melanchton 'de hoogleraar van duitsland' - Heidelberger Catechismus

Hierbij moet gij ook in aanmerking nemen, dat Sint Paulus aan de Philippenzen
schrijft: volgt mij na, lieve broeders, en zie op hen, die aldus wandelen als gij ons ten
voorbeeld hebt (Philipp. 3 : 17.). Waarin nu is Paulus voorgegaan? Dat hij niets
voorgenomen had te weten dan alleen Jezus Christus, de gekruisigde; Hem alleen
heeft hij gepredikt en verkondigd, dat Hij in deze wereld gekomen is om zondaren
zalig te maken. (Paulus heeft dit aldus gedaan) dat hij eerst de gehele wereld tot
zondaren gemaakt heeft en door het geloof op Christus alleen heeft gewezen, de enige
die hen van zonden verlost - en buiten Hem kan niets ter wereld ons van de zonden
afhelpen. Met deze prediking heeft hij zo weinig zijn eigen belang gezocht, dat hij dag
en nacht met zijn handen heeft gearbeid om niemand tot last te zijn, ofschoon hij de
macht had het tijdelijke te oogsten daar hij het geestelijke zaaide.
Daarom, wanneer u predikers gegeven worden, die in geen enkel opzicht hun eigen
belang zoeken maar indien zij voedsel en bekleding hebben zich daarmede laten
vergenoegen en allen Jezus Christus prediken, dat alleen Hij allen, die in Hem
geloven, zalig maakt en geen menselijke werken dit vermogen, noch werken van uzelf
of van de priesters - neemt dezulken dan aan en volgt hen. Stelt men u echter anderen
aan, die hun eigen belang of dat van andere mensen zoeken en op hun Mis-lezen en
andere werken wijzen, die moet gij mijden en vlieden als dieven en moordenaars,
omdat zij niet door Christus de schaapstal binnengaan maar er langs andere weg
inklimmen om de schapen te slachten en te verderven (Joh. 10 : 1.). Omdat gij het
echter voor het allerhoogste houden moet door Christus recht geleerd te worden, de
eeuwige Vader te leren kennen; dat Hij alleen de ware God is en Jezus Christus, die
Hij gezonden heeft om ons te verlossen, welke kennis het eeuwige leven is, moet gij
nergens anders op letten en voor uzelf predikers aanstellen, die u dit uit de goddelijke
Schrift getrouw leren en hierin voor geen geweld wijken; want hiertoe zijt gij
verplicht naar het goddelijk gebod en daaraan moet men meer gehoorzaam zijn dan
aan alle meesters. Dit volgt ook uit de boven aangehaalde tekst, dat alle macht aan u
is, die u tot Christus brengt en op generlei wijze van Hem afbrengt. Dit volgt ook met
recht voor u uit het keizerlijk mandaat, onlangs uitgevaardigd, (Edict van Neurenberg,
6-3-1523) waarin bevolen wordt, dat men het Evangelie moet prediken naar de
Schrift, die door de goddelijke Kerk is aangenomen en die alleen de Bijbelse boeken
bevat. Daarom, als men zulks niet zou nakomen en u in plaats van het Evangelie leer
van mensen voordragen of het Evangelie naar de dromen van mensen uitleggen en
verdraaien en niet zuiver naar de Bijbelse Schrift - de enige, die de Kerk aangenomen
heeft - zijt gij bij uwer ziele zaligheid en zware ongenade van onze Heere Jezus
Christus schuldig, zulke valse predikers af te zetten en waarachtig Christelijke aan te
stellen. Gij vindt er daarvan thans genoeg (Gode zij lof), die met veel hoger genade
begaafd zijn dan ik, zodat gij heel gemakkelijk kunt vervangen wat er in mij verloren
is gegaan. Ik heb een half jaar lang bij u al mijn moeite, naar de mate van het geloof
mij verleend, in de verkondiging van het goddelijk Woord niet gespaard; maar het
behaagt God de Heere nu, dat ik elders ook de broeders in den Heere mijn dienst
bewijs.
God de almachtige verlene Zijn genade, dat gij blijft bij hetgeen gij van mij gehoord
hebt; dan heb ik bij u niet tevergeefs gearbeid en hebt gij mij ook niet voor niets
gehoord.
Heer Heinrich Motherer) uw medeburger en getrouwe pastoor, heeft voor u veel meer
gedaan dan waartoe hij verplicht was en heeft niets nagelaten opdat gij maar Christus
de stelling verdedigd, dat de genade om de Schrift te verstaan aan de eenvoudigen en deemoedigen
verleend wordt en aan de wijzen en trotsen onthouden.
50