Slurf 24-1

Magazine der werktuigbouwkundige studievereniging Gezelschap Leeghwater Magazine der werktuigbouwkundige studievereniging Gezelschap Leeghwater

05.11.2019 Views

Officieel orgaan der werktuigbouwkundige studievereniging ‘Gezelschap Leeghwater’ te Delft | jaargang 24 - Oktober 2019 - no. 1 Oceanische vuilstort De oplossing voor de plasticsoep Psychedelica Oude middelen voor nieuwe doeleinden Koptelefoons Wat er nodig is voor het beste geluid Toekomstig vliegen Hoe het vliegtuig van morgen eruit ziet

Officieel orgaan der werktuigbouwkundige studievereniging ‘Gezelschap Leeghwater’ te Delft | jaargang <strong>24</strong> - Oktober 2019 - no. 1<br />

Oceanische vuilstort<br />

De oplossing voor de plasticsoep<br />

Psychedelica<br />

Oude middelen voor<br />

nieuwe doeleinden<br />

Koptelefoons<br />

Wat er nodig is voor<br />

het beste geluid<br />

Toekomstig vliegen<br />

Hoe het vliegtuig van<br />

morgen eruit ziet


| Redactioneel<br />

Het nieuwe studiejaar is weer begonnen en daarmee is het<br />

ook tijd om de <strong>Slurf</strong> weer bij iedereen op de deurmatten<br />

te toveren. Wij hebben ons weer een weekend in het<br />

kantoor van gezelschap Leeghwater opgesloten om tot in<br />

de fijnste puntjes de <strong>Slurf</strong> op te stellen. Ondanks dat we<br />

de formule 1 op hadden staan is er flink doorgewerkt, de<br />

redactieleden hebben mooie artikelen kunnen produceren.<br />

Zo schrijft Evan Tets, eindredacteur, over psychedelica<br />

als depressiebestrijder. Onze secretaris, Floor van Lunen,<br />

vertelt uitgebreid wat de werking is van de koptelefoon<br />

en hoe active noise-cancelling hier een rol in speelt. Irene<br />

Hooijkaas, commissaris lay-out, neemt een kijkje in de<br />

wereld van de verduurzaming van de luchtvaart. De<br />

nieuwe lading redactieleden, bestaande uit Jasper Somsen<br />

en Myrte van Vierzen, vertelt u over de quantumcomputer<br />

en cyberaanvallen. Zelf heb ik een artikel opgesteld met<br />

oog op duurzaamheid, ik ga jullie informeren over de<br />

ontwikkelingen omtrent het opruimen van de plasticsoep.<br />

De <strong>Slurf</strong> is, naast de vaste artikelen van redactieleden,<br />

zoals altijd gevuld met externe stukken. Esmée Mooldijk,<br />

voorzitter van het Leegwater bestuur, vertelt waar zij nu<br />

allemaal mee bezig zijn. Joup van Donk, voorzitter van de<br />

MediaCo, legt in het commissieverhaal van deze editie<br />

uit wat zij doen. Naast deze stukken hebben we ook aan<br />

jullie vermaak gedacht tussen de artikelen door, met een<br />

puzzelpagina, een DIY en gekke plaatjes uit de Snapgram.<br />

“Ik ben niet incapabel, ik<br />

doe maar wat” - M. Verheijen<br />

Deze editie is al mijn vierde en daarmee mijn laatste<br />

kwartaal als redactielid van de <strong>Slurf</strong>. Het is daarom ook<br />

tijd voor mij om, samen met Evan Tets, toe te treden tot de<br />

groep die zich ‘‘Oud-<strong>Slurf</strong>ers’’ mag noemen. Graag bedank ik<br />

iedereen die zich heeft ingezet om ook deze editie weer tot<br />

een succes te maken. Allereerst het bestuur van Gezelschap<br />

Leeghwater en de faculteit 3mE voor het aandragen van<br />

de bestuursstukken en het openstellen van hun kantoor.<br />

Ik wil ook de andere redactieleden bedanken voor hun<br />

inzet en de mooi opgestelde artikelen. Daarnaast bedank ik<br />

graag de Oud-<strong>Slurf</strong>ers en de leden van de ROS. Coen Bakker,<br />

Willemijn Remmerswaal, Gitte Hornung, Tjeerd Zondag,<br />

Jim Kieft, Wouter van der Wal, Tessa Talsma, Bob van der<br />

Windt, Daan Koetzier en Sam Edmonds, jullie hulp wordt<br />

enorm op prijs gesteld. Volgende editie neemt Floor van<br />

Lunen het touw in handen. Ik wens haar veel succes en heb<br />

er alle vertrouwen in dat zij een top editie zal neerzetten.<br />

<strong>Slurf</strong> Hoogh!<br />

Max Verheijen, Hoofdredacteur<br />

Algemene Voorwaarden<br />

De <strong>Slurf</strong> verschijnt viermaal per jaar en is een<br />

uitgave van Gezelschap Leeghwater, de studievereniging<br />

van werktuigbouwkundige studenten<br />

aan de Technische Universiteit Delft. Niets uit deze<br />

uitgave mag gereproduceerd worden en/of openbaar<br />

gemaakt worden door middel van boekdruk,<br />

fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan<br />

ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming<br />

van Gezelschap Leeghwater.<br />

Gezelschap Leeghwater verklaart dat deze uitgave<br />

op zorgvuldige wijze en naar beste weten is<br />

samengesteld, evenwel kan zij op geen enkele<br />

wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van<br />

de informatie. Tevens is zorgvuldig gezocht naar<br />

rechthebbenden van de gepubliceerde illustraties,<br />

dit is echter niet in alle gevallen na te gaan.<br />

Wanneer u denkt auteursrechten te hebben kunt<br />

u contact opnemen via onderstaande gegevens.<br />

Gezelschap Leeghwater aanvaardt geen enkele<br />

aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook,<br />

die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen<br />

die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.<br />

Redactie<br />

Hoofdredacteur: Max Verheijen<br />

Eindredacteur: Evan Tets<br />

Secretaris: Floor van Lunen<br />

Commissaris Lay-Out: Irene Hooijkaas<br />

Redacteur: Jasper Somsen<br />

Redacteur: Myrthe van Vierzen<br />

QQ'er: Feike Tijsma<br />

Met dank aan de ROS<br />

Rechthebbende coverfoto: National Geographic<br />

Verzending<br />

De <strong>Slurf</strong> wordt verzonden aan de ereleden, het<br />

College Leden van Verdiensten, de leden van<br />

studievereniging Gezelschap Leeghwater en de<br />

Vereniging Oud Leeghwater. De <strong>Slurf</strong> wordt verzonden<br />

aan instellingen binnen en buiten Delft,<br />

alle professoren van de faculteit 3mE en bedrijven<br />

waarmee Gezelschap Leeghwater samenwerkt.<br />

<strong>Slurf</strong>redactie<br />

Lijkt het je leuk om de <strong>Slurf</strong>redactie te versterken?<br />

Stuur dan een mail naar <strong>Slurf</strong>@leeghwater.nl<br />

Abonnementen<br />

Het aanvragen van een abonnement kan via de<br />

vermelde gegevens. Een abonnement op de <strong>Slurf</strong><br />

kost 14 euro per jaar. Nieuwe abonnementen<br />

kunnen het gehele jaar door ingaan. Een abonnementsjaar<br />

loopt gelijk met een collegejaar en<br />

dus wordt de eerste maal het abonnement pro rata<br />

berekend.<br />

Oplage & Druk<br />

2700, BladNL, Maarssen<br />

Gezelschap Leeghwater<br />

Faculteit 3mE<br />

Mekelweg 2, 2628 CD Delft<br />

Tel: +31 15 27 86 501<br />

info@leeghwater.nl<br />

www.leeghwater.nl<br />

IBAN: NL56 ABNA 0442310919<br />

Giro : NL26INGB0000066967<br />

2


Inhoud |<br />

Problematische<br />

plasticsoep<br />

Een kijkje in het proces van de<br />

grootste oceanische schoonmaak<br />

ter wereld<br />

pagina 6<br />

Redactioneel | 2<br />

Van het bestuur | 5<br />

VOL interview | 9<br />

Onderwijs Bachelor | 12<br />

Onderwijs Master | 13<br />

echodartistes Wired<br />

JHU Hub Dezeen<br />

Medisch<br />

Psychedelisch<br />

De theorie achter drugs<br />

gebruiken om depressie tegen<br />

te gaan<br />

pagina 10<br />

De evolutie van<br />

de koptelefoon<br />

Het ontstaan van<br />

de koptelefoon tot aan de<br />

noise-cancelling van nu<br />

pagina 14<br />

De toekomst van<br />

de luchtvaart<br />

De eeuwige zoektocht naar<br />

manieren om duurzamer te<br />

vliegen<br />

pagina 20<br />

In het kort | 18<br />

Activiteiten | <strong>24</strong><br />

Superieure computers | 26<br />

Gadgets | 28<br />

Cyberaanvallen | 32<br />

Snapslurf | 34<br />

Commissie uitgelicht | 36<br />

Puzzelpagina | 37<br />

Nawoord | 38<br />

Adverteerdersindex:<br />

ASML | 4<br />

IHC | 17<br />

ASML | 23<br />

Witteveen+Bos | 39<br />

DCP | 40<br />

3


Discover<br />

the future you<br />

Sign up for the<br />

ASML Career Day 2019<br />

The ASML Career Day is for engineering graduates who want to see what ASML is all<br />

about. You get to know ASML’s culture and learn how your field of study contributes to<br />

technological evolution. Are you ready to discover the future you?<br />

Register before November 6 at: asml.com/careerday<br />

21<br />

nov<br />

14:30 - 20:00<br />

Veldhoven, the Netherlands


| Van het bestuur<br />

Gezelschap Leeghwater<br />

Aan het begin van dit kwartaal werd het academische<br />

jaar officieel geopend en zijn wij geïnstalleerd als het 152 ste<br />

bestuur van Gezelschap Leeghwater. Voor ons als bestuur<br />

was het gelijk een druk kwartaal. Een nieuwe omgeving en<br />

veel nieuwe taken en projecten waar we ons op stortten.<br />

Hierover is al veel nagedacht in de maanden voorafgaand<br />

aan ons bestuursjaar en nu is het eindelijk tijd om deze uit<br />

te gaan voeren.<br />

Niet alleen voor ons is dit een nieuw avontuur maar ook<br />

voor alle studenten Werktuigbouwkunde. Nieuwe vakken<br />

en projecten die voor grote uitdagingen zorgen maar zeker<br />

veel bijbrengen aan deze studenten. Op de schouders van<br />

de nieuwe generatie werktuigbouwers rust namelijk een<br />

zware taak: duurzaamheid. De grondstoffen raken op en<br />

daardoor is het belangrijk om duurzaam om te gaan met<br />

de grondstoffen die wij tot onze beschikking hebben.<br />

Daarom is dit sinds een aantal jaar een terugkerend thema<br />

bij de eerstejaars projectvakken, waar de integratie van<br />

duurzaamheid in één product aan bod komt. De eerstejaars<br />

studenten leren voornamelijk nadenken over het gebruik<br />

van materialen voor hun ontwerpen: welke materialen<br />

zijn duurzaam, maar ook welke materialen zijn circulair?<br />

Dit maakt de nieuwe generatie werktuigbouwkundig<br />

ingenieurs weer een stukje completer.<br />

De groei in technologie gebeurt geleidelijk, maar wel snel.<br />

Van pinnen naar contactloos betalen, naar met je telefoon<br />

kunnen betalen in nog geen twintig jaar. Het draadloos uitvoeren<br />

van handelingen is een stukje technologie dat snel<br />

aan het ontwikkelen is. Een fietsslot ontgrendelen met een<br />

app op je telefoon of een autoslot openen zonder de sleutel<br />

in het slot te steken. Wie weet waar al deze ontwikkelingen<br />

toe gaan leiden? De sprongen die de techniek maakt zijn<br />

groot en alles wat voor de jongste generatie heel normaal<br />

lijkt, is voor de andere generaties heel nieuw. Alan Kay<br />

beschrijft dit met de woorden:<br />

‘‘Technology is anything that was<br />

invented after you were born.’’<br />

Dit is iets waar wij als huidige studenten misschien nog<br />

niet bij stilstaan. Vindingen die wij mogelijk zullen doen en<br />

nieuw zullen zijn voor ons, gaat de normale leefwereld zijn<br />

voor een generatie na ons. Dit brengt ook verantwoordelijkheden<br />

met zich mee, iets waar aandacht aan besteed wordt<br />

tijdens de bachelor Werktuigbouwkunde.<br />

Dit eerste kwartaal is in een mum van tijd voorbijgegaan.<br />

Het nieuwe online boekenverkoopsysteem was een groot<br />

succes. Voor de eerste lunchlezingen was zo veel animo, dat<br />

de zalen overvol zaten, onze commissies zijn gevraagd en<br />

er zijn al gezellige borrels geweest. Ons jaar als bestuur is<br />

nu echt van start. Volgend kwartaal vieren we onze 152 ste<br />

verjaardag. Er staat nog veel op de planning voor de rest<br />

van het jaar en we gaan het fantastisch maken. Wij hebben<br />

er al veel zin en wij hopen dat alle studenten er net zo veel<br />

zin in hebben als wij.<br />

Esmée Mooldijk<br />

Voorzitter Gezelschap Leeghwater<br />

5


USA Today<br />

Problematische plasticsoep<br />

Je bent aan het zwemmen,<br />

plots constateert één van je<br />

vrienden dat jullie omringd<br />

zijn door kwallen. Je neemt een<br />

goed kijkje naar de drijvende<br />

objecten en reageert: ‘‘Geen<br />

stress, het is maar plastic’’.<br />

Je kent het wel: een plaatje van een schildpad met de<br />

plastic verpakking van een sixpack om zijn nek verwikkeld,<br />

de ooit prachtige stranden bedekt met dikke lagen van<br />

vervuilingen en de eeuwig durende protesten omtrent de<br />

milieuvervuiling. Uiteindelijk zetten zulke confrontaties<br />

men snel aan het denken, maar wat is de status van de<br />

daadwerkelijke progressie. Laten we eens kijken wie het<br />

touw in handen neemt in deze strijd tegen het plastic.<br />

Omvang van de vuilstort<br />

Tussen de 1 en de 2,5 miljoen ton plastic stroomt via<br />

rivieren de oceaan in, dat zijn tussen de zes- en de<br />

dertienduizend Boeing 747’s aan gewicht. Het plastic<br />

verzamelt zich grofweg op vijf verschillende locaties: de<br />

Noordelijke en Zuidelijke Atlantische Oceaan, de Indische<br />

Oceaan en de Noordelijke en Zuidelijke Grote Oceaan. Deze<br />

verzamelingen worden soepen genoemd en de grootste<br />

van de vijf is die in de Noordelijke Grote Oceaan. De exacte<br />

afmeting van deze plasticsoep is niet bekend, maar naar<br />

schattingen bedraagt het gebied net zo veel oppervlakte als<br />

Spanje en Frankrijk samen. Het gevaar van dit plastic is dat<br />

het in een proces, genaamd fotodegradatie, door licht wordt<br />

afgebroken tot polymeren. Deze worden weer gemakkelijk<br />

opgenomen in de voedselketen en hebben daardoor een<br />

groot effect op het onderwaterleven, maar uiteindelijk ook<br />

op de mensheid zelf. Veel van de vissen hebben al plastic<br />

polymeren of zelfs stukken plastic die nog intact zijn in<br />

hun lichaam. Zeevogels verspreiden dit door de vissen te<br />

eten, maar vissers vangen deze vissen ook. Dit houdt in dat<br />

veel van het plastic een weg vindt naar onze lichamen. De<br />

chemicaliën die hierin zitten kunnen geboorteafwijkingen,<br />

diabetes en andere problemen veroorzaken.<br />

Orichting van The Ocean Cleanup<br />

Boyan Slat houdt zich sinds 2012 bezig met het verwijderen<br />

van plastic in de oceanen. Op de TU Delft heeft hij een<br />

eerste ontwerp gemaakt, hiermee won hij de prijs voor<br />

‘‘Best Technical Design’’. Het fundament waar zijn ontwerp<br />

op stond was het principe om plastic naar het systeem<br />

te laten komen, in plaats van het plastic te achtervolgen.<br />

6


De concepten maakten gebruik van geankerde systemen.<br />

In 2013 heeft Slat The Ocean Cleanup opgericht en is het<br />

eerste publieke concept naar buiten gebracht. Dit concept<br />

was geïnspireerd door reuzenmanta’s, de verzamelstations<br />

leken hierop en waren verbonden door lange drijvende<br />

barrières. Weer een jaar later is het ontwerp verfijnd naar<br />

één verzamelstation en nog een paar jaar later, in 2017,<br />

werd het systeem aangepast van één groot geankerd<br />

systeem naar meerdere vrij ronddrijvende stations. In dit<br />

ontwerp zorgen zee-ankers in de waterlaag, met vrijwel<br />

geen stroming, ervoor dat het systeem langzamer beweegt<br />

dan het plastic. In 2018 is het systeem geboren waar hier<br />

verder op in gegaan zal worden, System 001.<br />

krachten verplaatst het systeem zich over de clusters<br />

plastic. Het gevangen plastic wordt in het midden van<br />

het systeem verzameld door de U-vorm van de staaf en<br />

de rok hieronder. Twee schepen collecteren het plastic om<br />

de paar maanden in een groot net. Het idee is om met het<br />

verzamelde plastic het project te financieren.<br />

Wist je dat...<br />

per minuut twee miljoen plastic tasjes gebruikt worden.<br />

De huidige situatie<br />

De uitvinding die nu gebruikt wordt, System 001, maakt<br />

gebruik van dezelfde stroming die het plastic uit de zee<br />

heeft getrokken. De wind en de golven bevinden zich<br />

voor het grootste deel boven het plastic en zorgen er zo<br />

voor dat het systeem sneller vooruit beweegt dan de te<br />

verzamelen vervuiling. Het apparaat bestaat uit twee<br />

onderdelen, een zeshonderd meter lange drijvende staaf<br />

en een rok. De rok is onderaan de staaf bevestigd om zo al<br />

het plastic dat onder de staaf door dreigt te glippen tegen<br />

te houden. Een andere functie van de rok is het creëren<br />

van een U-vorm. Doordat het systeem sneller gaat dan de<br />

stroming, biedt de rok weerstand. Het midden van de rok<br />

is langer en biedt dus meer weerstand dan de zijkanten,<br />

zo ontstaat de U-vorm. Met oog op het doel van de actie<br />

is goed rekening gehouden met het zeeleven. Doordat het<br />

systeem langzaam beweegt en de rok ondoordringbaar<br />

is, hebben vissen geen probleem met het ontwijken van<br />

de doek. De stroming gaat onderlangs, waardoor vissen<br />

hier in meezwemmen en het plastic, dat drijft, erin wordt<br />

opgevangen. Het is een erg flexibel systeem dat de golven<br />

volgt en blootgesteld kan worden aan harde stromingen.<br />

Op de staaf zijn veel sensoren en verlichtingen bevestigd<br />

die het proces monitoren en het systeem veiligstellen.<br />

De sensoren verzamelen informatie op het gebied van<br />

locatie, beeldmateriaal en inwendige krachten. Om de<br />

honderd meter zijn tevens lantaarns geplaatst met als<br />

doel langsvarende schepen te waarschuwen. Het plastic<br />

wordt in verschillende fases verzameld en opgehaald.<br />

Als eerste wordt het afval gevangen, door natuurlijke<br />

NU.nl<br />

De werking van de rok in zijaanzicht<br />

Toekomst<br />

Sinds System 001 operationeel is, wordt constant gekeken<br />

naar verbeteringen. Met behulp van drones, sensoren en<br />

traceerbaar nepafval wordt het systeem zorgvuldig in de<br />

gaten gehouden. Na vier maanden is het systeem dan<br />

ook teruggehaald naar de kust en zijn verbeterpunten<br />

opgesteld. Wat het meest naar voren is gekomen is de<br />

inconsistente snelheid. Er is vastgesteld dat plastic niet in<br />

het systeem blijft, dit gebeurt voornamelijk als het systeem<br />

langzamer gaat dan het plastic. In het volgende prototype,<br />

System 001/B, is veel rekening gehouden met dit criterium.<br />

De staven zijn aangepast naar een vierde van de lengte<br />

en er is een plan gemaakt om zorgvuldig te testen op<br />

manieren om de snelheid aan te passen. Hiertoe zijn drie<br />

opties naar boven gebracht om het systeem te vertragen<br />

en drie manieren om het juist te versnellen. Waar nu<br />

bijvoorbeeld mee getest wordt, is het aanpassen van de<br />

spanwijdte, daardoor hebben de wind en de golven een<br />

grotere of juist een minder grote impact op het systeem.<br />

System 001/B wordt nu al gebruikt om testresultaten op<br />

te halen van deze methoden. Zodra deze twee maanden<br />

aan testresultaten heeft binnengehaald is het tijd voor<br />

de volgende versie. Dit brengt Boyan Slat weer een stapje<br />

dichter bij het opruimen van onze rotzooi.<br />

Max Verheijen<br />

7


| Do it yourself<br />

De winter komt eraan, truien worden uit de kast gehaald en<br />

de vogeltjes krijgen honger. Om deze lieve beestjes te helpen<br />

in de komende tijd roepen wij jullie op om vogelhuisjes<br />

te knutselen van materialen die in een studentenhuis te<br />

vinden zijn. Hieronder vind je wat inspiratie om je eigen<br />

huisje te bouwen.<br />

Kop en schotel aan elkaar<br />

gelijmd met als ophangsel<br />

een verbogen lepel.<br />

Een glazenfles met een<br />

3D geprint bakje.<br />

Een schoen kan zelfs als<br />

voederbakje dienen.<br />

Sarai<br />

Bakjes van lege blikken.<br />

Een huisje van wijnkurken.<br />

DIY instaglobal<br />

Myrthe Couvee<br />

Recycled crafts<br />

Debby Kooyman<br />

8


Alumnus aan het woord |<br />

Paul Th.L.M. van Woerkom<br />

Afgestudeerd:<br />

Gepromoveerd:<br />

VSV Leonardo da Vinci bestuur:<br />

1969<br />

1972<br />

1964-1966<br />

Het bestuur van de Vereniging Oud Leeghwater vroeg mij<br />

een terugblik te presenteren op mijn studie en carrière voor<br />

de huidige generatie van werktuigbouwkundige, jonge<br />

Einsteins. Ik twijfelde, onder meer omdat ik een hybride en<br />

geen zuivere werktuigbouwer ben. Anderzijds kan dat juist<br />

positieve kanten hebben. Ik heb toegestemd.<br />

De tijd vóór en ín Delft<br />

Ik ben geboren in Nijmegen en ging naar het Canisius<br />

College, waar ik in 1961 eindexamen deed. Daarna volgde<br />

de studie voor vliegtuigbouwkundig ingenieur in Delft.<br />

Die opleiding was toen nog onderdeel van de Afdeling der<br />

Werktuigbouwkunde, Scheepsbouwkunde en Vliegtuigbouwkunde.<br />

In Delft studeerde ik af op een vrij exotisch<br />

onderwerp in de theoretische aerodynamica: magnetohydrodynamische<br />

stroming in een quasi-ééndimensionaal<br />

kanaal. Een belangrijk deel van mijn vorming dank ik aan<br />

mijn activiteiten als president van de VSV Leonardo da<br />

Vinci. Weliswaar was Vliegtuigbouwkunde toen nog klein<br />

en waren de VSV-activiteiten nog niet zo veelomvattend als<br />

die van Gezelschap Leeghwater nu, maar wij hadden met<br />

hoogleraren en studenten steeds vrij intensieve contacten<br />

en we waren zeer ondernemend.<br />

Studie in de Verenigde Staten<br />

Vanaf 1967 studeerde ik in de ‘Department of Aerospace<br />

and Mechanical Sciences’ van Princeton University. Ik was<br />

betrokken bij onderzoeken naar elektrische voortstuwing<br />

van ruimtevoertuigen en naar optimale besturing in de<br />

lucht- en ruimtevaart. Het onderwerp van mijn promotieonderzoek<br />

was de ontwikkeling van algemeen bruikbare<br />

technieken voor de analyse van de beweging van zowel<br />

hemellichamen als ruimtevoertuigen.<br />

Ruimtevaart bij het NLR<br />

In 1972 kwam ik in dienst bij het NLR. De nadruk lag op<br />

de dynamica en besturing van lanceervoertuigen en van<br />

ruimtevoertuigen. Ik heb gewerkt aan ruimtevoertuigen<br />

zoals Aurora, Ans, IRAS, EXOSAT en Giotto en aan de grote,<br />

structureel flexibele ruimte robotarmen HERA en ERA.<br />

Verder heb ik een belangrijke bijdrage geleverd aan de besturing<br />

van de Japanse ruimtesondes Sakigake en Suisei en<br />

heb ik gewerkt aan diverse niet-ruimtevaart projecten.<br />

Terug naar de universiteit<br />

In 1994 werd ik deeltijd hoogleraar aan de faculteit luchten<br />

ruimtevaarttechniek op het gebied van dynamica en<br />

besturing van ruimtesystemen. Eind 1997 kreeg ik een<br />

benoeming in de vakgroep Technische Mechanica, wat nu<br />

deel van de afdeling PME is. Ik kon daardoor mijn activiteiten<br />

bij lucht- en ruimtevaarttechniek natuurlijk nog maar<br />

in beperkte mate uitvoeren. Vanuit hier hield ik mij bezig<br />

met colleges in de dynamica voor bachelor-studenten,<br />

colleges in de experimentele dynamica en niet-lineaire<br />

trillingen voor master-studenten en met begeleiding van<br />

studenten die afstuderen.<br />

Sindsdien<br />

Sindsdien ben ik bestuurslid geworden van de zich op<br />

de TU Delft oriënterende vereniging Histechnica en van<br />

de KIVI afdeling Geschiedenis der Techniek. Daarnaast<br />

besteed ik aandacht aan de rijke geschiedenis van de sectie<br />

Engineering Mechanics en aan aspecten van de geschiedenis<br />

van onze faculteit en universiteit. Samenwerking met<br />

de Heritage groep en het Trésor van de TU Delft is daarbij<br />

belangrijk. Ook verzorg ik de Hertz Newsletter, een nieuwsbrief<br />

die ruim wordt verspreid, maar die traditioneel als<br />

focus de master studenten en promovendi in Engineering<br />

Mechanics heeft. De nieuwsbrief vond haar oorsprong in<br />

een streven de onderlinge banden tussen MSc studenten<br />

en promovendi in de sectie te versterken.<br />

Wil ik nog iets meegeven?<br />

Het bestuur van de VOL suggereerde dat ik ook iets zou<br />

kunnen schrijven over wat ik als ingenieur en als ouddocent<br />

aan de huidige generatie jonge Einsteins zou willen<br />

meegeven. Ik moet daarin bescheiden zijn. Wat ik belangrijk<br />

vind, zal een ander wellicht niet belangrijk vinden.<br />

Maar toch, “your Dutch uncle speaks”. Ontwikkel een brede<br />

en diepe belangstelling voor disciplines in wetenschap<br />

en techniek; wees breed inzetbaar, je weet immers niet<br />

waarheen de toekomst je zal brengen, verricht je werk met<br />

passie, wees creatief; wees kritisch maar ook ondernemend;<br />

leer werken in teamverband, met inzet van teamleden uit<br />

meerdere disciplines; wees communicatief; leg helder uit;<br />

overleg met anderen en luister naar anderen; gun je tussen<br />

de bedrijven door een zenmoment; wees maatschappelijk<br />

betrokken; maar bovenal, wees een Delfts ingenieur.<br />

Via www.leeghwater.nl/vol kunt u een lidmaatschap aanvragen of<br />

uw lidmaatschap wijzigen.<br />

Voor vragen kunt u altijd bij alumni@leeghwater.nl terecht waar onze<br />

secretaris Frédérique u zal helpen.<br />

9


Ticotimes.net<br />

Medisch psychedelisch<br />

Bij het horen over LSD denken<br />

veel mensen aan hippies die de<br />

drugs vroeger gebruikten om<br />

de werkelijkheid te verliezen.<br />

Al zou psychedelica inmiddels<br />

veel meer kunnen bieden.<br />

Oud onderzoek herboren<br />

Depressie en andere psychische aandoeningen zijn bij de<br />

mensheid al lang bekend, maar een echte remedie ervoor is<br />

helaas nog niet gevonden. Waar bij sommige mensen een<br />

therapiesessie of traditionele medicatie werken, is er voor<br />

anderen nog geen enkele manier om geholpen te worden.<br />

Gelukkig voor deze mensen worden oude onderzoeken<br />

opnieuw opengebroken. In de vijftiger jaren, toen onder<br />

andere LSD net ontdekt was, werd er flink wat onderzoek<br />

gedaan naar de mogelijke positieve bijwerkingen van<br />

psychedelische middelen. Spijtig genoeg voor de onderzoekers<br />

was LSD op het moment niet illegaal en werd het ook<br />

recreatief veel gebruikt. Dit recreatieve gebruik leidde tot<br />

veel terugslag van de maatschappij op het gebruik van LSD<br />

of andere psychedelische middelen, voor welk doeleinde<br />

dan ook. Hoewel LSD dus nog niet illegaal was, vielen door<br />

deze terugslag veel onderzoeken stil of stopte de gehele<br />

financiering voor andere. Later werd LSD zelfs illegaal<br />

gemaakt, waardoor onderzoek bijna helemaal stopte. Nu,<br />

ongeveer vijftig jaar later, komt er langzaam weer schot in<br />

de zaak. Helaas gaat de vordering nog erg langzaam. Dit<br />

komt doordat de desbetreffende psychedelische middelen<br />

al lang geleden gepatenteerd zijn en er hierdoor geen geld<br />

meer aan te verdienen is in de farmaceutische industrie.<br />

Alle financiering voor desbetreffende onderzoeken zal dus<br />

moeten komen vanuit overheidsinstellingen en aangezien<br />

de meeste psychedelische middelen op veel plekken in de<br />

wereld een ‘klasse 1’ drug zijn, dezelfde klasse als bijvoorbeeld<br />

heroïne, zijn deze instellingen niet bereid om deze<br />

onderzoeken ook daadwerkelijk te financieren.<br />

De onderzoeken naar het gebruik van psychedelische<br />

middelen voor de genezing van depressie, maar ook onder<br />

andere verslaving en angst, begonnen al lang geleden. Toch<br />

zijn er nog niet veel resultaten. Het is daarom ook moeilijk<br />

te zeggen of psychedelische therapieën ook daadwerkelijk<br />

zullen helpen. Uit het handjevol resultaten dat er op het<br />

moment beschikbaar is, kan wel de conclusie getrokken<br />

worden dat er in veel gevallen positieve effecten kunnen<br />

zijn en dat meer onderzoek naar het onderwerp zeker de<br />

moeite waard is. Het probleemgebied van de onderzoeken<br />

ligt op dit moment bij de gevallen van een psychose.<br />

10


In deze gevallen kan het gebruiken van psychedelische<br />

middelen namelijk leiden tot een tijdelijke verergering van<br />

de psychose. Aan de andere kant zitten er ook voordelen<br />

aan het gebruik van psychedelische middelen als remedie<br />

voor psychische stoornissen. Buiten het hoofddoel: de<br />

genezing van de stoornis, is het namelijk ook zo dat er geen<br />

lichamelijke risico’s verbonden zijn aan het gebruik van<br />

psychedelische middelen als bijvoorbeeld LSD. Natuurlijk<br />

is het hierbij wel van belang dat de behandeling in een<br />

professionele en gecontroleerde omgeving plaatsvindt.<br />

Werking<br />

De precieze werking van verschillende hallucinerende<br />

middelen is meestal net anders, maar lijkt veel op elkaar.<br />

De psychedelische stof werkt in het brein op onder andere<br />

de dopamine, adrenerge en glutamaat receptoren, welke<br />

invloed hebben op met name de stemming en euforie van<br />

een persoon. Het grootste effect van een ‘trip’, een andere<br />

naam voor een psychedelische ervaring, komt alleen niet<br />

van deze receptoren, maar van twee andere fenomenen.<br />

Ten eerste van de serotonine receptor genaamd: 5H2TA.<br />

Resultaten<br />

In de afgelopen jaren zijn er weinig officiële onderzoeken<br />

op het gebied van psychedelica geweest. Wel is er naar<br />

de resultaten van zeven van dit soort onderzoeken een<br />

overkoepelend onderzoek gedaan om te kijken of er een<br />

trend in de resultaten te vinden is. Drie van de onderzoeken<br />

waren gedaan naar het helen van depressies, twee naar het<br />

helen van angst en twee naar het helen van de combinatie<br />

van beide. Aan de zeven studies deden in totaal honderddertig<br />

mensen mee, dus een bijzonder grote groep mensen<br />

is helaas niet getest. Toch zijn er conclusies te trekken uit de<br />

resultaten. De grootste voordelen die door alle onderzoeken<br />

werden gedeeld waren een onmiddellijke vermindering<br />

in depressie en angst en een algemeen groter gevoel van<br />

blijdschap, die tot maanden na de behandeling nog aanhielden.<br />

Er waren ook wat kleine nadelen, welke allemaal<br />

maar erg kort duurden. Deze bestonden uit misselijkheid,<br />

hoofdpijn en een verhoogde bloeddruk en hartslag. Er werd<br />

tevens vermoed dat deze nadelige effecten ook te danken<br />

konden zijn aan de nervositeit van de deelnemers van de<br />

verschillende onderzoeken.<br />

Wist je dat...<br />

LSD per ongeluk is uitgevonden door Albert Hofmann, een<br />

Zwitserse scheikundige die onderzoek deed naar andere<br />

farmaceutische middelen, maar door deze ontdekking wel<br />

in het Nobelprijscomité is gekomen?<br />

Lifecoachcode.com<br />

Hersenverbindingen zonder psychedelica (links) en met (rechts)<br />

De moleculen in de psychedelica komen voor de receptoren<br />

in je hersenen op een vreemde manier binnen, waardoor<br />

deze alsmaar signalen door blijven vuren, alsof ze steeds<br />

prikkels ontvangen. Ten tweede worden er onder invloed<br />

van psychedelica sommige verbindingen in het brein<br />

tijdelijk geblokkeerd en andere verbindingen tijdelijk<br />

gemaakt. Je brein communiceert hierdoor op een nieuwe<br />

en onbekendere manier met zichzelf. Veel mensen ervaren<br />

tijdens hun trip ook een betere connectie met de natuur en<br />

meer liefde voor zichzelf. Dit fenomeen is te danken aan de<br />

verminderde bloedstroom door het terugvalnetwerk, welke<br />

ook een grote rol speelt bij dagdromen. Als gevolg hiervan<br />

voelt het alsof de grens tussen een persoon en de rest van<br />

de wereld verdwijnt.<br />

De toekomst<br />

Al met al blijft psychedelica een onderwerp waarover veel<br />

onduidelijkheid heerst. Om dit op te lossen is er nog erg<br />

veel vervolgonderzoek nodig. Of dit onderzoek binnen<br />

aanzienbare tijd ook gedaan gaat worden is nog maar de<br />

vraag. Toch lijkt het erop dat het stigma op psychedelica<br />

langzaam vervaagt. Met de kennis en methodologie van<br />

vandaag de dag ligt er een wereld vol potentie net over<br />

de horizon. Zeker tegen de groep mensen die zich op het<br />

moment genoodzaakt voelt om het heft in eigen handen<br />

te nemen is de maatschappij verschuldigd deze nieuwe<br />

wereld te ontdekken. Het enige wat ons nu nog rust is het<br />

maken van de trip naar deze onderzoeken.<br />

Evan Tets<br />

11


| Onderwijs Bachelor<br />

Elke editie van de <strong>Slurf</strong> bevat een onderwijspagina. Op deze<br />

pagina vind je altijd de laatste nieuwtjes en feitjes op het<br />

gebied van het onderwijs van Werktuigbouwkunde. Heb je<br />

een vraag, opmerking of klacht? Dan kan je die mailen naar<br />

bachelor@leeghwater.nl of whatsapp naar 015-2786501.<br />

Even voorstellen<br />

Een bestuursjaar is natuurlijk maar voor één jaar. Ook dit<br />

jaar is er een nieuw bestuur met een nieuwe Commissaris<br />

Onderwijs Bachelor. Ik heb de eer om deze taak over te<br />

nemen van Geertje Neijmeijer. Mijn naam is Pim van der<br />

Velde en ik ben vierdejaars Werktuigbouwkunde student.<br />

Als Commissaris Onderwijs Bachelor steek ik onder andere<br />

veel tijd in de verkoop van boeken voor de studenten, deze<br />

kunnen sinds dit jaar ook online gekocht worden. Om de<br />

studenten nog beter te helpen in het onderwijs zorg ik voor<br />

tentamentrainingen voor de moeilijke vakken, daarnaast<br />

bestel ik samenvattingen die in het kantoor worden<br />

verkocht twee weken voor de tentamens. Het belangrijkste<br />

aan mijn rol is dat ik in vergaderingen met de faculteit en<br />

professoren de mening van de student vertegenwoordig.<br />

Ik doe er dan ook alles aan om ervoor te zorgen dat deze<br />

mening gehoord wordt. Ik merkte al gelijk in het begin<br />

van het bestuursjaar dat ik dit niet alleen kan doen. Ik heb<br />

de feedback, klachten en opmerkingen van de studenten<br />

nodig om een positieve verandering uit te kunnen oefenen<br />

op het onderwijs. Wees dus niet bang om mij hierover aan<br />

te spreken op het kantoor. Ik ben erg enthousiast over het<br />

komende jaar en heb grote plannen om het onderwijs nog<br />

beter en aangenamer te maken.<br />

Bijlesplatform<br />

Als nieuwe Commissaris Onderwijs Bachelor kwam ik<br />

erachter dat er een bijlesplatform is. Precies ja, was dit er?<br />

Dit jaar zal hier veel tijd en aandacht in gestoken worden,<br />

aangezien er veel mensen langs het kantoor komen met<br />

de vraag naar bijles, terwijl het eigenlijk vanzelfsprekend<br />

hoort te zijn om aan een bijlesplatform te denken. Op<br />

het bijlesplatform kunnen mensen die bijles willen<br />

geven of krijgen zichzelf aanmelden. Op deze manier kan<br />

vraag en aanbod elkaar gemakkelijk online vinden op<br />

de Leeghwatersite om daarna samen te werken naar die<br />

voldoende. Dit platform is bedoeld voor studenten die het<br />

aangenamer vinden om één op één les te krijgen van een<br />

medestudent. Voor de bijlesgevers is dit platform ideaal om<br />

een zakcentje bij te verdienen. Bovendien leer je ook nog<br />

eens veel van het lesgeven aan studenten en leer je ook<br />

nog eens meer mensen kennen.<br />

Werktuigkundig Ontwerpproject 1<br />

Ook dit jaar is het ontwerpproject voor de eerstejaars in het<br />

eerste kwartaal weer veranderd. Voorheen was het altijd<br />

een grijper die een appel of flesje moest kunnen optillen,<br />

verplaatsen en neerzetten. Vorig jaar was de opdracht een<br />

leuningklimmer en dit jaar is de opdracht een buisklimmer.<br />

Het doel is om een mechanisme door een transparante<br />

buis omhoog te laten klimmen. De buis staat onder een<br />

hoek van 0 tot 90 graden naar boven gericht. Er mag<br />

hierbij gebruik gemaakt worden van touwtjes die van<br />

het mechanisme in de buis naar beneden hangen. Door<br />

neerwaartse krachten toe te passen moet het mechanisme<br />

omhoog klimmen. Deze opdracht heeft wat weg van de<br />

trapklimmer van vorig jaar, maar dat maakt de uitdaging<br />

van dit jaar natuurlijk niet makkelijker. We kijken uit naar<br />

de resultaten van de kersverse projectgroepen.<br />

Pim van der Velde<br />

Online boekenverkoop<br />

Vanaf dit jaar is het voor het eerst mogelijk om je boeken<br />

online te bestellen en dan worden ze bij jou thuis bezorgd.<br />

Dit is voor ons een stuk makkelijker qua uitgifte van de<br />

boeken. Voor de studenten is het ook voordelig, aangezien<br />

ze niet meer een boekenpakket naar huis hoeven te dragen.<br />

De boekenpakketten bevatten één semester aan boeken.<br />

Dit is voornamelijk voordelig voor de eerstejaars, zodat je<br />

niet nog met een halve doos ongebruikte, maar betaalde<br />

boeken opgescheept zit, als je genoodzaakt bent halverwege<br />

het jaar te stoppen. Als je klachten of opmerkingen<br />

hebt over de digitale verkoop, wil ik deze maar al te graag<br />

horen. Dit is het eerste jaar dat dit gedaan wordt, dus er zal<br />

altijd nog ruimte zijn voor verbetering. Overigens zullen de<br />

boeken die door de TU Delft uitgegeven worden nog steeds<br />

op het kantoor verkocht worden.<br />

Pim van der Velde<br />

Commissaris Onderwijs Bachelor<br />

12


Onderwijs Master |<br />

Dit jaar is weer een groot aantal studenten begonnen aan<br />

de verschillende masters en mastertracks die 3mE aanbiedt.<br />

Er zijn verschillende vernieuwingen aangebracht aan de<br />

masters van Werktuigbouwkunde en ook volgend jaar zal<br />

deze trend zich voortzetten.<br />

Multi-Machine Engineering<br />

Vanaf dit jaar heeft de master Transport Engineering and<br />

Logistics een nieuwe naam: Multi-Machine Engineering.<br />

Er zijn steeds meer systemen die op elkaar inwerken en<br />

complexe netwerken vormen. Denk aan een productielijn<br />

waar duizenden subsystemen met elkaar samenwerken<br />

of een haven waar een container door heel veel systemen<br />

behandeld wordt voordat hij de haven weer verlaat. Hoe je<br />

deze supersystemen ontwikkelt, is de kern van de nieuwe<br />

track MME. Hierbij wordt er ook veel samengewerkt met de<br />

industrie om de studenten klaar te stomen om toekomstige<br />

uitdagingen op te lossen. Het is nog te vroeg om te zeggen<br />

hoe het gaat uitpakken, maar de nieuwe MME-studenten<br />

zijn tot zo ver zeer tevreden over het programma.<br />

Verplichte Mechanical Engineering vakken<br />

Vanaf dit jaar zijn de verplichte vakken van de master<br />

Mechanical Engineering veranderd. Zo waren voorheen de<br />

vakken Advanced Heat Transfer en Control System Design<br />

verplicht, maar zijn het nu keuzevakken. Daarnaast is het<br />

vak Physics and Measurement opgesplits in twee losse<br />

vakken; Physics for Mechanical Engineers en Measurement<br />

Technology. Op deze manier is er meer ruimte gekomen<br />

om te specialiseren of te verbreden. Nu moet er namelijk<br />

voor meer dan vijf EC aan vakken worden gekozen uit vijf<br />

vakken. Zo krijgen de studenten toch een goede werktuigbouwkundige<br />

basis, maar kan het wel goed gerelateerd<br />

worden aan hun specialisatie.<br />

gecombineerd worden met een lichaam en ontstaat er een<br />

robot. Zo kan een computer invloed hebben op de fysieke<br />

wereld. Robots komen steeds meer voor in het alledaagse<br />

leven en worden steeds complexer. Om de robots van de<br />

toekomst te ontwikkelen zijn ingenieurs nodig. Kennis<br />

over algoritmes is niet adequaat om robots te ontwikkelen,<br />

ook werktuigbouwkundige kennis is cruciaal. Vandaar de<br />

nieuwe masteropleiding Robotics.<br />

Robotics<br />

Door ingenieurs goed op te leiden om de robots van de<br />

toekomst te ontwikkelen, kunnen zij bijdragen aan de<br />

complexe uitdagingen van nu. Hierbij leert een Robotics<br />

ingenieur hoe hij algoritmes kan toepassen in werktuigbouwkundige<br />

systemen om robots te programmeren.<br />

Robots worden onder andere toegepast in de transport,<br />

productie, energie en medische zorg. Dit laat gelijk zien hoe<br />

multidisciplinair robotica is. Deze multidisciplinariteit zal<br />

dan ook een onderdeel worden van de opleiding. Daarnaast<br />

zal ook ethiek een essentieel onderdeel zijn, vanwege de<br />

complexe ethische kwesties die de ontwikkeling van robots<br />

met zich meebrengt. Voor de specialisatie zullen er tal van<br />

mogelijkheden zijn, zoals bijvoorbeeld Machine Perception<br />

en Human-Robot Interaction. De track Vehicle Engineering<br />

zal opgeheven worden en een specialisatie worden van de<br />

nieuwe Robotics master.<br />

Nieuwe vakgebieden<br />

Vorige eeuw vond er een revolutie plaats in de techniek:<br />

de elektronica ging met grote stappen vooruit. Alles kon<br />

steeds kleiner en complexer. Hieruit ontstond toen, in combinatie<br />

met de Werktuigbouwkunde, de mechatronica. De<br />

mechatronica is nu niet meer weg te denken uit de wereld<br />

en dus ook niet meer uit de Werktuigbouwkunde.<br />

Op dit moment gaat het razendsnel met de ontwikkeling<br />

van machine learning en kunstmatige intelligentie. In het<br />

nieuws hoor en lees je continu over nieuwe algoritmes.<br />

Deze kunnen met de klassieke Werktuigbouwkunde<br />

gecombineerd worden. Zo kan een kunstmatig ‘brein’<br />

Ewoud van Mourik<br />

Net als de wereld om ons heen moeten ook onze studies<br />

vernieuwen om zo de ingenieurs van morgen op te leiden.<br />

De faculteit blijft bezig om te zorgen dat iedereen die met<br />

een diploma 3mE verlaat, klaar is om zich in te zetten voor<br />

een toekomstbestendige samenleving.<br />

Ewoud van Mourik<br />

Commissaris Onderwijs Master<br />

13


Pocket-lint<br />

De evolutie van de koptelefoon<br />

Je komt ze steeds vaker tegen,<br />

op straat, in de trein, bij de bus<br />

en in het vliegtuig: enorme<br />

koptelefoons.<br />

Oordopjes lijken steeds vaker ingeruild te worden voor iets<br />

groters, met een beter geluid. In het drukke stadse leven wil<br />

men kennelijk steeds vaker een beetje rust creëren. Door de<br />

jaren heen zijn de koptelefoons verder ontwikkeld.<br />

Geschiedenis<br />

De eerste koptelefoon is afkomstig van het oorstuk van de<br />

telefoonontvanger en dit was de enige manier om naar<br />

elektrische audiosignalen te luisteren voordat versterkers<br />

werden ontwikkeld. Al in 1919 was er sprake van een<br />

primitieve koptelefoon, uitgevonden door de Amerikaanse<br />

Nathaniel Baldwin, die hem met de hand maakte in zijn<br />

keuken en verkocht aan de Amerikaanse marine. Daarna<br />

rond 1958 verscheen de koptelefoon met stereo en later,<br />

vanaf 1980, de walkman als modernere versie. Vanaf 2001<br />

werd bij de iPod de koptelefoon door oordopjes vervangen<br />

en vanaf 2009 is er sprake van ‘in-ear-dopjes’, die dieper in<br />

het oor gaan waardoor de geluidskwaliteit beter is.<br />

De werking<br />

Koptelefoons zijn eigenlijk gewoon kleinere luidsprekers<br />

die op je hoofd passen. Een koptelefoon bestaat uit verschillende<br />

onderdelen, om te beginnen met het eenvoudigste<br />

deel: de kabel. De rol van de kabel is het leveren van een<br />

elektrisch signaal aan de koptelefoon. Wanneer het volume<br />

hoger of lager wordt gezet, verandert een eenvoudige weerstand<br />

in het apparaat, dat het geluid draagt, de sterkte van<br />

deze weerstand. Als er naar muziek geluisterd wordt en het<br />

volume zachter wordt gezet, valt er te merken dat soms ook<br />

de hoge en lage tonen van de muziek veranderen. Dit komt<br />

omdat er door de weerstand minder elektriciteit wordt<br />

doorgegeven aan de koptelefoon.<br />

Het volgende onderdeel van de koptelefoon is belangrijk,<br />

maar eenvoudig: het lichaam. Het lichaam is het deel dat<br />

de koptelefoon bij elkaar houdt en voldoende structurele<br />

integriteit geeft om op het hoofd gedragen te worden.<br />

Verder is het lichaam meestal verdeeld in twee delen: de<br />

band en de oorschelpen.<br />

Nu komt het complexe deel: het deel dat op je oren rust,<br />

ook wel de stuurprogramma’s genoemd. Deze programma’s<br />

zijn verantwoordelijk voor het omzetten van de elektrische<br />

energie in geluid. Maar wat gebeurt er precies wanneer de<br />

elektriciteit, die door de kabels van de koptelefoon wordt<br />

14


gezonden, wordt omgezet in geluidsgolven die daadwerkelijk<br />

waarneembaar zijn? Alhoewel het net magie lijkt, zit er<br />

gewoon een klein beetje techniek achter.<br />

Ten eerste weten we dat de elektriciteit door de draden<br />

komt. Deze afwisselende elektrische golven laden de spoel<br />

op en creëren zo aantrekking en afstoting naar de magneet.<br />

Deze magneet kan van twintig tot twintigduizend keer<br />

per seconde heen en weer bewegen. De snelheid waarmee<br />

de magneet beweegt, zorgt ervoor dat de luchtdruk in de<br />

koptelefoon verandert, waardoor er geluidsgolven worden<br />

gecreëerd. Deze geluidsgolven worden geprojecteerd en<br />

versterkt door een diafragma zodat ze ook daadwerkelijk<br />

voor de mens hoorbaar zijn.<br />

Er bestaan drie verschillende soorten koptelefoons: een<br />

open, een semi-open en een gesloten systeem. Een open<br />

systeem staat meer lucht toe, door een open grille, die kan<br />

worden gemanipuleerd. Het produceert een rijker geluid<br />

ten koste van geluidslekkage. Verder zijn koptelefoons met<br />

een open systeem niet geschikt voor gebruik in een luidruchtige<br />

omgeving. Ingenieurs gebruiken koptelefoons met<br />

een open klankkast veelal omdat het geluid het meest in de<br />

buurt komt van het geluid uit speakers. Ook voorkomt een<br />

open klankkast een drukkend gevoel op de oren, waardoor<br />

hij langdurig gedragen kan worden.<br />

Tegenwoordig hebben veruit de meeste koptelefoons een<br />

gesloten systeem. Deze gesloten achterkant zorgt ervoor<br />

dat geluid van buitenaf wordt geblokkeerd. Andersom<br />

lekken deze koptelefoons dus ook geen geluid naar de<br />

buitenwereld. Het nadeel van een gesloten klankkast is<br />

dat je oren sneller gaan gloeien door de druk en het geluid<br />

minder ruimtelijk klinkt.<br />

Naast deze twee systemen bestaat er ook een semi-open<br />

klankkast. Deze koptelefoon combineert de voordelen van<br />

een open en gesloten systeem: de muziek klinkt natuurgetrouw<br />

en de koptelefoon is niet volledig afgesloten van<br />

omgevingsgeluid. Naast verschillende systemen kunnen<br />

koptelefoons ook variëren op andere gebieden, zoals ontvanger<br />

of ruisonderdrukking.<br />

Wist je dat...<br />

De allereerste koptelefoon maar één oorstuk had?<br />

Draadloze koptelefoon<br />

Draadloze koptelefoons zijn koptelefoons die verbonden<br />

kunnen worden met een apparaat, zoals een smartphone,<br />

luidspreker, televisie of een ander elektronisch apparaat,<br />

zonder kabels te gebruiken. Deze apparaten worden ook<br />

wel basisstations genoemd, die radiosignalen verzenden.<br />

Wanneer de basiseenheid elektrische impulsen ontvangt,<br />

begint de processor in de basiseenheid deze impulsen om<br />

te zetten in radiogolven. Aangezien de meeste draadloze<br />

koptelefoons werken op een frequentiemodulatiekanaal,<br />

FM, moeten de radiogolven die door het basisstation worden<br />

gegenereerd, binnen een smalle frequentieband vallen.<br />

Kleine veranderingen in de frequentie dragen de werkelijke<br />

geluidsinhoud via de lucht naar de koptelefoon.<br />

Het koptelefoongedeelte van de draadloze koptelefoons<br />

bestaat uit twee afzonderlijke delen: een radio-ontvanger<br />

en ten minste één luidspreker. De radio-ontvanger vangt<br />

de passerende radiogolven op via een ingebouwde of<br />

uitstekende antenne. Terwijl de radiogolven voorbij komen,<br />

exciteren ze elektronen in de antenne en creëren ze een<br />

elektrisch signaal. Het elektrische signaal wordt naar een<br />

kleine processor gevoerd waar ruis, statische interferentie<br />

en niet-frequente interferentie wordt verwijderd. Hierna<br />

wordt het schone signaal doorgegeven aan de luidsprekers.<br />

Omdat de luidsprekers in een draadloze koptelefoons de<br />

elektrische signalen ontvangen, wordt er gebruik gemaakt<br />

van elektromagneten om een fysieke vibratie op het luidsprekermembraan<br />

te veroorzaken. Deze vibratie wordt via<br />

de lucht overgedragen als een hoorbaar geluid.<br />

HowToGeek<br />

Open en gesloten systeem<br />

Noise-cancelling<br />

Rond de jaren vijftig werd door Dr. Lawrence Jerome<br />

Fogel een systeem ontwikkeld en diende hij patenten in<br />

over actieve noise-cancelling, specifiek voor het gebied<br />

15


van luchtvaart. Fogel wordt gezien als de uitvinder van<br />

de actieve noise-cancelling en hij heeft een van de eerste<br />

noise-cancelling koptelefoons ontworpen. Steeds meer van<br />

de modellen die we op straat voorbij zien komen, hebben<br />

tegenwoordig actieve noise-cancelling. Deze koptelefoons,<br />

ook wel ruisonderdrukkende koptelefoons, reduceren op<br />

een actieve manier ongewenst omgevingsgeluid door het<br />

toevoegen van een antigeluid.<br />

Stel je voor, je zit op een vervelende vlucht en het gedreun<br />

van de motoren werkt op je zenuwen. Dus je zet een koptelefoon<br />

met noise-cancelling op en een zoete, gezegende<br />

stilte overkomt je. Maar de koptelefoon dempt niet alleen<br />

het geluid, hij laat het verdwijnen. Actieve koptelefoons<br />

met noise-cancelling verwijderen ruis met behulp van de<br />

fysica van geluidsgolven en het vermogen om elkaar op te<br />

heffen met behulp van destructieve interferentie.<br />

Geluid bestaat uit golven en als een geluidsgolf door de<br />

lucht beweegt, comprimeert en expandeert de lucht in<br />

een herhalend patroon. Destructieve interferentie is wat<br />

er gebeurt wanneer een tweede geluidsgolf met de eerste<br />

fuseert. Echter heeft deze tweede golf een patroon waarin<br />

de lucht expandeert waar de eerste golf comprimeert en de<br />

lucht comprimeert waar de eerste golf expandeert, precies<br />

tegengesteld. Wanneer deze expansies en compressies op<br />

elkaar gestapeld worden, ontstaat er een lucht die niet echt<br />

gecomprimeerd of geëxpandeerd wordt. De compressies<br />

rekken de expansies uit en de expansies heffen de compressies<br />

op. Dus de geluidsgolf bruist, want de ruimtes in<br />

de lucht die het geluid waren, bestaan niet meer.<br />

Destructieve interferentie<br />

Een koptelefoon met noise-cancelling bevat een microfoon<br />

die luistert naar de omgevingsgeluiden en berekent een<br />

geluidsgolf die deze geluiden opheft. De koptelefoon speelt<br />

dan de tweede geluidsgolf af en, vanwege destructieve<br />

UConn physics<br />

interferentie, ontstaat er stilte waar er ooit ruis was, maar<br />

geen totale stilte. De tweede golf heeft een patroon dat<br />

ontworpen is om ruis te onderdrukken, maar alleen het<br />

geluid buiten de koptelefoon. Er ontstaat dus een eigen persoonlijke<br />

geluidsbubbel. De noise-cancelling technologie<br />

zal niet alle externe ruis kunnen verwijderen, maar het zal<br />

ongeveer zeventig procent van het lawaai tijdens een luide<br />

vlucht kunnen opheffen.<br />

Het werkt het beste op geluid dat redelijk constant is, zoals<br />

een vliegtuigmotor, omdat de geluidsgolven consistenter<br />

zijn. De koptelefoon kan het constante gedreun met een<br />

constant tegengestelde geluidsgolf, van zichzelf, opheffen.<br />

Geluiden die er plotseling zijn of die vaak van toonhoogte<br />

veranderen, zijn veel moeilijker voor het apparaat om op<br />

tijd op te reageren. Dat geluid zal dus niet effectief buitengesloten<br />

worden. Dus de noise-cancelling koptelefoon kan<br />

helpen om het dreunende geluid van het vliegtuig weg<br />

te werken, maar als je vlak achter een zes maanden oude<br />

baby zit, sta je er alleen voor.<br />

Voor- en nadelen<br />

Alhoewel noise-cancelling koptelefoons omgevingsgeluid<br />

aanzienlijk kunnen verminderen, zit er ook een aantal<br />

nadelen aan. Ze kosten meer dan normale koptelefoons; ze<br />

zijn actief en verbruiken elektriciteit waardoor de batterij<br />

af en toe vervangen of herladen moet worden; bepaalde<br />

modellen kunnen zwaarder zijn dan normale koptelefoons<br />

om batterijen en elektronica te kunnen integreren en ze<br />

kunnen mensen misselijk maken.<br />

Daarnaast zijn er nog vele andere risico’s en gevaren bij<br />

het dragen van een koptelefoon. Wanneer een koptelefoon<br />

te lang op een te hoog volume wordt gebruikt, kan er een<br />

permanente hoorschade ontstaan. Bijna vijftig procent van<br />

de studenten luistert naar een te hoog volume. Anders dan<br />

het gehoorrisico bestaat het algemene gevaar, namelijk dat<br />

het luisteren naar luide muziek ervoor kan zorgen dat de<br />

luisteraar afgeleid raakt, wat kan leiden tot ongevallen.<br />

Er is geen twijfel dat de koptelefoon in de loop der jaren op<br />

verschillende manieren is geëvolueerd om het gebruik zo<br />

comfortabel mogelijk te maken.<br />

Floor van Lunen<br />

16


| In het kort<br />

Een wilde tomatenplant<br />

homeguides.sfgate.com<br />

Baat bij tomaat<br />

Natuurlijke selectie is een fenomeen dat bij de mensheid<br />

tegenwoordig niet meer echt plaatsvindt. Hoewel onze<br />

flora door ons veelal gestimuleerd wordt en daardoor<br />

ook voor veel gevaren beschermd is, wil het nog wel<br />

eens gebeuren dat een plantage helemaal nat regent.<br />

Tomatenplanten maken een stofje aan waardoor de plant<br />

kan aanvoelen dat hij verdrinkt. De moderne tomatenplant<br />

heeft zich dusdanig kunnen ontwikkelen, dat hij op geen<br />

enkel moment actie onderneemt bij het waarnemen van<br />

dit stofje. Wilde tomatenplanten doen dit daarentegen<br />

nog wel, maar het kruisen van gewassen is op deze<br />

hoogte niet toegestaan in Nederland. Desondanks kan<br />

onderzoek naar dit proces veel problemen van mensen in<br />

ontwikkelingslanden verhelpen.<br />

Het gedrag van elektronen bij supergeleidend koper<br />

Scitechdaily.com<br />

Superieur koper<br />

Onderzoekers aan Stanford University hebben eindelijk het<br />

missende puzzelstuk gevonden om supergeleiding op hoge<br />

temperaturen te begrijpen. Het bewijs wordt al decennia<br />

lang gezocht en het lijkt er nu op dat door het wijzigen van<br />

de materiaaleigenschappen, koper supergeleidende trekjes<br />

vertoont op hogere temperaturen dan voorheen mogelijk.<br />

De grootste uitdaging in het vinden van dit bewijs was het<br />

gebrek aan een goed werkend computermodel, ofwel een<br />

wiskundige verklaring voor het gedrag van het systeem.<br />

Alle symptomen wijzen er nu op dat het de onderzoekers<br />

van Stanford gelukt is om een model te maken dat de<br />

vreemde eigenschappen van koper, als het meerdere fases<br />

tegelijk heeft, goed door kan rekenen en zo dus kan<br />

voorspellen hoe het zich zal gedragen.<br />

Starship<br />

Darrell Etherington<br />

Op naar de ruimte<br />

Hij is eindelijk af, de Starship. Op zaterdag 28 september<br />

2019 heeft Elon Musk het laatste ontwerp van de Starship<br />

onthuld. Beide helften van het schip zijn op elkaar gezet in<br />

Texas. Het nieuwe generatie ruimtevaartuig moet onder<br />

meer gebruikt gaan worden om naar Mars en de maan te<br />

reizen en is volledig herbruikbaar. Volgens Musk kan de<br />

eerste proefvlucht van zijn Starship al over één of twee<br />

maanden plaatsvinden, waarbij een hoogte van twintig<br />

kilometer kan worden bereikt. Binnen een half jaar moet<br />

dan een hoogte van tweehonderd kilometer gehaald kunnen<br />

worden, waarmee het officieel een ruimtevlucht is.<br />

Het ruimteschip is bijna vijftig meter hoog en negen meter<br />

breed. Musk laat tijdens de onthulling weten dat Starship<br />

koloniën gaat stichten op ander planeten.<br />

18


Digitale tweeling<br />

Na de ontwikkeling van Virtual Reality tot Augmented<br />

Reality is nu een nieuw concept ontstaan: de Digital Twin.<br />

Het idee van zo’n digitale tweeling is om een virtuele<br />

variant van je fysieke producten te ontwikkelen. De<br />

virtuele simulatie van de fysieke wereld kan de prestatie<br />

van producten voorspellen en zo kunnen producten<br />

voortaan slimmer worden ontworpen. De digitale<br />

tweeling biedt steeds meer de mogelijkheid om dynamisch<br />

realtime te veranderen. Deze verandering is gebaseerd op<br />

informatie die sensoren ontvangen van het fysieke object.<br />

Dit houdt in dat het ook mogelijk is om een virtuele patiënt<br />

te genereren. Een patient die geen pijn voelt en waar<br />

je oneindig op kan testen, biedt de mogelijkheid om op<br />

ethische wijze zijn ideale medicijn te vinden.<br />

Newsroom.cisco.com<br />

Een digitale render<br />

Een bos in je kantoor<br />

De opwarming van de aarde is inmiddels veelbesproken,<br />

hierdoor begint het een wat minder origineel onderwerp<br />

te worden. Gelukkig wordt er wel nog steeds onderzoek<br />

gedaan naar oplossingen voor de grote hoeveelheden<br />

koolstofdioxide die in de atmosfeer worden gepompt.<br />

Hiervoor zijn algen een mogelijke oplossing. Hypergiant<br />

is een nieuwe bioreactor waarin algen onder de perfecte<br />

omstandigheden koolstof kunnen opnemen. Het prototype<br />

bioreactor neemt tot vierhonderd keer meer koolstof op<br />

dan bomen in dezelfde tijd. In het systeem wordt elk<br />

onderdeel van het groeiproces strak gecontroleerd en<br />

geoptimaliseerd. Daarnaast is het systeem compact en<br />

klein genoeg dat het gewoon in een kantoorgebouw past.<br />

Een minder algemeen instrument voor duurzaamheid.<br />

Digitaltrends.com<br />

De hypergiant<br />

Schimmel in je huis<br />

Vaak worden schimmels gezien als iets nadeligs, maar nu<br />

heeft het naast, onder andere penicilline, nog een andere<br />

mogelijk positieve applicatie. Schimmels kunnen namelijk<br />

als grondstof voor bakstenen gebruikt worden. Naast<br />

schimmels bestaan de ‘‘rottende stenen’’ uit een ander<br />

composiet materiaal en een coating, zo kan bijvoorbeeld<br />

stro gebruikt worden. Stro geeft door zijn vezels sterkte aan<br />

het materiaal. Door gebruik te maken van paddenstoelvormende<br />

schimmels kunnen grote netwerken gecreëerd<br />

worden tussen de stro en zo gaan de schimmels fungeren<br />

als een soort lijm of touw. Een ander voordeel is dat schimmeldraden<br />

elektrisch geladen kunnen worden, hierdoor<br />

kunnen er sensoren geplaatst worden die het huis adaptief<br />

en waarnemend kunnen maken.<br />

Wired.com<br />

Een bouwwerk van schimmels<br />

19


Aviation Week Network<br />

De toekomst van de luchtvaart<br />

Door kleine veranderingen<br />

aan te brengen in vormgeving<br />

en materiaalkeuze worden<br />

vliegtuigen steeds zuiniger.<br />

Toch kan de snelle groei van de<br />

luchtvaart hiermee nog niet<br />

gecompenseerd worden.<br />

Het vliegtuig is een steeds toegankelijker vervoersmiddel<br />

geworden. In de afgelopen 25 jaar is het aantal passagiers<br />

dat Schiphol jaarlijks ontvangt bijna verviervoudigd en nog<br />

steeds neemt het aantal gevlogen kilometers wereldwijd<br />

per jaar met bijna vijf procent toe. Dat terwijl het vliegtuig<br />

een hogere klimaatimpact per passagier per kilometer<br />

heeft en opzichte van andere voertuigen. De luchtvaart<br />

veroorzaakt zo’n 2,5 procent van de totale CO2-uitstoot.<br />

Om deze uitstoot te verminderen is er eerst gekeken of er in<br />

plaats van kerosine andere brandstoffen gebruikt zouden<br />

kunnen worden. Denk hierbij aan waterstof, elektriciteit of<br />

vloeibaar aardgas. Helaas brachten deze problemen met<br />

zich mee. Bij waterstof is de te lage energiedichtheid een<br />

probleem, deze brandstof zou dus in enorm grote tanks of<br />

in kleinere, zware tanks onder druk vervoerd moeten worden.<br />

Een vliegtuig dat gedeeltelijk op waterstof vliegt, kan<br />

misschien wel werken: sinds 2015 ontwikkelt Airbus een<br />

supersonisch vliegtuig dat een snelheid van vijfduizend<br />

kilometer per uur zou kunnen behalen. Elektrisch vliegen<br />

is al verder ontwikkeld, de eerste elektrische vliegtuigjes<br />

zijn al getest met positief resultaat. Het probleem van<br />

elektrisch vliegen is dat dit voor lange vluchten met grote<br />

vliegtuigen niet mogelijk is, omdat hiervoor te zware accu’s<br />

vereist zijn. Voor deze vluchten zullen er dus nog meer<br />

ingrijpende veranderingen aangebracht moeten worden.<br />

Aurora D8<br />

In de Verenigde Staten doen NASA en MIT onderzoek naar<br />

een innovatief ontwerp van Aurora: de ‘Twin-hull Aurora<br />

D8’, die vanwege zijn dubble romp ook wel de ‘double<br />

bubble’ genoemd wordt. Het ontwerp is geïnspireerd door<br />

de bekendere Boeing 737 die bestaat uit een buisvormige<br />

romp, om zo goed mogelijk de spanningen op te vangen bij<br />

drukverschillen tijdens de vlucht. Bij de Aurora D8 zijn twee<br />

van deze buisvormige rompen onderling verbonden. Met<br />

dit innovatieve ontwerp zal tot vijftig procent brandstof<br />

bespaard kunnen worden ten opzichte van vergelijkbare<br />

modellen die nu in gebruik zijn.<br />

20


Het ontwerp is ontstaan uit het stapsgewijs toepassen van<br />

kleine ontwerpdoelen aan de Boeing 737. De eerste stap<br />

was het integreren van de dubbele romp in het ontwerp.<br />

Hierdoor werd het vliegtuig logischerwijs korter en breder.<br />

Vervolgens werd de neus van het vliegtuig aangepast,<br />

zodat deze aan de bovenkant wat vlakker afliep en aan de<br />

onderkant wat steiler. Door deze vorm van de neus en de<br />

verbreding van de romp, ondervindt het model meer lift,<br />

voornamelijk bij de neus. Hierdoor zijn er minder dikke<br />

vleugels nodig en daarmee wordt de weerstand sterk<br />

verminderd. Ook de staartvleugel, die voornamelijk bedoeld<br />

is om een neerwaartse kracht te genereren, is door de<br />

toegenomen lift bij de neus minder noodzakelijk. Deze is bij<br />

de Aurora D8 dus ook minder groot en zal daarom minder<br />

weerstand ondervinden.<br />

Door de snelheid te verlagen van 0,8 Mach naar 0,72 Mach<br />

wordt het ontwerp ook efficiënter. Deze lagere snelheid<br />

betekent natuurlijk een lagere vereiste stuwkracht, wat dus<br />

een lager brandstofverbruik als gevolg heeft. Daarnaast<br />

zorgt deze vertraging ervoor dat de vleugels niet langer<br />

onder een hoek aan de romp bevestigd hoeven te worden,<br />

maar vrijwel loodrecht erop. Dan kan het oppervlakte van<br />

de vleugels kleiner gemaakt worden en daarmee zullen<br />

de vleugels minder weerstand ondervinden. Deze kleine<br />

verandering in snelheid heeft een groot verschil in verbruik<br />

als gevolg. De vlucht zal dus wat langer duren, maar daar<br />

staat tegenover dat de tijd van het boarden verkort wordt<br />

door een extra gangpad in de dubbele romp. Al met al zul je<br />

dus niet veel langer onderweg zijn.<br />

Wist je dat...<br />

de tweede motor van een vliegtuig niet noodzakelijk is om<br />

te vliegen, maar bij vliegen met twee motoren wel minder<br />

brandstof verbruikt wordt?<br />

Eén van de belangrijkste, maar moeilijkst te realiseren<br />

veranderingen is de plaatsing van de motoren. Deze zullen<br />

nu aan de achterkant van het toestel bovenop de romp<br />

geplaatst worden. De huidig gebruikte plaatsing van de<br />

motoren ver van de romp heeft als gevolg dat de lucht die<br />

de turbine binnenkomt overal dezelfde snelheid heeft en<br />

dus dezelfde druk ondervindt. Bij de plaatsing achterop de<br />

romp zal er ook langzamere lucht uit de grenslaag van het<br />

vliegtuig instromen. Wanneer deze lucht bij conventionele<br />

modellen contact verliest met het toestel, mengt deze zich<br />

met de snellere lucht daarbuiten. Daardoor ontstaat er een<br />

MIT News<br />

lage druk achter het vliegtuig die weerstand veroorzaakt.<br />

Door de motoren dus aan de achterkant te plaatsen en op<br />

die manier de lucht uit de grenslaag van het toestel te versnellen,<br />

kan veel weerstand geëlimineerd worden. Echter<br />

is het tot nog toe niet gelukt een motor te ontwikkelen die<br />

de grote verschillen in snelheid van de binnenstromende<br />

lucht op kan vangen.<br />

Opbouw van de open structuur van een vormveranderende vleugel<br />

Van vorm veranderende vleugels<br />

Een andere innovatie waar NASA al lange tijd onderzoek<br />

naar doet, is vleugels die tijdens de vlucht veranderen<br />

van vorm. Net zoals vleugels van bijvoorbeeld vogels.<br />

Voor iedere fase van de vlucht: opstijgen, landen, draaien,<br />

bestaat een ideale vorm en door deze zo precies mogelijk te<br />

benaderen kan de uitstoot verminderd worden.<br />

De vliegtuigen die momenteel in gebruik zijn, hebben<br />

vleugels die vrijwel geheel statisch zijn, ze hebben slechts<br />

kleine kleppen en rolroeren die open- en dicht kunnen<br />

klappen. De afgelopen jaren heeft NASA tests uitgevoerd<br />

met vleugels die over bijna de hele lengte kunnen buigen.<br />

Tot nu toe heeft dat slechts tot geringe bezuinigingen in<br />

brandstofverbruik geleid, maar dat kan nog beter. Recent is<br />

er een volledig nieuwe vormgeving bedacht die de uitstoot<br />

drastisch zou kunnen verminderen. De vleugels, die zijn<br />

opgebouwd uit honderden kleine, identieke, polymere<br />

driehoekjes, hebben de eigenschap dat ze geheel van vorm<br />

kunnen veranderen. De vleugel bestaat uit een combinatie<br />

van stijve en flexibele componenten. Deze worden aan<br />

elkaar bevestigd door middel van schroeven en vormen zo<br />

een open, lichtgewicht constructie. Zo krijgt de structuur<br />

een eigenschap die niet terug te vinden is in natuurlijke<br />

materialen. Dit ‘metamateriaal’ heeft de stijfheid van een<br />

rubberachtig polymeer terwijl het een dichtheid heeft van<br />

slechts 5,6 kilogram per kubieke meter, vergelijkbaar met<br />

die van een aerogel. Daarnaast is het materiaal ook nog<br />

21


eens goedkoop en is er makkelijk onderhoud aan uit te<br />

voeren. De aansturing van de vervorming van de vleugels<br />

zou door middel van kleine actuatoren te realiseren zijn.<br />

Toch hebben de ontwerpers er nog een schepje bovenop<br />

gedaan: de vleugels zijn zo opgebouwd, dat ze bij specifiek<br />

bedachte spanningen op vastgestelde manieren buigen.<br />

Zo zal de vleugel voor iedere fase van de vlucht met de<br />

optimale parameters vliegen.<br />

Een bijkomend voordeel van de Flying V is dat hij een<br />

vergelijkbare omvang heeft als de eerder genoemde Airbus<br />

A350. Dit ontwerp is alleen een stukje korter in lengte,<br />

maar heeft vrijwel exact dezelfde spanwijdte. Dit betekent<br />

dat er bijna geen veranderingen plaats hoeven te vinden<br />

aan de huidige luchthavens en het model vrijwel direct in<br />

gebruik genomen zou kunnen worden.<br />

Het produceren van de eerste schaalmodellen kostte veel<br />

tijd, omdat ieder klein driehoekje in de constructie met de<br />

hand gemaakt is. Inmiddels is het gelukt de onderdeeltjes<br />

door middel van gieten in enkele seconden te produceren,<br />

dus dat zal in de toekomst ook geen probleem meer zijn.<br />

Het assembleren werd voor de eerste modellen handmatig<br />

gedaan, maar dit kan inmiddels in veel kortere tijd met<br />

robots. Deze vleugels zijn dus niet alleen zuiniger, maar ook<br />

snel en goedkoop te produceren.<br />

Flying V<br />

Wat dichter bij huis wordt er ook gezocht naar een nieuwe,<br />

duurzame manier van vliegen. De TU Delft en de KLM<br />

werken samen aan een ontwerp waarvan de gehele<br />

vormgeving opnieuw is bedacht. De zogenoemde ‘Flying V’<br />

bestaat uit twee aan elkaar gekoppelde passagierscabines<br />

in de vorm van een ‘V’. Deze passagierscabines vormen<br />

samen met het vrachtdek en de brandstoftanks deel van<br />

de vleugels. Bij conventionele vliegtuigen creëert de romp<br />

een grote weerstand, die in dit model geëlimineerd wordt<br />

door romp en vleugel samen te brengen tot één. Deze<br />

betere aerodynamische vorm zorgt er in combinatie met<br />

zijn lagere gewicht voor dat de Flying V twintig procent<br />

minder brandstof verbruikt dan de Airbus A350, waarmee<br />

dit toestel qua capaciteit en maximaal af te leggen afstand<br />

het meest vergelijkbaar is.<br />

Een ander groot verschil met conventionele vliegtuigen<br />

is te vinden in de plaatsing van de motoren. Dit zijn zo<br />

ongeveer de zwaarste onderdelen van het vliegtuig en<br />

deze zijn dus van grote invloed op waar het zwaartepunt<br />

terechtkomt. Bij de Flying V worden de motoren achter- en<br />

bovenop het toestel geplaatst, wat de beste plaatsing bleek<br />

om de balans tijdens de vlucht te bewaren. Een bijkomend<br />

voordeel ten opzichte van de normale vliegtuigen is dat<br />

er verder van de grond minder stof in de motoren terecht<br />

komt, waardoor ze minder vaak onderhouden hoeven te<br />

worden. Daar staat wel tegenover dat de motoren vanwege<br />

deze plaatsing slechter bereikbaar zijn om onderhoud en<br />

reparaties uit te voeren.<br />

Vormgeving van de Flying V<br />

In het ontwerp is plaats voor 314 passagiers en 160 kubieke<br />

meter vracht, afhankelijk van de precieze verhouding<br />

tussen passagierscabine en vrachtdek. Dit komt dus exact<br />

overeen met de capaciteit van de Airbus A350. Echter zal<br />

het niet mogelijk zijn om significant kleinere vliegtuigen te<br />

maken met deze vormgeving. Voor vliegtuigen voor rond<br />

de honderdvijftig personen zullen de passagierscabines<br />

dermate kleiner worden dat daarmee ook de vleugels te<br />

klein zullen zijn om mee te kunnen vliegen.<br />

Naast het duurzaamheidsaspect biedt de V-vorm ook opties<br />

om het interieur grondig te veranderen en daarmee meer<br />

comfort te creëren voor de passagiers. Er wordt gedacht<br />

aan plekjes om even uit te rusten, je maaltijd te nuttigen of<br />

het eten in buffetvorm aan te bieden.<br />

Momenteel worden er testvluchten uitgevoerd met de<br />

eerste schaalmodellen. Hoewel de ontwikkelingen in volle<br />

gang zijn, zal het helaas nog wel even duren voordat deze<br />

vliegtuigen werkelijk in gebruik genomen kunnen worden.<br />

Het is de bedoeling dat de vliegtuigen binnen dertig jaar op<br />

de markt verschijnen.<br />

Irene Hooijkaas<br />

Fast Company<br />

22


advertorial<br />

‘More than a tech job’<br />

Meet Pieter Smorenberg, a 2017 Delft<br />

University of Technology graduate who<br />

recently found himself back at university,<br />

this time explaining to students how<br />

technologically fascinating his job is.<br />

Pieter studied precision and microsystem engineering,<br />

and now works as an applications engineer in customer<br />

support at ASML. He also spends some of his time as one of<br />

over 400 ‘ASML Ambassadors’, giving guest lectures at his<br />

alma mater university or promoting STEM among schoolaged<br />

children in the region.<br />

“The more I tell people about working here, the more<br />

things I realize I appreciate about the company,” he says.<br />

“A lot of people don’t realize just how big ASML is. You<br />

realize it when you visit the campus. You see the big tower,<br />

the cleanrooms and parking lots; it’s impressive. And<br />

then at the complete other end of the scale, almost all of<br />

the metrics we work with here are at an atom level – no<br />

other company is producing such advanced chip-making<br />

equipment.”<br />

Pieter has also found more than a career at ASML. “There’s<br />

so much going on in our company. We have annual<br />

technology conferences where you can learn about what’s<br />

going on in your department, and across the company. You<br />

can develop your network, and learn a lot about what other<br />

people are working on, and get ideas for yourself.”<br />

Celebrating our technology isn’t the only way we have fun<br />

at ASML. “I go for drinks with the ‘Young ASML’ group for<br />

young ASML professionals,” Pieter says. “You get to meet<br />

colleagues from different departments. It’s a really openminded<br />

atmosphere, because everybody is there for the<br />

same reason: to share a good evening with each other.”<br />

As a customer support engineer, Pieter also gets to travel a<br />

lot to customers. “You learn a lot – socially and technically.<br />

It’s been an eye-opener for me. We’re diverse, in terms<br />

of education, background, and nationality, but we’re all<br />

working together as one team because we have the same<br />

goal: make this complicated technology a reality.”<br />

Deciding on what your next step will be after your<br />

technical master’s degree can be challenging. The ASML<br />

Career Day can help! This event will teach you about<br />

ASML’s semiconductor manufacturing technology and<br />

help you develop both the hard and soft skills you’ll need<br />

to work at a leading-edge tech company. Find out more at<br />

asml.com/careerday<br />

ASML provides chipmakers with everything they need<br />

to mass produce patterns on silicon. Our key technology<br />

is the lithography system, which brings together hightech<br />

hardware and advanced software to control the chip<br />

manufacturing process down to the picometer. All of the<br />

world’s top chipmakers like Samsung, Intel and TSMC use<br />

our technology.<br />

23


| Activiteiten<br />

Het activiteitenoverzicht laat alle afgelopen evenementen<br />

zien en kondigt nieuwe evenementen aan. Zo kan je nooit<br />

de leukste activiteiten missen, zoals de dagrally. Schrijf je in<br />

op www.leeghwater.nl en zet het in je agenda.<br />

leeghwateragenda<br />

15 oktober<br />

16 oktober<br />

17 oktober<br />

23 oktober<br />

23 oktober<br />

31 oktober<br />

16 november<br />

19 november<br />

20-22 november<br />

25-28 november<br />

5 december<br />

10-16 december<br />

16 december<br />

VIT BBQ + filmavond<br />

Pubcrawl<br />

Algemene Leden Vergadering 1<br />

Commissielunch<br />

Pubquiz<br />

Studieontbijt<br />

Dagrally<br />

Business Diner<br />

Ouderdagen<br />

Careerweek<br />

Algemene Leden Vergadering 2<br />

Diesweek<br />

Verjaardag Leeghwater<br />

Ontwerpwedstrijd en BBQ<br />

Wederom is dit jaar de ontwerpwedstrijd georganiseerd.<br />

Wat begon als een regenachtige dag, is gelukkig geëindigd<br />

met een zonnetje. Dit jaar was het project de ‘Marktlander’,<br />

waarbij er een apparaat ontworpen moest worden dat van<br />

een tafel af kon rijden, heel moest blijven en een ‘gouden<br />

box’ op een lijn moest kunnen afzetten. De eerstejaars<br />

groepen konden hiermee prijzen winnen in verschillende<br />

categorieën. Sommige robots hebben helaas de val niet<br />

overleefd, wat resulteerde in leuke filmpjes. Na de wedstrijd<br />

volgde de barbecue, die georganiseerd was door de<br />

Eerstejaars Opstart Commissie. Met 220 bezoekers en een<br />

beetje regen is de ontwerpwedstrijd goed afgesloten achter<br />

het Lagerhuysch. Zo konden alle projectgroepen na een<br />

semester hard werken het project gezellig afsluiten.<br />

Beachvolleybal<br />

De StuCo zou de StuCo niet zijn zonder sportevenementen.<br />

Deze editie was het thema volleyballen. Er waren ervaren<br />

en onervaren studenten aanwezig om zich van hun beste<br />

kant te laten zien. De voormalige eppo’s hebben de eer<br />

hoog gehouden door alles te verliezen.<br />

Nuldejaarsweekend<br />

Naast de ontwerpwedstrijd en BBQ trekt er nog een ander<br />

belangrijk evenement van ons Gezelschap vele bezoekers,<br />

namelijk het nuldejaarsweekend. Het was weer een weekend<br />

vol gras, tenten, overalls en gezelligheid. De ravebunker,<br />

waarbij een container op het oude vertrouwde terrein was<br />

geplaatst, was een groot succes. Het festival had een goede<br />

update gekregen door commissies langs te laten komen die<br />

zelf een spel gingen begeleiden. Spellen zoals: golfen met<br />

V.O.L., dasjes strikken met de Business Tour Commissie en<br />

fietsen pimpen met de Rally. Ook was de frietkraam een<br />

grote hit. Zelfs in de regen stonden er mensen in de rij voor<br />

een frietje of een kroket. Het zwembadfeest was niet in<br />

het water gevallen en was dan ook weer een groot succes.<br />

Daarnaast werd er één lijn getrokken bij het Grote Lijnenspel.<br />

Kortom, het was weer een inTENTs weekend.<br />

Laatste kantoordag<br />

Een belangrijke dag voor het 151 ste bestuur was de laatste<br />

kantoordag, met wafels uit het tosti-ijzer was dit een zeer<br />

memorabele dag. Er werd onder andere genoten van hapjes<br />

<strong>24</strong>


scheerschuim in plaats van slagroom. Daarnaast was het<br />

een emotioneel moment voor het oude bestuur om voor<br />

het laatst op het kantoor te zijn. Het gerucht gaat wel dat<br />

ze daar nog steeds elke dag te vinden zijn.<br />

Wisseldag<br />

Zoals de laatste kantoordag belangrijk was voor het 151 ste<br />

bestuur, zo belangrijk was de wisseldag voor het 152 ste<br />

bestuur Na dagen lang aan het beleid gezeten te hebben en<br />

de hele financiën doorgespit te hebben, mochten ze dit eindelijk<br />

aan iedereen presenteren. Traditioneel volgde hierop<br />

de constitutieborrel waarbij huizen, clubgenoten, vrienden,<br />

ploegjes en andere verenigingen langskwamen om de<br />

nieuwe bestuursleden te feliciteren. De ordeploeg die was<br />

ingesteld door het nieuwe bestuur zorgde ervoor dat de<br />

wissel netjes verliep en dat alles in toom werd gehouden.<br />

Olifantenborrel<br />

Dit jaar staat de Olifantenborrel als nieuwe activitet op het<br />

programma. Vrienden en project- en commissiegenoten<br />

kwamen een drankje doen om het nieuwe studiejaar in te<br />

luiden. De nieuwe septembercommissies werden tijdens<br />

deze borrel gevraagd. Alle nieuwe commissie olifanten<br />

kregen de opdracht om na de vraagactie een puzzel op te<br />

lossen en daarna naar de borrel te gaan. Per commissie<br />

waren er gadgets waardoor iedereen te herkennen was.<br />

Uitgelicht: dagrally<br />

Gaan jouw remmen altijd los of rijd jij vaak te kort door de<br />

bocht? Ben je het spoor bijster? 16 november is het eindelijk<br />

zover: de dagrally! Scheuren door Nederland aan de hand<br />

van puzzels en raadsels is één van de mooiste tradities<br />

van Gezelschap Leeghwater. Verkeerd rijden en ultieme<br />

frustraties horen hierbij. Je kan je alvast inschrijven op de<br />

Leeghwatersite. Stel dus alvast jouw sterrenteam samen en<br />

zoek de leukste auto uit bij je ouders.<br />

Uitgelicht: Business Diner<br />

Dit jaar is er naast een vrouwenbedrijvendiner ook een<br />

Business Diner. Ouderejaars kunnen hier in contact komen<br />

met twee bedrijven. Onder het genot van een heerlijk diner<br />

kun je praten met meerdere consultants over hun werk of<br />

gewoon over alledaagse onderwerpen.<br />

Uitgelicht: Careerweek<br />

Mocht je naast het Business Diner je carrière nog een extra<br />

boost willen geven? Verschillende lezingen en workshops<br />

zullen de Careerweek vullen om jou een vliegende start<br />

te geven na je studie. Binnenkort zal de exacte invulling<br />

van de week bekendgemaakt worden. Houd hiervoor de<br />

Leeghwatersite goed in de gaten.<br />

Uitgelicht: Commissielunch<br />

Zin in een gratis lunch? Dat kan als je jezelf inschrijft voor<br />

de commissielunch van 23 oktober, mits je deel uitmaakt<br />

van een commissie. Kom gezellig lunchen met je gehele<br />

commissie tijdens het studeren voor de tentamens.<br />

Uitgelicht: Studieontbijt<br />

Doe jij geen commissie maar heb je toch zin in gratis eten?<br />

Meld je dan aan voor het studieontbijt. Op het Leeghwater<br />

kantoor zal dan voor een heerlijk ontbijtje gezorgd worden.<br />

Je kan je hiervoor aanmelden door je op aanwezig te zetten<br />

op het facebookevenement.<br />

25


RDMag.com<br />

Superieure computers<br />

Een computer die de kracht<br />

heeft van miljarden computers,<br />

dat klinkt als een futuristisch<br />

apparaat. Echter bestaat dit<br />

soort computer al, namelijk de<br />

quantumcomputer.<br />

Er is wereldwijd veel interesse in de ontwikkeling van de<br />

quantumcomputer. Bedrijven zoals Google en Microsoft<br />

steken veel geld in het onderzoek naar het verbeteren van<br />

deze computers. Dit komt vooral doordat de verwachtingen<br />

hoog zijn. Zo wordt verwacht dat met quantumcomputers<br />

chemische eigenschappen van medicijnen doorgerekend<br />

kunnen worden om zo het ideale medicijn te ontwikkelen<br />

voor een specifieke patiënt.<br />

Qubits<br />

De werking van een quantumcomputer kan eenvoudig<br />

uitgelegd worden aan de hand van een doolhof. De huidige<br />

computers kun je zien alsof je met één persoon tegelijk<br />

door het doolhof heen loopt, terwijl een quantumcomputer<br />

met een oneindig grote groep door het doolhof kan lopen.<br />

Hierdoor zal de quantumcomputer sneller de oplossing<br />

vinden dan de huidige computer. Dit is mogelijk doordat<br />

quantumcomputers niet werken met bits. Ze werken op<br />

basis van qubits, die nul en één tegelijk kunnen zijn, in<br />

tegenstelling tot een bit die een één of een nul moet zijn,<br />

hierdoor is de processor van een quantumcomputer vele<br />

malen sneller. Een ander voordeel van qubits is dat ze<br />

elkaar kunnen beïnvloeden zonder dat ze fysiek verbonden<br />

zijn met elkaar, ook wel quantumverstrengeling genoemd.<br />

Hierdoor kan een qubit meerdere berekeningen tegelijk<br />

uitvoeren in tegenstelling tot een bit, die maar één<br />

berekening tegelijk kan.<br />

Quantumcomputer versus bitcomputer<br />

In tegenstelling tot de logaritmisch stijgende bit, stijgt<br />

de rekenkracht van een qubit exponentieel met het<br />

aantal qubits in de processor. De formule voor het aantal<br />

mogelijke invoeringen per berekening is voor een qubit<br />

twee tot de macht ‘n’. Als ‘n’ bijvoorbeeld acht zou zijn,<br />

dan zal de processor in één keer voor alle 256 invoeringen<br />

dezelfde berekening uitvoeren. Een bitcomputer zou<br />

voor deze berekening 256 dezelfde handelingen moeten<br />

verrichten en is daardoor een stuk trager. Echter zit<br />

aan het gebruik van een quantumcomputer in plaats<br />

van een bitcomputer natuurlijk ook nadelen. Zo bevat<br />

een quantumcomputer bijvoorbeeld supergeleidende<br />

onderdelen. De materialen die hiervoor gebruikt worden,<br />

26


zijn pas supergeleidend rond nul Kelvin. Hiervoor moet<br />

de quantumcomputer goed geïsoleerd zijn, daarnaast<br />

is er veel energie nodig om het materiaal op deze<br />

temperatuur te brengen. Het uitlezen van qubits brengt<br />

ook problemen met zich mee: als een qubit in superpositie<br />

uitgelezen wordt, is deze heel instabiel, waardoor deze<br />

onmiddellijk vervalt naar een één of een nul. Dit kan op<br />

een bepaalde manier opgelost worden, namelijk door<br />

gebruik te maken van quantumverstrengeling. Dit is<br />

een quantummechanisch fenomeen waarbij twee niet<br />

verbonden deeltjes invloed op elkaar kunnen uitoefenen.<br />

Hierdoor hebben alle veranderingen van de qubits invloed<br />

op elkaar. Het probleem van de instabiliteit kan dan als<br />

volgt worden opgelost: eerst worden de qubits in het<br />

geheugen in superpositie gebracht, vervolgens wordt hier<br />

een berekening op uitgevoerd en wordt het antwoord in<br />

het geheugen opgeslagen. Daarna worden de qubits op een<br />

bepaalde manier gemanipuleerd zodat ze het gewenste<br />

antwoord geven. Door quantumverstrengeling heeft dit<br />

effect op de qubits die de oorspronkelijke vraag bevatten.<br />

Deze vervallen nu alsnog in een staat waarin ze de initiële<br />

input gaan weergeven. Vraag en antwoord worden dus<br />

eigenlijk omgedraaid. Echter zit aan deze methode een<br />

groot nadeel. De manipulatie die gedaan wordt, rust op<br />

basis van kansberekening en zonder efficiënte foutcorrectie<br />

kan er nog niet met honderd procent zekerheid bepaald<br />

worden of de berekening correct is. Dit komt doordat de<br />

benodigde simulatie om de fout te bepalen niet uitgevoerd<br />

kan worden op een bitcomputer aangezien deze te weinig<br />

rekenkracht heeft om het antwoord te berekenen, dit<br />

is daarom ook de belangrijkste toepassing waar veel<br />

onderzoek naar gedaan wordt.<br />

gebruik van een processor met 54 qubits. Deze had<br />

tweeduizend seconden nodig voor een berekening, waar de<br />

beste supercomputer ongeveer tienduizend jaar voor nodig<br />

zou hebben. Het was nog geen betekenisvolle berekening,<br />

maar het tekent wel de potentie van de quantumcomputer.<br />

Door dit recente experiment zijn de verwachtingen hoog.<br />

Zo zullen huidige, nog onopgeloste geheimschriften in<br />

een mum van tijd gekraakt kunnen worden door een<br />

quantumcomputer. De wetenschap zou ook kunnen<br />

profiteren van de toekomstige ontwikkelingen. Het is<br />

misschien mogelijk om ingewikkelde experimenten<br />

te simuleren door middel van een quantumcomputer.<br />

Zo kan het mogelijk worden om de deeltjesversneller<br />

in Genève te simuleren en kan er veel geld en tijd<br />

bespaard worden, aangezien er plannen zijn voor een<br />

nieuwe deeltjesversneller. Andere berekeningen zoals<br />

klimaatvoorspellingen, het verdelen van voedsel in de<br />

toekomst, het genetisch manipuleren van gewassen en<br />

het ontwerpen van een nieuw materiaal ook tot mogelijke<br />

applicaties van de quantumcomputer.<br />

Wist je dat...<br />

het eerste concept van een quantumcomputer begin jaren<br />

tachtig bedacht is?<br />

De mogelijk grote rekenkracht kan ook nadelen hebben.<br />

Zo zal er een nieuwe manier gevonden moeten worden<br />

om gevoelige informatie veilig op te slaan. Tegenwoordig<br />

wordt dit gedaan door zeer grote priemgetallen te<br />

vermenigvuldigen. Voor de huidige supercomputer is dit<br />

bijna onmogelijk om uit te rekenen, maar de toekomstige<br />

quantumcomputer zou dit mogelijk wel kunnen kraken.<br />

FunkyKit.com<br />

Eerste commerciële quantum computer<br />

Al met al laat de quantumcomputer al schimmen zien van<br />

de potentie die het heeft. Hierdoor gaan meer bedrijven<br />

onderzoek doen naar nieuwe ontwikkelingen. Het zou<br />

zomaar nog enkele tientallen jaren kunnen duren totdat<br />

de onderzoeken gaan leiden tot een quantumcomputer die<br />

echt grote problemen kan oplossen, maar misschien zijn de<br />

ontwikkelingen wel dichterbij dan we denken.<br />

Toekomstige toepassingen<br />

De rekenkracht van de quantumcomputer doet niet meer<br />

onder voor die van de bitcomputer. Google heeft recent<br />

bewezen dat de rekenkracht van een quantumcomputer<br />

al groter is dan die van de bitcomputer. Google maakte<br />

Jasper Somsen<br />

27


| Gadgets<br />

> Kan je ook niet eten zonder een hete nasmaak? Koop nu<br />

dit tabasco holster en je hebt altijd een fles pepersaus<br />

bij de hand.<br />

www.countrystore.tabasco.com | €13,95<br />

> Ken je het stressvolle gevoel in de deadline periode? Sluit je<br />

dag vanaf nu goed af door je opdracht letterlijk op te slaan en<br />

ga eindelijk met een goed gevoel naar bed.<br />

www.wisewizardtech.com | €40,-<br />

< Met dit vliegtuigmotortje maak je van elk papieren<br />

vliegtuigje een gemotiseerd voertuig. Bestuur hem volledig<br />

vanaf je telefoon en irriteer je hele collegezaal.<br />

www.bol.com | €40,-<br />

> Met deze vochtigheidssensor zullen je planten nooit meer<br />

droog komen te staan. Hij geeft via wifi aan op de<br />

bijbehorende app wanneer de grond te droog is en je je plant<br />

dus water moet geven.<br />

www.verdmo.com | €120,-<br />

28


Heb je ook altijd last van koude handen tijdens het<br />

studeren in de wintermaanden? Zie hier de oplossing.<br />

Deze mousepad houd je hand warm en ondersteunt<br />

ook nog eens je pols.<br />

www.amazon.com | €22,50<br />

> Altijd je sleutels kwijt? Dat maakt nu niet meer uit. Met dit<br />

vingerafdruk gekoppelde slot kun je altijd je fiets van dit slot<br />

halen, nooit meer lopen dus.<br />

www.magnifar.com | €30,-<br />

< Kun je ook niet studeren zonder koffie? Ben je ook de<br />

rijen bij de koffieautomaat zat? Wees gerust, want met<br />

de minipresso maak je overal je eigen koffie.<br />

www.amazon.com | €57,-<br />

> Deze muziek box laadt op tijdens het gebruik, zolang<br />

de zon schijnt. Hierdoor heb je nooit meer muziek die<br />

uitvalt tijdens de zomer barbeque met je vrienden.<br />

www.engadget.com | €57,-<br />

29


Eric Risberg<br />

Wijne over wijn<br />

Heb je een chique feestje of<br />

een leuk diner? Dan drink je<br />

bijna altijd wijn en meestal<br />

ook nog verschillende soorten.<br />

Je ruikt eraan, je proeft het en<br />

je bepaalt of de wijn goed is.<br />

Over het algemeen wordt witte wijn bij vis en rode wijn bij<br />

vlees gedronken, uitzonderingen daargelaten. Maar nooit<br />

smaakt de ene wijn hetzelfde als de andere. Iedereen heeft<br />

een eigen smaak en voor iedereen is er ook een wijn die hij<br />

of zij lekker vindt. Maar hoe kan dit? Waarom is er zo veel<br />

variatie in wijn en hoe komt het aan die smaak in de fles<br />

waarvan je aan het drinken bent?<br />

Geschiedenis<br />

Wijn is een eeuwenoude drank. De Mesopotamiërs maakten<br />

7 000 jaar geleden al wijn. De kennis van het wijnmaken<br />

verspreidde zich in 3 000 voor Christus naar Egypte en<br />

in 2 000 voor Christus naar Griekenland. Pas in de tijd van<br />

de Romeinen verspreidde de wijnbouw zich over meerdere<br />

landen. Wijn wordt gemaakt van druiven en deze worden<br />

vanaf het begin met de hand geplukt. Om de beste wijnen<br />

te produceren moeten de druiven ongeschonden van het<br />

land gehaald worden, waardoor er nog veel wijnboeren<br />

zijn die, ondanks de technologische ontwikkelingen in het<br />

machinaal plukken, hun druiven met de hand plukken. Zo<br />

blijven de druiven niet alleen intact, maar kan er ook op het<br />

land al een selectie gemaakt worden. De machines, waarmee<br />

de druiven geoogst worden, maken gebruik van plastic<br />

of rubberen stangen waarmee de trossen van de plant geslagen<br />

worden. Het voordeel van het mechanisch plukken<br />

is dat je gemakkelijk hele grote gaarden in korte tijd kan<br />

oogsten. Nadeel is dat er veel takjes, bladeren en andere<br />

dingen, die in de planten hangen, meekomen waardoor de<br />

druiven gemakkelijk beschadigen.<br />

Verwerking<br />

Na de oogst moeten de druiven gespleten worden. De huid<br />

van de druif scheurt zonder dat deze beschadigd wordt. Op<br />

deze manier lopen de sappen uit de druiven, maar geven de<br />

pitten en de schil, doordat ze intact blijven, geen smaak of<br />

kleur af aan het vocht. Dit splijten kan machinaal gebeuren<br />

of, zoals het vanaf het begin af aan al gebeurt, in een lagar.<br />

Een lagar is de grote, welbekende bak waar alle druiven in<br />

gelegd worden, waarin mensen met hun blote voeten de<br />

druiven voorzichtig splijten. Deze techniek met de voeten<br />

wordt nog steeds toegepast bij een klein aantal wijnboeren.<br />

30


Flickr<br />

Het sap wordt vervolgens gekoeld en opgeslagen in<br />

houten of stalen vaten. In deze vaten kan de alcoholische<br />

gisting beginnen. Het gist zit al in de druiven en hoeft<br />

vaak niet meer toegevoegd te worden. Veel wijnboeren<br />

voegen toch hun eigen gisten toe en voorkomen zo<br />

dat er wilde gistcellen in zitten, die bij druiven kunnen<br />

voorkomen en het gistingsproces kunnen verstoren. Het<br />

gist zet de suiker uit het sap en zuurstof om in alcohol en<br />

koolstofdioxide. Wanneer de suikers of de zuurstof op zijn,<br />

stopt het gistingsproces. Het proces stopt ook wanneer het<br />

alcoholpercentage te hoog wordt waardoor de gisten kapot<br />

gaan. Soms wordt het gistingsproces eerder gestopt door<br />

alcohol toe te voegen aan de wijn zodat er meer suiker in<br />

de wijn overblijft.<br />

Gevulde druivenpers<br />

Vaten<br />

De stalen vaten worden steeds meer gebruikt omdat binnen<br />

deze vaten alle omstandigheden gemakkelijk te regelen<br />

zijn. De vergisting van witte wijnen verloopt het best<br />

onder een lage temperatuur van 15 tot 18 graden Celsius, bij<br />

rode wijnen is dit 22 tot 25 graden Celsius. Bij een temperatuur<br />

boven de 35 graden Celsius sterven de gistcellen. Veel<br />

wijnboeren gebruiken houten vaten om de wijn op een natuurlijke<br />

manier te maken. Daarnaast geeft hout een extra<br />

smaak aan de wijn en heeft een houten vat de eigenschap<br />

dat deze in lichte mate zuurstof doorlaat waardoor de wijn<br />

een oxidatieproces ondergaat. Bij rode wijn wordt in dit<br />

proces een laag druivenschillen toegevoegd in het vat. Deze<br />

schillen geven smaak, rode kleurstof en tannine af. Tannine<br />

zorgt ervoor dat de wijn minder snel oxideert maar zorgt<br />

ook voor het samentrekken van het slijmvlies in de mond,<br />

waardoor de wijn stroef kan aanvoelen in de mond, dit is<br />

niet gewenst.Al deze stoffen lossen op in de alcohol die<br />

ontstaat bij de gisting. Hierbij is het erg belangrijk dat alle<br />

takjes en bladeren zijn verwijderd; die zorgen namelijk voor<br />

meer tannine en hars in de wijn en dat wil men vermijden.<br />

Resten<br />

De resten worden vervolgens geperst in een druivenpers.<br />

Dit wordt over het algemeen gedaan om de opbrengst te<br />

verhogen. Het nadeel van persen is dat de schillen en zaden<br />

van de druiven wel beschadigen en dus ook kleur en smaak<br />

afgeven. Het sap dat hier uit komt wordt naar smaak toegevoegd<br />

aan de wijn uit de vaten. Vroeger deed men dit nog<br />

in een houten ton met daarboven een houten plaat aan een<br />

schroef. Bij het draaien van de schroef gaat de plaat naar<br />

beneden en worden de druiven geperst. Op deze manier is<br />

het moeilijk om de druk te doseren, daarom werd het sap<br />

steeds opgevangen tussen de drukverhogingen door. Het<br />

sap werd opgevangen totdat de maker de kwaliteit van<br />

dit sap vond verslechteren. Tegenwoordig gebeurt dit met<br />

persmachines. Deze persen de druiven tot een druk van<br />

twee bar. Het voordeel van persmachines is dat men een<br />

grotere hoeveelheid druiven tegelijk kan persen.<br />

Malolactische gisting<br />

Na de alcoholische gisting komt de zogenaamde malolactische<br />

gisting. Bij deze gisting worden de aanwezige<br />

appelzuren omgezet in zachtere melkzuren. Bij rode wijn<br />

wordt dit vrijwel altijd gedaan maar bij witte wijnen wordt<br />

dit vaak overgeslagen om de frisheid van de appelzuren te<br />

behouden. Dit gistingsproces verloopt sneller onder een<br />

hogere temperatuur, daarom zetten een aantal wijnboeren<br />

hun vaten in een warmere omgeving. sommige wijnboeren<br />

laten hun vaten staan, waardoor dit proces weken kan<br />

duren. Na deze processen moet de wijn gefilterd worden.<br />

Omdat alles invloed heeft op de smaak, zo ook het filteren,<br />

gebeurt dit voornamelijk door het laten bezinken van vaste<br />

deeltjes en de wijn daar vanaf te tappen. Uiteindelijk wordt<br />

er sulfiet toegevoegd aan de wijn om er voor te zorgen<br />

dat de wijn geen verdere gisting ondergaat. Nu wordt de<br />

wijn gebotteld en gelabeld. De fles wordt afgesloten met<br />

een kurk. Vroeger werd deze kurk altijd van kurk gemaakt,<br />

tegenwoordig van andere materialen, zoals synthetische<br />

stof, glas of er wordt gebruik gemaakt van een schroefdop.<br />

Het voordeel van deze nieuwe manier van afsluiten is dat<br />

er geen zuurstof doorgelaten kan worden, het nadeel is dat<br />

er een stukje cultuur verdwijnt.<br />

De verscheidenheid in smaak van wijn zal nooit veranderen,<br />

de productietechnieken en de manier van opslaan<br />

echter wel. Misschien wel totdat het produceren van wijn<br />

bijna geen manarbeid meer kost.<br />

Pieter Wijne<br />

31


Apparata<br />

Cyberaanvallen<br />

Cyberaanvallen vormen met<br />

toenemende mate een gevaar<br />

voor de samenleving. Welke<br />

technieken worden hiervoor<br />

gebruikt en welke gevaren<br />

heeft dit voor de Nederlandse<br />

samenleving?<br />

Elke dag worden er over de hele wereld ongeveer twintig<br />

miljoen cyberaanvallen gepleegd. De aanvallen verschillen<br />

in tactiek en doel. Zo zijn er aanvallen die op willekeurige<br />

slachtoffers worden gepleegd om aan persoonsgegevens<br />

te komen. Dit komt omdat hier veel geld te verdienen valt<br />

of doordat er doelgericht een infrastructuur van een land<br />

of organisatie platgelegd wordt waarbij chaos creëren en<br />

het ontwrichten van de normale gang van zaken het doel<br />

is. Digitalisering is in veel bedrijven nu onomkeerbaar. Het<br />

is belangrijk dat bedrijven zich voorbereiden op wat er zou<br />

kunnen gebeuren als je wordt gehackt en niet alleen zich te<br />

verdedigen tegen het hacken.<br />

DDoS aanval<br />

Een veel gebruikte methode is een DDoS aanval, dit staat<br />

voor Distributed Denial of Service. Deze aanvallen werken<br />

vanuit het principe dat een server overbelast wordt door<br />

er een grote hoeveelheid informatie naartoe te sturen,<br />

waardoor de capaciteit wordt overschreden. Je kunt het<br />

vergelijken met de situatie waarbij opeens heel Nederland<br />

besluit de A13 te nemen dan loopt deze route ook vast.<br />

De aanvallen maken gebruik van een botnet, dat bestaat<br />

uit een x-aantal gehackte computers. Dit kan van alles<br />

zijn: je laptop, je access modem of het digitale kastje onder<br />

je zonnepaneel. Deze computers gebruiken op hun beurt<br />

weer tussengelegen systemen, versterkers, dat kunnen<br />

NTP- of DNS-servers zijn. Deze systemen hebben namelijk<br />

de eigenschap dat ze een groot bericht terugsturen als je er<br />

een klein berichtje naar toe stuurt. Op deze manier wordt<br />

de aanval tot honderd keer sterker. De sterkste DDoS aanval<br />

ooit gemeten was de aanval op de softwaresite GitHub,<br />

een website waar mensen zelfgeschreven code met elkaar<br />

delen en ontwikkelen. De aanval had een sterkte van<br />

maarliefst 1,3 terrabytes per seconde. Het gevaarlijke van<br />

dit soort aanvallen is het gemak van het plegen van deze<br />

aanval. Het is zelfs zo toegankelijk dat ze als dienst op het<br />

internet te krijgen zijn. Via Booter websites kun je voor tien<br />

euro per maand onbeperkt DDoS aanvallen plegen.<br />

32


Een typisch voorbeeld hiervan is een jongetje van dertien<br />

dat vorig jaar de ING platlegde met een op het internet<br />

aangeschafte DDoS aanval, omdat hij zich verveelde.<br />

MitM aanval<br />

Bij deze vorm van aanvallen wordt informatie tussen<br />

twee communicerende partijen onderschept zonder dat<br />

deze partijen dit doorhebben, MitM staat voor Man in the<br />

Middle. Dit kan gebeuren wanneer je een connectie maakt<br />

met bijvoorbeeld een vals WiFi-accesspoint, zendmast of<br />

een malafide VPN. Vaak wordt er dan gevraagd of je een<br />

certificaat wilt installeren of dat je iets wilt downloaden.<br />

Op deze manier kan een hacker toegang krijgen tot jouw<br />

datastroom. Het gevaarlijke van dit soort hacken is dat er<br />

op deze manier een heleboel gevoelige informatie gestolen<br />

kan worden, vaak zonder dat het slachtoffer dit doorheeft.<br />

Hiernaast kan de hacker er ook voor kiezen om de berichten<br />

die verstuurd worden vanaf jou te manipuleren.<br />

In 2015 werd er door een groep hackers zes miljoen euro<br />

gestolen door bedrijven te hacken. Ze kregen toegang tot<br />

de e-mailaccounts en daarmee detecteerden ze betaalverzoeken<br />

om deze over te nemen. Dit is een typisch voorbeeld<br />

van een MitM aanval, waarbij de gewonnen informatie<br />

wordt gebruikt om geld te verdienen.<br />

Nederland worden persoonlijke gegevens gestolen en<br />

aanvallen gepleegd op banken, maar ook het nummer<br />

112 is al vaker slachtoffer geweest van aanvallen. Je hoeft<br />

niemand te vertellen dat dit voor problemen kan zorgen,<br />

ambulances kwamen tot wel tien minuten later. Naast dat<br />

dit soort diensten kan worden gehackt is Nederland niet<br />

voorbereid op grote landelijke storingen. De reden hiervoor<br />

is dat veel dingen zo ver gedigitaliseerd zijn dat er geen<br />

analoog alternatief meer bestaat. Zo is er bijvoorbeeld een<br />

waterkering in Nederland die niet analoog te besturen<br />

is. Dit wordt met goede reden geheimgehouden, maar<br />

als deze waterkering wordt gehackt zou het kunnen dat<br />

er vervolgens een deel van Nederland onder water staat.<br />

Daarnaast is de bereikbaarheid van de grote banken in<br />

Nederland ook niet onbelangrijk, bijna niemand heeft nog<br />

genoeg cash in huis om zichzelf een week te onderhouden.<br />

Steeds vaker zijn belangrijke servers van banken uit de<br />

lucht, er ontstaat meteen paniek, want als mensen geen<br />

eten kunnen kopen ontstaat er direct chaos. Naast dat het<br />

voor de samenleving hevige chaos veroorzaakt wanneer<br />

zulke diensten niet bereikbaar zijn, zijn de organisaties ook<br />

nog maanden bezig met herstelwerkzaamheden en dit kost<br />

natuurlijk veel geld. Wie er achter de aanvallen zitten? Er<br />

wijzen vingers verschillende kanten op, bijvoorbeeld naar<br />

landen, maar er zijn ook mensen die er heilig van overtuigd<br />

zijn dat de aanvallen vanaf Islamitische Staat komen of van<br />

zogenoemde ‘hacktivisten’.<br />

Cybercrime info<br />

MitM schematisch<br />

Cyberoorlog<br />

Waar moeten we als Nederland voorbereid op zijn als het<br />

aankomt op cyberaanvallen? De eerste echte cyberoorlog<br />

werd op 27 april 2007 gevoerd in Estland. Hierbij werden<br />

er vanaf servers van de Russische overheid aanvallen<br />

gepleegd op het Estse Parlement, ministeries, banken<br />

en media in Estland. Het grootste deel hiervan waren<br />

DDoS aanvallen en deze werden gepleegd vanwege de<br />

verplaatsing van de Bronzen Soldaat van Tallinn, een<br />

monument met oorlogsgraven uit het Sovjettijdperk.<br />

Achter de aanval zat een lid van de Staatsdoema, ook<br />

wel het Lagerhuis van het Russische parlement. Ook in<br />

Wist je dat...<br />

er een simulatie game bestaat waarin je strategisch<br />

cyberaanallen kunt plegen en de ander zich daar tegen<br />

moet verdedigen? Dit spel heet Game of Threats.<br />

Stel je voor dat één of andere groepering echt kwaad<br />

wil, dan is er aantal dingen dat fors problemen op kan<br />

leveren. We zullen het nooit voor elkaar krijgen om de<br />

verdediging tegen deze aanvallen waterdicht te krijgen en<br />

om deze reden is het belangrijk dat alle cruciale diensten<br />

voor de samenleving ook nog analoog beschikbaar<br />

blijven, zodat we straks niet een tweede hongerwinter of<br />

watersnoodramp aan onze broek hebben hangen.<br />

Myrthe van Vierzen<br />

33


| <strong>Slurf</strong>gram<br />

Als werktuigbouwers gaan wij mee met onze tijd, daarom<br />

in deze editie een nieuwe rubriek: <strong>Slurf</strong>gram. Alle foto’s zijn<br />

bij activiteiten van Gezelschap Leeghwater.<br />

Voeg dus snel de Gezelschap Leeghwater toe op instagram<br />

of kijk op www.leeghwater.nl voor alle leuke foto’s van de<br />

vele georganiseerde activiteiten.<br />

34


Mobiele wifi |<br />

Verdict<br />

Internet wordt met de dag<br />

belangrijker. Iedereen is altijd<br />

verbonden en de snelheid<br />

waarmee mensen hun status<br />

kunnen updaten wordt steeds<br />

belangrijker, daarom is 5G een<br />

welkome uitvinding.<br />

Op veel plekken ter wereld wordt er inmiddels getest met<br />

5G verbindingen, maar hoe werkt deze nieuwe technologie<br />

nu precies en wat zijn de uitdagingen die ervoor zorgen dat<br />

5G-netwerken nog niet in gebruik zijn?<br />

Een 5G-netwerk is een draadloos netwerk dat door gebruik<br />

te maken van licht data verzendt. Deze techniek wordt<br />

ook wel de fotonica genoemd. Door data te verzenden via<br />

fotonen kan er een theoretische downloadsnelheid behaald<br />

worden van achthonderd gigabits per seconde, al wordt er<br />

verwacht dat deze snelheid in de praktijk meer in de buurt<br />

zal zitten van maar één gigabit per seconde. De reden voor<br />

deze hoge snelheid is het feit 5G-netwerken informatie<br />

versturen op intervallen van één milliseconde, terwijl dit<br />

bij 4G netwerken vijftig millisceconden duurt. In Nederland<br />

zal het 5G-netwerk gaan draaien op een frequentie van 3,5<br />

gigahertz. Hier komt alleen een probleem bij kijken, dit is<br />

namelijk dezelfde frequentie dat het afluisterstation in het<br />

Friese Burum gebruikt voor spionage. Toch is dit niet het<br />

Artistieke plaat om aan te geven hoe hard 5 G zal gaan<br />

TechSpot<br />

‘‘5 G verbindt jouw telefoon per direct met de hele stad’’<br />

einde van de wereld voor de 5G-dromen van Nederland.<br />

Dit afluisterstation kan namelijk vrij eenvoudig naar het<br />

buitenland verplaatst worden. Een ander concept dat in het<br />

achterhoofd gehouden moet worden bij het ontwikkelen<br />

van een 5G-netwerk is het bereik. Om sneller meer data te<br />

verzenden moet de frequentie van het signaal omhoog. Dit<br />

heeft alleen als gevolg dat het bereik van de zendmasten<br />

minder zal zijn dan bij 4G-netwerken. Gelukkig is er ook<br />

voor dit probleem een oplossing, de masten zullen namelijk<br />

verwerkt worden in het straatbeeld, door ze te intergreren<br />

in bijvoorbeeld bushokjes en lantaarnpalen.<br />

Sinds 2018 is er al veel getest met de nieuwe netwerken.<br />

In Rotterdam is voornamelijk getest op het ophalen van<br />

beeldmateriaal en het live toevoegen van Augmented Reality.<br />

In Drenthe heeft een onderzoek plaatsgevonden waar<br />

met behulp van een zelfrijdend werktuigen de inzet van<br />

drones de aardappelteelt is gestimuleerd. Ten slotte heeft er<br />

ook een onderzoek in Helmond plaatsgevonden. Ze testten<br />

hier de reactietijden die bij langsrijdende auto’s te bereiken<br />

zijn. De snelle reactietijden bij deze voertuigen maakt het<br />

mogelijk om real-time te communiceren met andere auto’s,<br />

maar ook met verkeersborden en matrixborden.<br />

Doordat het 5G-netwerk meer energie vereist dan het<br />

huidige 4G-netwerk zijn er wel meer zendmasten nodig.<br />

Uiteindelijk is het plan dat in ieder land uit de Europese<br />

Unie in ten minste één stad 5G beschikbaar is. In Nederland<br />

zal dit waarschijnlijk Amsterdam zijn, mede ter ondersteuning<br />

van het EK. In het jaar 2025 zullen meer steden en<br />

dorpen beschikking krijgen tot deze extra internetfunctie.<br />

Volgens velen duurt de overstap te lang en moet deze per<br />

direct gemaakt worden. Echter, uiteindelijk zal het nog<br />

even afwachten zijn tot het systeem operationeel is.<br />

Max Verheijen en Evan Tets<br />

35


| Commissie uitgelicht<br />

De Media Commissie<br />

De Media Commissie, voor de meesten beter bekend<br />

als de MediaCo, is opgericht voor het 30 ste lustrum van<br />

Gezelschap Leeghwater om alle activiteiten tijdens het<br />

lustrumjaar te filmen en te fotograferen. Naast het maken<br />

van beeldmateriaal van het lustrum heeft de MediaCo<br />

destijds ook geholpen met het maken van promovideo’s<br />

voor verschillende commissies. Na dit lustrumjaar bleken<br />

de resultaten van het beeldmateriaal zo’n succes dat het<br />

toenmalige bestuur besloten heeft om van de MediaCo een<br />

vaste commissie te maken.<br />

in een kas waar alleen paarse lampen waren, waardoor<br />

we veel moesten corrigeren tijdens het bewerken van de<br />

foto. Elke foto die we maken is dus uniek en heeft zijn eigen<br />

uitdagingen, wat zorgt voor afwisseling in de projecten.<br />

Anders dan andere commissies<br />

De MediaCo is niet een doorsnee commissie. Waar andere<br />

commissies werken aan één of meerdere activiteiten of<br />

projecten voor de leden van Gezelschap Leeghwater, werkt<br />

de MediaCo aan projecten voor deze andere commissies.<br />

Naast het vastleggen van de activiteiten voor deze commissies<br />

helpen we ook met het bedenken van de precieze<br />

invulling en afwerking van de opdrachten die wij van ze<br />

ontvangen. Het vele samenwerken met deze verschillende<br />

commissies is dan ook juist wat onze commissie zo leuk<br />

en uniek maakt binnen Gezelschap Leeghwater. Door bij<br />

zo veel van deze activiteiten aanwezig te zijn leer je als lid<br />

van de Media Commissie daarnaast nog ontzettend veel<br />

werktuigbouwkunde studenten kennen.<br />

De Vrouwenkalender<br />

Eén van onze jaarlijkse projecten waar we momenteel mee<br />

bezig zijn, is de Vrouwenkalender. Bij de vorige edities van<br />

deze kalender werd hiervoor altijd een externe fotograaf<br />

ingehuurd, maar sinds dit jaar maakt de MediaCo zelf deze<br />

kalenderfoto’s. Hiervoor gaan we langs allerlei verschillende<br />

bedrijven om daar foto’s te maken van studentes<br />

werktuigbouwkunde met een technische toepassing als<br />

decor. We hebben bijvoorbeeld dit jaar al foto’s gemaakt in<br />

een koekjesfabriek, bij een scheepsschroef van drie meter<br />

hoog en zelfs bij een vliegtuig. Je komt dus op ontzettend<br />

interessante plekken binnen technische bedrijven terecht<br />

bij het maken van het beeldmateriaal.<br />

Het maken van deze foto’s brengt de nodige uitdagingen<br />

met zich mee. Zo hebben de modellen die op de kalender<br />

komen te staan vaak geen modelervaring. Gewapend met<br />

een goed arsenaal aan poses en flauwe grappen zorgen wij<br />

ervoor dat het model zich op haar gemak voelt en op haar<br />

mooist op de foto komt. Ook hebben we een foto gemaakt<br />

De MediaCo<br />

Meer dan alleen foto’s<br />

Naast het maken van foto’s maken we ook promovideo’s<br />

voor commissies. Zo werken we momenteel aan de promovideo<br />

van de Diescommissie. De video voor de Dies is voor<br />

ons altijd een lastig project geweest. De meeste projecten<br />

die wij hebben, promoten één activiteit, denk bijvoorbeeld<br />

aan de weekendrally. De video van de DiesCo promoot<br />

daarentegen een week vol activiteiten. Al deze activiteiten<br />

aan bod te laten komen in een video van slechts zestig<br />

seconden is al een uitdaging op zichzelf, naast dat de video<br />

natuurlijk van goede kwaliteit moet zijn. Bij ieder project<br />

lopen we tegen andere problemen aan en moeten we op<br />

zoek gaan naar de beste oplossing. Omdat ieder project zijn<br />

eigen thema heeft, is dit een ontzettend leerzaam proces.<br />

Wij als MediaCo hebben ontzettend veel zin in komend<br />

jaar en alle video’s en foto’s die we weer mogen schieten op<br />

de activiteiten van Gezelschap Leeghwater. Als je nog niet<br />

kan wachten op de promovideo van je favoriete activiteit<br />

of benieuwd bent naar de foto’s en filmpjes van afgelopen<br />

evenementen, kun je deze altijd terugkijken op website van<br />

Gezelschap Leeghwater of op ons Youtube-kanaal.<br />

Joup van Donk<br />

MediaCo 152<br />

Gezelschap Leeghwater<br />

36


| Puzzelpagina<br />

De puzzel in deze editie van de <strong>Slurf</strong> is een woordzoeker.<br />

Tussen het lezen van de artikels door kan deze rustgevende<br />

woordzoeker opgelost worden om daarna weer verder te<br />

gaan met lezen.<br />

De volgende woorden staan verborgen in de woordzoeker:<br />

- Psychedelisch - Geluidsgolf<br />

- Cyberaanval - Koptelefoon<br />

- Duurzaamheid - Vliegtuig<br />

- Plastic<br />

De woorden zijn horizontaal, verticaal en diagonaal te<br />

vinden. Daarnaast is het mogelijk dat letters meerdere<br />

keren doorkruist worden. De woorden kunnen van links<br />

naar rechts en andersom te vinden zijn.<br />

- Privacy - DDOS<br />

- Vleugel - Depressie<br />

- Stilte - Computer<br />

-<br />

37


| Nawoord<br />

Alvorens het <strong>Slurf</strong>weekend kon beginnen, moesten er<br />

boodschappen gedaan worden. De dag ervoor vond de<br />

dooradt plaats, vandaar dat we een beetje moe waren toen<br />

we naar de Makro gingen. Hier werden vlamtosti’s, flessen<br />

Fant, knakworstjes en bapao broodjes ingeslagen, want dit<br />

zijn essentiële producten voor een <strong>Slurf</strong>weekend. Eenmaal<br />

aangekomen gingen wij met zijn allen hard aan de slag om<br />

ook deze editie zo goed mogelijk te maken. Echter waren<br />

er af en toe wel een paar motivatiefantjes voor nodig om<br />

het werktempo hoog te houden. Gelukkig waren er ook dit<br />

weekend genoeg Oud-<strong>Slurf</strong>ers om te helpen waar mogelijk<br />

met het nakijken van de artikelen en om hier en daar een<br />

Ice te vinden of te verstoppen.<br />

Naast het nakijken en schrijven van stukken heb je als<br />

<strong>Slurf</strong>Jongste extra taken. Zo ben je verantwoordelijk voor<br />

onder andere het audio-visueel en het noteren van de<br />

quotes en deze op te hangen in het kantoor. Tussen alle<br />

taken door is er tijd voor gezelligheid en amusement. Zo<br />

werd, tussen al het schrijven door, Max Verstappen op de<br />

voet gevolgd. Aan het eind van de drukke dagen werden<br />

ook de nodige feestjes bezocht in Delft en omstreken.<br />

Daardoor begonnen de ochtenden vaak moe, maar al snel<br />

werd toch de energie gevonden om weer verder te gaan en<br />

er een mooie editie van te maken.<br />

Al met al was ons eerste <strong>Slurf</strong>weekend druk, maar vooral<br />

erg gezellig. We hebben veel nieuwe ervaringen opgedaan<br />

en nieuwe mensen leren kennen en dat maakt ook dit een<br />

geslaagd <strong>Slurf</strong>weekend.<br />

Namens de <strong>Slurf</strong>redactie,<br />

<strong>Slurf</strong> Hoogh!<br />

Jasper Somsen, Myrthe van Vierzen, SJ’s<br />

38


Excellent opportunities<br />

for personal growth<br />

ENGINEERING: PEOPLE’S WORK<br />

We provide our mechanical engineers and consultants with every opportunity to excel in projects in the fields of<br />

water, infrastructure, environment and construction. What is your talent? www.witteveenbos.com/career/


Delft<br />

Career<br />

Platform<br />

find internships, graduation projects & jobs<br />

TAILORED TO YOU<br />

Delft Career Platform is the new starting point of your career!<br />

You can find the best opportunities and events based on your<br />

preferences and academic background.<br />

delftcareerplatform.nl<br />

powered by

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!