19139 CDJA_Interruptie_jaareditie 2019_v8

Wel is het belangrijk dat Europa ook een eigen
(regionale) buitenlandstrategie ontwikkelt.
Het is overduidelijk dat ontwikkelingen in
Noord-Afrika en het Midden-Oosten van groot
belang zijn voor de stabiliteit en veiligheid van
Europa. De EU en haar lidstaten zullen zich dus
actief met de ontwikkelingen in deze regio’s
moeten bemoeien – de situatie in Syrië is
te belangrijk om aan Teheran, Moskou
en Washington over te laten.
Macrons roep om een Europese
interventiemacht is vanuit dit perspectief
goed verklaarbaar – tot op heden beperkt dit
initiatief zich tot nauwere militaire afstemming
en samenwerking tussen een aantal EU-landen
(waaronder ook Nederland en Duitsland),
maar het is voorstelbaar dat in de toekomst
ook een centraal aangestuurde interventiemacht
wordt gecreëerd.
Ook dichter bij huis dienen geopolitieke
overwegingen een grotere rol te spelen:
verschillende Balkanlanden zijn inmiddels
de wacht aangezet in hun verzoek om lid te
worden van de EU. Het gevolg daarvan is dat
landen als Rusland en Saoedi-Arabië hun
invloed in deze ‘achtertuin’ – of beter nog:
voortuin – van Europa vergroten. Ook hier heeft
Europa nog geen antwoord op. Tot slot kan de
EU ook buiten de eigen regio nieuwe vrienden
en bondgenoten zoeken: het vrijhandelsverdrag
met het Zuid-Amerikaanse handelsblok
MERCOSUR is daarvan een goed voorbeeld.
Daarnaast dient Europa zich ook te realiseren
dat economische macht als echte macht kan
worden gebruikt. Economisch gezien zijn de
EU en haar lidstaten een wereldmacht; niet
alleen worden Europese regels tot ver buiten
de Europese landsgrenzen gevolgd, ook zijn vele
landen voor hun welvaart in belangrijke mate
van de EU afhankelijk. Een goed voorbeeld
daarvan is Turkije, dat economisch veel baat
heeft bij het associatieverdrag met de EU.
Vanuit dit perspectief is het dan ook moeilijk te
ver klaren dat de EU zich ten tijde van de vluchtelingencrisis
door Turkije in de tang liet nemen en
een ‘vluchtelingendeal’ sloot die zowel moreel
als inhoudelijk een dubieus karakter had.
“Het is tijd
dat Europa
‘wakker wordt’.”
Kortom, voor de EU en haar lidstaten is werk
aan de winkel. Op het wereldtoneel van de
21ste eeuw is meer afstemming en eenheid een
voorwaarde om met de andere grootmachten
aan tafel te zitten. Om nog eenmaal met Macron
te spreken, Europa kan het zich niet veroorloven
om uitsluitend in termen van verdeeldheid te
denken, maar dient een visie te ontwikkelen
die uitgaat van Europese soevereiniteit.
OPINIE
—
13