melanchton 'de hoogleraar van duitsland' - Heidelberger Catechismus

More documents

Recommendations

Info

De clerici hebben hun publiek, van welks bijval zij zeker zijn en waaruit zij hun rechters kiezen. Ook ik beroep mij op de oordelen der Kerk, d.i. op alle vrome en ontwikkelde mensen, die, wie ze ook zijn, deze twisten veroordelen. Want deze strijdquaesties worden op een andere manier beslecht dan gewone processen. Terecht heeft Basilius geoordeeld: 'maar er zijn bisschoppen, laten zij tot verhoor geroepen worden; er is een clerus, laten in elke parochie Gods de voornaamsten bijeengebracht worden, laat met vrijmoedigheid spreken wie wil, opdat het proces een reëel onderzoek zij en geen laster'. Moge op de juiste wijze het kerkelijk oordeel vastgesteld worden! Maar gij past wel op, gij stelt van te voren bij u zelf vast, wat voor rechter gij wilt, nl. iemand van uw partij. Talrijk zijn de verdedigers die waarschuwen, dat onbillijke oordelen vermeden moeten worden, maar ik zal een nog vers in het geheugen liggend aller- geestigst voorbeeld noemen, dat ik gelezen of gehoord heb. Er zijn in Frankrijk twee uitnemend geleerde mensen, Castellanus en Bigotius. Omdat de geleerde disputaties van Castellanus dikwijls door de koning aangehoord werden, drong iemand uit de adel er op aan, dat ook Bigotius een keer gehoord werd. De koning vraagt in welk vak hij bedreven is. Terwijl de anderen hem met een eervol getuigenis sieren, valt eindelijk Castellanus, omdat hij niet wilde dat het oordeel over hem nog mooier werd, hen in de rede en zegt: wat vertelt gij met zoveel omslag? Hij is Aristotelicus. De koning vraagt wat dat inhoudt. Dat zal ik u vertellen, zegt Castellanus. Aristoteles verzekert, dat de aristocratie een beter stelsel is dan het koningschap. Met dit woord wist hij bij de koning alle gezag aan Aristoteles en diens wetenschappelijke aanhangers onttrokken te hebben. En toen dan de koning navroeg of Aristoteles dit geschreven had en de anderen het bevestigden, en gehoord had dat Bigotius Aristoteles' uitspraken verdedigde, zei hij dat Aristoteles raasde, en weigerde een verdediger van deze ongehoordheden aan te horen. Gemakkelijk behaalde Castellanus bij zulk een rechter de overwinning. Dit verhaal is een voorbeeld van het oordeel dat de clerici in hun boek geven. Ook wij onttrekken ons niet aan een verhoor, maar wij wensen vooral, dat door een waarlijk kerkelijk oordeel de waarheid verbreid worde en op een juiste wijze de rust der Kerk versterkt worde. Maar hoe weinig deze zorg de machthebbers raakt, dat toont het geval zelf aan. Intussen echter vormen de vromen hun oordeel en zij kennen de regel, nl. de leer van profeten en apostelen en de getuigenissen van de vroege Kerk, zoals ik boven gezegd heb. Zij weten, dat de Kerk gebouwd is op het fundament van profeten en apostelen. Zij weten, dat de stem van dezen gehoord moet worden en de voorkeur verdient boven een slechte gewoonte, hoe oud deze ook zij. Indien zij waarlijk oordelen, dat God Zich heeft doen kennen in deze ene leer, die Hij aan profeten en apostelen toevertrouwd heeft, is het ook noodzakelijk deze als norm te volgen. Maar vele goddelozen denken tegenwoordig, dat de kerkelijke orde een politieke zaak is, zoals Attica of Laconië, gebouwd met menselijk overleg en dat daarom steeds haar tegenwoordige toestand terwille van de rust bewaard moet blijven. En velen, die aldus van oordeel zijn, worden als rechters over deze twistpunten gesteld en door deze overtuiging betoverd, trachten zij de duidelijkste waarheid te onderdrukken. Wij strijden echter niet over duistere of onoplosbare zaken. Over de hemelse leer oordelen geenszins eerbiedig zij, die van mening zijn dat deze onoplosbaar en dubbelzinnig is. God wil gekend en aangeroepen worden en Hij wil dat naar Zijn Zoon geluisterd wordt, die uit de schoot van de Vader het eeuwig Evangelie heeft gebracht en een vaste leer arn Zijn Kerk heeft geopenbaard. Wie Hem als leraar horen kunnen gemakkelijk in deze strijdkwesties tot een oordeel komen. 38
Op hen beroep ik mij. En ik bid de eeuwige God, de Vader van onze Heere Jezus Christus, dat Hij om Zijn Zoons wil ons door Zijn Heilige Geest en Zijn Kerk vermeerdere en beware. Gode zij lof. Bron: De vertaling berust op de Latijnse tekst: Responsio Philippi Melanchton is Ad Scriptum quorundam delectorum a Clero Secundario Coloniae Agrippinae, 1543 in: Melanchtons Werke in Auswahl, VI. Bd., herausg. v. R. Stupperich, Giitersloh 1955, blz. 381- 421; zie de inleiding en de verklarende aantekeningen daarbij. De tekst van de 'Keulse Reformatie', 1543, bij Ae. L. Richter, Die evangelische Kirchenordnungen des 16. Jahrhunderts, Bd. II, Weimar 1846, no. LXXXI, blz. 30-54. 39
Page 1 and 2: MELANCHTON 'DE HOOGLERAAR VAN DUITS
Page 3 and 4: VOORWOORD Philippus Melanchton, wer
Page 5 and 6: INLEIDING Melanchton was met Luther
Page 7 and 8: soms al te toegeeflijk was; zeker t
Page 9 and 10: Veel kerken zijn dood, veel theolog
Page 11 and 12: op zodanige wijze, dat men algemeen
Page 13 and 14: zijnen brachten door te grote toege
Page 15 and 16: 2. MELANCHTON EN DE POGING VAN AART
Page 17 and 18: hoofdstukken toe, die Bucer uit een
Page 19 and 20: geargumenteerde reformatie als die
Page 21 and 22: omstandigheden, de keur-vorst-aarts
Page 23 and 24: antwoordde, maar toen de man eindel
Page 25 and 26: worden. 'Maar waarom', zeggen zij,
Page 27 and 28: onderscheid zijn, zeggen zij, tusse
Page 29 and 30: natuur in haar zwakheid nu eenmaal
Page 31 and 32: om God te binden aan dit beeld en h
Page 33 and 34: Tenslotte, hoewel de sacramenten ze
Page 35 and 36: wijze aan te roepen, en zich het ge
Page 37: groot deel uw openbare en particuli
Page 41 and 42: het grote, z.g. Konkordienbuch afge
Page 43 and 44: niet aan Karel is opgedrongen zonde
Page 45 and 46: die dansen, jagen zij niets dan law
Page 47 and 48: Vastenpreken, en wel over I Petrus
Page 49 and 50: hij een toelichting volgen en daarv
Page 51 and 52: mocht leren kennen en uit de veelvu
Page 53 and 54: verschenen die het gewaagd heeft te
Page 55 and 56: jegens allerlei andere gezagdragers
Page 57 and 58: van de christen niet aan de kerkeli
Page 59 and 60: tegenstander gaat, duidelijk als vo
Page 61 and 62: ijvoorbeeld tussen wet en Evangelie
Page 63 and 64: verborgen zit. In de kloof tussen G
Page 65 and 66: Reformatoren, maar een kwestie van
Page 67 and 68: van 'ken uzelf' gekomen was en zich
Page 69 and 70: oude Joden zelf hebben gedaan (…)
Page 71 and 72: ewijzen dat ze het Evangelie niet v
Page 73 and 74: Bekenntnis) en Bremen met Albert va
Page 75 and 76: de objectiviteit van het heil in he
Page 77 and 78: hij binnen de stad een vrij sterke
Page 79 and 80: geestelijken met hun ambten door ee
Page 81 and 82: tot de oude gebruiken, waarbij beda
Page 83 and 84: Doop Wat de doop aangaat, ook hier
Page 85 and 86: Maar heeft Luther mogelijk over het
Page 87 and 88: Straatsburg een vrijhaven voor alle
Page 89 and 90:
de gemeente van God: 'Onder voorwen
Page 91 and 92:
denken, het is duidelijk dat ze nu
Page 93 and 94:
In deze tijd komt met kracht een ni
Page 95 and 96:
de zuidelijke Nederlanden. In 1538
Page 97 and 98:
leek steeds meer dat het zwaartepun
Page 99 and 100:
voorwendsel van evangelische vrijhe
Page 101 and 102:
101 betere tijden zouden zijn aange
Page 103 and 104:
103 geopend door de dood van Flaciu
Page 105 and 106:
105 Gereformeerde leer is, dat Gods
Page 107 and 108:
107 was ook in de Palts, toen daar
Page 109 and 110:
109 voorkeur verdienden, en omdat s
Page 111 and 112:
111 en wij in onze kerken teren er
Page 113 and 114:
113 al meer aan de geestelijke pols
Page 115 and 116:
115 Kettler een wereldlijk hertogdo
Page 117 and 118:
117 een nieuwe uitgave van de Augsb
Page 119 and 120:
119 noodzakelijk zijn ter zaligheid
Page 121 and 122:
121 overtuigen. De Philippisten wer
Page 123 and 124:
10. CALVINISME EN LUTERANISME, Prof
Page 125 and 126:
125 gezag verleende moet men niet v
Page 127 and 128:
127 door de heilige Paulus en Luthe
Page 129 and 130:
129 rabies theologorum ging, om een
Page 131 and 132:
131 Avondmaal verklaard. Menigeen e
Page 133 and 134:
133 eeuwige dood in het hospitaal h
Page 135 and 136:
135 Heidelberg en Bazel gezonden. M
Page 137 and 138:
137 Zoon van God en de Zoon des men
Page 139 and 140:
139 van de gezamenlijke ouderlingsc
Page 141 and 142:
141 waar men beslist niet in deze r
Page 143 and 144:
143 troepen door Frederik III van d
Page 145 and 146:
145 Was het Calvinisme? Zoals bij D
Page 147 and 148:
147 die niet in de Schrift genoemd
Page 149 and 150:
149 de belijdenis van de Franse ker
Page 151 and 152:
151 En inderdaad, hetgeen zeer te p
Page 153 and 154:
12. CALVIJN EN LUTHER / MELANCHTON
Page 155 and 156:
155 moest nemen. Zij mag haar orden
Page 157 and 158:
157 gekruisigd word, word ik ook vo
Page 159 and 160:
159 wijze komt het inderdaad tot "g
Page 161 and 162:
161 27 Calvin, Der Brief an die Gal
Page 163 and 164:
163 daarin, een overwinning van dez
Page 165 and 166:
13. MELANCHTONS WIJSHEID EN INVLOED
Page 167 and 168:
167 Hemmingsen studeerde van 1537-1
Page 169 and 170:
169 werd. Dit werk is vooral bekend
Page 171 and 172:
zijn dood. Toch heeft het wel navol
Page 173 and 174:
173 Eind 1527 begon Melanchton met
Page 175 and 176:
175 vruchtbaar gebruik kunnen maken
Page 177 and 178:
177 Het Melanchthonjaar 2010 ging t
Page 179 and 180:
179 Deze leefregel van de wet van d
Page 181 and 182:
6. AAN JOHANN VON STAUPITZ, Wittenb
Page 183:
8. MELANCHTHONS VOORREDE VOOR DE SA
show all

melanchton 'de hoogleraar van duitsland' - Heidelberger Catechismus

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?