melanchton 'de hoogleraar van duitsland' - Heidelberger Catechismus

101
betere tijden zouden zijn aangebroken.
Aan hem schreef Bucer op 13 mei 1549 vanuit Croydon een onthullende brief, waarin
hij zijn gedachten over de stad en de kerk van Straatsburg kenbaar maakte. De trouw
aan Christus is opgeofferd aan de belangen van de Mammon. Men heeft bij de
beslissing niet de voorstanders van het evangelie geraadpleegd. De zaak van het
evangelie was een onberekenbare schade toegebracht. Had Sturm niet meer gehoorzaamheid
moeten tonen aan het Woord van God dan aan de verlangens van de keizer?
'Wij weten wat de Rechter van levenden en doden eist van ons, wat Hij belooft aan
hen die Hem gehoorzamen en welke bedreigingen Hij uit tegen hen, die Zijn bevelen
verachten'. Wanneer men toegeeft aan de antichrist dan is dat op zichzelf veel erger
dan al het eindige tijdelijke verderf. 'Ik zou er niet aan getwijfeld hebben, dat wanneer
de Heere u gegeven had om voor te gaan in de boetvaardigheid en in de
standvastigheid van de belijdenis van Zijn Naam, dat God zelf luisterrijk zou zijn
tegenwoordig geweest'.
Het verwijt in deze brief kan niet worden misverstaan. Maar het is meer dan een
verwijt. Het is een symptoom van de teleurstelling, die over de gehele gang van zaken
in Straatsburg, zich van Bucer had meester gemaakt.
Was dit terecht? Mocht een reformator verwachten dat het rijk van God zó zichtbaar
op aarde werd gevestigd? Bucer heeft aan het laatste niet getwijfeld. In zijn De Regno
Christi heeft hij zijn ideaal onverminderd vastgehouden en breder dan in welk
voorgaand geschrift ook getekend. Christus Koning! Wie zou het durven ontkennen?
En ook al heeft men de mensen er niet voor, zoals Luther verzuchtte, mag men
dáárom het ideaal loslaten? Bucer meende van niet. Hij heeft deze overtuiging
vastgehouden, ook toen hij gedwongen werd 'tot betere tijden zouden aanbreken' heen
te gaan. Maar zo kon aan zijn ideaal een grotere actieradius worden gegeven. Het
bleef aan andere tijden voorbehouden om zijn ideaal van de christelijke gemeenschap,
in Straatsburg voor het eerst gezien, te verwerkelijken.