De Duitse ‘Energiewende’
Brochure of the travelling exhibition in Dutch Brochure of the travelling exhibition in Dutch
24 | De Duitse ‘Energiewende’ Energiezekerheid “Met zoveel wind- en zonneenergie kan de continuïteit van de stroomvoorziening toch niet meer verzekerd zijn?” © dpa/Moravic Jakub De Duitsers kunnen erop vertrouwen dat ook in de toekomst de levering van elektriciteit betrouwbaar zal zijn. De Duitse energievoorziening behoort tot de beste ter wereld. In de 8.760 uren die een jaar telt, bedraagt de gemiddelde stroomuitval slechts 12,8 minuten. Deze waarde is de afgelopen jaren zelfs verbeterd, ondanks het toenemende aandeel van wind- en zonne-energie. Stroomonderbrekingen zijn in Duitsland heel zeldzaam Gemiddelde uitvalduur van de elektriciteitsvoorziening in minuten, 2013 10,0 Luxemburg 11,3 Denemarken 12,8 Duitsland (2016) 15,0 Zwitserland 15,3 Duitsland (2013) 23,0 Nederland 68,1 Frankrijk 70,8 Zweden 254,9 Polen 360,0 Malta Stroomuitval is zelden te wijten aan schommelingen in de energieproductie. Meestal komt de oorzaak van buitenaf of wordt door menselijke fouten veroorzaakt. Dat was ook het geval bij de laatste grotere black-out in delen van Duitsland op 4 november 2006. Oorzaak van de urenlange stroomuitval was de opzettelijke afsluiting van een leiding. Dat leidde tot een overbelasting van andere leidingen en tot een kettingreactie in het Europese elektriciteitsnet. Sinds deze gebeurtenis zijn de veiligheidsmechanismen in Duitsland en de Europese buurlanden nog verder verbeterd. Om knelpunten te voorkomen, heeft Duitsland bijvoorbeeld een vaste reserve van extra energiecentrales aangelegd. Ze zijn vooral in de wintermaanden belangrijk. Want in deze tijd van het jaar is het verbruik bijzonder hoog en de Duitse windmolens produceren de meeste stroom. Mochten de elektriciteitsnetten te zwaar worden belast, omdat er veel elektriciteit van noord naar zuid stroomt, dan moeten in het zuiden de reservecentrales bijspringen. 2011 In het Japanse Fukushima doet zich een ernstig ongeval voor in een centrale. Duitsland besluit tot versnelde afschaffing van kernenergie voor de opwekking van elektriciteit tot 2022. Acht oude installaties worden onmiddellijk uitgeschakeld. 2011 De Europese Commissie publiceert de “Energy Roadmap 2050” met een langetermijnstrategie voor klimaatbescherming en energievoorziening in Europa.
De Duitse ‘Energiewende’ | 25 © dpa/euroluftbild.de/Hans Blossey Er zijn nu al uren dat hernieuwbare energieën een aandeel van meer dan 60 procent in de Duitse elektriciteitsvoorziening leveren. Deze waarden zullen in de komende jaren verder toenemen. Daarbij vullen de verschillende hernieuwbare energieën elkaar aan. Uit modelproeven is gebleken dat de productie van de verschillende installaties kan worden gecombineerd en dat ze dan samen veel betrouwbaarder elektriciteit leveren. In fasen van “donkerluwte”, d.w.z. wanneer de zon niet schijnt én er geen wind staat, springen er flexibele conventionele energiecentrales bij. Met name gasgestookte centrales zijn daarvoor geschikt, maar ook pompaccumulatiecentrales en bio-energiecentrales kunnen snel stroom leveren. Op demiddellange tot lange termijn moeten dergelijke periodes ook door opslagfaciliteiten worden overbrugd. Een belangrijke rol spelen de stroomverbruikers zelf. Ze kunnen worden gestimuleerd om vooral elektriciteit te verbruiken als er veel beschikbaar is, bijvoorbeeld in perioden met harde wind. Grootverbruikers zoals fabrieken of koelhuizen kunnen zo het totale systeem merkbaar ontlasten. De belangrijke taak is het opnieuw organiseren van de elektriciteitsmarkt. Duitsland is daartoe een hervormingsproces gestart en heeft eerste stappen geïmplementeerd. Een belangrijk kenmerk is flexibiliteit. Alle spelers op de elektriciteitsmarkt moeten zo goed mogelijk reageren op de fluctuerende stroomopwekking van wind en zon. Tegelijkertijd hebben de netwerken behoefte aan concurrentie tussen de verschillende compensatiemogelijkheden, om de totale kosten laag te houden. Last but not least leiden de convergentie van de voorheen gescheiden regionale elektriciteitsmarkten in Europa en de grensoverschrijdende netontwikkeling tot meer stabiliteit en flexibiliteit ook in Duitsland. Hoe de productie van de hernieuwbare energieën schommelt Elektriciteitsproductie van alle energiebronnen en stroomverbruik in Duitsland in de loop van 2017 100 GW Elektriciteitsproductie en stroomverbruik 80 GW 60 GW 40 GW 20 GW 0 GW Januari 17 Februari 17 Maart 17 April 17 Mei 17 Juni 17 Juli 17 Augustus 17 September 17 Oktober 17 November 17 December 17 Januari 18 Conventionele elektriciteitscentrales Zonne-energieolar Wind onshore Wind offshore Waterkracht Biomassa Stroomverbruik 2012 Het Kyoto-protocol wordt tijdens de klimaatconferentie van Doha verlengd tot 2020. 2013 Duitsland neemt het eerste nationale netontwikkelingsplan met betrekking tot de vereiste uitbreiding van het elektriciteitstransportnet aan.
- Page 1: De Duitse ‘Energiewende’
- Page 4 and 5: 02 | De Duitse ‘Energiewende’ D
- Page 6 and 7: 04 | De Duitse ‘Energiewende’ E
- Page 8 and 9: 06 | De Duitse ‘Energiewende’ W
- Page 10 and 11: 08 | De Duitse ‘Energiewende’
- Page 12 and 13: 10 | De Duitse ‘Energiewende’ H
- Page 14 and 15: 12 | De Duitse ‘Energiewende’ K
- Page 16 and 17: 14 | De Duitse ‘Energiewende’ K
- Page 18 and 19: 16 | De Duitse ‘Energiewende’ K
- Page 20 and 21: 18 | De Duitse ‘Energiewende’
- Page 22 and 23: 20 | De Duitse ‘Energiewende’
- Page 24 and 25: 22 | De Duitse ‘Energiewende’ E
- Page 28 and 29: 26 | De Duitse ‘Energiewende’ O
- Page 30 and 31: 28 | De Duitse ‘Energiewende’ B
- Page 32 and 33: 30 | De Duitse ‘Energiewende’ W
- Page 34 and 35: 32 | De Duitse ‘Energiewende’ b
- Page 36 and 37: 34 | De Duitse ‘Energiewende’ T
- Page 38: 36 | De Duitse ‘Energiewende’ F
<strong>De</strong> <strong>Duitse</strong> <strong>‘Energiewende’</strong> | 25<br />
© dpa/euroluftbild.de/Hans Blossey<br />
Er zijn nu al uren dat hernieuwbare energieën een aandeel van meer<br />
dan 60 procent in de <strong>Duitse</strong> elektriciteitsvoorziening leveren. <strong>De</strong>ze<br />
waarden zullen in de komende jaren verder toenemen. Daarbij vullen<br />
de verschillende hernieuwbare energieën elkaar aan. Uit modelproeven<br />
is gebleken dat de productie van de verschillende installaties<br />
kan worden gecombineerd en dat ze dan samen veel betrouwbaarder<br />
elektriciteit leveren. In fasen van “donkerluwte”, d.w.z. wanneer de zon<br />
niet schijnt én er geen wind staat, springen er flexibele conventionele<br />
energiecentrales bij. Met name gasgestookte centrales zijn daarvoor<br />
geschikt, maar ook pompaccumulatiecentrales en bio-energiecentrales<br />
kunnen snel stroom leveren. Op demiddellange tot lange termijn moeten<br />
dergelijke periodes ook door opslagfaciliteiten worden overbrugd.<br />
Een belangrijke rol spelen de stroomverbruikers zelf. Ze kunnen<br />
worden gestimuleerd om vooral elektriciteit te verbruiken als er veel<br />
beschikbaar is, bijvoorbeeld in perioden met harde wind. Grootverbruikers<br />
zoals fabrieken of koelhuizen kunnen zo het totale systeem<br />
merkbaar ontlasten.<br />
<strong>De</strong> belangrijke taak is het opnieuw organiseren van de elektriciteitsmarkt.<br />
Duitsland is daartoe een hervormingsproces gestart en heeft<br />
eerste stappen geïmplementeerd. Een belangrijk kenmerk is flexibiliteit.<br />
Alle spelers op de elektriciteitsmarkt moeten zo goed mogelijk reageren<br />
op de fluctuerende stroomopwekking van wind en zon. Tegelijkertijd<br />
hebben de netwerken behoefte aan concurrentie tussen de verschillende<br />
compensatiemogelijkheden, om de totale kosten laag te houden.<br />
Last but not least leiden de convergentie van de voorheen gescheiden<br />
regionale elektriciteitsmarkten in Europa en de grensoverschrijdende<br />
netontwikkeling tot meer stabiliteit en flexibiliteit ook in Duitsland.<br />
Hoe de productie van de hernieuwbare energieën schommelt<br />
Elektriciteitsproductie van alle energiebronnen en stroomverbruik in Duitsland in de loop van 2017<br />
100 GW<br />
Elektriciteitsproductie en stroomverbruik<br />
80 GW<br />
60 GW<br />
40 GW<br />
20 GW<br />
0 GW<br />
Januari 17 Februari 17 Maart 17 April 17 Mei 17 Juni 17 Juli 17 Augustus 17 September 17 Oktober 17 November 17 <strong>De</strong>cember 17 Januari 18<br />
Conventionele elektriciteitscentrales<br />
Zonne-energieolar Wind onshore Wind offshore Waterkracht Biomassa<br />
Stroomverbruik<br />
2012<br />
Het Kyoto-protocol wordt tijdens de klimaatconferentie<br />
van Doha verlengd tot 2020.<br />
2013<br />
Duitsland neemt het eerste nationale netontwikkelingsplan<br />
met betrekking tot de vereiste uitbreiding van het elektriciteitstransportnet<br />
aan.
Change language