05.02.2020 Views

Mediarichtlijnen 'Als Journalist kan je Levens redden'

Zelfdoding komt jammer genoeg ook in ons land meer dan eens voor. Elk jaar komen in Vlaanderen meer dan 1000 mensen om door zelfdoding, een veelvoud doet een zelfmoordpoging. Dat stelt de media die hierover willen berichten voor een belangrijke uitdaging. Uit wetenschappelijk onderzoek is immers gebleken dat bepaalde vormen van berichtgeving over zelfdoding een drempelverlagend effect hebben en aldus een laatste zetje kunnen geven aan mensen die het moeilijk hebben. Deze infofolder bevat aanbevelingen voor een verantwoorde berichtgeving over zelfdoding.

Zelfdoding komt jammer genoeg ook in ons land meer dan eens voor. Elk jaar komen in Vlaanderen meer dan 1000 mensen om door zelfdoding, een veelvoud doet een zelfmoordpoging. Dat stelt de media die hierover willen berichten voor een belangrijke uitdaging. Uit wetenschappelijk onderzoek is immers gebleken dat bepaalde vormen van berichtgeving over zelfdoding een drempelverlagend effect hebben en aldus een laatste zetje kunnen geven aan mensen die het moeilijk hebben.
Deze infofolder bevat aanbevelingen voor een verantwoorde berichtgeving over zelfdoding.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

GEEF HOOP<br />

• Vermeld dat suïcide voorkomen <strong>kan</strong> worden; dat preventie werkt!<br />

• Benoem versterkende factoren zoals netwerk vergroten, praten<br />

over problemen, zoeken naar professionele hulp.<br />

• Wees alert om signalen die er waren te beschrijven (bv. beschrijf<br />

plotse veranderingen in gedrag).<br />

• Roep op tot waakzaamheid in de omgeving; stimuleer om openlijk<br />

1<br />

2<br />

3<br />

GEEF JUISTE INFORMATIE<br />

OVER CIJFERS<br />

• Haal cijfers uit betrouwbare bronnen<br />

(www.zelfmoord1813.be/zelfdoding-vlaanderen) en plaats ze<br />

in de juiste context.<br />

• Benoem de cijfers in termen van ‘elke zelfdoding is er één<br />

te veel’. Benoem ze niet als hoog of laag.<br />

• Spreek niet over een drama.<br />

OVER HET PROFIEL VAN DE SUÏCIDALE PERSONEN<br />

• Maak onderscheid tussen oorzaak en aanleiding.<br />

Zelfmoord is een complex gegeven waarin meerdere<br />

oorzaken en factoren een rol spelen.<br />

• Leg uit wie daarvoor vatbaar is (bv. mensen met<br />

psychische problemen) en staaf deze cijfers met<br />

onderzoeksgegevens<br />

(www.zelfmoord1813.be/zelfdoding-vlaanderen).<br />

OVER DE CONTEXT<br />

• Plaats epidemiologische gegevens en experten opinies<br />

in een niet-sensationele context.<br />

• Doorprik mythes (zoals ‘mensen die erover praten, doen het<br />

niet’) en maak het publiek hiervan bewust.<br />

te peilen naar suïcidale gedachten; praten helpt!<br />

• Respecteer persoonlijke grenzen van geïnterviewden/kennissen/<br />

familie (vraag steeds toestemming).<br />

• Wees waakzaam voor de term zelfmoord/zelfdoding/suïcide.<br />

Gebruik zelfmoord in het kader van preventie, zelfdoding in relatie<br />

tot nabestaanden en suïcide in het kader van wetenschappelijke<br />

benadering.<br />

• Schets, bij reportages, een beeld van hoe mensen omgaan met<br />

hun rouw; hoe zij hun leven opnemen.<br />

• Vermeld steeds crisislijn 1813 en de website<br />

www.zelfmoord1813.be<br />

BEPERK BEREIK<br />

EN HOEVEELHEID BERICHTGEVING<br />

• Zet het verhaal niet als eerste item, maar lager op de<br />

webpagina of in de krant. Als het verhaal op de front<br />

pagina moet, dan bij voorkeur onderaan.<br />

• Gebruik het woord zelfmoord, zelfdoding of suïcide<br />

niet in de titel.<br />

• Plaats geen foto’s van de persoon die overleden is,<br />

tenzij er toestemming is.<br />

• Vermijd herhaling van het bericht. Vermeld het<br />

maximum één keer.<br />

• Geef geen gedetailleerde info die de herkenbaarheid<br />

vergroot. Wees extra waakzaam bij een zelfdoding van<br />

een bekend persoon of bij een zelfdoding die<br />

plaatsvindt op een publieke plaats.<br />

• Kopieer geen afscheidsbrieven of zinnen uit een<br />

afscheidsbrief.<br />

• Wees extra alert bij online berichtgeving. Voorzie<br />

richtlijnen of procedures bij fora en chatruimtes.<br />

Sluit af bij ongepaste berichtgeving. De informatie<br />

blijft op het net aanwezig ook lang na de feiten.<br />

Het waarom en de belangrijkheid van de richtlijnen,<br />

samen met het uitgebreide wetenschappelijke rap-<br />

port, <strong>kan</strong> u terugvinden op www.mediarichtlijnen.be<br />

en www.zelfmoord1813.be/media


HOE DE MEDIA ZELFDODING KAN<br />

UITLOKKEN OF VOORKOMEN.<br />

Berichtgeving <strong>kan</strong> suïcidaal gedrag zowel uitlokken als<br />

voorkomen. De media beïnvloedt suïcidaal gedrag door:<br />

Kopieergedrag uit te lokken:<br />

Een uitgebreide beschrijving over het waar, hoe of waarom van<br />

een suïcide, <strong>kan</strong> imitatie in de hand werken bij personen met<br />

zelfmoordgedachten. Het bericht fungeert dan als een model.<br />

Suïcide te normaliseren:<br />

Suïcide wordt dan voorgesteld als een aanvaardbare oplossing<br />

bij ernstige moeilijkheden. Dit gaat doorgaans gepaard<br />

met simplistische verklaringen voor het suïcidaal gedrag.<br />

Of door alternatieven aan te reiken:<br />

Berichten over hoe anderen aan ernstige moeilijkheden het<br />

hoofd bieden, biedt suïcidale personen een alternatief.<br />

Berichtgeving over suïcide <strong>kan</strong> dus ook beschermend werken!<br />

Het waarom en de belangrijkheid van de richtlijnen,<br />

samen met het uitgebreide wetenschappelijke rapport,<br />

<strong>kan</strong> u terugvinden op www.mediarichtlijnen.be en<br />

www.zelfmoord1813.be/media<br />

DEZE FOLDER IS<br />

EEN REALISATIE VAN:<br />

Werkgroep Verder,<br />

terreinorganisatie nabestaanden na zelfdoding in Vlaanderen.<br />

IN SAMENWERKING MET:<br />

- Vlaamse Vereniging van <strong>Journalist</strong>en (VVJ)<br />

www.journalist.be<br />

- Raad voor de <strong>Journalist</strong>iek<br />

www.rvdj.be<br />

- Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap<br />

Vlaams agentschap Zorg en Gezondheid<br />

www.zorg-en-gezondheid.be<br />

p/a CGG PassAnt vzw, Beertsestraat 21, 1500 Halle<br />

+32-2-361.21.28 – info@werkgroepverder.be<br />

www.mediarichtlijnen.be en www.zelfmoord1813.be/media<br />

www.facebook.com/werkgroepverder<br />

@WerkgroepVerder<br />

als journalist <strong>kan</strong> <strong>je</strong><br />

REDDEN!<br />

<strong>Mediarichtlijnen</strong> inzake zelfdoding.<br />

Omdat elke zelfdoding er één te veel is.<br />

Media <strong>kan</strong> preventief werken via berichtgeving.<br />

Berichten of reportages beschermen mensen tégen<br />

zelfdoding, maar vaker lokken ze die uit.<br />

Een goede berichtgeving is van levensbelang!

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!