2020 02 24 Matthias Goerne + Alexander Schmalcz

Ma 24 feb 2020
Grote Zaal
20.15 uur
Serie Grote
Zangers
Matthias Goerne
+ Alexander Schmalcz
De liedcomponist
Beethoven
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale
programmaboekje is een extra service
ter voorbereiding op het concert. Het is
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie
tijdens het concert te raadplegen via uw mobiele
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de
andere concertbezoekers.
Bij voorbaat dank.

Programma
Matthias Goerne
+ Alexander Schmalcz
De liedcomponist Beethoven
Matthias Goerne bariton
Alexander Schmalcz piano
Serie Grote
Zangers
Ma 24 feb 2020
Grote Zaal
20.15 - 21.50 uur
ca. 35 minuten voor de pauze
ca. 40 minuten na de pauze
Voorprogramma
Grote Zaal
19.30 - 19.50 uur
Berend Eijkhout bariton
Felix Justin piano
Robert Schumann (1810 -
1856)
Fünf Lieder op. 40 (1840)
1. Märzveilchen
2. Muttertraum
3. Der Soldat
4. Der Spielmann
5. Verratene Liebe
Samuel Barber (1910 - 1981)
Dover Beach (1931)
Bent u niet vergeten uw mobiele
telefoon uit te zetten?
Dank u wel.
2

Programma
Ludwig van Beethoven (1770 - 1827)
Resignation WoO 149 (1817)
An die Hoffnung op. 32 (1805)
Gesang aus der Ferne WoO 137 (1809)
Mailied op. 52 nr. 4 (ca. 1795)
Der Liebende WoO 139 (1809)
Sechs Lieder nach Gedichten von Gellert op. 48 (1801-02)
1. Bitten
2. Die Liebe des Nächsten
3. Vom Tode
4. Die Ehre Gottes aus der Natur
5. Gottes Macht und Vorsehung
6. Bußlied
Pauze
An die Hoffnung op. 94 (1815)
Adelaide op. 46 (1794-97)
Wonne der Wehmut op. 83 nr. 1 (1810)
Das Liedchen von der Ruhe op. 52 nr. 3 (1793)
An die Geliebte WoO 140 (1811)
An die ferne Geliebte op. 98 (1816)
1. Auf dem Hügel sitz ich spähend
2. Wo die Berge so blau
3. Leichte Segler in den Höhen
4. Diese Wolken in den Höhen
5. Es kehret der Maien, es blühet die Au
6. Nimm sie hin denn, diese Lieder
3

Welkom
Hij is er weer! Zo voelt dit vijfde concert van Matthias Goerne in de serie Grote Zangers.
Afgelopen weken bouwde de spanning over zijn komst zich al bij me op. Zelfs binnen het
selecte clubje Grote Zangers heeft hij iets zeer speciaals.
Ga maar na. Er zijn vier meetbare dingen
die hem tot primus inter pares maken. Ten
eerste is Goerne al gauw tien jaar eerste
keus onder topdirigenten en -orkesten als
ze Mahler-liederen uitvoeren. Bij de Berliner
Philharmoniker en het Concertgebouw zingt
hij het loodzware Des Knaben Wunderhorn –
een uur solo – en net nog de Rückert-Lieder
bij de Wiener Musikverein. Ten tweede geeft
hij waarschijnlijk de meeste recitals van alle
grote zangers. Dat maakt hem tot de grootste
ambassadeur van liedkunst in deze tijd. Ten
derde bouwt Goerne een enorme catalogus
op: jaarlijks brengt hij nieuwe albums uit.
Tenslotte heeft de man uit Weimar de best
gevulde prijzenkast. In 2017 riepen Echo,
Gramophone en BBC hem tegelijk uit tot
beste zanger van de wereld en hij won de
laatste editie van de Edison categorie vocaal
klassiek.
Zo is iets ontstaan wat niet vooraf was
vastgelegd op de tekentafel. Ooit begon ik
met het programmeren van Grote Zangers
omdat ik dat leuk vond. Mettertijd is door
relaties zoals die met Goerne ook een zekere
verantwoordelijkheid ontstaan. Want deze
concerten doen ertoe, dit besef is er in ieder
geval bij mij en alle betrokkenen van Grote
Zangers.
Ik wens u een fijne avond!
Theo van den Bogaard
Stichting Grote Zangers
De serie Grote Zangers wordt georganiseerd i.s.m.
Muziekgebouw aan ’t IJ
Toch verklaart dit nog niet geheel mijn
spanning. Misschien heeft het ook met iets
anders te maken. Goernes bestijging van de
troon en het ontstaan van Grote Zangers
vielen toevallig ongeveer samen, in het jaar
2010. Sinds we bestaan, doe ik grote moeite
hem te verleiden telkens weer te komen,
zelfs met dubbelrecitals. En hij bleef komen,
steeds weer. Zo zijn wij als Grote Zangers
uitgegroeid tot het enige loket waar deze
legendarische zanger in Nederland te horen
is in solorecitals. Dit zei Goerne zelf ook, live
op TV, afgelopen winter tegen Paul Witteman.
4

Toelichting
Beethoven was de componist van grote, ambitieuze werken zoals symfonieën,
strijkkwartetten en pianosonates. Dat hij ook een behoorlijk aantal kleinschalige liederen
naliet, is minder bekend. Tijdens zijn leven kon je daarmee het grote publiek, zijn
doelgroep, niet goed bereiken. Liederen kwamen dan ook meestal niet veel verder dan de
salon, getuige het bereik van de geniale werken van Beethovens jongere tijdgenoot Franz
Schubert.
In ieder opzicht streefde Beethoven naar ‘Het
Grote’; kleine miniaturen waren bijproducten
in zijn oeuvre. Toch kwam hij uit een familie
waarin professioneel werd gezongen, en
daarmee werd zelfs in het levensonderhoud
van de familie voorzien. Zijn grootvader Louis
was eerst kerkzanger in Leuven en Luik en
kreeg daarna een aanstelling bij de keurvorst
in Bonn. Zijn vader Jean was eveneens
zanger in Bonn, hoewel hij als allround
musicus was opgeleid. Hij gaf bijvoorbeeld
ook viool- en pianoles, onder andere aan
zijn eigen zoontje. Maar al gauw kreeg hij
diens grote talent in de gaten en schoof hij
hem door naar een betere leraar. Dat wordt
algemeen als zijn meest opmerkelijke daad
beschouwd, want vervolgens raakte hij aan
de drank, werd ontslagen en vormde een
zware last op de schouders van zijn zoon
Ludwig. Met zingen was het afgelopen, maar
de zang leefde voort in de composities van
Beethoven.
Doordringen tot de kern
Beethovens liederenoeuvre was niet
groot maar wel zeer divers. Het bestond
uit opera-achtige aria’s, coupletliederen,
doorgecomponeerde liederen, die soms
de vrijheid van een fantasie benaderden,
en liederen waarin de pianopartij sterk
op de voorgrond trad. En dan was
er dat wonderlijke hoofdstuk van de
volksliedbewerkingen: ca. 180 Schotse, Ierse
en Welshe volksliedjes, door Beethoven van
muziek voorzien voor de Schotse uitgever
George Thomson. Er was jarenlang een
ongemakkelijk contact tussen de twee, maar
hieraan danken we wel een aantal brieven
waarin we de componist zien worstelen met
deze liedopdracht. Ondanks zijn dringende
verzoek kreeg hij namelijk tot zijn ergernis
alleen de oorspronkelijke melodietjes maar
niet de teksten toegestuurd. Desondanks
werkte hij eraan door, ‘con amore’ zoals hij
schreef aan Thomson, en hij benadrukte:
‘het makkelijke is moeilijk’. Zijn eveneens
gecontracteerde collega’s zoals Haydn,
Hummel en Kozeluch maakten zich er
vrij gemakkelijk vanaf, maar Beethoven
greep deze opdracht kennelijk aan om het
uiterste te halen uit een simpel gegeven.
Hoewel deze liederen vanavond niet op het
programma staan, moeten ze toch genoemd
worden, want als er iets kenmerkend was
voor de werkwijze van Beethoven dan was
het wel zijn behoefte om door te dringen tot
de kern van een simpel thema, en het recht
doen aan de nuances van de tekst.
Hoop en geluk
Van de ruim 90 ‘kunstliederen’ die Beethoven
in totaal schreef staan de meeste op zichzelf.
5

Toelichting
Zoals het lied Resignation uit 1817, een
ontroerend, intiem afscheidslied waarvan de
opvallende rusten de melodie iets haperends
geven. In de coupletten van het ruim tien jaar
eerder geschreven An die Hoffnung op. 32 is
de beweging daarentegen vloeiend: er is nog
hoop! Beethovens hoop was gefocused op
Josephine von Brunsvik en aan haar droeg
hij dit lied aanvankelijk op. Toen zij hem
afwees als toekomstige partner, schrapte
hij de opdracht. Dezelfde tekst gebruikte
Beethoven echter tien jaar later nóg een keer,
in een vrijere zetting. An die Hoffnung op. 94
heeft nog het meeste weg van een operaaria
met recitatief. Hij volgt hier de expressie
van de tekst op de voet met steeds nieuwe
muzikale ideeën.
Beethoven volgt niet één recept maar zet
voortdurend de vorm naar zijn hand. Gesang
aus der Ferne begint bijvoorbeeld verrassend
ambitieus met een lange inleiding van de
piano. De hierop volgende a-b-a-vorm klinkt
eerst blij als een dans en verandert dan van
sfeer als de geliefden uit elkaar gedreven
worden (het b-gedeelte). Aan het slot keert
de blijdschap haast extatisch terug. Geen
wolkje aan de hemel is er te bespeuren
in Mailied en in Der Liebende waarin de
coupletten een stralend geluk uitbeelden.
Plechtige grandeur
De zeven jaar eerder geschreven Gellert
liederen vormen een serie van zes, maar de
liederen staan ieder los van elkaar. Ze zijn
plechtig van sfeer en religieus van inhoud.
Het zijn gelegenheidswerken, geschreven ter
ere van de plotseling overleden gravin Von
Browne die samen met haar man Beethoven
financieel had gesteund. Het echtpaar was
puissant rijk en zij schonken Beethoven
behalve geld ook een paard, waarmee het
niet goed afliep. De plechtige grandeur van
de Gellert liederen is voor een belangrijk
deel ingegeven door de verheven teksten,
geschreven in Leipzig door een tijdgenoot
van Bach. Ook Bach-zoon Carl Philipp
Emanuel had deze gedichten op muziek
gezet.
Romantische eruptie
Op de tweede versie van An die Hoffnung
volgt Adelaïde, een lied waarop Beethoven
zijn leven lang trots was. Samen met tenor
Franz Wild voerde hij het nog acht jaar na
het ontstaan in 1815 uit voor de Russische
tsarina: het zou Beethovens laatste publieke
optreden zijn als pianist. Het lied was
inmiddels zeer populair geworden en werd
zelfs door verschillende componisten zoals
Thalberg en Liszt geparodiëerd.
Beethoven had er lang aan gewerkt,
ongeveer drie jaar. Het werd als los lied
uitgegeven onder de aanduiding ‘cantate’.
Om de betekenis van deze compositie
te kunnen begrijpen, moeten we ons
voorstellen dat het werd geschreven in
een tijd dat het eenvoudige coupletlied
de norm was. Een doorgecomponeerd lied
als Adelaïde, eigenlijk één romantische
eruptie van vervoering, was ondenkbaar in
die tijd. Zoals in alle muzikale genres die
Beethoven aanpakte, heeft hij dus ook in het
lied de middelen naar zijn hand gezet, tot
verbijstering van zijn tijdgenoten.
6

Toelichting
Liefdesgeschiedenissen
In Wonne der Wehmut komt de wanhoop
over de verloren liefde met grote
intervalsprongen openlijk aan bod. De rust
keert terug in het coupletlied Das Liedchen
von der Ruhe en de eenvoudige zetting
van de hyperromantische tekst van An die
Geliebte.
An die ferne Geliebte, een serie van
zes liederen, werd door Beethoven zelf
aangeduid als ‘Liederkreis’. De liederen zijn
niet los van elkaar gecomponeerd maar
thematisch met elkaar verbonden. Soms
gaan ze zelfs via een verbindende passage
in elkaar over, zodat ze één geheel lijken te
vormen. Het beginthema in de toonsoort
Es-groot keert terug in het laatste lied,
waarmee de ring als het ware rond is. Met
het verband tussen de liederen suggereert
Beethoven een fluctuerend gevoelsleven.
De ringvorm is een evocatie van iets dat
gesloten is. Dit is de eerste compositie
van deze soort en de vorm werd later na
gevolgd, bijvoorbeeld door Schumann in
Frauenliebe und -leben.
De zes liederen drukken een grote tederheid
uit en een intens verlangen. De luisteraar
krijgt de indruk dat ook de woorden van
Beethoven zelf moeten zijn, maar dat is niet
zo. De tekst is van de jonge Tsjechische
medicijnenstudent Alois Isidor Jeitteles die
in Wenen met zijn poëzie furore maakte.
Misschien heeft Jeitteles de gedichten zelfs
in opdracht van Beethoven geschreven.
Tekst toelichting: Katja Reichenfeld
Zeer waarschijnlijk heeft Beethovens ‘ferne
Geliebte’ een autobiografische oorsprong
en houden de liederen verband met een
van Beethovens liefdesgeschiedenissen.
De naam die het beste past bij deze cyclus
is die van Josephine von Brunsvik met wie
Beethoven zich innig verbonden voelde,
maar die hem wegens het standsverschil
afwees. Wel bracht zij van hem een
dochtertje ter wereld met de naam ‘Minona
(anagram van ‘Anonim’).
7

Liedteksten
Beethoven - An die ferne Geliebte (omslag eerste uitgave uit 1816)
8

Liedteksten
Ludwig van Beethoven
Resignation
Tekst: Paul Graf von Haugwitz (1791 - 1856)
Ga uit, mijn licht. Wat je mist, is nu
verdwenen. Ze hebben je de lucht ontnomen
en de vlam flakkert.
Lisch aus, mein Licht!
Was dir gebricht,
Das ist nun fort,
an diesem Ort
Kannst du’s nicht wieder finden!
Du mußt nun los dich binden.
Sonst hast du lustig aufgebrannt,
Nun hat man dir die Luft entwandt;
Wenn diese fort gewehet,
die Flamme irregehet,
Sucht, findet nicht;
lisch aus, mein Licht!
An die Hoffnung op. 32
Tekst: Christoph August Tiedge (1752 - 1841)
O hoop! Laat de mens weer geloven, dat
daarboven een engel zijn tranen telt. Als de
geliefde stemmen zwijgen en de herinnering
vervaagd is, ga dan naar waar de verlatene
steun zoekt op de verzonken urnen. En
als hij opkijkt en de laatste zonnestralen
ondergaan, laat hem dan de door de zon
verlichte wolkenrand zien.
Die du so gern in heil’gen Nächten feierst
Und sanft und weich den Gram verschleierst,
Der eine zarte Seele quält,
O Hoffnung! Laß, durch dich empor gehoben,
Den Dulder ahnen, daß dort oben
Ein Engel seine Tränen zählt!
Wenn, längst verhallt, geliebte Stimmen
schweigen;
Wenn unter ausgestorb’nen Zweigen
Verödet die Erinn’rung sitzt:
Dann nahe dich, wo dein Verlaßner trauert
Und, von der Mitternacht umschauert,
Sich auf versunk’ne Urnen stützt.
Und blickt er auf, das Schicksal anzuklagen,
Wenn scheidend über seinen Tagen
Die letzten Strahlen untergehn:
Dann laß’ ihn um den Rand des
Erdentraumes
Das Leuchten eines Wolkensaumes
Von einer nahen Sonne seh’n!
9

Liedteksten
Lied aus der Ferne
Tekst: Christian Ludwig Reissig (1784 - 1847)
Toen ik nog geen tranen van verlangen
had, wat leek mijn leven op een bos vol
nachtegalen, vol spel en dans. Nu drijft het
verlangen mij naar boven en zoekt mijn blik
haar glimlach. Kom, mijn lieve, jouw vriend is
hier. Ik wil alles voor jou opofferen. Maak van
mijn hutje een tempel met jou als godin!
Als mir noch die Träne der Sehnsucht nicht
floß,
Und neidisch die Ferne nicht Liebchen
verschloß,
Wie glich da mein Leben dem blühenden Kranz,
Dem Nachtigallwäldchen, voll Spiel und voll
Tanz!
Nun treibt mich oft Sehnsucht hinaus auf die
Höhn,
Den Wunsch meines Herzens wo lächeln zu
seh’n!
Hier sucht in der Gegend mein
schmachtender Blick,
Doch kehret es nimmer befriedigt zurück.
Wie klopft es im Busen, als wärst du mir nah,
O komm, meine Holde, dein Jüngling ist da!
Ich opfre dir alles, was Gott mir verlieh,
Denn wie ich dich liebe, so liebt’ ich noch nie!
O Teure, komm eilig zum bräutlichen Tanz!
Ich pflege schon Rosen und Myrten zum Kranz.
Komm, zaubre mein Hüttchen zum Tempel
der Ruh,
Zum Tempel der Wonne, die Göttin sei du!
Mailied
Tekst: Johann Wolfgang von Goethe (1749 - 1832)
Hoe mooi sprankelt de natuur! Bloesem
bloeit uit elke tak en vreugde en genot
is bij ieder. O liefde, jij eert het veld met
bloemengeuren. Meisje, wat hou ik van jou.
Wat hou jij van mij! Zoals de leeuwerik houdt
van zang en lucht. Jij geeft mij jeugd en
vreugde voor nieuwe liederen en dansen. Blijf
eeuwig gelukkig.
Wie herrlich leuchtet
Mir die Natur!
Wie glänzt die Sonne!
Wie lacht die Flur!
Es dringen Blüten
Aus jedem Zweig
Und tausend Stimmen
Aus dem Gesträuch,
Und Freud und Wonne
Aus jeder Brust.
O Erd’, o Sonne!
O Glück, o Lust!
O Lieb’, o Liebe!
So golden schön,
Wie Morgenwolken
Auf jenen Höhn!
Du segnest herrlich
Das frische Feld,
Im Blütendampfe
Die volle Welt.
10

Liedteksten
O Mädchen, Mädchen,
Wie lieb ich dich!
Wie blickt dein Auge,
Wie liebst du mich!
So liebt die Lerche
Gesang und Luft,
Und Morgenblumen
Den Himmelsduft,
Wie ich dich liebe
Mit warmen Blut,
Die du mir Jugend
Und Freud und Mut
Zu neuen Liedern
Und Tänzen gibst.
Sei ewig glücklich,
Wie du mich liebst!
Der Liebende
Tekst: Christian Ludwig Reissig
Wat een wonderbaarlijk leven en nooit eerder
ervaren beven welt op in mijn borst. Hart, wat
is dit kloppen? Is de bloem der goden door
de liefdesadem opgebloeid? Ja, de toverblik
vol goedheid houdt mij stevig vast. En wil ik
vluchten, dan voeren de tranen mij weer terug.
Voor haar klopt eeuwig dit hart, maar zij voelt
niet echt, wat mijn hart met ogen zegt.
Herz, mein Herz, was soll dies Pochen?
Deine Ruh’ ist unterbrochen,
Sprich, was ist mit dir gescheh’n?
So hab’ ich dich nie geseh’n!
Hat dich nicht die Götterblume
Mit dem Hauch der Lieb’ entglüht,
Sie, die in dem Heiligtume
Reiner Unschuld auf geblüht?
Ja, die schöne Himmelsblüte
Mit dem Zauberblick voll Güte
Hält mit einem Band mich fest,
Das sich nicht zerreissen läßt!
Oft will ich die Teure fliehen;
Tränen zittern dann im Blick,
Und der Liebe Geister ziehen
Auf der Stelle mich zurück.
Denn ihr pocht mit heißen Schlägen
Ewig dieses Herz entgegen,
Aber ach, sie fühlt es nicht,
Was mein Herz im Auge spricht!
Welch ein wunderbares Leben,
Ein Gemisch von Schmerz und Lust,
Welch ein nie gefühltes Beben
Waltet jetzt in meiner Brust!
11

Liedteksten
Sechs Lieder nach Gedichten von Gellert
Tekst: Christian Fürchtegott Gellert (1715 - 1769)
1. Bitten
God, Heer, mijn burcht, mijn rots, mijn
toevluchtsoord, aanhoor mijn gebed. Ik bid
niet om overvloed. Geef mij slechts wijsheid
en verstand. Ik vraag u niet lang te leven.
Laat mij enkel barmhartigheid bij u in het
sterven vinden.
Gott, deine Güte reicht so weit,
So weit die Wolken gehen,
Du krönst uns mit Barmherzigkeit
Und eilst, uns beizustehen.
Herr! Meine Burg, mein Fels, mein Hort,
Vernimm mein Flehn, merk auf mein Wort;
Denn ich will vor dir beten!
Ich bitte nicht um Überfluß
Und Schätze dieser Erden.
Laß mir, so viel ich haben muß,
Nach deiner Gnade werden.
Gib mir nur Weisheit und Verstand,
Dich, Gott, und den, den du gesandt,
Und mich selbst zu erkennen.
So bitt ich dich, Herr Zebaoth,
Auch nicht um langes Leben.
Im Glücke Demut, Mut in Not,
Das wolltest du mir geben.
In deiner Hand steht meine Zeit;
Laß du mich nur Barmherzigkeit
Vor dir im Tode finden.
2. Die Liebe des Nächsten
Als iemand zegt: ‘Ik hou van God’ en toch zijn
broers haat, dan drijft hij de spot met Gods
waarheid. Wie zijn buurman graag beschimpt
en de lasteraar niet tegenspreekt, houdt ook
niet van zijn broeder. Wie slechts uit trots en
eigenbelang zijn naaste helpt, houdt ook niet
van zijn naaste. Over hem zal onbarmhartig
recht worden gesproken, dus God, geef mij
een hart vol liefde.
So jemand spricht: Ich liebe Gott,
Und haßt doch seine Brüder,
Der treibt mit Gottes Wahrheit Spott
Und reißt sie ganz darnieder.
Gott ist die Lieb, und will, daß ich
Den Nächsten liebe, gleich als mich.
Wer seines Nächsten Ehre schmäht,
Und gern sie schmähen höret;
Sich freut, wenn sich sein Feind vergeht,
Und nichts zum Besten kehret;
Nicht dem Verleumder widerspricht;
Der liebt auch seinen Bruder nicht.
Wer zwar mit Rat, mit Trost und Schutz
Den Nächsten unterstützet,
Doch nur aus Stolz, aus Eigennutz,
Aus Weichlichkeit ihm nützet;
Nicht aus Gehorsam, nicht aus Pflicht;
Der liebt auch seinen Nächsten nicht.
12

Liedteksten
Ein unbarmherziges Gericht
Wird über den ergehen,
Der nicht barmherzig ist, der nicht
Die rettet, die ihn flehen.
Drum gib mir, Gott! durch deinen Geist
Ein Herz, das dich durch Liebe preist.
3. Vom Tode
Mijn leven gaat voorbij, wat heb ik nog te
leven? Mens, denk toch aan je dood! Zeg: Ik
weet, wie ik moet geloven, ik zal hem zien. Hij
die riep: ‘Het is volbracht’, ontnam de dood
zijn macht.
Meine Lebenszeit verstreicht,
Stündlich eil ich zu dem Grabe,
Und was ist’s, das ich vielleicht,
Das ich noch zu leben habe?
Denk, o Mensch, an deinen Tod!
Säume nicht, denn Eins ist Not!
4. Die Ehre Gottes aus der Natur
De hemelen roemen de naam van de
Eeuwige; mens, verneem hun goddelijk
woord! De zon komt en lacht ons vanuit de
verte toe en volgt de weg gelijk een held.
Die Himmel rühmen des Ewigen Ehre;
Ihr Schall pflanzt seinen Namen fort.
Ihn rühmt der Erdkreis, ihn preisen die Meere;
Vernimm, o Mensch, ihr göttlich Wort!
Wer trägt der Himmel unzählbare Sterne?
Wer führt die Sonn aus ihrem Zelt?
Sie kommt und leuchtet und lacht uns von
ferne
Und läuft den Weg gleich als ein Held.
Überwind ihn durch Vertraun,
Sprich: Ich weiß, an wen ich gläube,
Und ich weiß, ich werd ihn schaun
Einst in diesem meinem Leibe.
Er, der rief: Es ist vollbracht!
Nahm dem Tode seine Macht.
13

Liedteksten
5. Gottes Macht und Vorsehung
God is mijn lied! Zijn werken zijn groot en de
hemelen Zijn oord. Hij gebiedt en spreekt
en kent mijn smeekbede. Hij weet hoe vaak
ik goed doe en faal. Heer, ik zal Uw naam
altijd eren. Als God mijn bescherming is, dan
trotseer ik zelfs de hel.
Gott ist mein Lied!
Er ist der Gott der Stärke,
Hehr ist sein Nam’
Und groß sind seine Werke,
Und alle Himmel sein Gebiet.
Er will und spricht’s;
So sind und leben Welten.
Und er gebeut; so fallen durch sein Schelten
Die Himmel wieder in ihr Nichts.
Er kennt mein Flehn
Und allen Rat der Seele.
Er weiß, wie oft ich Gutes tu und fehle,
Und eilt, mir gnädig beizustehn.
Nichts, nichts ist mein,
Das Gott nicht angehöre.
Herr, immerdar soll deines Namens Ehre,
Dein Lob in meinem Munde sein!
Ist Gott mein Schutz,
Will Gott mein Retter werden:
So frag ich nichts nach Himmel und nach
Erden,
Und biete selbst der Hölle Trutz.
6. Bußlied
Alleen voor U heb ik gezondigd. Zie mijn
ellende aan, zie mijn tranen. Hoe lang blijft U
nog van mij weg? Laat mij U vinden, God van
medelijden en geduld. Vul mij met genade,
God die graag verblijdt. Laat mij Uw pad
weer volgen, ik ben Uw dienaar. Heer, sta mij
bij. De Heer hoort mijn bede en zorgt voor
mijn ziel.
An dir allein, an dir hab ich gesündigt,
Und übel oft vor dir getan.
Du siehst die Schuld, die mir den Fluch
verkündigt;
Sieh, Gott, auch meinen Jammer an.
Dir ist mein Flehn, mein Seufzen nicht
verborgen,
Und meine Tränen sind vor dir.
Ach Gott, mein Gott, wie lange soll ich
sorgen?
Wie lang entfernst du dich von mir?
Herr, handle nicht mit mir nach meinen
Sünden,
Vergilt mir nicht nach meiner Schuld.
Ich suche dich, laß mich dein Antlitz finden,
Du Gott der Langmut und Geduld.
Früh wollst du mich mit deiner Gnade füllen,
Gott, Vater der Barmherzigeit.
Erfreue mich um deines Namens willen,
Du bist mein Gott, der gern erfreut.
14

Liedteksten
Laß deinen Weg mich wieder freudig wallen
Und lehre mich dein heilig Recht
Mich täglich tun nach deinem Wohlgefallen;
Du bist mein Gott, ich bin dein Knecht.
Herr, eile du, mein Schutz, mir beizustehen,
Und leite mich auf ebner Bahn.
Er hört mein Schrei’n, der Herr erhört mein
Flehen
Und nimmt sich meiner Seele an.
An die Hoffnung op. 94
Tekst: Christoph August Tiedge
Of er een God is? Hopen moet de mens,
niet vragen. Laat de mens weer geloven, dat
daarboven een engel zijn tranen telt. Als de
geliefde stemmen zwijgen en de herinnering
vervaagd is, ga dan naar waar de verlatene
steun zoekt op de verzonken urnen. En
als hij opkijkt en de laatste zonnestralen
ondergaan, laat hem dan de door de zon
verlichte wolkenrand zien.
Wenn, längst verhallt, geliebte Stimmen
schweigen;
Wenn unter ausgestorb’nen Zweigen
Verödet die Erinn’rung sitzt:
Dann nahe dich, wo dein Verlaßner trauert
Und, von der Mitternacht umschauert,
Sich auf versunk’ne Urnen stützt.
Und blickt er auf, das Schicksal anzuklagen,
Wenn scheidend über seinen Tagen
Die letzten Strahlen untergehn:
Dann laß’ ihn um den Rand des
Erdentraumes
Das Leuchten eines Wolkensaumes
Von einer nahen Sonne seh’n!
Ob ein Gott sei? Ob er einst erfülle,
Was die Sehnsucht weinend sich verspricht?
Ob, vor irgendeinem Weltgericht,
Sich dies rätselhafte Sein enthülle?
Hoffen soll der Mensch! Er frage nicht!
Die du so gern in heil’gen Nächten feierst
Und sanft und weich den Gram verschleierst,
Der eine zarte Seele quält,
O Hoffnung! Laß, durch dich empor gehoben,
Den Dulder ahnen, daß dort oben
Ein Engel seine Tränen zählt!
15

Liedteksten
Adelaide
Tekst: Friedrich von Matthisson (1761 - 1831)
Eenzaam wandelt jouw vriend door de
voorjaarstuin door toverlicht omgeven. In
het meer, in de avondwolken, straalt jouw
beeltenis. Avondbriesjes fluisteren en
nachtegalen zingen jouw naam. En op mijn
graf bloeit uit de as van mijn hart een bloem
met op elk purperen blaadje fonkelend:
Adelaide!
Einsam wandelt dein Freund im
Frühlingsgarten,
Mild vom lieblichen Zauberlicht umflossen,
Das durch wankende Blütenzweige zittert,
Adelaide!
Wonne der Wehmut
Tekst: Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832)
Droog niet op, tranen van eeuwige liefde!
Slechts het half opgedroogde oog ziet hoe
leeg en dood hem de wereld lijkt.
Trocknet nicht, trocknet nicht,
Tränen der ewigen Liebe!
Ach, nur dem halbgetrockneten Auge
Wie öde, wie tot die Welt ihm erscheint!
Trocknet nicht, trocknet nicht,
Tränen unglücklicher Liebe!
In der spiegelnden Flut, im Schnee der Alpen,
In des sinkenden Tages Goldgewölken,
Im Gefilde der Sterne strahlt dein Bildnis,
Adelaide!
Abendlüfte im zarten Laube flüstern,
Silberglöckchen des Mais im Grase säuseln,
Wellen rauschen und Nachtigallen flöten:
Adelaide!
Einst, o Wunder! entblüht auf meinem Grabe
Eine Blume der Asche meines Herzens;
Deutlich schimmert auf jedem
Purpurblättchen:
Adelaide!
16

Liedteksten
Das Liedchen von der Ruhe
Tekst: Hermann Wilhelm Franz Ueltzen (1759 - 1808)
In de armen van de liefde kan men goed
rusten. Bij jou, Elise, vond ik de rust van mijn
leven, maar jij wordt mij ontzegd en ik kwijn
weg. In de schoot der aarde slaapt men zacht
en zoet weg naar het paradijs.
Im Arm der Liebe ruht sich’s wohl,
Mir winkt sie, ach! Vergebens.
Bei dir, Elise, fänd’ ich wohl
Die Ruhe meines Lebens
Dich wehrt mir harter Menschen Sinn,
Und in der Blüte welk’ ich hin!
Im Schoß der Erde ruht sich’s wohl,
So still und ungestöret,
Hier ist das Herz so kummervoll
Dort wird’s durch nichts beschweret.
Man schläft so sanft, schläft so süß
Hinüber in das Paradies.
An die Geliebte
Tekst: Josef Ludwig Stoll (1778 - 1815)
O, dat ik de tranen uit jouw liefdevolle oog
van jouw wang mag zuigen. Nu is ook jouw
verdriet van mij.
O daß ich dir vom stillen Auge
In seinem liebevollen Schein
Die Träne von der Wange sauge,
Eh sie die Erde trinket ein!
Wohl hält sie zögernd auf der Wange
Und will sich heiß der Treue weihn.
Nun ich sie so im Kuß empfange,
Nun sind auch deine Schmerzen mein.
17

Liedteksten
An die ferne Geliebte
Tekst: Alois (Isidor) Jeitteles (1794 - 1858)
1. Auf dem Hügel sitz ich spähend
Vanaf de heuvel tuur ik naar het nevelige
landschap waar ik jou, geliefde, vond. Tussen
ons liggen berg en dal, geluk en smart. Kan
niets meer tot jou doordringen? Ik wil voor
jou zingen over mijn pijn, want voor liederen
wijken ruimte en tijd, en een liefhebbend hart
bereikt waaraan het zich heeft toegewijd.
Auf dem Hügel sitz ich, spähend
In das blaue Nebelland,
Nach den fernen Triften sehend,
Wo ich dich, Geliebte, fand.
Weit bin ich von dir geschieden,
Trennend liegen Berg und Tal
Zwischen uns und unserm Frieden,
Unserm Glück und unsrer Qual.
Ach, den Blick kannst du nicht sehen,
Der zu dir so glühend eilt,
Und die Seufzer, sie verwehen
In dem Raume, der uns teilt.
Will denn nichts mehr zu dir dringen,
Nichts der Liebe Bote sein?
Singen will ich, Lieder singen,
Die dir klagen meine Pein!
2. Wo die Berge so blau
Boven op de blauwe bergen, waar de zon
schijnt en de wolken omheen trekken, daar
wil ik graag zijn. Waar in het gesteente rustig
de sleutelbloem mediteert en de wind zacht
waait. Liefde en innerlijke pijn trekken me
naar het peinzende woud. Ach, kon ik maar
eeuwig bij jou, geliefde, zijn.
Wo die Berge so blau
Aus dem nebligen Grau
Schauen herein,
Wo die Sonne verglüht,
Wo die Wolke umzieht,
Möchte ich sein!
Dort im ruhigen Tal
Schweigen Schmerzen und Qual.
Wo im Gestein
Still die Primel dort sinnt,
Weht so leise der Wind,
Möchte ich sein!
Hin zum sinnigen Wald
Drängt mich Liebesgewalt,
Innere Pein.
Ach, mich zög’s nicht von hier,
Könnt ich, Traute, bei dir
Ewiglich sein!
Denn vor Liebesklang entweichet
Jeder Raum und jede Zeit,
Und ein liebend Herz erreichet,
Was ein liebend Herz geweiht!
18

Liedteksten
3. Leichte Segler in den Höhen
Wolken, zie je mijn lief, toon haar mijn beeld
in de lucht. Staat zij stil bij de kale struiken,
vertel haar, vogels, over mijn verdriet.
Winden, breng naar mijn uitverkorene mijn
zuchten. Laat haar, kleine beek, in jouw
golven mijn ontelbare tranen zien.
Leichte Segler in den Höhen,
Und du, Bächlein klein und schmal,
Könnt mein Liebchen ihr erspähen,
Grüßt sie mir viel tausendmal.
Seht ihr, Wolken, sie dann gehen
Sinnend in dem stillen Tal,
Laßt mein Bild vor ihr entstehen
In dem luft’gen Himmelssaal.
Wird sie an den Büschen stehen,
Die nun herbstlich falb und kahl.
Klagt ihr, wie mir ist geschehen,
Klagt ihr, Vöglein, meine Qual.
4. Diese Wolken in den Höhen
Wolken en vogels, neem mij mee in jullie
vlucht. Laat mij meedoen als de wind rond
haar wangen speelt en woelt in haar lokken.
Het beekje stroomt vanuit de bergen naar
haar. Laat haar spiegeling snel weer terug
naar hier vloeien.
Diese Wolken in den Höhen,
Dieser Vöglein muntrer Zug,
Werden dich, o Huldin, sehen.
Nehmt mich mit im leichten Flug!
Diese Weste werden spielen
Scherzend dir um Wang’ und Brust,
In den seidnen Locken wühlen.
Teilt ich mit euch diese Lust!
Hin zu dir von jenen Hügeln
Emsig dieses Bächlein eilt.
Wird ihr Bild sich in dir spiegeln,
Fließ zurück dann unverweilt!
Stille Weste, bringt im Wehen
Hin zu meiner Herzenswahl
Meine Seufzer, die vergehen
Wie der Sonne letzter Strahl.
Flüstr’ ihr zu mein Liebesflehen,
Laß sie, Bächlein klein und schmal,
Treu in deinen Wogen sehen
Meine Tränen ohne Zahl!
19

Liedteksten
5. Es kehret der Maien, es blühet die Au
De mei komt weer terug, het veld bloeit. De
zwaluw maakt een nest waarin de liefde zal
wonen, met zachte dingen voor de kleintjes.
De liefde, door de winter gescheiden, wordt
door de mei weer samengebracht. Onze
liefde kent echter geen lente en tranen zijn
alles wat ons rest.
Es kehret der Maien, es blühet die Au,
Die Lüfte, sie wehen so milde, so lau,
Geschwätzig die Bäche nun rinnen.
Die Schwalbe, die kehret zum wirtlichen
Dach,
Sie baut sich so emsig ihr bräutlich Gemach,
Die Liebe soll wohnen da drinnen.
Sie bringt sich geschäftig von kreuz und von
quer
Manch weicheres Stück zu dem Brautbett
hierher,
Manch wärmendes Stück für die Kleinen.
Nun wohnen die Gatten beisammen so treu,
Was Winter geschieden, verband nun der
Mai,
Was liebet, das weiß er zu einen.
6. Nimm sie hin denn, diese Lieder
Neem deze liederen, die ik voor jou, mijn
geliefde, zong, en zing ze ‘s avonds weer
opnieuw bij zonsondergang. En als jij zingt
wat uit mijn verlangen is ontstaan, dan
zal datgene wat ons scheidt wijken; een
liefhebbend hart bereikt waaraan het zich
heeft toegewijd.
Nimm sie hin denn, diese Lieder,
Die ich dir, Geliebte, sang,
Singe sie dann abends wieder
Zu der Laute süßem Klang.
Wenn das Dämmrungsrot dann ziehet
Nach dem stillen blauen See,
Und sein letzter Strahl verglühet
Hinter jener Bergeshöh;
Und du singst, was ich gesungen,
Was mir aus der vollen Brust
ohne Kunstgepräng erklungen,
Nur der Sehnsucht sich bewußt:
Dann vor diesen Liedern weichet
Was geschieden uns so weit,
Und ein liebend Herz erreichet
Was ein liebend Herz geweiht.
Es kehret der Maien, es blühet die Au.
Die Lüfte, sie wehen so milde, so lau.
Nur ich kann nicht ziehen von hinnen.
Wenn alles, was liebet, der Frühling vereint,
Nur unserer Liebe kein Frühling erscheint,
Und Tränen sind all ihr Gewinnen.
20

Biografieën
Componist
Ludwig van
Beethoven
Ludwig van Beethoven
(1770 - 1827) kwam uit een
Vlaamse muzikantenfamilie.
Zijn grootvader was zanger
en koordirigent in Mechelen
en kreeg in 1732 de leiding
over het hofkoor in Bonn.
Ook Beethovens vader was
zanger in dienst van de
keurvorst. Toen hij echter
na de dood van zijn vrouw,
Beethovens moeder, aan
de drank raakte, werd hij
ontslagen en raakte geheel
afhankelijk van de steun van
zijn zoon Ludwig.
Beethoven kreeg als kind
piano- en vioolles van zijn
vader, maar vanaf 1779
was hoforganist Christian
Gottlob Neefe zijn leraar. Al
als tiener kwam hij in het
café de ‘Zehrgarten’, een
geliefde plek voor jongeren
uit aristocratische kringen,
waar verschillende van zijn
levenslange vriendschappen
ontstonden. Bij de koffie
werd daar gedebatteerd
over Immanuel Kant wiens
Kritik der reinen Vernunft in
1781 was uitgekomen. Zijn
ideeën maakten diepe indruk
op Beethoven en drukte
een stempel op hem als
zelfbewuste kunstenaar. Hij
ontwikkelde zich eerst tot een
pianovirtuoos en improvisator,
daarna kwam de nadruk te
liggen op zijn composities.
In 1792 vestigde hij zich in
Wenen waar hij zijn leven
lang woonde, zonder grote
concertreizen te ondernemen.
Al vanaf zijn 26e had
Beethoven steeds ernstiger
wordende gehoorproblemen.
Toch wist hij met allerlei
hulpmiddelen klanken op te
vangen. Toen hij op latere
leeftijd bezoek zou krijgen
van jonge musici die zijn lied
Adelaïde voor hem wilden
uitvoeren, stelde hij de twee
van tevoren gerust: aan hun
gezicht kon hij de expressie
aflezen en de ademhaling
stelde hem in staat de
frasering te volgen. Letterlijk
alles heeft Beethoven in het
werk gesteld om de muziek te
kunnen blijven volgen en om
te blijven componeren.
21

Biografieën
Uitvoerenden
Matthias Goerne
Bariton Matthias Goerne
(1967) groeide op in het
Oost-Duitse Weimar en
vond in Leipzig zijn eerste
docent: Hans-Joachim
Beyer. Zijn grote talent
opende de grenzen naar
het Westen en hij werd
vervolgens opgeleid door
de grootsten in het vak:
Elisabeth Schwarzkopf en
Dietrich Fischer-Dieskau.
Al in 1997 trad hij
op in Amsterdam
met het Koninklijk
Concertgebouworkest,
hetzelfde jaar waarin zijn
operadebuut plaatsvond bij
de Salzburger Festspiele
als Papageno in Mozarts
Zauberflöte. Inmiddels
heeft Goerne wereldfaam
opgebouwd als operazanger
met opera’s van Wagner,
Strauss, Alban Berg en
Bartók. Na de uitgave van
de dubbel-cd The Wagner
Project bij harmonia mundi
met scènes uit Wagneropera’s,
zal Goerne deze
zomer in Berlijn de rol van
de ‘Fliegende Holländer’
zingen in Berlijn. Maar vooral
is hij beroemd als vertolker
van het romantische lied.
Met liederen van Schubert,
Schumann, Brahms en
Mahler bereikte hij de
absolute top. De NRC
schreef ooit: ‘Alleen al om
de wijze waarop Goerne
Mahler-liederen zingt, zou
je honderden kilometers
omreizen.’ Dat geldt zeker
ook voor de liederen
van Beethoven. Goerne
voerde al eerder een heel
Beethoven-programma uit in
de Londense Wigmore Hall,
met Kristian Bezuidenhout
aan de piano. Over enkele
weken zal een cd van Goerne
uitgebracht worden met
Beethoven-liederen, samen
met pianist Jan Lisiecki. Een
reeks grote liedbegeleiders
hebben zich als partner aan
Goerne verbonden, zoals
Graham Johnson, Markus
Hinterhäuser en Alexander
Schmalcz. Ook solisten zoals
Alfred Brendel, Christoph
Eschenbach en Leif Ove
Andsnes treden graag op
met Goerne.
22

Biografieën
foto: Caroline de Bon
23

Biografieën
Alexander Schmalcz
Piano
Pianist Alexander
Schmalcz komt eveneens
oorspronkelijk uit Oost-
Duitsland. Hij begon zijn
muziekopleiding in Dresden
als koorzanger van het
Dresdener Kreuzchor, waar
hij ook pianoles kreeg.
van Leipzig, en over de
hele wereld geeft hij
masterclasses.
Tekst biografieën: Katja
Reichenfeld
Vervolgens studeerde
Schmalcz piano aan het
Conservatorium van Utrecht
en aan de Guildhall School
in Londen. Zijn leraren daar
waren de liedbegeleiders
Iain Burnside en Graham
Johnson. In 1996 werd
hij onderscheiden met
de Gerald Moore prijs.
Inmiddels is hij een
veelgevraagde pianist
die optreedt met grote
zangers op de belangrijkste
podia over de hele wereld.
Zijn samenwerking met
Matthias Goerne kreeg
een extra accent door
zijn orkestbewerking
van Schubert-liederen
die Schmalcz maakte in
opdracht van Goerne. Als
leraar is hij verbonden
aan het conservatorium
24

Biografieën
foto: Caroline de Bon
25

Biografieën
Berend Eijkhout
Bariton
26
foto: Arash Nikkhah
Berend Eijkhout (1989)
studeerde aan het
Koninklijk Conservatorium
in Den Haag bij Frans
Fiselier en Gerda van Zelm.
Hij vervolgde zijn opleiding
bij Nadine Secunde en Peter
Lockwood.
Berend heeft al meerdere
opera-uitvoeringen op zijn
naam staan. Dit seizoen
was hij onder andere
te horen als Masetto in
Mozarts Don Giovanni in
een concerttournee met
het Orkest van de 18e Eeuw
en te zien in een nieuwe
familievoorstelling van De
Nationale Opera: Een lied
voor de maan. Hij heeft een
uitgebreid concertrepertoire
en werkte als solist samen
met onder anderen Jos
van Veldhoven (Messiah,
Weihnachtsoratorium),
Antony Hermus (Die sieben
Todsünden), Ton Koopman
(Hohe Messe), Daniel Reuss
(Ein deutsches Requiem),
Sander Teepen (Matthäus
Passion) en Marcus Creed
(Die Schöpfung). Als
begeesterd liedzanger
werkte hij samen met
pianisten Daan Boertien,
Felix Justin en Rixt van der
Kooij. Bij het Internationaal
Vocalisten Concours
volgde hij masterclasses
van Elly Ameling en Hans
Eijsackers. Ook is hij een
door componisten en publiek
gewaardeerd vertolker van
nieuwe kamermuziek.
Felix Justin
Piano
Felix Justin werd geboren
in Surabaja, Indonesië.
Nadat hij zijn studie tot
apotheker had afgerond in
zijn geboortestad Surabaya,
besloot Felix zijn droom na
te jagen om professioneel
musicus te worden
door in Nederland zijn
conservatoriumopleiding
voort te zetten.
Felix behaalde zijn bacheloren
masterstudie cum laude
aan het Conservatorium in
Utrecht bij Henry Kelder. In
2015 won hij de eerste prijs

Biografieën
van de VriendenCultuurPrijs
in Tilburg. Felix heeft ook
een beurs gekregen van
ErasmusPlus voor een jaar
studie in het buitenland,
waardoor hij van 2015
tot 2016 aan het Royal
College of Music, Londen
en de Musik und Kunst
Privatuniversität, Wenen
kon studeren. Felix nam
deel aan masterclasses van
o.a. Daniël Wayenberg en
Elisabeth Leonskaja. Zijn
interesse in uiteenlopende
soorten muziek brengt hem
ertoe te werken met zangers,
koren, een saxofonist en
kamermuziekensembles.
Als solist en kamermusicus
speelde hij in verschillende
concertzalen in binnen- en
buitenland
www.felixjustin.
27

Grote Zangers
De serie Grote Zangers is een samenwerking
tussen Muziekgebouw aan ’t IJ en stichting
Grote Zangers.
Serie Grote Zangers
De Serie heeft als oogmerk het naar
Nederland brengen van de wereldwijde
top van klassieke (Lied)Zangers voor
6 toonaangevende concerten per jaar.
Wij programmeren de serie in het
Muziekgebouw sinds seizoen 2010-2011.
Ervaringstraject Grote Zangers
Het creëren van podia voor jonge startende
zangers hoort bij onze stichtingsdoelen.
Grote Zangers selecteert ieder seizoen 6
zangers uit de top van jong zangtalent.
Grote Zangers organiseert voor deze
zangers precies dát waar een groot
tekort aan bestaat: speelbeurten voor
solo concerten. Vaste onderdelen van het
traject zijn een Voorprogramma bij onze
serie en een full recital in de vorm van een
huisconcert. De musici worden gehonoreerd
uit Vriendenbijdragen en andere fondsen
die wij werven voor dit educatietraject.
Een 3e programmadeel is momenteel in
ontwikkeling.
Vrienden Grote Zangers
Grote Zangers kent een actieve
Vriendenclub. Vrienden wonen dikwijls
huisconcerten bij. Er is één keer per jaar een
exclusief en bijzonder evenement.
Huisconcerten Grote Zangers
Huisconcerten vinden plaats in panden met
hoge plafonds te Amsterdam. Liefhebbers
van Grote Zangers stellen hun huizen ter
beschikking om jong toptalent een kans
te geven om zich in een soloconcert te
presenteren. Een concert duurt ca. 60
minuten, na afloop krijgen gasten een
glas wijn aangeboden. De toegang is
op uitnodiging. Heeft u interesse een
huisconcert bij te wonen? Laat het ons weten
via vrienden@grotezangers.nl
Partners
Het Muziekgebouw; Co-producent serie Grote
Zangers
De Nationale Opera; Samenwerking
Educatietraject
Alferink Artists Management; Vocale adviezen
Grote Zangers
Theo van den Bogaard directeur
Hanna Schreuders casting & organisatie
Lia van der Steen communicatie
Contact
Stichting Grote Zangers
Herengracht 458, 1017 CA Amsterdam
t 020 6643151
info@grotezangers.nl
Volg ons op
www.grotezangers.nl
28

Verwacht
Mark Padmore
+ Till Fellner
Verborgen juwelen van
Schubert en Schumann
Serie Grote
Zangers
Zo 24 mei 2020
Grote Zaal
20.15 uur
Eindelijk maakt de grote Britse liedzanger Mark Padmore
zijn debuut in de serie Grote Zangers. Al lang kijken
liefhebbers van het lied uit naar de komst van de Britse
tenor, die ook in Nederland vooral bekend werd als de
gedroomde Evangelist in de Matthäus Passion. Samen
met pianist Till Fellner, die in het Muziekgebouw al eerder
uitblonk in een solorecital, brengt hij minder bekende,
maar o zo mooie liederen van Schubert en Schumann.
De weg die Mark Padmore is gegaan, is misschien atypisch
voor grote liedzangers. Hij groeide niet op in de wereld van
de opera, maar maakte van meet af aan indruk in de rol
van Evangelist in de grote passies van Bach. Een rol waar
tekstbeleving en uitdrukking op de vierkante millimeter van
het hoogste belang zijn. Padmore heeft perfecte dictie en
tekstbegrip hoog in het vaandel. Het bracht hem onder meer
tot artist in residence bij de Berliner Philharmoniker en een
eigen serie in de Wigmore Hall. En het vormde hem tot een
van de meest verfijnde liedzangers ter wereld.
Mark Padmore
foto: Marco Borggreve
Programma: Franz Schubert Der Schiffer / Der Pilgrim
Der Musensohn / Im Walde / Im Frühling / Im Abendrot
Der Wanderer D 649 / Dass sie hier gewesen / Abendstern
Abendlied für die Entfernte / Lachen und Weinen
Frühlingsglaube / Robert Schumann Kerner Lieder
29

Verwacht
Februari
wo 26 feb / 13.00 uur
Atriumzaal
Workshop SoundLAB /
voorjaarsvakantie
Voor kinderen (7+) met
volwassenen
wo 26 feb / 20.30 uur
Efterklang + Kristín Anna
Altid Sammen tour
do 27 feb / 20.15 uur
INSOMNIO
God’s own musicians
vr 28 feb / 20.15 uur
Calefax + Helena Rasker
Dansen op de vulkaan
za 29 feb / 19.30 uur
voorprogramma +
21.15 uur concert
Kabareh Cheikhats
Theatrale hommage aan
vrijgevochten Marokkaanse
volkszangeressen
Maart
zo 1 mrt / 11.00 uur /
Kleine Zaal
Ensemble SCALA
The Americans
zo 1 mrt / 15.00 uur
Ronald Brautigam
Schuberts laatste drie
pianosonates
wo 4 mrt / 20.15 uur
Cappella Amsterdam
Dromen en Passie
do 5 mrt / 12.30 uur
Lunchconcert
i.s.m. Prinses Christina
Concours
do 5 mrt / 20.15 uur
Asko|Schönberg
Claude Vivier, een muzikaal
continent
vr 6 mrt / 20.15 uur
Nederlandse
Bachvereniging
Trauerode
za 7 mrt / 20.15 uur
Amsterdams Andalusisch
Orkest + Nederlands
Kamerorkest + Youssef Jrifi
Tribute to Abdelhalim Hafez
zo 8 mrt / 12.00 uur /
Entreehal
Muziekgebouw Park
Picknick
wo 11 mrt / 20.15 uur
Nederlands Blazers
Ensemble
The Unknown Chaplin
do 12 mrt / 12.30 uur
Lunchconcert
i.s.m. Conservatorium van
Amsterdam
do 12 mrt / 20.15 uur
Nederlands Blazers
Ensemble
The Unknown Chaplin
vr 13 mrt / 21.00 uur /
Kleine Zaal
Tomaga
Bandieri Di Carta
Huil van de Wolff
Elke 22e van de maand
klinkt om 20.00 uur het
geluidsmonument Huil van de
Wolff van Martijn Padding ter
herinnering aan oprichter van
het Muziekgebouw Jan Wolff
(1941 - 2012). Zie voor meer
informatie muziekgebouw. nl/
huilvandewolfff
Geheimtips
Bijzondere concerten
die je niet mag missen
30

Foto: Erik van Gurp
4’33 grand café
Kom voor het concert eten in
4’33 Grand café. Reserveren:
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.
Bij de prijs inbegrepen
Reververingskosten en garderobe
zijn bij de kaartprijs inbegrepen.
Ook een pauzedrankje, tenzij anders
vermeld op uw concertkaartje.
Bij concerten zonder pauze staan
drankjes klaar na afloop van het
concert.
Rondom het concert
- Na aanvang van het concert heeft
u geen toegang meer tot de zaal.
- Zet uw mobiele telefoon uit voor
aanvang van het concert.
- Het maken van beeld- of geluidsopnamen
in de zaal alleen met
schriftelijke toestemming.
- Algemene Bezoekersvoorwaarden
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Steun het Muziekgebouw
Inkomsten uit kaartverkoop dekken
ten dele onze kosten. Word vriend
of doneer: met uw extra steun
kunnen we concerten op het
hoogste niveau blijven organiseren.
Meer informatie:
muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven?
Blijf op de hoogte van nieuw geboekte
concerten of ander nieuws.
Volg ons via onze e-nieuwsbrief
(aanmelden op muziekgebouw.nl),
Facebook, Twitter of Instagram.
Dank!
Wij kunnen niet zonder de steun van
onze vaste subsidiënten en Vrienden
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen
daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
31