RSD-jubileumboek org rsd.opm - rsd historisch archief

Historische overzichten
Directeur en grondlegger N.D.I.
januari 1931
Piet v.d. Griendt
136 Historische overzichten
Directeuren
NDI/RSD
Algemeen Directeur N.D.I. Technisch Directeur
1 januari 1960 1 januari 1960
Ir.P.M.J. Stuyt M.v.d. Burgh
Algemeen Directeur N.D.I. Adjunct Directeur
1 januari 1964 5 juli 1965
M.v.d. Burgh Drs. A.C.M. Knüppe
Algemeen Directeur N.D.I. Technisch Adjunct Directeur
2 oktober 1972 1 mei 1968 / 1 januari 1979
Drs. A.C.M. Knüppe G.J.P. de Bruin
Algemeen Directeur N.D.I. Directeur commercie
december 1979 1983 / 1987
Loek Linnartz H. Steenbrink
Adjunct Directeur
Poul Erkelens
Algemeen Directeur N.D.I.
1 oktober 1987
Ronald Blom
Algemeen Directeur R.S.D.B
1 december 1993.
Bernard v.d. Heijden
Algemeen Directeur R.S.D.
1juli 1997
Markus Bos
Algemeen Directeur R.S.D.
1 januari 2000
Kees Funcke

Overzicht belangrijke gebeurtenissen
1906 Op 6 september neemt een comité van 20 katholieken de Nieuwe Haarlemse
Courant over van L. Lammers en vindt in de Sint Jansstraat de oprichting plaats
van de Spaarnestad N.V.
1913 Op 12 april vindt de oprichting plaats van de Nederlandse Rotogravure
Maatschappij Leiden en verschijnt voor het eerst in koperdiepdruk het
tijdschrift Panorama.
1915 De koperdiepdruk doet nu ook zijn intrede bij de Spaarnestad N.V.
1924 Onder druk van de Spaarnestad richt Frans van de Griendt de Noord
Nederlandse Uitgevers Maatschappij, de ( N.N.U.M. ) in Utrecht op en geeft zijn
5 eigen regionale tijdschriften uit.
Dit waren: Utrecht in Woord en Beeld, Gelderland in Woord en Beeld,
Fen Fryske Groun, Eigen Erf voor Overijssel en het Noorden in Woord in Beeld.
1931 Op 31 januari wordt de nieuwe drukkerij van Piet van de Griendt,
De Nederlandse Diepdruk Inrichting in Deventer ( N.D.I. ), officieel door
wethouder Berends geopend.
1936 Teulings Grafische Bedrijven uit Den Bosch neemt de drukorders over van de
uitgever Strengholt. De nieuwe onderneming wordt bij de Kamer van
Koophandel 29 december 1936 ingeschreven, als de Geillustreerde Pers ( G.P.).
1937 Piet van de Griendt, directeur van de (N.D.I.) in Deventer, zoekt contact met de
gebroeders Teulings van de C.N. Koninklijke Drukkerijen uit Den Bosch en biedt
zijn 5 regionale tijdschriften en zijn aandelenpakket aan. De Geïllustreerde Pers
en de CEBEMA (Centrale Beleggings Maatschappij ) is een feit.
De contracten worden op 31 maart getekend.
1964 Er vindt een fusie plaats tussen de Spaarnestad en het Teulings-concern, hieruit
ontstaat de Verenigde Nederlandse Uitgevers (V.N.U.).
1966 Rotogravure Leiden treedt toe tot de V.N.U. en in De Staatscourant van
18-11-1966 staat dat de N.D.I. van Inrichting naar Industrie N.V. is overgegaan.
1968 Er ontstaat een samenwerkingsverband tussen de Rotogravure Leiden en de
Spaarnestad. Dit wordt samen de N.R.M. Ook de Smeets drukkerijen te Weert
treden daarna toe tot de V.N.U.
Historische overzichten
137

1971 In januari sluiten de deuren voorgoed in Leiden.
1972 Op 29 december wordt de N.D.I. in Deventer een Industrie B.V.
1978 Alle verkoop-inspanningen van de diverse V.N.U. drukkerijen worden
ondergebracht in de verkooporganisatie ROTO SMEETS.
1980 Op 4 juni bestaat Smeets Offset in Weert 150 jaar en krijgt het predikaat
Koninklijke.
1983 Op 25 mei opent Prins Bernhard de geheel vernieuwde Rotogravure Etten.
1985 VADA-Wageningen, onderdeel van het Kluwer-Concern, gaat sluiten in verband
met overcapaciteit op de diepdrukmarkt.
1989 In september wordt een belangrijk investeringsprogramma voor de NDI
aangekondigd. Er wordt een nieuwe nabewerkingshal gebouwd. Hiermee is een
bedrag gemoeid van 10.5 miljoen gulden. En er worden nog enkele miljoenen
voor modernisering van nieuwe machines geïnvesteerd. De N.D.I. gaat steeds
meer de commerciële markt op.
1991 Overcapaciteit op de diepdrukmarkt. In januari krijgt het bureau McKinsey
opdracht van de R.v.B een onderzoek te doen.
Op 28 mei maakt de R.v.B bekend dat de NRM in Haarlem moet sluiten.
Het orderpakket zal worden verdeeld over Rotogravure Etten en de N.D.I. in
Deventer. De N.D.I. mag opnieuw gaan uitbouwen (gebouw ‘94) en krijgt ook
nog twee nieuwe persen, pers 20 en 21 (3.08 m).
1993 Op 11 maart vinden er gesprekken plaats tussen de V.N.U. en de Koninklijke
De Boer Boekhoven over een mogelijke samenwerking. In april maakt de V.N.U.
bekend dat ze haar Grafische Industrie verkoopt aan De Boer Boekhoven Bosch.
Er ontstaat nu een nieuwe combinatie, Roto Smeets De Boer.
1995 De N.R.M. in Haarlem wordt gesloten. Het laatste wat er gedrukt wordt is een
herdenkings uitgave voor het personeel met de titel ‘Indrukken 1906-1995’.
1997 Op 1 juli verandert de naam van de Nederlandse Diepdruk Industrie in
ROTO SMEETS DEVENTER.
138 Historische overzichten

Overzicht gedrukte bladen
Katholieke Illustratie uitgave 27 maart 1867
Stad en land uitgave 29 december 1934
Utrecht in Woord en Beeld provincie Utrecht. uitgave 1924
Gelderland in Woord en Beeld provincie Gelderland uitgave 1924
Het Noorden in Woord en Beeld provincie Groningen uitgave 1924
fen Fryske Groun (in Woord en Beeld) provincie Friesland uitgave 1924
Van Eigen Erf (in Woord en Beeld) provincie Overijssel uitgave 1924
De week in Beeld uitgave 30 september 1934
Deze regionale en landelijke bladen zullen later opgaan in de nieuwe Revu maart 1953.
Panorama uitgave 2 juli 1913
Libelle uitgave 13 april 1934
Stad en land uitgave 29 december 1934,
wordt in 1938 Week in Beeld.
De Stuwdam uitgave 28 maart 1935 tot 1942
Margriet uitgave 30 september 1938
Moeder en kind uitgave juni 1947,
wordt in 1948 opgenomen in de Margriet.
Madeleine uitgave 11 november 1946,
wordt in 1969 de Knip.
Eva uitgave 9 januari 1947,
wordt in 1972 de ViVa
Donald Duck uitgave oktober 1952,
voortgekomen uit de Margriet
Romance uitgave 4 oktober 1958,
wordt in 1965 de Avenue
Pep uitgave 6 oktober 1962
Avenue uitgave november 1965
Pop-foto uitgave 1966
wordt in 1969 de Tuney - Tuney
Tina uitgave 10 juni 1967
Revu de nieuw uitgave 26 oktober 1968
ViVa uitgave 7 oktober 1972
Story uitgave 1 februari 1974
Eppo uitgave 3 oktober 1975
is een voortzetting van Sjors en de Pep
wordt in 1985 Eppo Wordt Vervolgd
Tip uitgave oktober 1977
Yes uitgave 18 augustus 1986
Vriendin uitgave 15 augustus 1997.
Historische overzichten
139

Historisch overzicht van plaatsing rotatiediepdrukpersen
bij Roto Smeets Deventer
Pers 1 5 januari 1931 in productie
Pers 1 waarmee in 1931 werd begonnen, bestond uit 3 drukunits en een variabel V.A.
van het merk M.A.N.
Deze pers werd in 1934 uitgebreid met 1 drukunit en 1 vast vouw-apparaat merk Vomag
en in 1950 nogmaals uitgebreid met een drukwerk fabrikaat van Buuren. Deze pers werd
in 1931 op huurbasis overgenomen van de Noord Nederlandse Uitgevers Maatschappij te
Utrecht en in 1935 gekocht tegen een boekwaarde van ƒ 40.000,—.
Op deze pers werden de vijf regionale bladen die Piet van de Griendt uitgaf gedrukt. Ze
hadden een totaaloplage van rond de 120.000 exemplaren. De omvang was in het begin
16 pagina’s, waarvan 8 pagina’s voor alle 5 bladen gelijk waren en 8 pagina’s met verschillende
inhoud per provincie. Later werden deze 16 pagina’s aangevuld met 4 pagina’s
met hoofdzakelijk tekst, die voor de 5 bladen gelijk waren, waarna ze eerst uit elkaar
gehaald moesten worden en daarna weer moesten worden ingestoken in het midden van
het hoofdblad. Dit was allemaal nog handwerk en werden door de eigen brocheerderij
verricht met hulp van personeel van alle afdelingen, van hoog tot laag. Zowel door de
directeur als de hulp van de fotografie. Na de uitbreiding in 1934 met 1 drukunit en een
vast vouwapparaat kon de pers een blad van 24 pagina’s drukken en was het tijdrovend
uithalen en weer insteken verdwenen. De bovengenoemde oude geïllustreerde tijdschriften
bevinden zich in het historisch archief van Roto Smeets Deventer.
1932 Pers merk VOMAG (deze had geen nummer)
Op deze rotatieboekdrukpers werd als gratis bijblad voor de regionale bladen het humoristische
blaadje Elk wat Wils gedrukt. Hierin stonden tevens de radioprogramma’s. In
1938 vlak voor de Tweede Wereldoorlog, werd speciaal voor de vrouw ook nog een gratis
bijblad bij de geïllustreerde tijdschriften verstrekt. Dit was de Margriet, gedrukt in één
kleur. De abonnees ontvingen per week voor 12,5 cent het hoofdblad en het bijblad
Elk wat Wils en het bijblad Margriet. Tevens kon men als abonnee het kinderblad Olijk en
Vrolijk voor 5 cent ontvangen. Bovendien werd op deze VOMAG rotatieboekdrukpers het
gratis advertentieblad de Peperbus gedrukt. Een uitgave van de Deventer radiocentrale
voor Deventer en omstreken. Verder werd er een gratis advertentieblad gedrukt, Groot
Arnhem. Dit was een uitgave van het bijkantoor van de N.N.U.M. te Arnhem. Op deze
pers werden ook goedkope romannetjes gedrukt, uitgaven van de N.N.U.M. Er verschenen
er twee per maand met een oplage van 25.000 tot 30.000. Verkoopprijs 12.5 cent per
twee, per maand. Deze pers werd door de drukkers de Peperbus genoemd, en werd later
in de tweede wereldoorlog door de Duitsers in beslag genomen en afgevoerd, vermoedelijk
naar Meppel. Ook de hiervoor genoemde tijdschriften bevinden zich in het archief van
Roto Smeets Deventer.
Pers 2 1948
Deze pers werd overgenomen van de N.G.K. Nederlandse Grafische Kunstinrichting te
Amsterdam. Het waren twee aan elkaar gekoppelde, dubbele rotatiepersen, 4 drukunits,
2 V.A., 2 papierrollen en een plano uitleg. Deze pers werd door de drukkers ook wel het
‘Amsterdammertje’ genoemd.
140 Historische overzichten

Vellenpersen Jaren ’30 en’40
Tevens stonden er in de jaren dertig en veertig in het bedrijf 3 Johannesberg B1 Plano
vellendiepdrukpersen van de bouwjaren 1927, 1931, 1934 en een vellendiepdrukpers
van het bouwjaar 1929. Van der Burgh, de nieuwe bedrijfsleider vond het allemaal maar
oude troep die nodig weg moest. De vellenpersen werden gesloopt om plaats te maken
voor een uitbreiding van de terugwinning voor de persen 6-7-8 in gebouw ‘56.
Pers 3 1951 in productie
Een Albert Frankenthal pers met 2. V.A. en 8 drukunits lengte 26 meter, 5 meter hoog en
een papierbaanbreedte van 135 mm meter, eenzijdige kleurendruk. Deze pers werd later
uitgebreid tot 10 drukunits waarbij de rollendragers naar de kelder gingen, 2 V.A. omwentelingen
14.000 per uur. Hierop werd de Revue, en in oktober 1952 de eerste Donald
Duck gedrukt. Het werd later een proefpers. Deze pers werd in 1973 vervangen door een
Finse proefpers merk Cerutti, die was overgenomen van de firma Tempelhof te Berlijn. Bij
pers 3 werd door de eigen Technische Dienst, en de Firma De Ridder de eerste C-stapelaar
ontwikkeld. De eerste Donald Duck, gedrukt in oktober 1953, bevindt zich in het
historisch archief van Roto Smeets Deventer.
Pers 4 6 november 1953 in productie
Een Albert Frankenthal-pers met 2 vouwapparaten en trechters, 8 drukunits, en voorzien
van hechtapparaten, met een papierbaanbreedte van 165 mm, waardoor in totaal de 80
pagina’s van Margriet tegelijk konden worden gedrukt, 40 pagina’s in kleur en 40 pagina’s
in zwart. Deze pers werd in 1962 verplaatst naar het nieuwe gebouw ‘61, op de plaats
waar pers 13 had gestaan, en waar later weer pers 17 kwam te staan. De eerste Margriet
uit 1938, bevindt zich in het historisch archief van Roto Smeets Deventer.
Pers 5 In 1956 ging de Wudsich in productie
Een Wudsich proefpers aangeschaft voor advertenties, had 4 drukunits. Het bezat een
afrol, en oprol (variabel) en was overgenomen van de firma Tempelhof Berlijn. Deze pers
werd later vervangen door pers 3 die daarvoor omgebouwd werd. Pers 5 werd eerst geplaatst
in gebouw ’31, de latere T.D, daarna in gebouw ‘51, waar de was- en kleedlokalen
waren. Deze bevond zich naast de expeditie, waarna het weer verplaatst werd. Dit was de
plaats waar eerst de Galvano was en sinds 1999 de orderbegeleiders hun plaats hebben.
Pers 6 September 1957 in productie
In oktober 1955 werd pers 6 met een papierbaanbreedte van 1350 mm besteld. Deze pers
ging in september 1958 in productie. Het werd later in mei 1961 uitgebreid van 5 tot 10
drukunits naar een complete machine met twee V.A. (links een nieuwe) Voor deze pers
kwam, werd gebouw ’56 neergezet en een nieuw ketelhuis met T.W. in gebouw ‘31.
Dit ketelhuis moest nog bewaakt worden door stokers. Pers 6 werd in mei 1961 uitgebreid
tot 10 drukunits. De persen 6, 7, 8 en 9, waarvan pers 6 en 9 grote persen waren en 7 en
8 smalle Albertina’s, zijn gelijktijdig besteld en trapsgewijs afgeleverd en geplaatst.
Pers 7 1957 in productie
Dit was een smalle Albertina-pers van Frankenthal, met een plano uitleg. Er werden ook
grote voetbalplaten op gedrukt en het had 8 drukunits. Maart 1961 werd deze uitgebreid
naar 10 drukunits. De rollendragers gingen naar de kelders. Ook het blad voor de jonge
vrouwen ‘Romance’ werd er op gedrukt. De pers werd in 1968 afgevoerd naar Mexico.
Historische overzichten
141

Pers 8 1958 in productie
Dit was eveneens een smalle Albertina-pers met 8 drukunits en werd in 1960 uitgebreid
tot 10 drukunits. Deze pers was voorzien van een derde slag op het V.A. en een hechtmachine.
De pers werd veel gebruikt voor het drukken van de Donald Duck.
Ook pers 8 werd in 1968 afgevoerd naar Mexico.
Pers 9 September 1959 in productie
Deze Albert Frankenthaler-pers was gelijktijdig besteld met de Albertina-persen 7 en 8.
De persen werden trapsgewijs afgeleverd. Pers 9 was gelijk aan pers 6. Pers 9 had 5 drukunits
en een V.A. Deze pers werd in de zomer van 1959 uitgebreid tot 10 drukunits en een
V.A. (rechts) De rollendrager werd gelijk verplaatst naar de kelder.
Pers Palatia Mei 1960 in gebruik
Dit was een vellendiepdrukpers van Albert Frankenthal en werd alleen gebruikt voor het
opleiden van leerlingen.
Pers 10 15 maart 1962 in productie
Op 7 juli 1960 werd aan Albert Frankenthal de opdracht verstrekt tot levering van 2
nieuwe rotatiediepdrukpersen, pers 10 en pers 11. Ze moesten begin 1962 operationeel
zijn. Deze pers had 11 drukunits en 2 V.A. Hij ging op 7 maart proefdraaien. De pers had
links en rechts een baanbreedte van 1320 mm. De vouwapparaten hadden trechters.
Pers 11 1962 in gebruik
Pers 11 was gelijk aan pers 10, maar ging eerder in productie. In februari kwamen de eerste
delen binnen van deze Frankenthaler pers. Men kon gelijk met de montage beginnen.
Deze pers had 10 drukunits en werd later uitgebreid tot 11. Het had 2 V.A. en een baanbreedte
van 1320 mm. Voordat de persen binnenkwamen werd er eerst een terugwinning
gebouwd. Dat was op de plaats waar nu de huidige expeditie en snijkamer is. Deze terugwinning
kwam in 3 fasen tot stand. Ook het ketelhuis werd uitgebreid.
Pers 12 1965 in productie
Op 15 oktober 1963 werd deze nieuwe Albert Frankenthaler-pers besteld. Een pers met
11 drukunits en plano uitleg. Het kreeg later 2 vouwapparaten, deze nieuwe machine
werd in maart 1965 afgeleverd.
Pers 13 1964 in gebruik
Deze Albert Frankenthal-pers werd later uitgebreid tot 13 drukunits en 2 vouwapparaten
met een baanbreedte van1320 mm.
Kleine pers voor bedrijfsopleiding
1965 in productie
Een Albert diepdruk vellenpers, stond in gebouw ’56, de voormalige zetterij.
Deze was alleen bedoeld voor opleidingen.
Pers 4 Bouwjaar 1951
Deze oude pers werd verplaats naar het nieuwe gebouw ‘61.
De pers werd in 1964 gesloopt.
142 Historische overzichten

Pers 14 1968 in gebruik
Deze Albert Frankenthal-pers werd geplaatst op de plek waar eerst de verouderde
Albertina persen 7 en 8 hadden gestaan. Deze pers 14 had eerst 5, en later 8 drukunits en
1 vouwapparaat met een bovenbouw van trechters en wentelstangen.
Er werden later 3 drukunits bijbesteld die er in januari 1970 waren.
Hij werd ook voorzien van een plano uitleg.
Pers 15 Mei 1970 in productie
Volgens de toenmalige directeur Van der Burgh was dit een supersnelle pers, een T.R.4.
Albert Frankenthal pers, die op de laatste dag van 1968 werd besteld. Op de cilinders
konden 5 etsingen naast elkaar, het had 10 drukunits en 2 V.A. Hij kwam op de plek
waar eerst pers 6 had gestaan. Een pers goed voor 25.000 omwentelingen. Deze nieuwe
pers had een baanbreedte van 1600 mm. Dit was de eerste pers zonder vouwtrechters,
maar alleen met wentelstangen. Dat was nieuw voor de N.D.I. Een bijzondere prestatie
werd in 1969 geleverd door de eigen Technische Dienst van het bedrijf. Zij richtten de
schakelkasten geheel zelf in. Dat was uniek in de wereld. Zelfs Albert Frankenthal had
dat nog nooit meegemaakt. Deze pers ging met twee maanden vertraging, in mei 1970,
in productie. Op deze pers rolde op februari 1974 de eerste Story van de band. De pers
werd officieel in 1998 stilgezet door de heer Van de Lugt (lid van de G.I.) en de drukkers
Gé Peters en Willy Siemelink. Zij hadden deze pers in 1969 ook opgestart.
Finse proefpers 1973 in gebruik
4 Drukunits, cilinderinbouw vanaf de bovenkant door middel van takel.
De pers had 1 plano uitleg en kon ± 4.000 omwentelingen per uur maken.
Pers 2. Bouwjaar 1987, 1990 in productie
Deze pers, die gelijk was aan pers 15, werd overgenomen van drukkerij VADA in
Wageningen. Het vouwapparaat was voorzien van wentelstangen en vouwtrechters met
lijminrichting. Ook werd deze voorzien van een katernscheider, waardoor twee producties
gelijkertijd, naast elkaar, geproduceerd konden worden.
Deze pers was ook voorzien van een hechtapparaat.
Pers 16 1974 in productie
Dit was een Albert Frankenthal-pers met 10 drukunits en 2 V.A. Deze kwam te staan in
de hal tegenover pers 15. Hij werd later gebruikt voor proeven met waterinkt. De pers
had een baanbreedte van 1600 mm. Ook voor deze pers bouwde en installeerde de eigen
Technische Dienst de schakelkasten.
Pers 17 1979 in productie
Een Albert Frankenthal-pers met 8 drukunits, voorzien van 1 rollendrager,1 vouwapparaat,
een hechtapparaat en verschillende uitlegmogelijkheden, baanbreedte 1600 mm
en met gescheiden uitlegmogelijkheden, 40.000 omwentelingen per uur. Ook voor deze
pers werden de schakelkasten geïnstalleerd door de eigen Technische Dienst.
Pers 18 1986 in productie
Een Cerutti-pers (Italië) met 8 drukunits, 2 rollendragers,1 vouwapparaat type Albert
Frankenthal V5-128, een hechtapparaat, verschillende uitlegmogelijkheden,
breedte 2008 mm, later omgebouwd naar 1600 mm, 42.000 omwentelingen per uur.
Historische overzichten
143

Er vond een omschakeling plaats van kleine naar grote exenterschijven en het werd
omgezet van een vermogen gestuurde trekgroep naar de eerste elektronische starre as.
Een van de rollendragers werd later verplaatst naar pers 15 in de kelder. Deze pers stond
bij VADA in Wageningen en werd overgenomen van het Kluwer-concern
Pers 19 In 1989 geplaatst
Een Albert Frankenthal-pers type TR 4.S. 10 drukunits, 1 rollendrager, 2 vouwapparaten,
voorzien van een 2e en 3e slag. Beiden met gescheiden uitleg, bovenbouw met wentelstangen
en twee verstelbare vouwtrechters met lijminrichting. Breedte 1600 mm, 2 hechtapparaten
en 40.000 omwentelingen per uur. De inbouw van cilinders ging met een railsysteem.
Deze pers had eerst twee jaar gedraaid bij de firma Broekman in Berlijn, waarna
hij werd overgenomen door de drukkerij Geradet in Essen (Duitsland). Na twee jaar werd
deze weer door de N.D.I. overgenomen. Door zijn vele mogelijkheden was deze pers
uitermate geschikt voor het drukken van orders voor de retailmarkt.
Pers 20 Mei 1993 in productie
Een Cerutti type 135 RS. Een nieuwe moderne supersnelle 3.08 m brede rotatiediepdrukpers
uitgevoerd met de aller modernste randapparatuur, 52.000 omwentelingen per uur,
voorzien van 8 drukunits een rollendrager, dubbelbrede vouwer met vele uitlegmogelijkheden
en 2 hechtapparaten. Voorzien van hydraulische inbouwarmen voor het inbouwen
van cilinders. U4 en U6 mogelijk (6 pagina’s in omtrek) de bovenbouw was voorzien van
een symmetrische elektronische starre as.
Pers 21 Juni 1996 in productie
Een Cerutti-pers, type 135 RS. Ook deze nieuwe brede 3.08 m rotatiediepdrukpers was
uitgevoerd met de modernste randapparatuur, 52.000 omwentelingen per uur, 8 drukunits,
1 rollendrager, een dubbele vouwer met vele uitlegmogelijkheden. Mogelijkheid
voor U4, U6 en U8. Ook deze pers had hydraulische inbouwarmen. De bovenbouw was
uitgevoerd met een elektronische starre as en had aanbouwmogelijkheden voor trechters.
Het vouwapparaat was voorzien van bandvertraging, waardoor met hoge snelheden een
aanzienlijke kwaliteitsverbeteringen kon worden gerealiseerd. Deze pers kon in principe
ook A8 en A3-producties vervaardigen.
144 Historische overzichten

Historisch overzicht ketelhuis en terugwinninginstallaties Roto Smeets Deventer
Het ketelhuis met zijn stoomketels zorgt voor de verwarming van het gebouw en is nodig
voor de terugwinninginstallaties. De terugwinninginstallatie zelf geeft door middel van
afzuiging en verwerking, de mogelijkheid de damp (lucht + tolueen) weer om te zetten in
schone lucht en de tolueendamp die uit rotatiepersen komt (inkt), om te zetten in vloeibare
tolueen.
1951
Tot 1951 was het afzuigen en terugwinnen van tolueen (toen nog xylol) in de rotatiediepdruk
een onbekend begrip. Pas bij de komst van pers 3 in 1951 werd er op bescheiden
schaal van iedere drukunit tolueen afgezogen en naar buiten in de open lucht afgevoerd.
Van het terugwinnen van tolueen uit inkt was toen nog geen sprake.
1954
In 1954 werd het eerste deel van het ketelhuis met ketel 2 en 3 naast gebouw ‘31
gebouwd.
1956
In dit jaar werd in gebouw ’31 een begin gemaakt met de bouw van een terugwinninginstallatie.
Tevens werd daar begonnen met het opstarten van een eigen inktfabriek.
1958
Ketel 4 en 5 werden in 1958 in gebruik genomen. Dit was noodzakelijk voor zowel de
verwarming van de in 1956 gereed gekomen nieuwe drukkerijafdeling, als voor de
stroomvoorziening voor de steeds in omvang toenemende terugwinninginstallatie.
Vanaf dat moment werd er in het ketelhuis gestookt op aardgas.
1960
Op verzoek van de voorzitter van de Raad van Commissarissen, Piet van de Griendt,
gaven de directeuren ir. P.M.J. Stuyt en M. van der Burgh een specificatie van het in 1960
geïnvesteerde bedrag van ƒ 4.400.000,—. Daarbij zat volgens hen, een bedrag ingesloten
van ƒ 225.000,— voor het inrichten van een nieuwe terugwinninginstallatie.
De montage hiervan was op 7 november begonnen. De installatie met 4 adsorbers moest
gereed zijn en in gebruik worden genomen bij de in bedrijfstelling van de nieuwe
drukkerij (gebouw ’61).
1961
In dit jaar werd begonnen met de bouw van het tweede deel van het ketelhuis, waarbij
ketel 2 en 3 werden afgebroken en vervangen door ketel 6 met twee adsorbers.
1963
Er was geconstateerd dat de ventilatie in de nieuwe drukkerij (gebouw ’61) onvoldoende
was. Daarom werd op 15 maart sectie 2 met twee adsorbers in bedrijf gesteld.
Historische overzichten
145

1964
Tijdens de bijeenkomst van de Raad van Commissarissen op 4 mei 1964, meldde directeur
Van der Burgh dat hij van de arbeidsinspectie een brief had ontvangen, waarin werd
meegedeeld dat de maximaal toelaatbare concentratie tolueendamp was overschreden.
De ventilatie moest verbeterd worden, omdat de terugwinningscapaciteit niet groot genoeg
was. De installatie moest op korte termijn worden vergroot en uitgebreid met 4 adsorbers.
Dit vroeg een investering van ƒ 400.000,—.
1980
Er vond een uitbouw plaats voor het derde deel van het ketelhuis. Naast gebouw ’31
werden ketel 4 en 5 vervangen door ketel 7 en 8.
1982
Er kwam nieuwbouw in verband met de aanschaf van een nieuwe terugwinninginstallatie
op de plaats waar vroeger de firma Koot (bedden en matrassen) was gevestigd. Voor het
slaan van de eerste paal werd de heer Roelie Luyks uitgenodigd. Omdat deze gebeurtenis
op 1 april moest plaatsvinden, meende de heer Luyks dat hij in de maling werd genomen.
Hij wist dan ook niet goed of hij in overal of keurig pak moest verschijnen.
1993
Met de bouw van de nieuwe drukkerijhal voor de persen 20 en 21, was ook een nieuwe
terugwinninginstallatie en ketelhuis nodig voor de ketels 7 en 8. In de lay-out stond hij
geplaatst bij de garage, maar plaatsing op het dak boven de nieuwe drukkerij moest nog
onderzocht worden. Uiteindelijk kwam alles op het dak te staan.
1999
In dit jaar werd een totaal nieuw ketelhuis op het dak van drukkerijhal ‘93 gebouwd,
voor de ketels 7, 8, 9 en 10. Het oude ketelhuis op het dak werd gesloopt.
146 Historische overzichten