote investeringen, MFA’s 5,6 miljoen<br />

85. Reserve GSB II mop Sociaal 0,1 miljoen<br />

86. Mid<strong>de</strong>len centrum jeugd en gezin 0,2 miljoen<br />

Leefbaarheid en veiligheid<br />

Knelpunten<br />

Pagina 7 van 8<br />

Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />

Registratienummer: Raad – 1200210<br />

87. Wat betreft <strong>de</strong> veiligheidsregio Twente vanaf 2013 rekening te hou<strong>de</strong>n met frictiekosten (0,6<br />

miljoen euro structureel) maar dit tekort <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren terug te dringen zodat <strong>de</strong> begroting<br />

vanaf 2015 sluitend is<br />

88. Wat betreft <strong>de</strong> regionale uitvoeringsdiensten vooralsnog uit te gaan van een tekort van 0,38<br />

miljoen euro voor <strong>2012</strong> oplopend naar 0,48 miljoen euro voor 2014 en ver<strong>de</strong>r, in afwachting van<br />

<strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> RUD begroting als het gaat om vergunningverlening, toezicht en handhaving<br />

89. Wat betreft <strong>de</strong> civieltechnische kunstwerken te prioriteren en daarbij te focussen op veiligheid en<br />

hiervoor te bestemmen 0,27 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel en 0,08 miljoen euro structureel vanaf 2013<br />

oplopend naar 0,09 miljoen euro vanaf 2016<br />

Bezuinigingen<br />

90. Te bezuinigingen op het on<strong>de</strong>rhoud van wegen wat een bedrag van 0,12 miljoen euro structureel<br />

oplevert vanaf 2013<br />

91. Subsidies (in geld en natura) aan <strong>de</strong> RK begraafplaatsen en <strong>de</strong> Joodse begraafplaats stop te<br />

zetten wat een bezuiniging oplevert van 0,04 miljoen euro structureel vanaf 2014<br />

92. Het leasecontract Galloway run<strong>de</strong>ren opzeggen wat een bezuiniging oplevert van 0,01 miljoen<br />

euro vanaf 2014<br />

93. Wat betreft accommodaties voor doelgroepverengingen te kiezen voor het vermin<strong>de</strong>ren van<br />

Reserves<br />

on<strong>de</strong>rhoudskosten, genereren verkoopopbrengsten of extra huurinkomsten uit gebouwen welke<br />

thans gebruikt wor<strong>de</strong>n door doelgroeporganisaties wat een bedrag oplevert van 0,07 miljoen euro<br />

inci<strong>de</strong>nteel in 2014<br />

Voor leefbaarheid en veiligheid <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> bedragen uit <strong>de</strong> reserves te onttrekken:<br />

94. Reserve grondbank 0,1 miljoen<br />

95. Reserve GSB III 0,5 miljoen<br />

Sourcing<br />

96. Wat betreft sourcing <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> mate van grip van <strong>de</strong> <strong>raad</strong> op <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> te sourcen<br />

taken als ka<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> vormgeving van <strong>de</strong> nieuwe uitvoeringsrelatie vast te stellen:


a. Grip op toeleiding begeleiding AWBZ hoog<br />

b. Grip op back office werkzaamhe<strong>de</strong>n AWBZ laag<br />

c. Grip op groen- en beheerwerkzaamhe<strong>de</strong>n mid<strong>de</strong>l<br />

d. Grip op Hof 88 laag<br />

e. Grip op scannen inkomen<strong>de</strong> post laag<br />

f. Grip op uitvoeren<strong>de</strong> taken ingenieursbureau laag<br />

g. Grip op uitvoering on<strong>de</strong>rzoeken laag<br />

h. Grip op acquisitie en accountmanagement hoog<br />

i. Grip op het beheer van gemeentelijke vastgoed laag<br />

Gedaan ter openbare verga<strong>de</strong>ring van 21 juni <strong>2012</strong><br />

<strong>de</strong> griffier, <strong>de</strong> burgemeester,<br />

C.M. Steenbergen J.H.M. Hermans-Vloedbeld<br />

Pagina 8 van 8<br />

Raadsverga<strong>de</strong>ring: 19 en 21 juni <strong>2012</strong><br />

Registratienummer: Raad – 1200210


Stad financieel in balans<br />

Voorjaarsnota <strong>2012</strong>


Inhoudsopgave<br />

1. Inleiding............................................................................................................................. 5<br />

2. Financiële samenvatting....................................................................................................... 9<br />

2.1 Opgave........................................................................................................................ 9<br />

2.2 Maatregelen inci<strong>de</strong>nteel.................................................................................................10<br />

2.3 Maatregelen structureel.................................................................................................12<br />

2.4 Algemene reserve.........................................................................................................13<br />

3. Grondbedrijf......................................................................................................................15<br />

3.1 Woningen....................................................................................................................16<br />

3.2 Bedrijventerreinen.........................................................................................................25<br />

4. Soweco............................................................................................................................29<br />

5. Binnenstad........................................................................................................................31<br />

6. De programma’s ................................................................................................................35<br />

6.1 Bestuurskracht en bestuurscultuur...................................................................................35<br />

6.1.1 Knelpunten............................................................................................................36<br />

6.1.2 Bezuinigingen.........................................................................................................41<br />

6.1.3 Belastingvoorstellen................................................................................................45<br />

6.1.4 Reserves...............................................................................................................48<br />

6.2 <strong>Aan</strong>trekkelijke stad........................................................................................................51<br />

6.2.1 Knelpunten............................................................................................................52<br />

6.2.2 Bezuinigingen.........................................................................................................53<br />

6.2.3 Reserves...............................................................................................................55<br />

6.3 Eigen kracht en participatie ............................................................................................59<br />

6.3.1 Knelpunten............................................................................................................60<br />

6.3.2 Bezuinigingen.........................................................................................................61<br />

6.3.3 Reserves...............................................................................................................68<br />

6.4 Leefbaarheid en veiligheid..............................................................................................72<br />

6.4.1 Knelpunten............................................................................................................73<br />

6.4.2 Bezuinigingen.........................................................................................................80<br />

6.4.3 Reserves...............................................................................................................82<br />

7. Weerstandsvermogen .........................................................................................................85<br />

7.1 Inventarisatie van <strong>de</strong> risico’s ..........................................................................................86<br />

7.2 Beleid risicomanagement..............................................................................................100<br />

8. Sourcing.........................................................................................................................101<br />

Bijlage 1: Trendmonitor.........................................................................................................107<br />

Bijlage 2: Afgevallen beleidswensen........................................................................................122<br />

Bijlage 3: Civieltechnische kunstwerken ..................................................................................128<br />

Bijlage 4: Afgevallen bezuinigingsmaatregelen..........................................................................131<br />

Bijlage 5: Stadhuis ...............................................................................................................135<br />

Bijlage 6: Financieel meerjarig perspectief................................................................................139<br />

Bijlage 7: Totaal overzicht heroverweging reserves....................................................................142<br />

3


1. Inleiding<br />

In januari <strong>2012</strong> is het proces Opmaat naar <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> gestart. In dit proces zijn een aantal<br />

on<strong>de</strong>rwerpen benoemd die om integrale afweging vragen: positie van het grondbedrijf, Soweco en <strong>de</strong><br />

ontwikkeling van <strong>de</strong> binnenstad. In <strong>de</strong> uitwerking wordt dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> gemeente staat voor een grote<br />

financiële opgave. Stad financieel in balans ziet het college dan ook als zijn opdracht voor <strong>de</strong>ze<br />

<strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />

In tij<strong>de</strong>n van financieel grote opgaven is het belangrijk om financiële ka<strong>de</strong>rs te hanteren. De volgen<strong>de</strong><br />

financiële ka<strong>de</strong>rs heeft het college als uitgangspunt genomen bij het opstellen van <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>:<br />

- <strong>Almelo</strong> heeft en houdt een structureel sluiten<strong>de</strong> begroting<br />

Dit betekent dat structurele lasten met structurele baten ge<strong>de</strong>kt wor<strong>de</strong>n en inci<strong>de</strong>ntele lasten<br />

met inci<strong>de</strong>ntele baten. De stad blijft financieel meerjarig in balans.<br />

- De opgave waar <strong>Almelo</strong> voor staat wordt zelf opgelost<br />

In samenspraak met partners wordt gezocht naar mogelijke samenwerkingsverban<strong>de</strong>n maar<br />

<strong>Almelo</strong> lost haar eigen opgaven op. Er zal geen beroep wor<strong>de</strong>n gedaan op het rijk of een<br />

aanvullen<strong>de</strong> bijdrage uit het gemeentefonds.<br />

- Overschrijdingen wor<strong>de</strong>n zoveel mogelijk binnen het programma opgevangen.<br />

Tot dit uitgangspunt is al besloten bij <strong>de</strong> najaarsnota 2010<br />

- Bij <strong>de</strong> <strong>de</strong>centralisatie opgaven geldt dat we het uit gaan voeren me <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len die het Rijk<br />

hiervoor beschikbaar stelt<br />

Er wor<strong>de</strong>n dus geen extra gemeentelijke mid<strong>de</strong>len beschikbaar gesteld. Dit geldt dus <strong>de</strong><br />

komen<strong>de</strong> jaren bij <strong>de</strong> <strong>de</strong>centralisaties op het gebied van jeugdzorg en Dagbesteding en<br />

begeleiding van AWBZ naar <strong>de</strong> Wmo. Door het rijk zijn hier structurele efficiencykortingen voor<br />

ingeboekt<br />

Voor <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> heeft het college per programma geïnventariseerd wat <strong>de</strong> knelpunten en <strong>de</strong><br />

beleidswensen zijn voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> perio<strong>de</strong>. Gezien <strong>de</strong> financiële situatie van het moment en <strong>de</strong> wens<br />

om <strong>de</strong> stad financieel in balans te hou<strong>de</strong>n, is ervoor gekozen om alleen <strong>de</strong> knelpunten op te nemen en<br />

geen nieuwe beleidswensen. Om <strong>de</strong> gemaakte afweging inzichtelijk te maken, staan <strong>de</strong> niet<br />

overgenomen beleidswensen opgenomen in bijlage 2.<br />

De <strong>voorjaarsnota</strong> staat in het teken van het oplossen van een aantal grote knelpunten. Er wordt daarom<br />

breed gekeken naar mogelijke oplossingen: extra bezuinigingen, besparingen bij grote investeringen en<br />

projecten en mogelijkhe<strong>de</strong>n binnen <strong>de</strong> reserves.<br />

5


Bezuinigingen<br />

De bezuinigingsmaatregelen die zijn opgenomen in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> zijn on<strong>de</strong>r te ver<strong>de</strong>len in drie<br />

groepen:<br />

1. Bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 zijn voorstellen uitgewerkt voor een totaalbedrag van 12,5 miljoen<br />

euro. Omdat er 9,5 miljoen bezuinigd moest wor<strong>de</strong>n was er ruimte om keuzes te maken. De<br />

voorstellen die het college niet overnam kwamen toen in <strong>de</strong> bijlage. Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> niet<br />

overgenomen bezuinigingen wor<strong>de</strong>n nu wel opgevoerd.<br />

2. Daarnaast is er een categorie bezuinigingen die in <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 wel wer<strong>de</strong>n<br />

voorgesteld, maar door <strong>de</strong> <strong>raad</strong> zijn geschrapt door mid<strong>de</strong>l van een amen<strong>de</strong>ment. Ook <strong>de</strong>ze<br />

liggen nu opnieuw voor.<br />

3. Ook zijn er nieuwe bezuinigingsvoorstellen uitgewerkt die in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> zijn<br />

meegenomen.<br />

Dit levert een pakket aan bezuinigingsvoorstellen op voor <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>. Uit dit totaalpakket<br />

heeft het college een aantal voorstellen niet overgenomen. Deze niet overgenomen voorstellen zijn in<br />

bijlage 4 opgenomen. Het college heeft <strong>de</strong> bezuinigen gericht op jeugd niet overgenomen gezien <strong>de</strong><br />

ambities op het gebied van sociale stijging.<br />

Ook is er gekeken naar besparingsmogelijkhe<strong>de</strong>n als het gaat om grote investeringen en projecten. De<br />

belangrijkste zijn het stadhuis en <strong>de</strong> multifunctionele accommodaties.<br />

Reserves<br />

Tot slot zijn, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re op initiatief vanuit <strong>de</strong> <strong>raad</strong> alle reserves van <strong>de</strong> gemeente geanalyseerd, en is<br />

per programma in beeld gebracht welke reserves volgens het college naar bene<strong>de</strong>n bijgesteld of<br />

opgeheven kunnen wor<strong>de</strong>n. Het vrijspelen van reserves kan echter niet zon<strong>de</strong>r gevolgen want aan bijna<br />

alle reserves is een bestemming gekoppeld. Opheffen van een reserve betekent dat het gekoppel<strong>de</strong><br />

beleidsdoel niet meer gerealiseerd kan wor<strong>de</strong>n.<br />

Bij <strong>de</strong> analyse van <strong>de</strong> reserves heeft het college het uitgangspunt gehanteerd om zo min mogelijk<br />

reserves te hebben. Op <strong>de</strong>ze wijze wor<strong>de</strong>n zo min mogelijk potjes gevormd en dit komt <strong>de</strong> integrale<br />

afweging ten goe<strong>de</strong>. Het college heeft bij <strong>de</strong> analyse een on<strong>de</strong>rgrens gehanteerd van 100.000 euro.<br />

Val van het kabinet<br />

De val van het kabinet heeft voor onzekerheid gezorgd als het gaat om <strong>de</strong> bezuinigingen. Dat er extra<br />

bezuinigingen komen is zo goed als zeker, alleen in welke vorm is nog niet bekend. Om toch voorbereid<br />

te zijn, wordt er in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n met een bezuiniging van 3 miljoen euro<br />

structureel.<br />

Daarnaast is nog ondui<strong>de</strong>lijk wat <strong>de</strong> gevolgen zijn voor een aantal kabinetsvoornemens. Wanneer een<br />

on<strong>de</strong>rwerp controversieel wordt verklaard wordt pas na <strong>de</strong> verkiezingen dui<strong>de</strong>lijk wat <strong>de</strong> gevolgen zijn.<br />

Dit geldt on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re voor <strong>de</strong> wet werken naar vermogen (Wwnv). Ondanks die ondui<strong>de</strong>lijkheid kiest<br />

het college er voor om in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> ver<strong>de</strong>r te gaan met <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ringen rondom het sociaal<br />

werk, zoals ook is besloten in <strong>de</strong> <strong>raad</strong> van 24 april <strong>2012</strong>. Los van <strong>de</strong> gevolgen van <strong>de</strong> Wwnv zijn<br />

keuzes wat betreft <strong>de</strong> toekomst van het sociaal werk noodzakelijk.<br />

6


Leeswijzer<br />

Hoofdstuk twee bevat <strong>de</strong> financiële samenvatting. De financiële consequenties van <strong>de</strong> voorstellen, die<br />

wor<strong>de</strong>n gedaan in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> zijn hier op een rij gezet.<br />

Er zijn drie on<strong>de</strong>rwerpen die, zoals afgesproken, uit <strong>de</strong> programma’s zijn getild omdat zij <strong>de</strong><br />

belangrijkste on<strong>de</strong>rwerpen vormen van <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>. Dit zijn het grondbedrijf, Soweco en <strong>de</strong><br />

binnenstad.<br />

Hoofdstuk drie gaat over het grondbedrijf. Hierin wordt het proces weergegeven dat <strong>de</strong> afgelopen<br />

maan<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> is doorlopen: van <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> scenario’s tot aan <strong>de</strong> inhou<strong>de</strong>lijke in<br />

financiële consequenties hiervan.<br />

Hoofdstuk vier gaat over Soweco. In <strong>de</strong> <strong>raad</strong>sverga<strong>de</strong>ring van 24 april is dit on<strong>de</strong>rwerp aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong><br />

geweest. De inhou<strong>de</strong>lijke resultaten wor<strong>de</strong>n in dit hoofdstuk weergegeven en <strong>de</strong> financiële<br />

consequenties wor<strong>de</strong>n verwerkt in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />

Hoofdstuk vijf gaat over het binnenstadsplan, <strong>de</strong> op<strong>de</strong>ling van het plan in fases en <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len die<br />

nodig zijn voor <strong>de</strong> realisatie van het plan.<br />

In hoofdstuk zes staan <strong>de</strong> programma’s. Per programma is in beeld gebracht wat <strong>de</strong> knelpunten zijn die<br />

om oplossing vragen en welke mogelijkhe<strong>de</strong>n er zijn om mid<strong>de</strong>len binnen het programma vrij te spelen.<br />

Dit laatste kan door extra bezuinigingen en door te kijken naar <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> reserves.<br />

In hoofdstuk zeven staat een actualisatie weergegeven van <strong>de</strong> paragraaf weerstandsvermogen uit <strong>de</strong><br />

begroting <strong>2012</strong>.<br />

Hoofdstuk acht gaat over sourcing. Zoals toegezegd krijgt u bij <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>de</strong> mogelijkheid om<br />

<strong>de</strong> globale ka<strong>de</strong>rs vast te stellen voor <strong>de</strong> sourcingstrajecten die in <strong>2012</strong> en 2013 gaan spelen.<br />

In bijlage 1 is zoals afgesproken <strong>de</strong> Trendmonitor over het eerst kwartaal opgenomen. Deze biedt<br />

inzicht in <strong>de</strong> ontwikkelingen van <strong>de</strong> lokale economie en <strong>de</strong> gevolgen van <strong>de</strong> huidige economische<br />

recessie.<br />

Tot slot<br />

In <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 en <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> zijn en wor<strong>de</strong>n er ingrijpen<strong>de</strong> bestuurlijke keuzes<br />

gemaakt. De uitgangspunten van het Masterplan komen hiermee in elk geval ge<strong>de</strong>eltelijk on<strong>de</strong>r druk te<br />

staan. Gezien <strong>de</strong> nieuwe realiteit na <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 en <strong>2012</strong>, stelt het college voor om in<br />

overleg met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> na te gaan of en in hoeverre <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> strategische visie, die geldt voor <strong>de</strong><br />

mid<strong>de</strong>llange of lange termijn, aanpassing of her<strong>de</strong>finiëring nodig heeft. Indien <strong>de</strong>ze vraag positief wordt<br />

beantwoord valt te overwegen om een traject uit te zetten waarin ook externe partners een rol krijgen.<br />

Ons voorstel is hiervoor een start- of discussienotitie te laten maken die in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van <strong>2012</strong><br />

met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> kan wor<strong>de</strong>n besproken.<br />

Voorstel<br />

In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van <strong>2012</strong> een discussie te starten over <strong>de</strong> vraag of en in hoeverre het Masterplan<br />

aanpassing of her<strong>de</strong>finiëring nodig heeft<br />

7


2. Financiële samenvatting<br />

Vanaf hoofdstuk 3 staan <strong>de</strong> voorstellen van <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> weergegeven. Het totaalpakket en <strong>de</strong><br />

financiële consequenties staan hier in <strong>de</strong> financiële samenvatting.<br />

In paragraaf 2.1 staat <strong>de</strong> opgave. Dat is <strong>de</strong> optelsom van <strong>de</strong> voorstellen als het gaat om het<br />

grondbedrijf, Soweco en stadhuis en <strong>de</strong> knelpunten binnen <strong>de</strong> programma’s. Dit levert een inci<strong>de</strong>ntele<br />

en een structurele opgave op.<br />

Paragraaf 2.2 bevat <strong>de</strong> maatregelen waarvoor het college kiest om te voldoen aan <strong>de</strong> inci<strong>de</strong>ntele<br />

opgave. Daarvoor is met name gekeken naar <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> reserves van <strong>de</strong> gemeente.<br />

Paragraaf 2.3 bevat <strong>de</strong> maatregelen om aan <strong>de</strong> structurele opgave te voldoen. Daar gaat het met name<br />

om bezuinigingsmaatregelen.<br />

Paragraaf 2.4 laat zien wat <strong>de</strong> consequenties zijn voor <strong>de</strong> algemene reserve tot en met 2015.<br />

In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabellen staan <strong>de</strong> bedragen weergegeven per 2015 en 2016. In bijlage 6 is voor <strong>de</strong><br />

volledigheid het volledige meerjarige perspectief opgenomen.<br />

2.1 Opgave<br />

Bedragen x 1,0 miljoen<br />

9<br />

Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />

<strong>2012</strong>-2016 2015 2016<br />

Jaarrekening 2011 21 0 0<br />

Grondbedrijf woningen 26 0,4 0,4<br />

Grondbedrijf bedrijventerreinen 8<br />

Soweco 1,4 1,1<br />

Binnenstad eerste fase 5<br />

Bestuurskracht en Bestuurscultuur<br />

Frictiekosten bezuinigingen 1,58<br />

Lagere winstuitkering BNG 0,17 0,17<br />

Verhoging ABP premie 1,00<br />

<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor 0,08 -0,19 -0,26<br />

Leges en kosten publiekszaken 0,14 0,14<br />

Frictiekosten aanpassen organisatiestructuur 0,66<br />

Verbeterprogramma 0,26<br />

<strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> bezuinigingen rijk 2,4 3<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke Stad<br />

Beheer openbare ruimte IISPA 0,05 0,05<br />

Exploitatietekort Hof 88 0,15<br />

Eigen Kracht en participatie<br />

Eigen risico bijstand 0,60<br />

Leefbaarheid en Veiligheid<br />

Veiligheidsregio<br />

Regionale uitvoeringsdiensten 0,48 0,48<br />

Civieltechnische kunstwerken 0,27 0,08 0,09<br />

Totale opgave 64,6 4,9 5,2


2.2 Maatregelen inci<strong>de</strong>nteel<br />

Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel<br />

10<br />

2015<br />

Opgave 64,6<br />

Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />

Algemene reserve 9,2<br />

Stadhuis 2 jaar on hold 4,1<br />

Overige reserves 17,7<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />

Reserve waterboulevard 4,9<br />

Overige reserves 12,7<br />

Eigen kracht en participatie<br />

Reserve grote investeringen (MFA’s) 5,6<br />

Overige reserves 7,6<br />

Leefbaarheid en veiligheid<br />

Overige reserves 0,6<br />

Bespaar<strong>de</strong> rente (2013-2015) # 4,5<br />

Totaal maatregelen inci<strong>de</strong>nteel 66,9<br />

# Jaarlijks wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met een bedrag van circa 1,5 miljoen euro als gevolg van<br />

bespaar<strong>de</strong> rente en het saldo op <strong>de</strong> financieringsfunctie. Het college vindt het verantwoord om een<br />

bedrag van 1,5 miljoen euro per jaar voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 als inci<strong>de</strong>ntele maatregel in te<br />

zetten.


Structurele gevolgen heroverweging reserves<br />

Het heroverwegen van <strong>de</strong> reserves heeft ook structurele gevolgen. Dit geldt on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re voor <strong>de</strong><br />

heroverweging van ‘beklem<strong>de</strong> reserves’ (zie voor een overzicht van alle beklem<strong>de</strong> reserves bijlage 7).<br />

Dit zijn reserves waarvan <strong>de</strong> rente structureel wordt ingezet binnen <strong>de</strong> begroting. Zodra een beroep op<br />

<strong>de</strong>ze reserves wordt gedaan zal structureel <strong>de</strong>kking gevon<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> wegvallen<strong>de</strong><br />

rente inzet. Deze structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen en<br />

bedragen circa 0,8 miljoen euro.<br />

Ook <strong>de</strong> heroverweging van ‘reserves met economisch nut’ (zie voor een overzicht van alle reserves met<br />

economisch nut bijlage 7) heeft structurele consequenties. Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong><br />

kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Door het heroverwegen van <strong>de</strong>ze reserves vervalt immers<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten. De structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong><br />

meegenomen in <strong>de</strong> structurele opgave en bedragen circa 1,0 miljoen euro.<br />

Jaarlijks wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met een structureel en inci<strong>de</strong>nteel bedrag als bespaar<strong>de</strong> rente over<br />

<strong>de</strong> eigen financieringsmid<strong>de</strong>len. Door <strong>de</strong>ze heroverweging zal het structurele bedrag verlaagd moeten<br />

wor<strong>de</strong>n met circa 1,0 miljoen euro.<br />

Als laatste heeft <strong>de</strong> heroverweging van <strong>de</strong> beschikbare mid<strong>de</strong>len voor <strong>de</strong> multifunctionele<br />

accommodaties een structureel effect. Als gevolg van het niet langer inzetten van <strong>de</strong>ze reserve als een<br />

‘reserve economisch nut’ zal <strong>de</strong>kking gevon<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> kapitaallasten. Met <strong>de</strong>ze<br />

structurele consequenties (200.000 euro) is in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n.<br />

Totale structurele gevolgen x 1,0 miljoen<br />

Wegvallen<strong>de</strong> rente beklem<strong>de</strong> reserves 0,8<br />

Wegvallen<strong>de</strong> <strong>de</strong>kking kapitaallasten 1,0<br />

Wegvallen<strong>de</strong> structurele bespaar<strong>de</strong> rente 1,0<br />

Inzet reserve MFA 0,2<br />

Totaal structurele effect 3,0<br />

11


2.3 Maatregelen structureel<br />

Bedragen x 1,0 miljoen 2015 2016 en ver<strong>de</strong>r<br />

Opgave -4,9 -5,2<br />

Structurele gevolgen heroverweging reserves (zie 2.2 maatregelen inci<strong>de</strong>nteel) -3,0 -3,0<br />

Nieuwe opgave -7,9 -8,2<br />

Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />

Sluiten geboorteloket ziekenhuis 0,02 0,02<br />

Opzeggen huur skybox 0,06 0,06<br />

Stelpost loon/prijscompensatie 3,11 3,86<br />

Risicobuffer 0,32 0,33<br />

Meerjarenperspectief 0,07 0,52<br />

Belastingmaatregelen 2,10 2,10<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />

Sportaccommodaties 0,00 0,50<br />

Stelpost bezuiniging grondbedrijf 1,00 1,00<br />

Eigen kracht en participatie<br />

Taakstelling bibliotheek 0,14 0,16<br />

Langdurigheidtoeslag 0,22 0,22<br />

Stads<strong>de</strong>elcoördinatie 0,27 0,27<br />

Subsidies amateurverenigingen afbouwen 0,06 0,06<br />

Taken leerplicht ambtenaar beperken tot wettelijk pakket 0,01 0,01<br />

Bezuiniging <strong>Almelo</strong> Sociaal 0,07 0,07<br />

Integraal huisvestingsprogramma on<strong>de</strong>rwijs (IHP) 0,30 0,30<br />

Wijkkranten 0,05 0,05<br />

Mid<strong>de</strong>len sociale zekerheid<br />

Dweilprogramma 0,24 0,24<br />

Regeerakkoord sociale zekerheid 0,31 0,31<br />

Bijzon<strong>de</strong>re bijstand 0,49 0,49<br />

<strong>Aan</strong>passen norm kwijtschelding 0,06 0,06<br />

Leefbaarheid en veiligheid<br />

Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen 0,12 0,12<br />

Stopzetten subsidies particulieren begraafplaatsen 0,04 0,04<br />

Galloway run<strong>de</strong>ren 0,01 0,01<br />

Bezuinigingen on<strong>de</strong>rhoudskosten accommodaties doelgroepenver. 0 0<br />

Totaal maatregelen structureel 9,06 10,79<br />

Resultaat 1,14 2,63<br />

12


2.4 Algemene reserve<br />

Stand (x 1,0 miljoen)<br />

8,0<br />

6,0<br />

4,0<br />

2,0<br />

0,0<br />

-2,0<br />

-4,0<br />

Meerjarig verloop algemene reserve<br />

2011 <strong>2012</strong> 2013 2014 2015<br />

Ondanks <strong>de</strong> moeilijke keuzes die in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> gemaakt wor<strong>de</strong>n, voldoet <strong>de</strong> stand van <strong>de</strong><br />

algemene reserves <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren niet aan <strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> norm (10% van <strong>de</strong> algemene uitkering). In<br />

2013 zal <strong>de</strong> algemene reserve inci<strong>de</strong>nteel zelfs een negatieve stand kennen. Dit wordt in <strong>de</strong> jaren<br />

daarna aangevuld zodat er uiterlijk in <strong>de</strong> loop van 2014 weer een positieve algemene reserve<br />

beschikbaar is. Daarnaast wordt er aanzienlijk gesne<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> overige reserves. Het college stelt dan<br />

ook voor om inci<strong>de</strong>ntele meevallers die zich voordoen, te gebruiken om <strong>de</strong> algemene reserve weer op<br />

peil te brengen.<br />

Voorstel<br />

Inci<strong>de</strong>ntele meevallers te bestemmen voor het weer op peil brengen van <strong>de</strong> algemene reserve<br />

13<br />

Jaar


3. Grondbedrijf<br />

In januari zijn er met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> afspraken gemaakt over het proces tot aan <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>. Hierbij is<br />

afgesproken dat er in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> kritisch gekeken wordt naar het grondbedrijf omdat er zorgen<br />

zijn over <strong>de</strong> relatie van het grondbedrijf met <strong>de</strong> financiële positie van <strong>de</strong> gemeente. Belangrijke signalen<br />

waren <strong>de</strong> amen<strong>de</strong>menten Go or no go Waterrijk en Realiteitsgehalte Marsroute 2 en ook <strong>de</strong> kritische<br />

blik van <strong>de</strong> accountant als het gaat om <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rbouwing van <strong>de</strong> programmering en fasering gezien <strong>de</strong><br />

uitgifte van <strong>de</strong> afgelopen jaren.<br />

In <strong>de</strong>cember 2011 en januari <strong>2012</strong> is daarom een proces uitgelijnd tot aan <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>. Het<br />

grondbedrijf is daarin benoemd als het belangrijkste on<strong>de</strong>rwerp. In <strong>de</strong>cember ontving <strong>de</strong> <strong>raad</strong> hierover<br />

een <strong>raad</strong>sbrief (1100037 met datum 13 <strong>de</strong>cember 2011). In <strong>de</strong>ze <strong>raad</strong>sbrief is on<strong>de</strong>rscheid gemaakt<br />

tussen <strong>de</strong> korte termijn (jaarrekening) en lange termijn (<strong>voorjaarsnota</strong>). Bij <strong>de</strong> eerste staat het<br />

actualiseren van <strong>de</strong> korte termijn afzetprognoses centraal. Bij <strong>de</strong> lange termijn gaat het om een<br />

fundamentele heroverweging van <strong>de</strong> fysieke agenda op basis van on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re financiële armslag,<br />

kwalitatieve eisen, economische en <strong>de</strong>mografische ontwikkelingen. Besluitvorming over <strong>de</strong>ze laatste<br />

gebeurt nu bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011.<br />

Het jaarrekeningresultaat is inmid<strong>de</strong>ls opgemaakt en bevat een aantal tegenvallers als het gaat om het<br />

grondbedrijf. De belangrijkste zijn:<br />

- Grotere begrote tekorten lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties: 9 miljoen euro<br />

- Extra afwaar<strong>de</strong>ring voor<strong>raad</strong> grondbedrijf (complex versprei<strong>de</strong> bezittingen): 8,3 miljoen euro<br />

De resultaten van <strong>de</strong> jaarrekening waren het startpunt voor <strong>de</strong> scenario’s grondbedrijf, oftewel <strong>de</strong><br />

fundamentele heroverweging van <strong>de</strong> fysieke agenda.<br />

15


3.1 Woningen<br />

Voorstel<br />

- Wat betreft <strong>de</strong> woningbouw te kiezen voor <strong>de</strong> Mediaanvariant, waarbij 140 hectare uit<br />

exploitatie wordt genomen en hiervoor een extra voorziening te treffen van 25 miljoen euro<br />

- De prognose voor <strong>de</strong> uitgifte van bouwgrond voor woningen voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar te<br />

vermin<strong>de</strong>ren ten opzicht van <strong>de</strong> jaarrekening 2011 en hiervoor een extra voorziening te treffen<br />

van 1,0 miljoen euro<br />

- Geen nieuwe sociale woningbouw meer toe te voegen<br />

Inleiding<br />

Begin februari zijn <strong>de</strong>mografische ontwikkelingen vertaald naar scenario’s voor het grondbedrijf.<br />

Hierover ontving <strong>de</strong> <strong>raad</strong> <strong>raad</strong>sbrief 1200080 (met datum 31 januari <strong>2012</strong>). De scenario´s zijn<br />

toegelicht in <strong>de</strong> informatieve <strong>raad</strong> van 7 februari <strong>2012</strong>.<br />

Per scenario is inmid<strong>de</strong>ls beeld gebracht wat <strong>de</strong> kwantitatieve (uit te geven kavels), kwalitatieve<br />

(soorten woningen), financiële gevolgen en risico´s zijn. Zie hiervoor ook <strong>raad</strong>sbrief 1200144 die u<br />

ontving op 13 april <strong>2012</strong>.<br />

Deze paragraaf bestaat voornamelijk uit <strong>de</strong> hoofdlijnen van <strong>de</strong>ze <strong>raad</strong>sbrief van 13 april <strong>2012</strong> met<br />

daaraan toegevoegd het voorstel van het college.<br />

Achtergrond<br />

In het rapport Handreiking ste<strong>de</strong>lijke herprogrammering woningbouw van het Nicis wordt omschreven<br />

wat <strong>de</strong> in <strong>de</strong> afgelopen <strong>de</strong>cennia <strong>de</strong> positie was van <strong>de</strong> gemeente als het gaat om woningbouw. Tot <strong>de</strong><br />

jaren tachtig beheersten lan<strong>de</strong>lijke, regionale en lokale overhe<strong>de</strong>n het plannings- en bouwproces. Na het<br />

instorten van <strong>de</strong> woningmarkt in <strong>de</strong> jaren zeventig transformeer<strong>de</strong> ruimtelijke or<strong>de</strong>ning zich in <strong>de</strong> jaren<br />

90 naar gebiedsontwikkeling waarbij private bouwpartijen verantwoor<strong>de</strong>lijk voor <strong>de</strong> realisatie van een<br />

project, maar stelt <strong>de</strong> overheid via planvorming en regie <strong>de</strong> randvoorwaar<strong>de</strong>n. Vanaf het jaar 2000<br />

woningmarkt explo<strong>de</strong>ert en neemt gebiedsontwikkeling in Ne<strong>de</strong>rland een hoge vlucht. Ontwikkelaars<br />

bouwen een grote projectenportefeuille op en ook gemeenten gaan het spel actief meespelen. Over het<br />

hele land verwerven gemeenten zelf grond, om <strong>de</strong> grond vervolgens on<strong>de</strong>r voorwaar<strong>de</strong>n te verkopen<br />

aan ontwikkelaars. Deze wijze van gebiedsontwikkeling, en in het bijzon<strong>de</strong>r het voeren van een actief<br />

grondbeleid door gemeenten, is <strong>de</strong> afgelopen tien jaar lucratief geweest.<br />

De crisis heeft <strong>de</strong> kredietmogelijkhe<strong>de</strong>n met betrekking tot zowel <strong>de</strong> woningmarkt als het zakelijk<br />

vastgoed sterk vermin<strong>de</strong>rd. Dit leidt in Ne<strong>de</strong>rland tot een aanzienlijke vraaguitval. Door <strong>de</strong> vraaguitval<br />

hebben <strong>de</strong> gemeentelijke grondbedrijven het moeilijk, want ze wor<strong>de</strong>n geconfronteerd met sterk<br />

teruglopen<strong>de</strong> grondopbrengsten. De huidige stagnatie heeft echter een structureler karakter. Door <strong>de</strong><br />

succesvolle gebiedsontwikkeling van <strong>de</strong> afgelopen jaren zijn vraag en aanbod op <strong>de</strong> markt steeds meer<br />

los van elkaar komen te staan. Er is sprake van overprogrammering.<br />

16


Het beeld wat hierboven wordt geschetst is ook in <strong>Almelo</strong> zichtbaar. Het uitgangspunt vorm<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />

ambitie zoals neergelegd in het Masterplan <strong>Almelo</strong>. In Marsoute 1, Marsroute 2 en bij <strong>de</strong> jaarrekening<br />

2011 zijn al maatregelen genomen om te reageren op <strong>de</strong> ontwikkelingen in <strong>de</strong> economie en <strong>de</strong><br />

woningbouwsector. Zie on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel.<br />

Woningen Bedrijventerrein Kantoren<br />

Per jaar Perio<strong>de</strong> Ha per jaar Perio<strong>de</strong> M 2 per jaar Perio<strong>de</strong><br />

Masterplan 500 16 jaar 11 11 jaar 8.000 8 jaar<br />

Marsroute 1 250 20 jaar 8 15 jaar 3.500 15 jaar<br />

Marsroute 2 170 32 jaar 5,5 22 jaar 3.500 15 jaar<br />

Jaarrekening 167 33 jaar 5 24 jaar 2.000 20 jaar<br />

Deze paragraaf is gericht op <strong>de</strong> scenario´s wat betreft woningbouw. In <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> paragraaf wordt<br />

ingegaan op <strong>de</strong> bedrijventerreinen. Er zijn geen scenario’s uitgewerkt omdat ten behoeve van <strong>de</strong><br />

jaarrekening <strong>de</strong> programmering van <strong>de</strong> kantoren reeds fors is bijgesteld van 3.500 m2 BVO naar 2.000<br />

m2 BVO per jaar.<br />

De scenario´s<br />

Gekozen is om <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> scenariomo<strong>de</strong>llen te gebruiken:<br />

- Nulprognose <strong>de</strong>mographic change<br />

- Trendprognose <strong>de</strong>mographic change<br />

- Primos prognose ABF Research<br />

- CBS prognose<br />

De Nulprognose<br />

De nul- en <strong>de</strong> trendprognose zijn afkomstig van ons eigen team On<strong>de</strong>rzoek en Statistiek. Basis daarvan<br />

is <strong>de</strong> nota <strong>de</strong>mographic change van eind 2011. De gemeentelijke prognose is verfijn<strong>de</strong>r dan <strong>de</strong><br />

prognoses die vanuit lan<strong>de</strong>lijke on<strong>de</strong>rzoek wor<strong>de</strong>n gedaan omdat voor <strong>de</strong> gemeente per jaargroep <strong>de</strong><br />

ontwikkeling van geboorte, sterkte en migratie wordt ingeschat.<br />

Voor <strong>de</strong> nulprognose wordt het migratiesaldo op nul veron<strong>de</strong>rsteld en daarmee feitelijk buiten<br />

beschouwing gelaten. Op basis hiervan is het uitgangspunt dat <strong>de</strong> bevolkingsomvang puur wordt<br />

beïnvloed door geboorte en sterfte en <strong>de</strong> invloed van migratie wegvalt.<br />

Trendprognose<br />

Voor <strong>de</strong> trendprognose is voor <strong>de</strong> migratie teruggekeken naar een langere perio<strong>de</strong> van feitelijke<br />

realisatie, namelijk over <strong>de</strong> laatste 15 jaar. Het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> saldo over <strong>de</strong> laatste 15 jaar is + 42, dat<br />

betekent dat er zich gemid<strong>de</strong>ld 42 personen meer vestig<strong>de</strong>n dan er vertrokken uit <strong>Almelo</strong>. Op basis van<br />

dit saldo, verbijzon<strong>de</strong>rd per leeftijdsgroep (ie<strong>de</strong>re groep heeft an<strong>de</strong>re gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> huisvestingswensen),<br />

is <strong>de</strong> trendprognose samengesteld.<br />

De Primosprognose (2011)<br />

In <strong>de</strong> Marsroutes 1 en 2 heeft <strong>de</strong> Primos-prognose van ABF-research centraal gestaan. Zowel <strong>de</strong><br />

provinciale als rijksoverheid gebruiken <strong>de</strong>ze. Op basis van <strong>de</strong>ze prognoses wor<strong>de</strong>n ook afspraken<br />

gemaakt over on<strong>de</strong>r meer <strong>de</strong> verste<strong>de</strong>lijkingsopgave en wordt gebruikt ter on<strong>de</strong>rbouwing voor<br />

bijvoorbeeld van bestemmingsplannen en an<strong>de</strong>re afspraken inzake <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>lijke ontwikkeling.<br />

De Primosprognose is gebaseerd op trendmatige <strong>de</strong>mografische ontwikkelingen, maar bevat ook <strong>de</strong><br />

(regionale) afspraken over <strong>de</strong> woningbouw in <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren. Welke nadruk dit in <strong>de</strong> prognose heeft,<br />

17


is niet bekend gemaakt tot nu toe. Wel is door het verantwoor<strong>de</strong>lijke bureau ABF research toegegeven<br />

dat <strong>de</strong> onzekerheidsmarge in <strong>de</strong> uitkomsten aanzienlijk is.<br />

CBS prognose<br />

De CBS prognose is een variant op <strong>de</strong> voorgaan<strong>de</strong> mo<strong>de</strong>llen en wordt meegenomen in <strong>de</strong>ze analyse<br />

vanwege <strong>de</strong> gezaghebbendheid van het instituut en haar publicaties waardoor <strong>de</strong>ze cijfers in principe<br />

goed zijn te gebruiken ter on<strong>de</strong>rbouwing van beleid.<br />

De voorspelling van <strong>de</strong> bevolking gebeurt in dit mo<strong>de</strong>l met behulp van <strong>de</strong> zogeheten cohort-<br />

componentenmetho<strong>de</strong>, een bepaling van geboorte, sterfte en migratie per leeftijdsgroep (cohort) In dit<br />

mo<strong>de</strong>l wordt <strong>de</strong> bevolking uitgesplitst naar geslachst, leeftijd, herkomst, en huishou<strong>de</strong>nspositie (kind,<br />

alleenstaand, samenwonend, eenou<strong>de</strong>r). Om het aantal en het type huishou<strong>de</strong>ns te kunnen voorspellen,<br />

wor<strong>de</strong>n overgangen tussen huishou<strong>de</strong>nsposities bepaald (bijvoorbeeld kin<strong>de</strong>ren die het ou<strong>de</strong>rlijk huis<br />

verlaten of alleenstaan<strong>de</strong>n die gaan samenwonen). Daarnaast wor<strong>de</strong>n veron<strong>de</strong>rstellingen over <strong>de</strong><br />

ontwikkeling van <strong>de</strong> woningvoor<strong>raad</strong> meegenomen.<br />

Uitkomst scenario´s in relatie tot fasering Jaarrekening 2011<br />

De resultaten van <strong>de</strong> jaarrekening zijn het startpunt voor <strong>de</strong> bovenstaan<strong>de</strong> scenario´s, maar ook <strong>de</strong><br />

vergelijkingsbasis waaraan <strong>de</strong> uit te werken scenario’s kunnen wor<strong>de</strong>n gespiegeld. Hierdoor wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />

verschillen zichtbaar en kunnen van daaruit <strong>de</strong> financiële consequenties wor<strong>de</strong>n doorberekend. De<br />

fasering van het Jaarrekening 2011 scenario is in on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel weergegeven in <strong>de</strong> blauwe staven<br />

per jaar.<br />

In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek zijn drie behoefteprognoses weergegeven ten opzichte van <strong>de</strong> huidige<br />

uitgifteprognoses uitgezet. De nulprognose is niet weergegeven om <strong>de</strong> tabel leesbaar te hou<strong>de</strong>n. Deze<br />

wijkt slechts in geringe mate in negatieve zin af van <strong>de</strong> trendprognose (parallelle lijn net daaron<strong>de</strong>r),<br />

behalve dat <strong>de</strong>ze behoefteprognose iets min<strong>de</strong>r woningen (ca. 15) per willekeurig jaar kent. Me<strong>de</strong><br />

omdat <strong>de</strong> meest recente bevolkingsgegevens wijzen op een aanzienlijk groter dan voorspeld<br />

migratieoverschot, lijkt een uitgangspositie van een neutraal migratiesaldo een te conservatief beeld te<br />

schetsen.<br />

450<br />

400<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

-<br />

-50<br />

-100<br />

<strong>2012</strong><br />

2013<br />

2014<br />

2015<br />

2016<br />

2017<br />

2018<br />

2019<br />

2020<br />

2021<br />

2022<br />

2023<br />

2024<br />

2025<br />

2026<br />

2027<br />

18<br />

2028<br />

grex totaal Trendprognose Primos CBS<br />

In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel is <strong>de</strong> opgetel<strong>de</strong> kwantitatieve behoefte vanaf 1 januari <strong>2012</strong> van <strong>de</strong> netto<br />

toevoeging weergegeven. Van <strong>de</strong> totale behoefte is het aanbod in <strong>de</strong> overige lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties<br />

2029<br />

2030<br />

2031<br />

2032<br />

2033<br />

2034<br />

2035<br />

2036<br />

2037<br />

2038<br />

2039<br />

2040<br />

2041<br />

2042<br />

2043


(1.750 woningen) afgetrokken. Hierdoor moeten <strong>de</strong> projecten Waterrijk en Leemslagen (W + L)<br />

voorzien in <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> / ontbreken<strong>de</strong> behoefte. Deze varieert van 450 tot 2.500 woningen in 15 tot<br />

30 jaar tijd. Ten opzichte van het huidige bouwprogramma (ruim 3.100 woningen) van Waterrijk en<br />

Leemslagen moeten <strong>de</strong>ze 2 projecten tezamen <strong>de</strong>rhalve circa 600 tot 2.650 woningen inleveren.<br />

Scenario Behoefte Overige<br />

exploitaties<br />

19<br />

Waterrijk en<br />

Leemslagen<br />

Sanering<br />

Jaarrekening 2011 4.850 1.750 3.100 0<br />

Nul 2.200 1.750 450 2.650<br />

Trend 2.650 1.750 900 2.200<br />

Primos 4.250 1.750 2.500 600<br />

CBS 3.750 1.750 2.000 1.100<br />

Het aanbod van circa 1,750 woningen in <strong>de</strong> overige projecten zit met name in:<br />

- Indieterrein 620 woningen (particulier)<br />

- <strong>Almelo</strong> NO 400 woningen (gemeente)<br />

- Weggeler 190 woningen (gemeente/particulier)<br />

- Nijrees noord 170 woningen (gemeente/particulier)<br />

- Kollenveld 80 woningen (particulier)<br />

- Nijrees mid<strong>de</strong>n 60 woningen (particulier)<br />

- Hagendoornschool 60 woningen (gemeente)<br />

- Rhijnbeek 50 woningen (gemeente)<br />

- Chiel Dethmersstraat 44 woningen (gemeente/particulier)<br />

- Voormalige Rembrandthal 35 woningen (gemeente)<br />

- Kerkhofsweg 16 woningen (gemeente)<br />

Vooralsnog wor<strong>de</strong>n alleen <strong>de</strong> Trend- en <strong>de</strong> Primosprognose ver<strong>de</strong>r uitgewerkt en terugvertaald naar <strong>de</strong><br />

projecten. Hierbij is van belang dat <strong>de</strong> beschreven scenario’s in grote lijnen ongeveer <strong>de</strong> zelf<strong>de</strong><br />

bevolkingsontwikkeling beschrijven. De CBS prognose laat op dit moment reeds een forse afwijking<br />

zien van <strong>de</strong> werkelijkheid. In die zin lijkt dat mo<strong>de</strong>l op dit moment min<strong>de</strong>r betrouwbaar dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />

drie. Ook is <strong>de</strong> nul variant niet ver<strong>de</strong>r uitgewerkt omdat <strong>de</strong>ze uitgaat van een migratiesaldo van nul.<br />

Gezien migratiecijfers uit het verle<strong>de</strong>n (zie ook <strong>de</strong> Trendprognose) is dit geen waarschijnlijke aanname.<br />

Kijkend naar logische plangrenzen, financiële haalbaarheid en bestuurlijke afspraken zou een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> en<br />

vier<strong>de</strong> scenario tussen Trend en Primos uitgewerkt kunnen wor<strong>de</strong>n:<br />

Trendplus<br />

Omdat <strong>de</strong> provincie bij het totstandkomingsproces van het bestemmingsplan Waterrijk heeft<br />

aangegeven in elk geval een behoefte van ongeveer 1.100 woningen als reëel en voldoen<strong>de</strong><br />

on<strong>de</strong>rbouwd te beschouwen, nemen we dat uitgangspunt mee in <strong>de</strong> formulering van een<br />

Trendplusvariant. In plaats van 2.650 woningen komt <strong>de</strong> totale opgave in die variant op 3.000.<br />

Vertaald naar <strong>de</strong> nog vorm te geven wijken Waterrijk en Leemslagen, biedt <strong>de</strong>ze variant net iets meer<br />

‘body’ ten opzichte van Trend om <strong>de</strong> noodzakelijke minimum omvang van <strong>de</strong>ze wijken te maken vanuit<br />

ste<strong>de</strong>nbouwkundig en financieel perspectief.


Mediaanvariant<br />

De Trend en <strong>de</strong> Primos zijn ontwikkeld op basis van <strong>de</strong> <strong>de</strong>mografische ontwikkelingen. Zij geven een<br />

bandbreedte van 2.650 tot 4.250 woningen. Met <strong>de</strong>ze bandbreedte in gedachte heeft het college een<br />

vier<strong>de</strong> variant ontwikkeld. Bij <strong>de</strong>ze variant wordt gekeken naar het grondbezit van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong><br />

en wat een logische plangrens zou kunnen zijn bij het gebied Waterrijk, oftewel een natuurlijke<br />

ste<strong>de</strong>nbouwkundige knip. Deze zogenaam<strong>de</strong> Mediaanvariant maakt het globaal mogelijk om een gebied<br />

tot aan <strong>de</strong> Westermaatweg te ontwikkelen en het ten noor<strong>de</strong>n daarvan gelegen gebied te<br />

herbestemmen (transitie). Hierdoor is het noodzakelijk om circa 140 hectare uit exploitatie te nemen.<br />

Op <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> grond is het mogelijk circa 1.600 woningen te realiseren. Hierbij gaat <strong>de</strong>ze variant uit<br />

van een behoefte van 3.500 woningen. Dit is ongeveer <strong>de</strong> mediaan van <strong>de</strong> Trend- en <strong>de</strong><br />

Primosscenario’s.<br />

Scenario Behoefte Overige<br />

exploitaties<br />

20<br />

Waterrijk en<br />

Leemslagen<br />

Sanering<br />

Jaarrekening 2011 4.850 1.750 3.100 0<br />

Trend 2.650 1.750 900 2.200<br />

Trendplus 3.000 1.750 1.250 1.850<br />

Mediaanvariant 3.500 1.750 1.750 1.350<br />

Primos 4.250 1.750 2.500 600<br />

Uitgangspunt bij alle uitwerkingen is dat <strong>de</strong> latent aanwezige <strong>de</strong>mografische behoefte in <strong>de</strong> eerste<br />

jaren, die door <strong>de</strong> economische recessie niet tot afname van bouwgrond leidt, op een later moment<br />

alsnog in uitgifte resulteert.<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

-<br />

Vertaling naar Waterrijk en Leemslagen<br />

faseringen diverse prognoses<br />

Trend Trendplus Mediaan Primos<br />

In <strong>de</strong>ze scenarioverkenning is als uitgangspunt gehanteerd dat <strong>de</strong> bouwprogramma’s van <strong>de</strong> overige<br />

gron<strong>de</strong>xploitaties niet (substantieel) wijzigen. Bij alle behoefteprognoses/scenario’s is <strong>de</strong> totale behoefte<br />

namelijk groter dan het opgetel<strong>de</strong> aanbod vanuit <strong>de</strong>ze projecten. De projecten Leemslagen en/of<br />

Waterrijk gaan vanuit die optiek in <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> behoefte voorzien en zijn wat dat betreft bepalend<br />

voor het uitein<strong>de</strong>lijke rekenresultaat.<br />

Expliciet dient te wor<strong>de</strong>n benadrukt dat Waterrijk in een aangepaste opzet, waarbij <strong>de</strong> nadruk ligt op<br />

het beperken van <strong>de</strong> verliezen en het reageren op een veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> vraag, een an<strong>de</strong>re wijk gaat wor<strong>de</strong>n<br />

dan oorspronkelijk is voorzien. Om kosten te reduceren en opbrengsten te verhogen is het noodzakelijk


<strong>de</strong> hoeveelheid uitgeefbare grond te vergroten. Dat brengt met zich mee een an<strong>de</strong>re<br />

ste<strong>de</strong>nbouwkundige opzet met hogere woningdichthe<strong>de</strong>n per hectare en ook min<strong>de</strong>r wateroppervlak.<br />

Omdat we uit blijven gaan van een vrij hoog woningsegment in Waterrijk betekent dit een veran<strong>de</strong>ring<br />

in het bestemmingsplan. Wel wordt er nog steeds uitgegaan van een on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>nd woonmilieu.<br />

In het voortraject op <strong>de</strong> scenarioanalyse is <strong>de</strong> vraag gesteld of niet toch een aantal an<strong>de</strong>re exploitaties<br />

zou kunnen wor<strong>de</strong>n aangepast ten faveure van Waterrijk. Het antwoord hierop is dat dat weliswaar in<br />

beperkte mate mogelijk is, maar dat zaken als ste<strong>de</strong>nbouwkundige urgentie, afspraken met <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n<br />

belanghebben<strong>de</strong>n, hoge boekwaar<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> langer lopen<strong>de</strong> (binnenste<strong>de</strong>lijke) exploitaties en<br />

verste<strong>de</strong>lijkingsafspraken die keuze groten<strong>de</strong>els bemoeilijken. Hier en daar is wel wat verschuiving<br />

mogelijk, maar dat heeft slechts een marginaal effect op het totale beeld. Mocht het zo zijn dat toch<br />

ook binnen <strong>de</strong> particuliere exploitaties gaat wor<strong>de</strong>n gesaneerd (en dat zou niet helemaal onlogisch zijn,<br />

want ontwikkelaars kennen het zelf<strong>de</strong> probleem als <strong>de</strong> gemeente), dan kan dat een plus betekenen voor<br />

Waterrijk en Leemslagen. Vooralsnog gaan we hier niet vanuit. De sleutel ligt hoe dan ook bij Waterrijk<br />

en Leemslagen.<br />

On<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel geeft aan wat <strong>de</strong> consequenties zijn van <strong>de</strong> scenario’s in <strong>de</strong> zin van uitgeefbare<br />

grond versus het reeds in gemeentebezit zijn<strong>de</strong> areaal. Het verschil tussen <strong>de</strong>ze twee parameters is <strong>de</strong><br />

grond die niet meer ontwikkeld wordt en <strong>de</strong>rhalve uit exploitatie moet wor<strong>de</strong>n genomen.<br />

Hectares Trend Trend+ Mediaan Primos<br />

Totaal verworven 240 240 240 240<br />

In exploitatie 38 61 102 126<br />

Uit exploitatie 202 179 138 114<br />

Financieel<br />

In het hiernavolgen<strong>de</strong> overzicht wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> maatgeven<strong>de</strong> financiële consequenties geschetst van het<br />

kiezen voor een behoeftescenario als basis voor <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties. Niet genoeg kan wor<strong>de</strong>n<br />

benadrukt dat <strong>de</strong> in <strong>de</strong> tabel genoem<strong>de</strong> bedragen van indicatieve aard zijn omdat ze bepaald zijn op<br />

basis van kengetallen voor <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties. Veran<strong>de</strong>ren <strong>de</strong>ze getallen, dan veran<strong>de</strong>rt<br />

ook het resultaat.<br />

Als wordt besloten het project Leemslagen (vooralsnog) niet te ontwikkelen, dan moet er ruim 5 miljoen<br />

euro extra afgewaar<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> gedane investeringen in dit project. Met het dan kunnen<br />

toevoegen van circa 150 woningen aan het plan Waterrijk kan <strong>de</strong>ze extra afwaar<strong>de</strong>ring financieel niet<br />

gecompenseerd wor<strong>de</strong>n. An<strong>de</strong>rs gezegd, aan het stopzetten van Leemslagen hangt een prijskaartje.<br />

Tevens is het <strong>de</strong> vraag of het plan Waterrijk voor alle potentiële belangstellen<strong>de</strong>n voor Leemslagen een<br />

gewenst / acceptabel alternatief is. De INBO rapportage geeft juist aan dat <strong>de</strong> gemeente moet voorzien<br />

in <strong>de</strong> vraag naar bijzon<strong>de</strong>re woonkwaliteiten. Leemslagen is bij uitstek een gebied dat zich kan<br />

on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n op dat vlak.<br />

On<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel geeft een beeld van <strong>de</strong> directe financiële betekenis van <strong>de</strong> uitgewerkte scenario’s<br />

voor <strong>de</strong> exploitatie van Waterrijk. Het uit exploitatie nemen van een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> in gemeentebezit zijn<strong>de</strong><br />

gron<strong>de</strong>n betekent een directe afwaar<strong>de</strong>ring van het betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van boekwaar<strong>de</strong> naar<br />

balanswaar<strong>de</strong>. Deze is ge<strong>de</strong>finieerd als <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van <strong>de</strong> grond op basis van agrarische bestemming<br />

(6,50 euro per m2). De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> huidige boekwaar<strong>de</strong> is ongeveer 30 euro per m2.<br />

21


Bedragen x 1,0 miljoen Trend Trend+ Mediaan Primos<br />

Afwaar<strong>de</strong>ring 59 51 37 28<br />

Vrijgevallen voorziening 12 12 12 12<br />

Afronding 2 1 - 1<br />

Benodig<strong>de</strong> extra voorziening 45 40 25 15<br />

In het Trendscenario betekent dit een extra voorziening ter grootte van 45 miljoen euro. Trendplus<br />

betekent een te nemen voorziening van 40 miljoen euro en op basis van <strong>de</strong> Primosprognoses dient een<br />

extra voorziening te wor<strong>de</strong>n getroffen van 15 of 27 miljoen euro. Dit is afhankelijk van <strong>de</strong> te kiezen<br />

subvariant. Omdat bij oostelijke of westelijke invulling van Waterrijk (waarbij je compacter aan <strong>de</strong> stad<br />

bouwt) meer grond van <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n nodig is dan in <strong>de</strong> noor<strong>de</strong>lijke variant , levert dit vanwege <strong>de</strong><br />

verwervingskosten een bijkomend extra verlies op van ca. 12 miljoen euro. Het Mediaanscenario maakt<br />

het noodzakelijk om een voorziening ter grootte van 25 miljoen euro te treffen.<br />

Gevoeligheidsanalyse<br />

Met <strong>de</strong>ze gevoeligheidsanalyse laten we zien wat het betekent als <strong>de</strong> aannames, waarvan <strong>de</strong><br />

berekeningen uitgaan zich an<strong>de</strong>rs ontwikkelen dan gedacht<br />

Transitie Waterrijk<br />

De transitiestrategie voor (<strong>de</strong>len van) Waterrijk is een mogelijk mid<strong>de</strong>l om <strong>de</strong> opbrengst te verhogen van<br />

te herwaar<strong>de</strong>ren grond die uit exploitatie wordt genomen. In plaats van agrarische bestemming kan <strong>de</strong><br />

grond dan een alternatieve bestemming krijgen. Dit alternatief zou een hogere grondwaar<strong>de</strong> opleveren<br />

dan die voor agrarisch gebruik. In financieel opzicht kan hier nog niet op geanticipeerd wor<strong>de</strong>n.<br />

Woningtypen<br />

Per scenario is het totale aantal woningen bepaald. Daarbinnen is een bepaal<strong>de</strong> kwalitatieve<br />

on<strong>de</strong>rver<strong>de</strong>ling in woningtypen aangehou<strong>de</strong>n op basis waarvan <strong>de</strong> financiële consequenties van <strong>de</strong><br />

diverse scenario’s zijn berekend. Indien <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rlinge verhouding in woningtypen wordt gewijzigd,<br />

veran<strong>de</strong>rt het financieel resultaat.<br />

- Omzetting van rijenwoning vrije sector naar sociale woningbouw heeft een negatief financieel<br />

effect van ongeveer 15.000 euro per woning<br />

- Verschuiving van kavels 500 m2 naar 250 m2 per woning heeft een netto negatief effect<br />

20.000 per woning<br />

Economische crisis<br />

Een ontwikkeling waarbij <strong>de</strong> crisis in verhevig<strong>de</strong> mate voortduurt en <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar (<strong>2012</strong>-2015)<br />

bijvoorbeeld maar 40 woningen per jaar wor<strong>de</strong>n gerealiseerd betekent een vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong> uitgifte van in<br />

totaal 350 woningen. In principe betekent dit opbrengst<strong>de</strong>rving van 30 miljoen euro. Besparing op<br />

bouw- en woonrijp maken levert ca. 15 miljoen euro op hetgeen resulteert in een netto verlies van<br />

globaal 15 miljoen euro. Een inhaalslag geduren<strong>de</strong> tien jaren (35 extra woningen per jaar) levert een<br />

beperking van het verlies op tot ca 8 á 10 miljoen euro.<br />

<strong>Aan</strong>passing grondprijzen (per m2)<br />

Bij <strong>de</strong> vraag hoe reëel <strong>de</strong> huidige grondprijzen zijn en welke prijsontwikkeling verwacht kan wor<strong>de</strong>n<br />

moet on<strong>de</strong>rscheid gemaakt wor<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong> korte termijn (komen<strong>de</strong> 2-3 jaar) en <strong>de</strong> lange termijn<br />

(komen<strong>de</strong> 20 jaar).<br />

22


Grondprijzen lange termijn<br />

Op basis van <strong>de</strong> huidige verhouding tussen <strong>de</strong> grondprijzen en <strong>de</strong> kostprijs van bouwrijpe grond en <strong>de</strong><br />

grondprijsontwikkelingen in relatie tot <strong>de</strong> kostprijsontwikkelingen in <strong>de</strong> afgelopen <strong>de</strong>cennia, kan<br />

geconclu<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong> huidige grondprijzen (op lange termijn bezien) niet te hoog zijn. Dat wordt<br />

namelijk wel eens beweerd door met name <strong>de</strong> kopers van <strong>de</strong> bouwgrond en diegenen die belang<br />

hebben bij lagere grondprijzen.<br />

De huidige grondprijzen liggen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> kostprijs van bouwrijpe grond. In een vrije markt<br />

blijft een <strong>de</strong>rgelijk verschil niet lang bestaan. Als op een of an<strong>de</strong>r mannier <strong>de</strong> kostprijs niet daalt (bij<br />

voorbeeld door subsidies) dan zullen <strong>de</strong> verkoopprijzen i<strong>de</strong>aliter gaan stijgen tot minimaal het niveau<br />

van <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> kostprijs en meestal tot iets daar boven (is winstmarge).<br />

Vanwege <strong>de</strong> lange looptijd van <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties is <strong>de</strong> meest gere<strong>de</strong> aanname <strong>de</strong> prijsontwikkeling<br />

van <strong>de</strong> opbrengsten te relateren aan <strong>de</strong> kostprijsontwikkeling van bouwgrond conform <strong>de</strong><br />

prijsontwikkelingen in <strong>de</strong> laatste 60 jaar. Derhalve wordt voor <strong>de</strong> opbrengstenstijging <strong>de</strong> zelf<strong>de</strong><br />

parameter gehanteerd als voor <strong>de</strong> kostenstijging. An<strong>de</strong>rs gezegd, het is niet reëel voor <strong>de</strong> lange termijn<br />

uit te gaan van een structureel hogere kostenstijging dan opbrengstenstijging. In dat geval zou <strong>de</strong><br />

productie van bouwgrond steeds onrendabeler wor<strong>de</strong>n c.q. steeds verliesgeven<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n.<br />

Voorbeel<strong>de</strong>n:<br />

Nu uitgaan van 20 jaar lang gemid<strong>de</strong>ld 1% hogere kostenstijging dan opbrengstenstijging<br />

(respectievelijk 2,5% en 1,5%), heeft een negatief effect op <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties van <strong>de</strong><br />

Jaarrekening 2011 van circa 35 miljoen euro op netto contante waar<strong>de</strong> (NCW). Het effect van <strong>de</strong>ze<br />

1% structureel hogere kostenstijging levert <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> verschillen op boven op <strong>de</strong> effecten door<br />

verkleining van het plangebied:<br />

- Trendprognose: ongeveer 20 miljoen euro<br />

- Trend+ variant: ongeveer 23 miljoen euro<br />

- Mediaanvariant: ongeveer 25 miljoen euro<br />

- Primosprognose: ongeveer 30 miljoen euro.<br />

Uitgaan van een lange termijn prijsstijging van 2% in plaats van 2,5% per jaar (zowel kosten als<br />

opbrengsten) heeft een effect van 12 miljoen euro op <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties van <strong>de</strong> jaarrekening 2011.<br />

Het effect op <strong>de</strong> scenario’s is boven op <strong>de</strong> effecten ten gevolge van verkleining van het plangebied bij:<br />

- Trendprognose: ongeveer 7 miljoen euro<br />

- Trend+ variant: ongeveer miljoen euro<br />

- Mediaan variant: ongeveer 9 miljoen euro<br />

- Primosprognose: ongeveer 10 miljoen euro<br />

Grondprijzen korte termijn<br />

Als gemeenten/bouwgrondaanbie<strong>de</strong>rs besluiten tij<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> gronduitgifteprijzen te verlagen dan heeft dat<br />

een negatief effect op <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitatiebegrotingen. Om een voorbeeld te geven: bij 3 jaar lang een<br />

tij<strong>de</strong>lijke grondprijsverlaging van 10% waarna <strong>de</strong> prijzen weer op het normale / huidige prijsniveau<br />

komen, heeft een effect van circa 6 miljoen op netto contante waar<strong>de</strong> (NCW).<br />

Betekenis Transitiestrategie voor <strong>de</strong> herwaar<strong>de</strong>ring van grond in Waterrijk<br />

Vooralsnog wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> uit exploitatie te halen gron<strong>de</strong>n gewaar<strong>de</strong>erd op agrarische bestemming. Mocht<br />

in een latere fase <strong>de</strong> uit transitiestrategie blijken dat er herbestemming mogelijk is die een hogere<br />

grondwaar<strong>de</strong> met zich meebrengt, dan kan <strong>de</strong>ze waar<strong>de</strong>ring naar boven wor<strong>de</strong>n bijgesteld.<br />

23


Voorstel college<br />

Het college heeft een afweging gemaakt tussen <strong>de</strong> hierboven gepresenteer<strong>de</strong> varianten. In <strong>de</strong> afweging<br />

zijn meegenomen <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige en ruimtelijke consequenties, maar vooral ook: wat zijn<br />

aanvaardbare risico’s afgewogen tegen <strong>de</strong> financiële consequenties van een scenariokeuze. Het gaat<br />

daarbij om <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> afweging:<br />

- Hogere woningbouwaantallen lei<strong>de</strong>n tot een verhoogd afzetrisico, maar vragen nu om een<br />

min<strong>de</strong>r hoge voorziening (dus min<strong>de</strong>r bezuinigingen en heroverweging van reserves en<br />

projecten)<br />

- Lage woningbouwaantallen lei<strong>de</strong>n tot een laag afzetrisico, maar vraagt gelijk om een hoge<br />

voorziening (wat betekent vergaan<strong>de</strong> bezuinigingen en verschraling van reserves en<br />

projecten)<br />

Op basis van <strong>de</strong>ze afweging kiest het college voor <strong>de</strong> mediaanvariant. Deze variant vindt het mid<strong>de</strong>n<br />

tussen <strong>de</strong> uiterste scenario´s en vraagt om een voorziening van 25 miljoen euro.<br />

In verband met <strong>de</strong> aanhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> economische crisis, kiest het college ervoor om <strong>de</strong> <strong>de</strong><br />

uitgifteprognoses voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar met nog eens 127 woningen ver<strong>de</strong>r naar bene<strong>de</strong>n bij te<br />

stellen dan bij <strong>de</strong> jaarrekening al is gedaan. Daarmee wordt het risico op tegenvallen<strong>de</strong> verkopen op <strong>de</strong><br />

koprte termijn (komen<strong>de</strong> vier jaar) ver<strong>de</strong>r verkleind. De bijgestel<strong>de</strong> aantallen hieron<strong>de</strong>r zijn gebaseerd op<br />

reële verwachtingen over <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties. Hiervoor is een extra voorziening nodig van 1<br />

miljoen euro.<br />

<strong>Aan</strong>tal woningen <strong>2012</strong> 2013 2014 2015<br />

Jaarrekening 2011 87 108 137 197<br />

Voorjaarsnota <strong>2012</strong> 77 65 97 163<br />

In <strong>de</strong> woonvisie staat aangegeven dat er in <strong>Almelo</strong> voldoen<strong>de</strong> sociale woningbouw is om nu en in <strong>de</strong><br />

toekomst aan <strong>de</strong> vraag te voldoen. Het college stelt daarom voor om geen sociale woningbouw toe te<br />

voegen in <strong>de</strong> uitleglocaties.<br />

24


3.2 Bedrijventerreinen<br />

Voorstel<br />

- Wat betreft <strong>de</strong> bedrijventerreinen te kiezen voor scenario 2 waarbij Buitenhaven West en<br />

Aadijk Noord wor<strong>de</strong>n toegevoegd aan <strong>de</strong> strategische voor<strong>raad</strong><br />

- Uit te gaan van 4 hectare per jaar voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 15 jaar en daarvoor een extra voorziening<br />

Achtergrond<br />

te treffen van 8 miljoen euro<br />

Ook voor <strong>de</strong> bedrijventerreinen zijn <strong>de</strong> afgelopen jaren maatregelen genomen om te anticiperen op<br />

economische ontwikkelingen. De jaarlijkse afzet van bedrijventerreinen is naar bene<strong>de</strong>n bijgesteld. Ook<br />

naar aanleiding van <strong>de</strong> boardletter heeft er bij <strong>de</strong> jaarrekening een bijstelling plaatsgevon<strong>de</strong>n.<br />

Bedrijventerrein<br />

Ha per jaar Perio<strong>de</strong><br />

Masterplan 11 11 jaar<br />

Marsroute 1 8 15 jaar<br />

Marsroute 2 5,5 22 jaar<br />

Jaarrekening 5 24 jaar<br />

Op dit moment wordt er in <strong>de</strong> Netwerkstad uitgegaan van Transatlantic Market. Dit mo<strong>de</strong>l komt van<br />

het Centraal Planbureau. Eén en an<strong>de</strong>r heeft geresulteerd in een behoefteraming voor onze gemeente<br />

tot 2020 van 80 hectare. In Netwerkstad-verband is al wel <strong>de</strong> nuancering aangebracht om eerst <strong>de</strong><br />

voor<strong>raad</strong> aan har<strong>de</strong> plannen te benutten tot 2020. Wij hebben momenteel 66 hectare aan har<strong>de</strong><br />

plannen oftewel voor<strong>raad</strong> lokaal bedrijventerrein. De totale har<strong>de</strong> voor<strong>raad</strong> in <strong>de</strong> netwerkstad is<br />

vooralsnog voldoen<strong>de</strong> tot 2020, inclusief XL Businesspark. De zachte plannen (nog geen vastgesteld<br />

bestemmingsplan) in <strong>Almelo</strong> zijn vooralsnog een <strong>de</strong>el van Aadijk Noord en geheel Buitenhaven West.<br />

Door <strong>de</strong> accountant is in <strong>de</strong> managementletter net als voor woningbouw, aandacht besteed aan <strong>de</strong><br />

huidige realiteit van <strong>de</strong> planning aan bedrijventerreinen. Hoewel aangegeven wordt dat <strong>de</strong> planning en<br />

<strong>de</strong> daarachter liggen<strong>de</strong> raming voldoen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rbouwd is, wordt toch gevraagd <strong>de</strong> mogelijkheid van een<br />

alternatief scenario on<strong>de</strong>r ogen te zien.<br />

Formulering van scenario’s<br />

Voor bedrijventerreinen is er gekeken naar <strong>de</strong> uitgiftecijfers sinds 1993. Op basis van <strong>de</strong>ze cijfers is er<br />

een trendlijn voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren bepaald. In <strong>de</strong>ze trendlijn is rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> huidige<br />

crisis. Het resultaat (ex XL Businesspark) is als volgt:<br />

25


28<br />

26<br />

24<br />

22<br />

20<br />

18<br />

16<br />

14<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

1993<br />

1994<br />

1995<br />

1996<br />

1997<br />

1998<br />

1999<br />

2000<br />

26<br />

y = -3,602Ln(x) + 14,68<br />

2001<br />

2002<br />

2003<br />

2004<br />

2005<br />

2006<br />

2007<br />

2008<br />

2009<br />

2010<br />

2011<br />

<strong>2012</strong><br />

2013<br />

2014<br />

2015<br />

2016<br />

2017<br />

2018<br />

2019<br />

Totale uitgifte in ha Logaritmisch (Totale uitgifte in ha)<br />

De uitgifte laat, me<strong>de</strong> door een gebrek aan aanbod, een grillig verloop zien. Op basis van <strong>de</strong>ze grillige<br />

lijn is een trendlijn berekend (zie hierboven in <strong>de</strong> diagram <strong>de</strong> gelijkmatige trendlijn). Deze laat een<br />

dalen<strong>de</strong> trend laat zien. Daaruit is te zien dat rond 2020 <strong>de</strong> daling zich stabiliseert. In het verloop zit<br />

een ge<strong>de</strong>elte economische crisis verwerkt. Buiten <strong>de</strong>ze bijzon<strong>de</strong>rheid was <strong>de</strong> ten<strong>de</strong>ns overigens al<br />

dalend.<br />

De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> jaarlijkse uitgifte komt daarmee op 2,8 hectare per jaar. Volgens Marsroute 2 ligt dit op<br />

ongeveer 5,5 hectare per jaar.<br />

Wanneer <strong>de</strong> trendlijn wordt aangehou<strong>de</strong>n, dan vraagt dat om een reductie in <strong>de</strong> jaarlijks uit te geven<br />

oppervlakten van 5 hectare naar ongeveer 2,8 hectare per jaar. Hierdoor vallen Buitenhaven West en<br />

Aadijk Noord over <strong>de</strong> rand. Zij zijn in dit scenario niet meer nodig om in <strong>de</strong> behoefte van <strong>de</strong> komen<strong>de</strong><br />

tijd te voorzien. Daarnaast dient het uitgiftetempo van an<strong>de</strong>re in exploitatie zijn<strong>de</strong> terreinen enigszins te<br />

wor<strong>de</strong>n uitgefaseerd. Te treffen voorziening is ongeveer 8 miljoen euro voor <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> terreinen en<br />

1 a 2 miljoen euro voor uitfasering van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re in exploitatie zijn<strong>de</strong> bedrijventerreinen.<br />

Het is goed om aan te tekenen dat er een sprake is van een grote onzekerheidsmarge in <strong>de</strong><br />

bovenstaan<strong>de</strong> berekening. Zoals in bovenstaan<strong>de</strong> diagram zichtbaar is er <strong>de</strong> afgelopen 20 jaar sprake<br />

van sterke fluctuaties als het gaat om <strong>de</strong> uitgifte van bedrijventerreinen.<br />

Bovenstaand trendlijn van 2,8 hectare per jaar is gebaseerd op een statistische berekening. Het is<br />

daarnaast ook mogelijk om scenario’s te ontwikkelen op basis van <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> plannen en ruimtelijke<br />

consequenties. Er is daarbij vooral gekeken naar <strong>de</strong> zogenaam<strong>de</strong> zachte voor<strong>raad</strong>, oftewel voor<strong>raad</strong><br />

zon<strong>de</strong>r vastgesteld bestemmingsplan. Voor <strong>Almelo</strong> zijn dit Buitenhaven West en Aadijk Noord.<br />

De volgen<strong>de</strong> uitgangspunten zijn gehanteerd:<br />

- In exploitatie genomen gron<strong>de</strong>n (=lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties) hebben in beginsel een looptijd<br />

van maximaal 20 jaar en het liefst niet langer dan 10 à 15 jaar (dit is <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke ten<strong>de</strong>ns)<br />

- Een gron<strong>de</strong>xploitatie waarvan start uitgifte nog meer dan 10 jaar op zich laat wachten, wordt<br />

nog niet in exploitatie genomen of uit exploitatie gehaald.<br />

2020


Dit heeft <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> consequenties:<br />

- Buitenhaven West:<br />

Op basis van <strong>de</strong>ze uitgangspunten is het niet langer reëel het project Buitenhaven West in<br />

exploitatie te hou<strong>de</strong>n omdat start uitgifte geprognosticeerd is in 2028, waarbij <strong>de</strong> overige<br />

projecten tot die tijd tezamen 5 hectare per jaar uitgeven<br />

- Aadijk Noord:<br />

Alleen bij een afzetprognose van 5 ha per jaar is het ver<strong>de</strong>digbaar <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitatie van<br />

Aadijk Noord in exploitatie te hou<strong>de</strong>n, want exclusief Buitenhaven West en Aadijk Noord<br />

bevatten <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties nog circa 60 hectare uit te geven bouwgrond voor<br />

bedrijven. Ook bij dat scenario hoeft Aadijk Noord <strong>de</strong> eerst komen<strong>de</strong> 12 jaar niet in <strong>de</strong> behoefte<br />

te voorzien<br />

Dit leidt tot <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> uitwerking van <strong>de</strong> scenario’s:<br />

Scenario’s Uitgeefbaar Looptijd Bijstellingen<br />

totaal per jaar<br />

JR 2011 118 ha 5 ha 24 jaar<br />

Scenario 1<br />

Trendlijn<br />

60 ha 2,8 ha 21 jaar Buitenhaven West 2 mln<br />

Aadijk Noord 5 mln<br />

Uitfasering overige grex + overige kosten 3 mln<br />

Totaal 10 mln op NCW<br />

Scenario 2 60 ha 4 ha 15 jaar Buitenhaven West 2 mln<br />

Aadijk Noord 5 mln<br />

Uitfasering overige grex + overige kosten 1 mln<br />

Totaal 8 mln op NCW<br />

Scenario 3 90 ha 5 ha 18 jaar Buitenhaven West 2 mln<br />

Voorstel<br />

Totaal 2 mln op NCW<br />

Het voorstel is om te kiezen voor scenario 2. Het college acht een uitgifte van gemid<strong>de</strong>ld 4 hectare per<br />

jaar voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 15 jaar realistisch. Omdat Buitenhaven West en Aadijk Noord pas over ruim tien<br />

jaar tot uitgifte komen stelt het college voor om <strong>de</strong>ze op te nemen in <strong>de</strong> strategische voor<strong>raad</strong>. Het<br />

voorstel is dan ook hiervoor maatregelen te treffen.<br />

27


4. Soweco<br />

Voorstel<br />

Ter <strong>de</strong>kking van het exploitatietekort Soweco voor 2013 1,5 miljoen euro, 2014 1,6 miljoen euro,<br />

2015 1,4 miljoen euro en 2016 1,1 miljoen euro beschikbaar te stellen<br />

Op 24 april <strong>2012</strong> heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> gesproken over <strong>de</strong> toekomst van <strong>de</strong> uitvoering sociale werkvoorziening.<br />

In het <strong>raad</strong>svoorstel (1200154) ston<strong>de</strong>n drie scenario´s centraal. In het kort kwamen <strong>de</strong>ze scenario´s<br />

op het volgen<strong>de</strong> neer:<br />

- In het eerste scenario wordt <strong>de</strong> huidige uitvoering voortgezet. Een alternatieve binnen dit scenario<br />

is het beperken van <strong>de</strong> huidige uitvoering tot beschut werken.<br />

- Het twee<strong>de</strong> scenario gaat uit van verschillen<strong>de</strong> aanpassingen in <strong>de</strong> uitvoering (o.a. personeel en<br />

gebouwen) van <strong>de</strong> huidige opzet. <strong>Aan</strong>vullend kunnen extra gemeentelijke opdrachten bij Soweco,<br />

bijvoorbeeld <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> AWBZ en <strong>de</strong> WwnV wor<strong>de</strong>n neergelegd.<br />

- In het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> scenario gaan Wsw geïndiceer<strong>de</strong>n – indien mogelijk – aan <strong>de</strong> slag bij reguliere<br />

werkgevers en richt <strong>de</strong> sociale werkvoorziening zich op <strong>de</strong> meest kwetsbare groep<br />

arbeidsgehandicapten met een Wsw indicatie.<br />

Het was nodig te kiezen uit <strong>de</strong>ze scenario´s om <strong>de</strong> aanvraag voor <strong>de</strong> transitiegel<strong>de</strong>n in te dienen. De<br />

<strong>raad</strong> – na amen<strong>de</strong>ring van het <strong>raad</strong>svoorstel – een aantal besluiten:<br />

- De <strong>raad</strong> koos om <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> Wsw voort te zetten in samenwerking met <strong>de</strong> gemeenten<br />

Tubbergen, Twenterand en Wier<strong>de</strong>n.<br />

- Daarnaast bepaal<strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>raad</strong> voor <strong>de</strong> ontwikkeling van Soweco <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> twee uitgangspunten,<br />

namelijk dat Wsw geïndiceer<strong>de</strong>n - indien mogelijk - aan <strong>de</strong> slag gaan bij reguliere werkgevers en dat<br />

<strong>de</strong> sociale werkvoorziening zich richt op <strong>de</strong> meest kwetsbare groep arbeidsgehandicapten met een<br />

Wsw indicatie (<strong>de</strong>r<strong>de</strong> scenario).<br />

- De <strong>raad</strong> stem<strong>de</strong> in met het opgestel<strong>de</strong> herstructureringsplan, ervan uitgaan<strong>de</strong> dat het plan op een<br />

later tijdsip kan wor<strong>de</strong>n gepreciseerd.<br />

- En <strong>de</strong> <strong>raad</strong> heeft het college gevraagd om <strong>de</strong> uitwerking van <strong>de</strong>ze keus samen met Soweco –<br />

directie en <strong>raad</strong> van commissarissen – op te pakken.<br />

De scenariokeus heeft gevolgen voor <strong>de</strong> omvang van het exploitatietekort. De door <strong>de</strong> <strong>raad</strong><br />

vastgestel<strong>de</strong> uitgangspunten lei<strong>de</strong>n voor gemeente <strong>Almelo</strong> tot het volgen<strong>de</strong> tekort:<br />

2013 1.503.000 euro<br />

2014 1.590.000 euro<br />

2015 1.428.000 euro<br />

2016 1.146.000 euro<br />

De berekening van het exploitatietekort is voor <strong>de</strong> val van het Kabinet uitgevoerd. Het<br />

stabiliteitsprogramma (wan<strong>de</strong>lgangenakkoord) dat na <strong>de</strong> val is opgesteld verlicht <strong>de</strong> bezuinigingen op <strong>de</strong><br />

WSW voor het jaar 2013. Het is echter nog niet dui<strong>de</strong>lijk wat dit exact betekent voor gemeente<br />

<strong>Almelo</strong>. Bij <strong>de</strong> begroting is dit wel bekend en zal het bedrag hierop wor<strong>de</strong>n aangepast. Met <strong>de</strong>ze<br />

inci<strong>de</strong>ntele meevaller daalt mogelijk het exploitatietekort, maar blijft er nog steeds een tekort van circa<br />

4 miljoen euro. En het meerjarig perspectief blijft onvermin<strong>de</strong>rd zorgwekkend.<br />

29


5. Binnenstad<br />

Voorstel<br />

- Wat betreft <strong>de</strong> binnenstad 5 miljoen euro te reserveren voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> eerste<br />

fase en in overleg te gaan met <strong>de</strong> provincie Overijssel over <strong>de</strong> inzet van 5 miljoen euro die<br />

beschikbaar is gesteld voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> Waterboulevard<br />

- De uitvoering van <strong>de</strong> waterboulevard daarmee te faseren, maar wel <strong>de</strong> verplichting aan te<br />

Wat vooraf ging<br />

gaan om <strong>de</strong>ze op termijn volgens het huidige plan volledig te realiseren op basis van een te<br />

sluiten convenant met <strong>de</strong> provincie<br />

Op 25 januari 2011 heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> het ste<strong>de</strong>nbouwkundig ka<strong>de</strong>rplan Op zoek naar een haalbaar<br />

binnenstadsplan vastgesteld (2010/38845). Daarbij heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> besloten om 9,2 miljoen euro te<br />

onttrekken uit <strong>de</strong> reserve grondbedrijf, ter <strong>de</strong>kking van <strong>de</strong> projecten Waterboulevard eerste fase (tot<br />

aan Kreta) en Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen (voor in totaal 18,4 miljoen euro). Inmid<strong>de</strong>ls is, in lijn met <strong>de</strong><br />

afspraken met <strong>de</strong> Provincie Overijssel, gestart met <strong>de</strong> reconstructie van het Waagplein. Vóór 1juli <strong>2012</strong><br />

wordt gestart met <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> toegangsweg tot <strong>de</strong> P&R garage. Het project <strong>de</strong> Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

Pleinen wordt dit jaar afgerond.<br />

In het ste<strong>de</strong>nbouwkundig ka<strong>de</strong>rplan wordt <strong>de</strong> ambitie geformuleerd om het winkelrondje te versterken<br />

en het bevaarbare kanaal (vanaf Kreta) door te trekken, tot in het centrum. In het <strong>raad</strong>svoorstel van 25<br />

januari 2011 werd toegelicht dat, om <strong>de</strong>ze ambities te realiseren, rekening moet wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n met<br />

een tekort van circa 30 tot 40 miljoen euro, op netto contante waar<strong>de</strong>. Dit omdat er pan<strong>de</strong>n moeten<br />

wor<strong>de</strong>n gesloopt (kapitaalvernietiging), om <strong>de</strong>ze ambities waar te maken.<br />

In samenspraak met <strong>de</strong> strategische partners zijn optimalisaties doorgevoerd en is het tekort<br />

teruggebracht tot circa 30 miljoen euro, netto contant per 1-1-<strong>2012</strong>.<br />

In principe wordt voor elke woning die wordt gerealiseerd, er één woning gesloopt. Het is mogelijk dat<br />

ste<strong>de</strong>nbouwkundig gezien het nodig is dat een aantal woningen wordt toegevoegd. Om een zo hoog<br />

mogelijke beleggingswaar<strong>de</strong> te realiseren (waardoor marktpartijen meer kunnen bijgedragen aan <strong>de</strong><br />

openbare ruimte) is advies ingewonnen bij retail<strong>de</strong>skundigen. Hierdoor is er een, in <strong>de</strong> visie van<br />

beleggers, ‘investeringswaardig’ plan tot stand gekomen, waarbij winkelfuncties in een zogenaamd<br />

‘compact looprondje’ zijn gesitueerd. Een belangrijk <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> huidige leegstand, dat wordt<br />

veroorzaakt doordat winkels op <strong>de</strong> verkeer<strong>de</strong> locatie liggen, wordt met het binnenstadsplan<br />

weggenomen.<br />

De gemeente<strong>raad</strong> heeft op 22 november 2011 (2011/25342) <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie van <strong>de</strong><br />

vernieuw<strong>de</strong> binnenstad, <strong>Almelo</strong> vaart er wel bij, vastgesteld en kennis genomen van <strong>de</strong> bij het plan<br />

behoren<strong>de</strong> financiële verkenning. In <strong>de</strong>ze financiële verkenning, die sluit op een tekort van 30 miljoen<br />

euro, netto contant per 1-1-<strong>2012</strong>, is rekening gehou<strong>de</strong>n met marktconforme bijdragen van<br />

marktpartijen en subsisdies voor afronding van <strong>de</strong> waterboulevard (haven).<br />

Door zowel <strong>de</strong> provincie Overijssel als <strong>de</strong> bij <strong>de</strong> pilot binnenste<strong>de</strong>lijke transformatie betrokken<br />

adviesbureaus (Metrum en Royal Haskoning) is geconclu<strong>de</strong>erd dat ´<strong>de</strong> opzet en uitgangspunten van <strong>de</strong><br />

financiële verkenning, in dit stadium van <strong>de</strong> planontwikkeling reëel is´.<br />

31


Het verschil maken: een nieuwe rolver<strong>de</strong>ling tussen partijen<br />

De overheid zal zich faciliterend opstellen en zich beperken tot <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> openbare ruimte en<br />

tot haar publieke (wettelijke) taken, terwijl <strong>de</strong> (her)ontwikkeling van vastgoed wordt overgelaten aan<br />

marktpartijen. Risico’s komen zoveel mogelijk ten laste van marktpartijen, terwijl <strong>de</strong> overheid <strong>de</strong><br />

condities schept voor (her)ontwikkeling.<br />

Op<strong>de</strong>ling van het plan in fasen<br />

Het blijkt op korte termijn niet mogelijk om in <strong>de</strong>kking te voorzien voor het volledige tekort. In plaats<br />

van planaanpassingen, maken wij een bewuste keuze om geen concessies te doen aan <strong>de</strong> kwaliteit. De<br />

door uw <strong>raad</strong> vastgestel<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie blijft het uitgangspunt.<br />

De oplossing voor <strong>de</strong> financiële opgave wordt gevon<strong>de</strong>n in fasering. Door grote investeringen uit te<br />

stellen, ontstaat tijd om te sparen en investeringsruimte om op voortvaren<strong>de</strong> wijze <strong>de</strong> eerste fase van<br />

<strong>de</strong> transformatie van <strong>de</strong> binnenstad te realiseren. Wij willen sparen voor structuurversterken<strong>de</strong><br />

maatregelen en in dit ka<strong>de</strong>r ook een rentedragend centrumspaarfonds instellen, waardoor (op termijn)<br />

<strong>de</strong> kans op een succesvol beroep op Europese subsidies wordt vergroot.<br />

Deze aanpassingen kunnen wij niet doorvoeren binnen <strong>de</strong> huidige afspraken met <strong>de</strong> provincie<br />

Overijssel. Wij hebben u geïnformeerd dat wij in overleg zijn met <strong>de</strong> provincie Overijssel over een<br />

bijstelling van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> waterboulevard en <strong>de</strong> subsidievoorwaar<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> ImG beschikking.<br />

Wij stellen daarbij voor om voor <strong>de</strong> Waterboulevard tij<strong>de</strong>lijk uit te gaan van een beperktere<br />

projectscope, waarbij vooralsnog alleen <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> werken wor<strong>de</strong>n gerealiseerd:<br />

- Ontsluiting van <strong>de</strong> P&R garage<br />

- De oevervoorziening stationsomgeving<br />

- Bevaarbaar water voor het nieuw te bouwen stadhuis<br />

- Voorplein nieuwe stadhuis en fiets/loopbrug.<br />

Dit betekent dat wordt uitgesteld:<br />

- Brug Indië<br />

- Brug Egbert Gorterstraat<br />

- Afronding oever stationsgebied<br />

- Vervangen fiets-/loopbrug door ophaalbrug<br />

- Doortrekken van kanaal met havenkom<br />

Hierdoor kan een bedrag van circa 5 miljoen euro gemeentelijk geld vrijgespeeld wor<strong>de</strong>n. Wij stellen<br />

voor om dit bedrag te betrekken bij <strong>de</strong> afweging bij <strong>de</strong>ze Voorjaarsnota; hetzelf<strong>de</strong> bedrag zal gestort<br />

wor<strong>de</strong>n in het centrumspaarfonds voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> eerste fase. Wij zijn in overleg met <strong>de</strong><br />

provincie om een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> subsidie die wij hebben gekregen voor het realiseren van <strong>de</strong><br />

waterboulevard (5 miljoen euro) in te zetten voor het realiseren van <strong>de</strong> eerste fase van het<br />

Binnenstadsplan. Als <strong>de</strong> provincie Overijssel daarmee instemt, komt er in totaal 10 miljoen euro<br />

beschikbaar, waarmee al in 2013 kan wor<strong>de</strong>n gestart met <strong>de</strong> transformatie van <strong>de</strong> binnenstad.<br />

De eerste fase<br />

Urban Interest heeft aangegeven dat zij haar vastgoedbezit binnen <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie (<strong>de</strong><br />

McDonalds, <strong>de</strong> locatie Scheer&Foppen en <strong>de</strong> oostzij<strong>de</strong> van het voormalige V&D gebouw) op korte<br />

termijn wil herontwikkelen. Het ligt dan ook voor hand om binnen het <strong>de</strong>elgebied ‘Haven Zuid’ (inclusief<br />

<strong>de</strong> Kloosterhofflat en on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> vleugel van <strong>de</strong> Havenpassage en C&A) te starten met <strong>de</strong><br />

transformatie van <strong>de</strong> binnenstad.<br />

32


Als uitvloeisel van <strong>de</strong> pilot binnenste<strong>de</strong>lijke transformatie is er overleg tot stand gekomen tussen Urban<br />

Interest en <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> contractpartners van <strong>de</strong> gemeente: woningcorporatie Beter Wonen, als<br />

eigenaar van <strong>de</strong> Kloosterhofflat, <strong>de</strong> Ontwikkelcombinatie <strong>Almelo</strong> 2010 (<strong>de</strong> bouwbedrijven Dura Vermeer<br />

& Kondor Wessels) en Syntrus Achmea Vastgoed. Ook woningstichting St. Joseph wordt hierbij<br />

betrokken. Urban Interest en Beter Wonen verkennen gezamenlijk <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n om appartementen<br />

te realiseren binnen <strong>de</strong> leegstaan<strong>de</strong> kantoorverdiepingen van <strong>de</strong> winkelgalerij (voormalige V&D) en <strong>de</strong><br />

Ontwikkelcombinatie heeft aangegeven samen te willen werken met Urban Interest.<br />

Wij hebben partijen gevraagd om, binnen <strong>de</strong> wettelijke ka<strong>de</strong>rs op het gebied van aanbesteding en met<br />

inachtneming van <strong>de</strong> oorspronkelijke overeenkomst, tot een on<strong>de</strong>rlinge taakver<strong>de</strong>ling te komen en<br />

gezamenlijk voorstellen te ontwikkelen voor een kwalitatief hoogwaardige eerste fase, die het draagvlak<br />

heeft van alle betrokkenen (waaron<strong>de</strong>r Syntrus Achmea Vastgoed en Beter Wonen). Een belangrijke eis<br />

is dat <strong>de</strong>ze eerste fase ‘no regret’ moet kunnen wor<strong>de</strong>n uitgevoerd. Dit houdt in dat <strong>de</strong> ontwikkeling<br />

ook een (ste<strong>de</strong>nbouwkundige) verbetering moet inlui<strong>de</strong>n, indien vervolgfasen (voorlopig) niet wor<strong>de</strong>n<br />

gerealiseerd. Voorwaar<strong>de</strong> is dat partijen voor het ein<strong>de</strong> van het jaar on<strong>de</strong>rling overeenstemming<br />

bereiken en zich bereid tonen om gezamenlijk een concessieovereenkomst aan te gaan.<br />

Een substantieel <strong>de</strong>el van het winkelrondje wordt gerealiseerd.<br />

Volgen<strong>de</strong> fases<br />

Na afronding van <strong>de</strong> eerste fase kan het winkelrondje wor<strong>de</strong>n afgerond, door realisatie van <strong>de</strong>elgebied<br />

<strong>de</strong> Hagen. Het ligt in <strong>de</strong> lijn <strong>de</strong>r verwachting dat ook <strong>de</strong> kosten van aanleg van <strong>de</strong> openbare ruimte<br />

(realisatie van ‘<strong>de</strong> verbinding’) vanuit <strong>de</strong> vastgoedontwikkeling kan wor<strong>de</strong>n ge<strong>de</strong>kt. Inzet is dat partijen<br />

ook financieel bijdragen aan <strong>de</strong> havenkom, omdat daarmee <strong>de</strong> slagingskans van een beroep op<br />

lan<strong>de</strong>lijke en Europese subsidies wordt verhoogd.<br />

De waterboulevard is het sluitstuk van <strong>de</strong> vernieuw<strong>de</strong> binnenstad. Het betreft hier (o.a.) <strong>de</strong> realisatie<br />

van <strong>de</strong> (beweegbare) bruggen en <strong>de</strong> aanleg van <strong>de</strong> haven. Om <strong>de</strong> haven te kunnen realiseren moet het<br />

resteren<strong>de</strong> te amoveren <strong>de</strong>el van winkelcentrum <strong>de</strong> Havenpassage (inclusief parkeervoorzieningen) en<br />

<strong>de</strong> kop van het appartementencomplex van St. Joseph wor<strong>de</strong>n gesloopt. De huidige Albert Heijn en <strong>de</strong><br />

daarboven / daar on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> parkeervoorzieningen en <strong>de</strong> winkelschil aan <strong>de</strong> Klara Zetkinstraat<br />

wor<strong>de</strong>n gehandhaafd.<br />

De investeringssom wordt geraamd op in totaal circa 25 miljoen euro (prijspeil 1-1-<strong>2012</strong>). Wij kiezen in<br />

plaats van (ad hoc) planaanpassingen, bewust voor een lange termijn fasering. Wij stellen voor om <strong>de</strong><br />

civieltechnische werken besteksklaar te maken, opdat na <strong>de</strong>kking, tot een spoedige aanbesteding kan<br />

wor<strong>de</strong>n overgegaan.<br />

Dit betekent dat er <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren een grote financiële opgave bestaat om ervoor te zorgen dat <strong>de</strong><br />

resteren<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len beschikbaar komen. De komen<strong>de</strong> tijd zal gekeken wor<strong>de</strong>n naar <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

om bedragen aan het spaarfonds toe te voegen. Het huidige perspectief tot en met 2016 laat op dit<br />

moment geen ruimte zien. Vanaf 2017 kan er gespaard wor<strong>de</strong>n of an<strong>de</strong>rs zo snel als mogelijk is.<br />

Afhankelijk van <strong>de</strong> exacte invulling en opzet van het spaarfonds, financiële mogelijkhe<strong>de</strong>n na 2016 en<br />

<strong>de</strong> te maken afspraken daarover met <strong>de</strong> provincie kan een <strong>de</strong>finitieve datum wor<strong>de</strong>n vastgelegd waarop<br />

<strong>de</strong> volledige waterboulevard is gerealiseerd.<br />

33


Wij constateren dat <strong>de</strong> provincie Overijssel en <strong>de</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Almelo</strong> elkaar gevon<strong>de</strong>n hebben op <strong>de</strong><br />

gewenste ontwikkelingsrichting van <strong>de</strong> binnenstad. Deze heeft een vertaling gekregen in <strong>de</strong> door u<br />

vastgestel<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie. Deze visie en <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> projecten die daaruit volgen,<br />

staan wat ons betreft niet ter discussie. Het is echter ook dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> financiële omstandighe<strong>de</strong>n<br />

voor zorgen dat wij <strong>de</strong> plannen op dit moment niet volledig kunnen uitvoeren zoals voorgenomen.<br />

Omdat wij uit oogpunt van goed bestuur het van belang vin<strong>de</strong>n dat an<strong>de</strong>ren er van uit kunnen gaan dat<br />

gemaakte afspraken wor<strong>de</strong>n nagekomen, willen wij een bestuursconvenant afsluiten tussen gemeente<br />

en provincie, waarin partijen bestuurlijk <strong>de</strong> verplichting uitspreken dat <strong>de</strong> door <strong>de</strong> gemeente<strong>raad</strong><br />

vastgestel<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige visie (inclusief waterboulevard) uitein<strong>de</strong>lijk volledig wordt afgerond. In<br />

dit convenant wordt ook geformuleerd, dat partijen samen subsidies zullen verwerven, waardoor eer<strong>de</strong>r<br />

tot fysieke realisatie kan wor<strong>de</strong>n overgegaan, dan op dit moment wordt gepland.<br />

Als <strong>de</strong> provincie Overijssel niet akkoord gaat met het aanpassen van <strong>de</strong> afspraken dan lopen wij het<br />

risico dat <strong>Almelo</strong> <strong>de</strong> verkregen subsidie voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> waterboulevard moet terugbetalen. Wij<br />

hebben dit risico daarom ook opgenomen in <strong>de</strong> risicoparagraaf in <strong>de</strong>ze Voorjaarnota.<br />

34


6. De programma’s<br />

6.1 Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />

Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />

6.1.1 Knelpunten<br />

35<br />

2015 2016<br />

<strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> rijksbezuinigingen 2,4 3<br />

Frictiekosten bezuinigingen 1,58<br />

Lagere winstuitkering BNG 0,17 0,17<br />

Verhoging ABP premie 1,00<br />

<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor Twente 0,08 -0,19 -0,26<br />

Leges en kosten publiekszaken 0,14 0,14<br />

<strong>Aan</strong>passen organisatiestructuur 0,66<br />

Verbeterprogramma 0,26<br />

6.1.2 Bezuinigingen<br />

Stadhuis 4,1<br />

Sluiten geboorteloket ziekenhuis 0,02 0,02<br />

Opzeggen huur skybox 0,06 0,06<br />

Stelpost loon/prijscompensatie 3,11 3,86<br />

Risicobuffer 0,32 0,33<br />

Meerjarenperspectief 0,07 0,52<br />

6.1.3 Belastingsmaatregelen<br />

Belastingmaatregelen 2,10 2,10<br />

6.1.4 Reserves<br />

Algemene reserve 9,2<br />

Reserve opbrengst verkoop <strong>de</strong>elnemingen 1,9<br />

Reserve bouwfondsaan<strong>de</strong>len 7,8<br />

Reserve achtergestel<strong>de</strong> lening Vitens 2,7<br />

Reserve toegangscontrolesysteem 0,1<br />

Reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,1<br />

Reserve automatisering 3,0<br />

Overlopen<strong>de</strong> werken 1,3<br />

Reserve grote investeringen 0,7


6.1.1 Knelpunten<br />

<strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> rijksbezuinigingen<br />

Voorstel<br />

Voor <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> rijksbezuiniging uit te gaan van 0,3 miljoen euro in 2013 oplopend naar 3 miljoen<br />

euro structureel vanaf 2016<br />

De macro-economische ontwikkelingen zijn in <strong>2012</strong> ver<strong>de</strong>r verslechterd, waardoor het kabinet zich<br />

genoodzaakt zag tot aanvullen<strong>de</strong> bezuinigingen. Dit zal vanaf 2013 zijn weerslag hebben op <strong>de</strong><br />

algemene uitkering en mogelijk doelsubsidies van het Rijk. De algemene uitkering is <strong>de</strong> belangrijkste<br />

inkomstenbron van <strong>de</strong> gemeente (circa 30%) en beweegt mee met <strong>de</strong> uitgavenontwikkeling van het<br />

Rijk.<br />

Door <strong>de</strong> val van het kabinet is op dit moment ondui<strong>de</strong>lijk welke bezuinigingsmaatregelen wor<strong>de</strong>n<br />

doorgevoerd. Dat er nieuwe bezuinigingsmaatregelen getroffen wor<strong>de</strong>n is onvermij<strong>de</strong>lijk. De gevolgen<br />

voor onze gemeente zijn moeilijk in te schatten. Het college houdt in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening met<br />

een aanvullen<strong>de</strong> bezuinigingsopgave van ongeveer 3 miljoen euro als gevolg van rijksbezuinigingen.<br />

Frictiekosten bezuinigingen<br />

Voorstel<br />

Rekening te hou<strong>de</strong>n met frictiekosten ten gevolge van <strong>de</strong> bezuinigingen bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 en<br />

hiervoor 1,58 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel te bestemmen<br />

De organisatie krimpt met ruim 100 fte / 4,8 miljoen euro. Het is belangrijk om <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers die<br />

hierdoor boventallig wor<strong>de</strong>n zo snel mogelijk aan an<strong>de</strong>r werk te helpen. Als dit niet lukt ontstaan er<br />

frictiekosten. Binnen het projectbudget HVM is geen geld beschikbaar om die frictiekosten of<br />

aanloopverliezen op te vangen. De voorziene ontwikkelingen vragen om een inci<strong>de</strong>ntele aanpassing bij<br />

<strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> van <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> en <strong>de</strong> jaarschijf 2013 in <strong>de</strong> meerjarenbegroting.<br />

Frictiekosten bij tij<strong>de</strong>lijke plaatsing me<strong>de</strong>werker<br />

In 2011 is een fors aantal me<strong>de</strong>werkers, van wie <strong>de</strong> functie als gevolg van bezuinigingen in <strong>de</strong><br />

afgelopen jaren is geschrapt, via het Loopbaancentrum <strong>Almelo</strong> voorzien van tij<strong>de</strong>lijk werk. Bij een<br />

twintigtal me<strong>de</strong>werkers loopt <strong>de</strong>ze oplossing in <strong>de</strong> loop van <strong>2012</strong> af. Op dit moment is ondui<strong>de</strong>lijk of er<br />

in alle gevallen sprake zal zijn van continuering van werk op een van budget voorziene functie. Voor<br />

een enkele me<strong>de</strong>werker is intern geen geschikte functie beschikbaar. De frictiekosten <strong>2012</strong> voor <strong>de</strong>ze<br />

groep me<strong>de</strong>werkers zijn berekend op 315.000 euro. Voor 2013 wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> frictiekosten geschat op<br />

200.000 euro.<br />

Frictiekosten afscheid nemen<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers<br />

Zes me<strong>de</strong>werkers nemen in <strong>de</strong> loop van <strong>2012</strong> afscheid. Vooruitlopend hierop zijn <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong><br />

functies per 1 januari <strong>2012</strong> geschrapt. De salariskosten moeten echter nog wel <strong>de</strong>els betaald wor<strong>de</strong>n.<br />

Er is sprake van 135.000 euro aan frictiekosten waar geen budget voor is. Voor 2013 wordt ingeschat<br />

dat 100.000 euro nodig is om <strong>de</strong>ze kosten van uitstromen<strong>de</strong> werknemers op te vangen.<br />

36


Besparingsverlies uit te werken bezuinigingen<br />

Van <strong>de</strong> geprognosticeer<strong>de</strong> te bezuinigen 38 fte per 1 januari <strong>2012</strong> zijn er inmid<strong>de</strong>ls 25 ingevuld. De<br />

uitwerking binnen <strong>de</strong> <strong>de</strong>elprojecten organisatie ontwikkeling (2 fte) en zaakgericht werken, klantcontact<br />

centrum en <strong>de</strong>regulering (10 fte) heeft vertraging opgelopen. De bezuinigingen voor een totaalbedrag<br />

van 670.000 euro had<strong>de</strong>n per 1 januari <strong>2012</strong> moeten ingaan. Verwacht wordt dat bei<strong>de</strong> taakstellingen<br />

in <strong>de</strong> loop van <strong>2012</strong> geëffectueerd wor<strong>de</strong>n. Het inci<strong>de</strong>ntele besparingsverlies wordt voor <strong>2012</strong><br />

becijferd op 350.000 euro. Voor 2013 wor<strong>de</strong>n geen besparingsverliezen verwacht.<br />

Kosten WW<br />

Als eigen risicodrager WW hebben we te maken met oplopen<strong>de</strong> WW uitgaven. Waar we in het verle<strong>de</strong>n<br />

nauwelijks kosten had<strong>de</strong>n, wor<strong>de</strong>n we in <strong>2012</strong> geconfronteerd met uitgaven ter grootte van 280.000<br />

euro. Voor 2013 wordt een bedrag groot 200.000 euro voorzien.<br />

Bedragen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013<br />

Frictiekosten bij tij<strong>de</strong>lijke plaatsing me<strong>de</strong>werker 315 200<br />

Frictiekosten afscheid nemen<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers 135 100<br />

Besparingsverlies uit te werken bezuinigingen 350<br />

Kosten WW 280 200<br />

Totaal 1.080 500<br />

Lagere winstuitkering Bank Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Gemeente</strong>n<br />

Voorstel<br />

De halvering van <strong>de</strong> winstuitkering van <strong>de</strong> BNG te verwerken en hiervoor 0,17 miljoen euro te<br />

bestemmen<br />

De BNG is, als gevolg van <strong>de</strong> financiële crisis, gedwongen het eigen vermogen aan te vullen.<br />

Compliceren<strong>de</strong> factor is dat <strong>de</strong> winst mogelijk negatief zal wor<strong>de</strong>n beïnvloed door <strong>de</strong> bankenbelasting<br />

die op stapel staat en die <strong>de</strong> BNG relatief fors zal treffen. Recent heeft <strong>de</strong> BNG aangekondigd <strong>de</strong><br />

winstuitkering aan <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs met <strong>de</strong> helft te verlagen. De bank heeft voorgesteld <strong>de</strong><br />

divi<strong>de</strong>nduitkering tot minimaal 2018 te halveren. Vanwege <strong>de</strong>ze vele onzekerhe<strong>de</strong>n acht <strong>de</strong> bank het<br />

niet verantwoord een uitspraak te doen over <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> nettowinst <strong>2012</strong>.<br />

Op dit moment wordt structureel rekening gehou<strong>de</strong>n met een divi<strong>de</strong>nduitkering van 345.000 euro. Een<br />

halvering heeft een na<strong>de</strong>lig effect van circa 170.000 euro.<br />

Verhoging ABP premie<br />

Voorstel<br />

De tij<strong>de</strong>lijke verhoging van <strong>de</strong> pensioenpremie te verwerken en hiervoor 1 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel te<br />

bestemmen<br />

Bij <strong>de</strong> begroting 2011 en <strong>2012</strong> is rekening gehou<strong>de</strong>n met een tij<strong>de</strong>lijke verhoging van <strong>de</strong><br />

pensioenpremie van 1%-punt. Dit als gevolg van <strong>de</strong> hersteloperatie van het ABP. Omdat het hier ging<br />

om een hersteloperatie is <strong>de</strong>ze verhoging inci<strong>de</strong>nteel meegenomen. Omdat <strong>de</strong> <strong>de</strong>kkingsg<strong>raad</strong> van ABP<br />

nog onvoldoen<strong>de</strong> is, zijn aanvullen<strong>de</strong> maatregelen aangekondigd.<br />

37


Een van <strong>de</strong> maatregelen om het herstel van <strong>de</strong> financiële positie van ABP te bevor<strong>de</strong>ren is <strong>de</strong> verhoging<br />

van <strong>de</strong> tij<strong>de</strong>lijke opslag op <strong>de</strong> premie. ABP heeft besloten <strong>de</strong> premie-opslag in <strong>2012</strong> en 2013 van 1%<br />

naar 3% te verhogen. De premieverhoging wordt pas doorgevoerd op 1 april <strong>2012</strong>, maar wel op een<br />

zodanige wijze dat <strong>de</strong> voor <strong>de</strong> twee kalen<strong>de</strong>rjaren benodig<strong>de</strong> stijging van <strong>de</strong> premie in <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> 21<br />

maan<strong>de</strong>n wordt gerealiseerd. 70% van <strong>de</strong>ze premie wordt betaald door <strong>de</strong> werkgever, 30% is voor<br />

rekening van <strong>de</strong> werknemer. Een procent premie verhoging betekent voor <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> een<br />

extra werkgeverslast van 200.000 euro. De voorgestel<strong>de</strong> 2 % extra verhoging betekent dus een extra<br />

verhoging van <strong>de</strong> pensioenlast van 400.000 euro. Dit komt bovenop <strong>de</strong> 1 % tij<strong>de</strong>lijke verhoging.<br />

Bedragen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013<br />

Verhoging ABP pensioenpremie 400 600<br />

<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor Twente<br />

Voorstel<br />

Wat betreft het gemeentelijk belastingkantoor Twente rekening te hou<strong>de</strong>n met aanloopkosten en<br />

hiervoor te bestemmen 0,08 miljoen euro voor <strong>2012</strong> en respectievelijk 0,29 en 0,02 miljoen euro over<br />

2013 en 2014<br />

Op 23 maart 2011 is in bestuurlijk overleg <strong>de</strong> intentie uitgesproken om op 1 januari 2013 toe te tre<strong>de</strong>n<br />

tot het gemeentelijk belastingkantoor Twente (GBT). De toetreding tot het GBT past binnen <strong>de</strong> centrale<br />

opgave en visie van Het verschil maken. Hierin is opgenomen dat uitvoeren<strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n (het<br />

heffen en invor<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> belastingen, heffingen en retributies) zoveel mogelijk niet meer zelf<br />

uitgevoerd wor<strong>de</strong>n.<br />

De toetreding past hiermee binnen <strong>de</strong> centrale opgave en visie van <strong>Almelo</strong> Het verschil maken. Hierin is<br />

opgenomen dat uitvoeren<strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n (het heffen en invor<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> belastingen, heffingen<br />

en retributies) zoveel mogelijk niet meer zelf uitgevoerd wor<strong>de</strong>n. Wel zal <strong>de</strong> gemeente een regierol<br />

blijven hou<strong>de</strong>n.<br />

Het financieel meerjarig perspectief van <strong>de</strong> bijdrage aan het GBT, inclusief <strong>de</strong> tij<strong>de</strong>lijke meerkosten en<br />

achterblijven<strong>de</strong> structurele kosten, leidt in <strong>2012</strong> (aanloopkosten) en 2013 tot een na<strong>de</strong>el maar zal in <strong>de</strong><br />

perio<strong>de</strong> daarna omslaan naar een voor<strong>de</strong>el ten opzichte van <strong>de</strong> kosten van zelf doen. Door <strong>de</strong><br />

toekomstige voor<strong>de</strong>len te verrekenen met <strong>de</strong> tij<strong>de</strong>lijke na<strong>de</strong>len bedraagt <strong>de</strong> terugverdientijd 4 jaar.<br />

Bedragen x 1,0 miljoen <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />

Tekort GBT 0,08 0,29 0,02 -0,19 -0,26<br />

38


Leges en kosten publiekszaken<br />

Voorstel<br />

Wat betreft publiekszaken rekening te hou<strong>de</strong>n met stijging van <strong>de</strong> kosten door hogere afdrachten aan<br />

het rijk, stijging van kosten voor tolkenwerk en naturalisaties en het invoeren van maximale leges voor<br />

paspoorten en daarvoor 0,14 miljoen euro structureel te bestemmen vanaf 2013<br />

Bij publiekszaken, is sprake van een structureel knelpunt van 140.000 euro. Dit ontstaat door hogere<br />

kosten die voor het grootste <strong>de</strong>el wordt veroorzaakt door afdrachten van kosten aan het rijk voor<br />

bijvoorbeeld leveringen van paspoorten, rijbewijzen, id-kaarten, etc. Er is tevens een ten<strong>de</strong>ns dat ook<br />

an<strong>de</strong>re kosten voor bijvoorbeeld tolkenwerk t.b.v. naturalisaties stijgen. De leges die wij mogen heffen<br />

zijn al afgestemd op het wettelijk maximum wat wij mogen heffen en hierin is dus geen eigen<br />

beïnvloedingsmogelijkheid meer aanwezig. Daarnaast wordt in <strong>de</strong> 2e helft van <strong>2012</strong> <strong>de</strong> maximale te<br />

heffen leges voor paspoorten wettelijk teruggebracht, waardoor onze inkomsten dalen.<br />

<strong>Aan</strong>passen organisatiestructuur<br />

Voorstel<br />

Voor investeren in een nieuwe organisatiestructuur een inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 0,66 miljoen euro te<br />

bestemmen<br />

We zitten mid<strong>de</strong>n in een forse krimp van meer dan 100 fte. Daarnaast wor<strong>de</strong>n grote <strong>de</strong>len van onze<br />

organisatie el<strong>de</strong>rs on<strong>de</strong>rgebracht, <strong>de</strong>nk aan <strong>de</strong> brandweer, team belastingen, en op termijn ook an<strong>de</strong>re<br />

on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len bijvoorbeeld door <strong>de</strong> komst van een Regionale Uitvoerings Dienst. Ook hebben we besloten<br />

om een breed en goed KCC op te richten, waardoor allerlei personele verschuivingen zullen ontstaan.<br />

Ver<strong>de</strong>r zijn er tal van inhou<strong>de</strong>lijke ontwikkelingen – meer samenwerking met <strong>de</strong> stad, meer sturen op<br />

hoofdlijnen – die naast allerlei aangepaste werkwijzen soms ook een structuuraanpassing vergen. Tot<br />

slot moeten we een taakstelling van 340.000 euro realiseren door het aantal leidinggeven<strong>de</strong>n te<br />

vermin<strong>de</strong>ren. Al met al is een aanpassing van <strong>de</strong> organisatiestructuur onontkoombaar.<br />

De aanpassing van <strong>de</strong> organisatiestructuur vraagt om een investering, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>r <strong>de</strong> kosten op <strong>de</strong><br />

sollicitatieprocedure te begelei<strong>de</strong>n. Het is belangrijk dat dit proces en <strong>de</strong> assessments door een externe<br />

wor<strong>de</strong>n begeleid.<br />

Ten twee<strong>de</strong> moeten het mandaatregister en financieel systeem opnieuw wor<strong>de</strong>n ingericht. Ook is er<br />

veel extra werk voor het team personeel en organisatie. Een groot <strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze werkzaamhe<strong>de</strong>n kan<br />

binnen <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> capaciteit wor<strong>de</strong>n verricht door sterk te prioriteren. Daarnaast is er een aanvullend<br />

budget nodig voor tij<strong>de</strong>lijke extra capaciteit voor het team personeel en organisatie. De hoogte van dat<br />

budget is afhankelijk van <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> organisatorische aanpassingen.<br />

39


Naast een investering ontstaat er ook een risico op frictiekosten. Een aantal leidinggeven<strong>de</strong>n zal<br />

boventallig wor<strong>de</strong>n en herplaatst moeten wor<strong>de</strong>n. Op dit moment wordt het maximale risico hiervoor<br />

ingeschat op 440.000 euro.<br />

Lichte variant x 1.000<br />

Frictiekosten per jaar 440<br />

Inzet externe begelei<strong>de</strong>r 30<br />

Afnemen assessments (directie en af<strong>de</strong>lingshoof<strong>de</strong>n) 25<br />

Tij<strong>de</strong>lijk extra on<strong>de</strong>rsteuning P&O adviseur 25<br />

Totaal 520<br />

Maximale variant x 1.000<br />

Frictiekosten per jaar 440<br />

Inzet externe begelei<strong>de</strong>r 30<br />

Afnemen assessments (directie, af<strong>de</strong>lingshoof<strong>de</strong>n en teamlei<strong>de</strong>rs) 110<br />

Tij<strong>de</strong>lijk extra on<strong>de</strong>rsteuning P&O adviseur 75<br />

Totaal 655<br />

Verbeterprogramma<br />

Voorstel<br />

Voor het verbeterprogramma naar aanleiding van het Fortezza rapport, 0,26 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel te<br />

bestemmen<br />

Naar aanleiding van <strong>de</strong> bespreking van het rekenkamerrapport De slag om Fortezza is besloten tot een<br />

verbeterprogramma. Hoof<strong>de</strong>lementen in dit verbeterprogramma zijn:<br />

- Verbetering van <strong>de</strong> informatieverstrekking<br />

- Verbetering van het projectmatig werken<br />

- Verbeteren van het contractbeheer<br />

- Invoeren van resultaatgericht werken<br />

- Verbeteren van <strong>de</strong> dossiervorming<br />

Een groot <strong>de</strong>el van het programma kan kostenneutraal uitgevoerd wor<strong>de</strong>n. Extra mid<strong>de</strong>len zijn nodig<br />

voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len:<br />

Investeringen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013<br />

Training ambtelijk-bestuurlijk samenspel 40<br />

<strong>Aan</strong>passen Decos Contractenbeheer 20<br />

Verbeteren van dossiervorming 100 100<br />

Totaal 160 100<br />

40


6.1.2 Bezuinigingen<br />

Stadhuis<br />

Voorstel<br />

- De plannen voor het stadhuis maximaal twee jaar ‘on hold’ te zetten wat een inci<strong>de</strong>nteel<br />

bedrag oplevert van 4,1 miljoen euro<br />

- Voor <strong>de</strong> begroting 2013 uit te zoeken wat <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn om niet zelf te bouwen<br />

maar te kiezen voor een lange termijn huurconstructie<br />

Bij <strong>de</strong> voorbereiding van <strong>de</strong> Voorjaarsnota <strong>2012</strong> was het overdui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> gemeente financieel in<br />

zwaar weer verkeert. Daarom is afgesproken over een breed front van gemeentelijk beleid tot een<br />

heroverweging te komen.<br />

Voor <strong>de</strong> bouw van een nieuw stadhuis is sprake van een <strong>raad</strong>sbesluit en een daarbij door <strong>de</strong> <strong>raad</strong><br />

beschikbaar gesteld investeringsbudget<br />

In het licht van <strong>de</strong> financiële problematiek, waarbij op veel terreinen offers gebracht moeten wor<strong>de</strong>n die<br />

ook <strong>de</strong> inwoners van <strong>Almelo</strong> direct raken, hebben wij besloten <strong>de</strong> bouw van een nieuw stadhuis nog<br />

eens tegen het licht te hou<strong>de</strong>n.<br />

De discussie in ons college heeft zich op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> varianten toegespitst. Deze varianten zijn, ten<br />

opzichte van het gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> financieel perspectief, on<strong>de</strong>rling vergelijkbaar gemaakt door steeds het<br />

inci<strong>de</strong>ntele voor<strong>de</strong>el te berekenen per ultimo 2015 en het structurele voor<strong>de</strong>el vanaf 2016, het jaar<br />

waarin <strong>de</strong> begroting weer sluitend moet zijn.<br />

1. Doorgaan met <strong>de</strong> huidige nieuwbouwplannen, on<strong>de</strong>r toepassing van een aantal<br />

besparingsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

Wij hebben scherp gekeken naar calculaties voor <strong>de</strong> bouw en exploitatie van <strong>de</strong> nieuwbouw. Wij zien<br />

mogelijkhe<strong>de</strong>n om op een aantal on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len tot besparingen / kostenreductie te komen. Denk daarbij<br />

aan <strong>de</strong> verlaging van het rentepercentage van 4,9 naar 4,5, het percentage waarmee momenteel door<br />

<strong>de</strong> gemeente wordt gerekend. Daarnaast is <strong>de</strong> bijstelling van <strong>de</strong> flexnorm volledig doorgerekend en<br />

wordt uitgegaan van een lager benodigd on<strong>de</strong>rhoudsbudget. Dit levert een structureel bedrag van ruim<br />

260.000 euro op. In <strong>de</strong> financiële bijlage is dit na<strong>de</strong>r toegelicht. Ook is het realistisch aan te nemen dat<br />

bij huidige economische omstandighe<strong>de</strong>n een aanbestedingsvoor<strong>de</strong>el behaald kan wor<strong>de</strong>n. Wij<br />

becijferen dat op een structureel voor<strong>de</strong>el van 140.000 euro (zie <strong>de</strong> financiële bijlage). Het op voorhand<br />

rekenen met een <strong>de</strong>rgelijk voor<strong>de</strong>el impliceert uiteraard wel een zekere verhoging van het risico van het<br />

project. Op basis van <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> afspraken wordt het investeringskrediet jaarlijks bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong><br />

geïn<strong>de</strong>xeerd. Deze in<strong>de</strong>xatie komt op basis van BDB-in<strong>de</strong>x voor het jaar 2011 (1,6%) neer op circa<br />

150.000 euro structureel en is dient beschikbaar te zijn bij <strong>de</strong> ingebruikname van het project. Deze<br />

in<strong>de</strong>xatie geldt voor alle scenario’s met uitzon<strong>de</strong>ring van scenario 4.<br />

Het inci<strong>de</strong>ntele voor<strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze variant is becijferd op 500.000 euro; het structurele voor<strong>de</strong>el<br />

bedraagt vanaf 2016 250.000 euro.<br />

2. Doorgaan met <strong>de</strong> plannen, maar <strong>de</strong>ze maximaal twee jaren ´on hold´ zetten<br />

Het huidige nieuwbouwplan blijft in stand.<br />

De investering in het gebouw wordt echter twee jaren uitgesteld. In die jaren kunnen <strong>de</strong> structureel<br />

beschikbare mid<strong>de</strong>len inci<strong>de</strong>nteel wor<strong>de</strong>n ingezet. De voor<strong>de</strong>len en in<strong>de</strong>xatie die in variant 1 wor<strong>de</strong>n<br />

41


ehaald zijn <strong>de</strong>els in <strong>de</strong>ze variant ook van toepassing. Mogelijk geldt dit niet voor het<br />

aanbestedingsvoor<strong>de</strong>el, dat afhankelijk is van <strong>de</strong> economische situatie over twee jaar. Het inci<strong>de</strong>ntele<br />

voor<strong>de</strong>el bedraagt 4,06 miljoen euro; structureel levert het geen verschil op.<br />

In <strong>de</strong>ze variant wordt het beleid voortgezet om niet meer in het bestaan<strong>de</strong> gebouw te investeren. Het<br />

risico van huisvesting in een gebrekkig gebouw - <strong>de</strong>nk aan uitvallen installaties, lekkages aan het dak,<br />

etc. etc. – duurt nog twee jaar langer voort. Dit geldt ook voor het na<strong>de</strong>el van het niet voldoen aan<br />

brandweervoorschriften en Arbo-eisen.<br />

Om tegemoet te komen aan het risico van onverwachte tegenvallers wordt een reserve van 1 miljoen<br />

euro voor on<strong>de</strong>rhoudcalamiteiten ingesteld.<br />

3. Kiezen voor een lange termijn huurconstructie<br />

Al eer<strong>de</strong>r is in uw <strong>raad</strong> geuit om <strong>de</strong> mogelijkheid van het huren van een stadhuis te on<strong>de</strong>rzoeken.<br />

Wij zien daar drie mogelijkhe<strong>de</strong>n voor. Hierbij geldt dat <strong>de</strong>ze variant ten minste hetzelf<strong>de</strong> financiële<br />

voor<strong>de</strong>el als variant 2 moet opleveren.<br />

- Op basis van het <strong>de</strong>finitief ontwerp en bestek wordt een particuliere investeer<strong>de</strong>r gezocht die in<br />

eigendom het stadhuis bouwt en dit voor een lange termijn aan <strong>de</strong> gemeente verhuurt.<br />

Wij streven ernaar een uitwerking van <strong>de</strong>ze variant, in <strong>de</strong> vorm van een aanbestedingsresultaat<br />

zon<strong>de</strong>r gunning, uiterlijk aan het eind van het jaar, zo mogelijk bij <strong>de</strong> begrotingsbehan<strong>de</strong>ling,<br />

beschikbaar te hebben.<br />

- Voor het kantoor<strong>de</strong>el gebruik te maken van leegkomen<strong>de</strong> of leegstaan<strong>de</strong> kantoorruimte en een<br />

bestuurs- en publiekscentrum op <strong>de</strong> Fortezzalocatie nieuw te bouwen.<br />

- Kijken naar <strong>de</strong> mogelijkheid om on<strong>de</strong>rdak te vin<strong>de</strong>n in verspreid beschikbare gemeentelijke<br />

eigendommen in <strong>de</strong> binnenstad (RMD-gebouw, Scheepvaarthuis, kantoor Kranenburg, e.d.).<br />

4. Afzien van nieuwbouw, en (met minimale investeringen) het gebruik van het huidige gebouw nog 10<br />

jaar voortzetten<br />

In <strong>de</strong>ze 0 (nul) variant wordt het gebruik van het huidige stadhuis voortgezet. Daarin wor<strong>de</strong>n dan<br />

slechts <strong>de</strong> absoluut noodzakelijke investeringen gedaan.<br />

Echt noodzakelijk on<strong>de</strong>rhoud wordt in <strong>de</strong>ze variant uitgevoerd. In <strong>de</strong> eerste vijf jaren zijn investeringen<br />

nodig voor ruim 4 miljoen euro en in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> vijf jaren zijn nog eens investeringen nodig voor een<br />

bedrag van ruim 1 miljoen euro. In bijlage 5 staat het volledige overzicht.<br />

Uitgangspunt in <strong>de</strong>ze variant is ook dat <strong>de</strong> grondwaar<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Fortezza-locatie tot een reëel<br />

prijsniveau wordt afgeboekt. Het inci<strong>de</strong>ntele voor<strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze variant komt uit op 0,7 miljoen euro;<br />

het structurele voor<strong>de</strong>el op 1,8 miljoen euro.<br />

Financiële vergelijking varianten gemeentelijke huisvesting<br />

Besparingen Inci<strong>de</strong>nteel <strong>2012</strong>-2015 Structureel (per jaar)<br />

42<br />

m.i.v. 2016<br />

(1) Doorgaan met plan met besparingen 500.000 250.000<br />

(2) Plan uitvoeren, maar 2 jaren later 4.060.000 nihil<br />

(3) Kiezen voor lange termijn huurconstructie p.m. p.m.<br />

(4) Plan niet uitvoeren 710.000 1.860.000


Conclusie en voorstel<br />

Alles overziend, kiest het college voorlopig voor variant 2 waarbij variant 3 wordt voorbereid. Wij<br />

verwachten bij <strong>de</strong> begrotingsbehan<strong>de</strong>ling in november <strong>2012</strong> uw <strong>raad</strong> een eindvoorstel te kunnen<br />

voorleggen.<br />

Sluiten geboorteloket ziekenhuis<br />

Voorstel<br />

Het geboorteloket bij het ziekenhuis te sluiten en hiervoor een bezuiniging in te boeken van 0,02<br />

miljoen structureel vanaf 2013<br />

Door sluiting van het geboorteloket is op <strong>de</strong> locatie stadhuis een efficiencyslag te maken ten opzichte<br />

van <strong>de</strong> huidige werkwijze. Het gevolg is dat inwoners van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> en regiogemeenten naar<br />

het stadhuis moeten komen om hun kind in te schrijven.<br />

Opzeggen huur skybox<br />

Voorstel<br />

Het huurcontract voor <strong>de</strong> skybox op te zeggen en hiervoor een bezuiniging in te boeken van 0,06<br />

miljoen euro structureel vanaf 2015<br />

De gemeente heeft voor representatiedoelein<strong>de</strong>n en als verga<strong>de</strong>rlocatie een skybox in het Polman<br />

stadion in gebruik. De gemeente kan besluiten om <strong>de</strong> skybox niet meer te huren.<br />

Stelpost loon/prijscompensatie<br />

Voorstel<br />

De komen<strong>de</strong> jaren geen mid<strong>de</strong>len beschikbaar te stellen voor prijscompensatie van gemeentelijke<br />

budgetten wat een structureel bedrag oplevert van 0,86 miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 3,86<br />

miljoen euro vanaf 2016<br />

In <strong>de</strong> begroting en <strong>de</strong> meerjarenraming is rekening gehou<strong>de</strong>n met een stelpost voor loon en<br />

prijscompensatie. Op dit moment wordt voor bei<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len rekening gehou<strong>de</strong>n met een percentage<br />

van 2%. Het college vindt het verantwoord <strong>de</strong> meerjarige in<strong>de</strong>xatie te halveren. Dit betekent dat <strong>de</strong><br />

komen<strong>de</strong> jaren geen mid<strong>de</strong>len beschikbaar zijn voor prijscompensatie van gemeentelijke budgetten,<br />

an<strong>de</strong>rs dan <strong>de</strong> gevolgen van cao ontwikkelingen.<br />

Risicobuffer<br />

Voorstel<br />

De risicobuffer te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat een structureel bedrag oplevert van 0,14<br />

miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 0,3 miljoen euro vanaf 2016<br />

In <strong>de</strong> begroting en <strong>de</strong> meerjarenraming is rekening gehou<strong>de</strong>n met een structurele risicobuffer. De inzet<br />

wordt betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />

43


Meerjarenperspectief begroting 2011<br />

Voorstel<br />

Het saldo van het meerjarenperspectief bij <strong>de</strong> begroting 2011 te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat<br />

een bedrag oplevert van 0,46 miljoen euro in 2013 oplopend naar 0,52 miljoen euro per 2016<br />

Het meerjarenperspectief bij <strong>de</strong> begroting 2011 liet een sluitend saldo zien. Dit saldo wordt betrokken<br />

bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />

44


6.1.3 Belastingvoorstellen<br />

Voorstel<br />

- De OZB-inkomsten voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 jaarlijks met 5% (excl. inflatie en<br />

areaal) te verhogen wat een bedrag oplevert van 0,7 miljoen euro in 2013 oplopend naar 2,1<br />

miljoen euro vanaf 2015 en ver<strong>de</strong>r<br />

- De afvalstoffenheffing voor <strong>de</strong> jaren 2013, 2014 en 2015 met 7 euro per jaar te verlagen en<br />

dit ten laste van <strong>de</strong> reserve afvalstoffenheffing te brengen<br />

- De heffingsmaatstaf voor rioolheffing te wijzigen van gebruikers naar eigenaren en hiermee <strong>de</strong><br />

verhoging van het tarief te beperken<br />

Onroeren<strong>de</strong> zaakbelasting<br />

Gezien <strong>de</strong> opgave is het noodzakelijk om, naast het bezuinigen op <strong>de</strong> uitgaven, ook te kijken naar<br />

belastingmaatregelen. Het college wil <strong>de</strong> Onroeren<strong>de</strong>ZaakBelasting (OZB) voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 3 jaar<br />

verhogen. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> OZB-opbrengst voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren met circa 5,0% per jaar<br />

cumulatief te laten stijgen. Dat betekent een totale stijging van <strong>de</strong> OZB-inkomsten van 15% in 2015<br />

(excl. in<strong>de</strong>xatie en areaal). Een verhoging van 5% per jaar betekent een extra inkomst van circa<br />

700.000 euro per jaar. In 2015 en ver<strong>de</strong>r wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met 2,1 miljoen euro aan extra<br />

inkomsten.<br />

Er zijn twee mogelijkhe<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> stijgen<strong>de</strong> lasten als gevolg van <strong>de</strong> stijging van <strong>de</strong> OZB ge<strong>de</strong>eltelijk te<br />

compenseren. Dit kan met <strong>de</strong> afvalstoffenheffing en <strong>de</strong> rioolheffing:<br />

Afvalstoffenheffing<br />

De afvalstoffenheffing moet kosten<strong>de</strong>kkend zijn. Dat betekent dat het geld dat binnenkomt via <strong>de</strong><br />

afvalstoffenheffing ook voor afval gebruikt moet wor<strong>de</strong>n. Nu is het zo, dat er op dit moment nog een<br />

reserve afvalstoffenheffing is. Deze kan ge<strong>de</strong>eltelijk <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> drie jaar (2013, 2014 en 2015)<br />

gebruikt wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> afvalstoffenheffing jaarlijks met circa 7 euro per aansluiting te verlagen.<br />

Hierbij wordt wel aangetekend dat dit niet onbeperkt kan. Als <strong>de</strong> reserve afvalstoffenheffing op een<br />

minimum staat, moet <strong>de</strong> afvalstoffenheffing weer stijgen met 7 euro. Dat zal zijn in 2016.<br />

Rioolheffing<br />

De rioolheffing wordt op dit moment in rekening gebracht bij gebruikers. Er is een mogelijkheid dit te<br />

verschuiven naar <strong>de</strong> eigenaren. Door om te schakelen van een gebruikersheffing naar een<br />

eigenarenheffing komt namelijk het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> inkomsten<strong>de</strong>rving door kwijtschelding en<br />

leegstand te vervallen.<br />

Bij het vaststellen van het gemeentelijk rioleringsplan is bepaald dat een verhoging van 37 euro<br />

noodzakelijk is. Door over te gaan van een gebruikers- naar een eigenarenheffing kan <strong>de</strong>ze stijging met<br />

26 euro per jaar vermin<strong>de</strong>rd wor<strong>de</strong>n (voor <strong>de</strong> jaren <strong>2012</strong> tot en met 2015). Dit betekent dat stijging<br />

beperkt kan wor<strong>de</strong>n tot 11 euro per jaar. In <strong>2012</strong> is al een verhoging doorgevoerd van 9,25 euro. Dit<br />

betekent dat er nog een beperkte verhoging overblijft van 1,75 euro.<br />

45


Verloop rioolheffing bij: Eigenarenheffing Gebruikersheffing<br />

2011 173,75 173,75<br />

<strong>2012</strong> 183,60 183,60<br />

2013 185,35 192,85<br />

2014 185,35 202,10<br />

2015 en ver<strong>de</strong>r 185,35 211,35<br />

Gevolgen eigenaren<br />

De eigenaren profiteren van <strong>de</strong> verlaging van <strong>de</strong> afvalstoffenheffing voor een perio<strong>de</strong> van drie jaar en<br />

van <strong>de</strong> verlaging van <strong>de</strong> rioolheffing. Wel krijgen eigenaren te maken met een verhoging van <strong>de</strong> OZB.<br />

Voor een gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> woning van 172.000 euro betekent dit een verhoging van 33 euro in 2015.<br />

Gevolgen huur<strong>de</strong>rs<br />

Huur<strong>de</strong>rs hoeven niet meer zelf <strong>de</strong> rioolheffing te betalen maar eigenaren zullen <strong>de</strong> rioolheffing, als dit<br />

mogelijk is, doorberekenen in <strong>de</strong> huur. Maar omdat <strong>de</strong> rioolheffing omlaag gaat (en er dus min<strong>de</strong>r<br />

doorberekend hoeft te wor<strong>de</strong>n) levert dit toch een voor<strong>de</strong>el op. Huur<strong>de</strong>rs profiteren ook van <strong>de</strong><br />

verlaging van <strong>de</strong> afvalstoffenheffing.<br />

Er zijn verschillen<strong>de</strong> groepen huur<strong>de</strong>rs: huur in vrije sector/ sociale sector, maximale huur of niet. Voor<br />

elke groep kunnen <strong>de</strong> gevolgen an<strong>de</strong>rs zijn. Het hangt ervan af of eigenaren <strong>de</strong> OZB verhoging en<br />

rioolheffing kunnen en/of willen doorberekenen in <strong>de</strong> huurprijs.<br />

Gevolgen minima met 100% recht op kwijtschelding (Zie ook <strong>raad</strong>sbrief 2010/19138)<br />

In <strong>de</strong> huidige situatie is er bij <strong>de</strong>ze groep sprake van 100% kwijtschelding van <strong>de</strong> rioolheffing en<br />

afvalstoffenheffing. Dat betekent dat zij on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re geen rioolheffing hoeven te betalen. Als <strong>de</strong>ze<br />

heffing wordt omgezet van een gebruikers- naar een eigenarenheffing, dan kan <strong>de</strong> rioolheffing<br />

(ge<strong>de</strong>eltelijk) wor<strong>de</strong>n doorberekend in <strong>de</strong> huur. Dit betekent een verhoging van <strong>de</strong> huur.<br />

Het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> mensen die voor kwijtschelding in aanmerking komen, wor<strong>de</strong>n voor ongeveer<br />

75% van <strong>de</strong> huurverhoging (die voortvloeit uit <strong>de</strong> wijziging van <strong>de</strong> heffingsgrondslag) gecompenseerd<br />

door een hogere huurtoeslag. Dit betekent bij een huishou<strong>de</strong>n waarbij <strong>de</strong> rioolheffing 100% wordt<br />

doorberekend, <strong>de</strong> huur stijgt met 184,75 euro. Via <strong>de</strong> huurtoeslag vindt ge<strong>de</strong>eltelijk compensatie plaats<br />

(138 euro). Dit betekent op jaarbasis een toename van <strong>de</strong> lasten met circa 46 euro. Voor huishou<strong>de</strong>ns<br />

die al een maximale huur betalen zal het geen effect hebben. Hier is <strong>de</strong> mogelijkheid om <strong>de</strong> rioolheffing<br />

door te berekenen in <strong>de</strong> huur niet mogelijk.<br />

Het aantal huishou<strong>de</strong>ns waarbij het mogelijk is om <strong>de</strong> huren in 3 jaar tijd te verhogen met 184 euro is<br />

waarschijnlijk erg klein. Een verhoging van 46 euro (na huurtoeslag) zal dan ook bijna niet voorkomen.<br />

De aanname is namelijk dat er bij <strong>de</strong> meer<strong>de</strong>rheid van <strong>de</strong> minima, met 100% recht op kwijtschelding<br />

sprake is van maximale huur of dat er slechts een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> rioolheffing doorberekend kan wor<strong>de</strong>n. In<br />

dat geval is het na<strong>de</strong>el altijd min<strong>de</strong>r dan 46 euro per jaar.<br />

Zoals in <strong>de</strong> inleiding al aangeven, wor<strong>de</strong>n een aantal van <strong>de</strong> bezuinigingen die bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011<br />

niet zijn overgenomen, opnieuw opgevoerd in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>. Hier zit ook een bezuiniging op<br />

<strong>de</strong> categoriale bijstand bij voor een bedrag van 75.000 euro structureel. Om <strong>de</strong> gevolgen voor <strong>de</strong> meest<br />

kwetsbare groepen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> minima, <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>ren en <strong>de</strong> chronisch zieken, zoveel mogelijk te beperken<br />

heeft het college ervoor gekozen om <strong>de</strong>ze bezuiniging niet mee te nemen in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />

46


Gevolgen woningbouwcorporaties<br />

Het wijzigen van <strong>de</strong> rioolheffing naar een eigenarenheffing betekent voor veel huurwoningen dat <strong>de</strong><br />

aanslag voor rioolheffing in eerste instantie bij <strong>de</strong> woningcorporaties terecht komt. Het is dan hun<br />

keuze of ze <strong>de</strong>ze wel of niet gaan doorberekenen in <strong>de</strong> huren. Hierbij merken we op dat doorberekenen<br />

alleen mogelijk is als <strong>de</strong> huren nog niet zijn gemaximeerd.<br />

47


6.1.4 Reserves<br />

Reserves x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />

Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />

Algemene reserve<br />

48<br />

bedrag<br />

01. Algemene reserve 9,2 9,2 0,0<br />

Beklem<strong>de</strong> reserves<br />

02. Reserve opbrengsten verkoop <strong>de</strong>elnemingen 1,9 1,9 0,0<br />

03. Reserve bouwfondsaan<strong>de</strong>len 7,8 7,8 0,0<br />

04. Reserve achtergestel<strong>de</strong> lening Vitens 2,7 2,7 0,0<br />

Reserves economisch nut<br />

05. Toegangscontrolesysteem 0,1 0,1 0,0<br />

Reserve ter egalisatie van kosten<br />

06. Reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,4 0,1 0,3<br />

07. Reserve btw compensatiefonds 0,5 0,0 0,5<br />

08. Reserve verkiezingen 0,1 0,1 0,0<br />

09. Reserve automatisering 3,4 3,0 0,4<br />

Reserve on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>n werk<br />

10. Overlopen<strong>de</strong> werken 6,5 1,3 5,2<br />

Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />

11. Reserve Takenanalyse 0,0 0,0 0,0<br />

12. Reserve GSB I 0,0 0,0 0,0<br />

13. Reserve grote investeringen 3,5 0,7 2,8<br />

14. Reserve nieuwbouw stadhuis 5,6 4,1 1,5<br />

Totaal 41,7 31,0 10,7<br />

Ad. 01 Algemene reserve<br />

De algemene reserve dient als buffer voor het opvangen van (inci<strong>de</strong>ntele) tegenvallers. Deze<br />

tegenvallers wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> toegelicht. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> algemene reserve te<br />

betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging. Ook <strong>de</strong> begrote storting voor <strong>2012</strong> maakt on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong><br />

heroverweging (2,1 miljoen euro). Het meerjarig perspectief laat zien dat <strong>de</strong> algemene reserve negatief<br />

wordt. In het <strong>de</strong>kkingsplan is opgenomen dat uiterlijk 2015 <strong>de</strong> algemene reserve weer een positief<br />

saldo kent. Hiermee voldoet <strong>de</strong> algemene reserve nog niet aan <strong>de</strong> norm van 10% van <strong>de</strong> algemene<br />

uitkering (circa 8,8 miljoen)<br />

Ad. 02 t/m 04 Beklem<strong>de</strong> reserves<br />

Het betreft hier reserves waarvan <strong>de</strong> rente structureel wordt ingezet binnen <strong>de</strong> begroting. Zodra een<br />

beroep op <strong>de</strong>ze reserves wordt gedaan zal structureel <strong>de</strong>kking gevon<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong><br />

wegvallen<strong>de</strong> rente inzet. Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor<br />

het perspectief. Deze structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen bij <strong>de</strong><br />

structurele opgave.


Ad. 05 Reserves economisch nut<br />

Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong> kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Het an<strong>de</strong>rs inzetten<br />

van <strong>de</strong>ze reserves heeft budgettaire consequenties. Immers <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten vervalt.<br />

Voorgesteld wordt <strong>de</strong>ze reserves groten<strong>de</strong>els te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor het perspectief. De<br />

structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen in <strong>de</strong> structurele opgave.<br />

Ad. 06 Reserve knelpunten bedrijfsvoering<br />

De reserve knelpunten bedrijfsvoering is bedoeld om knelpunten binnen <strong>de</strong> bedrijfsvoering op te<br />

vangen. Het DT is bevoegd om uitgaven ten laste van <strong>de</strong>ze reserve te accor<strong>de</strong>ren. De reserve werd<br />

gevoed met vacaturegel<strong>de</strong>n binnen <strong>de</strong> organisatie. Vanaf <strong>2012</strong> wordt voor <strong>de</strong> voeding niet langer <strong>de</strong><br />

vacatureruimte gebruikt maar wordt een bedrag van <strong>de</strong> personeelsbegroting gestort. Het bedrag is<br />

afgeleid van <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> verworven rechten van <strong>de</strong> personeelsbegroting. De reserve is voor een<br />

bedrag van 380.000 euro ingezet. Een bedrag van 100.000 euro wordt betrokken bij <strong>de</strong><br />

heroverweging.<br />

Ad. 07 Reserve btw compensatiefonds<br />

De reserve btw compensatiefonds is bedoeld om <strong>de</strong> gevolgen van <strong>de</strong> invoering van het BTW<br />

compensatiefonds langzaam in <strong>de</strong> begroting te verwerken. Jaarlijks wordt vanaf 2003 tot en met 2015<br />

50.000 euro min<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> reserve onttrokken. Hierdoor zijn alle gevolgen vanaf 2016 volledig in <strong>de</strong><br />

begroting verwerkt. Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserve heeft budgettaire consequenties.<br />

Ad. 08 Reserve verkiezingen<br />

De reserve verkiezingen is gevormd om <strong>de</strong> lasten voor verkiezingen te egaliseren. Jaarlijks wordt een<br />

rekening gehou<strong>de</strong>n met het organiseren van één verkiezing. Een gemeente<strong>raad</strong>sverkiezing organiseren<br />

is duur<strong>de</strong>r dan een an<strong>de</strong>r soort verkiezing (provincie, Europese verkiezingen of Twee<strong>de</strong><br />

Kamerverkiezingen). Er wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met een jaarlijkse storting van 65.000 euro en een<br />

onttrekking van 60.000 euro. Eens in <strong>de</strong> vier jaar, bij <strong>de</strong> <strong>Gemeente</strong><strong>raad</strong>sverkiezingen, is een hoger<br />

bedrag noodzakelijk. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve op te heffen en te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

In <strong>de</strong> begroting van het jaar van gemeente<strong>raad</strong>sverkiezingen zullen <strong>de</strong> extra inci<strong>de</strong>ntele kosten in beeld<br />

wor<strong>de</strong>n gebracht.<br />

Ad. 09 Reserve automatisering<br />

De reserve automatisering is gevormd om <strong>de</strong> kapitaallasten met betrekking tot<br />

automatiseringsinvesteringen te <strong>de</strong>kken. <strong>Aan</strong> <strong>de</strong> reserve wordt jaarlijks een structureel bedrag<br />

toegevoegd (1,2 miljoen euro). Ook wordt over <strong>de</strong> stand van <strong>de</strong> reserve rente vergoed. Op dit moment<br />

is er sprake van een re<strong>de</strong>lijk i<strong>de</strong>aalcomplex. De jaarlijkse storting en onttrekkingen hou<strong>de</strong>n elkaar in<br />

evenwicht. De komen<strong>de</strong> jaren is <strong>de</strong> organisatie flink in beweging. Dit heeft consequenties voor <strong>de</strong><br />

overhead en dus ook voor <strong>de</strong> I&A investeringen. Bij sourcing of afbouw van gemeentelijke activiteiten<br />

moet rekening gehou<strong>de</strong>n met eventueel versnel<strong>de</strong> afschrijvingen. Deze versnel<strong>de</strong> afschrijvingen kunnen<br />

niet ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gebracht wor<strong>de</strong>n. Door uit te gaan van een i<strong>de</strong>aalcomplex kan een<br />

bedrag van circa 3,0 miljoen euro betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging. Het restant is nodig om<br />

eventuele inci<strong>de</strong>ntele fluctuaties op te vangen.<br />

49


Ad. 10 Reserve overlopen<strong>de</strong> werken<br />

Rekening hou<strong>de</strong>nd met <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> claims bevat <strong>de</strong> reserve een buffer van ruim 550.000 euro.<br />

Daarnaast kan rekening gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n met het vrijvallen van mid<strong>de</strong>len als gevolg van het afsluiten<br />

van projecten ultimo 2011 (circa 90.000 euro). Als laatste vind het college het verantwoord om een<br />

bedrag van circa 600.000 euro te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 13 Reserve grote investeringen<br />

De reserve grote investeringen is bedoeld voor het <strong>de</strong>kken van diverse grote investeringen. Via aparte<br />

besluitvorming wordt over <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len besloten.<br />

x 1.000.000 euro Ver<strong>de</strong>ling<br />

Inci<strong>de</strong>nteel Cogas divi<strong>de</strong>nd 0,7<br />

Ingezet bij begroting <strong>2012</strong> 2,8<br />

Totaal 3,5<br />

Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is een bedrag van 2,8 miljoen euro onttrokken uit <strong>de</strong>ze reserve ten gunste van<br />

het perspectief. Daarnaast wordt een bedrag van 1,7 miljoen euro toegevoegd voor <strong>de</strong> aanleg van <strong>de</strong><br />

Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel en 1,0 miljoen euro voor <strong>de</strong> realisatie van het Sportpark<br />

Ossenkoppelerhoek. Om gebruik te maken van <strong>de</strong>ze bedragen dient nog een krediet beschikbaar gesteld<br />

te wor<strong>de</strong>n. Voorgesteld wordt een bedrag van 700.000 euro te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 14 Reserve nieuwbouw stadhuis<br />

De reserve stadhuis is bedoeld voor het <strong>de</strong>kken van aanloopkosten van <strong>de</strong> nieuwbouw van het nieuwe<br />

gemeentehuis. Voor <strong>de</strong> bouw is een meerjarig <strong>de</strong>kkingsplan opgesteld. Tot die tijd wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />

aanloopkosten (projectkosten, rentekosten tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bouw) ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gebracht. De<br />

voeding vindt plaats via een jaarlijks spaarbedrag.<br />

Zie voor het voorstel over het stadhuis paragraaf 6.1.2 Bezuinigingen.<br />

50


6.2 <strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />

Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />

6.2.1 Knelpunten<br />

51<br />

2015 2016<br />

Areaal openbare ruimte 0,05 0,05<br />

Exploitatietekort Hof 88 0,15<br />

6.2.2 Bezuinigingen<br />

Sportaccommodaties 0 0,5<br />

Stelpost grondbedrijf 1,00 1,00<br />

6.2.3 Reserves<br />

Reserve erfpachtgron<strong>de</strong>n 1,9<br />

Sportschool Hartman 0,1<br />

Paralellweg 156a 0,1<br />

<strong>Aan</strong>schaf accommodaties 0,03<br />

Kapitaallasten IISPA 5,7<br />

Licht geluid tca Hof 88 0,03<br />

Terreinmeubilair ON 0,04<br />

Reserve algemeen grondbedrijf 0,3<br />

Reserve kunstaankoop/stadsvernieuwing 0,1<br />

Reserve stadsvernieuwing 0,9<br />

Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n subsidies 0,3<br />

Reserve ISV 2010-2014 1,4<br />

Reserve locatiegebon<strong>de</strong>n reserve 0,3<br />

Reserve parkeeraccommodaties 0,5<br />

Reserve bouwfondsstimulering 1,0<br />

Reserve co-financiering, nog niet geclaimd 0,1<br />

Reserve co-financiering, waterboulevard 4,9


6.2.1 Knelpunten<br />

Areaal openbare ruimte<br />

Voorstel<br />

Voor <strong>de</strong> openbare ruimte van een aantal grote projecten (IISPA, <strong>de</strong>len van Noord/Oost en <strong>Almelo</strong><br />

verdiept) 0,05 miljoen euro structureel te bestemmen vanaf <strong>2012</strong><br />

De stelpost areaaluitbreiding is in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> bezuinigingen komen te vervallen. Dit betekent dat<br />

beheerskosten voor uitbreidingen niet meer ge<strong>de</strong>kt zijn en als extra bezuinigingstaakstelling op <strong>de</strong><br />

reguliere begrotingsposten drukken. In 2011 zijn enkele grotere projecten opgeleverd met <strong>de</strong><br />

bijbehoren<strong>de</strong> openbare ruimte waar vervolgens geen <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> beheerskosten voor is. Dit<br />

betreffen vooral <strong>de</strong> IISPA, <strong>de</strong>len van Noord-Oost en openbare ruimte rond <strong>Almelo</strong> Verdiept. De stelpost<br />

van 50.000 euro <strong>de</strong>kt een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze kosten. Vanaf <strong>2012</strong> is afgesproken dat bij<br />

uitbreidingsvoorstellen in beeld wordt gebracht wat <strong>de</strong> gevolgen voor <strong>de</strong> beheerskosten zijn.<br />

Exploitatietekort Hof 88<br />

Voorstel<br />

Wat betreft Hof 88 het exploitatietekort voor <strong>2012</strong> te <strong>de</strong>kken voor een bedrag van 0,15 miljoen euro<br />

en voor <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> jaren Hof88 een taakstelling op te leggen van 150.000 euro<br />

Theater Hof 88 bevindt zich mid<strong>de</strong>n in het lopen<strong>de</strong> verzelfstandigingstraject. Er zijn in het proces een<br />

aantal interne gemeentelijke financiële en personele knelpunten naar voren gekomen. De huidige<br />

exploitatie kent een structureel tekort van circa 150.000 euro.<br />

Het voorstel is om dit tekort nog inci<strong>de</strong>nteel te <strong>de</strong>kken voor het jaar <strong>2012</strong> en voor <strong>de</strong> jaren daarna een<br />

taakstelling op te leggen voor 150.000 euro waarvoor nog dit jaar voorstellen ontwikkeld zullen moeten<br />

wor<strong>de</strong>n.<br />

52


6.2.2 Bezuinigingen<br />

Sportaccommodaties<br />

Voorstel<br />

In 2016 0,5 miljoen euro te bezuinigen op sportaccommodaties en daarbij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> <strong>de</strong>nkrichtingen<br />

te hanteren: sluiten zwembad, PPS constructie beheer en exploitatie zwembad en herinrichting<br />

accommodaties<br />

Voor <strong>de</strong> bezuiniging op sport van 0,5 miljoen euro wordt on<strong>de</strong>rzoek gedaan langs drie lijnen:<br />

Sluiten buitenbad<br />

Het buitenzwembad omvat:<br />

- een peuterbad met speelgelegenheid<br />

- een halfdiep 25 meterbad<br />

- een diep 25 meterbad met springkuil<br />

- zonnewei<strong>de</strong><br />

Sluiten van het buitenbad vergt een zorgvuldige procedure om gebruikers <strong>de</strong> mogelijkheid te geven<br />

el<strong>de</strong>rs on<strong>de</strong>rdak te zoeken. Ook heeft sluiting financiële- en personele consequenties voor het<br />

Sportbedrijf waarmee bij <strong>de</strong> subsidieverstrekking rekening dient te wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n.<br />

Consequenties van sluiting zijn:<br />

- Inwoners, verenigingen en organisaties kunnen zomers niet in een buitenbad zwemmen en/of<br />

trainen in <strong>Almelo</strong> en moeten hiervoor uitwijken naar een an<strong>de</strong>re gemeente<br />

- Sportbedrijf: Vermin<strong>de</strong>ring van accommodaties, heeft financiële en personele consequenties<br />

PPS constructie beheer en exploitatie zwemba<strong>de</strong>n<br />

Het beheer en <strong>de</strong> exploitatie van het zwembad is opgedragen aan het Sportbedrijf. Voor een PPS<br />

constructie zijn diverse mogelijkhe<strong>de</strong>n. Daarvoor zullen on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen gevoerd moeten wor<strong>de</strong>n met<br />

mogelijke externe partner(s). Dit scenario biedt alle gebruikers van het zwembad ruimere<br />

mogelijkhe<strong>de</strong>n. Toename aanbod van sport- en gezondheidsgerelateer<strong>de</strong> activiteiten in één<br />

accommodatie.<br />

Consequenties van PPS constructie zijn:<br />

- <strong>Almelo</strong> heeft een mo<strong>de</strong>rne zwemvoorziening die voldoet aan <strong>de</strong> eisen <strong>de</strong>s tijds met naast<br />

reguliere zwemactiviteiten ook an<strong>de</strong>re sport- gezondheid- en lifestyleactiviteiten. Door <strong>de</strong><br />

aanwezige voorzieningen trekt het bad bezoekers uit <strong>de</strong> wij<strong>de</strong> omgeving.<br />

- doelgroepzwemmen komt mogelijk on<strong>de</strong>r druk te staan<br />

- mogelijkheid dat <strong>de</strong> kosten voor een zwembadbezoek stijgen<br />

- sportbedrijf: vermin<strong>de</strong>ring van accommodaties heeft financiële en personele gevolgen voor het<br />

sportbedrijf.<br />

53


Herinrichting accommodaties<br />

Per stads<strong>de</strong>el één goed gefaciliteer<strong>de</strong> sportaccommodatie. Dus diverse sportverenigingen op één locatie<br />

in <strong>de</strong> wijk.<br />

Consequenties:<br />

- weerstand verenigingen, mogelijk verlies hun eigen i<strong>de</strong>ntiteit<br />

- op on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len mogelijkheid van uitvoeren van min<strong>de</strong>r activiteiten afstand sporten kan/wordt<br />

groter<br />

Stelpost bezuinigingen grondbedrijf<br />

Voorstel<br />

De stelpost bezuinigingen grondbedrijf te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging wat een bedrag oplevert van<br />

0,8 miljoen euro in <strong>2012</strong> oplopend naar 1,0 miljoen structureel vanaf 2014<br />

Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is afgesproken een bedrag van structureel 1,0 miljoen te bezuinigingen om <strong>de</strong><br />

gevolgen voor gron<strong>de</strong>xploitaties op te vangen. Dui<strong>de</strong>lijk is dat aanvullen<strong>de</strong> verliesvoorzieningen<br />

noodzakelijk zijn. De structureel beschikbare mid<strong>de</strong>len voor het grondbedrijf wor<strong>de</strong>n betrokken bij <strong>de</strong><br />

<strong>voorjaarsnota</strong>.<br />

54


6.2.3 Reserves<br />

Reserves x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />

Beklem<strong>de</strong> reserves<br />

55<br />

bedrag<br />

15. Reserve erfpachtgron<strong>de</strong>n 1,9 1,9 0,0<br />

Reserves economisch nut<br />

16. Sportschool Hartman 0,1 0,1 0,0<br />

17. Paralellweg 156a 0,1 0,1 0,0<br />

18. <strong>Aan</strong>schaf accommodaties 0,0 0,0 0,0<br />

19. IISPA 6,2 5,7 0,5<br />

20. Licht geluid tca Hof 88 0,0 0,0 0,0<br />

21. Terreinmeubilair ON 0,0 0,0 0,0<br />

Reserve ter egalisatie van kosten<br />

22. Reserve algemeen grondbedrijf 0,3 0,3 0,0<br />

Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />

23. Reserve sport<strong>raad</strong> 0,0 0,0 0,0<br />

24. Reserve bibliotheek 0,0 0,0 0,0<br />

25. Reserve sportstimulering 0,4 0,0 0,4<br />

26. Reserve kunstaankoop/stadsvernieuwing 0,2 0,1 0,1<br />

27. Reserve bovenwijkse voorzieningen 0,1 0,0 0,1<br />

28. Reserve stadsvernieuwing 1,1 0,9 0,2<br />

29. Reserve Besluit woninggebon<strong>de</strong>n subsidies 0,4 0,3 0,1<br />

30. Reserve ISV 2010-2014 1,4 1,4 0,0<br />

31. Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n reserve 0,9 0,3 0,6<br />

32. Reserve parkeeraccommodaties 1,0 0,5 0,5<br />

33. Reserve bouwfonds stimulering 1,0 1,0 0,0<br />

34. Reserve co-financiering, Alm.Centr.Duurzaamh. 0,5 0,0 0,5<br />

35. Reserve co-financiering, Lea<strong>de</strong>r+ 0,1 0,0 0,1<br />

36. Reserve co-financiering, nog niet geclaimd 0,1 0,1 0,0<br />

37. Reserve co-financiering, waterboulevard 8,3 4,9 3,4<br />

38. Reserve co-financiering, verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen 0,8 0,0 0,8<br />

Totaal 25,0 17,6 7,4<br />

Ad. 15 Beklem<strong>de</strong> reserves<br />

Het betreft hier reserves waarvan <strong>de</strong> rente structureel wordt ingezet binnen <strong>de</strong> begroting. Zodra een<br />

beroep op <strong>de</strong>ze reserves wordt gedaan zal structureel <strong>de</strong>kking gevon<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong><br />

wegvallen<strong>de</strong> rente inzet. Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor<br />

het perspectief. Deze structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen bij <strong>de</strong><br />

structurele opgave.


Ad. 16 t/m 21 Reserves economisch nut<br />

Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong> kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Het an<strong>de</strong>rs inzetten<br />

van <strong>de</strong>ze reserves heeft budgettaire consequenties. Immers <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten vervalt.<br />

Voorgesteld wordt <strong>de</strong>ze reserves groten<strong>de</strong>els te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor het perspectief. De<br />

structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen in <strong>de</strong> structurele opgave.<br />

Ad. 22 Reserve algemeen grondbedrijf<br />

De reserve algemeen grondbedrijf is gevormd als weerstandsvermogen van <strong>de</strong> diverse<br />

gron<strong>de</strong>xploitaties. Dit bedrag kan betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 23 Reserve sport<strong>raad</strong><br />

De reserve dient voor <strong>de</strong> aanschaf en vervanging van noodzakelijk materieel en machines en het<br />

on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong>ze goe<strong>de</strong>ren. Voor <strong>de</strong> vervanging en <strong>de</strong>rgelijke is een meerjaren vervangingsplan<br />

opgesteld. De storting wordt jaarlijks met 6.200 euro verhoogd tot en met 2014; daarna ontstaat een<br />

i<strong>de</strong>aalcomplex. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve tot en met 2014 in tact te laten en <strong>de</strong>ze uiterlijk ultimo<br />

2014 op te heffen.<br />

Ad. 24 Reserve bibliotheek<br />

De reserve wordt ingezet voor het on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> bibliotheek. Op dit moment wordt gewerkt aan<br />

een meerjarenon<strong>de</strong>rhoudsplan voor het bouwkundig on<strong>de</strong>rhoud van het bibliotheek gebouw. Nadat<br />

besluitvorming hierover heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n kan <strong>de</strong> reserve wor<strong>de</strong>n opgeheven.<br />

Ad. 25 Reserve sportstimulering<br />

De reserve is bestemd voor het bevor<strong>de</strong>ren van sport<strong>de</strong>elname door jeugdigen en een stimulerend<br />

beleid dat achterstan<strong>de</strong>n in sportparticipatie op moet heffen. De laatste jaren wordt een vast bedrag<br />

aan <strong>de</strong> reserve toegevoegd. De reserve wordt gebruikt als cofinanciering voor <strong>de</strong> impuls Nationaal<br />

Actieplan Sport- en Bewegen (NASB). Voor het NASB heeft <strong>de</strong> gemeente een convenant met het<br />

Ministerie van VWS gesloten. Het saldo van <strong>de</strong> reserve is voldoen<strong>de</strong> om het project tot en met 2014 te<br />

<strong>de</strong>kken.<br />

Ad. 26 Reserve kunstaankoop/ stadsvernieuwing<br />

De reserve is in het verle<strong>de</strong>n gevormd voor het doen van aankopen van gemeentelijk kunstbezit ten<br />

behoeve van openbare ruimten en aangewezen locaties in <strong>de</strong> stad en on<strong>de</strong>rhoud van gemeentelijk<br />

kunstbezit. In <strong>de</strong> afgelopen 3 jaar zijn er geen mutaties ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gedaan. In 2007 zijn<br />

mid<strong>de</strong>len ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gesteld voor arbo maatregelen en brandveiligheid van Hof’88<br />

(55.000 euro). Tot op he<strong>de</strong>n heeft dit nog niet tot kosten geleid. In 2010 heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> het actieplan<br />

Kunst vastgesteld. Via <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 is hiervoor voor <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 2011-2015 50.000 euro per<br />

jaar beschikbaar gesteld ten laste van <strong>de</strong> algemene mid<strong>de</strong>len. Voorgesteld wordt het resteren<strong>de</strong> bedrag<br />

van 130.000 euro mee te nemen bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 27 Reserve bovenwijkse voorzieningen<br />

Het grondbedrijf stort geld in <strong>de</strong> reserve BOVO. De reserve BOVO is gevormd om bovenwijkse<br />

voorzieningen me<strong>de</strong> te bekostigen. Bovenwijkse voorzieningen zijn kort samengevat: infrastructurele<br />

werken inclusief bewegwijzering gelegen buiten <strong>de</strong> begrenzingen van in- of uitbreidingsplannen, welke<br />

echter voor het functioneren van <strong>de</strong>ze plannen noodzakelijk zijn maar tevens dienstbaar zijn aan an<strong>de</strong>re<br />

56


wijken c.a.. De voeding van <strong>de</strong>ze reserve loopt via <strong>de</strong> grondverkopen van het grondbedrijf door bij<br />

verkoop van bouwgrond een bedrag per m² te storten in <strong>de</strong> reserve BOVO. De geraam<strong>de</strong> voedingen van<br />

<strong>de</strong> reserve zijn zodanig dat er weer een positief saldo is ontstaan. Er ligt nog een aantal claims op <strong>de</strong><br />

reserve, daarnaast dient <strong>de</strong> voorfinanciering ten laste van <strong>de</strong> algemene mid<strong>de</strong>len eerst afgelost te<br />

wor<strong>de</strong>n. De reserve laat <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren nog geen ruimte om nieuwe claims te honoreren.<br />

Ad. 28 Reserve stadsvernieuwing<br />

De reserve wordt ingezet voor het stimuleren van stadsvernieuwingsprojecten. Voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />

on<strong>de</strong>rwerpen heeft bestuurlijke besluitvorming plaatsgevon<strong>de</strong>n:<br />

x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling<br />

Bijdrage aan diverse monumenten 12<br />

Particuliere woningverbetering 53<br />

Verbeteren Woonomgeving 2007 36<br />

Bavinckstraat 11<br />

Masterplan 36<br />

Totaal 148<br />

Uit bovenstaan<strong>de</strong> lijst blijkt dat voor een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> reserve (circa 900.000 euro) nog geen bestuurlijke<br />

besluitvorming heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n. Voorgesteld wordt dit bedrag te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 29 Reserve Besluit woninggebon<strong>de</strong>n subsidies<br />

De reserve BWS is gevormd om rente verschillen tussen <strong>de</strong> rekening courant en <strong>de</strong> rentebetalingen op<br />

<strong>de</strong> verplichtingen te kunnen af<strong>de</strong>kken.<br />

Het Ministerie van V.R.O.M. heeft het Besluit Woninggebon<strong>de</strong>n Subsidies per 1 september 2009<br />

afgekocht. Op dit moment wordt on<strong>de</strong>rzocht of <strong>de</strong> gemeenten dit besluit ook kunnen afkopen. In <strong>de</strong><br />

loop van <strong>2012</strong> zal hierover meer dui<strong>de</strong>lijkheid ontstaan. Vooruitlopend op dit on<strong>de</strong>rzoek vindt het<br />

college het verantwoord om een bedrag van 250.000 mee te nemen in <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 30 Reserve ISV 2010-2014<br />

Deze reserve is in 2010 gevormd. In <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 2010-2014 wordt van het rijk een bijdrage van 5,465<br />

miljoen euro ontvangen. Via <strong>raad</strong>sbesluit is hieraan <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling gegeven:<br />

x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling Heroverweging<br />

Geluidsbeleid 160 0<br />

Bijdrage bo<strong>de</strong>mprogramma 980 0<br />

Verbeteren woonomgeving 500 0<br />

Impuls uitvoering fietsnota 1.000 0<br />

Verbeteren energieniveau woningen 500 0<br />

<strong>Aan</strong>pak overlast en verloe<strong>de</strong>ring 325 0<br />

Bijdrage grex Rohof 1.400 1.400<br />

Bijdrage gron<strong>de</strong>xploitatie Rijnbeek 600 0<br />

Totaal 5.465 1.400<br />

Bij <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling van het ISV-budget was een <strong>de</strong>el toegerekend aan <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitatie Rohof. Bij <strong>de</strong><br />

actualisatie in <strong>de</strong> perspectiefnota 2010 is een aantal wijzigingen doorgevoerd. Als gevolg hiervan is een<br />

bijdrage vanuit het ISV budget niet langer opportuun. Voorgesteld wordt dit bedrag te betrekken bij <strong>de</strong><br />

heroverweging.<br />

57


Ad. 31 Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n reserve<br />

De BLS-mid<strong>de</strong>len (Besluit locatiegebon<strong>de</strong>n subsidie) zijn on<strong>de</strong>rgebracht in een aparte reserve, omdat er<br />

diverse projecten zijn die gefinancierd kunnen met een bijdrage vanuit <strong>de</strong> BLS-mid<strong>de</strong>len. Deze projecten<br />

voldoen aan <strong>de</strong> oorspronkelijke criteria voor <strong>de</strong> inzet van BLS-mid<strong>de</strong>len: bouwen in binnenste<strong>de</strong>lijk<br />

gebied op zgn. tekortlocaties. Voor een bedrag van 600.000 euro zijn verplichtingen aangegaan. Het<br />

overige bedrag van 300.000 euro wordt betrokken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 32 Reserve parkeeraccommodaties<br />

Reserve is bedoeld voor het opvangen van na<strong>de</strong>len op <strong>de</strong> parkeerexploitatie. Daarnaast wor<strong>de</strong>n ten<br />

laste van <strong>de</strong> reserve investeringen op het beleidsterrein van parkeren ten laste van <strong>de</strong>ze reserve<br />

gebracht. De reserve wordt gevoed door <strong>de</strong> exploitatieresultaten van het product parkeren. Over <strong>de</strong><br />

hoogte van <strong>de</strong> reserve zijn geen afspraken gemaakt. De huidige stand is circa 45% van <strong>de</strong> totale omzet<br />

(2,1 miljoen euro) op het product parkeren. Voorgesteld wordt om bij <strong>de</strong> heroverweging 50% van <strong>de</strong><br />

reserve mee te nemen. Het college realiseert zich dat hiermee een voorschot wordt genomen op het<br />

nog te ontwikkelen nieuwe parkeerbeleidsplan.<br />

Ad. 33 Reserve bouwfondsstimulering<br />

De reserve is bedoeld ten behoeve van stadsvernieuwing met <strong>de</strong> nadruk op particuliere<br />

woningverbetering. De reserve is in het verle<strong>de</strong>n gebruikt voor leningen aan vve’s en renteloze leningen<br />

aan particulieren en voor renovaties kerken. Het betreft een revolverend fonds, teruggestorte leningen<br />

wor<strong>de</strong>n weer aan dit fonds toegevoegd. Vanaf 2006 hebben geen mutaties op <strong>de</strong>ze reserve<br />

plaatsgevon<strong>de</strong>n. Gezien <strong>de</strong> grote financiële opgave vindt het college het verantwoord <strong>de</strong> reserve te<br />

betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 34 t/m 38 Reserve co-financiering<br />

De reserve co-financiering is in 2007 ingesteld. De reserve is in eerste instantie gevoed uit een <strong>de</strong>el van<br />

<strong>de</strong> verkoopopbrengst van Cogas. De initiële storting bedroeg 1,25 miljoen euro. In 2011 is hier aan<br />

toegevoegd <strong>de</strong> co-financieringsmid<strong>de</strong>len voor het realiseren van <strong>de</strong> waterboulevard (8,3 miljoen euro)<br />

en <strong>de</strong> verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen (0,85 miljoen euro).<br />

Voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwerpen heeft inmid<strong>de</strong>ls besluitvorming plaatsgevon<strong>de</strong>n.<br />

x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling Heroverweging<br />

Waterboulevard 8.300 4.900<br />

Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen 900 0<br />

Pmjp 400 0<br />

Co-financiering LEADER+ 150 0<br />

Begeleiding aanvraag INTERREG IV B 50 0<br />

<strong>Almelo</strong> centrum Duurzaamheid 500 0<br />

Nog niet ingezet 100 100<br />

Totaal 10.400 5.000<br />

Ad. 37 Waterboulevard<br />

Hoofdstuk vijf gaat over <strong>de</strong> binnenstad. Daar is het voorstel om voorlopig door te gaan met <strong>de</strong><br />

waterboulevard in een sobere vorm. De mid<strong>de</strong>len die hierdoor wor<strong>de</strong>n vrijgespeeld wor<strong>de</strong>n betrokken bij<br />

<strong>de</strong> heroverweging en <strong>de</strong> opgave voor <strong>de</strong> binnenstad.<br />

58


6.3 Eigen kracht en participatie<br />

Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />

6.3.1 Knelpunten<br />

Eigen risico bijstand 0,60<br />

6.3.2 Bezuinigingen<br />

59<br />

2015 2016<br />

Multifunctionele accommodaties -0,20 -0,20<br />

Taakstelling bibliotheek 0,14 0,16<br />

Langdurigheidstoeslag 0,22 0,22<br />

Stads<strong>de</strong>elcoördinatie 0,27 0,27<br />

Subsidie amateurverenigingen afbouwen 0,06 0,06<br />

Taken leerplichtambtenaar beperken tot wettelijke taak 0,01 0,01<br />

Bezuiniging <strong>Almelo</strong> Sociaal 0,07 0,07<br />

Integraal Huisvestingsprogramma On<strong>de</strong>rwijs 0,30 0,30<br />

Wijkkranten 0,05 0,05<br />

Mid<strong>de</strong>len sociale zekerheid<br />

Dweilprogramma 0,24 0,24<br />

Regeerakkoord sociale zekerheid 0,31 0,31<br />

Bijzon<strong>de</strong>re bijstand 0,49 0,49<br />

<strong>Aan</strong>passen norm kwijtschelding 0,06 0,06<br />

6.3.3 Reserves<br />

Mfa Eninver 1,7<br />

Studiehuis 0,2<br />

De Schoppe uitbouw 0,1<br />

Unilocatie vmbo 0,3<br />

Obs Reigershofte uitbreiding 0,1<br />

Zorgverbreding vrije school 0,03<br />

Zorgverbreding St Stephanus 0,05<br />

Zorgverbreding Noor<strong>de</strong>rborg 0,1<br />

Werkplein 0,2<br />

Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen 1,4<br />

Reserve Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning 1,8<br />

Reserve nieuwkomers 1,0<br />

Reserve schoolgebouwen 0,4<br />

Reserve schoolgebouwen, <strong>2012</strong> 0,6<br />

Reserve grote investeringen, MFA’s 5,6<br />

Reserve GSB II mop Sociaal 0,1<br />

Vrijval mid<strong>de</strong>len CJG 0,2


6.3.1 Knelpunten<br />

Eigen risico bijstand<br />

Voorstel<br />

Het eigen risico met betrekking tot het I-<strong>de</strong>el aan te vullen tot <strong>de</strong> 10% van <strong>de</strong> rijksbijdrage. Hiervoor<br />

een inci<strong>de</strong>nteel bedrag van 0,6 miljoen euro te reserveren<br />

Zoals bekend biedt het I-<strong>de</strong>el (inkomens<strong>de</strong>el) van het rijk onvoldoen<strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor alle bijstandslasten<br />

voor onze gemeente. Een <strong>de</strong>el van het tekort (10% van <strong>de</strong> rijksbijdrage) blijft voor rekening van <strong>de</strong><br />

gemeente. Voor het overige tekort kan een IAU-uitkering (inci<strong>de</strong>nteel aanvullen<strong>de</strong> uitkering)<br />

aangevraagd wor<strong>de</strong>n. Op basis van <strong>de</strong> laatste beschikking van het rijk bedraagt ons eigen risico 2,7<br />

miljoen euro. In <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is rekening gehou<strong>de</strong>n met 2,1 miljoen euro. Dit betekent dat een<br />

aanvulling noodzakelijk is van 0,6 miljoen euro. Recent heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> ingestemd met het aanvragen van<br />

een MAU-uitkering (Meerjarig aanvullen<strong>de</strong> uitkering). Hiervoor gel<strong>de</strong>n an<strong>de</strong>re criteria dan voor <strong>de</strong> IAU.<br />

Als wij in aanmerking komen voor een MAU-uitkering zijn <strong>de</strong> huidige budgetten toereikend. Daarom<br />

wordt het na<strong>de</strong>el inci<strong>de</strong>nteel opgenomen.<br />

60


6.3.2 Bezuinigingen<br />

Multifunctionele accommodaties<br />

Voorstel<br />

Wat betreft <strong>de</strong> MFAs binnenstad en Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraat te kiezen voor combinatie 5 en<br />

hiermee 5,5 miljoen euro vrij te spelen, wat het volgen<strong>de</strong> betekent:<br />

- De Kolk sluiten, ’t Dok renoveren (o.a. ten behoeve van <strong>de</strong> jongeren) maar niet uitbrei<strong>de</strong>n. In<br />

plaats van <strong>de</strong> uitbreiding beschikbare ruimte in <strong>de</strong> Bibliotheek gebruiken t.b.v. het cursorische<br />

en creatieve aanbod<br />

- Breed MFA: Het Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal wor<strong>de</strong>n verbouwd met daartussen een<br />

verbindingstuk en <strong>de</strong> Goossenmaat wordt gerenoveerd<br />

De <strong>raad</strong> heeft besloten twee MFA’s te ontwikkelen: één in <strong>de</strong> binnenstad en één in <strong>de</strong><br />

Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraatkwartier. Daarvoor zijn op dit moment <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />

beschikbaar:<br />

Inci<strong>de</strong>nteel x1000 Structureel x1000<br />

Reserve grote investeringen 5.580 Stelpost kapitaallasten 212<br />

<strong>Aan</strong>vullend bedrag verzekering* 390 Beheer geprivatiseer<strong>de</strong> wijkcentra 32<br />

Totaal 5.970 Totaal 244<br />

* on<strong>de</strong>r voorwaar<strong>de</strong>n beschikbaar<br />

Het college heeft voor <strong>de</strong> MFA Binnenstad drie en voor <strong>de</strong> MFA Ossekoppelerhoek twee scenario´s<br />

uitgewerkt die allen lei<strong>de</strong>n tot een versobering van <strong>de</strong> oorspronkelijke plannen en daardoor een<br />

besparing op het investeringsvolume opleveren en verschillen<strong>de</strong> exploitatielasten. Deze scenario´s<br />

kunnen met elkaar gecombineerd wor<strong>de</strong>n waardoor er zes mogelijke combinaties ontstaan.<br />

MFA Binnenstad<br />

Voor <strong>de</strong> MFA binnenstad zien we <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n:<br />

a. Niets wijzigen: De Kolk en ’t Dok blijven open, geen verbouwingen<br />

b. De Kolk sluiten, ’t Dok renoveren (o.a. ten behoeve van jongeren) en uitbrei<strong>de</strong>n (ten behoeve<br />

van het cursorische en creatief aanbod)<br />

c. De Kolk sluiten, ’t Dok renoveren (o.a. ten behoeve van <strong>de</strong> jongeren) maar niet uitbrei<strong>de</strong>n. In<br />

plaats van <strong>de</strong> uitbreiding beschikbare ruimte in <strong>de</strong> Bibliotheek gebruiken t.b.v. het cursorische<br />

en creatieve aanbod.<br />

MFA Ossenkoppelerhoek/Nieuwstraatkwartier<br />

Voor <strong>de</strong> MA Ossenkoppelerhoek zien wij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> twee mogelijkhe<strong>de</strong>n:<br />

d. Kleine MFA: Het Veurbrook wordt verbouwd (zon<strong>de</strong>r gymzaal en verbindingsstuk) o.a. ten<br />

behoeve van jongeren en <strong>de</strong> Goossenmaat wordt gerenoveerd.<br />

e. Breed MFA: Het Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal wor<strong>de</strong>n verbouwd met daartussen een<br />

verbindingstuk. De Goossenmaat wordt gerenoveerd.<br />

61


De volgen<strong>de</strong> combinaties zijn hiermee mogelijk:<br />

Combinatie x1000 1 2 3 4 5 6<br />

Centrum A A C B C B<br />

Ossenkoppelerhoek D E D D E E<br />

Totale investering 1.593 2.343 2.248 2.455 2.998 3.205<br />

Exploitatie 138 202 97 104 160 167<br />

Besparing MOP -6 -6 -34 -34 -34 -34<br />

Besparing inci<strong>de</strong>nteel 3.907 3.549 3.252 3.045 2.894 2.687<br />

Besparing structureel 112 48 181 174 117 110<br />

De voorkeursvariant van het college is combinatie 5:<br />

- De Kolk sluiten en ´t Dok renoveren maar niet uitbrei<strong>de</strong>n en in plaats daarvan gebruik maken<br />

van <strong>de</strong> bibliotheek. Met <strong>de</strong> besturen van ’t Dok en De Kolk vindt momenteel nog overleg plaats<br />

over <strong>de</strong> mogelijke uitbreiding van ’t Dok in plaats van investeren in een interne aanpassing<br />

binnen <strong>de</strong> bibliotheek.<br />

- Het Veurbrook en <strong>de</strong> gymzaal verbouwen en <strong>de</strong> Goossenmaat renoveren<br />

De voorkeur gaat uit naar <strong>de</strong>ze variant omdat:<br />

- Er zowel in het Centrum als in <strong>de</strong> Ossenkoppelerhoek wordt geïnvesteerd in ruimte voor<br />

jongeren (hieraan is veel behoefte in <strong>de</strong>ze wijken)<br />

- De gemeente investeert, ondanks een versobering van <strong>de</strong> oorspronkelijke plannen, zichtbaar in<br />

<strong>de</strong> betrokken wijkaccommodaties ten behoeve van <strong>de</strong> wijkactiviteiten voor alle bewoners<br />

- Deze combinatie zich qua exploitatie en vrijval van mid<strong>de</strong>len op het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> niveau bevindt<br />

- Bij <strong>de</strong>ze combinatie aanspraak gemaakt kan wor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> verzekering (392.000<br />

euro) wat niet bij alle combinaties het geval is<br />

- Er, indien mogelijk en noodzakelijk, gebruik wordt gemaakt van vrijgekomen ruimte in <strong>de</strong><br />

bibliotheek.<br />

Uit bovenstaan<strong>de</strong> tabel blijkt dat voor <strong>de</strong> investering een bedrag van circa 3,0 miljoen euro noodzakelijk<br />

is. Voorgesteld wordt dit bedrag te activeren. Hierdoor ontstaat een kapitaallast van circa 320.000<br />

euro. Het gevolg is dat het inci<strong>de</strong>nteel beschikbare bedrag (exclusief <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> verzekering)<br />

betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging. Dit betekent wel dat structureel een bedrag van circa 200.000<br />

euro extra benodigd is.<br />

Taakstelling bibliotheek<br />

Voorstel<br />

De bibliotheek een extra taakstelling op te leggen van 0,1 miljoen euro in 2013 oplopend naar 0,16<br />

miljoen euro vanaf 2016 en <strong>de</strong> bibliotheek <strong>de</strong> ruimte te geven om zelf te bepalen hoe zij <strong>de</strong> taakstelling<br />

invullen<br />

Het voorstel bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 was om <strong>de</strong> bibliotheek een taakstelling op te leggen van<br />

240.000 euro. Dit bedrag is gebaseerd op het sluiten van <strong>de</strong> wijkfilialen het verhogen van <strong>de</strong><br />

contributie van volwassenen. Het college heeft <strong>de</strong>stijds dit voorstel aangepast en <strong>de</strong> bezuiniging<br />

beperkt tot 140.000 euro. De <strong>raad</strong> heeft dit voorstel vervolgens naar bene<strong>de</strong>n bijgesteld naar een<br />

bezuiniging van 75.000 op <strong>de</strong> bibliotheek.<br />

62


Het originele voorstel ligt nu opnieuw voor wat een extra bezuiniging betekent van 165.000 euro. Het<br />

voorstel is om <strong>de</strong> bibliotheek <strong>de</strong> ruimte geven om zelf te bepalen hoe zij die taakstelling wil invullen.<br />

Langdurigheidstoeslag<br />

Voorstel<br />

De langdurigheidstoeslag met een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> te vermin<strong>de</strong>ren wat een structureel bedrag van 0,22 miljoen<br />

euro oplevert vanaf 2013<br />

De langdurigheidtoeslag (LDT) is bedoeld voor mensen die langdurig een laag inkomen hebben.<br />

Overwogen is om <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> toeslag en <strong>de</strong> referteperio<strong>de</strong> aan te passen. Hierdoor ontstaat wel<br />

het risico op waterbe<strong>de</strong>ffecten naar bijvoorbeeld <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re bijstand. Het maatschappelijk effect van<br />

<strong>de</strong>ze maatregel is dat mensen met een laag inkomen min<strong>de</strong>r te beste<strong>de</strong>n hebben.<br />

Het originele voorstel bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 was om <strong>de</strong> gehele langdurigheidstoeslag te schrappen.<br />

Dat levert 0,65 miljoen euro structureel op. Het voorstel nu is om niet bezuinigingen op <strong>de</strong> gehele<br />

langdurigheidstoeslag, maar <strong>de</strong>ze met een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> te vermin<strong>de</strong>ren. Het college kiest ervoor om <strong>de</strong> hoogte<br />

van het bedrag aan te passen en niet <strong>de</strong> referteperio<strong>de</strong>. Al met al lijkt dit <strong>de</strong> beste oplossing, welke <strong>de</strong><br />

pijn het best ver<strong>de</strong>eld over <strong>de</strong> doelgroep door <strong>de</strong> bedragen met 30% te verlagen.<br />

Concreet betekent dit qua bedragen:<br />

- Voor gezinnen: van 500 euro naar 350 euro<br />

- Voor alleenstaan<strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs: van 447 euro naar 315 euro<br />

- Voor alleenstaan<strong>de</strong>n: van 350 euro naar 245 euro<br />

Stads<strong>de</strong>elcoördinatie<br />

Voorstel<br />

Wat betreft stads<strong>de</strong>elcoördinatie:<br />

- De focus van het wijkgericht werken binnen <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> te verplaatsen van het<br />

fysieke naar het sociale domein<br />

- De methodiek van <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se Wijk <strong>Aan</strong>pak te beëindigen en het wijkgericht werken<br />

voortaan in te zetten ten behoeve van het oplossen van wijkgebon<strong>de</strong>n sociale problematiek<br />

- Op basis van signalen van in <strong>de</strong> wijk werkzame professionals en inwoners, met <strong>de</strong><br />

maatschappelijke partners integrale wijkagenda’s op te stellen met een focus op het<br />

oplossen van <strong>de</strong> sociale wijkgebon<strong>de</strong>n problematiek<br />

- Hiermee een besparing te realiseren van 0,12 miljoen euro vanaf 2013 oplopend naar 0,27<br />

miljoen euro vanaf 2014<br />

Voorgesteld wordt om <strong>de</strong> inzet van <strong>de</strong> stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en wijkon<strong>de</strong>rsteuners meer te richten op<br />

aandachtsgebie<strong>de</strong>n. Dit leidt tot een personele besparing.<br />

Door het focussen van <strong>de</strong> inzet van stads<strong>de</strong>elcoördinatie ontstaat het risico dat <strong>de</strong> afstemming van <strong>de</strong><br />

activiteiten van <strong>de</strong> gemeente en <strong>de</strong> communicatie daarover richting <strong>de</strong> inwoners zal verslechteren. Hier<br />

ligt een taak voor <strong>de</strong> lijnaf<strong>de</strong>lingen om dat zelf op te pakken. Daarnaast kan door <strong>de</strong>ze focus het<br />

netwerk van <strong>de</strong> gemeente on<strong>de</strong>r inwoners verslechteren.<br />

63


Kijken wij naar <strong>de</strong> huidige vorm van wijkgericht werken, waar <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se wijkaanpak een belangrijk<br />

on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van is, dan zijn er vele voor<strong>de</strong>len te ont<strong>de</strong>kken die aansluiten bij <strong>de</strong> doelstellingen van het<br />

wijkgericht werken:<br />

- het dichten van <strong>de</strong> kloof tussen burger en bestuur<br />

- het bevor<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> participatie van burgers<br />

- <strong>de</strong> wijk wordt gezien als een geschikte schaal om bepaal<strong>de</strong> problemen op te lossen<br />

- sommige problemen komen geconcentreerd voor in bepaal<strong>de</strong> wijken en kunnen, waar nodig, in<br />

<strong>de</strong> wijk gericht wor<strong>de</strong>n aangepakt<br />

Voor<strong>de</strong>len van wijkgericht werken zijn:<br />

- het wijkgericht werken zorgt ervoor dat er binnen het gemeentelijk apparaat actuele kennis<br />

aanwezig is over <strong>de</strong> wijken die we op “het stadhuis” vaak niet hebben;<br />

- <strong>de</strong> gemeente kan gebruik maken van netwerken op wijk- en stads<strong>de</strong>elniveau, die o.a. kunnen<br />

wor<strong>de</strong>n ingezet wanneer zich calamiteiten voordoen en bij diverse beleidsmatige ontwikkelingen<br />

- <strong>de</strong> aanpak is integraal: sociale en ruimtelijke ontwikkelingen wor<strong>de</strong>n in hun samenhang<br />

bekeken.<br />

Er zijn ook na<strong>de</strong>len te benoemen van <strong>de</strong> huidige invulling van het wijkgericht werken. Wanneer<br />

bewoners gevraagd wordt wat er in hun buurt of wijk moet gebeuren, komen zij in 80-90 % van <strong>de</strong><br />

gevallen met vragen die betrekking hebben op <strong>de</strong> fysieke leefomgeving. De inzet van <strong>de</strong><br />

stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en <strong>de</strong> wijkon<strong>de</strong>rsteuners vindt daardoor voor een groot <strong>de</strong>el plaats ten behoeve<br />

van die fysieke ingrepen. Echter <strong>de</strong> belangrijkste problemen binnen <strong>Almelo</strong> liggen niet zozeer op het<br />

fysieke vlak (<strong>de</strong> meeste wijken van <strong>Almelo</strong> zien er, voor wat betreft <strong>de</strong> fysieke leefomgeving, goed tot<br />

re<strong>de</strong>lijk uit), maar veel meer binnen het sociale domein. De zwaar<strong>de</strong>re, en vaak hardnekkige, problemen<br />

doen zich in <strong>Almelo</strong> juist voor binnen het sociale domein. In een aantal gevallen geconcentreerd binnen<br />

bepaal<strong>de</strong> wijken. Niet voor niets legt <strong>de</strong> Sociale Agenda <strong>Almelo</strong> 2020 daarom <strong>de</strong> nadruk op <strong>de</strong> thema’s:<br />

- sociale stijging<br />

- jeugd<br />

- perspectief op burgerschap<br />

In tij<strong>de</strong>n van schaarste is het voor <strong>de</strong> hand liggend om <strong>de</strong> beperkte mid<strong>de</strong>len die er zijn, zoveel mogelijk<br />

in te zetten in lijn met <strong>de</strong> doelstellingen van <strong>de</strong> Sociale Agenda <strong>Almelo</strong> 2020. Dat geldt ook voor <strong>de</strong><br />

mid<strong>de</strong>len ten behoeve van het wijkgericht werken. Waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> inzet van stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en<br />

wijkon<strong>de</strong>rsteuners.<br />

Het bovenstaan<strong>de</strong> betekent dat <strong>de</strong> stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en <strong>de</strong> wijkon<strong>de</strong>rsteuners niet meer <strong>de</strong> wijken<br />

rondgaan om aan bewoners te vragen wat zij belangrijk vin<strong>de</strong>n voor hun wijk, maar dat zij<br />

probleemgericht gaan werken, met als uitgangspunt <strong>de</strong> wijkgebon<strong>de</strong>n problemen binnen het sociale<br />

domein. De vervolgaanpak kan daarna nog steeds integraal zijn, wanneer dat nodig is.<br />

Op basis van signalen van, in <strong>de</strong> wijk werkzame, professionals en bewoners is het voorstel om <strong>de</strong><br />

capaciteit aan stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en wijkon<strong>de</strong>rsteuners in te zetten ten behoeve van het oplossen<br />

van die sociale problemen. Het gaat daarbij nadrukkelijk niet om individuele interventies, maar juist om<br />

wijk- of gebiedsgerichte interventies die wijk samen met onze maatschappelijke partners uitvoeren.<br />

Waar individuele problemen een belemmering vormen om te participeren, vindt doorverwijzing plaats.<br />

64


Gezien <strong>de</strong> huidige inzet en ver<strong>de</strong>ling van stads<strong>de</strong>elcoördinatoren en wijkon<strong>de</strong>rsteuners over fysieke<br />

projecten en sociale projecten betekent het bovenstaan<strong>de</strong> een behoorlijke breuk met het verle<strong>de</strong>n. Het<br />

betekent dat we stoppen met <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se wijkaanpak in zijn huidige vorm.<br />

Door te kiezen voor <strong>de</strong>ze invalshoek zijn besparingen mogelijk op:<br />

- 1,5 fte stads<strong>de</strong>elcoördinator<br />

- 0,37 fte stads<strong>de</strong>elon<strong>de</strong>rsteuning<br />

- Wijkon<strong>de</strong>rsteuners Scoop<br />

Bezuiniging stads<strong>de</strong>elcoördinatie<br />

Bezuiniging 2013 124.000<br />

Bezuiniging 2014 144.000<br />

Totaal 268.000<br />

Subsidie amateurverenigingen afbouwen<br />

Voorstel<br />

De subsidieregeling voor amateurverengingen af te bouwen en hiermee een bezuiniging te realiseren<br />

van 0,02 miljoen euro vanaf 2013 oplopend naar 0,06 miljoen euro structureel vanaf 2015<br />

Voorgesteld wordt <strong>de</strong> huidige subsidieregeling - die gericht is op het subsidiëren van verenigingen – af<br />

te bouwen. En die te vervangen door een regeling die gericht is op het subsidiëren van ruimten met<br />

daarbij een beperkt fonds voor on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n<strong>de</strong> activiteiten. Gekoppeld hieraan zijn ook besparingen<br />

mogelijk op <strong>de</strong> uitvoeringskosten. Door <strong>de</strong>ze maatregel zou<strong>de</strong>n enkele verenigingen in hun voortbestaan<br />

bedreigd kunnen wor<strong>de</strong>n, waardoor <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n voor amateur kunstbeoefening zou<strong>de</strong>n kunnen<br />

afnemen. Dit kan gevolgen hebben voor <strong>de</strong> talentontwikkeling en sociale samenhang van <strong>de</strong> stad.<br />

Taken leerplichtambtenaar beperken tot wettelijk taak<br />

Voorstel<br />

Taakinvulling leerplichtambtenaar te beperken tot wettelijk voorgeschreven pakket om hiermee een<br />

bezuiniging te realiseren van 0,01 miljoen euro vanaf 2013<br />

Bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 is een bezuiniging ingevoerd als het gaat om <strong>de</strong> taken van <strong>de</strong><br />

leerplichtambtenaar. Het voorstel was om <strong>de</strong> taken te beperken tot <strong>de</strong> wettelijke taak. Op dit voorstel<br />

is een amen<strong>de</strong>ment aangenomen met <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> besluittekst:<br />

Het besluit 4b ‘Taken leerplicht ambtenaar beperken tot wettelijk pakket’ (48.000 euro) te wijzigen in<br />

‘Taken leerplichtambtenaar beperken tot wettelijk pakket, doch bijwonen ZAT’s voor het gehele<br />

voortgezette on<strong>de</strong>rwijs (36.000 euro)’.<br />

Met dit amen<strong>de</strong>ment is het voorstel ge<strong>de</strong>eltelijk aangenomen. Er is dus nog een bezuiniging mogelijk<br />

van 12.000 euro op het bijwonen van <strong>de</strong> Zorgadviesteams (ZAT’s) door <strong>de</strong> leerplichtambtenaar.<br />

65


Gevolg van <strong>de</strong>ze bezuiniging kan zijn dat scholen zelf meer het initiatief moeten nemen om in situaties<br />

in te grijpen. Omdat <strong>de</strong> gemeente in <strong>de</strong> afgelopen jaren taken zelf is gaan uitvoeren, kan het in <strong>de</strong><br />

overgangsfase soms langer duren voor a<strong>de</strong>quaat kan wor<strong>de</strong>n ingegrepen. Ook bestaat het risico dat<br />

meervoudige probleemsituaties niet of later wor<strong>de</strong>n gesignaleerd. De gemeente on<strong>de</strong>rsteunt scholen en<br />

an<strong>de</strong>re partners door een zorgstructuur op te zetten die professionals in staat stelt om hulp sneller en in<br />

samenhang in te zetten.<br />

Bezuiniging <strong>Almelo</strong> Sociaal<br />

Voorstel<br />

De taken van <strong>Almelo</strong> Sociaal terug te brengen tot <strong>de</strong> wettelijke verplichte taken en hiermee een<br />

bezuiniging te realiseren van 0,06 miljoen euro vanaf 2014 oplopend naar 0,07 miljoen euro vanaf<br />

2015<br />

Voorgesteld wordt om <strong>de</strong> taken van <strong>Almelo</strong> Sociaal terug te brengen tot <strong>de</strong> wettelijk verplichte taken<br />

(faciliteren van cliëntenparticipatie voor Wwb en Wmo). <strong>Almelo</strong> Sociaal behoudt voldoen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />

voor <strong>de</strong> uitvoering van zijn wettelijke belangenbehartigingstaken en bestaan<strong>de</strong> activiteiten, maar zal zijn<br />

subsidie voor eigen beroepskrachten, eigen huisvesting en <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>rvergoedingen kwijt raken. De<br />

genoem<strong>de</strong> beschikbaarheid van algemene voorzieningen en het feit dat <strong>Almelo</strong> tot nu toe relatief veel<br />

uitgeeft aan <strong>de</strong>ze wettelijke taak hebben een belangrijk rol gespeeld in onze overwegingen om voor te<br />

stellen <strong>de</strong> subsidie te vermin<strong>de</strong>ren. De vrijwilligers die zich bezig hou<strong>de</strong>n met belangenbehartiging van<br />

kwetsbare inwoners zullen hierdoor zelf meer activiteiten moeten oppakken en zullen voor professionele<br />

on<strong>de</strong>rsteuning en faciliteiten een beroep moeten doen op <strong>de</strong> algemene voorzieningen van bijv. Scoop en<br />

wijkcentra.<br />

Dit voorstel is ook aan <strong>de</strong> <strong>raad</strong> voorgelegd bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011. Het betrof toen een bezuiniging<br />

van 0,12 miljoen euro. Via amen<strong>de</strong>ment is dit bezuinigingsvoorstel slechts ge<strong>de</strong>eltelijk overgenomen<br />

door <strong>de</strong> <strong>raad</strong> en is bijgesteld naar 0,05 miljoen euro. Het voorstel is om nu, rekening hou<strong>de</strong>nd met <strong>de</strong><br />

frictiekosten, alsnog <strong>de</strong> gehele bezuiniging te realiseren.<br />

Integraal Huisvestingsplan On<strong>de</strong>rwijs<br />

Voorstel<br />

De stelpost voor investeringen in het IHP te verlagen met structureel 300.000 euro vanaf 2013<br />

In het Integraal on<strong>de</strong>rwijshuisvestingsprogramma (IHP)2011— 2014 is voor <strong>de</strong> capaciteitsuitbreiding<br />

van scholen als gevolg van het woningbouwprogramma gerekend met extra investeringen in <strong>de</strong>ze<br />

planperio<strong>de</strong> van 5 miljoen euro.<br />

Nu <strong>de</strong> woningbouw stagneert, is <strong>de</strong> verwachting reëel dat ook <strong>de</strong> verwachte capaciteitsuitbreiding<br />

uitblijft en daarmee zijn <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len niet meer noodzakelijk. Hierdoor kan <strong>de</strong> beschikbare stelpost<br />

verlaagd wor<strong>de</strong>n. Hiermee is een bedrag van circa 300.000 euro structureel gemoeid.<br />

66


Wijkkranten<br />

Voorstel<br />

De wijkkranten te laten opgaan in <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> wijkwebsites en hiermee een bezuiniging te realiseren<br />

van 0,05 miljoen euro structureel vanaf 2013<br />

De wijkkranten maken on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong> wijkbudgetten. Het gaat naast verga<strong>de</strong>rkosten vooral om<br />

kopieerkosten. Een bezuinigingsmogelijkheid is <strong>de</strong> wijkkranten te laten opgaan in <strong>de</strong> sinds enige jaren<br />

bestaan<strong>de</strong> wijkwebsites.<br />

De bezuiniging op <strong>de</strong> wijkkranten is een nieuw bezuinigvoorstel opgesteld voor <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />

Het lag dus nog niet voor bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011. Het voorstel om te bezuinigen op <strong>de</strong> wijkkranten<br />

maakte in eerste instantie <strong>de</strong>el uit van een voorstel om helemaal te stoppen met <strong>de</strong> wijkbudgetten. Het<br />

college heeft dit teruggebracht naar alleen <strong>de</strong> wijkkranten. Zie voor het gehele voorstel bijlage 4.<br />

Mid<strong>de</strong>len sociale zekerheid<br />

Voorstel<br />

De beschikbare mid<strong>de</strong>len op het terrein van sociale zekerheid te betrekken bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong><br />

wat een bedrag oplevert van 0,62 miljoen euro vanaf <strong>2012</strong> oplopend naar 1,1 miljoen structureel<br />

vanaf 2015<br />

Op diverse momenten zijn extra mid<strong>de</strong>len beschikbaar gekomen voor sociale zekerheid. Deze kunnen<br />

integraal betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />

On<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len zijn:<br />

- Meerjarige effecten dweilprogramma. Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is een meerjarenraming van <strong>de</strong><br />

gevolgen van het dweilprogramma weergegeven. Deze gevolgen wor<strong>de</strong>n betrokken bij <strong>de</strong>ze<br />

<strong>voorjaarsnota</strong>.<br />

- Extra rijksmid<strong>de</strong>len<br />

o Via <strong>de</strong> meicirculaire 2011 zijn aanvullend mid<strong>de</strong>len beschikbaar gesteld als gevolg van<br />

het regeerakkoord. Deze mid<strong>de</strong>len zijn voor <strong>2012</strong> betrokken bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> en<br />

kunnen meerjarig wor<strong>de</strong>n betrokken bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>.<br />

o Via <strong>de</strong> septembercirculaire 2011 zijn voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren mid<strong>de</strong>len beschikbaar<br />

gesteld voor bijzon<strong>de</strong>re bijstand en kwijtschelding.<br />

In totaal gaat het om een bedrag van 1,1 miljoen euro vanaf 2015.<br />

67


6.3.3 Reserves<br />

Reserves x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />

Eigen kracht en participatie<br />

Reserves economisch nut<br />

68<br />

bedrag<br />

39. Mfa Eninver 1,7 1,7 0,0<br />

40. Studiehuis 0,2 0,2 0,0<br />

41. De Schoppe uitbouw 0,1 0,1 0,0<br />

42. Unilocatie vmbo 0,3 0,3 0,0<br />

43. Obs Reigershofte uitbreiding 0,1 0,1 0,0<br />

44. Bus sportbuurtwerk 0,0 0,0 0,0<br />

45. Zorgverbreding vrije school 0,0 0,0 0,0<br />

46. Zorgverbreding St Stephanus 0,1 0,0 0,1<br />

47. Zorgverbreding Noor<strong>de</strong>rborg 0,1 0,1 0,0<br />

48. Werkplein 0,3 0,2 0,1<br />

Reserves ter af<strong>de</strong>kking van risico’s<br />

49. Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen 1,4 1,4 0,0<br />

50. Reserve Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning 1,9 1,8 0,1<br />

51. Reserve nieuwkomers 0,4 0,4 0,0<br />

Reserve ter egalisatie van kosten<br />

52. Reserve Soweco afkoop 0,0 0,0 0,0<br />

53. Reserve schoolgebouwen 1,0 1,0 0,0<br />

Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />

54. Reserve grote investeringen, MFA’s 5,6 5,6 0<br />

55. Reserve Wijkwaar<strong>de</strong>bonnen 0,5 0,0 0,5<br />

56. Reserve welzijnsaccommodaties 0,0 0,0 0,0<br />

57. Reserve wijkbuurtbudgetten 0,1 0,0 0,1<br />

58. Reserve instrumenten 0,0 0,0 0,0<br />

59. Reserve GSB II mop Sociaal 0,3 0,1 0,2<br />

Mid<strong>de</strong>len Sociale Zekerheid:<br />

60. Reserve reïntegratie 4,0 0,0 4,0<br />

61. Risico Soweco 2013 1,4 0,0 1,4<br />

Mid<strong>de</strong>len Werkplein: 0,0 0,0<br />

62. Werkplein op Twentheplein 0,7 0,0 0,7<br />

63. Reserve werkgelegenheid en educatie 1,7 0,0 1,7<br />

64. Mid<strong>de</strong>len Centrum Jeugd en Gezin 0,2 0,2 0<br />

Totaal 21,8 13,2 8,6


Ad. 39 t/m 48 Reserves economisch nut<br />

Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong> kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Het an<strong>de</strong>rs inzetten<br />

van <strong>de</strong>ze reserves heeft budgettaire consequenties. Immers <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten vervalt.<br />

Voorgesteld wordt <strong>de</strong>ze reserves groten<strong>de</strong>els te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Het inzetten van <strong>de</strong>ze reserves heeft wel structureel negatieve gevolgen voor het perspectief. De<br />

structureel negatieve gevolgen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> meegenomen in <strong>de</strong> structurele opgave.<br />

Ad. 49 Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen<br />

De reserve inkomensafhankelijke uitkeringen is gevormd bij <strong>de</strong> jaarrekening 2010. Achterliggen<strong>de</strong><br />

gedachte was het feit dat <strong>de</strong> door ons ingedien<strong>de</strong> Inci<strong>de</strong>nteel <strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> Uitkering (IAU) niet volledig<br />

tot uitkering zou komen. Inmid<strong>de</strong>ls hebben wij een beschikking van het Rijk ontvangen en wordt <strong>de</strong> IAU<br />

niet uitgekeerd. Tegen dit besluit is bezwaar aangetekend. De gevorm<strong>de</strong> reserve wordt betrokken bij <strong>de</strong><br />

heroverweging.<br />

Ad. 50 Reserve wet maatschappelijke on<strong>de</strong>rsteuning<br />

De reserve Wmo is ontstaan uit <strong>de</strong> vroegere reserve Wet Voorzieing Gehandicapten. Bij <strong>de</strong> invoering<br />

van <strong>de</strong> Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning, individuele voorziening is <strong>de</strong> reikwijdte van <strong>de</strong>ze reserve<br />

verbreed. De reserve dient voor het opvangen van (inci<strong>de</strong>ntele) tegenvallers binnen <strong>de</strong> individuele<br />

voorzieningen van <strong>de</strong> WMO. Over <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> reserve zijn afspraken gemaakt. De reserve is<br />

gemaximeerd op 10% van het budget voor <strong>de</strong> WMO, individuele voorzieningen. Dit betekent dat <strong>de</strong><br />

reserve maximaal 1,27 miljoen euro mag bevatten. Gezien <strong>de</strong> huidige stand zou dit betekenen dat een<br />

bedrag van circa 0,5 miljoen euro afgeroomd zou moeten wor<strong>de</strong>n.<br />

In feite heeft <strong>de</strong>ze reserve hetzelf<strong>de</strong> doel als <strong>de</strong> algemene reserve, namelijk het opvangen van risico’s.<br />

Voorgesteld wordt <strong>de</strong> gehele reserve te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging. Dit betekent wel dat<br />

inci<strong>de</strong>ntele mee- of tegenvallers via het exploitatieresultaat meegenomen wor<strong>de</strong>n<br />

Ad. 51 Reserve nieuwkomers<br />

De reserve nieuwkomers is bij <strong>de</strong> jaarrekening 2010 gevormd. Deze mid<strong>de</strong>len wor<strong>de</strong>n betrokken bij <strong>de</strong><br />

afrekening van <strong>de</strong> inburgeringsafspraken 2006-2010 met het Rijk. In <strong>de</strong> jaarrekening 2011 zijn <strong>de</strong><br />

gevolgen van <strong>de</strong> afrekening verwerkt. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad 53 Reserve schoolgebouwen<br />

De reserve schoolgebouwen is in 2002, op verzoek van <strong>de</strong> <strong>raad</strong>, gevormd. Met <strong>de</strong>ze reserve was het<br />

mogelijk om jaarlijks gelijkblijven<strong>de</strong> lasten voor on<strong>de</strong>rwijs in <strong>de</strong> begroting op te nemen. Jaarlijks is een<br />

structureel bedrag beschikbaar voor on<strong>de</strong>rwijsinvesteringen en on<strong>de</strong>rhoud aan on<strong>de</strong>rwijsgebouwen. De<br />

reserve is bedoeld om fluctuaties in kapitaallasten als gevolg van <strong>de</strong> fasering in het investeringsvolume<br />

op te kunnen vangen. De praktijk laat <strong>de</strong> afgelopen jaren zien dat er geen beroep op <strong>de</strong>ze reserve<br />

gedaan wordt. Ook bij het huidige meerjareninvesteringsprogramma is <strong>de</strong> verwachting dat dit binnen <strong>de</strong><br />

huidige mid<strong>de</strong>len past.<br />

In <strong>2012</strong> is via een aparte wijziging een bedrag van ruim 600.000 euro aan <strong>de</strong> reserve toegevoegd.<br />

Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve, inclusief <strong>de</strong> storting in <strong>2012</strong>, te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging<br />

69


Ad. 54 Reserve grote investeringen, Multifunctionele accommodaties<br />

Bij <strong>de</strong> bezuinigingsvoorstellen in hoofdstuk 6.3.2 is een keuze gemaakt met betrekking tot <strong>de</strong><br />

ontwikkeling van MFA´s. Hierbij is aangegeven dat het bedrag (5,6 miljoen) in <strong>de</strong> reserve betrokken<br />

kan wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging. Deze vrijval van inci<strong>de</strong>ntele mid<strong>de</strong>len heeft structurele gevolgen<br />

(200.000 euro). Deze gevolgen zijn verwerkt in het structurele perspectief.<br />

Ad. 55 Reserve Wijkwaar<strong>de</strong>bonnen<br />

Via <strong>de</strong>ze reserve lopen <strong>de</strong> uitgaven voor <strong>de</strong> wijkwaar<strong>de</strong>bonnen. De vorming heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n via<br />

hiervoor ontvangen rijksmid<strong>de</strong>len. De laatste ron<strong>de</strong> heeft in november 2011 plaatsgevon<strong>de</strong>n. De<br />

mid<strong>de</strong>len in <strong>de</strong> reserve zijn hiervoor bedoeld. Eind <strong>2012</strong> kan <strong>de</strong>ze reserve wor<strong>de</strong>n opgeheven.<br />

Ad. 57 Reserve wijkbuurtbudgetten<br />

De reserve is bedoeld ter egalisatie van <strong>de</strong> jaarlijkse kosten van <strong>de</strong> door <strong>de</strong> wijkverenigingen gewenste<br />

activiteiten en voorzieningen. Over <strong>de</strong> inzet zijn afspraken gemaakt met <strong>de</strong> diverse wijkverenigingen.<br />

Deze kunnen, binnen <strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs, een beroep op <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len doen. Indien <strong>de</strong> reserve wordt<br />

opgeheven zullen aanvullen<strong>de</strong> afspraken met <strong>de</strong> wijkverenigingen gemaakt moeten wor<strong>de</strong>n en zal<br />

on<strong>de</strong>rzocht moeten wor<strong>de</strong>n welke bedragen al verplicht zijn.<br />

Ad. 59 Reserve GSB II mop sociaal<br />

De reserve GSB II is gevormd ten laste van <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len voor het Grote Ste<strong>de</strong>nbeleid. De mid<strong>de</strong>len zijn<br />

als volgt on<strong>de</strong>rver<strong>de</strong>eld:<br />

x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling<br />

Beeldverslag 8<br />

MAC-VJN 2009 100<br />

<strong>Almelo</strong> sociaal, vindplaatsen 5<br />

Twentse innovatieroute 6<br />

Totaal 119<br />

Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> reserve is dus nog niet ingezet. Dit voor<strong>de</strong>el (circa 180.000 euro) moet in samenhang<br />

gezien wor<strong>de</strong>n met het tekort op <strong>de</strong> reserve GSB III (nr.72). Het bedrag dat was geclaimd voor het<br />

MAC is in 2011 niet ingezet. Voorgesteld wordt dit te betrekken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 60 Reserve Re-integratie<br />

De reserve is in 2010 gevormd. De reserve is gevoed door bestaan<strong>de</strong> uitgaven ten laste van het<br />

werkbudget te brengen. De hierdoor vrijgespeel<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len zijn in <strong>de</strong>ze reserve gestort. De reserve<br />

wordt <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren gebruikt om <strong>de</strong> terugloop in het participatiebudget op te kunnen vangen en<br />

maken on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van het ‘dweilprogramma SEZ’.<br />

Ad. 61 en 62 Reserve risico Soweco 2013, werkplein<br />

Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> heeft besluitvorming plaatsgevon<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling van geoormerkte<br />

mid<strong>de</strong>len voor een nieuw locatie Werk en Inkomen. Hierbij is besloten om een <strong>de</strong>el te reserveren voor<br />

het nieuwe werkplein (1,2 miljoen euro; resteert nog 0,74 miljoen euro) en het restant (1,36 miljoen<br />

euro) beschikbaar te hou<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> <strong>Almelo</strong>se bijdrage aan Soweco. Hierbij kan het gaan om het<br />

exploitatietekort <strong>2012</strong> en eventuele transitiekosten en reorganisatiekosten, reserve kan ook ingezet<br />

wordt als noodzakelijke co-financiering voor <strong>de</strong> trekkingsrechten van <strong>de</strong> Rijksmid<strong>de</strong>len.<br />

70


Ad. 63 Reserve werkgelegenheid en educatie<br />

Deze reserve is bedoeld voor het heraanwen<strong>de</strong>n van gel<strong>de</strong>n ten behoeve van <strong>de</strong> uitvoering van<br />

projecten ter versterking van het gemeentelijk beleid in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> WWB. <strong>Aan</strong> <strong>de</strong> reserve is<br />

toegevoegd het niet beste<strong>de</strong> W-<strong>de</strong>el 2011 (1,4 miljoen) in het ka<strong>de</strong>r va <strong>de</strong> Meeneemregeling. Daarnaast<br />

is het overige <strong>de</strong>el on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het <strong>de</strong>kkingsplan van het werkplein (0,3 miljoen)<br />

Ad. 64 Mid<strong>de</strong>len Centrum Jeugd en Gezin<br />

Voor <strong>de</strong> financiering van het project Jeugd en Gezin 2008-<strong>2012</strong> zijn zowel rijksbijdragen als<br />

gemeentelijke mid<strong>de</strong>len beschikbaar gesteld en gestort in een voorziening CJG. Voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking van <strong>de</strong><br />

lasten van het CJG zijn eerst <strong>de</strong> rijksbijdragen aangewend, en volledig bij het rijk verantwoord via <strong>de</strong><br />

Sisa bijlage bij <strong>de</strong> jaarrekening 2011.<br />

Vanwege verslagleggingvoorschriften mogen <strong>de</strong> nog beschikbare gemeentelijke mid<strong>de</strong>len (654.000<br />

euro) echter niet op <strong>de</strong> balans als een voorziening wor<strong>de</strong>n opgenomen. Daarom moet <strong>de</strong> per 31<br />

<strong>de</strong>cember 2011 nog beschikbare en noodzakelijke voorziening via resultaatbestemming omgezet<br />

wor<strong>de</strong>n in een bestemmingsreserve. Bij evaluatie van het project is vastgesteld dat er voor het jaar<br />

<strong>2012</strong> nog verplichtingen bestaan voor een bedrag van 454.000 euro. Dit bedrag zal dan via<br />

resultaatbestemming 2011 in een bestemmingsreserve wor<strong>de</strong>n gestort. Het resteren<strong>de</strong> bedrag van <strong>de</strong><br />

voorziening van 0,2 miljoen euro kan betrokken wor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

71


6.4 Leefbaarheid en veiligheid<br />

Bedragen x 1,0 miljoen Inci<strong>de</strong>nteel Structureel<br />

5.4.1 Knelpunten<br />

72<br />

2015 2016<br />

Veiligheidsregio 0 0<br />

Regionale Uitvoeringsdiensten 0,48 0,48<br />

Civieltechnische kunstwerken en ka<strong>de</strong>s 0,27 0,08 0,09<br />

5.4.2 Bezuinigingen<br />

Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen 0,12 0,12<br />

Stopzetten subsidies particuliere begraafplaatsen 0,04 0,04<br />

Galloway run<strong>de</strong>ren 0,01 0,01<br />

Bezuiniging on<strong>de</strong>rhoudskosten accommodaties doelgroepenver. 0,00 0,00<br />

5.4.3 Reserves<br />

Reserve grondbank 0,1<br />

Reserve GSB III 0,5


6.4.1 Knelpunten<br />

Veiligheidsregio<br />

Voorstel<br />

Wat betreft <strong>de</strong> veiligheidsregio Twente vanaf 2013 rekening te hou<strong>de</strong>n met frictiekosten (0,6 miljoen<br />

euro structureel) maar dit tekort <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren terug te dringen zodat <strong>de</strong> begroting vanaf 2015<br />

sluitend is<br />

Het Algemeen Bestuur VRT (Veiligheidsregio Twente) heeft begin 2011 <strong>de</strong> opdracht gegeven om <strong>de</strong><br />

overgang naar één brandweer Twente voor te berei<strong>de</strong>n. Eén van <strong>de</strong>ze stappen in <strong>de</strong>ze overgang is het<br />

principebesluit om te komen tot één brandweer in Twente. Het doel van het principebesluit is om een<br />

principiële keuze te maken voor <strong>de</strong> inrichting van brandweerzorg en hulpverlening binnen een<br />

geregionaliseer<strong>de</strong> organisatie, als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Veiligheidsregio Twente. Op basis van dit<br />

principebesluit wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs, zowel vakinhou<strong>de</strong>lijk, personeel als financieel, weergegeven. Tevens<br />

wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> uitgangspunten waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> overgang van <strong>de</strong> gemeentelijke brandweren zal plaatsvin<strong>de</strong>n<br />

vastgelegd. Bij <strong>de</strong> vervolgstappen wordt er van uitgegaan dat per 1 januari 2013 <strong>de</strong> oprichting van één<br />

brandweer in Twente gerealiseerd is.<br />

Verlengd lokaal bestuur houdt in dat 14 Twentse gemeenten gezamenlijk <strong>de</strong> regie hebben over <strong>de</strong><br />

brandweer in Twente. De gemeenten bepalen gezamenlijk het beleid en het beheer. De brandweer voert<br />

uit. Er zal wor<strong>de</strong>n toegewerkt naar een ge<strong>de</strong>el<strong>de</strong> kwaliteitsstandaard, waarbinnen differentiatie tussen<br />

<strong>de</strong> gemeenten mogelijk is op basis van verschil in (brand-) veiligheidsrisico’s en an<strong>de</strong>re kenmerken. Bij<br />

inci<strong>de</strong>nten blijft <strong>de</strong> burgemeester zoals nu geïnformeerd via <strong>de</strong> meldkamer en/of <strong>de</strong> operationele leiding.<br />

Over <strong>de</strong> dienstverlening zullen per gemeente in <strong>de</strong> overdracht afspraken wor<strong>de</strong>n gemaakt. Het gaat<br />

hierbij zowel om <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> dienstverlening als om <strong>de</strong> wijze waarop op bestuurlijk en ambtelijk<br />

niveau wordt gecommuniceerd.<br />

Uitgangspunt is dat <strong>de</strong> repressieve organisatie zoals <strong>de</strong>ze nu functioneert ongewijzigd overgaat. Hierbij<br />

gaat het om zowel <strong>de</strong> gebouwen, het personeel als <strong>de</strong> repressieve uitgangspunten (<strong>de</strong>kkingsplan,<br />

garantiefactor, opkomsttij<strong>de</strong>n). Ook in <strong>de</strong> toekomstige situatie wordt gebruik gemaakt van vrijwilligers.<br />

Op termijn zal mogelijk een verschuiving plaatsvin<strong>de</strong>n van enkel inzet voor repressieve taken naar<br />

werkzaamhe<strong>de</strong>n op gebied van brandveilig leven.<br />

Op basis van het begrotingska<strong>de</strong>r zijn er financiële foto’s opgesteld over <strong>de</strong> begroting 2011. In een<br />

normalisatietraject zijn <strong>de</strong> opgegeven bedragen vergelijkbaar gemaakt en vertaald naar <strong>de</strong> toekomstige<br />

organisatie. Indien conform <strong>de</strong> voorstellen wordt besloten, dan heeft <strong>Almelo</strong> vanaf 2013 te maken met<br />

een nog te realiseren taakstelling van ongeveer 0,6 miljoen euro structureel. De taakstelling komt o.a.<br />

voort uit het budget voor overhead dat meegaat naar <strong>de</strong> veiligheidsregio, en waarvan <strong>de</strong> kosten<br />

achterblijven bij <strong>de</strong> gemeente. In <strong>de</strong> taakstelling is tevens rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />

bezuinigingstaakstelling op <strong>de</strong> brandweer van 0,24 miljoen euro. Over <strong>de</strong> invulling en ver<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong><br />

taakstelling kan nog niet zoveel wor<strong>de</strong>n gezegd. Het wordt als een gezamenlijke opdracht gezien van<br />

Brandweer Twente en gemeenten om <strong>de</strong> <strong>de</strong>sintegratiescha<strong>de</strong> (frictiekosten) zoveel mogelijk te<br />

beperken.<br />

73


Bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> is afgesproken dat budgetten in principe taakstellen<strong>de</strong> zijn. Daarom wordt nu<br />

voorgesteld <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren het tekort weg te werken. Zie hiervoor <strong>de</strong> tabel hieron<strong>de</strong>r.<br />

Bedragen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013 2014 2015<br />

Veiligheidsregio Twente 600 600 600<br />

Taakstelling terugdringen tekort -300 -450 -600<br />

Regionale uitvoeringsdiensten<br />

Voorstel<br />

Wat betreft <strong>de</strong> regionale uitvoeringsdiensten vooralsnog uit te gaan van een tekort van 0,38 miljoen<br />

euro voor <strong>2012</strong> oplopend naar 0,48 miljoen euro voor 2014 en ver<strong>de</strong>r, in afwachting van <strong>de</strong> omvang<br />

van <strong>de</strong> RUD begroting als het gaat om vergunningverlening, toezicht en handhaving<br />

Vanaf 1 januari 2013 moet <strong>de</strong> regionale uitvoeringsdienst Twente operationeel zijn. In Overijssel is<br />

gekozen om <strong>de</strong> RUD in netwerkverband te organiseren, waardoor voldaan kan wor<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke<br />

RUD-opgave voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) in <strong>de</strong> fysieke leefomgeving.<br />

In het regeerakkoord is een ombuiging opgenomen die is gekoppeld aan het opzetten van regionale<br />

omgevingsdiensten. Deze ombuiging wordt nu doorgevoerd. De verlaging van het gemeentefonds<br />

bedraagt voor <strong>2012</strong> 50 miljoen euro, 80 miljoen euro in 2013 en 100 miljoen euro vanaf 2014. Voor<br />

<strong>Almelo</strong> betekent dit een ombuigingstaakstelling vanuit het gemeentefonds van circa 210.000 euro in<br />

<strong>2012</strong>, 380.000 euro in 2013, en 475.000 euro vanaf 2014.<br />

Dit jaar staat in het teken van het nemen van cruciale beslissingen ten aanzien van <strong>de</strong> organisatie en<br />

financiering van <strong>de</strong> RUD. Van <strong>de</strong> door het rijk beoog<strong>de</strong> efficiëntiewinst is op dit moment geen sprake.<br />

Op dit moment moet er geïnvesteerd wor<strong>de</strong>n in het samenwerkingsmo<strong>de</strong>l. Tegelijk moet <strong>de</strong> uitvoering<br />

straks voldoen aan lan<strong>de</strong>lijk vastgestel<strong>de</strong> kwaliteitscriteria. <strong>Almelo</strong> voldoet op verschillen<strong>de</strong> punten nog<br />

niet aan dit vereiste kwaliteitsniveau. Ook hiervoor zijn investeringen nodig. In het proces van <strong>de</strong> RUD<br />

vorming is het <strong>de</strong> uitdaging <strong>de</strong>ze investeringen in zowel het proces als in <strong>de</strong> uitvoeringscapaciteit, vorm<br />

te geven binnen <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> huidige capaciteit en mid<strong>de</strong>len. Een aanvullen<strong>de</strong> taakstelling kan<br />

alleen gerealiseerd wor<strong>de</strong>n door het verlagen van het uitvoeringsniveau.<br />

De exacte doorberekening van <strong>de</strong> financiële consequenties van het in werking hebben van een RUD, <strong>de</strong><br />

kwaliteitscriteria en <strong>de</strong> uitvoering in NetwerkRUD-verband is op dit moment nog niet mogelijk. Dat kan<br />

pas na opstellen bedrijfsplan en <strong>de</strong> financieringssystematiek (verwachting: zomer <strong>2012</strong>). Dan wordt <strong>de</strong><br />

theoretische doorberekening mogelijk van <strong>de</strong> structurele consequenties van <strong>de</strong> uitvoering van VTH-<br />

taken in <strong>de</strong> RUD na 1 januari 2013 per afzon<strong>de</strong>rlijk bevoegd gezag. De <strong>raad</strong> zal, wanneer het financiële<br />

plaatje rond is en <strong>de</strong> consequenties in beeld zijn, moeten beslissen over <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> VTH-<br />

begroting.<br />

Bedragen x 1.000 <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />

Regionale uitvoeringsdiensten 0,38 0,38 0,48 0,48 0,48<br />

74


Civieltechnische kunstwerken en ka<strong>de</strong>s<br />

Voorstel<br />

Wat betreft <strong>de</strong> civieltechnische kunstwerken te prioriteren en daarbij te focussen op veiligheid en<br />

hiervoor te bestemmen 0,27 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel en 0,08 miljoen euro structureel vanaf 2013<br />

oplopend naar 0,09 miljoen euro vanaf 2016<br />

Bij <strong>de</strong> begroting <strong>2012</strong> is motie BA – On<strong>de</strong>rhoud kunstwerken aangenomen. De besluittekst luidt als<br />

volgt:<br />

Het college te verzoeken een meerjaren- on<strong>de</strong>rhoudsplan voor alle kunstwerken op te stellen waarin<br />

voldoen<strong>de</strong> geld wordt gereserveerd voor on<strong>de</strong>rhoud en vervanging aan het eind van <strong>de</strong> economische<br />

levensduur van <strong>de</strong> kunstwerken.<br />

De afgelopen jaren is gewerkt aan vulling van het beheersysteem voor <strong>de</strong> civieltechnische kunstwerken<br />

(bruggen, tunnels, viaducten, incl. ka<strong>de</strong>s en geluidsschermen). <strong>Aan</strong>sluitend hebben er technische<br />

inspecties plaatsgevon<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> huidige staat van <strong>de</strong> kunstwerken te bepalen. In het on<strong>de</strong>rzoek zijn <strong>de</strong><br />

173 kunstwerken in beheer van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> meegenomen. Deze vertegenwoordigen samen<br />

een kapitaalwaar<strong>de</strong> (vervangingswaar<strong>de</strong>) van circa 100 miljoen euro.<br />

Kwaliteitstoestand<br />

In het on<strong>de</strong>rzoek zijn 173 civieltechnische kunstwerken meegenomen. Dit omvat bruggen, tunnels,<br />

viaducten, enkele grote duikers, geluidsschermen, houten bruggen en stalen bruggen en 5 damwan<strong>de</strong>n.<br />

Per object is bekeken wat <strong>de</strong> staat van on<strong>de</strong>rhoud is en dit is beoor<strong>de</strong>eld met een cijfer van 1 t/m 5<br />

(5=goed, 4=voldoen<strong>de</strong>, 3=matig, 2=onvoldoen<strong>de</strong>, 1=slecht).<br />

aantal goed voldoen<strong>de</strong> matig onvoldoen<strong>de</strong> slecht gem.score<br />

beton-/metselwerkbruggen 71 11% 31% 48% 7% 3% 3,41<br />

beton-/metselwerkbruggen/duikers 33 6% 52% 33% 9% 0% 3,55<br />

tunnels, viaducten 23 0% 52% 43% 4% 0% 3,48<br />

damwan<strong>de</strong>n 5 0% 60% 40% 0% 0% 3,60<br />

geluidschermen 9 0% 67% 22% 11% 0% 3,56<br />

houten bruggen 15 0% 7% 27% 40% 27% 2,13<br />

stalen bruggen 17 18% 35% 47% 0% 0% 3,71<br />

totaal 173 8% 39% 41% 9% 3% 3,38<br />

Opmerking: <strong>de</strong> damwan<strong>de</strong>n zijn apart on<strong>de</strong>rzocht in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>constructies, zie hiervoor ver<strong>de</strong>rop.<br />

De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong>ze kunstwerken is 3,38 punten, die dus matig tot voldoen<strong>de</strong> zijn. 22<br />

van <strong>de</strong> objecten (12%) hebben een onvoldoen<strong>de</strong> of slechte beoor<strong>de</strong>ling. Deze objecten hebben het eind<br />

van hun levensduur bereikt of bereiken <strong>de</strong>ze zeer binnenkort en hebben hun functionaliteit verloren.<br />

Uitschieter aan <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rkant zijn <strong>de</strong> houten bruggen: van <strong>de</strong> 15 zijn er 10 onvoldoen<strong>de</strong> of slecht. De<br />

houtconstructies van <strong>de</strong>ze bruggen zijn aangetast door houtrot en komen in aanmerking om binnen 5<br />

jaar te wor<strong>de</strong>n vervangen. Ver<strong>de</strong>r komen 4 beton-/metselwerkbruggen/duikers in aanmerking voor<br />

vervanging binnen 5 jaar, <strong>de</strong>ze vertonen scheuren in <strong>de</strong> landhoof<strong>de</strong>n of zijn verzakt. Binnen een perio<strong>de</strong><br />

van 10 jaar dienen nog eens 3 houten bruggen, 3 beton-/metselwerkbruggen/duikers en 1 ka<strong>de</strong>muur<br />

vervangen te wor<strong>de</strong>n. Deze kunstwerken na<strong>de</strong>ren hun theoretische levensduur en vertonen dusdanige<br />

tekortkomingen dat groot on<strong>de</strong>rhoud niet meer rendabel is.<br />

75


Bij veel kunstwerken is <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> conservering matig, waardoor <strong>de</strong> bescherming tegen<br />

klimatologische invloe<strong>de</strong>n beperkt is. Het gevolg zijn versnel<strong>de</strong> inrotting van hout en roestvorming. Het<br />

ontbreken van slijtlagen heeft gladheid van het brug<strong>de</strong>k on<strong>de</strong>r natte omstandighe<strong>de</strong>n tot gevolg. De<br />

kunstwerken kunnen niet schoon genoeg gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> negatieve invloed op <strong>de</strong> materialen<br />

binnen acceptabele grenzen te hou<strong>de</strong>n. Ook het beeld/aanzien is on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> maat.<br />

Werkpakketten<br />

<strong>Aan</strong> <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong> kwaliteitstoestand is voor elk kunstwerk bepaald welke on<strong>de</strong>rhoudsmaatregel<br />

nodig is (essentie) en wanneer <strong>de</strong>ze uitgevoerd moet wor<strong>de</strong>n (urgentie). Op <strong>de</strong>ze wijze ontstaat per<br />

kunstwerk een ge<strong>de</strong>tailleerd pakket van uit te voeren werkzaamhe<strong>de</strong>n en alle bijbehoren<strong>de</strong> kosten en<br />

het gewenste jaartal van uitvoering. <strong>Aan</strong> <strong>de</strong> hand hiervan is een meerjarenplan opgesteld, waarbij<br />

rekening is gehou<strong>de</strong>n met het aanbeste<strong>de</strong>n van werken. Zo wor<strong>de</strong>n gelijksoortige<br />

on<strong>de</strong>rhoudsmaatregelen geclusterd zodat <strong>de</strong>ze in één keer kunnen wor<strong>de</strong>n aanbesteed.<br />

Zorgplicht<br />

In het financiële overzicht zijn ook <strong>de</strong> kosten meegenomen voor het periodiek inspecteren van <strong>de</strong><br />

kunstwerken. Op basis van <strong>de</strong>ze inspecties kan naar voren komen dat een kunstwerk na<strong>de</strong>r moet<br />

wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht op <strong>de</strong> exacte oorzaak en omvang van een geconstateerd gebrek. Ook kan wor<strong>de</strong>n<br />

geconstateerd dat er ver<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> constructieve veiligheid nodig is. Dit is vooral het geval<br />

bij ou<strong>de</strong>re kunstwerken, die <strong>de</strong>stijds zijn ontworpen op <strong>de</strong> verkeersbelasting uit die tijd. On<strong>de</strong>rzoek en<br />

herberekening moeten aantonen of het kunstwerk <strong>de</strong> huidige belasting en intensiteiten nog aankan.<br />

Deze aantoonbare inspecties en on<strong>de</strong>rzoeken zijn on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> wettelijke zorgplicht van <strong>de</strong><br />

beheer<strong>de</strong>r.<br />

Levensduur<br />

Afhankelijk van het bouwjaar van een object en het soort constructie kan <strong>de</strong> theoretische ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong><br />

levensduur van een kunstwerk wor<strong>de</strong>n bepaald. De levensduur kan wor<strong>de</strong>n verlengd door goed<br />

(preventief en correctief) on<strong>de</strong>rhoud te plegen. De technische ein<strong>de</strong> levensduur wordt bepaald door <strong>de</strong><br />

huidige staat van on<strong>de</strong>rhoud en <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudsactiviteiten die er in <strong>de</strong> toekomst aan dienen te wor<strong>de</strong>n<br />

verricht. Hierbij wordt wel rekening gehou<strong>de</strong>n met externe factoren, zoals gebruiksintensiteit en<br />

klimatologische invloe<strong>de</strong>n, die <strong>de</strong> levensduur me<strong>de</strong> beïnvloe<strong>de</strong>n. Indien <strong>de</strong> theoretische en het ein<strong>de</strong> van<br />

<strong>de</strong> technische levensduur zijn bereikt en groot on<strong>de</strong>rhoud niet meer rendabel is, moet het betreffen<strong>de</strong><br />

kunstwerk wor<strong>de</strong>n vervangen.<br />

Financiële aspecten<br />

Van alle kunstwerken zijn <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudswerkzaamhe<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> <strong>2012</strong>-2021<br />

bepaald. De kosten hiervan zijn per soort on<strong>de</strong>rhoudsactiviteit weergegeven in bijgevoegd financieel<br />

overzicht (zie bijlage 3.1).<br />

Op basis van het financieel overzicht kan geconclu<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n dat er voor een goed preventief en<br />

correctief beheer van <strong>de</strong> kunstwerken gemid<strong>de</strong>ld jaarlijks een structureel bedrag nodig is van ongeveer<br />

1,6 miljoen euro. Dit is fors meer dan het huidig beschikbare bedrag van 235.000 euro op <strong>de</strong><br />

begrotingspost voor <strong>de</strong> kunstwerken en het bedrag van 140.000 euro dat jaarlijks in <strong>de</strong> voorziening<br />

voor on<strong>de</strong>rhoud en vervanging wordt gestort. Hiermee kan enkel curatief on<strong>de</strong>rhoud plaatsvin<strong>de</strong>n.<br />

Het hoge bedrag is <strong>de</strong> kolom voor het jaar <strong>2012</strong> laat zien dat er een on<strong>de</strong>rhoudsachterstand is. Deze<br />

bedraagt inci<strong>de</strong>nteel ongeveer 1,8 miljoen euro (3,4 miljoen euro minus <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> 1,6 miljoen euro<br />

regulier on<strong>de</strong>rhoud). <strong>Aan</strong>gezien er al opdracht is verstrekt voor groot on<strong>de</strong>rhoud aan <strong>de</strong> drie<br />

76


eweegbare bruggen en dit ook al is ge<strong>de</strong>kt, kan het achterstallig on<strong>de</strong>rhoud aan <strong>de</strong>ze kunstwerken à<br />

600.000 euro in min<strong>de</strong>ring wor<strong>de</strong>n gebracht op <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudsachterstand. Daardoor komt <strong>de</strong> huidige<br />

on<strong>de</strong>rhoudsachterstand netto uit op 1.200.000 euro inci<strong>de</strong>nteel.<br />

Binnen <strong>de</strong>ze bedragen is <strong>de</strong> noodzakelijke vervanging in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> <strong>2012</strong>-2021 meegenomen. De<br />

vervangingen <strong>2012</strong> wor<strong>de</strong>n gerekend als achterstallig, die in 2013 tot en met 2021 als regulier. Het<br />

gaat om 16 objecten die in <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> vervangen moeten wor<strong>de</strong>n (zie bijlage 3.2). De kosten van<br />

<strong>de</strong>ze vervangingen bedragen voor <strong>2012</strong> tot en met 2021 in totaal circa 1,7 miljoen euro.<br />

Ka<strong>de</strong>constructies<br />

De gemeente <strong>Almelo</strong> heeft in totaal ongeveer 7.500 meter aan ka<strong>de</strong>s in bezit. Voor ongeveer <strong>de</strong> helft<br />

zijn dit stalen of betonnen ka<strong>de</strong>constructies (civiel-/bouwtechnisch), <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re helft zijn ‘groene’<br />

ka<strong>de</strong>s/taluds (cultuurtechnisch). De kapitaalwaar<strong>de</strong> (vervangingswaar<strong>de</strong>) van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s bedraagt<br />

ongeveer 22 miljoen euro.<br />

Ongeveer 40% van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>constructies is op basis van een eerste inspectie kwalitatief onvoldoen<strong>de</strong>.<br />

De on<strong>de</strong>rhoudsachterstand bedraagt inci<strong>de</strong>nteel 731.450 euro (zie bijlage 3.3). Voor het on<strong>de</strong>rhoud aan<br />

<strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s is structureel 320.000 euro nodig, waarbij het huidige budget voor (curatief) on<strong>de</strong>rhoud<br />

16.000 euro bedraagt.<br />

Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s in havengebied Dollegoor is in erfpacht uitgegeven aan <strong>de</strong> bedrijven. Mogelijk<br />

kan een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> kosten, maximaal 75%, conform <strong>de</strong> erfpachtovereenkomst bij betreffen<strong>de</strong><br />

bedrijven wor<strong>de</strong>n neergelegd. Een meerjarenplan voor het on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het<br />

project Regionaal Havenbeheer. In het ka<strong>de</strong>r van het gemeentelijke project Revitalisering Havengebied<br />

Dollegoor wordt hier ook naar gekeken.<br />

Voorstel: focussen op veiligheid<br />

Hierboven is al genoemd dat er voor een goed preventief en correctief beheer van <strong>de</strong> kunstwerken<br />

gemid<strong>de</strong>ld jaarlijks een structureel bedrag van ongeveer 1.600.000 euro nodig is. Omdat dit<br />

beheerbudget er nu niet is en er in <strong>de</strong> huidige situatie ook geen mogelijkhe<strong>de</strong>n lijken hieraan te komen,<br />

moeten prioriteiten wor<strong>de</strong>n gesteld. Deze keuze leggen wij in onze beheervisie als volgt:<br />

77


maatregel<br />

1 vervanging<br />

2a na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek<br />

2b on<strong>de</strong>rzoek constructieve veiligheid<br />

3a herstel asfalt-slijtlaagconstructies<br />

3b herstel beton-metselwerkconstructies<br />

3c herstel staalconstructies<br />

3d herstel houtconstructies<br />

4a periodiek asfalt-slijtlaag (10jaarljks)<br />

4b periodiek herstel/bestrating<br />

4c conservering leuningwerk (periodiek)<br />

5 periodiek schoonmaken (jaarlijks)<br />

6a verkorte inspectie (jaarlijks)<br />

6b technische inspectie (5jaarlijks)<br />

6c inspecties on<strong>de</strong>rhoud (jaarlijks)<br />

7 <strong>de</strong>formatie meting (3 jaarlijks)<br />

8 kosten onvoorzien (jaarlijks)<br />

Nu wordt voorgesteld <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren in ie<strong>de</strong>r geval <strong>de</strong> focus te leggen op <strong>de</strong> veiligheid van <strong>de</strong><br />

kunstwerken. Dit houdt in dat er prioriteit gegeven wor<strong>de</strong>n aan vervangingen, aan na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek en<br />

aan on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> constructieve veiligheid van een aantal kunstwerken.<br />

Na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek en on<strong>de</strong>rzoek constructieve veiligheid<br />

In <strong>de</strong> tabel in bijlage 1 zijn voor het eerste jaar kosten opgenomen voor on<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong><br />

constructieve veiligheid en voor na<strong>de</strong>re on<strong>de</strong>rzoeken. De na<strong>de</strong>re on<strong>de</strong>rzoeken richten zich op <strong>de</strong> exacte<br />

omvang en oorzaak van een geconstateerd gebrek. On<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> constructieve veiligheid richt<br />

zich op <strong>de</strong> toegenomen belasting van een kunstwerk als gevolg van toegenomen intensiteiten en<br />

gewichten van het wegverkeer. Bei<strong>de</strong> soorten on<strong>de</strong>rzoek zijn noodzakelijk om bij een aantal<br />

kunstwerken <strong>de</strong> daadwerkelijke veiligheidssituatie te beoor<strong>de</strong>len. De kosten van hiervan zijn 260.000<br />

euro.<br />

Vervangingen<br />

In <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> tot en met 2016 zijn 7 houten bruggen en 3 beton-/metselwerkbruggen/duikers aan<br />

vervanging toe. De kosten van <strong>de</strong>ze vervangingen bedragen 720.000 euro. Een groot <strong>de</strong>el hiervan,<br />

namelijk 280.000 euro, is bedoeld voor vervanging van <strong>de</strong> brug in <strong>de</strong> Rohofstraat over <strong>de</strong> Aa. In <strong>de</strong><br />

perio<strong>de</strong> 2019 tot en met 2021 dienen nog eens 6 kunstwerken vervangen te wor<strong>de</strong>n. De totale kosten<br />

van <strong>de</strong>ze vervangingen voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 10 jaar zijn begroot op 1.712.564 euro.<br />

Momenteel wordt jaarlijks 139.400 euro gestort in <strong>de</strong> voorziening on<strong>de</strong>rhoud en vervanging. Om aan<br />

het totaal benodig<strong>de</strong> vervangingsbedrag van ruim 1,7 miljoen te komen is een extra jaarlijkse storting in<br />

<strong>de</strong> voorziening nodig van 32.000 euro (<strong>de</strong> voorziening tot en met <strong>2012</strong> is al gebruikt voor het<br />

on<strong>de</strong>rhoud van <strong>de</strong> beweegbare bruggen in <strong>2012</strong>).<br />

78


On<strong>de</strong>rhoud nieuwe kunstwerken<br />

De komen<strong>de</strong> 10 jaar staan 16 kunstwerken op <strong>de</strong> nominatie om vervangen te wor<strong>de</strong>n. Wanneer een<br />

kunstwerk vervangen is, dient aan <strong>de</strong> nieuwe constructie regulier (correctief) on<strong>de</strong>rhoud te wor<strong>de</strong>n<br />

uitgevoerd. Dit om te voorkomen dat een kunstwerk in <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r jaren weer verslechtert en opnieuw<br />

in een on<strong>de</strong>rhoudsachterstand terecht komt. Uit bovenstaan<strong>de</strong> tabel zijn dit <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudsmaatregelen<br />

met prioriteit 3 t/m 5, waarbij opgemerkt moet wor<strong>de</strong>n dat bij nieuwe objecten <strong>de</strong> nadruk ligt op<br />

conserveringsmaatregelen en schoonmaken. De constructie is immers nog nieuw en hoeft nog niet<br />

(grootschalig) hersteld te wor<strong>de</strong>n. De kosten van dit correctief on<strong>de</strong>rhoud zijn gemid<strong>de</strong>ld 9.000 euro<br />

per kunstwerk. Dit bedrag is nodig vanaf het moment dat het kunstwerk vervangen is.<br />

Constructief on<strong>de</strong>rzoek ka<strong>de</strong>s<br />

Vervanging en herstel van <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s is vooralsnog buiten beschouwing gelaten. De huidige<br />

on<strong>de</strong>rhoudsstaat lijkt vooral van invloed op <strong>de</strong> functionaliteit: <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s kunnen bij ver<strong>de</strong>re<br />

verslechtering of instorting niet wor<strong>de</strong>n gebruikt waarvoor te zijn bedoeld (het afmeren en la<strong>de</strong>n en<br />

lossen van schepen). Een constructief on<strong>de</strong>rzoek aan <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>s moet uitwijzen of hier onaanvaardbare<br />

veiligheidsrisico’s wor<strong>de</strong>n gelopen. Voor dit on<strong>de</strong>rzoek is een bedrag van 10.000 euro benodigd. Indien<br />

uit dit on<strong>de</strong>rzoek blijkt dat noodzakelijke vervangingen nodig zijn, zullen we hierover rapporteren bij <strong>de</strong><br />

<strong>voorjaarsnota</strong> 2013.<br />

Kosten focus op veiligheid<br />

Als bovengenoem<strong>de</strong> maatregelen ten behoeve van <strong>de</strong> focus op veiligheid in <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 10 jaar<br />

wor<strong>de</strong>n uitgevoerd, dan betekend dit qua kosten het volgen<strong>de</strong>:<br />

constructief on<strong>de</strong>rzoek kunstwerken 198.000<br />

na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoeken kunstwerken 62.000<br />

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022<br />

extra storting voorziening 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000 32.000<br />

on<strong>de</strong>rhoud nieuwe kunstwerken 45.000 45.000 45.000 54.000 90.000 90.000 90.000 108.000 135.000 144.000<br />

constructief on<strong>de</strong>rzoek ka<strong>de</strong>s 10.000<br />

Totaal 347.000 77.000 77.000 86.000 122.000 122.000 122.000 140.000 167.000 176.000<br />

79


6.4.2 Bezuinigingen<br />

Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen<br />

Voorstel<br />

Te bezuinigingen op het on<strong>de</strong>rhoud van wegen wat een bedrag van 0,12 miljoen euro structureel<br />

oplevert vanaf 2013<br />

Op on<strong>de</strong>rhoud van wegen kan wor<strong>de</strong>n bespaard door bijvoorbeeld niet langer rood asfalt te gebruiken in<br />

fietssuggestiestroken en fietspa<strong>de</strong>n, maar <strong>de</strong>ze alleen te markeren met belijning en markering. Ook kan<br />

bij herstraten oud bestratingmateriaal alleen wor<strong>de</strong>n vervangen als het ou<strong>de</strong> materiaal kapot is (en dus<br />

niet om esthetische re<strong>de</strong>nen). Er is te besparen door min<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rhoud uit te voeren aan<br />

straatnaambor<strong>de</strong>n, wegmarkeringen, verkeersbor<strong>de</strong>n en wegmeubilair.<br />

Herstraten van elementenverhardingen gebeurt alleen nog wanneer <strong>de</strong> fysieke veiligheid in het geding<br />

komt. Meldingen met een niet-spoe<strong>de</strong>isend karakter, dus wanneer <strong>de</strong> veiligheid niet in het geding is,<br />

wor<strong>de</strong>n opgespaard en geclusterd afgedaan.<br />

De stad merkt van <strong>de</strong>ze maatregelen dat <strong>de</strong> straten er min<strong>de</strong>r verzorgd uit zien. Ver<strong>de</strong>r zullen wegen<br />

min<strong>de</strong>r comfortabel aanvoelen. Ook neemt mogelijk het risico op ongevallen - met name bij ou<strong>de</strong>ren –<br />

toe vanwege een min<strong>de</strong>r vlakke bestrating.<br />

Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen maakte bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong> bezuiniging<br />

On<strong>de</strong>rhoud van wegen en straatreiniging die bestond uit drie on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len:<br />

- Besparen op on<strong>de</strong>rhoud wegen (121.000 euro)<br />

- Besparen op verlichting (50.000 euro)<br />

- Diverse efficiency voorstellen (107.500 euro)<br />

De laatste twee zijn overgenomen en <strong>de</strong> eerste is mid<strong>de</strong>ls een amen<strong>de</strong>ment niet geaccor<strong>de</strong>erd door <strong>de</strong><br />

<strong>raad</strong>. Dit bezuinigingsvoorstel ligt nu opnieuw voor.<br />

Stopzetten subsidies particuliere begraafplaatsen<br />

Voorstel<br />

Subsidies (in geld en natura) aan <strong>de</strong> RK begraafplaatsen en <strong>de</strong> Joodse begraafplaats stop te zetten wat<br />

een bezuiniging oplevert van 0,04 miljoen euro structureel vanaf 2014<br />

De gemeente heeft <strong>de</strong> wettelijke taak om <strong>de</strong> mogelijkheid tot begraven te bie<strong>de</strong>n. Hieraan voldoet <strong>de</strong><br />

gemeente via <strong>de</strong> algemene begraafplaats. Het subsidiëren van alternatieven is niet verplicht.<br />

Uitgangspunt dient kosten<strong>de</strong>kkendheid te zijn. Er wordt geconstateerd dat er sprake is van<br />

verschillen<strong>de</strong> subsidieregelingen.<br />

Dit voorstel is bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 niet overgenomen door <strong>de</strong> <strong>raad</strong> door mid<strong>de</strong>l van een<br />

amen<strong>de</strong>ment. Dit bezuinigingsvoorstel ligt nu opnieuw voor.<br />

80


Galloway run<strong>de</strong>ren<br />

Voorstel<br />

Het leasecontract Galloway run<strong>de</strong>ren opzeggen wat een bezuiniging oplevert van 0,01 miljoen euro<br />

vanaf 2014<br />

Het opzeggen van het leasecontract van <strong>de</strong> Galloway run<strong>de</strong>ren maakte on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong><br />

<strong>voorjaarsnota</strong> 2011. Per amen<strong>de</strong>ment heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> besloten dit voorstel niet over te nemen. In <strong>de</strong>ze<br />

<strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> ligt het voorstel opnieuw voor.<br />

Bezuiniging on<strong>de</strong>rhoudskosten accommodaties doelgroepverenigingen<br />

Voorstel<br />

Wat betreft accommodaties voor doelgroepverengingen te kiezen voor het vermin<strong>de</strong>ren van<br />

on<strong>de</strong>rhoudskosten, genereren verkoopopbrengsten of extra huurinkomsten uit gebouwen welke thans<br />

gebruikt wor<strong>de</strong>n door doelgroeporganisaties wat een bedrag oplevert van 0,07 miljoen euro inci<strong>de</strong>nteel<br />

in 2014<br />

Het voorstel is om doelgroeporganisaties <strong>de</strong> mogelijkheid te bie<strong>de</strong>n om het gebouw tegen een reële<br />

kostprijs te huren, het pand aan te kopen, of te verhuizen naar een multifunctionele accommodatie<br />

(MFA). In het laatste geval verkoopt <strong>de</strong> gemeente het vrijkomen<strong>de</strong> pand aan een <strong>de</strong>r<strong>de</strong>.<br />

Bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 maakte <strong>de</strong>ze bezuiniging on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van een grotere bezuiniging op<br />

cultuur- en welzijnsaccommodaties. Per amen<strong>de</strong>ment is besloten dit on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el niet te accor<strong>de</strong>ren, maar<br />

ligt nu opnieuw voor.<br />

81


6.4.3 Reserves<br />

Reserves x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />

Leefbaarheid en veiligheid<br />

Reserves economisch nut<br />

82<br />

bedrag<br />

65. On<strong>de</strong>rgrondse containers 0,9 0,0 0,9<br />

Reserves ter af<strong>de</strong>kking van risico’s<br />

66. Reserve grondbank 0,1 0,1 0,0<br />

Reserves ter af<strong>de</strong>kking van risico’s<br />

67. Reserve intergemeentelijk ingenieursbureau 0,8 0,0 0,8<br />

68. Reserve Wegen 0,5 0,0 0,5<br />

69. Reserve materiaal brandweer 0,6 0,0 0,6<br />

Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />

70. Reserve co-financiering, Pmjp 0,4 0,0 0,4<br />

71. Reserve bo<strong>de</strong>mverontreiniging 1,8 0,0 1,8<br />

72. Reserve GSB III 3,5 0,5 3,0<br />

Reserve ter egalisatie van tarieven<br />

73. Reserve riolering tariefsegalisatie 5,8 0,0 5,8<br />

74. Reserve afvalstoffenheffing 1,2 0,0 1,2<br />

Totaal 15,5 0,6 14,9<br />

Ad. 65 Reserve economisch nut<br />

Deze reserves zijn ingesteld om <strong>de</strong> kapitaallasten van een investering te <strong>de</strong>kken. Het an<strong>de</strong>rs inzetten<br />

van <strong>de</strong>ze reserves heeft budgettaire consequenties. Immers <strong>de</strong> <strong>de</strong>kking voor <strong>de</strong> kapitaallasten vervalt.<br />

De reserve on<strong>de</strong>rgrondse containers is in het verle<strong>de</strong>n opgebracht via afvalstoffentarieven. Daarom<br />

wordt <strong>de</strong>ze reserve niet betrokken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 66 Reserve grondbank<br />

De reserve grondbank is in 2010 gevormd. Het doel van <strong>de</strong> reserve is om fluctuaties in <strong>de</strong> exploitatie<br />

van <strong>de</strong> grondbank op te kunnen vangen. Hierbij is aangegeven dat het nut en noodzaak van <strong>de</strong> reserve<br />

na 3 jaar zou wor<strong>de</strong>n geëvalueerd. In feite heeft dus ook <strong>de</strong>ze reserve hetzelf<strong>de</strong> doel als <strong>de</strong> algemene<br />

reserve, namelijk het opvangen van risico’s. Voorgesteld wordt <strong>de</strong> reserve te betrekken bij <strong>de</strong><br />

heroverweging. Dit betekent wel dat inci<strong>de</strong>ntele mee- of tegenvallers via het exploitatieresultaat<br />

meegenomen wor<strong>de</strong>n.<br />

Ad. 67 Reserve intergemeentelijk ingenieursbureau<br />

De reserve intergemeentelijk ingenieursbureau is bedoeld om toekomstige werkzaamhe<strong>de</strong>n voor het<br />

intergemeentelijk ingenieursbureau (IIB) met betrekking tot het XL Businesspark Twente te <strong>de</strong>kken. Bij<br />

<strong>de</strong> begroting 2011 is <strong>de</strong> ‘buffer’ uit <strong>de</strong>ze reserve vrijgevallen. Het restant is noodzakelijk om het<br />

toekomstige werk voor het XL Businesspark te <strong>de</strong>kken.<br />

Ad. 68 Reserve wegen<br />

De reserve Wegen is ingesteld om het meerjarenon<strong>de</strong>rhoudsplan uit te voeren. Jaarlijks wordt een<br />

bedrag van 1,65 miljoen euro toegevoegd aan <strong>de</strong>ze reserve. Door mid<strong>de</strong>len van <strong>de</strong><br />

meerjarenon<strong>de</strong>rhoudsprogrammering wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rhoudskredieten vrijgegeven. Eventuele


exploitatieresultaten van het product Wegen, straten en pleinen wordt met <strong>de</strong>ze reserve verrekend. De<br />

afgelopen jaren zijn <strong>de</strong> extra kosten voor scha<strong>de</strong>herstel aan wegen als gevolg van <strong>de</strong> winters ten laste<br />

van <strong>de</strong>ze reserve gebracht. <strong>Aan</strong> <strong>de</strong> huidige stand liggen on<strong>de</strong>rhoudsplannen aan ten grondslag. Het<br />

ver<strong>de</strong>r afromen van <strong>de</strong>ze reserve heeft direct gevolgen voor <strong>de</strong> kwaliteit van het wegennet.<br />

Ad. 69 Reserve materiaal brandweer<br />

De reserve materiaal brandweer is gevormd om <strong>de</strong> kapitaallasten van materiaal van <strong>de</strong> brandweer te<br />

<strong>de</strong>kken. Deze reserve maakt on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong> financiële afspraken met betrekking tot <strong>de</strong> vorming<br />

van <strong>de</strong> Veiligheidsregio Twente. Deze reserve kan dus niet op alternatieve wijze ingezet wor<strong>de</strong>n.<br />

Ad. 70 Reserve co-financiering, Pmjp<br />

Voor een toelichting verwijzen we naar <strong>de</strong> toelichting bij programma <strong>Aan</strong>trekkelijke stad, on<strong>de</strong>r nr 35.<br />

Ad. 71 Reserve bo<strong>de</strong>mverontreiniging<br />

De mid<strong>de</strong>len van <strong>de</strong>ze reserve wor<strong>de</strong>n ingezet voor verschillen<strong>de</strong> bo<strong>de</strong>mverontreinigingprojecten.<br />

Bo<strong>de</strong>msaneringsprojecten kennen een lange doorlooptijd. Grote, lopen<strong>de</strong> bo<strong>de</strong>msaneringsprojecten zijn<br />

on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re Nicolon (Palthe-terrein), Grotestraat Zuid, Jack Perkstraat en Rohof.<br />

Ad. 72 Reserve Grote Ste<strong>de</strong>nbeleid III<br />

De reserve GSB III is gevormd vanuit <strong>de</strong> Bre<strong>de</strong> Doeluitkering SIV. De verantwoordingsperio<strong>de</strong> liep tot<br />

eind 2010. Een aantal projecten loopt langer door. Op dit moment is <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> reserve als<br />

volgt:<br />

x 1.000 euro Ver<strong>de</strong>ling Heroverweging<br />

Vergroten aantal breedbandaansluitingen 100 100<br />

Realiseren on<strong>de</strong>rnemershuis 9 9<br />

Verbeteren innovatief vermogen bedrijfsleven 96<br />

IGM (BIC/innovatie) 180<br />

Meedoen met groen 5 5<br />

Cultuurcentrum/ Talentenfabriek -76<br />

Particuliere woningverbetering 211 200<br />

Verbeteren WoonOmgeving 15<br />

Diverse projecten bo<strong>de</strong>msanering 2.498<br />

Nog te ver<strong>de</strong>len bo<strong>de</strong>msanering 350<br />

Restanten 220 220<br />

Wubbo Ockelsplein/brug over <strong>de</strong> AA 23<br />

Correctie agv ver<strong>de</strong>ling (zie reserve GSB II (nr. 59)) -180<br />

83<br />

3.450 534<br />

Uit bovenstaand overzicht blijkt dat het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> reserve is verplicht. Een bedrag van<br />

534.000 euro is betrokken bij <strong>de</strong> heroverweging.<br />

Ad. 73 Reserve riolering tariefsegalisatie<br />

De stand van <strong>de</strong> reserve riolering tariefsegalisatie is meegenomen bij het opstellen van het nieuwe<br />

bre<strong>de</strong> rioleringsplan. Hieraan is ook een meerjarige ontwikkeling van het tarief voor <strong>de</strong> rioolheffing<br />

gekoppeld.


Ad. 74 Reserve afvalstoffenheffing<br />

De reserve afvalstoffenheffing is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties binnen het product afval op te<br />

vangen. Het tarief voor <strong>de</strong> afvalstoffenheffing wordt jaarlijks kosten<strong>de</strong>kkend berekend. De mee- en<br />

tegenvallers binnen dit product (min<strong>de</strong>r/meer kosten en/of meer/min<strong>de</strong>r inkomsten) wor<strong>de</strong>n verrekend<br />

met <strong>de</strong>ze reserve. De totale omzet voor het product afval wordt geraamd op circa 9,2 miljoen euro. De<br />

stand van <strong>de</strong> reserve is circa 13% van <strong>de</strong> omzet. Dit lijkt aan <strong>de</strong> hoge kant. Zeker als hierbij in<br />

ogenschouw wordt genomen dat <strong>de</strong> laatste jaren het product afval een positief resultaat liet zien (er<br />

wer<strong>de</strong>n mid<strong>de</strong>len aan <strong>de</strong> reserve toegevoegd). Het college stelt daarom voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> 3 jaar <strong>de</strong><br />

tarieven voor <strong>de</strong> afvalstoffenheffing met circa 7 euro per aansluiting te verlagen. Na <strong>de</strong>ze, inci<strong>de</strong>ntele<br />

verlaging, resteert een bedrag van 500.000 euro om fluctuaties op te vangen.<br />

84


7. Weerstandsvermogen<br />

Algemeen<br />

Het weerstandsvermogen van <strong>de</strong> gemeente staat on<strong>de</strong>r zware druk. Vanwege <strong>de</strong> forse verliezen die op<br />

onze vastgoed- en grondposities moeten wor<strong>de</strong>n genomen, wordt een zwaar beslag gelegd op <strong>de</strong><br />

aanwezige buffers om risico’s op te kunnen vangen. Het beroep op <strong>de</strong> aanwezige algemene reserve en<br />

bestemmings- en egalisatiereserves leidt weer tot een nieuw risico: als organisatie niet meer in staat<br />

zijn om toekomstige tegenvallers op te vangen zon<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong>ze meteen tot een tekort op <strong>de</strong> begroting<br />

lei<strong>de</strong>n.<br />

De ontwikkeling van het weerstandsvermogen is zeer zorgelijk, zoals uit <strong>de</strong> gepresenteer<strong>de</strong> cijfers bij<br />

<strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> blijkt. In 2013 zal <strong>de</strong> algemene reserve zelfs tij<strong>de</strong>lijk negatief zijn. Daardoor is <strong>de</strong><br />

organisatie uitermate kwetsbaar gewor<strong>de</strong>n. Vanuit risicomanagement zijn maatregelen getroffen om<br />

<strong>de</strong>ze kwetsbaarheid zo goed mogelijk te beheersen door daar meer pro-actief op te gaan sturen.<br />

Kernvraag aan <strong>de</strong> organisatie is: waar zijn risico’s vermij<strong>de</strong>n, te reduceren met beheersmaatregelen of<br />

over te dragen. Ook is een strikte monitoring operationeel en is er alertheid op potentiële nieuwe<br />

risico’s. Sluitstuk van <strong>de</strong>ze pro-actieve bena<strong>de</strong>ring is om expliciet en transparant college en <strong>raad</strong> te<br />

informeren over risico’s en te nemen maatregelen. Vanwege <strong>de</strong> dynamiek die eigen is aan risico-<br />

ontwikkeling kan hiertoe ook buiten <strong>de</strong> reguliere p&c-cyclus en besluitvormingsmomenten aanleiding<br />

toe zijn.<br />

Er wordt op dit moment on<strong>de</strong>rzoek gedaan naar <strong>de</strong> aanschaf van een risicomanagement-systeem. Eind<br />

<strong>2012</strong> beschikken we over een bruikbaar hulpmid<strong>de</strong>l voor het bepalen van <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong><br />

weerstandscapaciteit, een monitoringsinstrument en een belangrijk communicatiemid<strong>de</strong>l naar alle<br />

betrokkenen. De huidige grofmazige norm voor <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> algemene reserve (10% van <strong>de</strong><br />

algemene uitkering) wordt dan vervangen door een berekend bedrag op basis van gekwantificeer<strong>de</strong><br />

risico’s, kansberekening en getroffen beheersmaatregelen.<br />

De <strong>raad</strong> zal vervolgens op basis van <strong>de</strong> bereken<strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> weerstandscapaciteit gevraagd wor<strong>de</strong>n<br />

een norm vast te stellen voor het gewenste weerstandsvermogen.<br />

85


7.1 Inventarisatie van <strong>de</strong> risico’s<br />

Hieron<strong>de</strong>r volgt een inventarisatie van <strong>de</strong> risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn of kunnen wor<strong>de</strong>n<br />

gevormd of verzekeringen voor zijn of kunnen wor<strong>de</strong>n afgesloten, maar die wel een financieel gevolg<br />

kunnen hebben en daarom relevant zijn voor het weerstandsvermogen.<br />

De risico’s die <strong>de</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Almelo</strong> loopt zijn in een viertal hoofdgroepen te ver<strong>de</strong>len, te weten:<br />

1. financiële risico’s<br />

2. scha<strong>de</strong> risico’s<br />

3. operationele risico’s<br />

4. strategische risico’s<br />

Financiële risico’s<br />

De financiële risico’s zijn in on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabel opgenomen. Deze inventarisatie is een actualisatie van<br />

<strong>de</strong> tabel uit het jaarverslag 2011 en <strong>de</strong> programmabegroting <strong>2012</strong>.<br />

Activiteit Risico Mogelijke impact Kans Actie/beheersmaatregel<br />

A. Projecten<br />

1 Nieuw Stadhuis<br />

2 Waterboulevard en<br />

Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen<br />

2 Waterboulevard en<br />

binnenstad<br />

3 Gron<strong>de</strong>xploitatie<br />

4 Onrendabele uren<br />

projecten<br />

Overschrijding<br />

budget / vertraging /<br />

scopewijzigingen<br />

Niet voldoen aan<br />

externe<br />

subsidievoorwaar<strong>de</strong>n<br />

Verplichting tot<br />

realisatie volledige<br />

plan<br />

Vertraging uitgifte;<br />

afwaar<strong>de</strong>ring<br />

gron<strong>de</strong>n, leegstaand<br />

vastgoed. Daling<br />

grondprijzen<br />

Geen <strong>de</strong>kking voor<br />

projecturen; risico<br />

neemt toe indien<br />

projecten wor<strong>de</strong>n<br />

gestopt / uitgesteld<br />

vanwege<br />

bezuinigingen<br />

86<br />

1% is<br />

€ 590.000<br />

Subsidiebedrag<br />

is € 13.150.000<br />

Mogelijk<br />

terugbetalen<br />

verkregen<br />

subsidie<br />

Zie toelichting<br />

grondbedrijf<br />

1 fte is<br />

€ 50.000<br />

Het totaal te<br />

<strong>de</strong>kken kosten<br />

tlv projecten<br />

bedraagt per jaar<br />

€ 8.000.000<br />

L Projectmatig werken en<br />

periodieke voortgangs-<br />

rapportages; strakke<br />

financiële sturing en<br />

sturen op realiseren<br />

planning<br />

L Tijdige opstart uitvoering<br />

en periodieke voortgangs-<br />

rapportages<br />

M In samenspraak met<br />

provincie en externen<br />

vormen spaarfonds<br />

H Projectmatige aanpak<br />

problematiek en regie op<br />

proces<br />

Afwaar<strong>de</strong>ren bezittingen,<br />

bijstellen prijzen en<br />

prognoses in<br />

<strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong><br />

H Nav. een audit in 2011<br />

wor<strong>de</strong>n interne<br />

beheersmaatregelen<br />

getroffen. Ondanks dat<br />

blijft het risico hoog.


Activiteit Risico Mogelijke impact Kans Actie/beheersmaatregel<br />

5 Burgemeester<br />

Schnei<strong>de</strong>rssingel<br />

6 Ontwikkeling<br />

Stationsomgeving<br />

7 Bouwclaims<br />

8 Brandveiligheid<br />

gemeentelijke<br />

accommodaties<br />

B. Open ein<strong>de</strong>regelingen<br />

9 Wmo<br />

10 WWB<br />

11 Schuldhulpverlening<br />

en minimaregeling<br />

Bijdrage Regio € 1.000.000<br />

Overschrijding<br />

financieel en in<br />

doorlooptijd<br />

Juridische<br />

procedures<br />

Voldoen<strong>de</strong> budget<br />

voor investeringen in<br />

veiligheid<br />

Overschrijding<br />

budget<br />

Overschrijding<br />

budget<br />

Overschrijding<br />

budget<br />

C. Verbon<strong>de</strong>n partijen & samenwerkingsverban<strong>de</strong>n<br />

12 Soweco<br />

13 XL Businesspark<br />

14 Sportaccommodaties<br />

<strong>Almelo</strong> BV<br />

Tekort exploitatie /<br />

Effecten Wet<br />

Werken naar<br />

Vermogen<br />

87<br />

Zie toelichten<strong>de</strong><br />

tekst<br />

M<br />

Overleg met <strong>de</strong> Regio<br />

M Versobering uitvoering,<br />

sturen op positief<br />

on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingsresultaat<br />

PM L Inventarisatie claims en<br />

sturing op afbouw of<br />

realisatie<br />

PM M Prioriteiten stellen om<br />

1% is € 95.000 L<br />

Maximaal € 6,5<br />

miljoen<br />

minimum veiligheidsniveau<br />

te garan<strong>de</strong>ren; eventueel<br />

aanvullend krediet<br />

aanvragen<br />

H Effectiever en efficiënter<br />

inrichting van<br />

uitvoeringstaken rond<br />

uitkeringstoekenning en –<br />

verstrekking<br />

1% is € 37.000 L Diverse maatregelen zijn<br />

42% voor<br />

rekening van<br />

gemeente<br />

<strong>Almelo</strong><br />

Min:€ 1,5 mln<br />

Max: 3 mln (per<br />

jaar)<br />

Tekort exploitatie 23% voor<br />

rekening<br />

gemeente<br />

<strong>Almelo</strong><br />

Tekort exploitatie 100% voor<br />

rekening<br />

gemeente<br />

<strong>Almelo</strong><br />

getroffen<br />

H Business-cases zijn gereed<br />

en transitieplan is in<br />

ontwikkeling<br />

H Treffen voorziening<br />

M<br />

Ka<strong>de</strong>rstelling en<br />

uitvoeringsovereenkomst;<br />

opbouw weerstands-<br />

vermogen bij Sportbedrijf<br />

In <strong>2012</strong> wordt een interne<br />

adviesopdracht uitgevoerd<br />

naar <strong>de</strong> relatie Sportbedrijf<br />

– gemeente<br />

15 Vorming Regionale Frictiekosten ivm PM M In <strong>2012</strong> werken aan


Activiteit Risico Mogelijke impact Kans Actie/beheersmaatregel<br />

Uitvoeringsdienst<br />

(RUD)<br />

D. Bedrijfsvoering<br />

16 Werkplein Noord<br />

Twente<br />

17 Personeelslasten<br />

18 Contractueel<br />

overeengekomen<br />

bouwleges<br />

19 Bezuinigingstaakstel-<br />

ling “Het Verschil<br />

Maken” / <strong>Aan</strong>passing<br />

organisatiestructuur<br />

E. Rijksoverheid<br />

20 Rijksbeleid<br />

21 Rijksbezuinigingen<br />

22 Nieuwe financiële<br />

F. Overig<br />

wetgeving<br />

23 Kunstwerken<br />

(bruggen, viaducten,<br />

havens en<br />

ka<strong>de</strong>muren)<br />

24 Reserve bovenwijkse<br />

voorzieningen<br />

start nieuwe<br />

organisatie per 2013<br />

en wettelijke<br />

minimum<br />

kwaliteitseisen<br />

Afname UWV;<br />

leegstand ca. 50<br />

werkplekken<br />

88<br />

aan<strong>de</strong>el UWV<br />

bedraagt ca.<br />

€ 800.000<br />

Nieuwe CAO 1% salarisverho-<br />

ging is ruim<br />

€ 400.000<br />

Niet innen Vor<strong>de</strong>ring<br />

Niet of niet tijdig<br />

realiseren van<br />

ingeboekte<br />

taakstellingen en<br />

frictiekosten<br />

Decentralisatie van<br />

taken /<br />

doeluitkeringen<br />

Negatieve<br />

ontwikkeling<br />

algemene uitkering<br />

Min<strong>de</strong>r<br />

mogelijkhe<strong>de</strong>n tot<br />

investeringen ivm<br />

strengere normen<br />

Vervanging en<br />

on<strong>de</strong>rhoud<br />

onvoldoen<strong>de</strong><br />

geborgd<br />

mogelijkhe<strong>de</strong>n tot<br />

dotering aan reserve<br />

bedraagt<br />

€ 1.000.000<br />

Min. € 500.000<br />

Max. € 1 mln<br />

randvoorwaar<strong>de</strong>n voor een<br />

efficiënt opereren<strong>de</strong> RUD<br />

L Gesprekken met het<br />

hoofdkantoor van UWV<br />

L Stelpost in begroting<br />

L Conservatoir beslag<br />

gelegd<br />

M Strikte monitoring en<br />

sturing; selectieve<br />

vacature-invulling;<br />

begroten inci<strong>de</strong>ntele<br />

mid<strong>de</strong>len voor <strong>de</strong>kking<br />

PM H Tijdige voorbereiding,<br />

1% is<br />

€ 880.000<br />

samenwerking in <strong>de</strong> regio,<br />

via VNG werken aan<br />

afdoen<strong>de</strong><br />

mid<strong>de</strong>lenoverdracht<br />

M Sturen op voldoen<strong>de</strong><br />

opbrengst uit <strong>de</strong><br />

takenanalyse; een bedrag<br />

reserveren hiervoor in <strong>de</strong><br />

<strong>voorjaarsnota</strong><br />

PM L Wet is nog niet<br />

aangenomen. Overleg<br />

kabinet – VNG over<br />

implicaties loopt<br />

PM M Sparen voor on<strong>de</strong>rhoud<br />

PM L Geen nieuwe claims ten<br />

laste van <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len


A. Projecten<br />

Grote investeringsprojecten kennen specifieke risico’s. Deze wor<strong>de</strong>n expliciet zichtbaar gemaakt in <strong>de</strong><br />

projectofferte en geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> looptijd van het project gevolgd. In <strong>de</strong> documenten behoren<strong>de</strong> bij <strong>de</strong><br />

planning- en controlcyclus wordt over <strong>de</strong> risico-ontwikkeling gerapporteerd en als er aanleiding toe is<br />

uiteraard ook buiten <strong>de</strong> reguliere rapportagemomenten om.<br />

Ad 1. Nieuw Stadhuis<br />

In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> is een besluit genomen over een nieuw stadhuis. Een investering van <strong>de</strong>ze<br />

omvang kent altijd diverse risico’s. In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> wordt apart aandacht besteed aan dit project<br />

en wordt een voorstel gedaan om het project vooralsnog 2 jaar ‘on hold’ te zetten (variant 2). Bij <strong>de</strong><br />

begrotingsbehan<strong>de</strong>ling 2013 zal bezien wor<strong>de</strong>n wat <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn van een huurconstructie.<br />

Ad 2. Waterboulevard en verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen<br />

In het ka<strong>de</strong>r van het programma Investeren met <strong>Gemeente</strong>n (ImG) bij <strong>de</strong> provincie Overijssel is een<br />

subsidieaanvraag ingediend voor een bedrag van 13,2 miljoen euro voor <strong>de</strong> projecten Waterboulevard<br />

en Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen. Hiervan is 0,85 miljoen euro bestemd voor het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen<br />

en 12,3 miljoen euro voor het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el Waterboulevard. In het project Waterboulevard wordt het<br />

Kanaal De Haandrik tot in het stadscentrum doorgetrokken met verbetering van <strong>de</strong> ruimtelijke kwaliteit<br />

in <strong>de</strong> onmid<strong>de</strong>llijke omgeving (ka<strong>de</strong>s en oevers).<br />

Verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen hebben een belangrijke betekenis voor het koppelen van het historische<br />

winkelge<strong>de</strong>elte (Grotestraat) met het mo<strong>de</strong>rne winkelge<strong>de</strong>elte en <strong>de</strong> horeca (uitgaansge<strong>de</strong>elte).<br />

Met <strong>de</strong> uitvoering van bei<strong>de</strong> projecten is voor 1 januari <strong>2012</strong> gestart. Dit is aan <strong>de</strong> provincie<br />

meege<strong>de</strong>eld. De uitvoering van het Waagplein vor<strong>de</strong>rt gestaag.<br />

De <strong>Gemeente</strong> <strong>Almelo</strong> wil, in samenwerking met <strong>de</strong> provincie Overijssel, komen tot een nieuwe<br />

ontwikkelstrategie voor <strong>de</strong> binnenstad. Kern van <strong>de</strong>ze strategie is dat <strong>de</strong> overheid zich faciliterend<br />

opstelt en zich beperkt tot <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> openbare ruimte, terwijl <strong>de</strong> (her)ontwikkeling van<br />

vastgoed wordt overgelaten aan marktpartijen. Risico’s komen in <strong>de</strong>ze strategie zoveel mogelijk ten<br />

laste van marktpartijen.<br />

De provincie wil een bestuursconvenant afsluiten tussen gemeente en provincie, waarin partijen<br />

bestuurlijk <strong>de</strong> verplichting uitspreken dat <strong>de</strong> door <strong>de</strong> gemeente<strong>raad</strong> vastgestel<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige<br />

visie (inclusief waterboulevard) uitein<strong>de</strong>lijk volledig wordt afgerond. In dit convenant wordt ook<br />

geformuleerd, dat partijen samen subsidies zullen verwerven, waardoor eer<strong>de</strong>r tot fysieke realisatie kan<br />

wor<strong>de</strong>n overgegaan, dan op dit moment wordt gepland.<br />

Dit betekent dat er <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren een grote financiële opgave bestaat om ervoor te zorgen dat <strong>de</strong><br />

resteren<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len beschikbaar komen.<br />

Afhankelijk van <strong>de</strong> exacte invulling en opzet van het spaarfonds, financiële mogelijkhe<strong>de</strong>n na 2016 en<br />

<strong>de</strong> te maken afspraken daarover met <strong>de</strong> provincie kan een <strong>de</strong>finitieve datum wor<strong>de</strong>n vastgelegd waarop<br />

<strong>de</strong> volledige waterboulevard is gerealiseerd.<br />

Als <strong>de</strong> provincie Overijssel niet akkoord gaat met het aanpassen van <strong>de</strong> afspraken dan lopen wij het<br />

risico dat <strong>Almelo</strong> <strong>de</strong> verkregen subsidie voor <strong>de</strong> realisatie van <strong>de</strong> waterboulevard moet terugbetalen.<br />

89


Ad 3. Gron<strong>de</strong>xploitatie<br />

De gron<strong>de</strong>xploitaties vormen het grootste financieel risico voor <strong>de</strong> gemeente waarbij pijnlijke keuzes bij<br />

<strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> onvermij<strong>de</strong>lijk zijn. In 2011 is <strong>de</strong> problematiek van het Grondbedrijf in sterke<br />

mate toegenomen door <strong>de</strong> achterblijven<strong>de</strong> uitgiftes van kavels voor woningbouw en bedrijventerreinen.<br />

Daarnaast is vanwege <strong>de</strong> conjuncturele omstandighe<strong>de</strong>n <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van het vastgoed van <strong>de</strong> gemeente<br />

sterk gedaald. Daarbij komt dat <strong>de</strong> reserves van het Grondbedrijf zijn uitgeput. Ondanks <strong>de</strong><br />

afwaar<strong>de</strong>ring en <strong>de</strong> fundamentele heroverweging bij <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> blijft het risico bestaan op het<br />

niet tijdig realiseren van <strong>de</strong> bijgestel<strong>de</strong> prognoses vanwege <strong>de</strong> onzekere marktontwikkelingen. Bij <strong>de</strong><br />

gevoeligheidsanalyse wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> gevolgen van ontwikkelingen benoemd en gekwantificeerd. Hierbij<br />

wordt on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re aandacht besteed aan <strong>de</strong> gevolgen van aanpassen van woningtypen, lager duren<br />

economische crisis en het aanpassen van grondprijzen op korte en lange termijn.<br />

Ad 4. Onrendabele uren projecten<br />

Op basis van Marsroute 1 en 2 en <strong>de</strong> besluitvorming bij <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> zijn en wor<strong>de</strong>n ten aanzien<br />

van <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties plangebie<strong>de</strong>n verkleind, is het woningbouwprogramma aangepast en <strong>de</strong><br />

fasering herzien. Het gevolg hiervan is dat binnen <strong>de</strong> gron<strong>de</strong>xploitaties min<strong>de</strong>r <strong>de</strong>kking is voor <strong>de</strong> inzet<br />

van het ambtelijk apparaat. Ook voor an<strong>de</strong>re projecten geldt dat, wanneer <strong>de</strong>ze wor<strong>de</strong>n gestopt of<br />

vertraagd, er een financiële tegenvaller ontstaat omdat <strong>de</strong>kkingsbronnen voor ambtelijke capaciteit<br />

ontoereikend zijn.<br />

Zon<strong>de</strong>r maatregelen komen <strong>de</strong> kosten van <strong>de</strong>ze fte’s ten laste van <strong>de</strong> gemeentebegroting als<br />

zogenaam<strong>de</strong> onrendabele uren. Door heroverweging van projecten zal het risico naar verwachting<br />

toenemen. Strikte monitoring en rapportage in <strong>2012</strong> e.v., zonodig in combinatie met structurele<br />

vermin<strong>de</strong>ring van ambtelijke capaciteit, zal het risico moeten beperken.<br />

Ad 5. Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel<br />

De Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel is opgenomen in het structuurplan <strong>Almelo</strong> 1996 en het masterplan<br />

<strong>Almelo</strong> 2004. In 2009 is een exploitatieovereenkomst on<strong>de</strong>rtekend met <strong>de</strong> projectontwikkelaar van het<br />

Indiëterrein (nr 2009/12593). Hierin is afgesproken dat <strong>de</strong> gemeente zorgt voor <strong>de</strong> ontsluiting van het<br />

Indiëterrein door aanleg van <strong>de</strong> Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel. De totale kosten wor<strong>de</strong>n geraamd op<br />

4,8 miljoen euro. Er wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> aanleg van een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> fietssnelweg<br />

waarvoor gerekend wordt op een bijdrage van <strong>de</strong> Regio van minimaal 1,6 miljoen euro. Voor het eerste<br />

<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bijdrage van <strong>de</strong> Regio (600.000 euro) is een formele aanvraag gedaan. Hiervoor zijn bij <strong>de</strong><br />

Regio mid<strong>de</strong>len beschikbaar. Het twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bijdrage (1 miljoen euro) is onzeker<strong>de</strong>r omdat <strong>de</strong>ze<br />

moet concurreren met an<strong>de</strong>re aanvragen uit <strong>de</strong> Regio. Medio <strong>2012</strong> wordt hierover besluitvorming<br />

verwacht.<br />

Ad 6. Ontwikkeling Stationsomgeving<br />

Het project Ontwikkeling stationsomgeving <strong>Almelo</strong> bestaat uit diverse <strong>de</strong>elprojecten die <strong>de</strong>els in<br />

uitvoering, en <strong>de</strong>els ook nog in <strong>de</strong> ontwerp- en/of <strong>de</strong>finitiefase verkeren. De P&R garage is in januari<br />

<strong>2012</strong> geopend. An<strong>de</strong>re projecton<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len (herinrichting stationsplein, herinrichting omgeving P&R<br />

garage) zijn aanbestedingsgereed of in gevor<strong>de</strong>rd stadium van ontwerp. De gewenste tunnelverbreding<br />

en <strong>de</strong> daaraan gekoppel<strong>de</strong> herinrichting van <strong>de</strong> westuitgang van het station bevin<strong>de</strong>n zich in <strong>de</strong><br />

ontwerpfase. Inmid<strong>de</strong>ls is er een aantal mee- en tegenvallers waarvan <strong>de</strong> risico’s vooralsnog binnen <strong>de</strong><br />

projectscope te beheersen zijn. Zo is er nog ruimte aan <strong>de</strong> opbrengstenkant van <strong>de</strong> P&R garage<br />

(tariefsaanpassing) en zijn er nog besparingsmogelijkhe<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> projecton<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len die nog niet in<br />

uitvoering zijn genomen. Het risico heeft zich geëffectueerd dat we bij <strong>de</strong> verwerving geconfronteerd<br />

wer<strong>de</strong>n met vraagprijzen die een te groot beslag op het projectbudget zou<strong>de</strong>n leggen. In overleg met <strong>de</strong><br />

90


portefeuillehou<strong>de</strong>r hebben we uitein<strong>de</strong>lijk het plan enigszins kunnen aanpassen waardoor we een stuk<br />

verwerving ge<strong>de</strong>eltelijk kon<strong>de</strong>n vermij<strong>de</strong>n zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> uitein<strong>de</strong>lijke doelstellingen (verbeter<strong>de</strong><br />

functionaliteit) aan te tasten. Na<strong>de</strong>el hiervan is een vertraging in <strong>de</strong> uitvoering die kan oplopen tot ca 6<br />

maan<strong>de</strong>n.<br />

Ad 7. Bouwclaims<br />

Alle bestaan<strong>de</strong> bouwclaims zijn geïnventariseerd. De stadsadvocaat brengt juridisch advies uit over <strong>de</strong><br />

prioritering, <strong>de</strong> rechten en verplichtingen en <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>r te volgen procedure. In <strong>2012</strong> wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />

claimhou<strong>de</strong>rs aangeschreven. Er wor<strong>de</strong>n geen nieuwe bouwclaims meer uitgegeven zon<strong>de</strong>r<br />

besluitvorming door het college. Het niet inwilligen van een claim kan lei<strong>de</strong>n tot juridische procedures.<br />

Ad. 8 Brandveiligheid gemeentelijke accommodaties<br />

Voor <strong>de</strong> vervolgaanpak van <strong>de</strong> aanpak van <strong>de</strong> brandveiligheid van <strong>de</strong> gemeentelijke accommodaties is<br />

een restantbudget van circa 730.000 euro beschikbaar. In hoeverre dit bedrag voldoen<strong>de</strong> is voor <strong>de</strong><br />

vervolgaanpak is op dit moment nog niet zichtbaar. Naar verwachting zal vooral <strong>de</strong> aanpak van <strong>de</strong><br />

parkeergarages een forse investering vergen. Op dit moment wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> inspecties uitgevoerd en op<br />

basis daarvan zal er een eerste raming van kosten wor<strong>de</strong>n opgesteld. Ten aanzien van het te investeren<br />

bedrag zal er een afweging plaatsvin<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> te nemen maatregelen waarbij in ie<strong>de</strong>r geval zal<br />

moeten wor<strong>de</strong>n voldaan aan het minimumniveau.<br />

91


B. Open ein<strong>de</strong>regelingen<br />

De gemeente kent een aantal openein<strong>de</strong>regelingen, regelingen die niet goed te budgetteren zijn omdat<br />

<strong>de</strong> vraag niet of lastig te beïnvloe<strong>de</strong>n is. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het recht op een uitkering of een<br />

vergoeding of een subsidie die is vastgelegd in een wet of veror<strong>de</strong>ning. Voldoet men aan <strong>de</strong><br />

voorwaar<strong>de</strong>n dan is <strong>de</strong> gemeente gehou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze uitkering, vergoeding of subsidie te betalen, ongeacht<br />

of het geraam<strong>de</strong> budget toereikend is. Hieron<strong>de</strong>r wordt voor enkele open-ein<strong>de</strong> regelingen aangegeven<br />

hoe hiermee wordt omgegaan.<br />

Ad 9. Wmo / AWBZ<br />

De Wmo is een open ein<strong>de</strong>regeling en <strong>de</strong> tekorten wor<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> algemene mid<strong>de</strong>len aangevuld. Voor<br />

<strong>de</strong> lange termijn (komen<strong>de</strong> 10 jaren) verwachten wij een stijgend gebruik van <strong>de</strong> Wmo voorzieningen<br />

vanwege <strong>de</strong> vergrijzing. Me<strong>de</strong> om <strong>de</strong>ze re<strong>de</strong>n proberen wij het verstrekken van <strong>de</strong> individuele<br />

voorzieningen beheersbaar te maken. Vanaf 2011 is een aantal maatregelen getroffen.<br />

In <strong>de</strong> begroting 2011 is een bezuinigingstaakstelling van 200.000 euro per jaar oplopend tot 800.000<br />

euro structureel in 2014 overeengekomen. Het uitvoeren van <strong>de</strong> bezuinigingstaakstelling op schema.<br />

Als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> heroverweging van reserves is <strong>de</strong> reserve WMO opgeheven. Voor<strong>de</strong>len en<br />

na<strong>de</strong>len op <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> individuele voorzieningen zullen met <strong>de</strong> algemene reserve verrekend<br />

wor<strong>de</strong>n.<br />

Naar verwachting wordt <strong>de</strong> functie begeleiding van <strong>de</strong> AWBZ vanaf 2013 naar <strong>de</strong> gemeente<br />

ge<strong>de</strong>centraliseerd als toevoeging aan <strong>de</strong> Wmo. Het is een operatie die veel inspanningen zal vergen. De<br />

financiële contouren tussen Rijk en gemeenten zijn op dit moment nog niet ingevuld.<br />

Ad 10. WWB<br />

In <strong>de</strong> begroting is rekening gehou<strong>de</strong>n met een eigen risico van 10% op <strong>de</strong> bijstandsregeling. Het<br />

uitgangspunt daarbij is dat bij overschrijdingen boven <strong>de</strong> norm van 10% gebruik gemaakt kan wor<strong>de</strong>n<br />

van <strong>de</strong> Rijksregeling voor compensatie in <strong>de</strong> vorm van een zogenaam<strong>de</strong> Individuele <strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong><br />

Uitkering. Het risico is echter dat compensatie niet mogelijk zal zijn omdat het macrobudget wordt<br />

gekort en door gemeenten overvraagd wordt. Dit risico heeft zich in 2011 gemanifesteerd omdat het<br />

ministerie – in onze ogen onterecht- onze aanvraag Individuele <strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> Uitkering (IAU) over 2010<br />

heeft afgewezen. Voor 2011 is een voorziening opgenomen van 4,3 miljoen euro.<br />

Om het risico voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren te reduceren is een aanvraag Meerjarige <strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> Uitkering<br />

(MAU). Dit is mogelijk gewor<strong>de</strong>n omdat <strong>Almelo</strong> opeenvolgen<strong>de</strong> jaren een structureel tekort kent op <strong>de</strong><br />

verstrekking van uitkeringen.<br />

Ad 11. Schuldhulpverlening en minimaregelingen<br />

De laatste jaren laten een toenemend beroep op <strong>de</strong>ze voorzieningen zien. Er zijn maatregelen getroffen<br />

om <strong>de</strong>ze regelingen binnen <strong>de</strong> financiële ka<strong>de</strong>rs of met een lagere overschrijding uit te voeren. Bij<br />

schuldhulpverlening wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> uitgangspunten meer eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid, accent op preventie<br />

en beperking van <strong>de</strong> duur van budgetbeheerrekeningen gehanteerd. In het ka<strong>de</strong>r van minimabeleid is<br />

Veror<strong>de</strong>ning Maatschappelijke Participatie afgeschaft en omgezet naar een “in natura”-fonds. De<br />

maatregelen hebben vanaf <strong>2012</strong> effect, waardoor het risico op budgetoverschrijdingen wordt beperkt.<br />

92


C. Verbon<strong>de</strong>n partijen en samenwerkingsverban<strong>de</strong>n<br />

Op diverse terreinen wordt met an<strong>de</strong>re gemeenten samengewerkt. Hierbij valt te <strong>de</strong>nken aan een<br />

muziekschool, sociaal-cultureel en maatschappelijk werk etc. Bezuinigingen bij <strong>de</strong> ene gemeente leidt<br />

veelal tot hogere kosten bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re gemeente, omdat <strong>de</strong> niet op korte termijn beïnvloedbare kosten<br />

(vaste kosten) moeten wor<strong>de</strong>n opgebracht.<br />

<strong>Aan</strong> mogelijke toekomstige verzelfstandigingen en uitbestedingen (bijvoorbeeld <strong>de</strong> vorming van <strong>de</strong><br />

Veiligheidsregio Twente in <strong>2012</strong>, <strong>de</strong> vorming van <strong>de</strong> Regionale Uitvoeringsdienst per 2013 en <strong>de</strong><br />

overgang van het team Belastingen naar het <strong>Gemeente</strong>lijk Belastingkantoor Twente per 2013) kleven<br />

tij<strong>de</strong>lijke financiële risico’s, met name <strong>de</strong> afbouw van <strong>de</strong>sintegratiekosten. Daarnaast dient door een<br />

tijdige en zorgvuldige voorbereiding van uitbestedingen <strong>de</strong> continuïteit van <strong>de</strong> dienstverlening te wor<strong>de</strong>n<br />

gewaarborgd.<br />

Ad 12. Soweco<br />

Het exploitatietekort van Soweco over 2011 is ten laste gebracht van <strong>de</strong> reserves van Soweco. Voor<br />

<strong>de</strong> nabije toekomst zijn <strong>de</strong> financiële risico’s hoog vanwege <strong>de</strong> voorgenomen kortingen van het Rijk op<br />

het budget voor <strong>de</strong> sociale werkvoorzieningbedrijven. In 2011 is on<strong>de</strong>rzoek gedaan naar <strong>de</strong><br />

toekomstige positie van Soweco. Op 24 april heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> ingestemd met een mo<strong>de</strong>l op basis waarvan<br />

<strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> Wsw ver<strong>de</strong>r wordt uitgewerkt. Het is op dit moment niet in te schatten wat <strong>de</strong><br />

gevolgen zullen zijn van het vallen van het kabinet.<br />

Ad 13. XL-Businesspark<br />

Het XL-Businesspark is een gemeenschappelijke regeling van <strong>de</strong> Twentse netwerkste<strong>de</strong>n. De gemeente<br />

<strong>Almelo</strong> participeert hierin voor 23%. Op basis van <strong>de</strong> voorlopige jaarrekening 2011 bedraagt het<br />

exploitatietekort van <strong>de</strong> gemeenschappelijke regeling 8,5 miljoen euro. De verslechtering wordt<br />

voornamelijk veroorzaakt door tegenvallen<strong>de</strong> gronduitgifte. Voor ons aan<strong>de</strong>el in het tekort is een<br />

voorziening getroffen. Voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren blijft <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> uitgifte een onzekere factor.<br />

Ad 14. Sportaccommodaties <strong>Almelo</strong> BV<br />

Van <strong>de</strong>ze vennootschap is <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> enig aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r en daarmee financieel risicodrager,<br />

waardoor tekorten op <strong>de</strong> exploitatie voor onze rekening komen.<br />

In 2011 heeft het college <strong>de</strong> concept-ka<strong>de</strong>rs voor het Sportbedrijf en <strong>de</strong> concept-uitvoerings-<br />

overeenkomst opgesteld, met het oog op een pilot hiervan in <strong>2012</strong>. Door budget- en prestatie-<br />

afspraken te maken, dienen <strong>de</strong> risico’s op termijn te wor<strong>de</strong>n beperkt. Het risico dat exploitatieverliezen<br />

ten laste van <strong>de</strong> gemeente komen blijft echter bestaan vanwege het aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rschap en het feit dat<br />

het Sportbedrijf nog niet over eigen weerstandsvermogen beschikt.<br />

Met <strong>de</strong> directie en <strong>de</strong> <strong>raad</strong> van commissarissen van het Sportbedrijf is in <strong>2012</strong> een pakket maatregelen<br />

besproken, die na effectuering moeten lei<strong>de</strong>n tot een sluiten<strong>de</strong> exploitatie. Over het effect van <strong>de</strong><br />

maatregelen op het geprognosticeer<strong>de</strong> resultaat in <strong>2012</strong> zal wor<strong>de</strong>n gerapporteerd in <strong>de</strong> Berap <strong>2012</strong>.<br />

Ad. 15. Regionale Uitvoeringsdienst (RUD)<br />

Vanaf 1 januari 2013 moet <strong>de</strong> regionale uitvoeringsdienst Twente operationeel zijn. In Overijssel is<br />

gekozen om <strong>de</strong> RUD in netwerkverband te organiseren, waardoor voldaan kan wor<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke<br />

RUD-opgave voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) in <strong>de</strong> fysieke leefomgeving.<br />

Gezien <strong>de</strong> efficiencykorting van het Rijk en <strong>de</strong> daardoor dalen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len voor <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong><br />

RUD, en <strong>de</strong> eis het voldoen aan <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke kwaliteitscriteria om het uitvoeringsniveau op peil te<br />

93


hou<strong>de</strong>n, wordt voor <strong>de</strong> korte termijn een kostenstijging voor VTH verwacht. Het college heeft in <strong>de</strong>ze<br />

<strong>voorjaarsnota</strong> <strong>de</strong> doorvertaling van <strong>de</strong> efficiencykorting meegenomen in <strong>de</strong> integrale afweging. Het<br />

risico van budgetoverschrijdingen is hierdoor verkleind.<br />

94


D. Bedrijfsvoering<br />

Ad 16. Werkplein Noord Twente<br />

Het Werkplein Noord Twente is een samenwerkingsverband tussen <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong>, het UWV en<br />

enkele regiogemeenten op het gebied van Werk en Inkomen. Het werkplein wordt gehuisvest in het<br />

Twenthecentrum waarbij <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> optreedt als hoofdhuur<strong>de</strong>r van het Werkplein. Het UWV<br />

neemt circa 50 werkplekken af waarmee een bedrag gemoeid gaat van circa 800.000 euro. Als gevolg<br />

van <strong>de</strong> bezuinigingen binnen het UWV staat <strong>de</strong> afname van <strong>de</strong> werkplekken door het UWV ter<br />

discussie. Met het UWV zijn gesprekken gevoerd waarin wij op het standpunt staan dat <strong>de</strong> gemaakte<br />

contractafspraken t/m 2015 wor<strong>de</strong>n nagekomen. Daarna is <strong>de</strong> bekostiging onzeker<strong>de</strong>r.<br />

Ad 17. Personeelslasten<br />

De VNG en <strong>de</strong> bon<strong>de</strong>n sloten op 20 april een principeakkoord voor een nieuwe Cao gemeenten. De Cao<br />

gaat met terugwerken<strong>de</strong> kracht in per 1 juni 2011 en loopt tot 31 <strong>de</strong>cember <strong>2012</strong>. Met <strong>de</strong> gevolgen<br />

van <strong>de</strong>ze cao is in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n.<br />

Ad 18. Bouwleges<br />

Voor <strong>de</strong> afgegeven bouwvergunning op <strong>de</strong> huidige nieuwbouwlocatie van het Stadhuis is contractueel<br />

een uitgestel<strong>de</strong> betaling van <strong>de</strong> bouwleges overeengekomen. De bouwleges bedragen 1,0 miljoen euro.<br />

Inmid<strong>de</strong>ls is conservatoir beslag gelegd.<br />

Ad. 19 Het Verschil Maken (HVM) / <strong>Aan</strong>passen organisatiestructuur<br />

De organisatie krimpt <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren met ruim 100 fte / 4,8 miljoen euro. Het is belangrijk om <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong>werkers die hierdoor boventallig wor<strong>de</strong>n zo snel mogelijk aan an<strong>de</strong>r werk te helpen. Als dit niet<br />

lukt, ontstaan er frictiekosten. Binnen het projectbudget HVM is geen geld beschikbaar om die<br />

frictiekosten of aanloopverliezen op te vangen.<br />

Daarnaast bestaat het risico dat niet-personele bezuinigingen binnen HVM niet (tijdig) kunnen wor<strong>de</strong>n<br />

gerealiseerd. Door mid<strong>de</strong>l van kwartaalrapportages wordt <strong>de</strong> voortgang en eventuele knelpunten hierin<br />

met <strong>de</strong> <strong>raad</strong> ge<strong>de</strong>eld.<br />

Om <strong>de</strong> taakstelling op het aantal leidinggeven<strong>de</strong>n te realiseren is een aanpassing van <strong>de</strong><br />

organisatiestructuur onontkoombaar. Ook dit kan lei<strong>de</strong>n tot frictiekosten, met name in 2013. In <strong>de</strong>ze<br />

<strong>voorjaarsnota</strong> is rekening gehou<strong>de</strong>n met een bedrag voor frictiekosten.<br />

95


E. Rijksbeleid<br />

Ad 20. Rijksbeleid, <strong>de</strong>centralisatie & specifieke uitkeringen<br />

In het regeerakkoord zijn <strong>de</strong>centralisaties aangekondigd op het terrein van on<strong>de</strong>r meer <strong>de</strong> AWBZ,<br />

Jeugdzorg en Wet werken naar vermogen. De overheveling van taken gaat in het algemeen gepaard<br />

met efficiencykortingen. Ook zijn verlagingen van specifieke uitkeringen in het vooruitzicht gesteld,<br />

bijvoorbeeld op het gebied van re-integratie. De filosofie van het Rijk is dat gemeenten <strong>de</strong> taken<br />

goedkoper kunnen uitvoeren en dat het daarom op voorhand gerechtvaardigd is <strong>de</strong> budgetten te korten.<br />

Ver<strong>de</strong>r vormt <strong>de</strong> besteding en verantwoording van specifieke uitkeringen van het Rijk, <strong>de</strong> provincie en<br />

<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n een risico. Indien niet aan <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n wordt voldaan loopt <strong>de</strong> gemeente het risico een <strong>de</strong>el<br />

van <strong>de</strong> ontvangen bijdrage te moeten terugbetalen. In 2011 hebben zich op dit vlak geen risico’s<br />

gemanifesteerd. Wel is er een korting doorgevoerd op <strong>de</strong> Decentralisatie Uitkering Bo<strong>de</strong>m. Hierdoor<br />

moet het Bo<strong>de</strong>msaneringsprogramma <strong>2012</strong> – 2014 wor<strong>de</strong>n aangepast.<br />

Ad 21. Rijksbezuinigingen<br />

De macro-economische ontwikkelingen zijn in 2011 ver<strong>de</strong>r verslechterd, waardoor het kabinet zich<br />

genoodzaakt ziet tot aanvullen<strong>de</strong> bezuinigingen. Dit zal vanaf <strong>2012</strong> zijn weerslag hebben op <strong>de</strong><br />

algemene uitkering en mogelijk doelsubsidies van het Rijk. De algemene uitkering is <strong>de</strong> belangrijkste<br />

inkomstenbron van <strong>de</strong> gemeente (circa 30%) en beweegt mee met <strong>de</strong> uitgavenontwikkeling van het<br />

Rijk.<br />

Door <strong>de</strong> val van het kabinet is nog ondui<strong>de</strong>lijk welke bezuinigingen wor<strong>de</strong>n doorgevoerd en welke<br />

gevolgen dit heeft voor onze gemeente. Dat er nieuwe bezuinigingvoorstellen komen lijkt echter<br />

onvermij<strong>de</strong>lijk. Het college heeft daarom in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> rekening gehou<strong>de</strong>n met een bedrag van<br />

3 miljoen euro (in 2016) aan aanvullen<strong>de</strong> rijksbezuinigingen. Zodra meer bekend is over <strong>de</strong> gevolgen<br />

van <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> rijksbezuinigingen zullen wij <strong>de</strong> <strong>raad</strong> hierover informeren.<br />

22. Nieuwe financiële wetgeving<br />

Op dit moment wordt gesproken over <strong>de</strong> gevolgen van <strong>de</strong> Wet Houdbaarheid Overheidsfinanciën (wet<br />

HOF) voor <strong>de</strong>centrale overhe<strong>de</strong>n. De wet is bedoeld voor begrotingsdiscipline. Het wetsvoorstel moet al<br />

per 1 januari 2013 van kracht wor<strong>de</strong>n. Uitgangspunt is dat ook voor gemeenten <strong>de</strong> EMU-norm van 3<br />

procent gaat gel<strong>de</strong>n. De gevolgen voor <strong>de</strong> gemeenten is op dit moment nog niet inzichtelijk. Momenteel<br />

overlegt <strong>de</strong> Vereniging van Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Gemeente</strong>n hierover met het kabinet.<br />

De herver<strong>de</strong>ling van het gemeentefonds is uitgesteld tot minimaal 2014. Wel zal in <strong>2012</strong> voorrang<br />

gegeven wor<strong>de</strong>n aan een goe<strong>de</strong> inbedding van <strong>de</strong> <strong>de</strong>centralisaties ‘begeleiding’ en ‘Werken naar<br />

vermogen’ in het gemeentefonds. Welke gevolgen het ontslag van het kabinet op <strong>de</strong>ze on<strong>de</strong>rwerpen<br />

heeft is op dit moment niet in te schatten.<br />

96


F. Overig<br />

Ad 23. Kunstwerken (bruggen, viaducten, havens en ka<strong>de</strong>muren)<br />

Er is een budget beschikbaar voor het regulier on<strong>de</strong>rhoud (circa 235.000 euro voor <strong>de</strong> kunstwerken en<br />

ca 16.000 euro voor <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>muren). Daarnaast is jaarlijks een budget beschikbaar voor buitengewoon<br />

on<strong>de</strong>rhoud van circa 140.000 euro. Met <strong>de</strong> vervanging van kunstwerken is een fors bedrag gemoeid. Er<br />

is volop gewerkt aan een meerjarenon<strong>de</strong>rhoudsschema voor kunstwerken. In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong><br />

wor<strong>de</strong>n hiervoor voorstellen gedaan.<br />

Ad 24. Reserve bovenwijkse voorzieningen<br />

Het grondbedrijf stort geld in <strong>de</strong> reserve BOVO. De reserve BOVO is gevormd om bovenwijkse<br />

voorzieningen me<strong>de</strong> te bekostigen. Bovenwijkse voorzieningen zijn kort samengevat: infrastructurele<br />

werken inclusief bewegwijzering gelegen buiten <strong>de</strong> begrenzingen van in- of uitbreidingsplannen, welke<br />

echter voor het functioneren van <strong>de</strong>ze plannen noodzakelijk zijn maar tevens dienstbaar zijn aan an<strong>de</strong>re<br />

wijken c.a.. De voeding van <strong>de</strong>ze reserve loopt via <strong>de</strong> grondverkopen van het grondbedrijf door bij<br />

verkoop van bouwgrond een bedrag per m² te storten in <strong>de</strong> reserve BOVO. Ultimo 2011 is er sprake<br />

van een positieve stand. Een aanvullen<strong>de</strong> dotatie is dus niet noodzakelijk. Voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren<br />

rusten er nog een aantal claims die ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gebracht moeten wor<strong>de</strong>n. Ook dienen <strong>de</strong><br />

bedragen die zijn ‘voorgefinancierd’ ten laste van <strong>de</strong> algemene mid<strong>de</strong>len terugbetaald wor<strong>de</strong>n voordat<br />

nieuwe claims ten laste van <strong>de</strong>ze reserve gehonoreerd kunnen wor<strong>de</strong>n.<br />

97


Scha<strong>de</strong> risico’s<br />

Roeren<strong>de</strong> zaken<br />

Op dit terrein loopt <strong>de</strong> gemeente evenals elke eigenaar risico’s van diefstal, tenietgaan van het mid<strong>de</strong>l<br />

enz. Organisatorisch zijn <strong>de</strong> nodige voorzorgsmaatregelen getroffen en verzekeringen afgesloten, doch<br />

uitsluiten van een (eigen) risico is niet mogelijk.<br />

Opruimen gevaarlijke stoffen<br />

Gevaarlijke stoffen die door onbeken<strong>de</strong>n op gemeentegrond wor<strong>de</strong>n gestort, zullen moeten wor<strong>de</strong>n<br />

opgeruimd. De kosten hiervan moeten door <strong>de</strong> gemeente wor<strong>de</strong>n gedragen als <strong>de</strong> eigenaar niet te<br />

achterhalen is. Voor <strong>de</strong> eventuele kosten is geen voorziening aanwezig. Bij calamiteiten waarbij<br />

gevaarlijke situaties ontstaan, is <strong>de</strong> gemeente verplicht <strong>de</strong>ze op te heffen, ook indien geen<br />

verhaalsmogelijkhe<strong>de</strong>n aanwezig zijn.<br />

<strong>Aan</strong>sprakelijkhe<strong>de</strong>n en bedrijfsscha<strong>de</strong><br />

De gemeente heeft zich tegen wettelijke aansprakelijkhe<strong>de</strong>n inge<strong>de</strong>kt door mid<strong>de</strong>l van een Algemeen<br />

<strong>Aan</strong>sprakelijkheidsverzekering. Hierbij zijn niet <strong>de</strong> totale scha<strong>de</strong>s ge<strong>de</strong>kt; <strong>de</strong> gemeente heeft een eigen<br />

risico van 2.500 euro voor zaak- en/of persoonsscha<strong>de</strong> en ook 2.500 euro voor vermogensscha<strong>de</strong> per<br />

geval.<br />

De gemeente kan zich niet in<strong>de</strong>kken tegen het risico van bedrijfsscha<strong>de</strong>, omdat zij door<br />

verzekeringsmaatschappijen niet als bedrijf gekenmerkt wordt. Voor vitale on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len van <strong>de</strong><br />

dienstverlening zijn (uitwijk)voorzieningen operationeel.<br />

Operationele risico’s<br />

Personeel<br />

De gemeente loopt net als elk an<strong>de</strong>r bedrijf dat personeel in dienst heeft <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> personele risico’s:<br />

- Integriteit en frau<strong>de</strong><br />

- Gezondheid<br />

- Veiligheid en arbeidsomstandighe<strong>de</strong>n<br />

- Welzijn, kwaliteit en motivatie<br />

- Naleven wet en regelgeving (rechtmatigheid)<br />

- Doelmatigheid.<br />

<strong>Aan</strong>sprakelijkheid / bezwaar- en beroepprocedures<br />

Het risico dat <strong>de</strong> gemeente aansprakelijk wordt gesteld voor het niet juist toepassen van <strong>de</strong> regels en<br />

procedures van <strong>de</strong> interne (bijv. <strong>de</strong> eigen veror<strong>de</strong>ningen) en <strong>de</strong> externe wetgeving.<br />

Informatievoorziening<br />

De organisatie moet permanent wor<strong>de</strong>n toegerust om gevraag<strong>de</strong> kwaliteit, betrouwbaarheid en<br />

beschikbaarheid van <strong>de</strong> gewenste/relevante informatie te leveren. Dit vraagt om <strong>de</strong> beschikbaarheid<br />

van <strong>de</strong> ICT-infrastructuur en applicaties, het juiste gebruik ervan en <strong>de</strong> houding van alle me<strong>de</strong>werkers<br />

om alert te zijn op <strong>de</strong> (blijven<strong>de</strong>) toegankelijkheid van informatie en <strong>de</strong> actieve informatievoorziening<br />

aan management en bestuur.<br />

98


Strategische risico’s<br />

Wettelijke regelingen of verplichtingen<br />

Voor <strong>de</strong> gemeente met al haar verschillen<strong>de</strong> beleidsvel<strong>de</strong>n kunnen nieuwe wetten, wetswijzigingen of<br />

aanscherping van bestaan<strong>de</strong> wetten gevolgen hebben met een grote impact. We noemen als concrete<br />

voorbeel<strong>de</strong>n:<br />

- Algemene Wet Bestuursrecht<br />

- Dure woningaanpassingen boven 20.420 euro<br />

- Arbo-wetgeving<br />

- Wet Werk en Bijstand<br />

- Wet werken naar vermogen (per 1 januari 2013)<br />

- Milieuwetgeving<br />

- Wet Boeten en Maatregelen<br />

- Wet Kin<strong>de</strong>ropvang<br />

- BTW-compensatiefonds<br />

- Wet maatschappelijke on<strong>de</strong>rsteuning<br />

- Wet op <strong>de</strong> Ruimtelijke Or<strong>de</strong>ning<br />

- Gron<strong>de</strong>xploitatiewet<br />

- Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (Wabo)<br />

- Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen<br />

Overige algemene strategische risico’s:<br />

- Demografische ontwikkelingen<br />

- Economische conjunctuur<br />

- Conflicterend overheidsbeleid<br />

99


7.2 Beleid risicomanagement<br />

Het beleid rondom weerstandscapaciteit en risicomanagement is in 2011 vernieuwd (<strong>raad</strong>sbrief 22<br />

maart 2011, nr. 2011/4009). Ook recente evaluaties van grote projecten zijn aanleiding het<br />

risicomanagement te professionaliseren.<br />

Het risicomanagement van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> heeft, naar aanleiding van het toenemen van het<br />

risicobewustzijn, marktontwikkelingen en <strong>de</strong> economische crisis vanaf 2011 een impuls gekregen. De<br />

monitoring en informatievoorziening over weerstandscapaciteit en risico’s is ingebed in <strong>de</strong> reguliere<br />

planning- en controlcyclus. Bovendien wor<strong>de</strong>n alle majeure college- en <strong>raad</strong>svoorstellen voorzien van<br />

een geïntegreer<strong>de</strong> risicoparagraaf en wordt erop gestuurd om in <strong>de</strong> control van projecten het werken<br />

met risico-analyses te incorporeren. In projectoffertes en <strong>de</strong> voortgangsrapportages over projecten<br />

wordt standaard over risico’s gerapporteerd.<br />

Het zicht hou<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> ontwikkeling van het weerstandsvermogen en het zonodig aanpassen van <strong>de</strong><br />

weerstandscapaciteit maakt <strong>de</strong>el uit van het gemeentelijke systeem van risicomanagement. Doel van<br />

risicomanagement is het minimaliseren van <strong>de</strong> effecten van risico’s op <strong>de</strong> processen en doelbereiking.<br />

Daarnaast on<strong>de</strong>rsteunt risicomanagement het maken van bewuste afwegingen en juiste keuzes en<br />

verbetert daardoor <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> bestuurlijke besluitvorming.<br />

De komen<strong>de</strong> jaren dient een ver<strong>de</strong>re optimalisering van het risicomanagement te wor<strong>de</strong>n gerealiseerd.<br />

In sessies met het GMO en individuele af<strong>de</strong>lingshoof<strong>de</strong>n en projectlei<strong>de</strong>rs wordt vooral ingezoomd op<br />

het managen van risico’s. Zij zijn daarvoor verantwoor<strong>de</strong>lijk. Gelet op <strong>de</strong> kwetsbare financiële situatie,<br />

on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re door het ontbreken van financiële buffers en <strong>de</strong> grote onzekerhe<strong>de</strong>n op mid<strong>de</strong>llange<br />

termijn zijn alertheid op risico’s, pro-actief han<strong>de</strong>len en behoedzaamheid essentieel.<br />

On<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het beleid ten aanzien van risicomanagement is het waar mogelijk ver<strong>de</strong>r kwantificeren<br />

van <strong>de</strong> risico’s èn <strong>de</strong> structurele monitoring ervan. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een centraal<br />

risicobestand. Daarnaast zal een koppeling wor<strong>de</strong>n gelegd tussen <strong>de</strong> gekwantificeer<strong>de</strong> risico’s en <strong>de</strong><br />

beschikbare weerstandscapaciteit.<br />

De beschikbare weerstandscapaciteit wordt in hoge mate bepaald door <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> algemene<br />

reserve. Dit is <strong>de</strong> belangrijkste buffer voor het opvangen van risico’s en financiële tegenvallers.<br />

Momenteel is <strong>de</strong> norm voor omvang van <strong>de</strong> algemene reserve 10% van <strong>de</strong> algemene uitkering. Doordat<br />

<strong>de</strong> kwaliteit van het risicomanagement is verbeterd is er een steeds beter (kwantitatief) inzicht in <strong>de</strong><br />

financiële risico’s ontstaat, wordt het mogelijk om <strong>de</strong> beschikbare weerstandscapaciteit te relateren aan<br />

<strong>de</strong> risico’s. On<strong>de</strong>rzoek moet uitwijzen wat <strong>de</strong> minimaal noodzakelijke en gewenste omvang van <strong>de</strong><br />

weerstandscapaciteit is.<br />

Hierbij wordt rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> onge<strong>de</strong>kte risico’s, met het aanpassingsvermogen van <strong>de</strong><br />

organisatie en <strong>de</strong> kans dat tegenslagen zich gelijktijdig voordoen. Als <strong>de</strong> kansen afhankelijk zijn, zoals<br />

bijv. bij een teruglopen<strong>de</strong> economische groei, valt het optre<strong>de</strong>n van een aantal risico’s samen. (zoals<br />

een lagere algemene uitkering, hogere rentevoet, meer beroep op garanties, verslechteren<strong>de</strong><br />

gron<strong>de</strong>xploitaties, enz.). Niet elk risico zal voor 100% wor<strong>de</strong>n afge<strong>de</strong>kt in reserves en voorzieningen.<br />

Systematische en integrale monitoring in combinatie met het nemen van beheersingsmaatregelen<br />

vormen blijven daarom van wezenlijk belang voor een professioneel risicomanagement.<br />

100


8. Sourcing<br />

Voorstel<br />

Wat betreft sourcing <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> mate van grip van <strong>de</strong> <strong>raad</strong> op <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> te sourcen taken<br />

als ka<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> vormgeving van <strong>de</strong> nieuwe uitvoeringsrelatie vast te stellen:<br />

- Grip op toeleiding begeleiding AWBZ hoog<br />

- Grip op back office werkzaamhe<strong>de</strong>n AWBZ laag<br />

- Grip op groen- en beheerwerkzaamhe<strong>de</strong>n mid<strong>de</strong>l<br />

- Grip op Hof 88 laag<br />

- Grip op scannen inkomen<strong>de</strong> post laag<br />

- Grip op uitvoeren<strong>de</strong> taken ingenieursbureau laag<br />

- Grip op uitvoering on<strong>de</strong>rzoeken laag<br />

- Grip op acquisitie en accountmanagement hoog<br />

- Grip op het beheer van gemeentelijke vastgoed laag<br />

De Raad heeft op 13 maart <strong>2012</strong> <strong>de</strong> sourcingska<strong>de</strong>rs vastgesteld (<strong>raad</strong>svoorstel 1200083). Eén van <strong>de</strong><br />

ka<strong>de</strong>rs luidt:<br />

Sourcing als gelei<strong>de</strong>lijk proces op te zetten, waarbij het college <strong>de</strong> <strong>raad</strong> jaarlijks bij <strong>de</strong> Voorjaarsnota een<br />

planning voorlegt van <strong>de</strong> taken die wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht, zodat <strong>de</strong> Raad kan aangeven in welke mate <strong>de</strong><br />

Raad sturing wil geven aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> taak wanneer er van uitvoer<strong>de</strong>r wordt veran<strong>de</strong>rd.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n scheppen<br />

In <strong>2012</strong> en 2013 wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> beleids- en uitvoeren<strong>de</strong> taken ontvlochten en het opdractgeverschap van<br />

<strong>de</strong> gemeente versterkt. Bei<strong>de</strong> zaken zijn belangrijke randvoorwaar<strong>de</strong>n om sourcing als succesvolle<br />

strategie te hanteren.<br />

Het is belangrijk om een scheiding aan te brengen tussen <strong>de</strong> beleids- en uitvoeren<strong>de</strong> taken, zodat het<br />

makkelijker wordt om te veran<strong>de</strong>ren van uitvoer<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> uitvoeren<strong>de</strong> taken. Op verschillen<strong>de</strong><br />

plekken in <strong>de</strong> organisatie zijn <strong>de</strong>ze taken nog sterk met elkaar vervlochten. Met het wijzigen van <strong>de</strong><br />

organisatiestructuur wordt <strong>de</strong>ze ontvlechting in gang gezet.<br />

Ook is het belangrijk om <strong>de</strong> opdrachtgeven<strong>de</strong> rol van <strong>de</strong> gemeente te versterken. In <strong>de</strong> gemeente is nu<br />

al veel kennis hierover aanwezig, maar die kan gerichter wor<strong>de</strong>n ingezet door <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> kennis bij<br />

elkaar te brengen in een kennisplatform. Met die werkwijze is al goe<strong>de</strong> ervaring opgedaan bij het<br />

inkoopplatform. Met het wijzigen van <strong>de</strong> organisatie krijgt dit een invulling.<br />

Stand van zaken, vooruitblik en advies<br />

Op dit moment spelen al verschillen<strong>de</strong> sourcingstrajecten. In <strong>de</strong> meeste heeft hier al formele<br />

besluitvorming over plaatsgevon<strong>de</strong>n. Om <strong>de</strong> <strong>raad</strong> een totaaloverzicht te geven zijn <strong>de</strong>ze taken<br />

opgenomen in tabel Overzicht <strong>2012</strong>.<br />

Ver<strong>de</strong>r zijn er verschillen<strong>de</strong> taken die in 2013 op <strong>de</strong> sourcingsagenda staan. Een <strong>de</strong>el van die taken zijn<br />

puur een <strong>Almelo</strong>se aangelegenheid. Die taken staan in tabel Vooruitblik 2013. Daarnaast zijn er<br />

verschillen<strong>de</strong> taken die on<strong>de</strong>rwerp van on<strong>de</strong>rzoek zijn in regionaal verband. Het is zeer waarschijnlijk<br />

dat in 2013 hier veran<strong>de</strong>ringen in uitvoer<strong>de</strong>r gaan optre<strong>de</strong>n. Deze taken staan in tabel Regionale<br />

on<strong>de</strong>rzoeken. Voor bei<strong>de</strong> tabellen kan <strong>de</strong> <strong>raad</strong> aangeven in welke mate hij grip wil hou<strong>de</strong>n op <strong>de</strong><br />

uitvoering van <strong>de</strong>ze taken.<br />

101


Tot slot is – ter informatie - in tabel Meerjarenplanning een lijst opgenomen van taken waar grote <strong>de</strong>len<br />

van <strong>de</strong> werknemers met pensioen gaan. Die momenten kunnen wor<strong>de</strong>n aangegrepen om met lage<br />

frictiekosten te veran<strong>de</strong>ren van uitvoer<strong>de</strong>r. Afgesproken is dat vrijvallen<strong>de</strong> vacatures in ie<strong>de</strong>r geval niet<br />

met externe kandidaten wor<strong>de</strong>n ingevuld, zodat er daadwerkelijk natuurlijke momenten gaan ontstaan.<br />

Voor <strong>de</strong>ze taken is nog geen indicatie gegeven voor het oogmerk en <strong>de</strong> mate van grip van <strong>de</strong> <strong>raad</strong>. Die<br />

indicatie volgt in <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> die vooraf zal gaan aan het natuurlijke moment.<br />

De tabellen bestaan uit vier kolommen. In <strong>de</strong> tabel is een omschrijving van <strong>de</strong> taak en <strong>de</strong> status van het<br />

traject opgenomen. Daarnaast is aangegeven wat het primaire oogmerk is van het traject in termen van<br />

kwaliteit, kosten en/of kwetsbaarheid. Tot slot is een advies opgenomen over <strong>de</strong> mate waarin <strong>de</strong> <strong>raad</strong><br />

grip zou moeten willen hebben op <strong>de</strong> uitvoering van een taak. Daarbij is aangesloten bij <strong>de</strong> huidige<br />

taakver<strong>de</strong>ling tussen <strong>raad</strong> en college. De <strong>raad</strong> wordt expliciet gevraagd om hierop te amen<strong>de</strong>ren als hij<br />

meer of min<strong>de</strong>r grip wil hebben. Dan kan in <strong>de</strong> vormgeving van <strong>de</strong> opdrachtgever-opdrachtnemer relatie<br />

daar rekening mee wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n.<br />

In <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> stelt u <strong>de</strong> globale ka<strong>de</strong>rs – grip <strong>raad</strong> en primair oogmerk - vast voor <strong>de</strong> trajecten<br />

die in <strong>2012</strong> en 2013 gaan spelen. Op basis van die ka<strong>de</strong>rs geeft het college <strong>de</strong> trajecten vorm en<br />

inhoud. Per traject vindt vervolgens afzon<strong>de</strong>rlijke besluitvorming plaats in <strong>de</strong> <strong>raad</strong>, tenzij bij een traject<br />

die bevoegdheid bij het college ligt. In dat laatste geval ontvangt u een <strong>raad</strong>sbrief. Mochten er trajecten<br />

bij komen die niet kunnen wachten tot <strong>de</strong> eerstvolgen<strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong>, dan zal het college dat aan u<br />

voorleggen per apart <strong>raad</strong>sbesluit.<br />

102


Taken rond<br />

vergunningverlening,<br />

Overzicht <strong>2012</strong><br />

Taken Primair oogmerk Status Grip <strong>raad</strong><br />

handhaving en toezicht<br />

WABO<br />

Kwaliteit,<br />

kwetsbaarheid,<br />

kosten<br />

(Rijkskorting)<br />

Brandweer Kwaliteit en<br />

kosten<br />

In Regio Twente wordt<br />

een Regionale<br />

Uitvoeringsdienst<br />

opgericht op basis van<br />

een netwerkmo<strong>de</strong>l. Dit is<br />

een lan<strong>de</strong>lijke richtlijn.<br />

Operationeel op 1-1-<br />

2013.<br />

De brandweer gaat,<br />

vooruitlopend op <strong>de</strong><br />

wettelijke plicht, op in <strong>de</strong><br />

veiligheidsregio. De<br />

brandweer gaat over op<br />

1-1-2013.<br />

Belastingen Kosten Deze taak wordt<br />

Beheer en exploitatie<br />

wijkcentra (in jargon:<br />

ste<strong>de</strong>lijk beheer)<br />

Uitvoering Besluit<br />

Bijstandverlening<br />

Zelfstandigen<br />

overgedragen aan het<br />

<strong>Gemeente</strong>lijk<br />

Belastingkantoor Twente<br />

per 1-1-2013.<br />

Kosten Deze taak wordt<br />

Kosten en<br />

kwetsbaarheid<br />

Salarisadministratie Kwetsbaarheid en<br />

kosten<br />

aanbesteed in navolging<br />

van besluitvorming VJN<br />

2011. An<strong>de</strong>re uitvoer<strong>de</strong>r<br />

per 1-1-2013.<br />

Besluit is in<br />

voorbereiding om <strong>de</strong><br />

regeling samen met<br />

Hengelo en Ensche<strong>de</strong> uit<br />

te gaan voeren. Voor <strong>de</strong><br />

zomer vindt hier<br />

besluitvorming over<br />

plaats.<br />

Regio Twente zal <strong>de</strong>ze<br />

taak voor <strong>de</strong><br />

netwerkste<strong>de</strong>n gaan<br />

uitvoeren. Streven is 1-<br />

1-2013.<br />

103<br />

Mid<strong>de</strong>l<br />

Laag<br />

Mid<strong>de</strong>l<br />

Grip nodig op hoogte<br />

tariefstellingenniveau<br />

en op hoogte van<br />

belastingen<br />

Laag<br />

Laag<br />

Laag


Vooruitblik 2013<br />

Taken Primair oogmerk Status Grip <strong>raad</strong><br />

Toelei<strong>de</strong>n ‘begeleiding’<br />

(<strong>de</strong>centralisatie<br />

extramurale begeleiding<br />

AWBZ)<br />

Groen en<br />

beheerwerkzaamhe<strong>de</strong>n<br />

Kosten, kwaliteit<br />

en kwetsbaarheid<br />

Alle opties staan nog<br />

open: zelf doen, in<br />

samenwerking, of<br />

aanbeste<strong>de</strong>n? Op 1-1-<br />

2013 komen nieuwe<br />

cliënten over uit <strong>de</strong><br />

AWBZ, op 1-1-2014 alle<br />

cliënten. Voor die tijd<br />

moet dit rond zijn.<br />

Kosten Deze taak wordt<br />

aanbesteed of in eigen<br />

beheer uitgevoerd,<br />

waarbij zoveel mogelijk<br />

mensen uit <strong>de</strong> SW of<br />

WWnV wor<strong>de</strong>n<br />

ingeschakeld.<br />

Hof 88 Kosten Eer<strong>de</strong>r is besloten om<br />

Hof 88 te<br />

verzelfstandigen. Er<br />

wordt gestreefd naar 1<br />

januari 2013.<br />

Scannen inkomen<strong>de</strong> post Kosten Deze taak<br />

“maatschappelijk<br />

aanbesteed” waarbij <strong>de</strong><br />

taken zoveel als mogelijk<br />

door mensen uit <strong>de</strong><br />

WSW en WWnV wor<strong>de</strong>n<br />

uitgevoerd.<br />

104<br />

Hoog<br />

Mid<strong>de</strong>l, ka<strong>de</strong>rstelling<br />

rond kwaliteit en<br />

budget<br />

Laag<br />

Laag


Regionale on<strong>de</strong>rzoeken<br />

Taken die in regionaal verband nog wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht<br />

Taken Primair oogmerk Status Grip <strong>raad</strong><br />

Ingenieursbureau Kosten en<br />

kwaliteit<br />

On<strong>de</strong>rzoek en Statistiek Kwaliteit en<br />

Acquisitie en<br />

accountmanagement<br />

kosten<br />

Kwaliteit en<br />

kwetsbaarheid<br />

Vastgoedbeheer Kosten, kwaliteit<br />

Back office<br />

werkzaamhe<strong>de</strong>n AWBZ<br />

en kwetsbaarheid<br />

Kosten en<br />

kwaliteit<br />

Haalbaarheidson<strong>de</strong>rzoek<br />

is gestart.<br />

On<strong>de</strong>rzoek naar beste<br />

vorm van samenwerking<br />

in NT. In mei <strong>2012</strong><br />

wordt hierover een<br />

advies verwacht. In <strong>de</strong><br />

loop van 2013 krijgt dat<br />

concreet han<strong>de</strong>n en<br />

voeten.<br />

Plan van aanpak in<br />

voorbereiding, besluit<br />

voor <strong>de</strong> zomer. [sluit aan<br />

bij Econ. Visie<br />

Netwerksad Twente]<br />

On<strong>de</strong>rzoek naar <strong>de</strong> wijze<br />

waarop samenwerking<br />

en / of kennis<strong>de</strong>len met<br />

an<strong>de</strong>re NT-gemeenten<br />

vorm kan krijgen.<br />

Afhankelijk van <strong>de</strong><br />

besluitvorming over <strong>de</strong><br />

Wmo/AWBZ<br />

samenwerking in Twente<br />

wordt on<strong>de</strong>rzocht of <strong>de</strong><br />

gemeenten één<br />

backoffice kunnen<br />

oprichten voor o.a.<br />

administratie, monitoring<br />

en facturering van <strong>de</strong><br />

regeling. Verwacht<br />

wordt dat bij een<br />

positieve uitkomst van<br />

het on<strong>de</strong>rzoek <strong>de</strong><br />

uitvoering in regionaal<br />

verband in 2013 start.<br />

105<br />

Laag<br />

Laag<br />

Hoog<br />

Laag<br />

Laag


106


Bijlage 1: Trendmonitor<br />

TRENDMONITOR ALMELO<br />

Trends en ontwikkelingen 1 e kwartaal <strong>2012</strong><br />

03-12<br />

Af<strong>de</strong>ling Bestuurson<strong>de</strong>rsteuning & Control<br />

On<strong>de</strong>rzoek & Statistiek<br />

Rapportnummer: 03-12<br />

Datum publicatie: mei <strong>2012</strong><br />

Het overnemen uit <strong>de</strong>ze publicatie is toegestaan mits <strong>de</strong> bron dui<strong>de</strong>lijk wordt vermeld.<br />

107


<strong>Samenvatting</strong><br />

De belangrijkste ontwikkelingen in het eerste kwartaal <strong>2012</strong> zijn:<br />

v Het aantal uitkeringen is stabiel.<br />

v De woningmarkt vertoont nog geen tekenen van verbetering.<br />

v De bevolking groeit met 60 personen door een vestigingsoverschot.<br />

Werkloosheid en uitkeringen<br />

- De werkloosheid is in twee<strong>de</strong> kwartaal 2010 in een dalen<strong>de</strong> trend gekomen, in <strong>de</strong> maand<br />

<strong>de</strong>cember 2011 wordt <strong>de</strong>ze trend doorbroken en draait <strong>de</strong>ze naar stijgend.<br />

- Het aantal uitkeringen WWB laat sinds 2009 een stijgen<strong>de</strong> trend zien en in het eerste kwartaal<br />

<strong>2012</strong> wordt <strong>de</strong> trendlijn naar bene<strong>de</strong>n doorbroken, een positief signaal. In maart <strong>2012</strong> bedraagt<br />

het aantal uitkeringen 2.225.<br />

- De trendlijn van het aantal ingedien<strong>de</strong> vacatures UWV-werkbedrijf is na een opleving medio<br />

2011 weer dalend.<br />

- Het aantal mensen dat via Randstad aan het werk is, zit sinds medio 2011 in een dalen<strong>de</strong><br />

Woningen<br />

trend.<br />

- Op 1 januari <strong>2012</strong> bedraagt het aantal woningen 31.588, ten opzichte van 2011 betekent dit<br />

een toename met 82 woningen. In 2011 zijn aan <strong>de</strong> woningvoor<strong>raad</strong> 179 woningen<br />

toegevoegd en 97 woningen afgebroken.<br />

- De vraagprijs (mediaan) van woningen op Funda is in maart <strong>2012</strong> 162.450 euro, dat betekent<br />

ten opzichte van het 1 e kwartaal 2011 een daling van 7 procent.<br />

- Na een sterke stijging van het aanbod in 2011, zien we nu een perio<strong>de</strong> van stabilisatie.<br />

- Het aantal dagen tot een woning verkocht wordt is nu 300. De trend is sinds het 4 e kwartaal<br />

Bedrijvigheid<br />

2011 stijgend.<br />

- De trendlijn van het aantal faillissementen stabiliseert tussen het vier<strong>de</strong> kwartaal 2010 en tot<br />

en met het eerste kwartaal <strong>2012</strong> rond drie faillissementen per maand.<br />

- In het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> zijn 78 starters een bedrijf begonnen, alleen in het eerste kwartaal van<br />

2008 was dat aantal hoger, namelijk 82.<br />

- In het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> ligt <strong>de</strong> bezettingsg<strong>raad</strong> van <strong>de</strong> parkeergarage tegenover het stadhuis op<br />

hetzelf<strong>de</strong> niveau als in het 1 e kwartaal 2011.<br />

- Het aanbod van kantoor-, bedrijfs- en winkelruimte is stabiel te noemen.<br />

Bevolking<br />

- De bevolking van <strong>Almelo</strong> groeit in het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> met 60 inwoners, <strong>de</strong>ze groei komt tot<br />

stand door een vestigingsoverschot.<br />

- De natuurlijke groei, het verschil tussen geboorte en sterfte, is negatief en bedraagt -5.<br />

108


Werkloosheid, trend na laagterecord licht stijgend<br />

De ontwikkeling van het aantal werklozen in <strong>Almelo</strong> is in on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek van januari 2008 tot en<br />

met maart <strong>2012</strong> weergegeven. De ro<strong>de</strong> lijn geeft <strong>de</strong> trend aan en is gebaseerd op het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> van 6<br />

voorgaan<strong>de</strong> perio<strong>de</strong>s.<br />

3.900<br />

3.700<br />

3.500<br />

3.300<br />

3.100<br />

2.900<br />

2.700<br />

2.500<br />

1e kw<br />

2e kw<br />

3e kw<br />

4e kw<br />

De ontwikkeling van het aantal werklozen<br />

1e kw<br />

2e kw<br />

3e kw<br />

4e kw<br />

1e kw<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

2e kw<br />

109<br />

3e kw<br />

4e kw<br />

nww Gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />

In januari 2008 was <strong>de</strong> werkloosheid hoog met rond <strong>de</strong> 3800 werklozen.<br />

De ro<strong>de</strong> trendlijn daal<strong>de</strong> in 2008, maar in <strong>de</strong>cember van dat jaar wordt <strong>de</strong> trendlijn doorbroken en dit is<br />

het begin van een stijgen<strong>de</strong> trend die tot mei 2010 voortduurt. De trendlijn wordt dit keer naar bene<strong>de</strong>n<br />

doorbroken wat een positief signaal is. In <strong>de</strong> daarop volgen<strong>de</strong> 12 maan<strong>de</strong>n daalt <strong>de</strong>ze trendlijn van<br />

3.700 naar 2.900. In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van 2011 schommel<strong>de</strong> <strong>de</strong> werkloosheid rond dit aantal, in<br />

<strong>de</strong>cember 2011 wordt <strong>de</strong> trendlijn naar boven doorbroken, ten opzichte van het 1 e kwartaal 2011 zijn<br />

er in het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> ruim 130 personen min<strong>de</strong>r als niet werken<strong>de</strong> werkzoeken<strong>de</strong> ingeschreven.<br />

Eind maart <strong>2012</strong> bedraagt dit aantal 3.036 personen (mannen 1.558, vrouwen 1.478).<br />

Hieron<strong>de</strong>r vindt u twee grafieken die <strong>de</strong> werkloosheid ver<strong>de</strong>len naar leeftijd en duur van <strong>de</strong> inschrijving.<br />

Ten opzichte van het 1 e kwartaal 2011 is aan eind van het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> het aan<strong>de</strong>el ‘jongeren tot<br />

27 jaar’ met 0,8% licht gestegen. In <strong>de</strong> groep ‘27 tot en met 49’ zien wij een daling van 2,5% en bij<br />

<strong>de</strong> ‘50 tot en met 64 jarigen’ een stijging van 1,8%.<br />

1e kw<br />

2e kw<br />

3e kw<br />

4e kw<br />

1e kw


60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

Werkloosheid naar leeftijd (in %)<br />

per ultimo maart <strong>2012</strong><br />

< 27 27-49 50-64<br />

leeftijd<br />

2.010 2.011 2.012<br />

De werkloosheid naar <strong>de</strong> duur van <strong>de</strong> inschrijving laat in het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> ten opzichte van het 1 e<br />

kwartaal 2011 een stijging zien van 204 personen in <strong>de</strong> categorie ‘< 1 jr’. In <strong>de</strong> categorie ‘1 jr - < 2jr’<br />

zien we een daling van 223 personen. De an<strong>de</strong>re twee categorieën laten een daling zien: ‘2 jr - < 3jr’<br />

een daling van 67 en het aantal langdurig werklozen ‘3 jr en langer’ een daling van 53 personen.<br />

1.800<br />

1.600<br />

1.400<br />

1.200<br />

1.000<br />

800<br />

600<br />

400<br />

200<br />

0<br />

Werkloosheid naar duur inschrijving<br />

per ultimo maart<br />

< 1jr 1 jr - < 2jr 2 jr - < 3jr 3 jr en meer<br />

2010 2011 <strong>2012</strong><br />

110


In <strong>de</strong>ze trendmonitor wordt <strong>de</strong> werkloosheidsontwikkeling in <strong>Almelo</strong> ook vergeleken met die van<br />

Hengelo, Ensche<strong>de</strong>, Twente en Ne<strong>de</strong>rland. De werkloosheidscijfers voor <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek zijn<br />

geïn<strong>de</strong>xeerd, januari 2009=100.<br />

Uit <strong>de</strong> in<strong>de</strong>xcijfers blijkt dat ten opzichte van begin 2009 <strong>de</strong> werkloosheid in <strong>Almelo</strong> aan het eind van<br />

2011 (-12%) en Hengelo (-2%) on<strong>de</strong>r het niveau van 2009 lag. In <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re referentiegebie<strong>de</strong>n is <strong>de</strong><br />

werkloosheid per saldo gestegen. In Ensche<strong>de</strong> +18%, Twente +10% en Ne<strong>de</strong>rland +8%.<br />

130<br />

120<br />

110<br />

100<br />

90<br />

80<br />

jan<br />

feb<br />

mrt<br />

apr<br />

mei<br />

jun<br />

jul<br />

In<strong>de</strong>x werkloosheidsontwikkeling (in<strong>de</strong>x 2009=100)<br />

aug<br />

sep<br />

okt<br />

nov<br />

<strong>de</strong>c<br />

jan<br />

feb<br />

mrt<br />

apr<br />

mei<br />

jun<br />

jul<br />

aug<br />

sep<br />

1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw<br />

111<br />

okt<br />

2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

nov<br />

<strong>de</strong>c<br />

jan<br />

feb<br />

mrt<br />

apr<br />

<strong>Almelo</strong> Ensche<strong>de</strong> Hengelo Twente Ne<strong>de</strong>rland<br />

Ten opzichte van het 1 e kwartaal 2011 zijn <strong>de</strong>ze in<strong>de</strong>xcijfers voor alle gebie<strong>de</strong>n gedaald:<br />

<strong>Almelo</strong> kent <strong>de</strong> grootste daling en wel met 4%.<br />

In<strong>de</strong>x werkloosheid (januari 2009=100)<br />

mei<br />

jun<br />

jul<br />

aug<br />

sep<br />

eind 1 e kwartaal 2011 eind 1 e kwartaal <strong>2012</strong><br />

<strong>Almelo</strong> 92 88<br />

Ensche<strong>de</strong> 119 118<br />

Hengelo 100 98<br />

Twente 111 110<br />

Ne<strong>de</strong>rland 110 108<br />

okt<br />

nov<br />

<strong>de</strong>c<br />

jan<br />

feb<br />

mrt


Deze in<strong>de</strong>x geeft niet aan wat het percentage werklozen is ten opzichte van <strong>de</strong> potentiële<br />

beroepsbevolking. Wanneer naar dit werkloosheidspercentage gekeken wordt dan blijkt dit nu in <strong>Almelo</strong><br />

hoger te zijn dan in Hengelo, Twente en Ne<strong>de</strong>rland, maar lager dan in Ensche<strong>de</strong>. Hieron<strong>de</strong>r staan <strong>de</strong><br />

percentages van ultimo maart van <strong>de</strong> afgelopen 3 jaren.<br />

2400<br />

2300<br />

2200<br />

2100<br />

2000<br />

1900<br />

1800<br />

1700<br />

1600<br />

2010 2011 <strong>2012</strong><br />

Ensche<strong>de</strong> 9,4 8,0 8,7<br />

<strong>Almelo</strong> 7,7 6,7 6,4<br />

Hengelo 6,3 5,6 5,2<br />

Twente 6,1 5,4 5,5<br />

Ne<strong>de</strong>rland 4,7 4,4 4,3<br />

Uitkeringen: het aantal uitkeringen stabiliseert<br />

In 2008 lag het aantal WWB/WIJ uitkeringen tussen 1.800 en 1.900. Begin 2009 is <strong>de</strong> trendlijn naar<br />

boven doorbroken en is er tot in het 4 e kwartaal 2011 sprake van een stijgen<strong>de</strong> trend. Een groot <strong>de</strong>el<br />

van 2011 kenmerkt zich door stabilisatie van het aantal uitkeringen rond <strong>de</strong> 2.270. In het eerste<br />

kwartaal <strong>2012</strong> wordt <strong>de</strong> stijgen<strong>de</strong> trend doorbroken en schommelt het aantal uitkeringen rond <strong>de</strong><br />

2.225.<br />

aantal uitkeringen WWB<br />

jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan<br />

1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw 2e kw 3e kw 4e kw 1e kw<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

uitkeringen WWB gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />

112


In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is het verloop van het aantal nieuw ingedien<strong>de</strong> vacatures UWV werkbedrijf<br />

weergegeven.<br />

400<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

1e<br />

kw<br />

2e<br />

kw<br />

3e<br />

kw<br />

4e<br />

kw<br />

<strong>Aan</strong>tal ingedien<strong>de</strong> vacatures UWV werkbedrijf<br />

1e<br />

kw<br />

2e<br />

kw<br />

3e<br />

kw<br />

4e<br />

kw<br />

1e<br />

kw<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

2e<br />

kw<br />

113<br />

3e<br />

kw<br />

4e<br />

kw<br />

<strong>Aan</strong>tal ingedien<strong>de</strong> vacatures gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />

Het aantal nieuw ingedien<strong>de</strong> vacatures in <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> verloopt volgens sterke golfbewegingen.<br />

Vanaf 2008 tot op he<strong>de</strong>n zien we in een afwisseling van 2 à 3 kwartalen <strong>de</strong> trendlijn dalen en stijgen.<br />

Over een langere perio<strong>de</strong> kunnen we spreken van een zijwaartse trend tussen 100 en 150 vacatures.<br />

Deze meerjarige zijwaartse trend is begin 2011 gedraaid naar stijgend, maar lijkt van korte duur want<br />

nu zien we een daling naar het meerjarig trendkanaal.<br />

1e<br />

kw<br />

2e<br />

kw<br />

3e<br />

kw<br />

4e<br />

kw<br />

1e<br />

kw


Uitzendkrachten: dalen<strong>de</strong> trend houdt stand<br />

In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is het aantal uitzendkrachten via Randstad Uitzendbureau weergegeven.<br />

180<br />

160<br />

140<br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

Uitzendkrachten via Randstad<br />

per perio<strong>de</strong> van 4 weken<br />

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

Uitzendkrachten via Randstad gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />

114<br />

Bron: Randstad<br />

Vanaf <strong>de</strong> zomer van 2008 liep het aantal uitzendkrachten van Randstad langzaam terug. In <strong>de</strong> eerste<br />

helft van 2009 is er een stabilisatie en in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van dat jaar versnelt <strong>de</strong> daling tot en met<br />

begin 2010. In het twee<strong>de</strong> kwartaal van dat jaar volgt een positieve trendbreuk en neemt het aantal<br />

mensen dat via Randstad aan het werk is weer toe.<br />

In <strong>de</strong> zomer van 2011 is <strong>de</strong> stijgen<strong>de</strong> trend gebroken en sindsdien is sprake van een dalen<strong>de</strong> trend, die<br />

zich in het vier<strong>de</strong> kwartaal naar een laagte record ontwikkelt. In <strong>de</strong> eerste perio<strong>de</strong> van <strong>2012</strong> stijgt het<br />

aantal uitzendingen licht, maar <strong>de</strong> dalen<strong>de</strong> trend houdt nog stand.


Woningmarkt: vraagprijs 36.000 euro lager dan begin 2008<br />

In voorgaan<strong>de</strong> trendmonitors werd <strong>de</strong> ontwikkeling van gereedgekomen nieuwbouwwoningen<br />

weergegeven en daarvoor werd gebruik gemaakt van CBS-statistieken. Vanaf 1 januari <strong>2012</strong> is dat niet<br />

meer mogelijk omdat het CBS voor <strong>de</strong> vastgoedstatistiek gegevens uit <strong>de</strong> BAG (Basisregistratie<br />

Adressen en Gebouwen) gebruikt. Het is op dit moment ondui<strong>de</strong>lijk wanneer <strong>de</strong> gegevens over<br />

gereedgekomen woningen weer beschikbaar zijn.<br />

Op 1 januari <strong>2012</strong> bedraagt het aantal woningen 31.588, ten opzichte van 2011 betekent dit een<br />

toename met 82 woningen. In 2011 zijn 179 woningen aan <strong>de</strong> woningvoor<strong>raad</strong> toegevoegd en 97<br />

woningen afgebroken.<br />

€ 205.000<br />

€ 195.000<br />

€ 185.000<br />

€ 175.000<br />

€ 165.000<br />

€ 155.000<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

Ontwikkeling vraagprijs woningen NVM (mediaan)<br />

okt<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

115<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

Bron: NVM, bewerking O&S <strong>Almelo</strong><br />

Vanaf begin 2008 daalt <strong>de</strong> vraagprijs (mediaan) van koopwoningen in <strong>Almelo</strong> tot en met het twee<strong>de</strong><br />

kwartaal van 2009. In het <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kwartaal van 2009 wordt <strong>de</strong> trendlijn naar boven doorbroken en in<br />

hetzelf<strong>de</strong> kwartaal een jaar later draait <strong>de</strong> trend naar dalend. Deze dalen<strong>de</strong> trend zet zich door tot en<br />

met het eerste kwartaal van <strong>2012</strong>.<br />

In maart <strong>2012</strong> is <strong>de</strong> vraagprijs 162.450 euro (mediaan) en dat betekent in het laatste jaar een daling<br />

van ruim 7% procent. Wanneer we dit bedrag vergelijken met januari 2008 dan spreken we over een<br />

daling van ruim 18%.<br />

On<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> figuur geeft het aanbod van woningen weer en laat in het twee<strong>de</strong> kwartaal van 2011<br />

een sterke stijging zien. Vanaf die tijd stabiliseert het aanbod zich tot iets boven <strong>de</strong> 600 woningen.<br />

jan


650<br />

600<br />

550<br />

500<br />

450<br />

400<br />

350<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

apr<br />

aanbod woningen NVM<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

aanbod woningen 6 per. Zw. Gem. (aanbod woningen)<br />

apr<br />

De strengere maatregelen voor hypotheekverstrekking bemoeilijken het kopers een hypotheek aan te<br />

gaan. Het gevolg daarvan kan zijn dat <strong>de</strong> prijzen van woningen dalen en het aanbod relatief hoog is.<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

<strong>Aan</strong>tal dagen tot woning verkocht is<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

<strong>Aan</strong>tal dagen tot woning verkocht is gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />

apr<br />

In 2008 was er sprake van een dalen<strong>de</strong> trend van het aantal dagen voordat een woning was verkocht.<br />

Vanaf begin 2009 tot en met het eerste kwartaal van 2011 was er sprake van een stijgen<strong>de</strong> trend. In<br />

het twee<strong>de</strong> en <strong>de</strong>r<strong>de</strong> kwartaal van 2011 is een daling te zien in het aantal dagen dat men moet<br />

wachten tot een woning is verkocht. Mogelijke verklaringen zijn <strong>de</strong> lagere huizenprijzen en/of <strong>de</strong><br />

tij<strong>de</strong>lijke verlaging van <strong>de</strong> overdrachtsbelasting. Vanaf het vier<strong>de</strong> kwartaal 2011 is <strong>de</strong> trend weer<br />

stijgend. De lange termijntrend is stijgend met een korte on<strong>de</strong>rbreking in 2011.<br />

116<br />

jul<br />

jul<br />

okt<br />

okt<br />

jan<br />

jan<br />

apr<br />

apr<br />

jul<br />

jul<br />

okt<br />

okt<br />

jan<br />

jan


Bedrijvigheid: het aantal faillissementen is stabiel<br />

In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is <strong>de</strong> ontwikkeling van het aantal faillissementen weergegeven.<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

Ontwikkeling van het aantal faillissementen per maand<br />

okt<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

Faillissementen gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />

apr<br />

117<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

apr<br />

bron: Faillissementen.com bewerkt door O&S <strong>Almelo</strong><br />

De ontwikkeling van het aantal faillissementen verloopt grillig, maar dit kan enigszins vertekend wor<strong>de</strong>n<br />

omdat het om kleine aantallen gaat waardoor een stijging van nul naar drie in twee opeenvolgen<strong>de</strong><br />

maan<strong>de</strong>n in een grafiek heel veel lijkt. In 2008 tot en met het eerste kwartaal van 2009 is <strong>de</strong> trendlijn<br />

van het aantal faillissementen enigszins stabiel, maar daarna stijgt het tot het vier<strong>de</strong> kwartaal van<br />

2009. In 2010 daalt <strong>de</strong> trend van het aantal faillissementen en vanaf medio 2010 treedt een<br />

stabilisatie op die doorloopt tot en met het eerste kwartaal van <strong>2012</strong>.<br />

45<br />

40<br />

35<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

Het aantal starten<strong>de</strong> bedrijven per maand<br />

jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

jul<br />

okt<br />

jan


%<br />

Het aantal starten<strong>de</strong> bedrijven vertoont in 2009 een dalen<strong>de</strong> trend. Begin 2010 wordt <strong>de</strong> trendlijn<br />

positief doorbroken. Vanaf het vier<strong>de</strong> kwartaal van 2010 tot op he<strong>de</strong>n loopt het aantal starten<strong>de</strong><br />

bedrijven terug. In het vier<strong>de</strong> kwartaal van 2011 is het aantal starten<strong>de</strong> bedrijven tot een dieptepunt<br />

gedaald. Na een herstel in januari <strong>2012</strong> volgt in februari een record van 40 starten<strong>de</strong> bedrijven. De<br />

trendlijn beweegt zich echter nog steeds zijwaarts in het trendkanaal van15 tot 25 starten<strong>de</strong> bedrijven.<br />

In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is <strong>de</strong> bezettingsg<strong>raad</strong> van <strong>de</strong> parkeergarage tegenover het stadhuis<br />

weergegeven.<br />

90<br />

80<br />

70<br />

60<br />

50<br />

40<br />

30<br />

20<br />

weken<br />

Bezettingsg<strong>raad</strong> parkeergarage<br />

tegenover het stadhuis<br />

op zaterdagen tussen 10:00 en 16:00 uur<br />

1 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 48 52<br />

1e kw 2e kw 3e kw 4e kw<br />

gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 zaterdagen 2011 gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 zaterdagen 2010<br />

gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 zaterdagen 2009 gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 zaterdagen <strong>2012</strong><br />

Om het overzichtelijk te hou<strong>de</strong>n is er voor gekozen om alleen <strong>de</strong> trendlijnen weer te geven per jaar.<br />

Deze trendlijn is gebaseerd op <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> bezettingsg<strong>raad</strong> van zes zaterdagen.<br />

In 2009 was <strong>de</strong> gehele bezettingsg<strong>raad</strong> gemid<strong>de</strong>ld 50%, in 2010 bedroeg <strong>de</strong>ze gemid<strong>de</strong>ld 68%, dit zou<br />

kunnen dui<strong>de</strong>n op een stijging van het aantal bezoekers van <strong>de</strong> binnenstad van <strong>Almelo</strong> omdat dit een<br />

van <strong>de</strong> bepalen<strong>de</strong> indicatoren hiervoor is. Deze stijging heeft zich in 2011 niet doorgezet, <strong>de</strong><br />

uitein<strong>de</strong>lijke gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> bezettingsg<strong>raad</strong> van 2011 blijft dan steken op 66%. De bezettingsg<strong>raad</strong> in het<br />

eerste kwartaal <strong>2012</strong> bevindt zich op het niveau van het 1 e kwartaal 2011.<br />

118


In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is het aanbod van het aantal vierkante meters kantoor-, bedrijfs- en<br />

winkelruimte geïn<strong>de</strong>xeerd.<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

<strong>Aan</strong>bod kantoor-, bedrijfs- en winkelruimte<br />

juli 2009 = 100<br />

jul aug sep okt nov <strong>de</strong>c jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov <strong>de</strong>c jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov <strong>de</strong>c jan feb maa<br />

2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

kantoorpan<strong>de</strong>n bedrijfsruimte winkelruimte<br />

Het aanbod van het aantal vierkante meters aan kantoorpan<strong>de</strong>n stijgt in 2009 en 2010 en er is dan<br />

zelfs sprake van een verdubbeling van het aanbod. Vanaf dat moment stabiliseert het aanbod van<br />

kantoorpan<strong>de</strong>n rond een in<strong>de</strong>x van 200.<br />

Het aanbod van bedrijfsruimte zien wij in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> juli 2009 tot juni 2011 ook stijgen stijging met<br />

50%, daarna volgt tot op he<strong>de</strong>n een stabilisatie rond <strong>de</strong> 150.<br />

Het aanbod aan winkelruimte is sinds 2009 tot mid<strong>de</strong>n 2010 afgenomen. Vanaf dat moment loopt tot<br />

eind 2010 dit aanbod langzaam op tot rond een in<strong>de</strong>xcijfer van 50 en op dit niveau bevindt het aanbod<br />

winkelruimte zich nog steeds.<br />

119


Bevolking: <strong>de</strong> bevolking groeit met 60 personen<br />

De on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> figuur geeft met <strong>de</strong> blauwe en okerlijn het aantal vestigers en vertrekkers weer. De<br />

ro<strong>de</strong> lijn geeft het verschil weer tussen vestigers en vertrekkers en <strong>de</strong> zwarte lijn geeft <strong>de</strong> trend aan.<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

-50<br />

-100<br />

1e kw<br />

2e kw<br />

3e kw<br />

4e kw<br />

1e kw<br />

2e kw<br />

3e kw<br />

Vestiging en vertrek<br />

4e kw<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

1e kw<br />

vestiging vertrek migratiesaldo gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />

In 2008 is het migratiesaldo negatief, namelijk -70. Het jaar daarop zijn er precies evenveel vertrekkers<br />

als vestigers waardoor het saldo op 0 uitkomt. In het jaar 2010 is het migratiesaldo met -153 negatief.<br />

2011 kent een positief migratiesaldo (+34), het aantal vestigingen en vertrekken zijn resp. 2.739 en<br />

2.705.<br />

Ook in het 1 e kwartaal <strong>2012</strong> is er sprake van een vestigingsoverschot en wel van 65.<br />

In <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> tabel is <strong>de</strong> bevolkingsontwikkeling voor het eerste kwartaal <strong>2012</strong> weergegeven. De<br />

bevolkingsgroei in dit kwartaal is 60.<br />

bevolkingsontwikkeling 1e kwartaal <strong>2012</strong><br />

jan feb mrt 1e kw<br />

geboorte 63 56 57 176<br />

sterfte 68 57 56 181<br />

vestiging 273 233 258 764<br />

vertrek 270 218 211 699<br />

natuurlijke groei -5 -1 1 -5<br />

migratiesaldo 3 15 47 65<br />

bev.groei -2 14 48 60<br />

120<br />

2e kw<br />

3e kw<br />

4e kw<br />

1e kw<br />

2e kw<br />

3e kw<br />

4e kw<br />

1e kw<br />

2e kw


Een belangrijke factor voor bevolkingsgroei is het aantal geboorten. Het gemid<strong>de</strong>ld aantal geboorten per<br />

maand in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 2008-2011 is 70. De cijfers van het eerste kwartaal <strong>2012</strong> liggen daar dui<strong>de</strong>lijk<br />

on<strong>de</strong>r. In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek zien wij <strong>de</strong> gevolgen hiervan, namelijk dat <strong>de</strong> trendlijn ‘natuurlijke<br />

bevolkingsgroei’ sterk daalt.<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

-20<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

apr<br />

Natuurlijke bevolkingsgroei<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

geboorte sterfte natuurlijke groei gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> 6 perio<strong>de</strong>s<br />

apr<br />

121<br />

jul<br />

okt<br />

jan<br />

apr<br />

jul<br />

okt<br />

jan


Bijlage 2: Afgevallen beleidswensen<br />

In <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> is ervoor gekozen alleen <strong>de</strong> knelpunten op te nemen en gezien <strong>de</strong> financiële positie<br />

van <strong>de</strong> gemeente geen beleidswensen. Om te laten zien welke afweging het college heeft gemaakt,<br />

wordt in <strong>de</strong>ze bijlage in beeld gebracht welke beleidswensen zijn afgevallen.<br />

Doortrekking F36 vanaf Javabrug naar <strong>de</strong> Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel<br />

In <strong>de</strong> omgeving van het N.S. station en <strong>de</strong> noordzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> binnenstad wor<strong>de</strong>n momenteel een aantal<br />

ruimtelijke projecten uitgevoerd. In <strong>2012</strong> wordt <strong>de</strong> fietssnelweg F35/F36 vanaf het verdiepte spoor, via<br />

het N.S. Station, doorgetrokken tot aan <strong>de</strong> Javabrug en wordt het Stationsplein gereconstrueerd.<br />

Tegelijkertijd wordt ook een start gemaakt met <strong>de</strong> aanleg van het bedrijfsterrein <strong>de</strong> Vel<strong>de</strong>n (Indie) en<br />

wordt <strong>de</strong> Burgemeester Schnei<strong>de</strong>rssingel in 3 jaar tijd aangelegd, inclusief het aanliggen<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />

F36. Deze projecten sluiten echter niet naadloos op elkaar aan, maar hebben wel een directe relatie<br />

met elkaar (bereikbaarheid binnenstad en station vanuit noordoosten van <strong>Almelo</strong> en omliggen<strong>de</strong><br />

plaatsen).<br />

Voor <strong>de</strong> fietssnelweg F36 ontbreekt er een vrijliggend fietspad langs <strong>de</strong> Grenzen tussen <strong>de</strong> Sluiska<strong>de</strong><br />

ZZ en <strong>de</strong> Javatoren. Deze schakel is ca. 250 meter lang. Langs <strong>de</strong>ze schakel zal in 2013 Dimence<br />

starten met <strong>de</strong> bouw van haar vestiging. In dit bouwplan wordt fysiek rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />

doortrekking van <strong>de</strong> fietssnelweg. Als <strong>de</strong> gemeente dit resteren<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> fietssnelweg F36 niet<br />

realiseert, ontstaat er een verkeersonveilige situatie. Fietsers moeten twee keer oversteken voor een<br />

verplaatsing van 250 meter. Financiering van dit ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> fietssnelweg is in geen enkel<br />

gemeentelijk plan geregeld. Vanuit Regio Twente kan in principe 35 % subsidie tegemoet wor<strong>de</strong>n<br />

gezien.<br />

De eerste schetsen van <strong>de</strong> doortrekking van <strong>de</strong> fietssnelweg zijn gereed. Na<strong>de</strong>re uitwerking is nodig,<br />

waarna realisering in 2013 kan plaats vin<strong>de</strong>n. De kosten van aanleg van <strong>de</strong> ontbreken<strong>de</strong> schakel<br />

wor<strong>de</strong>n voorlopig geschat op 1 miljoen euro. Dit betekent bij toekenning van voornoem<strong>de</strong> regionale<br />

subsidie dat <strong>de</strong> gemeente zelf 0,65 miljoen euro dient te financieren. Na<strong>de</strong>r overleg met Regio Twente<br />

over toekennen subsidie is nog wel noodzakelijk.<br />

122


123


Doortrekking fietspad Egbert Gorterstraat<br />

Rondom het N.S. Station en <strong>de</strong> westzij<strong>de</strong> van het centrum staan een groot aantal ontwikkelingen op<br />

stapel. In <strong>2012</strong> wordt het Stationsplein heringericht. De fietsers komen dan op een ontbrekend<br />

ge<strong>de</strong>elte van 125 meter op een eenzijdig fietspad aan <strong>de</strong> westkant van <strong>de</strong> E. Gorterstraat uit. In het<br />

westelijk <strong>de</strong>el van het centrum wordt op dit moment het Werkplein gerealiseerd. De planvorming<br />

rondom het stadhuis is in een vergevor<strong>de</strong>rd stadium en <strong>de</strong> gemeente is gestart met <strong>de</strong> uitvoer van <strong>de</strong><br />

Waterboulevard.<br />

In het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>ze ontwikkelingen wordt <strong>de</strong> wegenstructuur rondom <strong>de</strong> E. Gorterstraat fors<br />

veran<strong>de</strong>rt. Uit een oogpunt van verkeersveiligheid en doorstroming van het (fiets)verkeer is het van<br />

belang het fietsverkeer te concentreren op het nu ontbrekend eenzijdig fietspad aan <strong>de</strong> westzij<strong>de</strong> van<br />

<strong>de</strong> rijbaan van <strong>de</strong> E. Gorterstraat. Bij <strong>de</strong> uitvoering van een nieuwe brug over <strong>de</strong> E. Gorterstraat wordt<br />

hier rekening mee gehou<strong>de</strong>n. Het onnodig oversteken van fietsers over <strong>de</strong> E. Gorterstraat dient<br />

voorkomen te wor<strong>de</strong>n.<br />

In <strong>2012</strong> wordt tevens gestart met <strong>de</strong> realisering van het nieuwe stadhuis. Recentelijk is in beginsel<br />

overeenstemming bereikt met <strong>de</strong> eigenaar van het Twentecentrum om <strong>de</strong> openbare weg ter plaatse<br />

versoberd aan te passen. De bestaan<strong>de</strong> aansluiting van <strong>de</strong> weg blijft gehandhaafd en <strong>de</strong> ontsluiting<br />

t.b.v. het Twentecentrum, het nieuwe stadhuis en <strong>de</strong> achterliggen<strong>de</strong> wooncomplexen wor<strong>de</strong>n hierop<br />

aangetakt. Voor <strong>de</strong> versober<strong>de</strong> aanpassing van <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong> wegenstructuur is op dit moment geen<br />

financiering geregeld. Bei<strong>de</strong> knelpunten dienen in <strong>2012</strong> opgelost te wor<strong>de</strong>n. D.w.z. financiering regelen<br />

in <strong>2012</strong> en realisatie in 2013.<br />

De totale kosten van bei<strong>de</strong> maatregelen voorlopig geraamd wor<strong>de</strong>n op 1,1 miljoen euro. De<br />

doortrekking van <strong>de</strong> fietsverbinding langs <strong>de</strong> E. Gorterstraat kost ongeveer 0,75 miljoen euro en <strong>de</strong><br />

aanpassing van <strong>de</strong> wegenstructuur t.b.v. het Twentecentrum, nieuwe stadhuis en achterliggen<strong>de</strong><br />

wooncomplexen kost ongeveer 0,35 miljoen euro. Regionale subsidie van <strong>de</strong> fietsvoorzieningen, ter<br />

hoogte van 50 % van <strong>de</strong> kosten, behoort in principe tot <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n. De infrastructurele<br />

aanpassingen ten behoeve van het nieuwe Stadhuis zijn hooguit voor 25 % subsidiabel. Het<br />

gemeentelijk aan<strong>de</strong>el in <strong>de</strong> projectkosten voor <strong>de</strong> fietsverbinding bedraagt ongeveer 0,38 miljoen euro<br />

en voor <strong>de</strong> aanpassing ontsluiting diverse complexen bedraagt 0,26 miljoen euro.<br />

De voorgestel<strong>de</strong> fietsmaatregelen passen in het huidige fietsbeleid (Fietsnota). De gemeente<strong>raad</strong> kent<br />

hoge prioriteit toe aan het realiseren van kwalitatief hoogwaardige en veilige fietsvoorzieningen in <strong>de</strong><br />

stad.<br />

Het voorstel is een bedrag van 1,1 miljoen euro te laten reserveren voor <strong>de</strong> realisering van het fietspad<br />

langs <strong>de</strong> E. Gorterstraat tussen het Stationsplein en <strong>de</strong> brug E. Gorterstraat, alsme<strong>de</strong> voor <strong>de</strong><br />

aansluiting van het nieuwe stadhuis/werkplein op <strong>de</strong> E. Gorterstraat. Hieraan <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong> verbin<strong>de</strong>n,<br />

dat een regionale subsidie wordt verkregen van minimaal 0,5 miljoen euro.<br />

124


125


Digitalisering bouw- en milieudossiers<br />

In <strong>de</strong> huidige situatie bevin<strong>de</strong>n zich ongeveer 600 strekken<strong>de</strong> meter bouwvergunningen in <strong>de</strong> kluis van<br />

<strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong>. Regelmatig wordt er informatie opgevraagd uit <strong>de</strong>ze dossiers door me<strong>de</strong>werkers<br />

van diverse af<strong>de</strong>lingen van <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong> en door externen partijen zoals burgers, makelaars,<br />

bouwbureaus enz. De dienstverlening kan sneller en beter verlopen als <strong>de</strong>rgelijke archieven ons digitaal<br />

ter beschikking staan.<br />

De kosten van een <strong>de</strong>rgelijke digitalisering zijn niet begroot. Op dit moment lopen offertetrajecten met<br />

meer<strong>de</strong>re partijen. De raming van kosten bedraagt dan 0,4 miljoen inci<strong>de</strong>nteel<br />

Indien projectvoorstel niet wordt gehonoreerd dan wor<strong>de</strong>n blijft veel informatie alleen op papier<br />

toegankelijk. Na<strong>de</strong>el is dan hogere kosten voor bewerking, verwerking, opslag en toegankelijkheid van<br />

<strong>de</strong> informatie.<br />

<strong>Almelo</strong> Parkstad<br />

Medio 2011 is <strong>de</strong> Stichting <strong>Almelo</strong> Parkstad opgericht, die zich inzet voor het stimuleren van <strong>de</strong><br />

groenkwaliteit in <strong>Almelo</strong>. Met <strong>de</strong>ze doelstelling draagt <strong>de</strong> stichting bij aan <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> groene<br />

structuren en zo aan een leefbare openbare ruimte. Door ook zelf projecten in <strong>de</strong> groenstructuur op te<br />

pakken, neemt <strong>de</strong> stichting ook daadwerkelijk verantwoor<strong>de</strong>lijkheid voor <strong>de</strong> groenstructuur in <strong>de</strong> stad.<br />

Een samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente en stichting is opgesteld, echter nog niet<br />

on<strong>de</strong>rtekend. In <strong>de</strong> samenwerkingsverklaring wordt een adviesrol van <strong>de</strong> stichting bij ingrijpen<strong>de</strong><br />

beheer- en on<strong>de</strong>rhoudsmaatregelen in <strong>de</strong> boomstructuren afgesproken. Tevens wil <strong>de</strong> stichting in <strong>de</strong><br />

perio<strong>de</strong> <strong>2012</strong> tot 2019 actief projecten in <strong>de</strong> (gemeentelijke) groenstructuur oppakken en vraagt<br />

hiervoor me<strong>de</strong>financiering door <strong>de</strong> gemeente. Met <strong>de</strong> samenwerking wordt een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />

zeggenschap over boomstructuren bij <strong>de</strong> stichting <strong>Almelo</strong> Parkstad gelegd.<br />

Een eerste project van <strong>de</strong> stichting is het verbeteren van <strong>de</strong> parkomzoming langs <strong>de</strong> buitensingels<br />

(project ‘Buitenring’). De kosten hiervoor zijn geraamd op 0,1 miljoen euro, waarvan <strong>de</strong> helft bij te<br />

dragen door <strong>de</strong> gemeente in geld of in materieel/personeel. De stichting zorgt voor financiering van <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>re helft. Voor het project Buitenring kan <strong>de</strong> gemeentelijke bijdrage voor <strong>2012</strong> wor<strong>de</strong>n bekostigd uit<br />

het reguliere budget voor groenon<strong>de</strong>rhoud. Voor <strong>de</strong> opvolgen<strong>de</strong> jaren is <strong>de</strong>ze ruimte er niet.<br />

Het voorstel is om voor 2013 een bedrag van 0,05 miljoen euro te reserveren voor <strong>de</strong> gemeentelijke<br />

bijdrage aan projecten van <strong>de</strong> stichting <strong>Almelo</strong> Parkstad. Voor <strong>de</strong> jaren daarna kan gekeken wor<strong>de</strong>n of<br />

het meegenomen kan wor<strong>de</strong>n in het reguliere budget voor groenon<strong>de</strong>rhoud.<br />

Entente Florale<br />

De organisatie van <strong>de</strong> Entente Florale, een jaarlijkse competitie voor <strong>de</strong> groenste stad van Ne<strong>de</strong>rland,<br />

heeft <strong>Almelo</strong> gevraagd <strong>de</strong>el te nemen. Met <strong>de</strong>ze competitie kan het groen breed on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aandacht<br />

wor<strong>de</strong>n gebracht bij overhe<strong>de</strong>n, groen en bedrijfsleven. Deelname is een goed mid<strong>de</strong>l om het<br />

gemeentelijke groenbeleid en –beheer ver<strong>de</strong>r op or<strong>de</strong> te brengen. Hiermee kan een kwaliteitsslag<br />

wor<strong>de</strong>n gemaakt.<br />

126


Elk jaar nemen 5 ste<strong>de</strong>n (>15.000 inwoners) en 5 dorpen (


Bijlage 3: Civieltechnische kunstwerken<br />

3.1 Financieel overzicht kosten kunstwerken gemeente <strong>Almelo</strong> <strong>2012</strong>-2021<br />

maatregel <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021<br />

5 periodiek schoonmaken (jaarlijks) 334.194,34 333.768,33 333.768,33 333.256,67 331.172,81 336.376,53 333.768,33 332.323,85 330,946,32 332.576,08<br />

4a periodiek asfalt-slijtlaag (10jaarljks) 591.183,98 31.988,91 117.763,67 - 386.946,03 - - 1.244.724,80 373.720,73 711.262,03<br />

3a herstel asfalt-slijtlaagconstructies 104.179.92 19.791,71 4.790,76 - 3.259,20 - - 20.201,44 - 5.817,26<br />

4b periodiek herstel/bestrating 102.583,12 3.923,81 31.726,27 - 29.746,50 - - 4.745,08 - -<br />

3b herstel beton-metselwerkconstructies 258.257,35 1.030,18 2.756,59 - 178,00 - - - - -<br />

3c herstel staalconstructies 149.547,14 434,70 - - 100.272,12 - 892,50 - - -<br />

3d herstel houtconstructies 180.586,82 17.777,16 29,762,12 - 56.380,15 - - 32.422,95 - 6.584,03<br />

4c conservering leuningwerk (periodiek) 520.754,81 24.987,32 167.931,94 - 121.625,35 322.354,39 23.258,85 206.874,33 - 111.166,01<br />

6c inspecties on<strong>de</strong>rhoud (jaarlijks) 37.500,00 37.500,00 37.500.00 37.500,00 37.500,00 37.500,00 37.500,00 37.500,00 37.500,00 37.500,00<br />

8 kosten onvoorzien (jaarlijks) 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85 274.361,85<br />

6a verkorte inspectie (jaarlijks) 174.358,80 201.865,26 177.617,74 199.281,99 50.982,49 174.726,04 199.728,51 179.621,66 190.638,92 56.630,96<br />

6b technische inspectie (5jaarlijks) 32.460,23 - 40.758,51 4.305,53 247.026,41 43.911,66 3.919,91 37.452,98 4.382,70 252,341,64<br />

2a na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek 61.876,11 - - - - - - - - -<br />

2b on<strong>de</strong>rzoek constructieve veiligheid 198.000,00 - - - - - - - - -<br />

7 <strong>de</strong>formatie meting (3 jaarlijks) - - 115.815,39 6.580,74 - 115.815,39 6.027,92 552,83 114.624,30 5.669,61<br />

1 vervanging 228.115,24 - - 56.991,44 475.824,26 - - 216.069,92 493.036,50 242.526,68<br />

totaal (excl. btw) 3.326.786,23 947.429,23 1.334,553,16 938.647,42 2.193.671,08 1.305.045,86 879.457,87 2.683.731,88 1.818.754,94 2.060.586,37


3.2 Vervanging bruggen <strong>2012</strong>-2021<br />

locatie soort object afmeting jaar uitvoering kostenraming<br />

Le<strong>de</strong>boerslaan houten brug 29m2 <strong>2012</strong> € 44.482,67<br />

Derk Smoeslaan houten brug 36m2 <strong>2012</strong> € 36.606,06<br />

De Jager houten brug 20m2 <strong>2012</strong> € 22.930,70<br />

De Roodmus beton-/metselwerkbrug 44m2 <strong>2012</strong> € 83.360,64<br />

Wolbeslan<strong>de</strong>n beton-/metselwerkbrug 29m2 <strong>2012</strong> 0 *<br />

Egbert ten Cateplantsoen houten brug 27m2 <strong>2012</strong> € 40.735,17<br />

Bruglaan houten brug 44m2 2015 € 56.991,44<br />

Rohofstraat beton-/metselwerkbrug 156m2 2016 € 279.686,16<br />

Sligtestraat houten brug 93m2 2016 € 118.596,86<br />

De Duif houten brug 32m2 2016 € 33.623,52<br />

Wolbeslan<strong>de</strong>n duiker 22m2 2016 € 43.917,72<br />

Windmolenbroeksweg (oostzij<strong>de</strong>) houten brug 126m2 2019 € 157.539,06<br />

Vriezenveenseweg (oostzij<strong>de</strong>) houten brug 46m3 2019 € 58.530,86<br />

Robbenhaarsweg beton-/metselwerkbrug/duiker 156m2 2020 € 206.178,90<br />

Vriezenveensweg beton-/metselwerkbrug 228m2 2020 € 286.857,60<br />

Dollegoorweg beton met ka<strong>de</strong>muur 135m1 2020 0 **<br />

Holtjesstraat beton-/metselwerkbrug/duiker 112m2 2021 € 200.800,32<br />

Laak houten brug 33m2 2021 € 41.726,36<br />

18 stuks totaal € 1.712.564,02<br />

* Wolbeslan<strong>de</strong>n: vervanging brug wordt meegenomen in het project De Doorbraak van waterschap Regge en Dinkel en is al enkele jaren gele<strong>de</strong>n financieel geregeld met<br />

het waterschap<br />

** Dollegoorweg: ka<strong>de</strong>muur is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> eerste insteekhaven en zit in het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el ka<strong>de</strong>s<br />

129


3.3. Kostenraming herstelwerkzaamhe<strong>de</strong>n ka<strong>de</strong>constructies<br />

Deelgebied Lengte Kosten in €<br />

130<br />

(<strong>de</strong>el openbaar)<br />

Kosten in €<br />

(<strong>de</strong>el in erfpacht bedrijven)<br />

Totaal €<br />

Buitenhaven 516 m 26.950 9.000 35.950<br />

Haven bedrijvenpark 790 m 10.000 234.100 244.100<br />

Eerste insteekhaven 1060 m 56.460 243.140 299.600<br />

Twee<strong>de</strong> insteekhaven 925 m 12.250 20.400 32.650<br />

Der<strong>de</strong> insteekhaven 382 m 2.800 36.650 39.450<br />

Turfka<strong>de</strong> 1440 m 34.450 0 34.450<br />

Binnenhaven noordzij<strong>de</strong> 1275 m 11.800 0 11.800<br />

Binnenhaven 1110 m 33.450 0 33.450<br />

Totaal 7498 m 188.160 543.290 731.450


Bijlage 4: Afgevallen bezuinigingsmaatregelen<br />

Voor <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> heeft het college gekozen uit een pakket aan bezuinigingsvoorstellen. De<br />

voorstellen die het college heeft overgenomen staan in hoofdstuk 6 per programma weergegeven. De<br />

bezuinigingsvoorstellen die zijn afgevallen staan hier opgenomen.<br />

Sportstimulering<br />

Het voorstel is dat <strong>de</strong> gemeente met ingang van <strong>2012</strong> al haar uitvoeringstaken op het gebied van<br />

sportstimulering beëindigt en het stokje overgeeft aan <strong>de</strong> sector zelf. De re<strong>de</strong>nering daarachter is dat <strong>de</strong><br />

gemeente <strong>de</strong>cennialang heeft geïnvesteerd in sportontwikkeling en sportstimulering. De<br />

sportparticipatieg<strong>raad</strong> is me<strong>de</strong> daardoor flink gestegen. Weliswaar kan <strong>de</strong> sportbeleving nog intensiever<br />

en gevarieer<strong>de</strong>r, maar het is nu <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid van <strong>de</strong> sportsector zelf om tot een kwalitatief<br />

beter sportaanbod te komen.<br />

Sportstimulering wordt daarmee volledig afgeschaft, inclusief sportbuurtwerk, en er wor<strong>de</strong>n geen<br />

combinatiefunctionarissen aangesteld. Dit kan lei<strong>de</strong>n tot een besparing van 335.000 euro.<br />

Argumentatie college<br />

Het college stelt in <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> voor om in 2016 nog eens 0,5 miljoen euro structureel te<br />

bezuinigen op sport. Dit komt bovenop <strong>de</strong> bezuinig van 0,5 miljoen euro structureel waartoe is besloten<br />

bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011. De verenigingen zullen hierdoor zwaar<strong>de</strong>r belast wor<strong>de</strong>n. Door <strong>de</strong> inzet van<br />

sportstimulering kan <strong>de</strong>ze last vermin<strong>de</strong>rd wor<strong>de</strong>n.<br />

On<strong>de</strong>rwijs regionalisering leerplicht<br />

Op langere termijn is <strong>de</strong> samenwerking tussen RMC, jongerenpunt en leerplicht (bestrijding<br />

jeugdwerkloosheid en schoolverzuim / stimuleren dat jongeren een startkwalificatie behalen) ver<strong>de</strong>r te<br />

versterken door <strong>de</strong>ze taken te integreren en op subregionale schaal te organiseren. Voorwaar<strong>de</strong> is dat<br />

an<strong>de</strong>re gemeenten hieraan willen meewerken. Dit kan een besparing opleveren van 0,1 miljoen euro<br />

structureel.<br />

Argumentatie college<br />

Besloten is om dit voorstel mee te nemen bij het ver<strong>de</strong>r uitwerken van het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el sourcing en op<br />

voorhand geen besparing in te boeken. Eerst moet het gesprek met <strong>de</strong> regiogemeenten wor<strong>de</strong>n<br />

gevoerd.<br />

Welzijn: jeugdbeleid<br />

De activiteiten van het jeugd- en jongerenwerk zijn niet altijd even goed op elkaar afgestemd. Door<br />

<strong>de</strong>ze meer op elkaar af te stemmen is het mogelijk hierop te besparen voor een bedrag van 0,05 miljoen<br />

euro structureel – naar analogie van <strong>de</strong> Bre<strong>de</strong> Buurtschool. Deze besparing komt bovenop <strong>de</strong> korting<br />

die het Rijk doorvoert (130.000 euro van Montfransgel<strong>de</strong>n). Hierdoor bestaat het risico op meer<br />

overlast door jongeren.<br />

Argumentatie college<br />

Jongeren vormen een prioriteit in het beleid. Daarom is besloten om <strong>de</strong> voorgestel<strong>de</strong><br />

bezuinigingsmaatregel niet door te voeren.


Welzijn: maatschappelijk werk<br />

Naast <strong>de</strong> voorstellen om maatschappelijk werk niet langer in te zetten op lichte problematiek, maar<br />

alleen op zware problematiek en <strong>de</strong> aanmeldingen enkel nog via <strong>de</strong> zorgstructuur te laten verlopen<br />

wordt voorgesteld om niet langer in te zetten op <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lzware problematiek. Het maatschappelijk<br />

effect hiervan is dat op jaarbasis ongeveer 300 mensen min<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n geholpen. De capaciteit voor<br />

zware problematiek blijft wel overeind. Dit levert een besparing op van 0,25 miljoen euro structureel.<br />

Argumentatie college<br />

Vanwege <strong>de</strong> grote maatschappelijke impact van <strong>de</strong>ze maatregelen hebben we besloten om <strong>de</strong>ze<br />

maatregelen niet in het maatregelenpakket op te nemen<br />

Afschaffen jeugdfonds<br />

In het verle<strong>de</strong>n heeft <strong>de</strong> gemeente <strong>de</strong> veror<strong>de</strong>ning maatschappelijke participatie ingesteld. Op dit<br />

moment wordt die veror<strong>de</strong>ning afgebouwd om met hetzelf<strong>de</strong> bedrag een jeugdfonds op te richten. We<br />

stellen voor om te stoppen met het jeugdfonds.<br />

Overwegingen om het niet te doen:<br />

- Jongeren uit gezinnen met een minimuminkomen kunnen dan niet langer sporten;<br />

- Het jeugdfonds ligt in lijn met HVM (particulieren dragen bij en beheren zelf het fonds);<br />

- Het holt <strong>de</strong> samenwerking in het armoe<strong>de</strong>pact uit.<br />

Overwegingen om het wel te doen:<br />

- De financiële situatie van gemeente <strong>Almelo</strong>;<br />

- De beïnvloedbaarheid van <strong>de</strong> regeling; het is een niet-wettelijke regeling.<br />

Argumentatie college<br />

De veror<strong>de</strong>ning maatschappelijke participatie is geen wettelijke taak. Het is dan ook mogelijk om <strong>de</strong>ze<br />

aanvullen<strong>de</strong> regeling stop te zetten. Dit is ook voorgesteld door het ambtelijk apparaat. Echter, we<br />

zitten mid<strong>de</strong>n in een transitieproces om <strong>de</strong> gel<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> veror<strong>de</strong>ning maatschappelijke participatie in<br />

fondsen te stoppen en op die manier ook an<strong>de</strong>re partners <strong>de</strong> mogelijkheid te bie<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> participatie<br />

van met name jongeren in <strong>de</strong> stad te vergroten. Dat proces willen we niet stopzetten, juist omdat het<br />

ook goed in Het Verschil Maken past. Daarnaast past het niet in <strong>de</strong> afspraak om te focussen op<br />

(kwetsbare) jeugd.<br />

Administratie WMO voor regiogemeenten uitvoeren<br />

Bij inbesteding wor<strong>de</strong>n door an<strong>de</strong>re gemeenten diensten ingekocht bij <strong>de</strong> gemeente <strong>Almelo</strong>. Zo voert<br />

<strong>Almelo</strong> voor <strong>de</strong> gemeente Tubbergen op dit moment al <strong>de</strong> administratieve taken voor <strong>de</strong> Wwb uit. Door<br />

dit ook te doen voor an<strong>de</strong>re gemeenten met betrekking tot <strong>de</strong> Wmo <strong>de</strong>nken wij een besparing te<br />

kunnen leveren van 100.000 euro. Ook <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re gemeenten hebben voor<strong>de</strong>el bij een gezamenlijke<br />

aanpak.<br />

Argumentatie college<br />

Besloten is om dit voorstel mee te nemen bij het ver<strong>de</strong>r uitwerken van het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el sourcing en op<br />

voorhand geen besparing in te boeken. Eerst moet het gesprek met <strong>de</strong> regiogemeenten wor<strong>de</strong>n<br />

gevoerd.<br />

132


Vermin<strong>de</strong>ren categoriale bijzon<strong>de</strong>r bijstand<br />

De gemeente kent twee soort bijzon<strong>de</strong>re bijstand, <strong>de</strong> individuele en <strong>de</strong> categoriale bijzon<strong>de</strong>re bijstand.<br />

De categoriale bijzon<strong>de</strong>re bijstand maakt het mogelijk om gehandicapten en ou<strong>de</strong>ren ambtshalve – dus<br />

zon<strong>de</strong>r individuele aanvragen – een extra uitkering te verstrekken. In <strong>Almelo</strong> krijgen 65+ en chronisch<br />

zieken met een minimuminkomen eens per jaar een extraatje van 50 euro. We stellen voor om dit<br />

extraatje niet langer te verstrekken. Het gevolg is wel dat een kwetsbaar <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> minima met een<br />

inkomensachteruitgang wordt geconfronteerd.<br />

Dit voorstel is ook aan <strong>de</strong> <strong>raad</strong> voorgelegd bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011. Het voorstel was toen om met <strong>de</strong><br />

categoriale bijstand te stoppen, wat een bezuiniging oplever<strong>de</strong> van 0,2 miljoen euro. Per amen<strong>de</strong>ment<br />

heeft <strong>de</strong> <strong>raad</strong> <strong>de</strong>ze bezuiniging teruggebracht naar 0,12 miljoen euro, wat betekent dat er nog een<br />

bezuinigingsmogelijkheid is van 80.000 euro.<br />

Argumentatie college<br />

Gezien <strong>de</strong> extra belastingmaatregelen en <strong>de</strong> mogelijke effecten op <strong>de</strong> meest kwetsbare groepen on<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong> minima, <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>ren en <strong>de</strong> chronisch zieken, kiest het college ervoor om <strong>de</strong>ze bezuiniging niet mee te<br />

nemen in <strong>de</strong>ze <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>.<br />

Bomenziektebestrijding<br />

Het voorstel bij <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> 2011 was te stoppen met niet wettelijke bestrijding van ziekten bij<br />

bomen. Dit zou een bezuiniging opleveren van 30.000 euro structureel. Het college heeft toen besloten<br />

om alleen die ziekten te blijven bestrij<strong>de</strong>n die een gevaar opleveren voor <strong>de</strong> volksgezondheid. De<br />

bezuiniging werd daarmee bijgesteld naar 15.000 euro structureel. Er staat dus nog een<br />

bezuinigingsmogelijkheid van 15.000 euro structureel open.<br />

Gevolg van <strong>de</strong>ze bezuiniging kan zijn enige overlast en toename van klachten.<br />

Argumentatie college<br />

Het college heeft dit bezuinigingsvoorstel niet meegenomen in <strong>de</strong> <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong> in verband met<br />

<strong>de</strong> gevolgen voor <strong>de</strong> volksgezondheid en <strong>de</strong> klachten die dit met zich meebrengt.<br />

Volledig op afspraak werken publieksbalie<br />

Er wordt voorgesteld te streven naar het volledig op basis van afspraken te gaan werken. <strong>Almelo</strong><br />

scoort daar nu nog vrij laag op (slechts 27% van <strong>de</strong> bezoekers komt op afspraak). Door volledig op<br />

afspraak te werken is <strong>de</strong> dienstverlening beter in te richten.<br />

Argumentatie college<br />

Na<strong>de</strong>re uitwerking van dit voorstel heeft uitgewezen dat volledig op afspraak werken geen besparing<br />

oplevert.<br />

133


Kwijtscheldingsbeleid afvalstoffenheffing<br />

In vergelijking met an<strong>de</strong>re gemeenten is gemeente <strong>Almelo</strong> relatief veel kwijt aan haar<br />

kwijtscheldingbeleid. Overwogen kan wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> norm te verlagen naar 90% van <strong>de</strong> bijstandsnorm.<br />

Daartegenover bestaat wel het risico dat <strong>de</strong> omvang oninbare bedragen zal toenemen en dat <strong>de</strong><br />

uitvoeringskosten toenemen. Hierdoor zou het besparen<strong>de</strong> effect van <strong>de</strong>ze maatregel kunnen<br />

verdwijnen. Tot slot is er natuurlijk ook een negatief effect op <strong>de</strong> huishou<strong>de</strong>ns met een<br />

minimuminkomen.<br />

Argumentatie college<br />

Besloten is om <strong>de</strong>ze voorgestel<strong>de</strong> maatregel niet door te voeren vanwege het negatieve effect op <strong>de</strong><br />

huishou<strong>de</strong>ns met een minimuminkomen. Bovendien is het uiterst onzeker of <strong>de</strong>ze maatregelen<br />

daadwerkelijke tot besparingen zal lei<strong>de</strong>n.<br />

Wijkbudgetten<br />

Overzicht wijkbudgetten <strong>2012</strong> Subtotalen<br />

Wijkbudgetten algemeen bewonerscommissie 10.905<br />

Contributie lidmaatschap 274<br />

Wijkbudget algemeen wijkkranten 48.625<br />

Wijkbudgetten per stads<strong>de</strong>el:<br />

- noord-west 15.120<br />

- noord-oost 20.126<br />

- zuid-west 24.806<br />

- zuid-oost 15.833<br />

- centrum 8.069<br />

Totaal 143.758<br />

Bewonerscommissies<br />

134<br />

59.804<br />

83.954<br />

Het eerste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> wijkbudgetten voor <strong>de</strong> bewonerscommissie en <strong>de</strong> wijkkranten liggen min of<br />

meer vast. De verga<strong>de</strong>rkosten van <strong>de</strong> wijkcommissies wor<strong>de</strong>n hiervan ge<strong>de</strong>kt. Per wijkcommissie gaat<br />

het om een paar hon<strong>de</strong>rd euro die ingezet wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> wijkcommissies te faciliteren. Bewoners<br />

wor<strong>de</strong>n gevraagd om mee te <strong>de</strong>nken als vrijwilliger. Bij een bezuiniging op dit budget zou<strong>de</strong>n zij zelf<br />

voor <strong>de</strong> kosten moeten opdraaien.<br />

Wijkkranten<br />

Opgenomen in <strong>voorjaarsnota</strong> <strong>2012</strong>. Zie hiervoor paragraaf 3.3.<br />

Wijkbudgetten per stads<strong>de</strong>el<br />

Deze wijkbudgetten wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re gebruikt om <strong>de</strong> onkosten van bijeenkomsten met bewoners<br />

te <strong>de</strong>kken. Ver<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze budgetten door <strong>de</strong> stads<strong>de</strong>elcoördinatoren/wijkwethou<strong>de</strong>rs gebruikt om<br />

gewenste ontwikkelingen op gang te brengen, meestal in combinatie met an<strong>de</strong>re (project) mid<strong>de</strong>len.


Bijlage 5: Stadhuis<br />

1. DOORGAAN MET PLAN MET BESPARINGEN<br />

Structureel m.i.v. 2014<br />

Besparingen<br />

berekening kapitaallasten o.b.v. 4,5% i.p.v. 4,9% 146.056<br />

lagere kapitaallasten a.g.v. bijstelling flexnorm 58.500<br />

hogere kapitaallasten a.g.v. in<strong>de</strong>xering<br />

grondprijs -40.500<br />

overige exploitatielasten a.g.v. bijstelling flexnorm 50.740<br />

on<strong>de</strong>rhoudskosten o.b.v. actueel on<strong>de</strong>rhoudsprogr. 50.000<br />

aanbestedingsvoor<strong>de</strong>el<br />

135<br />

260.000<br />

kapitaallasten o.b.v. 4,5% 140.000<br />

totaal 400.000<br />

in<strong>de</strong>xatie investeringskrediet - 150.000<br />

totaal structureel voor<strong>de</strong>el vanaf 2016 250.000<br />

Voor <strong>de</strong> vergelijking van varianten maken we een on<strong>de</strong>rscheid in <strong>de</strong> besparingen in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong><br />

<strong>2012</strong>-2015 en <strong>de</strong> besparingen vanaf 2016.<br />

Een structureel voor<strong>de</strong>el van 250.000 euro vanaf 2014 kan dan wor<strong>de</strong>n gezien als een besparing<br />

van 500.000 euro in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> <strong>2012</strong>-2015 en een besparing van 250.000 euro vanaf 2016.


2. PLAN WEL UITVOEREN MAAR TWEE JAAR LATER<br />

Inci<strong>de</strong>nteel <strong>2012</strong>-2015<br />

Besparingen per jaar<br />

136<br />

voor 2<br />

lagere jaarlast 2.240.000 4.480.000<br />

rentevoor<strong>de</strong>el bouwrente en aanloopkosten 6.119.931 4,5% 280.000 560.000<br />

rentevoor<strong>de</strong>el afboeking huidig stadhuis en java 3.886.000 4,5% 170.000 340.000<br />

lagere afboeking huidig stadhuis en java 660.000 1.320.000<br />

totaal 6.700.000<br />

Extra kosten<br />

planmatig on<strong>de</strong>rhoud 198.000<br />

reeds structureel begroot 198.000<br />

jaren<br />

0 0<br />

instellen reserve voor on<strong>de</strong>rhoudcalamiteiten 1.000.000<br />

rentena<strong>de</strong>el grond voor grondbedrijf 12.600.000 4,5% 570.000 1.140.000<br />

rentena<strong>de</strong>el over reeds gemaakte kosten 3.000.000 4,5% 140.000 280.000<br />

in<strong>de</strong>xering bouwrente en BTW a.g.v. 2 jaar later bouwen 220.000<br />

scha<strong>de</strong>claim contractpartijen aanpassing<br />

planning p.m.<br />

totaal 2.640.000<br />

Saldo besparing inci<strong>de</strong>nteel 4.060.000<br />

Structureel (per jaar) m.i.v. 2016<br />

Besparing<br />

besparingen cf. variant 1 inclusief in<strong>de</strong>xatie, exclusief<br />

aanbestedingsvoor<strong>de</strong>el 110.000<br />

Extra kosten per jaar<br />

voor 2<br />

in<strong>de</strong>xering kapitaallasten a.g.v. 2 jaar later bouwen 120.000<br />

Saldo besparing structureel nihil<br />

jaren


4. PLAN NIET UITVOEREN<br />

Inci<strong>de</strong>nteel <strong>2012</strong>-2015<br />

Extra kosten<br />

reeds gemaakte kosten 1.700.000<br />

verplichtingen 800.000<br />

afkoop resteren<strong>de</strong> contractwaar<strong>de</strong> (o.b.v. 30%) 500.000<br />

totaal 3.000.000<br />

gehanteer<strong>de</strong> grondprijs (peil 2013) 12.600.000<br />

marktwaar<strong>de</strong> 3.000.000<br />

raming on<strong>de</strong>rhoud 10 jaren incl BTW 5.187.440<br />

raming on<strong>de</strong>rhoud 10 jaren excl BTW 4.359.193<br />

raming 10 jaren incl niet verrekenbare BTW 8% 4.425.453<br />

raming on<strong>de</strong>rhoud per jaar 442.545<br />

reeds structureel begroot 198.000<br />

137<br />

9.600.000<br />

on<strong>de</strong>rhoud boven struct. begroting (<strong>2012</strong>-2015) 240.000 4 960.000<br />

rentena<strong>de</strong>el grond grondbedrijf (2013,2014,2015) 3.000.000 4,5% 3 410.000<br />

totaal 13.970.000<br />

Dekking<br />

stand reserve 1-1-<strong>2012</strong> 5.547.983<br />

rente over <strong>de</strong> reserve <strong>2012</strong> 249.659<br />

rente over <strong>de</strong> boekwaar<strong>de</strong> -76.500<br />

toevoeging <strong>2012</strong> 2.240.000<br />

beschikbaar in <strong>2012</strong> 7.960.000<br />

toevoeging 2013-2015 2.240.000 3 6.720.000<br />

totaal 14.680.000<br />

Saldo besparing inci<strong>de</strong>nteel 710.000<br />

Structureel (per jaar) m.i.v. 2016<br />

Besparing<br />

lagere jaarlast 2.240.000<br />

afstoten Javatoren p.m. (a)<br />

totaal 2.240.000<br />

Extra kosten<br />

on<strong>de</strong>rhoud boven structurele begroting 240.000<br />

rentena<strong>de</strong>el grond voor grondbedrijf 3.000.000 4,5% 140.000 (b)<br />

totaal 380.000<br />

Saldo besparing structureel 1.860.000<br />

(a) Contract Javatoren loopt door tot 2016, jaarlast excl. kapitaallasten is 660.000 euro<br />

(b) Deze rentelast loopt door tot een an<strong>de</strong>re partij <strong>de</strong> grond overneemt


138


Bijlage 6: Financieel meerjarig perspectief<br />

In hoofdstuk 2 zijn <strong>de</strong> bedragen genoemd per 2015 en 2016. In <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tabellen staat het<br />

volledige meerjarige perspectief weergegeven.<br />

DE OPGAVE INCIDENTEEL<br />

Bedragen x 1,0 miljoen Totaal <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />

Jaarrekening 2011 21 21 0 0 0 0<br />

Grondbedrijf woningbouw 26 26<br />

Grondbedrijf bedrijventerreinen 8 8<br />

Soweco<br />

Binnenstad eerste fase 5 5<br />

Bestuurskracht en Bestuurscultuur<br />

Frictiekosten bezuinigingen 1,58 1,08 0,50<br />

Verhoging ABP premie 1,00 0,40 0,60<br />

<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor 0,08 0,08<br />

Frictiekosten aanpassen organisatiestructuur 0,66 0,66<br />

Verbeterprogramma 0,26 0,26<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke Stad<br />

Exploitatietekort Hof 88 0,15 0,15<br />

Eigen Kracht en participatie<br />

Eigen risico bijstand 0,60 0,60<br />

Leefbaarheid en Veiligheid<br />

Civieltechnische kunstwerken 0,27 0,27<br />

Totale opgave 64,6 57,6 7,0 0,0 0,0 0,0<br />

DE OPGAVE STUCTUREEL<br />

Bedragen x 1,0 miljoen <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />

Jaarrekening 2011 0 0 0 0 0<br />

Grondbedrijf woningen 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4<br />

Soweco 1,5 1,6 1,4 1,1<br />

Bestuurskracht en Bestuurscultuur<br />

Lagere winstuitkering BNG 0,17 0,17 0,17 0,17 0,17<br />

<strong>Gemeente</strong>lijk belastingkantoor 0,29 0,02 -0,19 -0,26<br />

Leges en kosten publiekszaken 0,14 0,14 0,14 0,14<br />

<strong>Aan</strong>vullen<strong>de</strong> bezuinigingen rijk 0,3 1,8 2,4 3<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke Stad<br />

Beheer openbare ruimte IISPA 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05<br />

Eigen Kracht en participatie<br />

Leefbaarheid en Veiligheid<br />

Veiligheidsregio 0,30 0,15 0<br />

Regionale uitvoeringsdiensten 0,38 0,38 0,48 0,48 0,48<br />

Civieltechnische kunstwerken 0,08 0,08 0,08 0,09<br />

Totale opgave 1,0 3,6 4,9 4,9 5,2<br />

139


INCIDENTELE MAATREGELEN<br />

Bedragen x 1,0 miljoen Totaal <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016<br />

Opgave 64,6 57,6 7,0<br />

Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />

Algemene reserve 9,2 9,2<br />

Stadhuis 2 jaar on hold 4,1 4,1<br />

Overige reserves 17,7 17,7<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />

Reserve waterboulevard 4,9 4,9<br />

Overige reserves 12,7 12,7<br />

Eigen kracht en participatie<br />

Reserve grote investeringen (MFA’s) 5,6 5,6<br />

Overige reserves 7,6 7,6<br />

Leefbaarheid en veiligheid<br />

Overige reserves 0,6 0,6<br />

Bespaar<strong>de</strong> rente (2013-2015) # 4,5 1,5 1,5 1,5<br />

Totaal maatregelen inci<strong>de</strong>nteel 66,9 62,4 1,5 1,5 1,5<br />

140


STRUCTURELE MAATREGELEN<br />

Bedragen x 1,0 miljoen <strong>2012</strong> 2013 2014 2015 2016 en<br />

141<br />

ver<strong>de</strong>r<br />

Opgave -1,0 -3,6 -4.9 -4,9 -5,2<br />

Structurele gevolgen heroverweging reserves<br />

(zie 2.2 maatregelen inci<strong>de</strong>nteel)<br />

-2,5 -3,0 -3,0 -3,0 -3,0<br />

Nieuwe opgave -3,5 -6,6 -7,9 -7,9 -8,2<br />

Bestuurskracht en bestuurscultuur<br />

Sluiten geboorteloket ziekenhuis 0,02 0,02 0,02 0,02<br />

Opzeggen huur skybox 0,06 0,06<br />

Stelpost loon/prijscompensatie 0,86 1,60 2,35 3,11 3,86<br />

Risicobuffer 0,14 0,27 1,52 0,32 0,33<br />

Meerjarenperspectief 0,46 0,46 0,07 0,52<br />

Belastingmaatregelen 0,70 1,40 2,10 2,10<br />

<strong>Aan</strong>trekkelijke stad<br />

Sportaccommodaties 0,50<br />

Stelpost bezuiniging grondbedrijf 0,80 0,90 1,00 1,00 1,00<br />

Eigen kracht en participatie<br />

Taakstelling bibliotheek 0,10 0,10 0,14 0,16<br />

Langdurigheidtoeslag 0,22 0,22 0,22 0,22<br />

Stads<strong>de</strong>elcoördinatie 0,12 0,27 0,27 0,27<br />

Subsidies amateurverenigingen afbouwen 0,02 0,03 0,06 0,06<br />

Taken leerplicht ambtenaar beperken tot wettelijk<br />

pakket<br />

0,01 0,01 0,01 0,01<br />

Bezuiniging <strong>Almelo</strong> Sociaal 0,06 0,07 0,07<br />

Integraal huisvestingsprogramma on<strong>de</strong>rwijs (IHP) 0,30 0,30 0,30 0,30<br />

Wijkkranten 0,05 0,05 0,05 0,05<br />

Mid<strong>de</strong>len sociale zekerheid<br />

Dweilprogramma 0,01 0,18 0,24 0,24<br />

Regeerakkoord sociale zekerheid 0,05 0,11 0,31 0,31<br />

Bijzon<strong>de</strong>re bijstand 0,56 0,54 0,52 0,49 0,49<br />

<strong>Aan</strong>passen norm kwijtschelding 0,06 0,06 0,06 0,06 0,06<br />

Leefbaarheid en veiligheid<br />

Besparen on<strong>de</strong>rhoud wegen 0,12 0,12 0,12 0,12<br />

Stopzetten subsidies particulieren begraafplaatsen 0,04 0,04 0,04<br />

Galloway run<strong>de</strong>ren 0,01 0,01 0,01<br />

Bezuinigingen on<strong>de</strong>rhoudskosten accommodaties<br />

doelgroepenver.<br />

0,07 0 0<br />

Totaal maatregelen structureel 2,42 5,55 8,89 9,06 10,79<br />

Resultaat -1,08 -1,05 1,01 1,14 2,63


Bijlage 7: Totaal overzicht heroverweging reserves<br />

Bedragen x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />

Algemene reserve<br />

142<br />

bedrag<br />

01. Algemene Reserve 9,2 9,2 0,0<br />

Beklem<strong>de</strong> reserves<br />

02. Reserve opbrengsten verkoop <strong>de</strong>elnemingen 1,9 1,9 0,0<br />

03. Reserve bouwfondsaan<strong>de</strong>len 7,8 7,8 0,0<br />

04. Reserve achtergestel<strong>de</strong> lening Vitens 2,7 2,7 0,0<br />

15. Reserve erfpachtgron<strong>de</strong>n 1,9 1,9 0,0<br />

Reserves economisch nut<br />

05. Toegangscontrolesysteem 0,1 0,1 0,0<br />

16. Sportschool Hartman 0,1 0,1 0,0<br />

17. Paralellweg 156a 0,1 0,1 0,0<br />

18. <strong>Aan</strong>schaf accommodaties 0,0 0,0 0,0<br />

19. IISPA 6,2 5,7 0,5<br />

20. Licht geluid tca Hof 88 0,0 0,0 0,0<br />

21. Terreinmeubilair ON 0,0 0,0 0,0<br />

39. Mfa Eninver 1,7 1,7 0,0<br />

40. Studiehuis 0,2 0,2 0,0<br />

41. De Schoppe uitbouw 0,1 0,1 0,0<br />

42. Unilocatie vmbo 0,3 0,3 0,0<br />

43. Obs Reigershofte uitbreiding 0,1 0,1 0,0<br />

44. Bus sportbuurtwerk 0,0 0,0 0,0<br />

45. Zorgverbreding vrije school 0,0 0,0 0,0<br />

46. Zorgverbreding St Stephanus 0,1 0,1 0,0<br />

47. Zorgverbreding Noor<strong>de</strong>rborg 0,1 0,1 0,0<br />

48. Werkplein 0,3 0,3 0,0<br />

65. On<strong>de</strong>rgrondse containers 0,9 0,0 0,9<br />

Reserves ter af<strong>de</strong>kking van risico’s<br />

49. Reserve inkomensafhankelijke uitkeringen 1,4 1,4 0,0<br />

50. Reserve Wet Maatschappelijke On<strong>de</strong>rsteuning 1,9 1,8 0,1<br />

51. Reserve nieuwkomers 0,4 0,4 0,0<br />

22. Reserve algemeen grondbedrijf 0,3 0,3 0,0<br />

66. Reserve grondbank 0,1 0,1 0,0<br />

67. Reserve intergemeentelijk ingenieursbureau 0,8 0,0 0,8<br />

68. Reserve Wegen 0,5 0,0 0,5<br />

69. Reserve materiaal brandweer 0,6 0,0 0,6<br />

Reserve ter egalisatie van kosten<br />

06. Reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,4 0,1 0,3<br />

07. Reserve btw compensatiefonds 0,5 0,0 0,5<br />

08. Reserve verkiezingen 0,1 0,1 0,0<br />

09. Reserve automatisering 3,4 3,0 0,4<br />

52. Reserve Soweco afkoop 0,0 0,0 0,0


Bedragen x 1 miljoen Stand Heroverweging Resterend<br />

143<br />

bedrag<br />

53. Reserve schoolgebouwen 1,0 1,0 0,0<br />

Reserve on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>n werk<br />

10. Overlopen<strong>de</strong> werken 6,5 1,3 5,2<br />

Reserve ter realisatie van beleidsprioriteiten<br />

11. Reserve Takenanalyse 0,0 0,0 0,0<br />

12. Reserve GSB I 0,0 0,0 0,0<br />

13. Reserve grote investeringen 3,5 0,7 2,8<br />

14. Reserve nieuwbouw stadhuis 5,6 4,1 1,5<br />

23. Reserve sport<strong>raad</strong> 0,0 0,0 0,0<br />

24. Reserve bibliotheek 0,0 0,0 0,0<br />

25. Reserve sportstimulering 0,4 0,0 0,4<br />

26. Reserve kunstaankoop/stadsvernieuwing 0,2 0,1 0,1<br />

27. Reserve bovenwijkse voorzieningen 0,1 0,0 0,1<br />

28. Reserve stadsvernieuwing 1,1 0,9 0,2<br />

29. Reserve Besluit woninggebon<strong>de</strong>n subsidies 0,4 0,3 0,1<br />

30. Reserve ISV 2010-2014 1,4 1,4 0,0<br />

31. Reserve besluit locatiegebon<strong>de</strong>n reserve 0,9 0,3 0,6<br />

32. Reserve parkeeraccommodaties 1,0 0,5 0,5<br />

33. Reserve bouwfonds stimulering 1,0 1,0 0,0<br />

34. Res. co-financiering, Alm.Centr.Duurzaamheid 0,5 0,0 0,5<br />

35. Reserve co-financiering, Lea<strong>de</strong>r+ 0,1 0,0 0,1<br />

36. Reserve co-financiering, nog niet geclaimd 0,1 0,1 0,0<br />

37. Reserve co-financiering, waterboulevard 8,3 4,9 3,4<br />

38. Reserve co-financiering, verbin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pleinen 0,8 0,0 0,8<br />

54. Reserve grote investeringen, MFAs 5,6 5,6 0,0<br />

55. Reserve Wijkwaar<strong>de</strong>bonnen 0,5 0,0 0,5<br />

56. Reserve welzijnsaccommodaties 0,0 0,0 0,0<br />

57. Reserve wijkbuurtbudgetten 0,1 0,0 0,1<br />

58. Reserve instrumenten 0,0 0,0 0,0<br />

59. Reserve GSB II mop Sociaal 0,3 0,1 0,2<br />

60. Reserve reïntegratie 4,0 0,0 4,0<br />

61. Risico Soweco 2013 1,4 0,0 1,4<br />

62. Werkplein op Twentheplein 0,7 0,0 0,7<br />

63. Reserve werkgelegenheid en educatie 1,7 0,0 1,7<br />

64. Mid<strong>de</strong>len Centrum Jeugd en Gezin 0,2 0,2 0,0<br />

70. Reserve co-financiering, Pmjp 0,4 0,0 0,4<br />

71. Reserve bo<strong>de</strong>mverontreiniging 1,8 0,0 1,8<br />

72. Reserve GSB III 3,5 0,5 3,0<br />

Reserve ter egalisatie van tarieven<br />

73. Reserve riolering tariefsegalisatie 5,8 0,0 5,8<br />

74. Reserve afvalstoffenheffing 1,2 0,0 1,2<br />

Totaal 104,0 62,4 41,7


144

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!