culture

Recommendations

Info

De geschiedenis van de Chinezen in Indonesiëomdat hij geen hoogdravende taal gebruikte. 180 „Een Eereschuld‟ werd ook in DeLocomotief geplaatst. De hoofdredacteur van deze Semarangse krant, Pieter Brooshooft,publiceerde zijn eigen ideeën over de manier waarop de koloniale regering Indië moestbesturen onder de titel De ethische koers in de koloniale politiek. Van Deventer, Van Kolen Pieter Brooshooft hadden succes met hun ideeën omdat de Javaanse bevolking vanIndië in die tijd met diepe armoede te kampen had. Oorzaken van die armoede waren inde eerste plaats dat de Javanen niet alleen maar belastingen moesten betalen, maar daarbijook nog de Atjeh-oorlog, de salarissen van de bestuursambtenaren, die in aantaltoenamen, en de aanleg van allerlei intrastructurele werken moesten bekostigen. Tentweede daalde als gevolg van de afschaffing van het cultuurstelsel en allerlei bijkomendefactoren op het einde van de negentiende eeuw het inkomen van de Javaan. Debelangrijkste oorzaak was de enorme bevolkingsgroei op Java.Tijdens het uitspreken van de troonrede op 17 september 1901 verklaarde koninginWilhelmina dat Nederland tegenover de bevolking in Indië een zedelijke roeping tevervullen had. 181 Op die manier werden de beginselen van de ethische richting totofficieel regeringsbeleid verheven. In het kader van de „opheffing‟ van de Javaan werd ereen commissie opgericht die moest nagaan hoe groot de armoede op Java was en welkede oorzaken daarvan waren. Het onderzoek nam veel tijd in beslag en leidde bijna niet totbelangrijke veranderingen in het regeringsbeleid. Ondertussen werden er onderzoekenverricht naar de economische toestand van de Javaan en voorstellen gedaan terverbetering ervan door enkele pragmatische politici en bestuurders. Een van hen was DirkFock, die Tweede-Kamerlid was voor de Liberale Unie. Hij zag in dat de Javanen eenandere toekomst wachtte dan als landbouwer. Zijn advies aan de regering was dan ookom harder aan de bevordering van een inlandse nijverheid te werken doorhuisvlijtscholen te stichten en de batikindustrie te beschermen tegen Chinesegeldschieters, die volgens hem Europese karakterloze patronen en Westerseminderwaardige verven probeerden te introduceerden. Hij wilde ook dat de vorming vancoöperaties bevorderd werd en dat de batiksters en batikdrukkers in Lasem (een stad meteen uitgesproken Chinees karakter) werden aangespoord om zich aaneen te sluiten inplaats van voor Chinese ondernemers te werken. Ze moesten samen een blok vormentegen de Chinezen. Van den Doel citeert een kenmerkende uitspraak van Fock: „Deéénling is zwak en spoedig overwonnen, maar als velen zich verbinden, kan geen Chineestegen hen op‟. 182 Dergelijke uitspraken deed Fromberg opmerken: „Toen wat men noemtde ethische politiek haar intrede hield, had men het een tijdlang op Chinezen gemunt.Men had zich in het hoofd gezet dat zij een hinderpaal opleverden voor de economischeopheffing van de Inlander. [...] Er waren ambtenaren die zich inbeeldden dat plagen vanChinezen beschermen van de inlander was‟. 183In het licht van de latere ontwikkelingen, waarbij vooral de voornamelijk Chineseopiumpachters sterke kritiek te verduren kregen, is het ironisch dat Van Deventer zijnfunctie als lid van de Raad van Justitie te Semarang neerlegde en zich als advocaatbezighield met het verdedigen van vermogende Chinese opiumpachters tegen het180 Van den Doel 1996, pag. 154.181 Van den Doel 1996, pag. 156-157.182 Van den Doel 1996, pag, 159.183 Fromberg 1911, pag. 3.73
De geschiedenis van de Chinezen in Indonesiëgouvernement, om op veertigjarige leeftijd als gefortuneerd rentenier naar Nederlandterug te keren. 184Fock, zoals gezegd een van de grote stuwkrachten achter de ethische politiek, werdin augustus 1905 minister van Koloniën. 185 In het kader van de ethische politiek werdenallerlei projecten gepland en uitgevoerd die soms wel en soms niet succesvol waren. Eenvan die minder succesvolle projecten was de oprichting van landbouwkredietbanken.Deze resulteerden niet in het effect waar op gehoopt was. Andere pogingen om dekredietverlening op Java zo goed mogelijk te doen verlopen en te beschermen tegenwoekerpraktijken van zowel Chinezen, Arabieren als welgestelde dorpsgenoten, liepenspaak: de leners gebruikten het geld voornamelijk om in hun behoeften te voorzien enniet als investering. In 1903 werden de licenties voor de exploitatie van pandhuizen,meestal in Chinese handen, waar Javanen geld konden lenen door roerende goederen inbewaring te geven als onderpand, ingetrokken. Een gouvernements-pandhuisdienst werdin het leven geroepen, maar het duurde tot 1916 voordat alle Javaanse pandhuizen zoudenworden beheerd door het gouvernement. 188Wat migratie betreft als oplossing voor het armoedeprobleem op Java, ook dat wasgeen groot succes door de kleine aantallen migranten. Slechts enkele tienduizendenJavanen (de honderdduizenden Javanen die als contractarbeiders naar andere eilandenwaren gereisd uiteraard niet meegerekend) waren in staat zich een beter leven op te tebouwen dan de achterblijvers. 189In het kader van het verbeteren van de gezondheiszorg van de bevolking werd deopiumverkoop, die eerst bijna geheel door Chinezen werd verricht (de regering had altijdal het monopolie over de invoer van opium gehad) in handen van het gouvernementgebracht. Dit gold aanvankelijk alleen voor Java en Madura. Later gold deze Opiumregievoor heel Indië. Strafbaar was alleen het bezit van niet door het staatsbedrijf vervaardigdeopium. 190Een heel belangrijk element van de ethische politiek was het bevorderen van hetonderwijs voor de inheemse bevolking. Voor de eeuwwisseling bestonden er reedsEerste-Klasse-scholen voor kinderen van de Javaanse elite en Twee-Klasse-scholen voorandere inheemse kinderen. Nadat de ethische politiek zijn intrede deed, werden eerstpogingen ondernomen om het onderwijs aan de hoofdenscholen te verbeteren. Op diemanier echter kon slechts een zeer klein aantal Javanen bereikt worden. Het groteprobleem waar minister Fock en gouverneur-generaal Van Heutsz, bekend en beruchtdoor de Atjeh-oorlog, mee te kampen hadden, was de grote massa inheemsen dieonderwezen moesten worden terwijl de financiële mogelijkheden van het gouvernementdaarvoor te beperkt waren. Er werden vanaf 1907 dessascholen opgericht met Maleis,casu quo Javaans, als voertaal. In hetzelfde jaar werd op de Inlandse Scholen der EersteKlasse Nederlands als vak ingevoerd. Dit type school was in feite de eerste Hollandsch-Inlandsche School (HIS). 191 Na de oprichting van de dessascholen werden onder druk vande Chinese gemeenschap, waarvoor van regeringswege geen onderwijs was geregeld endie reeds begonnen was haar eigen scholen met Chinees als voertaal op te richten, ook184 Fasseur 1993, pag. 239-240.185 Van den Doel 1996, pag. 159.188 Van den Doel 1996, pag. 162-163.189 Van den Doel 1996, pag. 164.190 Naeff 1978, pag. 12.191 Groeneboer 1993, pag. 337.74
Page 1 and 2: UvA-DARE (Digital Academic Reposito
Page 3 and 4: De geschiedenis van de Chinezen in
Page 39: De geschiedenis van de Chinezen in

culture

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?