Mundikat Magazine edition 2-2017

Rood D- OO ( Dm-* of dmdm)
Crème ddOO dmdm
Apricot ddOO Dm-
* Dm heeft geen invloed op diepe (donkere) pigmentering!
Ik werd destijds op een show als lid van de Stamboekcommissie
voor een genetisch probleem gesteld, dat uit een lilac x lilac
combinatie blauwe kittens geboren waren. Uit twee recessieve
lilacs (aabbdd) kan immers geen dominante blauwe (aaBbdd)
komen? Eén van de lilac-ouders moet caramel te zijn of gewoon
een slecht doorgekleurde blauwe kat, waardoor de kleur van de
blauwe kittens wel te verklaren is. Men moet zo langzamerhand
als keurmeester wel een uitstekend kleuronderscheidingsvermogen
hebben om al deze bijzondere kleurtjes feilloos te
kunnen determineren waarbij een goede genetische bagage
onontbeerlijk is. Keurmeesters dienen eigenlijk vóór het afleggen
van hun examen mijns inziens ook een kleurenblindheidstest af
te leggen.
Pigmentremmer – I-
Het dominante inhitor-gen I verbiedt de vorming van pigment
in de groeiende haarschacht, hetgeen resulteert in de typische
uitdrukking van witte haren met gekleurde haartoppen. Dit
I-gen schijnt makkelijker phaeomelanine pigment te verdringen
dan het eumelanine pigment. Een eigenschap van het gen “I”
is de brede variatie in expressie. Deze expressie reikt van een
nauwelijks zichtbare witte band aan de basis van de haren nabij
de huid (Smoke) tot een bijna witte kat (Chinchilla) waarbij het
pigment beperkt is tot de uiteinden van de haartoppen.
Omdat het pigment-beperkende gen zo uiterst variabel is in zijn
expressie kan het een impenetrantie vertonen die resulteert
in een enkele zwarte of blauwe kat, zonder duidelijk zichtbare
witte ondervacht, maar die desondanks toch vererft als smoke
(Overlap). De Smoke is de non-agouti vorm (aaI-).
De Silver tabby (A-I-) vertoont een lage graad van expressie
van het gen, terwijl de Chinchilla (ook A-I-) een mooi voorbeeld
vormt van het extreme fenotype om door selectief fokken het
extreme uiterlijk in tippinglengte te creëren.
De kleurschakeringen van donker Shaded Silver naar licht getipte
Chinchilla kan een scala van genetische opmaak vertonen
tengevolge van het dominante monogenetische Inhibitor-
(I) – gen met variabele expressie dat door polygenetische
eigenschappen verkregen wordt. Dit is met behulp van
minnetjes voor lichte tipping en plusjes voor de langere (dus
intens donkerder) tippinglengte als volgt voor te stellen:
Monogenetisch Polygenetisch Variëteit Monogenetisch
Polygenetisch Variëteit
I i (heterozygoot) + + + Shaded Silver (donker) I I (homozygoot) - + + (donker) Chinchilla
I i + + - Shaded Silver I I - - + Chinchilla
I i + - - Shaded Silver (licht) I I - - - (licht) Chinchilla
Polygene overerving; additieve genen
Bovenstaand voorbeeld van polygene overerving is een geval
met één “hoofdgen” (I), waarvan het effect door andere genen
werd versterkt. Deze “andere genen” zijn niet elk op zich in het
fenotype herkenbaar omdat ze per gen maar zo weinig resultaat
geven, echter als groep des te meer. Heeft een dier er meer van,
dan wordt hun werking als het ware bij elkaar opgeteld: ze
werken additief.
Met de theorie van het Wide-band gen (die nog wetenschappelijk
getoetst moet worden), dat semi-dominant zou moeten zijn en
dat is aangegeven met het symbool Wb (Patricia Turner, die de
wetenschap met haar theorie wel eens ver vooruit wil snellen),
is de afstand tussen de agoutibandjes in de agoutiharen meer of
minder groot (verbreed).
Een Chinchilla zou dan als genotype A-I- WbWb moeten hebben.
Een Shaded Silver zou dan als genotype A- I - Wb wb moeten
hebben
Een Silver Tabby heeft als genotype A- I - wb wb
Een Smoke is non-agouti met genotype aa I – (geen agoutiband).
Volgens de FIFe-standaard mag een Chinchilla geen donkere
spoortjes (smudges) op de achterpoten vertonen en werden
heel lichte Chinchilla’s met smudges tot wanhoop van exposant/
eigenaar onterecht tot Shaded Silvers gebombardeerd/gekeurd,
in plaats van een Chinchilla met een klein foutje, waarbij een
restje van een agoutikenmerk zich volhardend op de hieltjes liet
zien. Zo kunnen theoretisch uit twee Chinchilla’s (WbWb) geen
Shaded Silvers (Wbwb) geboren worden, hetgeen in de praktijk
regelmatig gebeurt, vooal omdat Amerikaanse Silver-fokkers
weleens effen-gekleurde Perzen met oranje oogkleur hebben
gebruikt en daarmee een bom onder alle polygenen voor lichte
tippinglengte en groene oogkleur gelegd hebben. De Europese
Shaded Silver is doorgaans veel lichter in vachtkleur dan de
Amerikaanse Shaded Silver.
Nu en dan treedt ook een doorbraak van de productie van
phaeomelanine pigment op in Silverkleurige katten, waarbij dit
fenomeen ook wel met “taankleuring” wordt aangeduid.
18