De Duitse ‘Energiewende’

dpa/Marc Ollivier
De Duitse ‘Energiewende’ | 29
Ook in de traditionele energiesector zijn de burgers actief. Elektriciteit
en warmte worden niet langer meer alleen maar geproduceerd door
kleine of grote elektriciteitsbedrijven, maar door de burgers zelf. Deze
bezitten zonne-energie-installaties, nemen deel in windparken of exploiteren
biogasinstallaties. Van de meer dan 1,5 miljoen fotovoltaïsche
systemen in Duitsland zijn er veel op de daken van eengezinswoningen
geïnstalleerd. Burgers nemen financieel deel in ongeveer de helft van
alle windenergie-installaties in Duitsland. In het geval van bio-energie
wordt bijna de helft van alle investeringen gedaan door boeren.
Wie niet de mogelijkheid heeft om zelf een installatie voor hernieuwbare
energie te bouwen of deze alleen te financieren, kan de handen ineenslaan
met anderen. Zo zijn er ongeveer 850 energiecoöperaties met meer
dan 180.000 leden die gezamenlijk investeren in energietransitie-projecten.
Burgers kunnen al deelnemen met bedragen vanaf 100 euro.
Daarnaast kunnen burgers op verschillende manieren inspraak hebben
bij de concrete uitvoering van de energietransitie. Ze kunnen hun
bezwaren en wensen kenbaar maken als er in hun streek bijvoorbeeld
een nieuw windpark wordt gepland. Bijzonder intensief betrokken zijn
ze bij de geplande stroomtracé’s die grote hoeveelheden elektriciteit
dwars door heel Duitsland moeten transporteren. Daarbij hebben de
burgers al bij het bepalen van de vereiste netuitbreiding inspraak en
kunnen hun standpunt kenbaar maken. Ook alle verdere planningsfasen
tot en met de beslissing over het concrete verloop van het tracé
vinden plaats met inspraak van het publiek. Bovendien worden de
burgers al vóór de start van de formele procedures door het Duitse
Netwerkagentschap (‘Bundesnetzagentur’) en de netbeheerders uitvoerig
geïnformeerd over de tracéprojecten.
Aangevuld worden deze activiteiten door het initiatief “burgerdialoog
elektriciteitsnet”. Dit is met burgerkantoren en dialoogaanbiedingen
direct present in de regio’s, waarin uitbreidingsprojecten zijn gepland en
biedt permanente aanspreekpunten voor alle kwesties in verband met de
netontwikkeling. Deze vroegtijdige gedachtewisseling maakt het mogelijk
energieprojecten beter uit te voeren en het draagvlak ervan te vergroten.
Hoe kunnen burgers thuis profiteren van de energietransitie?
Selectie van mogelijkheden voor energie-efficiëntie en gebruik van hernieuwbare energieën aan de hand van het
voorbeeld van een eengezinswoning uit de jaren zeventig
-13 % energie
Dakisolatie
60–70 % van het eigen verbruik (elektriciteit)
Zonne-energie-installatie met batterij-opslagsysteem
-10 % energie
Driedubbele beglazing
-22 % energie
Gevelisolatie
-80 % energie
LED-verlichting in plaats van gloeilampen
-5 % energie
Isolatie keldervloer
-15 % energie
Modernisering van de verwarmingsinstallatie
100 % van het eigen verbruik (warmte)
Warmtepomp voor verwarming en warm water
2018
De Raad en het Parlement van de Europese Unie bereiken overeenstemming
over een verordening voor een administratief systeem ter ondersteuning van
de ontwikkeling en het gebruik van hernieuwbare energieën in de EU.