21.08.2018 Views

180821 Schatten van Meerlaar

Het Laakdalse Kasteel Meerlaer kent een rijke geschiedenis. We bundelden de verhalen van de mensen die een stukje van hun hart op of aan dit domein verloren. Dat is ook zo. Al zijn ze niet alledaags. Wat Meerlaer uniek maakt, zijn de mensen. Schatten van mensen! De familie Cruysberghs die het domein bezit, kocht indertijd het vervallen kasteel en knapte het gaandeweg op. Maar de familie schonk het de voorbije decennia ook een sociale invulling. Hun verhaal werd al dikwijls verteld, maar nooit opgetekend. Ook de bewoners van de camping hebben hun Meerlaerverhaal, een verhaal dat deel is van de geschiedenis en de toekomst van het domein. Kleine, kwetsbare verhalen die misschien gemakkelijk vergeten worden.

Het Laakdalse Kasteel Meerlaer kent een rijke geschiedenis. We bundelden de verhalen van de mensen die een stukje van hun hart op of aan dit domein verloren.

Dat is ook zo. Al zijn ze niet alledaags. Wat Meerlaer uniek maakt, zijn de mensen. Schatten van mensen!

De familie Cruysberghs die het domein bezit, kocht indertijd het vervallen kasteel en knapte het gaandeweg op. Maar de familie schonk het de voorbije decennia ook een sociale invulling. Hun verhaal werd al dikwijls verteld, maar nooit opgetekend.

Ook de bewoners van de camping hebben hun Meerlaerverhaal, een verhaal dat deel is van de geschiedenis en de toekomst van het domein. Kleine, kwetsbare verhalen die misschien gemakkelijk vergeten worden.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Schatten</strong> <strong>van</strong><br />

Meerlaer<br />

GESCHIEDENIS<br />

VERHALEN<br />

WANDELKAART


Welkom op het kasteeldom<br />

Het verhaal <strong>van</strong> dit<br />

domein leest als een<br />

sprookje. Al is het wel<br />

geen klassiek sprookje. Hier<br />

vind je geen prinsessen en<br />

koningen pronkend met kroonjuwelen<br />

in een fonkelend kasteelinterieur.<br />

Toch zit het kasteel en zijn omgeving<br />

vol schatten. <strong>Schatten</strong><br />

<strong>van</strong> mensen. Mensen die een<br />

stukje <strong>van</strong> hun hart op dit domein<br />

verloren, en zo de bouwstenen<br />

leverden voor het wonderlijke<br />

verhaal <strong>van</strong> dit kasteel.<br />

Dankzij deze mensen baadt het<br />

domein al decennialang in een<br />

vreemd soort magie.<br />

Op deze plek werd een kleermaker<br />

<strong>van</strong> de ene dag op de andere<br />

kasteelheer. Zijn familie opende<br />

de kasteeldeuren voor iedereen.<br />

Niet één maar honderden prinsen<br />

en prinsessen dansten op de<br />

kasteelvloer. Het kasteel was immers<br />

lange tijd the place to be als<br />

je wilde trouwen, je communie<br />

deed of met je vereniging een<br />

speciale gelegenheid te vieren<br />

had. Vele Kempenaren waren in<br />

dit kasteel wel eens koning voor<br />

1 dag.<br />

Al helemaal uitzonderlijk is de<br />

overwoekerde boomgaard die<br />

stuk voor stuk werd omgetoverd<br />

tot een camping, later een<br />

verblijfspark, waar veel mensen<br />

<strong>van</strong>daag hun thuis hebben.<br />

Het zijn deze verhalen die de<br />

geschiedenis <strong>van</strong> het kasteel zo<br />

rijk maken, en die we hier laten<br />

schitteren, de echte schatten <strong>van</strong><br />

Meerlaer!


ein!


KASTEELHEER<br />

KAREL CRUYSBERGHS<br />

Kasteeldomein Meerlaer is al meer dan 60 jaar in handen <strong>van</strong> de familie<br />

Cruysberghs. De vader <strong>van</strong> Karel was een kleermaker die in dezelfde straat<br />

als het kasteel woonde. Hij kocht het in 1956.


“Op een dag kwam mijn vader thuis<br />

met de boodschap dat hij het kasteel<br />

gekocht had. Ons moeder kon<br />

er niet mee lachen. Niet veel later<br />

verhuisden we naar het kasteel,<br />

toen een vervallen ruïne,” vertelt<br />

Karel Cruysberghs, kasteelheer en<br />

zoon <strong>van</strong> de kleermaker. “En sindsdien<br />

schrijft onze familie mee aan<br />

het verhaal <strong>van</strong> dit domein”, voegt<br />

hij er bescheiden aan toe. De rijke<br />

geschiedenis <strong>van</strong> het kasteel kent<br />

Karel als geen ander. In zijn kasteel<br />

bewaart hij meters dozen vol archiefstukken<br />

en foto’s, een schat aan<br />

informatie.<br />

HET HOEVEN<br />

Vandaag kent iedereen deze plek<br />

als ‘Kasteel Meerlaer’, maar in de<br />

middeleeuwen spraken de mensen<br />

<strong>van</strong> ‘het Hoeven’. Ooit stond hier<br />

een grote hoeve in 1290 opgericht<br />

door een Norbertinessenklooster uit<br />

Gemp, Sint-Joris-Winge. De zusters<br />

verhuurden de hoeve aan pachters<br />

die een deel <strong>van</strong> de oogst moesten<br />

afstaan. Tijdens de Franse Tijd,<br />

einde 18 de eeuw, werden alle klooster-<br />

en kerkgoederen opgeëist door<br />

de Franse bezetters om te verkopen<br />

voor de Franse schatkist. Ook de<br />

hoeve <strong>van</strong> Gemp ging in 1798 onder<br />

de hamer. De jaren daarop waren<br />

er verschillende eigenaars totdat<br />

Désiré <strong>van</strong> den Schrieck ‘het Hoeven’<br />

koopt. Hij laat de oude hoeve<br />

afbreken en bouwt het herenhuis uit<br />

tot een riant zomerverblijf. Désiré<br />

en zijn vrouw hadden vier kinderen.<br />

Hun oudste dochter, Jeanne, erft het<br />

domein in Vorst. Jeanne, of ‘Jenny’,<br />

was gehuwd met een Antwerpse<br />

advocaat, Frans-Jozef Schollaert.<br />

De hoeve <strong>van</strong> Gemp


Kasteel Schollaert, begin<br />

19de eeuw<br />

KASTEEL SCHOLLAERT<br />

F.J. Schollaert laat in 1860 een<br />

kasteel bouwen. Drie jaar later is<br />

‘kasteel Schollaert’ klaar. De familie<br />

Schollaert verblijft er enkel in de zomermaanden.<br />

De aanpalende hoeve<br />

wordt verhuurd aan lokale boerengezinnen.<br />

Het gezin <strong>van</strong> Schollaert<br />

bestaat uit zes kinderen<br />

waar<strong>van</strong> Frans de<br />

bekendste is. Hij<br />

schopte het tot<br />

eerste minister.<br />

Ook de jongste<br />

dochter<br />

Louise is<br />

een straffe<br />

madam. Zij<br />

start op het<br />

Frans Schollaert<br />

kasteeldomein een schooltje voor<br />

de meisjes uit de buurt. Zij trouwde<br />

met Joris Helleputte, architect<br />

en politicus, die samen met zijn<br />

schoonbroer Frans Schollaert de<br />

Belgsiche Boerenbond stichtte.<br />

Bijeenkomst <strong>van</strong> oud-<br />

leerlingen <strong>van</strong> Louise<br />

Schollaerts school, 1920


Karel Cruysberghs, de kleermaker die in de<br />

jaren ‘50 het kasteel kocht<br />

Het kasteel blijft tot in de jaren ‘50<br />

in handen <strong>van</strong> de nazaten <strong>van</strong> de<br />

familie Schollaert.<br />

Karel: “In 1956 koopt mijn vader het<br />

kasteel. Eigenlijk wilde hij enkel de<br />

hoeve kopen om er een veebedrijf<br />

uit te bouwen. Door de opkomende<br />

confectiekleren kon hij niet meer<br />

leven <strong>van</strong> kostuums maken. Maar<br />

enkel de hoeve kopen, dat mocht<br />

niet <strong>van</strong> de notaris. Het was alles,<br />

inclusief kasteel, of niets. Het kasteel<br />

was na de Tweede Wereldoorlog<br />

totaal in verval geraakt, de tuin<br />

een woeste wildernis. Kamer voor<br />

kamer knapten mijn ouders, mijn<br />

broer en ik alles op. Mijn moeder<br />

was vroeger veel in het kasteel geweest<br />

en kon zich nog goed<br />

herinneren hoe de kamers eruit<br />

zagen. Om de restauratie te financieren<br />

verhuurden we delen <strong>van</strong> het<br />

kasteel voor feesten. Hier zijn ooit<br />

heel veel feesten georganiseerd!<br />

Vanaf het begin stonden de deuren<br />

hier voor iedereen open. Eigenlijk<br />

had mijn broer, Jos, in het kasteel<br />

een restaurant moeten uitbouwen,<br />

dat was het plan. Hij studeerde voor<br />

kok, maar overleed plots op 19-jarige<br />

leeftijd in een ongeluk. Ik bleef<br />

als enige erfgenaam over en zette de<br />

zaak en de wederopbouw verder.”<br />

Een andere manier om geld te verzamelen<br />

voor de restauratie was<br />

de uitbouw <strong>van</strong> een camping. Al<br />

in de jaren 1950 kampeerden hier<br />

jeugdgroepen, en ook buitenlandse<br />

arbeiders die op de toen nieuwe industrieparken<br />

in de buurt werkten.<br />

Stilaan groeide in de oude boomgaard<br />

een echt kampeerterrein. “In<br />

1972 kregen we een kampeervergunning<br />

<strong>van</strong> de gemeente. De camping<br />

was een succes! Mensen uit de stad<br />

kwamen naar hier voor de rust. De<br />

kampeerders organiseerden een<br />

hele zomer lang activiteiten. Het<br />

was mijn droom om de camping<br />

verder uit te bouwen maar door<br />

de strengere wetgeving en nieuwe


decreten kon ik dat niet realiseren.<br />

Omdat sommige kampeerders zich<br />

in Laakdal lieten domiciliëren, kregen<br />

we problemen met het statuut<br />

<strong>van</strong> ‘camping’. Vandaag zijn we een<br />

residentieel park.”<br />

“Het meest trots ben ik op de kapel<br />

die tot in de puntjes werd gerestaureerd.<br />

Eigenlijk ben ik geen kasteelheer.<br />

Ik ben een kasteelbewaarder,<br />

iemand die een schat uit het verleden<br />

bewaart om door te geven aan<br />

toekomstige generaties.”<br />

Karel, de huidige kasteeleigenaar


BEA VAN GESTELEN<br />

“De roep <strong>van</strong> de camping was<br />

zo groot dat mijn man en ik er<br />

niet aan konden weerstaan.”


Het leven <strong>van</strong> Bea Van Gestelen heeft,<br />

zo kan je het gerust stellen, in het teken<br />

gestaan <strong>van</strong> zorg. Nadat ze haar vijf kinderen<br />

grootbracht, zorgt ze nu voor de op<strong>van</strong>g en<br />

opvoeding <strong>van</strong> twee kleinkinderen.<br />

Dat doet ze in haar chalet op het domein<br />

Meerlaer. “Ik ben hier perfect gelukkig.<br />

En Kelsey en Lindsey hebben het<br />

ook prima naar hun zin.”<br />

Of hoe een camping verschillende<br />

generaties verbindt.<br />

Bea werd 66 jaar geleden geboren<br />

in Wilrijk. “Ik woonde en groeide<br />

op in Hoboken, nadien trouwde ik<br />

en kochten we een huis in Wilrijk.<br />

Mijn man en ik hielden <strong>van</strong> kamperen.<br />

Als twintigers brachten we<br />

onze weekends en verlofperiodes<br />

al door op campings. Zo verbleven<br />

we in Retie een tijdje op het<br />

Berkenstrand, en ook in Stekene<br />

hebben we een tijdlang een cara<strong>van</strong><br />

gehad. Het was daar dat mensen<br />

ons aanraadden om camping Meerlaer<br />

eens te bezoeken. We hebben<br />

dat gedaan en we waren er meteen<br />

door gecharmeerd. Sinds 1976 staan<br />

wij op de camping Meerlaer, al was<br />

dat aan<strong>van</strong>kelijk nog als weekendverblijvers.<br />

THUIS OP DE CAMPING<br />

Al is dat een rekbaar begrip, want<br />

we brachten hoe langer hoe meer<br />

tijd door op de camping.”<br />

Dat het weekendverblijf vroeg of<br />

laat een eerste verblijf zou worden,<br />

stond al snel vast. “Er moet een<br />

soort <strong>van</strong> campingbloed door ons<br />

lijf gestroomd hebben. Anders is<br />

het niet te verklaren. De roep <strong>van</strong><br />

de camping was zo groot dat we<br />

er niet aan konden weerstaan.<br />

Mijn man en ik hadden het al afgesproken:<br />

zodra de kinderen het<br />

huis uit zijn, trekken we definitief<br />

naar de Kempen. Toen het zo ver<br />

was, hebben we ook geen moment<br />

geaarzeld. We verkochten ons huis<br />

en we namen onze intrek in een<br />

chalet in Meerlaer.”<br />

Anders dan bij velen was de verhuis<br />

naar de camping niet ingegeven<br />

door een drang naar rust<br />

of door financiële redenen, maar<br />

simpelweg door een ontembaar<br />

verlangen om op een camping te<br />

wonen. “Er was niks mis met Hoboken<br />

of Wilrijk. Alleen hoorden<br />

wij daar niet écht thuis en hier<br />

wel.”<br />

Aanpassingsproblemen aan het<br />

nieuwe leven waren er dus niet, al<br />

herinnert Bea zich nog levendig<br />

dat ze de eerste Kempense winters<br />

zo koud vond.


“Voor een stuk was dat maar een<br />

idee, natuurlijk. Zoveel minder koud<br />

zal het in het Antwerpse immers<br />

niet geweest zijn. Maar daar zit je<br />

wat meer beschut tussen andere<br />

huizen en alles wat je nodig hebt,<br />

ligt vlakbij. Je komt amper buiten<br />

als het koud is. Dat is op een camping<br />

anders. De verplaatsingen zijn<br />

verder en je moet de koude in om<br />

boodschappen te doen. Zeker tientallen<br />

jaren geleden. Dat is nu flink<br />

verbeterd. Er zijn nu supermarkten<br />

in de omgeving. Daar moest je vroeger<br />

een eind voor rijden.”<br />

Maar zo koud de winters kunnen<br />

zijn, zo warm zijn de zomers op<br />

de camping. In alle betekenissen<br />

<strong>van</strong> het woord. “Supergezellig,<br />

inderdaad. Terwijl in de<br />

wintermaanden de doorsnee<br />

campingbewoner<br />

de donkere<br />

avonden bij<br />

zijn kachel<br />

doorbrengt,<br />

komt in de<br />

zomer de camping<br />

echt tot leven. Iedereen is<br />

buiten, mensen zitten op hun<br />

terras voor hun chalet of cara<strong>van</strong>,<br />

of ze klussen wat in hun<br />

tuintje. Er heerst dan een echte<br />

vakantiesfeer. Ik kan daar heel<br />

erg <strong>van</strong> genieten.”<br />

“We zijn met drie en we<br />

hebben maar twee slaapkamers.<br />

Maar als je slaapt,<br />

zijn je ogen toe. Dan heb je<br />

niet veel ruimte nodig.”


LEVEN IN DE BROUWERIJ<br />

Bea’s man overleed acht jaar geleden,<br />

maar ze is niet alleen. Twee <strong>van</strong><br />

haar kleindochters wonen bij haar.<br />

“De ene is 19, de andere 17. Ze wonen<br />

hier omdat hun moeder wegens<br />

omstandigheden niet voor hen kan<br />

zorgen. Fantastische meiden zijn<br />

het. En zij brengen natuurlijk leven<br />

in de brouwerij. Soms zelfs iets te<br />

veel.” lacht Bea. “Gisteren hadden<br />

ze vriendinnen uitgenodigd: een<br />

drukte <strong>van</strong> jewelste! Ze amuseerden<br />

zich te pletter. De vriendinnen komen<br />

duidelijk graag op bezoek. Dat<br />

is wat ik daar<strong>van</strong> onthoud, en dat<br />

is ook het belangrijkste. Die drukte<br />

neem ik er dan graag bij.”<br />

Is de chalet groot genoeg voor drie<br />

vrouwen? “Ja, hoor,” zegt de goedlachse<br />

Bea, aan wie problemen<br />

duidelijk niet besteed zijn. “Er zijn<br />

maar twee slaapkamers, maar dat<br />

is genoeg. Als je slaapt, zijn je ogen<br />

toe, hé. Veel ruimte heb je dan niet<br />

nodig.”<br />

Niet alleen de kleindochters, ook<br />

Bea zelf krijgt vaak bezoek.<br />

“Mijn vijf kinderen komen regelmatig<br />

langs. Eentje moet er <strong>van</strong><br />

Izegem komen. Die zie ik het minst.<br />

Logisch ook: 340 kilometer heen en<br />

weer is teveel om dikwijls te overbruggen.<br />

De rest springt zelfs tot<br />

twee keer per week binnen.”<br />

Toekomstplannen maakt Bea niet.<br />

“Ik ben perfect gelukkig met het<br />

leven dat ik nu op het domein Meerlaer<br />

kan leiden. Daar hoeft voor mij<br />

geen verandering in te komen. Laat<br />

alles maar zoals het is. Het is goed<br />

zo. Verhuizen naar een home? Ik<br />

moet er niet aan denken! Ik zal hier<br />

blijven zolang ik kan. En als er ooit<br />

een dag komt waarop dat niet meer<br />

kan, moeten mijn kinderen of kleinkinderen<br />

mij maar op<strong>van</strong>gen. Ik<br />

heb 5 kinderen en 2 kleinkinderen<br />

grootgebracht. Maar dán is het mijn<br />

beurt om verzorgd te worden.”<br />

De knipoog waarmee ze het zegt<br />

en de lach die ermee gepaard gaat,<br />

spreken boekdelen. De familie mag<br />

op beide oren slapen. De gevatte en<br />

grappige Bea is nog lang niet aan<br />

verzorging toe.


FERRE DEVRIES<br />

“Ik zou niet meer in<br />

een gewoon huis<br />

kunnen wonen.”


Ferre kwam in twee stappen op het domein<br />

Meerlaer terecht. In 1994 nam hij zijn domicilie<br />

op de camping, maar het duurde nog tien jaar<br />

voor hij er kwam wonen. “Ik kwam hier terecht<br />

door omstandigheden, niet omdat het mijn droom<br />

was of omdat ik het zo wilde. Het leven duwde<br />

mij in deze richting. Je kan mij dus geen fan <strong>van</strong><br />

het eerste uur noemen, maar intussen ben ik dat<br />

wel geworden. Ik zou, denk ik, nergens anders<br />

meer kunnen aarden.”<br />

Ferre werd geboren in Mortsel,<br />

maar groeide op in de buurt <strong>van</strong><br />

Herentals. “Mijn kindertijd bracht<br />

ik door in Noorderwijk. Toen ik<br />

trouwde, ben ik in Morkhoven<br />

gaan wonen. Daar heb ik 17 jaar<br />

gewoond.”<br />

ZORG VOOR MOEDER<br />

“Het leven loopt zelden zoals je dat<br />

wil. Tegenslagen kruisen af en toe je<br />

pad. Daar ontsnapt bijna niemand<br />

aan; ook ik niet. Mijn huwelijk hield<br />

niet stand. Na de scheiding besloot<br />

ik om weer bij mijn moeder te gaan<br />

wonen, die alleen was en ziek. Ze<br />

kon hulp en gezelschap goed gebruiken.”<br />

“Toen ik 50 was, stond ik voor een<br />

belangrijke keuze. Ik kreeg de gelegenheid<br />

om te stoppen met werken.<br />

Daarvoor moest ik financieel wel<br />

wat inleveren. Een andere optie was<br />

gewoon blijven werken en op<strong>van</strong>g<br />

voorzien voor mijn moeder. Ook<br />

dat komt uiteindelijk op min of<br />

meer hetzelfde neer: een verlies <strong>van</strong><br />

inkomsten. Ik heb voor het eerste<br />

gekozen. Ik heb beslist om zelf voor<br />

mijn moeder te zorgen.”<br />

“Ik woonde nog bij mijn moeder<br />

toen ik op camping Meerlaer een<br />

eigendom kocht. In 1994 liet ik er<br />

mijn domicilie zetten om iets te<br />

hebben om op terug te kunnen vallen,<br />

maar ik bleef nog wel bij mijn<br />

moeder wonen. Pas nadat zij overleed,<br />

ben ik effectief op de camping<br />

gaan wonen.”<br />

GEEN JONGENSDROOM<br />

“Het was dus zeker geen jongensdroom<br />

of iets dergelijks om op een<br />

camping te wonen. De omstandigheden<br />

duwden me deze richting uit.<br />

In het begin moest ik me wel wat<br />

aanpassen. Dat is voor iedereen zo,<br />

denk ik, die hier woont en die voordien<br />

in een huis woonde. Maar wat<br />

eerst een nadeel leek – de kleinere<br />

ruimte – ging ik al snel als een groot<br />

voordeel zien. Er is niet te weinig<br />

plaats; zeker niet als je maar alleen<br />

bent zoals ik. En die kleine oppervlakte<br />

is ferm gemakkelijk, besef<br />

ik nu. Het is veel gemakkelijker te<br />

onderhouden! En daarnaast, we<br />

moeten daar niet flauw over doen,<br />

is het ook goedkoop. Dat is toch ook<br />

leuk meegenomen.”


Ferre is categoriek. “Ik lieg niet als ik zeg<br />

dat ik nu zelfs niet meer in een huis zou<br />

kunnen wonen. Ik zou er verloren lopen.<br />

Groot is voor mij nu een synoniem geworden<br />

voor onhandig en onpraktisch. Ik ben zelf<br />

immers ook zwaar ziek geworden. Zeker als<br />

je ziek of slecht te been bent, is een groot<br />

huis vooral een groot ongemak. Al hoef ik<br />

me daarover voorlopig gelukkig geen zorgen<br />

meer te maken. Wat de gezondheid betreft,<br />

ben ik al een tijdje aan de beterhand.”<br />

VRIENDELIJK EN HULPVAARDIG<br />

Ferre is een druk baasje. Contact met andere<br />

campingbewoners heeft hij zeker wel, al zijn<br />

de meeste <strong>van</strong> die contacten oppervlakkig.<br />

“Veel scheelt het niet met toen ik in Morkhoven<br />

woonde. Er zijn veel mensen die je<br />

oppervlakkig kent. Als je hen passeert, zeg je<br />

een goeie-dag of steek je je hand op. Er zijn<br />

ook een paar bewoners die ik al lang ken.<br />

Hen breng ik elke avond een bezoekje. Ik<br />

merk trouwens wel dat veel mensen vriendelijk<br />

zijn en hulpvaardig. Als je het vraagt,<br />

doen ze boodschappen voor je of brengen ze<br />

iets voor je mee wanneer ze zelf boodschappen<br />

gaan doen. Dat heb ik mogen ondervinden<br />

toen ik ziek was.<br />

Het leven op de camping bevalt Ferre prima,<br />

maar hij heeft ook nog een leven buiten de<br />

camping. “Ik heb twee zonen, in Achter-Olen<br />

en in Veerle. Hen bezoek ik regelmatig. Mijn<br />

dagen zijn dus goed gevuld. Dat is geen<br />

probleem.”<br />

Of hij ooit nog wil verhuizen, is een vraag<br />

die we zelfs niet hoeven te stellen. “Naar een<br />

studio of een appartement zou misschien<br />

nog net lukken, maar naar een huis niet<br />

meer. Neen, ik ben geen vragende partij.<br />

Ik heb mijn plek hier gevonden. Ik heb hier<br />

alles wat ik nodig heb.”


THEO DE KONINCK<br />

Van geheimzinnig spookkasteel<br />

tot populaire feestlocatie


Wanneer de familie Cruysberghs het kasteel<br />

in de jaren 1950 koopt, gaan de deuren voor<br />

iedereen open. Het kasteel <strong>van</strong> Schollaert wordt<br />

kasteel Meerlaer, een plek waar iedereen uit<br />

Vorst en omstreken hun belangrijkste familie- en<br />

verenigingsfeesten organiseerde. Hoeveel<br />

mensen uit de streek zouden er in de tuin of op<br />

de kasteeltrappen hebben geposeerd? Ontelbaar!<br />

“Toch was dit droomkasteel jarenlang een te<br />

mijden plek,” zo herinnert Theo De Koninck zich<br />

nog. Theo groeide op in Klein-Vorst, niet ver <strong>van</strong><br />

het kasteel.<br />

“Ik weet nog goed dat we als jong<br />

gastjes in heel het dorp kattenkwaad<br />

uithaalden. We hingen overal<br />

rond, behalve bij het kasteel. Daar<br />

keken we met grote ogen naar, maar<br />

we durfden er niet te komen. Het<br />

was een spookkasteel! Je moet je<br />

dat voorstellen. Er stonden hier veel<br />

minder huizen, de bomen rond het<br />

kasteel waren nog niet zo hoog en<br />

rond het park lag een brede gracht.<br />

Het kasteel leek ons toen gigantisch,<br />

het was onbewoond en het<br />

was helemaal onderkomen. Het was<br />

er niet pluis. Uiteraard werd onze<br />

kinderangst gevoed door de waarschuwingen<br />

<strong>van</strong> onze ouders. Die<br />

wilden niet graag dat we er kwamen<br />

spelen, want het kasteel was een<br />

krakende bouwval.”<br />

“Dat het kasteel er zo slecht bij lag,<br />

had natuurlijk niets met spoken<br />

en monsters te maken. Tijdens de<br />

Tweede Wereldoorlog verbleven<br />

verschillende troepen er.


Zowel de Belgen, Engelsen als de<br />

Duitsers namen er gedurende de<br />

oorlogsjaren hun intrek. Van de<br />

Duitsers weet ik dat ze er een berg<br />

boeken in brand staken. Na de passage<br />

<strong>van</strong> deze tijdelijke ‘gasten’ bleef<br />

er <strong>van</strong> de grandeur <strong>van</strong> weleer niet<br />

veel meer over.”<br />

“Toen Karel Cruysberghs het kasteel<br />

kocht, gooide hij de deuren open<br />

voor de mensen uit de buurt. Wat<br />

geheim was, werd ineens ontsluierd.<br />

Karel organiseerde een groot<br />

feest, een Vlaamse kermis. Er werd<br />

zelfs een bus ingelegd die de mensen<br />

uit de buurt naar het kasteel<br />

bracht. Ik herinner me ook nog dat<br />

ik in de jaren ‘50 als kleine jongen<br />

met mijn moeder het kasteel bezocht.<br />

Ik keek een kamer binnen<br />

en waar in de vloer een groot gat<br />

was. Dat gat was een gevolg <strong>van</strong> een<br />

jarenlang lekkend dak. Overal zag je<br />

schimmel, er was veel werk aan het<br />

kasteel.<br />

Maar dat hield Karel en zijn familie<br />

niet tegen om dit griezelkasteel om<br />

te toveren tot een feestkasteel. En zo<br />

kennen de meeste mensen <strong>van</strong> Vorst<br />

kasteel Meerlaer, als een plek waar<br />

alle grote momenten in het leven<br />

gevierd werden.”<br />

“Ook ik heb in het kasteel enkele<br />

feesten georganiseerd. In 1969 vierde<br />

ik er mijn trouwfeest. Eerst naar<br />

het gemeentehuis, dan de kerk, het<br />

diner was in een zaal boven en het<br />

dansfeest was in de kasteelkelder.<br />

Ook mijn pensioenfeest was in het<br />

kasteel. Het eten, de aankleding, de<br />

zalen, alles was altijd heel goed in<br />

orde, en betaalbaar! Daarom kwamen<br />

ook veel verenigingen er feesten.<br />

Ik kwam ook graag in het café<br />

dat er lange tijd is geweest. Hoeveel<br />

zondagen zou ik daar wel niet hebben<br />

gezeten, rustig iets drinken,<br />

babbelen met vrienden. En te denken<br />

dat ik als kleine jongen zoveel<br />

schrik had <strong>van</strong> dit ‘spookkasteel’.”


DE MEERLAERSE<br />

SCHATTENWANDELING<br />

Je staat hier aan kasteel Meerlaer op een prachtige locatie.<br />

Je vertrekt hier voor een wandeling <strong>van</strong> 6,7 of 7,3 km<br />

langs de historische schatten <strong>van</strong> Meerlaer.


1<br />

KASTEEL MEERLAER<br />

De Antwerpse advocaat Jozef Schollaert<br />

verwierf door middel <strong>van</strong> erfenis<br />

het domein <strong>van</strong> de oude hoeve <strong>van</strong><br />

Gemp op het Verboekt en startte er<br />

in 1860 met de bouw <strong>van</strong> een kasteel.<br />

Drie jaar later nam hij er voor het<br />

eerst zijn intrek. Het kasteel werd<br />

bekend als het Wazinghuis in het<br />

Vlaamse televisiefeuilleton Wij,<br />

Heren <strong>van</strong> Zichem. Het werd volledig<br />

gerestaureerd door de familie<br />

Cruysberghs. Achter het kasteelpark<br />

werd een grote camping aangelegd.<br />

Momenteel is het kasteel te huur als<br />

exclusieve locatie voor feesten en<br />

evenementen.<br />

Je vertrekt aan kasteel Meerlaer en<br />

gaat de poort uit naar de rechterkant<br />

en volgt de nummers <strong>van</strong> knooppunt<br />

364. Je gaat zo meteen rechts een dreef<br />

in.<br />

2<br />

DOMEIN MEERLAER<br />

Het kasteel <strong>van</strong> Schollaert was decennialang<br />

in handen <strong>van</strong> de familie. Tijdens<br />

de Tweede Wereldoorlog palmen<br />

de Belgen, Duitsers en ook nog eens<br />

de Engelse bevrijders het kasteel in.<br />

Ze laten het in vervallen staat achter.<br />

In de jaren 1950 koopt meneer Cruysberghs,<br />

kleermaker <strong>van</strong> Vorst, het domein<br />

aan. Hij begint het kasteel steen<br />

voor steen te renoveren samen met<br />

zijn twee zonen, Jozef en Karel. Jozef<br />

studeerde voor kok en het kasteel zou<br />

zijn horecazaak worden. Helaas sterft<br />

Jozef op 19-jarige leeftijd. Karel blijft<br />

als enige erfgenaam over. Hij start in<br />

de jaren 1960 een camping op de plek<br />

waar vroeger een boomgaard stond.<br />

Met de inkomsten <strong>van</strong> deze camping<br />

kan Karel het kasteel renoveren. De<br />

camping groeit met de jaren. In 2012<br />

krijgt ze het statuut <strong>van</strong> verblijfspark,<br />

thuis <strong>van</strong> een 200-tal mensen.


3<br />

KAPEL VAN<br />

SCHOLLAERT<br />

Hoewel het kapelletje <strong>van</strong>daag<br />

gekend staat als het ‘kapelleke <strong>van</strong><br />

Schollaert’, de man die kasteel<br />

Meerlaer bouwde, is het eigenlijk<br />

een herinneringsmonument<br />

voor Désiré Van den Schrieck,<br />

de schoonvader <strong>van</strong> Frans Jozef<br />

Schollaert. Désiré was een zeer rijk<br />

man uit Leuven die een befaamde<br />

kunstcollectie uitbouwde. Hij<br />

bouwde de hoeve <strong>van</strong> Gemp om<br />

tot een riant zomerkasteel, waar<strong>van</strong><br />

<strong>van</strong>daag enkel nog het koetshuis<br />

een herinnering is. Toen Désiré in<br />

1857 stierf, lieten zijn kinderen een<br />

Onze-Lieve-Vrouwkapel bouwen in<br />

dezelfde stijl als het Kasteel Meerlaer.<br />

Op het moment <strong>van</strong> de bescherming<br />

in 1986 speelde zich aan<br />

de kapel een drukke Mariadevotie<br />

af. Het kapelletje baadt ook in bijgeloof.<br />

Vroeger zagen de mensen <strong>van</strong><br />

Vorst hier een lichtgevende non. Zo<br />

vertelt een getuige: “Do inne dreef<br />

bij Schollaert do stond een kapelleke en<br />

’s avonds kwam do altij een lichske en<br />

dan kwam do een nonneke verom zegde<br />

ze altij.”<br />

Je volgt het knooppuntennetwerk<br />

naar nummer 364. Bij knooppunt<br />

364 ga je naar knooppunt 387. In<br />

het centrum <strong>van</strong> de Laakdalse deelgemeente<br />

Vorst-<strong>Meerlaar</strong> vind je de<br />

Sint-Niklaaskerk met daarachter<br />

het grafmonument en de pastorij<br />

met daarachter het oudste schooltje.<br />

Om deze gebouwen te bezoeken kan<br />

je knooppunt 388 volgen (0,6 km<br />

extra).


4<br />

SINT-NIKLAAS-<br />

KERK<br />

Aan het kruispunt staat de neogotische<br />

Sint-Niklaaskerk. De eerste<br />

parochiekerk <strong>van</strong> Vorst-<strong>Meerlaar</strong><br />

ontstond in 1803. Daarvoor stond er<br />

eerst een lemen bidhuisje (15de eeuw)<br />

en later een kapel (1547). Het was<br />

onderpastoor Bonaparte Meulemans<br />

die in 1803 het initiatief nam om de<br />

kapel uit te bouwen tot een kerk. Hij<br />

had een unieke band met dit gebied.<br />

Hij groeide immers op in de Hoeve<br />

<strong>van</strong> Gemp die zijn vader huurde als<br />

pachter. In 1848 werd de kapel volledig<br />

afgebroken en ver<strong>van</strong>gen door<br />

een grotere kerk. In 1900 bleek dit<br />

kerkgebouw te bouwvallig en bouwde<br />

men in 1912 de huidige kerk. Deze<br />

nieuwe kerk kwam er niet zo maar.<br />

Door een conflict tussen de kerkfabriek<br />

en het gemeentebestuur kwam<br />

men jarenlang niet tot een akkoord.<br />

Uiteindelijk kregen de inwoners <strong>van</strong><br />

Vorst- <strong>Meerlaar</strong> een nieuwe kerk,<br />

op voorwaarde dat de inwoners <strong>van</strong><br />

Vorst een nieuw gemeentehuis zouden<br />

mogen bouwen. En zo hield men<br />

de kerk in het midden.<br />

GRAFMONUMENT<br />

Désiré <strong>van</strong> den Schrieck liet het domein<br />

in <strong>Meerlaar</strong> na aan zijn dochter<br />

Jeanne. Zij huwde met Frans Jozef<br />

Schollaert en samen kregen ze zes<br />

kinderen: Jenny, Maria, Julia, Florent,<br />

Frans en Louise. Enkel Florent<br />

zette het geslacht verder. De andere<br />

kinderen trouwden niet of bleven<br />

kinderloos. Zoon Frans bouwde geen<br />

gezin maar wel een bloeiende politieke<br />

carrière uit. Hij schopte het zelfs<br />

tot eerste minister <strong>van</strong> België! Hoewel<br />

Vorst voor het gezin Schollaert-Van<br />

den Schrieck een zomerverblijf was,<br />

liggen enkele Schollaerts in een<br />

grafkelder aan de kerk begraven. Die<br />

kelder in Vorst kwam er bij toeval.<br />

Vader Frans Jozef overleed in 1879<br />

onverwacht tijdens zijn verblijf op<br />

het domein. Hij werd voorlopig op het<br />

kerkhof begraven. Een paar jaar later<br />

werd hij ondergebracht in een gemetselde<br />

kelder. De grafkelder bevindt<br />

zich achter het koor <strong>van</strong> de kerk. In de<br />

kelder rusten naast Frans Jozef Schollaert<br />

zijn echtegenote Jeanne Van den<br />

Schrieck en hun drie ongetrouwde<br />

kinderen Julia, Marie en Frans. Bij de<br />

grafkelder staat een gedenksteen met<br />

heel wat info over de familieleden.


OUDSTE SCHOOL<br />

VAN DE KEMPEN<br />

5<br />

PASTORIJ VORST<br />

MEERLAAR<br />

De voormalige pastorij werd gebouwd<br />

in 1804-1808 ter plaatse <strong>van</strong><br />

de zogenaamde Kapelleschans, een<br />

17de-eeuwse schans waar<strong>van</strong> de laatste<br />

resten in de jaren 1950 afgebroken<br />

werden. Een schans is een versterking<br />

rond een gebouw, waar vaak een<br />

gracht rond gegraven is, een plek waar<br />

de omwonenden zich konden ‘verschansen’<br />

bij onheil. Aan de pastorij<br />

zijn mogelijk nog sporen te zien <strong>van</strong><br />

het vroegere schanshuis, aan de zijgevels<br />

en de achtergevel. De bouw <strong>van</strong><br />

de pastorij was net als de uitbouw <strong>van</strong><br />

de Sint-Niklaaskerk een initiatief <strong>van</strong><br />

Bonaparte Meulemans, opgegroeid<br />

op Hoeve <strong>van</strong> Gemp. Om de bouw te<br />

betalen leende hij geregeld geld <strong>van</strong><br />

zijn vader.<br />

Achteraan de pastorij kan je een klein<br />

schoolgebouw vinden. Het bestaat uit<br />

één klaslokaal en een tweede kamer<br />

met een open haard en een bakoven.<br />

In het pannendak is het getal 1651<br />

te vinden, wat aangeeft dat dit een<br />

oud gebouw is, mogelijk het oudste<br />

schooltje uit de Kempen. Tot aan de<br />

Franse Revolutie werden alle lessen<br />

-zeker de lessen <strong>van</strong> het lager onderwijs-<br />

gegeven door één onderwijzer<br />

aan alle leerlingen <strong>van</strong> het dorp waardoor<br />

één klaslokaal voldoende was.<br />

Pas na de Franse Revolutie werd het<br />

lager onderwijs klassikaal onderwijs.<br />

Deze oudste school is een unieke<br />

plek, maar <strong>Meerlaar</strong> heeft ooit nog<br />

een andere bijzondere school gekend.<br />

Juffrouw Louise Schollaert opende<br />

<strong>van</strong> 1868 tot 1878 een schooltje in het<br />

kasteeldomein. Hier kregen meisjes<br />

<strong>van</strong> 6 tot 16 jaar onderricht in huishoudelijke<br />

taken.<br />

Vanuit knooppunt 387 ga ja naar<br />

knooppunt 365. Vervolgens volg je de<br />

borden naar knooppunt 372.


6<br />

WINDMOLENS NIKE<br />

Als je naar knooppunt 372 wandelt,<br />

zie je in het landschap de windmolens<br />

<strong>van</strong> Nike verschijnen. Dit is het windmolenpark<br />

<strong>van</strong> het Nike Customer<br />

Service Center. Het bedrijf verdeelt<br />

sportkleren, schoenen, rugzakken en<br />

petjes over sportketens en sportwinkels<br />

in heel Europa.


MONIQUE HELLIN<br />

“De verhuis naar Meerlaer<br />

was de beste beslissing<br />

die we ooit namen.”


Voor haar kleinkinderen is ze ‘Moeke Camping’<br />

en zo heeft Monique Hellin (76) het<br />

graag. Die bijnaam zegt alles, want Monique<br />

en de camping zijn onafscheidelijk geworden.<br />

“Dit is mijn thuis. Dit is mijn leven.<br />

Ik wil nergens anders meer zijn. De enige<br />

wens die ik nog heb, is een heel simpele:<br />

dat ze me over een jaar of 20 hier tussen<br />

zes planken buitendragen. Meer vraag ik<br />

niet.”<br />

Het zijn woorden die vreemd klinken<br />

als je weet dat ze uit de mond<br />

<strong>van</strong> een ‘stadsmus’ komen. Monique<br />

groeide op in Wilrijk en woonde bijna<br />

twintig jaar vlakbij het Stuyvenbergziekenhuis<br />

in Antwerpen. Maar<br />

ze verloor haar hart aan de stille<br />

Kempen.<br />

“Toen mijn man en ik nog in Antwerpen<br />

woonden, hadden we al<br />

een cara<strong>van</strong> op een camping in<br />

Westmeerbeek. We trokken er in<br />

de weekends naartoe om even weg<br />

te zijn <strong>van</strong> de stadsdrukte. Vijf jaar<br />

lang brachten we onze weekends<br />

in de Kempen door, tot iemand<br />

ons camping Meerlaer aanraadde.<br />

Een goede tip, want die camping<br />

kon ons inderdaad direct bekoren.


We hebben er bijna meteen iets<br />

gekocht. Dat is dit jaar 20 jaar geleden.”<br />

“Mijn man en ik waren <strong>van</strong> plan om<br />

de weekends in Meerlaer door te<br />

“Natuurlijk moet je je<br />

aanpassen als je naar een<br />

camping verhuist. Maar<br />

aanpassen is iets anders<br />

dan missen. Missen doe ik<br />

niks.”<br />

brengen en<br />

op die manier<br />

het drukke<br />

stadsleven te<br />

compenseren<br />

met ontspannen<br />

korte<br />

verblijfjes in<br />

de Kempen.<br />

Maar onze verblijven in de Kempen<br />

werden al snel langer. Jan, een <strong>van</strong><br />

onze buren op de camping, sprak<br />

ons aan. Hij vroeg ons waarom<br />

we de stap niet zouden zetten om<br />

naar hier te verhuizen. Hij merkte<br />

wel dat wij helemaal opfleurden<br />

als we hier waren. Zijn idee hield<br />

wel steek; dat we ons hier helemaal<br />

thuis voelden, wisten we zelf ook<br />

al wel. Maar soms heb je nog eens<br />

bevestiging <strong>van</strong> buitenaf nodig om<br />

je over de streep te trekken. In 2000<br />

hebben we ons hier gedomicilieerd.<br />

En daar heb ik nog geen seconde<br />

spijt <strong>van</strong> gehad.”<br />

VERANDERINGEN HOREN BIJ<br />

HET LEVEN<br />

Meer nog: Monique is de ‘camping’<br />

erg dankbaar. “Ik ben nog bij de<br />

gelukkigen die hun domicilie hier<br />

hebben. Een paar jaar geleden<br />

veranderde de wetgeving. Alleen<br />

mensen die er al lang wonen,<br />

mogen hun domicilie op een camping<br />

behouden. Dat uitdoofbeleid<br />

zorgt ervoor dat over enkele jaren<br />

niemand nog op een camping<br />

gedomicilieerd zal zijn. “Onbegrijpelijk,”<br />

vindt Monique. “Ik hoef<br />

niet verder te kijken dan naar mijn<br />

eigen situatie. Voor mij is een huis<br />

in de stad niet betaalbaar. Geloof<br />

me, ik sta niet alleen. Relatief<br />

goedkoop kunnen wonen op een<br />

camping is voor heel veel mensen<br />

altijd een manier geweest om de<br />

kop boven water te houden. Dat de<br />

overheid, die toch verondersteld<br />

wordt om de burgers te helpen,<br />

hen die laatste strohalm, die laatste<br />

hoop en dat laatste redmiddel<br />

afpakt, kan er bij mij niet in.”<br />

Antwerpen mist ze niet. “Het Antwerpen<br />

waar ik <strong>van</strong> hield, bestaat<br />

al jaren niet meer. Het is er nu zoveel<br />

drukker, gejaagder, onaangenamer.<br />

Mijn man en ik hebben de<br />

wijk Stuyvenberg ingrijpend zien<br />

veranderen. Op zich is daar niks<br />

mis mee. Veranderingen horen bij<br />

het leven. Maar het ging te snel. De<br />

buurt veranderde véél sneller dan<br />

wij er ons aan konden aanpassen.”<br />

Maar dat was zeker niet de enige<br />

reden om definitief naar de Kempen<br />

te verhuizen. “Ons huis was te<br />

groot geworden. We woonden in<br />

een huis met drie verdiepingen.


Toen mijn schoonmoeder niet meer bij<br />

ons inwoonde en naar een home vertrok,<br />

hadden we al die ruimte niet meer nodig.<br />

En net in diezelfde periode waren we tot<br />

het besef gekomen dat we ons op camping<br />

Meerlaer beter thuisvoelden dan in Antwerpen.<br />

Tja, tel die drie zaken bij mekaar op:<br />

de veranderde buurt in Antwerpen, een te<br />

groot huis en tot rust kunnen komen in de<br />

Kempen, en de oplossing ligt eigenlijk voor<br />

de hand. Die verhuis naar Meerlaer was de<br />

beste beslissing die we ooit namen.”<br />

VOOR ALLES EEN OPLOSSING<br />

We spelen nog even advocaat <strong>van</strong> de duivel<br />

en vragen Monique of ze dan helemaal niets<br />

mist <strong>van</strong> de grote stad. De compactheid,<br />

bijvoorbeeld? Het feit dat je alles bij de hand<br />

hebt? “Ach neen,” antwoordt ze. “Natuurlijk<br />

is dat een groot verschil. In Antwerpen kan<br />

je zowat alle boodschappen te voet doen,<br />

hier heb je vervoer nodig. Zeker als je wat<br />

slechter te been bent, zoals ik. Maar voor<br />

alles is een oplossing. Mijn maaltijd wordt<br />

aan huis gebracht. En ik ben <strong>van</strong> plan met<br />

een scooter te gaan rijden; een vierwieler.<br />

Ik heb hem al, maar ik durf er nog niet goed<br />

mee rijden. Maar dat komt wel.”<br />

En het grote huis met drie verdiepingen?<br />

Mist ze dat niet? “Maar neen, mijn man en<br />

ik hadden mekaar. Veel meer hadden wij<br />

niet nodig. Natuurlijk zijn er dingen waaraan<br />

je je moet aanpassen. Het leven hier is<br />

nu eenmaal anders dan in de stad. Maar<br />

‘aanpassen’ is iets anders dan ‘missen’. Missen<br />

doe ik niks.”<br />

Behalve haar man, Stan. Hij overleed 11 jaar<br />

geleden. Een groot verlies, zeker omdat Monique<br />

en hij zo hadden uitgekeken naar hun<br />

‘mooie, oude dag’ in de Kempen. Het was<br />

Stan niet gegund. Maar ook zonder levensgezel<br />

denkt Monique er zelfs niet aan nog<br />

ooit weg te gaan uit de Kempen. “Ik hoop<br />

<strong>van</strong> harte dat deze woning mijn laatste is.<br />

Mijn kleinzoon vroeg me laatst wat mijn<br />

grootste wens nog was. Ik zei hem dat ik<br />

hier wil sterven, maar dat het, als het even<br />

kan, nog twintig jaar mag duren. Dat meen<br />

ik ook. Het enige wat ik wil, is dat ze me<br />

hier over twintig jaar buitendragen tussen<br />

zes planken.”<br />

Monique woont alleen. Haar familie komt<br />

regelmatig op bezoek, maar contact met<br />

buren heeft ze weinig. “Dat ligt niet in mijn<br />

aard. Ook als ik in Antwerpen woonde,<br />

kwam ik weinig bij buren over de vloer. Met<br />

de camping heeft dat dus weinig te maken.<br />

Je hebt zoveel contact met de anderen als<br />

je zelf wil. Vroeger ging ik trouwens nog<br />

regelmatig naar het cafeetje vooraan op het<br />

domein. Het is in de voormiddag open, en<br />

ik ging er vaak koffie drinken. Dan zie je<br />

natuurlijk wel eens iemand. Nu ik wat minder<br />

mobiel ben, blijven de bezoekjes aan de<br />

cafetaria doorgaans beperkt tot een keer per<br />

week.”


LISETTE<br />

VANDENBROECK<br />

“Ik had even tijd nodig<br />

om de knop om te<br />

draaien. Nu wil ik hier<br />

nooit meer weg.”


Voor Lisette Vandenbroeck is de cirkel<br />

rond. Ze groeide op in Laakdal en ging nadien<br />

met haar man in Limburg wonen. Na<br />

30 jaar verhuisde het koppel naar Laakdal.<br />

Ze kochten er een cara<strong>van</strong> op het domein<br />

Meerlaer. “Daar heb ik nog altijd geen<br />

spijt <strong>van</strong> gehad. Ik zit hier goed, en rustig.<br />

Ik heb me ooit laten inschrijven op de<br />

wachtlijst voor een sociale woning. Maar<br />

dat is slechts een ‘Plan B’. Voor als er iets<br />

onverwachts zou gebeuren. Ik zie mezelf<br />

niet meer verhuizen. Ik heb het hier naar<br />

mijn zin.”<br />

Lisette kent Laakdal dus goed. Zowel<br />

binnen als buiten het domein<br />

Meerlaer waar ze nu woont. “Ik<br />

groeide op in Groot-Vorst, deelgemeente<br />

<strong>van</strong> Laakdal en dus niet ver<br />

<strong>van</strong> het domein Meerlaer. Maar in<br />

mijn jonge jaren had ik geen band<br />

met de camping. Ik kwam er ook<br />

nooit.”<br />

NAAR LIMBURG EN TERUG<br />

De liefde bracht Lisette in Limburg.<br />

Mijn man was <strong>van</strong> Lummen.<br />

Dertig jaar hebben we in Limburg<br />

gewoond. We woonden in een groot<br />

huis. Toen mijn man ziek werd,<br />

zijn we gaan nadenken over de<br />

toekomst, en waar we wilden wo-


nen. We verhuisden eerst naar een<br />

appartement, maar mijn man kon<br />

daar niet aarden. De overstap <strong>van</strong><br />

een ruime woning naar een kleine<br />

flat was te groot voor hem. We hebben<br />

er zelfs geen vol jaar gewoond.”<br />

Vrienden stelden voor om naar het<br />

domein Meerlaer te verhuizen.<br />

“Kom eens kijken hoe mooi het er<br />

is. Het is er leuk wonen. Misschien<br />

bevalt het jullie wel.”<br />

Lisette noch haar man waren<br />

meteen overtuigd. “Het was een<br />

grote stap voor ons, omdat geen<br />

<strong>van</strong> ons beiden ervaring had met<br />

een camping of met hoe het leven er<br />

daar aan toe gaat. Maar met eens te<br />

gaan kijken en poolshoogte te gaan<br />

nemen, doe je niks verkeerd. Dat<br />

hebben we dus gedaan.”<br />

KNOP OMDRAAIEN<br />

Ook nadat ze het domein gezien<br />

hadden, waren Lisette en haar man<br />

niet onmiddellijk overtuigd. “Niet<br />

dat we er negatief tegenover stonden,<br />

zeker niet. Maar je denkt toch<br />

wel eens na voor je de beslissing<br />

neemt. Net zoals je trouwens over<br />

eender welke verhuis goed zou nadenken.<br />

We hebben de stap in het<br />

onbekende uiteindelijk toch gezet.<br />

Wat hadden we te verliezen? Helemaal<br />

niets. Mijn man had gelijk.<br />

‘Laten we een cara<strong>van</strong> kopen en zien<br />

wat het geeft,’ zei hij. ‘Als het ons<br />

niet bevalt, verkopen we hem gewoon<br />

terug. We riskeren niks.’ Wat<br />

ben ik nu blij dat we indertijd, al<br />

was het na enige aarzeling, die stap<br />

gezet hebben.”<br />

Het leven op de camping beviel Lisette<br />

niet meteen. “Het klopt dat ik<br />

een aanpassingsperiode nodig had,<br />

maar al bij al heeft die toch niet lang<br />

geduurd. Na een jaar was ik hier<br />

helemaal thuis.” Wat de grootste<br />

aanpassing was? “De kleine ruimte.<br />

Maar dat had meer te maken met<br />

ons verleden dan met de cara<strong>van</strong>.<br />

Want daar is eigenlijk plaats genoeg<br />

in. Maar als je 30 jaar in een groot<br />

huis gewoond hebt, moet je wel<br />

even een knop omdraaien en dat<br />

vergt wat tijd.”


“Het is vooral een kwestie anders<br />

naar de dingen te kijken. Je kan wel<br />

groot wonen, maar wat ben je met<br />

al die kamers die leeg staan of die je<br />

alleen gebruikt om spullen in op te<br />

bergen die je nooit meer aanraakt?<br />

De cara<strong>van</strong> waarin wij woonden,<br />

was echt wel ruim genoeg. Je ziet<br />

dat alleen niet in <strong>van</strong>af de eerste<br />

dag.”<br />

GOEIE BUREN<br />

Intussen woont Lisette nog alleen<br />

in de cara<strong>van</strong>. Haar man overleed<br />

drie jaar geleden. “Ik heb toen heel<br />

veel steun gekregen <strong>van</strong> mijn buren.<br />

Dat zegt wel iets over het sociale<br />

leven op dit domein. De band met<br />

buren is minstens zo hecht als in<br />

andere straten of woonwijken. Ik<br />

moet zelfs zeggen dat ik buiten dit<br />

domein niet veel contacten meer<br />

heb. Al heeft dat ook met tegenslag<br />

te maken. Ik heb al veel <strong>van</strong> mijn<br />

familieleden, vrienden en kennissen<br />

verloren.”<br />

“Mijn buurvrouw is een <strong>van</strong> mijn<br />

beste vriendinnen. Ik ga heel regelmatig<br />

bij haar op de koffie. Als<br />

ik een halfuurtje later ben dan<br />

gepland, komt ze al op mijn deur<br />

kloppen om te zien of alles wel goed<br />

is. Zo hecht is onze band.”<br />

PLAN B<br />

Lisette wil nooit meer weg <strong>van</strong> domein<br />

Meerlaer. “Ik heb hier alles<br />

wat ik nodig heb. En bovendien heb<br />

ik nog een auto en een rijbewijs.<br />

Ik kan weg als ik wil. En dat doe ik<br />

ook. Regelmatig maak ik eens een<br />

uitstapje om ergens een koffie te<br />

gaan drinken, om een terrasje te<br />

doen of om met mijn zoon iets te<br />

gaan eten. Maar ik ben even graag<br />

thuis. Dat komt ook omdat mijn<br />

cara<strong>van</strong> zo goed gelegen is: helemaal<br />

op de hoek <strong>van</strong> het terrein. Ik<br />

heb nooit last <strong>van</strong> drukte of <strong>van</strong> ‘het<br />

gewemel’. Daar houd ik niet <strong>van</strong>. Ik<br />

woon in de laatste cara<strong>van</strong> <strong>van</strong> een<br />

doodlopend straatje. Zalig is dat.”<br />

“Toch heb ik me ooit ingeschreven<br />

op de wachtlijst voor een sociale woning.<br />

Maar dat is niets anders dan<br />

een ‘Plan B.’ Als er op dit ogenblik<br />

een woning zou vrijkomen voor me,<br />

zou ik niet op het aanbod ingaan.<br />

Ik ben hier te graag. Maar je weet<br />

nooit wat de toekomst brengt. Een<br />

sociale woning kan een <strong>van</strong>gnet zijn<br />

als er ooit iets misgaat. Maar daar<br />

ga ik natuurlijk niet <strong>van</strong>uit. Ik heb<br />

mijn part <strong>van</strong> de pech al wel gehad.<br />

Ik reken erop dat er mij nog een<br />

aantal mooie jaren wachten op dit<br />

domein.”


JOHN ROBERT


“Ik zonder me graag af,<br />

en deze plek laat mij<br />

toe om dat te doen.”


Het domein Meerlaer heeft veel gezichten.<br />

De ene houdt <strong>van</strong> het sociale leven<br />

dat er soms intenser is dan buiten het<br />

domein, de andere komt er juist om de<br />

rust op te zoeken. John Robert (64) is in<br />

die laatste categorie thuis te brengen.<br />

John is een denker; iemand die graag<br />

stilstaat bij zaken waar anderen in hun<br />

haast wel eens aan voorbijgaan. “Ik ben<br />

nogal zelfstandig. Ik sta erop mijn eigen<br />

leventje te kunnen leiden en mijn ding te<br />

doen. Dat lukt me hier aardig. Daarom<br />

prijs ik me gelukkig dat ik hier woon.”<br />

John Robert is wat Engelssprekenden<br />

een ‘loner’ zouden noemen.<br />

Moeilijk te vertalen in het Nederlands,<br />

want ‘eenzaat’ heeft een<br />

negatieve of zelfs asociale bijklank.<br />

En asociaal is John Robert beslist<br />

niet. Integendeel, hij is de vriendelijkheid<br />

zelve. Maar hij staat erg op<br />

zijn vrijheid en zijn zelfstandigheid.<br />

“Ik laat iedereen met rust en vind<br />

het ook goed dat iedereen mij met<br />

rust laat. Dat is niet slecht bedoeld.<br />

Maar ik merk gewoon dat ik heel<br />

weinig gemeenschappelijk heb<br />

met andere mensen. Dat is geen<br />

verwijt naar de anderen, dat ligt<br />

vooral aan mij. Ik sluit me nogal<br />

rigoureus af <strong>van</strong> de buitenwereld. Ik<br />

ben bewust niet mee in de digitale<br />

wereld gestapt, ik kijk weinig tv en<br />

het nieuws of de actualiteit volg ik<br />

al bijna helemaal niet meer. Er zijn<br />

dus weinig zaken waarover ik met<br />

andere mensen kan praten.”<br />

MEER HOBBY’S DAN TIJD<br />

“Ik woon nu ongeveer tien jaar op<br />

de camping. In het begin heb ik nog<br />

wel geprobeerd om wat vaker onder<br />

de mensen te komen, maar ik werd<br />

al snel gewaar dat dat geforceerd<br />

was en dat het niet echt klikte. Opnieuw:<br />

dat is geen verwijt, maar een<br />

vaststelling.”<br />

“Ik ben me met de jaren wat meer<br />

gaan afsluiten. Gedeeltelijk omdat<br />

dat spontaan gebeurde, gedeeltelijk<br />

ook omdat ik dat wilde.” John mag<br />

dan ‘alleen’ zijn; ‘eenzaam’ is hij<br />

allerminst. Hij leidt een boeiend leven,<br />

en heeft meer hobby’s dan tijd.


“Ik heb altijd wel iets te doen. Ik ga<br />

graag duiken. Maar ik werk met<br />

even veel plezier in mijn volkstuintje.<br />

Ik ben ook graag in de natuur.<br />

Ik interesseer me voor planten in<br />

het algemeen, en voor kruiden in<br />

het bijzonder. Ik maak ook eigen<br />

gerechten en drankjes op basis <strong>van</strong><br />

kruiden.”<br />

GELUKKIGE JEUGD<br />

De liefde voor de natuur zit er bij<br />

John al in <strong>van</strong> in zijn kindertijd. Ik<br />

werd geboren in Diest en groeide<br />

op in Limburg, bij een afgelegen<br />

militair domein in de buurt <strong>van</strong> het<br />

dorpje Stal. De prachtige natuur<br />

daar heeft me altijd al gefascineerd,<br />

zelfs al kwamen de militairen regelmatig<br />

de rust verstoren omdat<br />

ze bij wijze <strong>van</strong> oefening weer eens<br />

een aanval uitvoerden op ons huis.<br />

We hadden daar trouwens meer<br />

voor- dan nadelen <strong>van</strong>, hoor. De<br />

militairen compenseerden het ongemak<br />

wel eens met geschenkjes in<br />

de vorm <strong>van</strong> voedsel. (lacht) Maar<br />

als ik nu terugdenk aan die periode,<br />

die ik beschouw als de gelukkigste<br />

periode uit mijn leven, denk ik dat<br />

ik daar gevormd ben tot wie ik nu<br />

ben. Het één-zijn met de natuur,<br />

het geïsoleerde leven, het schaarse<br />

contact met andere mensen… het<br />

kan geen toeval zijn dat ik zo opgroeide<br />

en dat ik diezelfde waarden<br />

nu terug opzoek en koester. Zeker<br />

nadat ik een erg druk beroepsleven<br />

had, doet die rust me nu deugd. Ik<br />

reisde, werkte en woonde in een<br />

tiental Europese landen. Ik was<br />

altijd bezig. Altijd onderweg.”


John geniet zichtbaar <strong>van</strong> de buitenlucht<br />

en <strong>van</strong> de fluitende vogels die<br />

in zijn tuin ons gesprek verstoren.<br />

“Zie ons hier nu zitten. We mogen<br />

onszelf toch gelukkig prijzen, niet?<br />

Voor hetzelfde geld zaten we nu in<br />

een studiootje te praten, ergens op<br />

een vierde verdieping; zo’n éénkamerwoning<br />

die je kan huren voor<br />

600 euro per maand. Mij niet gezien!<br />

Daar doe ik niet aan mee.”<br />

NIET UITBOLLEN<br />

Als ik vraag naar zijn toekomstplannen,<br />

geeft John een voorzichtig antwoord.<br />

“Je zal mij niet horen zeggen<br />

dat ik voor eeuwig en altijd hier blijf<br />

wonen. Ik heb geleerd enige reserve<br />

in te bouwen. Het leven heeft mij<br />

niet gespaard. Er kunnen altijd<br />

dingen gebeuren die je niet kan zien<br />

aankomen. Op dit ogenblik heb ik<br />

nog geen duidelijk zicht op hoe mijn<br />

toekomst eruit zal zien. Binnenkort<br />

zal ik met pensioen kunnen gaan.<br />

De gevolgen daar<strong>van</strong> ken ik nog niet<br />

precies. Ook niet financieel. Blijft<br />

alles zoals het is, wordt het beter<br />

of slechter? Ik heb geen idee. Zulke<br />

zaken kunnen een invloed hebben<br />

op je leven.”<br />

“Natuurlijk maak ik nog plannen. Ik<br />

ben nog maar 64. Dat is geen leeftijd<br />

om aan uitbollen te denken. Ik<br />

zit nog boordevol ideeën. Maar of ik<br />

die <strong>van</strong>uit deze woning zal proberen<br />

te verwezenlijken of niet, durf<br />

ik nu nog niet te zeggen. Het kan<br />

alle kanten uit en dat hangt af <strong>van</strong><br />

vragen waarop ik nu nog geen oplossing<br />

heb. Enerzijds woon ik hier<br />

graag. Dit domein geeft me de kans<br />

om mijn teruggetrokken leventje te<br />

leiden. Daar ben ik dankbaar voor.<br />

Ik zou het dus zeker niet erg vinden<br />

om hier nog geruime tijd te blijven.<br />

Maar even goed geldt dat ik ambitieus<br />

blijf. Hoe ziet mijn toekomst<br />

eruit, en kan ik me verbeteren? Als<br />

dat mogelijk is, zal ik die kans niet<br />

laten schieten.”


DIEDERIK<br />

VANNOPPEN<br />

“Als kind kwam ik hier al spelen”


Als 24-jarige bewoner op het domein<br />

Meerlaer is Diederik Vannoppen een<br />

vreemde eend in de bijt. Generatiegenoten<br />

zijn er niet of nauwelijks te<br />

vinden in de tuin <strong>van</strong> het kasteel.<br />

Diederik heeft zich gesetteld tussen<br />

chalets die vooral door bejaarde mensen<br />

worden ingenomen. Dat deert hem niet.<br />

“De contacten die ik hier heb, zijn best<br />

aangenaam en ik heb ook nog een sociaal<br />

leven buiten deze camping. Mijn vrienden<br />

komen regelmatig op bezoek.”<br />

Diederik Vannoppen is een geboren<br />

en getogen Kempenaar, die opgroeide<br />

in Klein-Vorst, in de onmiddellijke<br />

nabijheid <strong>van</strong> camping Meerlaer.<br />

“Ik kwam hier dikwijls spelen, want<br />

hier was het veiliger. Hier, achter<br />

de bareel, rijden nauwelijks auto’s.”<br />

Maar het gezin Vannoppen had<br />

nog meer banden met de camping.<br />

“Mijn moeder was thuisverpleegster.<br />

Ook zij kwam hier regelmatig,<br />

voor haar werk, om bewoners te<br />

verzorgen. De camping maakte deel<br />

uit <strong>van</strong> ons leven. We vonden het<br />

heel normaal om er regelmatig te<br />

komen.”<br />

Toen Diederik enkele jaren geleden<br />

besloot het ouderlijke huis te<br />

verlaten, vond hij domein Meerlaer


meteen een interessante optie. Zijn<br />

ouders dachten er blijkbaar hetzelfde<br />

over. “Ze hebben er in elk geval<br />

nooit een opmerking over gemaakt,<br />

of geprobeerd het uit mijn hoofd te<br />

praten. Integendeel, ze hebben me<br />

altijd gesteund. En het heeft voordelen<br />

om hier te wonen: ik ben nu<br />

‘het huis uit’, maar woon nog vlakbij<br />

mijn ouders. Vanzelfsprekend zien<br />

we mekaar dikwijls.”<br />

GEEN DOMICILIE<br />

Vooral tijdens de eerste maanden<br />

was Diederik nog dikwijls bij zijn<br />

ouders te vinden.<br />

“Na een beetje rondgekeken te<br />

hebben, had ik op het domein een<br />

chalet gevonden die een goede<br />

prijs-kwaliteitverhouding had. Hij<br />

was heel betaalbaar en in betrekkelijk<br />

goede staat. Maar je wil <strong>van</strong> zo’n<br />

chalet toch een ‘thuis’ maken. Dat<br />

betekent dat je hem wat opsmukt<br />

naar eigen smaak en aanpast aan<br />

je eigen wensen en noden. Vooral<br />

tijdens de eerste maanden was het<br />

erg handig dat ik nog bij mijn ouders<br />

kon logeren terwijl ik de chalet<br />

verbouwde. Die fase is nu achter de<br />

rug. Ik heb me hier nu gesetteld. Er<br />

is nog altijd werk aan mijn huisje.<br />

Maar nu kan ik het stapsgewijs<br />

doen, en stukje per stukje aanpassen.<br />

Het dringt niet; ik kan er mijn<br />

tijd voor nemen. Telkens ik tijd,<br />

zin en geld heb om weer een nieuw<br />

plekje in orde te maken, doe ik dat.”<br />

Diederik is nog gedomicilieerd bij<br />

zijn ouders, want sinds 2011 mogen<br />

nieuwe bewoners geen domicilie<br />

hebben op de<br />

vroegere ‘camping’.<br />

“Grote<br />

nadelen heeft<br />

dat niet,” zegt<br />

Diederik, “of<br />

toch niet op het<br />

praktische vlak. Mijn adres is wel<br />

gekend en de post komt hier aan.<br />

Ook voor nutsvoorzieningen is er<br />

geen enkel probleem. Alleen op fiscaal<br />

vlak heeft het nadelen. Nu word<br />

ik belast op een tweede verblijf,<br />

terwijl ik anders de kosten <strong>van</strong> mijn<br />

woning zou kunnen inbrengen.”<br />

Diederik voelt zich als een vis in<br />

het water op het domein Meerlaer.<br />

“Ik vind hier de ruimte die ik nodig<br />

heb. Voor mezelf en voor mijn hond<br />

Timmy, die het hier ook helemaal<br />

naar zijn zin heeft. Ik ben ook veel<br />

thuis. Ik werk immers in de buurt<br />

en hoef geen grote verplaatsingen te<br />

maken.”<br />

PERMANENTE VAKANTIE-<br />

STEMMING<br />

Zijn vrienden komen minder vaak<br />

op bezoek dan toen hij nog bij zijn<br />

ouders woonde. “Af en toe komen ze<br />

wel eens langs, maar vroeger zagen<br />

we mekaar vaker. Dat is wel zo. Dat<br />

de camping een beetje afgelegen is,<br />

heeft daar zeker mee te maken.<br />

“Ik heb het hier naar<br />

mijn zin en de tijd is mijn<br />

bondgenoot. Wat wil je<br />

nog meer?”


Dat heeft al bij al toch meer voordan<br />

nadelen. Dan denk ik in de<br />

eerste plaats aan de rust die je hier<br />

altijd vindt. Op de camping heerst<br />

eigenlijk altijd een vakantiestemming.<br />

De bewoners zijn vriendelijk,<br />

steken hun hand op, maken een<br />

praatje met mekaar, als er al eens<br />

een auto passeert, rijdt die stapvoets.<br />

Het gaat er hier veel minder<br />

gehaast of gejaagd aan toe dan buiten<br />

de camping. In de zomer wordt<br />

dat natuurlijk nog versterkt. Dan<br />

zitten de meeste mensen buiten.”<br />

Ziet een twintiger als Diederik<br />

voor zichzelf een toekomst op de<br />

camping? “Waarom niet?,” zegt hij,<br />

“maar eigenlijk denk ik daar niet<br />

veel over na. Je weet immers nooit<br />

wat de toekomst brengt. Zo ben<br />

ik op dit ogenblik nog single. Met<br />

een partner erbij kunnen de zaken<br />

veranderen of kan een verhuis aan<br />

de orde komen. Dat weet je niet<br />

op voorhand. Ik weet dus niet hoe<br />

tijdelijk mijn verblijf hier is. Maar<br />

zoals de zaken er nu voor staan, ben<br />

ik in elk geval niet <strong>van</strong> plan om snel<br />

te vertrekken. Ik heb mijn chalet nu<br />

bijna helemaal in orde, nu wil ik er<strong>van</strong><br />

kunnen genieten ook. Maar het<br />

is wel dubbel. Je kan moeilijk je hele<br />

leven op een plaats wonen waar je je<br />

domicilie niet mag hebben. Dus op<br />

termijn zal ik ook wel uitkijken naar<br />

interessante en betaalbare huisjes<br />

die in de omgeving te koop komen.<br />

Maar daar ben ik nu nog niet mee<br />

bezig. Ik zit in een luxepositie. Zolang<br />

ik hier woon, zit ik goed en kan<br />

ik bovendien geld sparen om later<br />

misschien ergens anders iets te<br />

kopen. Ik heb het naar mijn zin en<br />

de tijd is mijn bondgenoot. Wat wil<br />

je nog meer?”


foto’s<br />

archieffoto’s<br />

interviews<br />

Chris Stessens, inventaris.onroerenderfgoed.be (27), Funkyxian (28) en<br />

Bart Van der Moeren (29)<br />

Karel Cruysberghs<br />

Roel Sels<br />

Dit magazine is een uitgave <strong>van</strong> Vormingplus Kempen, in samenwerking met k.erf, Wakkerdal,<br />

Gemeente Laakdal, Plateau, de Merode, VIVA-SVV en domein Meerlaer.<br />

September 2018.<br />

Ver.uitg. Martine Coppieters, Prins Boudewijnlaan 9 b2, 2300 Turnhout

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!