Columbus Travel editie 96 Inkijkexemplaar

WIN
NATUUR
HUISJES IN
HET BOS
NR. 1 REISMAGAZINE
JAN/FEB
2021
96
ZWEDEN • COLOMBIA • SAOEDI-ARABIË
TREINTROTS
de vliegschaamte
voorbij
MAAK EEN
NIEUWE
START!
7 REISTRENDS NA CORONA
OUT OF OFFICE
reizen en werken
op afstand
KLEIN MAAR FIJN
micro avonturen
in Nederland
INDUSTRIËLE REVOLUTIE
17 culturele & culinaire
hotspots in fabrieken
HIP & BETAALBAAR
de hotels van de
toekomst

‘Elke stap van de reis
wordt gemaakt door het
hart te volgen in plaats
van de massa’
Henri-Louis Bergson, Frans filosoof en Nobelprijswinnaar

wij zetten ons in voor een betere
wereld. onze vijf beloftes:
1. Wij zetten ons in voor een betere verdeling van mensen
Columbus probeert jou zoveel mogelijk aan te sporen om naar onbekende
bestemmingen en buiten het hoogseizoen te reizen, om links te gaan waar
de rest rechts gaat. Met deze mentaliteit haal je méér uit je reis en draag
je bij aan een betere spreiding van het toerisme. Je kunt deze manier van
reizen zowel dichtbij, in Nederland of Europa, als ver weg toepassen.
2. Wij zetten ons in voor een betere verdeling van vervoermiddelen
De reisjournalisten van Columbus nemen zoveel mogelijk de auto of trein
voor reizen binnen een straal van 800 kilometer van Utrecht. Ze laten het
vliegtuig dus staan.
3. Wij zetten ons in voor een betere verdeling van geld
Het geld van reizigers verdwijnt nog te vaak in de verkeerde zakken;
het vloeit naar grote buitenlandse investeerders in plaats van naar de
plaatselijke bevolking. Columbus wil jou zoveel mogelijk informatie
geven over lokale ondernemers, zodat je je reis om hen heen kunt
bouwen en daarmee bijdraagt aan de groei van de lokale economie.
Denk bijvoorbeeld aan lokale gidsen, vervoerders en hoteliers.
4. Wij zetten ons in voor een betere verdeling van kennis
Je leert een bestemming het beste kennen als je je openstelt voor de
lokale bewoners en hun gebruiken. De reisjournalisten van Columbus
worden op pad gestuurd met het doel om die lokale kennis te vergaren
en met jou te delen. Columbus vindt ook dat je veel kunt leren van je
medereizigers. Daarom is er de Columbus Community, het grootste online
reizigersplatform van Nederland, waar je je eigen reiservaringen kunt
delen of juist advies en inspiratie van anderen kunt krijgen.
5. Wij zetten ons in voor een betere verdeling van ervaringen
Je ervaart een bestemming pas écht als je de tijd neemt. Less is in het
geval van reizen vaak more. Columbus steekt daarom veel energie in het
geven van gedetailleerde praktische reisinformatie, zodat je ter plekke de
verdieping op kunt zoeken. Zo leidt reizen ook tot een stukje bezinning.

Ontdek de mooiste
reizen weg van de massa
Vanaf € 24,95 reis je al een halfjaar met ons mee.
Neem nu een abonnement en profiteer van maximaal 39% korting.
HALFJAAR
ABONNEMENT
nu voor € 24,95
i.p.v. € 34,70
JAARABONNEMENT
nu voor € 44,95
i.p.v. € 68
TWEEJARIG
ABONNEMENT
nu voor € 82,50
i.p.v. € 136
28%
korting
34%
korting
meest gekozen
39%
korting
beste keuze
Ga snel naar
columbustravel.nl/actie
of bel 020 894 56 60
Deze aanbieding loopt t/m 28 februari 2021. Op deze aanbieding zijn de algemene leveringsvoorwaarden van New Skool Media B.V. van toepassing.
Het abonnement is tot wederopzegging en na de actieperiode eenvoudig opzegbaar. Je betaalt geen verzendkosten voor adressen in Nederland.
004

VOORWOORD
‘Reisinspiratie is in
deze moeilijke tijden
onontbeerlijk: ze vormt
de navelstreng die ons
verbindt met de rest
van de wereld’
reizen na corona
Van alle lessen die de coronacrisis ons het afgelopen
jaar heeft geleerd is dit wellicht de belangrijkste:
ons eigen lot is onlosmakelijk verbonden met het lot
van alle andere mensen op aarde. Daarom moeten we er
voor elkaar zijn, van elkaar proberen te leren, verbinding met
elkaar maken.
Als fervente reizigers hebben wij ons deze les eigenlijk
allang eigen gemaakt; ze is deel van ons dna. En dat maakt
de coronacrisis extra pijnlijk — we willen niets liever dan die
verbinding aangaan, maar het virus houdt ons tegen.
Reisinspiratie is in deze moeilijke tijden onontbeerlijk.
Ze vormt de navelstreng die ons verbindt met de rest van de
wereld. Ze voedt onze reislust en prikkelt onze verbeeldingskracht.
En ze vormt een brug naar de toekomst: een tijd waar
de crisis achter ons ligt en we onze reisdromen weer waar
kunnen maken.
Wat vaststaat is dat we die reisdromen zullen verwezenlijken
in een wereld die op allerlei manieren onherroepelijk is
veranderd door de coronacrisis. Als reizigers zullen we met
een nieuwe werkelijkheid rekening moeten houden. Vandaar
dat deze eerste Columbus-editie van 2021 niet business as
usual is. Normaliter luiden we het nieuwe reisjaar in met de
Columbus Travel hotlist, een selectie van onze favoriete
nieuwe reisbestemmingen en reiservaringen. Dit jaar pakken
we het anders aan. We kijken vooruit naar 2021 maar ook
naar een toekomst die iets verder weg ligt. Hoe ziet de
wereld er dan uit voor reizigers? En wat heeft de crisis ons
als reizigers geleerd? Welke lessen kunnen we meenemen
als mentale bagage als we weer op pad gaan?
Om je op weg te helpen vroegen we zeven knappe
koppen uit de reiswereld om hun visie over reizen na corona.
Hun toekomstbeelden inspireren enorm. De nieuwe
werkelijkheid die corona heeft gecreëerd, zeggen ze, schept
ook kansen. Ze biedt ons allerlei nieuwe manieren van reizen
maar ook van kijken naar onszelf. Zo ontdekken we steeds
meer van onze Nederlandse en Europese ‘achtertuin’ en is
werken op afstand in het buitenland ineens een reële optie.
Zie pagina 8.
Ik hoop dat Columbus jou dit jaar kan vergezellen op
deze nu al historische ontdekkingstocht. En terwijl we samen
onbekende wateren verkennen, kunnen we inspiratie putten
uit de mooie woorden van de Deense filosoof Søren Kierkegaard:
‘Het leven kan alleen achterwaarts worden begrepen,
maar het moet voorwaarts worden geleefd.’
Hoofdredacteur Mark Mackintosh
columbustravel.nl • instagram.com/columbustravel • facebook.com/reismagazinecolumbus
005

DE MOOISTE REIZEN WEG VAN DE MASSA
>> BESTEL VORIGE EDITIES OP COLUMBUSTRAVEL.NL/SHOP
076
039
089
ONTDEK
VOORPRET
034 COLOMBIA 19 PAGINA’S
De Koninklijke Wegen van
Colombia
De provincies Santander en Boyacá,
in het oosten van Colombia, worden
doorsneden door eeuwenoude
handelsroutes. In de negentiende
eeuw blies een koloniserende en
rokkenjagende Duitser nieuw leven
in de ezelspaden. Hij doopte ze om tot
de Koninklijke Wegen. Als je de
routes volgt reis je letterlijk van diepe
dalen naar grote hoogten − van de
Chicamocha-kloof naar de gletsjers
van Nationaal Park El Cocuy.
056 EUROPA
New kids on the block:
11 hippe en betaalbare
hotelketens in Europa
De oude hotelgarde ondervindt
in steeds meer steden geduchte
concurrentie van nieuwe spelers —
jonge, frisse en betaalbare boetiekhotelketens
die korte metten maken
met bestaande conventies.
Wij brengen voor jou de beste
nieuwe merken in beeld.
066 SAOEDI-ARABIË 18 PAGINA’S
Ontdekkingsreizigers gezocht
Toen Saoedi-Arabië in 2019 na een
langdurig verbod op niet-religieus
toerisme eindelijk de deur opende voor
recreatieve reizigers, was Columbusfotograaf
Tim Bilman er als de kippen
bij. In deze editie doet hij verslag van
zijn ontdekkingen. Wie volgt?
086 EUROPA
Industrieel erfgoed met een twist
Uit de as van het industriële
tijdperk herrijzen de spannendste
creatieve broedplaatsen, culturele
paradepaardjes en culinaire walhalla’s
van Europa.
100 ZWEDEN 17 PAGINA'S
Op kleurensafari in Zweeds
Lapland
Een kleurensafari in het Hoge Noorden
kan een mens goed doen. Het licht
grijpt je en laat je simpelweg niet meer
los. Wij laten ons overrompelen in het
zuidelijke deel van Zweeds Lapland,
langs de fictieve lijn van de poolcirkel.
Grote vraag: zien we het noorderlicht?
030 Weg voor weinig in Europa
Deze reiservaringen zijn zó bijzonder
dat je er je reis omheen kunt bouwen.
117 Test je reiskennis: hoe goed
ken jij de aard van het beestje?
Een beetje reiziger heeft een hoog
Columbus Quotiënt. Wat is jouw CQ?
Kom erachter door jouw kennis over
deze beestenboel te testen.
006

INHOUD
100 Lapland
033 IJsland
088 Duitsland
058 Nederland
030 Zweden
025 Zwitserland
064 VS
032 Frankrijk
034 Colombia
066 Saoedi-Arabië
010 Tanzania
061 105 013
ONTMOET
VOOR JOU
008 Reizen na corona: wat staat je
te wachten?
De coronacrisis roept niet alleen veel
vragen op, maar wakkert ook een
belangrijke maatschappelijke discussie
aan. Wat is de impact van reizen?
En hoe ziet de toekomst van reizen
eruit? Columbus vroeg zeven knappe
koppen uit de reiswereld om hun visie.
Laat je inspireren!
054 José Uscátegui over de tweede
natuur van Colombia
Colombia was vóór de coronacrisis in
opkomst als toeristische bestemming
en hoopt in het post-coronatijdperk
de draad weer op te pakken. José
Uscátegui van reisorganisatie Zaia
Travel deelt alvast zijn beste reistips.
'Er valt nog zó veel te ontdekken'.
004 Vanaf € 24,95 reis je al een halfjaar met
ons mee. Neem nu een abonnement en
profiteer van maximaal 39% korting.
053 Deel jouw favoriete bosfoto en laat de
wereld zien hoe mooi bos is! Met je
inzending maak je kans op een natuurhuisje
in het bos, wandelkleding en
rugzakken.
118 Win 6 prijzen t.w.v. € 1100: een duurzame
shampoo bar, premium wandelschoenen,
outdoorbackpack, damesjas,
3D-stadskaart en wolvilten sloffen.
120 Alle abonneevoordelen op een rij.
124 Reis mee met Columbus Travel en breng
je favoriete droomreis in beeld. Al vanaf
€ 30 verwen je jezelf of een ander met
een (half)jaar abonnement Columbus
Travel en krijg je een albelli fotoproduct
cadeau!
064 The best of the Community
In elke editie zetten we de Columbus
Community in de schijnwerpers!
084 Reiziger van de Week
Deze Columbus-lezers hebben hun
reisdroom waargemaakt. Jij ook?
OP DE COVER
Traditioneel geklede monnik
in de Hsinbyume-pagode in
Mingun, Myanmar
Foto: Antwan Janssen
007

De coronacrisis roept niet alleen
veel vragen op, maar wakkert ook
een belangrijke maatschappelijke
discussie aan. Wat is de impact van
reizen? En hoe ziet de toekomst van
reizen eruit? Columbus vroeg zeven
knappe koppen uit de reiswereld
om hun visie. Laat je inspireren!
Wat je te wachten staat
als de wereld weer opengaat
REIZENNA
CORONA
008

009
GEEF OOK JOUW MENING OVER
DE TOEKOMST VAN REIZEN OP
COLUMBUSTRAVEL.NL/NACORONA

REISORGANISATIES
NA CORONA
Duurzaam reizen betekent niet per
definitie minder vliegen. Een goede
impact achterlaten op de lokale
natuur en economie is minstens zo
belangrijk. Voor reisorganisaties is de
coronacrisis een uitgelezen kans om
nog eens kritisch naar hun (klimaat)
beleid te kijken. Reizigers kunnen het
immers niet alleen. Reisorganisaties
moeten óók hun verantwoordelijkheid
nemen. —Wim Kok, medeoprichter
van Afrikaspecialist Matoke Tours
Dat vliegen slecht is voor het klimaat staat als
een paal boven water. Maar ik betwijfel of minder
vliegen de oplossing is voor ontwikkelingslanden.
Als we minder vliegen, neemt het toerisme op deze
bestemmingen af, en dat ten gaat ten koste van de
lokale natuur en wildstand. De Afrikaanse natuurgebieden
zijn een goed voorbeeld. Veel van deze
gebieden kunnen alléén voortbestaan als toerisme
méér geld in het laatje brengt dan de bouw, houtkap,
landbouw of veeteelt. Tijdens de coronacrisis is dit
pijnlijk duidelijk geworden. Mensen die eerst in het
toerisme werkten en nu plotseling geen inkomsten
meer hebben, vielen terug op wat de natuur hun te
bieden heeft, zoals hout en bush meat. Door illegale
houtkap en stroperij zijn in relatief korte tijd veel
bomen en wilde dieren gesneuveld.
HET NIEUWE REISBELEID
Reisorganisaties zullen zich daarom moeten blijven
inzetten voor duurzaam toerisme. In de afgelopen
maanden hebben we het beleid van Matoke Tours
dan ook aangepast aan de nieuwe werkelijkheid.
Ons beleid kent zes speerpunten.
Om te beginnen zullen we beter om moeten gaan
met het vliegvraagstuk. Een duurzaam alternatief
bestaat nog niet. Maar het is wél
mogelijk om steeds meer directe
vluchten aan te bieden. Daarnaast is het
ook mogelijk om de CO 2
-uitstoot van
vluchten (deels) te compenseren. Wij
moeten daarin het voortouw nemen,
zodat de compensatiekosten niet
volledig bij de reiziger komen te liggen.
Het is ook belangrijk dat we langere
reizen gaan aanbieden. Op deze manier
kiezen reizigers wellicht vaker voor een
lange reis in plaats van twee of drie
kortere reizen en wordt er dus ook
minder gevlogen. Een lange reis staat
gelijk aan méér tijd en als je méér tijd hebt kun je
vaker buiten de gebaande paden treden. Dit leidt tot
een eerlijkere verdeling van toerisme-inkomsten; er
ontstaat werkgelegenheid in gebieden waarin dat nog
amper het geval is. Buiten de gebaande paden treden
voegt bovendien iets toe voor jou als reiziger, want je
diept een land écht uit.
Er zijn nog zo veel onbekende gebieden die de
moeite waard zijn. Het toerisme in deze gebieden
kan echter alleen op gang komen als er getrainde
personeelsleden beschikbaar zijn. Denk bijvoorbeeld
aan gidsen, koks en serveersters. Wij vinden het
daarom essentieel om te investeren in het opleiden
van mensen uit de regio.
In de gebieden waarin we actief zijn gaan we
kritischer kijken naar de samenwerkingen met
hotels en lodges. Niet alleen de kwaliteit, service en
prijs zijn belangrijk, maar ook de manier waarop
accommodaties opereren. Hebben ze goede arbeidsvoorwaarden
voor het personeel? Hoe gaan ze om met
water- en plasticverbruik? En maken ze gebruik van
zonne-energie?
Daarnaast moeten we in onze contracten met
lokale partners meer aandacht schenken aan natuurbehoud,
mensenrechten en ethische kwesties.
In sommige gevallen is dat nog té vrijblijvend. Wij zijn
immers van hen afhankelijk; ter plaatse zijn zij het
gezicht van onze reisorganisatie.
Ten slotte vinden we het belangrijk om onze
kennis te delen met reizigers, zodat ook zij het belang
van duurzaam reizen (nog beter) gaan begrijpen.
We leggen uit wat we doen en waarom, en wat je als
reiziger zelf kunt doen om je reis te verduurzamen.
Je vindt onze tips op matoketours.nl/wat-kan-ik-zelfdoen
VERANTWOORDELIJKHEID NEMEN
Reizen en bewustwording gaan hand in hand. David
Attenborough verwoordde het treffend in zijn
documentaire A Life On Our Planet: ‘Niemand zal
beschermen waar hij niet om geeft, en niemand geeft
om wat hij nog nooit ervoer.’
Ik ben van mening dat een ondernemer er alles
aan moet doen om zijn product te beschermen.
Het product van een reisorganisatie is de overweldigende
natuur op deze planeet en de
verscheidenheid aan culturen die erop voorkomt.
Wij zijn als reisorganisatie verantwoordelijk voor het
behoud van de natuurlijke en culturele diversiteit. Niet
alleen onder normale omstandigheden, maar ook nu,
tijdens de coronacrisis. Ik denk ook dat steeds meer
reizigers dat van ons verlangen, matoketours.nl
012

REIZEN NA CORONA
FOTO ERIK JOOSTEN
013

034

SANTANDER EN BOYACÁ - COLOMBIA
De
Koninklijke
Wegen
VAN COLOMBIA
De provincies Santander en Boyacá, in het oosten van Colombia,
worden doorsneden door eeuwenoude handelsroutes. In de negentiende
eeuw blies een koloniserende en rokkenjagende Duitser nieuw leven
in de ezelspaden. Hij doopte ze om tot de Koninklijke Wegen. Als je de
routes volgt reis je letterlijk van diepe dalen naar grote hoogten − van
de Chicamocha-kloof naar de gletsjers van Nationaal Park El Cocuy.
SCHRIJVER YNSKE BOERSMA FOTOGRAAF MALOU VAN BREEVOORT
035

Een zwarte gier zweeft over de uitgestrekte canyon.
Bijen zoemen. De straatjes van het witgekalkte Jordán
zijn verlaten, overgeleverd aan de lethargie van de
middaguren, wanneer de zon op het hoogste punt
staat en de wind stilvalt. Een boer loopt over de hangbrug over
de ruisende rivier, een bepakte muilezel meevoerend aan een
touw. Jordán is een van die charmante Colombiaanse dorpjes,
verstild in de tijd, waar nagenoeg niets gebeurt.
De Grand Canyon van Zuid-Amerika
Jordán ligt op de bodem van de 227 kilometer lange
Chicamocha-kloof, in het oosten van Colombia. De tweeduizend
meter diepe kloof is een van de diepste ter wereld,
dieper dan de Grand Canyon. Dat is even dramatisch als het
klinkt. Steile kloofwanden, die eruitzien als gigantische groene
boomwortels, komen uit bij torentjes van rood gekleurde rots.
En daarachter begint een eindeloos gebergte dat in blauwe
en grijze tinten verschiet. Op de bodem baant de zilverkleurige
Chicamocha-rivier zich een weg door de kloof.
Fotografe Malou en ik volgen een eeuwenoude handelsroute
dwars door de kloof, ooit aangelegd door de inheemse
Guane, die de kloof bevolkten voordat de Spanjaarden
arriveerden. Halverwege de negentiende eeuw werden de
paden nieuw leven ingeblazen door een roemruchte Duitser:
Leo von Lenguerke. Hij had het ambitieuze plan opgevat om
de inheemse routes, over een lengte van 1300 kilometer, te
plaveien en zo gereed te maken voor de export van tabak en
kinine, een stof die afkomstig is uit de schors van de kinaboom
en een koortswerende werking heeft. Ondanks dat
Colombia een tijdje eerder al de onafhankelijkheid had
uit geroepen, doopte de koloniale Duitser zijn ezelspaden om
tot Koninklijke Wegen. Daarnaast vond hij ook nog eens tijd
om de kloof te bevolken met een legioen aan blauwogige en
blonde kinderen van eigen makelij. Volgens de legende liet
hij maar liefst vijfhonderd kinderen na. Het zou zomaar waar
kunnen zijn. ‘Opvallend, die lichte ogen van de bewoners,’
merkt fotografe Malou na een paar dagen op. ‘Waar zouden
ze die toch vandaan hebben?’
Zijn bekendste weg verbindt de dorpen Barichara en
Guane, volgens velen twee van Colombia’s mooiste koloniale
dorpjes. Beide kijken uit over een kloof die werd uitgesleten
door de Suarez-rivier, een zijtak van de Chicamocha.
De dorpjes zijn te herkennen aan hun hellende en met
zandsteen geplaveide straatjes, lage witte huizen met rode
pannen daken en paarse bougainvillea, die weelderig langs
de muren groeien. Guane, zo zeggen de inwoners, behoort
bovendien tot de vredigste plekken van het land. ‘Guane is
misschien wel het enige dorp in Colombia waar het conflict
met guerrillabeweging FARC nooit is aangekomen,’ zegt een
oude man, terwijl hij omhoog schuifelt over de hobbelige keistraatjes,
zijn voeten in platgetrapte espadrilles. ‘De guerrilla
had hier blijkbaar niets te zoeken. Gelukkig maar.’
De heilige fallus
Toch was het hier niet altijd zo vredig. Gids Andrés, een
hyperactieve dertiger met inheemse voorouders, wijst naar
een steen in de vorm van een reusachtige fallus, te midden
van het dorpsplein, waar op heuphoogte een ijzeren ring
aan is bevestigd. ‘Voor de inheemse Guane stond de vrouw
symbool voor moeder aarde, en deze fallus vertegenwoordigde
de man. De steen stond het hele jaar in de zon
om zich op te laden met zonnestralen, waarna ze hem op
21 december omkeerden zodat de energie van de zon de
aarde kon opladen voor het nieuwe seizoen.’ In 1540 kwamen
de Spanjaarden, en zij zetten de gigantische fallus in voor
compleet nieuwe doeleinden. Onder andere voor het bekeren
van de inheemse bevolking. ‘Ze bonden de onwillige bewoners
vast aan de fallus en lieten ze staan in de brandende zon, net
zolang tot ze ‘katholiek’ werden,’ zegt Andrés. ‘Het laatste
stamhoofd, oftewel cacique, weigerde zich te bekeren en is
met een aantal anderen in de kloof gesprongen.’
We zoeken verkoeling in de tienda van Don Chepe, een
kruidenierszaak op het dorpsplein die eveneens fungeert als
drinklokaal. Van vroeg in de ochtend tot laat in de avond
komen de bewoners er samen voor flesjes Poker-bier, te
midden van rollen wc-papier, tomaten en blikken tonijn.
Om ons heen zitten groepjes mannen met hoeden. Meesters
in het vertellen van grappen en het praten over niets.
De drie bovenste knopen van hun overhemd hangen open.
Rond hun nek bungelt een gouden kruis en hun voeten zijn in
bordeelsluipers gestoken. Aan de bar staat een stratenmaker.
Hij drinkt in één teug een literfles Poker-bier leeg, kijkt me
aan en knipoogt. ‘Poker is goed voor je hoofd. Waarom?
Nou, omdat je er dronken van wordt.’ Aangemoedigd door
ons gelach vervolgt hij: ‘Maar alleen als je er geld voor hebt.
Anders kun je er alleen maar naar kijken. Don Chepe, heb je
nog een klein biertje voor me?’
van handelen tot wandelen
Voor handel worden Von Lenguerkes Koninklijke Wegen
allang niet meer gebruikt. Het plan om de Koninklijke
Wegen te verbinden met de Magdalena-rivier, Colombia’s
belangrijkste waterweg, bleek uiteindelijk te ambitieus.
Berooid keerde Von Lenguerke terug naar Duitsland, waar hij
eind negentiende eeuw een roemloze dood stierf. Maar onder
wandelaars blijven de paden geliefd. Zoals die van het op
1680 meter hoogte gelegen dorp Villanueva naar het gehucht
Jordán, twaalfhonderd meter lager, op de bodem van
de kloof. Wij starten de wandeling bij zonsopkomst in
Villanueva. Het pad voert ons zigzaggend over de berghelling
naar beneden. Sommige delen zijn bedekt met rechthoekige
keien en andere met gruis. ‘Zie je hoe de bochten een
perfecte hoek van 45 graden maken? Op die manier viel
de lading van een ezel er niet af in de bochten,’ prijst gids
Andrés het werk van de Duitser.
038

SANTANDER EN BOYACÁ - COLOMBIA
Tanden bloot
Een bewoner van het
bergdorpje Guane
groet ons vanachter
zijn huisdeur.
039

046

SANTANDER EN BOYACÁ - COLOMBIA
Bergdouche
Gids Andrés haalt
een nat pak in de
180 meter hoge
Juan Curi-waterval.
Links
Op drie wielen
Toeristisch maar
o zo leuk: een
tuktuk ritje door het
historische centrum
van Barichara.
047

NEW
KIDS
ON
THE
BLOCK
11 HIPPE EN
BETAALBARE
HOTELKETENS
IN EUROPA
De oude hotelgarde ondervindt in steeds meer steden geduchte
concurrentie van nieuwe spelers — jonge, frisse en betaalbare
boetiekhotelketens die korte metten maken met bestaande
conventies. Wij brengen voor jou de tofste nieuwe merken in beeld.
Gemiddelde prijs per nacht voor twee personen: € 0 – 50 € 50 – 100 € 100 – 150
056

DE NIEUWSTE HOTELKETENS
Prijs
klasse
citizenM
Waar heb je als moderne reiziger nou écht
behoefte aan? Dat is de vraag die centraal staat bij
citizenM. Een vlugge check-inprocedure die
slechts één minuut in beslag neemt. Check.
Een zacht XL-bed waarin je gemakkelijk slaap kunt
vatten. Check. Een supersnel wifinetwerk waardoor
je in het hele gebouw verbinding kunt maken.
Check. Een vernuftige MoodPad waarmee je met
één vinger de temperatuur, gordijnen, tv en lichten
bedient. Check. Je vindt de strakke boetiekhotels
van citizenM in eersterangs metropolen en nabij
grote luchthavens. Voor nomaden is er nu een
‘global passport’. Verblijf minimaal zeven en maximaal
29 dagen in één citizenM-hotel en betaal
slechts € 50 per nacht. Voor hetzelfde bedrag kun
je nu ook een dagpas aanschaffen, citizenm.com
>> Amsterdam, Genève, Glasgow, Kopenhagen, Londen, Parijs en meer
057

ONTDEKKINGS
REIZIGERS
GEZOCHT
Toen Saoedi-Arabië in 2019 na een langdurig verbod op niet-religieus
toerisme eindelijk de deur opende voor recreatieve reizigers, was
Columbus-fotograaf Tim Bilman er als de kippen bij. Op de volgende
pagina’s doet hij verslag van zijn ontdekkingen. Wie volgt?
066

SAOEDI-ARABIË
1
067

Hoe vaak heb ik niet naar de jaloersmakende
verhalen geluisterd van reizigers die, in de
jaren zeventig of zelfs nog eerder, als een
van de eerste westerlingen een bepaalde
bestemming bezochten! Bij mensen thuis slapen omdat
er domweg geen andere slaapplekken zijn, je eigen
vervoer regelen, een land nog echt in zijn volle
­authenticiteit meemaken − het lijken steeds zeldzamere
reiservaringen. Ik had het dan ook voor onmogelijk
gehouden dat ik, net voordat de coronacrisis uitbrak, zelf
een van die reispioniers zou zijn. Toen het jaar daarvoor
Saoedi-Arabië besloot toeristenvisa te gaan verstrekken
aan niet-islamieten, hebben mijn vriendin en ik meteen
een aanvraag ingediend. Tot onze grote verrassing werd
die goedgekeurd en mochten wij als een van de eerste
niet-islamitische Europeanen Saoedi-Arabië op een
toeristenvisum gaan ontdekken.
Maar het regelen van het visum was slechts het begin
van alle reisvoorbereidingen. De aanvraag maakte ook
veel discussies met vrienden en familie los. Moet je
wel naar een land als Saoedi-Arabië willen afreizen?
Je steunt daarmee een Salafistische overheid die
mensenrechten aan zijn laars lapt. En bovendien: kun je
dit überhaupt wel een vakantie noemen als je je zorgen
moet maken over hoe je zult worden ontvangen als
ongelovige in een extreem conservatief land? En hoe zal
het voor mijn vriendin zijn? Ontspannen in je bikini aan
het zwembad van een boetiekhotel aan een gin-tonic
nippen zit er in elk geval niet in − vrouwen bedekken
het lichaam te allen tijde, hotels zijn functioneel en
alcohol, daar praat je niet eens over.
Uiteindelijk overwon de nieuwsgierigheid naar het
onbekende. We besloten de reis te zien als een once-in-alifetime
opportunity en niet zozeer als een vakantie. Het is
makkelijk je mening te vormen over een land zonder er
zelf geweest te zijn. Saoedi-Arabië is een land waar de
normen en waarden oneindig ver van die van ons af staan,
maar dit zijn de normen en waarden van onze overheden.
Uit mijn vele reiservaringen weet ik dat de bevolking van
een land vrijwel nooit een goede afspiegeling is van de
overheid. Dat bleek ook in Saoedi-Arabië. En wat ben ik
blij dat we vlak voor de uitbraak van corona deze kans met
beide handen hebben aangegrepen. We leven in een tijd
waarin we steeds verder uit elkaar worden gedreven
worden. Hoe mooi is het dan om in gesprek te gaan met
de inwoners van een land die op voorhand niet verder van
je af lijken te kunnen staan. Politiek laat ik nu achterwege
en ik neem jullie voor het eerst mee op een roadtrip door
het noorden en midden van Saoedi-Arabië − een avontuur
met het overdonderende landschap én de gastvrije lokale
bevolking in de hoofdrol.
reis mee door
saoedi-arabiË
in 8 foto’s
1DE RODE DUINEN VAN TABUK
Maar liefst 95 procent van Saoedi-Arabië is woestijn −
een enorme zandbak waar Nederland meer dan vijftig
keer in zou passen. Maar die woestijn neemt allerlei
gedaantes aan. De oranjerode Rub ‘Al Khali, een van de
grootste zandwoestijnen ter wereld, beslaat het zuiden
van het land. Dichter bij de grens met Irak en Koeweit
ligt de An-Nafud-woestijn, met zijn dertig meter hoge
duinen. En in het uiterste noordwesten, in de buurt van
Jordanië, doemen de duinen van Tabuk op. Vanuit de
stad Tabuk, tachtig kilometer zuidelijker, voert Highway
394 dwars door het gebied: een bloedrood landschap
van golvend zand en vlijmscherpe rotspartijen.
In elk ander land zou dit een toeristenattractie van
formaat zijn, maar in Saoedi-Arabië wordt er amper voor
geadverteerd. Het gebied staat enkel op mijn programma
omdat mijn oog er op viel toen ik tijdens mijn reisvoorbereidingen
satellietbeelden van Saoedi-Arabië
op Google Earth aan het bekijken was. Zoals voor veel
andere bijzondere plekken in het land geldt, is er bar
weinig informatie over beschikbaar.
Voor een bezoek verruilen mijn vriendin en ik anderhalf
uur voor zonsopgang ons warme hotel voor een
roadtrip door de koude zandvlaktes van de regio Tabuk.
Koud gedurende de nacht, welteverstaan, zeker nu in
de winter. Overdag schiet het kwik ’s winters naar een
aangename 25 graden. In alle andere seizoenen is dat
een helse 45 graden. Tijdens onze rit laat de zon zich
steeds meer zien. Het uitgestrekte landschap verschiet
elke paar kilometer van kleur. Wanneer we ineens een
zee van rood zien opdoemen, weten we dat we zijn
aangekomen: de Rode Duinen van Tabuk. Hun kleur
danken ze aan het hoge ijzergehalte van de zandkorrels.
Bibberend banen we ons een weg door het koude zand,
op zoek naar hoogte zodat we ons kunnen opwarmen
aan de eerste zonnestralen die boven de rotswanden uit
schieten. Ik plof neer en wrijf het zand uit mijn ogen.
Het golvende rode zandlandschap, geflankeerd door
een massale rotswand, lijkt te zijn geknipt-plakt uit
een ­sciencefictionfilm. Om stil van te worden.
070

SAOEDI-ARABIË
4
071

kleurensafari
Zweeds Lapland
in
Op
Een kleurensafari in Zweeds Lapland kan een mens goed doen. Het najaarslicht en de
herfstkleuren grijpen je en laten je simpelweg niet meer los. Wij laten ons overrompelen
in het zuidelijke deel van Zweeds Lapland, langs de fictieve lijn van de poolcirkel.
Grote vraag: ontmoeten we het noorderlicht? TEKST GEERT JAN HAHN FOTOGRAFIE MALOU VAN BREEVOORT
100

ZWEEDS LAPLAND
Kijk uit, Lappen!
Het uitzicht vanaf
Utsiktstorn Vitbergen is in
de herfst fenomenaal. Deze
18 meter hoge uitkijktoren
heeft een steile klim, maar
de beloning is dat je je blik
360 graden kunt richten op
alle bomen en meren tot
aan de Botnische golf. Een
wandeling in en rondom
dit natuurreservaat, met dit
uitzicht als ijkpunt, raden
we daarom van harte aan.
Links
Rudolf en z’n
vriendjes zijn erbij
Al duizenden jaren zijn
rendieren en Lapland
onlosmakelijk met elkaar
verbonden. Ze zijn
onderdeel van de Samicultuur.
Rendieren migreren
gedurende de seizoenen:
in het najaar vind je ze
diep in het bos, voor het
korstmos en om te paren –
in willekeurige volgorde.
Deze zwart-grijze rendieren
troffen we toevallig langs
Rijksweg 94, tussen Lauker
en Vistträsk.
101

De Aurora Borealis zelf heeft
goede en slechte jaren
Het licht zien
Het Aurora Safari
Camp bij Lassbyn
doet z’n naam eer aan;
verschillende groene
kleuren flikkeren rond
half elf ’s avonds op
door de camera van
Malou. Wil je meer
weten over hoe je
het noorderlicht kunt
foto graferen? Ga dan
op stap met topfotograaf
én eigenaar
van Aurora Safari Camp
Fredrik Broman.
Wij willen meer
Een wandeling in het
merengebied rond
Kalvträsk is een must.
De acht jaargetijden
We hebben onze kleurtocht uitgezet langs de fictieve
lijn van de poolcirkel, van Skellefteå en Kalvträsk aan
de Botnische golf tot het Junkerdal aan de grens met
Noorwegen, en via de Råne-riviervallei weer terug
naar Luleå aan de kust. Een onvermijdelijk knooppunt
op die route is Arjeplog. Hier voert blauw de
boventoon, want er zijn ruim 8700 meren in dit
district. ‘Tweeënhalf meer per persoon, want zoveel
mensen wonen hier niet,’ lacht Anton Högberg van
Experience Arjeplog tijdens een mountainbiketour.
Ook Anton geniet van de geuren en kleuren tijdens
dit najaar, maar raadt ons óók een ander seizoen aan:
de winterlente.
Even uitleggen. (Zweeds) Lapland kent volgens
de Sami-kalender maar liefst acht seizoenen. Ook de
wisselingen van de jaargetijden worden mee gerekend.
De kracht van de zon en de overgangen die flora en
fauna meemaken spelen hier een leidende rol in.
Als de eerste bomen beginnen te verkleuren maar
je nog wel vitamientjes van de zon oppikt, begint
tjaktjagiesse: de zomerherfst. Dan volgt tjaktja, het
najaar waarin gejaagd wordt en de eerste nachtvorst
op de korstmossen aantreedt. En zo heb je ook
de winterlente, aangeduid als gidádálvve. Een uitzwaaitocht
van de vorst, met stijgende temperaturen
maar nog wel bergen sneeuw.
‘We hebben afgelopen jaar echt een te gekke
gidádálvve gehad, hoe raar dat misschien ook klinkt
door de coronacrisis,’ vertelt Anton. ‘Het weer was
fantastisch: de sneeuw bleef liggen tot in juni, terwijl
de zon aanhoudend scheen. We hebben alle outdooractiviteiten
kunnen doen waar we zelf zo van houden:
sneeuwscooterrijden, rallyrijden over het ijs en
off-piste skiën. Misschien wel de mooiste winterlente
ooit.’ Dat kan de inmiddels gelande helikopterpiloot
Frans Helamb uit Vuoggatjålme beamen: ‘Toen wij
in mei en juni, normaliter het einde van het winterseizoen,
even vrij waren konden we er nog steeds
op uit met onze sneeuwscooter. ‘Vaak gaan we elders
in Europa op vakantie, maar dit keer was een staycation
in Zweden helemaal geen straf.’
Vliegende herder
Terug naar de herfst. Want als de berken verkleuren
van groen naar geel, oranje en rood, kan Frans weer
aan de bak. Tjaktja, het pure najaar, is de periode dat
Samiherders in Zweden en ook Noorwegen zíjn helikopter
oproepen om de rendieren bijeen te brengen.
Aansturend vanuit de lucht hoedt Frans soms duizenden
dieren tegelijk door het ruige, onherbergzame
landschap richting een kirnu, een enorme omheining.
‘Tjaktja is het paar- en slachtseizoen,’ legt hij uit.
Volgens Lotta Svensson is het najaar om meerdere
redenen een ‘bijzondere’ periode. Lotta is van het
Batsuoj Sami (rendier)centrum in Slagnäs. Terwijl
we langs zo’n buitenkooi lopen, vertelt ze hoe de
mens de natuur een handje helpt. ‘De dieren worden
opgedeeld in kleinere groepen. Ze krijgen een
nummer, de kalfjes een guobir (oormerk), en alles
wordt gedocumenteerd. Ook zet de dierenarts de
vaccinaties. En we halen een paar dieren eruit voor
het vlees.’ De kirnu van Lotta is dit najaar echter
leeg. Door de coronacrisis is er even geen rendierenbusiness.
‘Dit is een educatiecentrum. Aan wie
106

ZWEEDS LAPLAND
107

Jouw wereld in beeld
Reis mee met Columbus Travel en breng je favoriete droomreis in beeld.
Al vanaf € 30 verwen je jezelf of een ander met een (half)jaar abonnement
Columbus Travel en krijg je een albelli fotoproduct cadeau!
HALFJAAR
COLUMBUS TRAVEL
5 edities voor € 30
+ albelli cadeauvoucher
ter waarde van € 15
40%
korting
JAAR
COLUMBUS TRAVEL
10 edities voor € 55
+ albelli cadeauvoucher
ter waarde van € 25
41%
korting
Ga snel naar
columbustravel.nl/albelli
of bel 020 894 56 60
Ga van toepassing. voor Het deze abonnement en is tot wederopzegging vele andere en na actieperiode prijzen eenvoudig naar opzegbaar. Je columbustravel.nl/win
betaalt geen verzendkosten voor adressen Nederland.
Deze aanbieding is geldig tot 28 februari 2021 of zo lang de voorraad strekt. Op deze aanbieding zijn de algemene leveringsvoorwaarden van New Skool Media B.V.

COLOFON
Uitgever Pim Osterhaus
Hoofdredacteur Mark Mackintosh
Art director Manon Suykerbuyk
Redactie Tom Aussems, Emmy Bekker, Vellah Bogle, Saphira Siahaya-Ursepuny
Aan deze editie werkten mee
Tim Bilman, Hester Douma, Ynske Boersma, Malou van Breevoort, Geert Jan Hahn, Sophi Deinum, Ursula Hopson, Joost Smets,
Danny van de Wiel, Steve Herud, Nicolas Matheus, Stephan Lemke, Erik Joosten, Juliane Beer, Andreas Scholer, Diana Jarvis, Jimmy Nelson,
Alexander Haufschild, Wim Kok, Marco van Leeuwen, Charles Witlox, Jeremy Smith, Paul Peeters, Wolfgang Thaler, Hannes Woidich,
Oliver Hiltbrunner, Zürich Tourism, Claus Bach, Paulo Barata, Rolf Dobberstein, Landschaftspark Duisburg-Nord, Bram Berkien,
August Fahrkurs, Sil Vanderbruggen, Zaia Travel, Voigt Travel
Marketing Viola Rudelsheim
Advertentiemarkt Arian Azad
Adverteerders Camptoo, 085-2083736, camptoo.nl
Nieuwe abonnementen Columbus Travel verschijnt tien keer per jaar, columbustravel.nl/abo of postbus 23620, 1100 EC Amsterdam
Vragen over je abonnement Tel. 020 894 5660 (op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 u), klantenservice@columbusmagazine.nl, België: tel. +31
20 894 5661. Abonnementsprijzen € 67,99 per jaar of € 34,70 per halfjaar bij betaling per automatische incasso. Voor andere betaalwijzen
wordt € 2,60 administratiekosten in rekening gebracht. Abonnementen buiten Nederland en België zijn op aanvraag via klantenservice@
columbusmagazine.nl. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch na de abonnementsperiode. Voor alle andere abonnementen geldt een
opzegtermijn van 3 maanden voor afloop van de abonnementsperiode. Na de eerste abonnementsperiode wordt het abonnement omgezet
in een abonnement voor onbepaalde tijd. Adreswijzigingen of andere wijzigingen in gegevens of voor het opvragen van je abonneenummer:
columbustravel.nl/abonneeservice. Welkomstcadeaus Zolang de voorraad strekt. Indien het welkomstgeschenk niet meer voorradig is, wordt
automatisch het kortingsabonnement gekozen. Drukkerij Habo DaCosta BV Losse verkoop Nederland Columbus Travel kost € 7,25 per
editie in de losse verkoop, Aldipress, tel. 030-666 0611 Losse verkoop België AMP, tel. (+32) 252 94 400
© New Skool Exploitatie BV 2021, alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaargemaakt,
door middel van druk, kopie, microfilm, of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Insturen
redactioneel materiaal Columbus is niet verantwoordelijk voor ongevraagd ingestuurd redactioneel materiaal. Ongevraagd materiaal wordt
niet teruggezonden. Voor het aanbieden van redactioneel materiaal of het indienen van ideeën en verzoeken, zie columbustravel.nl/contact
Columbus Travel is een uitgave van New Skool Exploitatie BV, dat onderdeel is van New Skool Media BV,
Spaklerweg 53, 1114 AE Amsterdam, columbustravel.nl, info@columbusmagazine.nl
Let op: vragen over abonnementen worden alleen beantwoord via klantenservice@columbusmagazine.nl
Privacy New Skool Media BV, de uitgever van Columbus Travel, legt van haar abonnees en klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. Deze
persoonsgegevens worden verwerkt in overeenstemming met de toepasselijke wet- en regelgeving, waaronder de Algemene Verordening Gegevensbescherming
(AVG). Kijk voor het privacybeleid van New Skool Media op newksoolmedia.nl/privacyvoorwaarden. Via privacy@newskoolmedia.nl en/of via New Skool Media
B.V., ter attentie van Afdeling Klantenservice Privacy, Postbus 23620, 1100 EC Amsterdam, kun je altijd contact opnemen met vragen over dit privacybeleid.
121

VOLGENDE KEER
DE MOOISTE REIZEN WEG VAN DE MASSA
EEN SNEAK PREVIEW VAN DE VOLGENDE EDITIE
ONTSNAPPEN IN DE NATUUR
De reisgeheimen van gasthoofdredacteur TOM WAES
33 tips om op adem te komen als de wereld weer opengaat
Back to basics in de onontdekte Ardennen,
onthaasten in Ierland en de Zuid-Afrikaanse wildernis in
Bestorm de verborgen valleien van Nepal
De Himalaya buiten de gebaande paden
Ga op privésafari in Tanzania
De grootste wildlifeshow ter wereld wacht op toeschouwers
Editie 97 valt op 19 februari op de mat bij abonnees en ligt op 23 februari in de winkel
* alle bestemmingen onder voorbehoud
122